Nhất Quỉ Nhì Ma
Đám học sinh nam nội trú gồm cả con nhà giàu lẫn con nhà nghèo, sống tập thể trong trường cũng chia ra đủ loại cả, đứa thì chăm học, siêng năng, đứa đạo đức, đứa hoang đàng... Nói là nói vậy thôi, chứ mới học lớp bảy thì chẳng có thể nào nói là hoang đàng được, chẳng qua chỉ là nghịch ngợm bất tuân kỷ luật thôi làm thầy cô giáo đôi khi dở khóc dở cười.
Lớp học có 35 đứa, mà ôi thôi cũng đủ thứ, đủ mọi chuyện có thể nhớ đời. Chẳng hạn như chuyện thằng Résumé, bọn học trò tặng cho Tĩnh tên đó vì bọn chúng học chương trình Pháp, cứ mỗi lần thầy cô giáo giảng bài xong là hắn lắp bắp giơ tay lên nói, "Résumez la leçon d'aujourd'hui, s'il vous plaît!" Câu "Xin vui lòng tóm lược bài học hôm nay" nghe hoài bọn nhỏ phát mệt mặc dù nhờ đó mà thầy cô cũng chịu khó tóm tắt những phần quan trọng lại cho đám học sinh. Chẳng biết là ai bày đầu, nhưng hình như là nhỏ Mến miên, thằng này đen đui đủi như người Cao Miên, gọi Tĩnh là Monsieur Résumé. Ban đầu còn gọi là Monsieur Résumé, quen dần gọi tắt là Rề, nghĩ cũng buồn cười, vậy mà nhờ đó bọn nhỏ nhớ mãi không quên, chứ những đứa âm thầm lặng lẽ, hiền lành như cục bột, bạn bè gặp lại sau này nói chuyện chẳng mấy ai nhớ rõ tên mới ác.
Thằng Rề viết văn như dùi đục chấm mắm cáy, một hôm thầy giáo văn nửa đùa nửa thật nói vậy. Thế mà một hôm, nó viết một bài văn đọc nghe thấy mê ly như nghe vọng cổ khiến thằng Hùynh chuyên môn dẫn đầu môn Việt văn nóng gáy lắm. Tự dưng lại thua thằng viết văn dùi đục chấm mấm cáy, chẳng thà thua thằng Thuận, thằng Hoàng, hay bất cứ đứa nào trong lớp, chứ sao lại thua một thằng nổi danh là viết chẳng ra gì. Nó ấm ức lắm, đến nỗi nghe thầy Phượng đọc chăm chú đến gần như ghi chú vào tâm trí. Nó thực sự chưa phục thằng Rề, chẳng lẽ ai đõ đầu khai tâm thằng Rề một cách nhanh chóng thế sao hay tại thằng Rề vụt trưởng thành khi dậy thì vì thực sự thằng Rề già nhất lớp, vì tính đạo mạo nghiêm trang của nó trước mặt thầy cô giáo.
Tưởng mọi chuyện trôi qua, ai ngờ một tuần sau khi đọc bài văn của Tĩnh, thì thằng Hùynh giơ tay phân bua với thầy Phượng là trò Rề rinh nguyên văn một truyện ngắn của một nhà văn có tiếng viết trong Tuổi Hoa. Thế mới vỡ lẽ tại sao thằng Rê mở trí khai tâm một cách đột ngột nhờ tài của Hùynh thám tử. Thầy Phượng ban đầu không tin cho lắm, nhưng Hùynh thám tử giở tập san Tuổi Hoa đọc từng chữ, từng lời oang oang như người thuyết minh, thầy Phượng mới hỏi Tĩnh đưa bài cũ cho thầy. Y như rằng Tĩnh chép sao nguyên bản, chẳng sai một con dấu, thầy Phượng mới ngã ngũ giảng giải về đạo văn, mượn ý, và đương nhiên bắt Tĩnh viết lại, còn nếu không thầy cho một rổ trứng đem về luộc ăn cả tuần không hết.
Chuyện đó rồi cũng quên dần, nhưng Tĩnh có một tật làm anh em bọn học trò phát tức lên vì bị đổ lỗi. Không biết vì uống sữa hay ăn chi đó mà thằng Rề hay xả bom nguyên tử một cách mất trật tự. Lần nào cũng vậy, khi sắp xả bom, Tĩnh nghiêng nghiêng người nhè nhẹ thả hơi ra, rồi vội vàng bịt mũi chỉ người nào chẳng may ngồi gần Tĩnh la kiểu vừa ăn cắp vừa la làng:
-- Thối quá, mày làm gì thế?
Người bị đổ gian một cách đột ngột chỉ đớ người ra mà nhìn, có khi đến uất ức mà vì trong lớp phải giữ thinh lặng nên đành nín căm.
Một hôm Hùynh thám tử ngồi sau thằng Rề, thấy thằng Rề nghiêng nghiêng mông chuẩn bị đánh du kích, thì Hùynh thám tử húych tay mấy đứa bên cạnh báo động. Khi thằng Rề giả đò bịt mũi quay sang định đổ lỗi người bên cạnh thì Hùynh thám tử gõ bàn cùng với mấy đứa bạn đồng thanh la lên:
-- Thằng Rề thả bom ngạt thở!
Bị bắt tại trận, thằng Rề há hốc mồm không kịp đổ lỗi, đỏ mặt tía tai ngồi im thin thít, khiến đám học trò bị đổ lỗi xưa nay cười hả dạ.
Hôm đó lại trúng ông thầy Henri, thầy giám học người Tây thứ thiệt, chạy xuống coi bàn Hùynh thám tử làm gì mà la lối. Ông vừa xuống bị bom ngạt của thằng Rề vội vàng chạy trở về chỗ ngồi, giận dữ la cả lớp rằng:
-- Vous êtes des cochons! Các trò là những con heo!
Thằng Mến miên, nhỏ con, nhưng nghịch cũng số một, một hôm, chạy xuống đồi thông nhặt đâu một lô lá quỉ gì đó xoa vào ghế của thầy Henri trước khi thầy vào. Thầy ngồi chừng một lúc thì có phản ứng, pháo nổ ầm ầm. Thầy hoảng hốt xin lỗi rồi chạy vội ra hành lang đi về phòng vệ sinh. Lúc trở lại, khi nào thầy đi lại giảng giải thì không sao, mà mỗi khi ngồi xuống lại trái xì trái nổ làm đám học trò nín cười cũng không được.
Thầy nghi ngờ có chuyện gì đó nên báo linh mục hiệu trưởng xuống điều tra ngay hôm sau. Đám học trò bảo nhau không ai được nói gì sợ thằng Mến miên bị đuổi ra khỏi trường. Mến miên nhỏ con nhưng chạy đá banh là số một, hình như nó thở bằng da hay sao đó mà chạy từ đầu này tới đầu kia chẳng mệt chút nào. Cha hiệu trưởng cũng giận đám học sinh không chịu khai thủ phạm nên quyết định cả lớp không được đi dạo phố hay đi thám du ngày thứ bảy đó như mọi thứ bảy khác làm cả lớp lại tìm cách trả thù vặt ông thầy Tây.
Cứ mỗi cuối tháng thầy giám học có thông lệ đi ra điểm, xếp hạng học sinh, thường thì đám học trò vỗ tay hoan nghênh các bạn đứng nhất, nhì, ba, tư, năm. Cuối tháng đó, bọn chúng bảo nhau đình công không vỗ tay mặc cho thầy giám thị rao danh người thứ nhất. Ông lập đi lập lại hai ba lần, tưởng bọn học trò không chú ý, nhưng tới lượt thứ ba thì ông phát nóng nói:
-- Allez-y! Frappez les mains! Nào hãy vỗ tay đi!
Thế là cả lớp vỗ tay không ngớt, không chịu dừng tay mãi tới khi ông la lên dừng lại, dừng lại mấy lần. Tới lượt rao tên người đứng thứ nhì, đám học trò cũng làm y như người thứ nhất rồi tới người thứ ba cũng vậy, thầy giám học tức mình đứng lên quát rồi bỏ lớp ra đi:
-- Vous êtes des cochons, des imbéciles!
Mến miên lại khởi xướng hát bài không biết tự chế hay học lóm đâu đấy với tính cách ôi chao ơi là cách mạng đả thực:
-- Nous sommes des colons, vous êtes un colon. Nous aimons la civilisation, mais vous ne nous avez donné que de faux bonbons. Chúng tôi là heo, ông là thực dân. Chúng tôi thích văn minh, nhưng các ông lại chỉ cho chúng tôi những viên kẹo giả.
Bọn học trò thấy ngồ ngộ chỉ lập lại câu đầu tiên giống như một điệp khúc:
-- Nous sommes des colons, vous êtes un colon. Nous sommes des colons, vous êtes un colon.
Chẳng ngờ năm đó cũng là năm cuối cùng, thầy giám học phải hồi cư về Pháp và trường nội trú cũng đóng cửa. Đám học trò phân tán mỗi đứa mỗi nơi, thương nhớ nhau với những kỷ niệm nghịch phá vô cùng và thầy Henri già đáng thương. Họ nhớ ơn dạy dỗ của thầy, có một chút ân hận vì những trò đùa không ý tứ của thời nhất quỉ nhì ma thứ ba học trò. Có vài đứa thắc mắc không biết thằng Mến miên có phải con một cán bộ nằm vùng không, nhưng đa số đám học sinh bây giờ lúc gặp nhau đều đồng ý với nhau rằng, chẳng cán bộ, cán ngáo gì ráo cả, chẳng qua là tuổi nghịch ngợm phá phách vô tư của học trò vào những năm giao thời thôi.
Nguyên Đỗ