Bánh Cổ Truyền
Nghệ nhân Việt Nam trình diễn cách chế biến một số bánh cổ truyền ở Viện Smithsonian Hoa Kỳ Gia Minh, phóng viên đài RFA Tại Lễ hội đời sống Dân gian lần thứ 41 do Viện Smithsonian Hoa Kỳ tổ chức đang diễn ra tại Quảng trường Quốc gia Mall ở thủ đô Washington D.C. Việt Nam tham dự với một phái đoàn gần 200 người. Họ là những nghệ sĩ, nghệ nhân, diễn viên đến từ nhiều vùng miền của đất nước. Bà Mười Xiềm khi đang đứng bên bếp của quầy triển lãm Pu'er Teahouse, Smithsonian hôm 28-6-2007. Photo RFA/ Gia Minh Trong đoàn có một người đến để giới thiệu cách chế biến một số bánh và món ăn dân tộc của Việt Nam, đó là bà Mười Xiềm. Biên tập viên Gia Minh có dịp đến xem một buổi làm bánh ít trần của bà tại khu triển lãm và tường trình như sau. Gặp lại bà Mười Xiềm khi người phụ nữ này đứng bên bếp của quầy triển lãm Pu'er Teahouse, chúng tôi nhận thấy có điểm khác trong cuộc tiếp xúc với bà tại căn nhà lá bên đường Nguyễn Chí Thanh, phường Trà Nóc, quận Bình Thủy, Thành phố Cần Thơ. Dù vẫn đậm vẻ chân chất, hồn hậu của một người phụ nữ miền Nam như lúc ở quê, thế nhưng bà Mười Xiềm khi có mặt ở thủ đô nước Mỹ thật tươm tất: đầu vấn khăn rằn, mặc áo bà ba trắng, quần đen. Tay không lấm than củi như khi đỗ bánh xèo bán cho bà con qua lại tại chiếc quán ven đường ở quê, vì tất thảy dụng cụ bếp lửa ở đây đều mới. Qua người phiên dịch đồng thời cũng là phụ bếp trong buổi giới thiệu bánh ít trần, bà Mười Xiềm cho biết chưa bao giờ làm bánh trước một nhóm đông người như thế. Cả thảy hơn mấy mươi khán giả đến xem gồm những người Mỹ từng đến Việt Nam, cũng như những người chưa một lần đặt chân đến đó; và trên hết có nhiều Việt Kiều đang cư ngụ tại Mỹ muốn đến xem và mong đuợc nếm những chiếc bánh do chính tay người mà báo chí trong nước lâu nay gọi là nghệ nhân làm bánh dân gian nước Việt. Dẫu thế, khi bắt tay vào nạo dừa, chế biến nhân bánh thì bà cũng tỏ ra như đang thao tác trong bếp của nhà và sai bảo con cháu một cách tự nhiên: “Tao đánh mày cái chết.” Bà cũng vừa làm vừa giới thiệu dù chưa một lần đứng trước công chúng để giảng giải những việc quen thuộc của một người làm bánh để kiếm kế sinh nhai. “Để làm bánh ít trần tôi phải chuẩn bị dừa, đậu phụng cho nhân bánh; nạo dừa, xay bột.Bánh ít trần là bánh mà không gói lá chuối. Khi gói lá chuối là bánh ít và thường dùng vào những ngày cúng, mồng năm…” Một trong những dụng cụ làm bánh mà bà Mười Xiềm mang theo đến nước Mỹ là chiếc cối đá xay bột, mà theo lời bà thì đã sắm cách đây hơn 30 năm. Và bà nói có nhã ý tặng cho Viện bảo tàng Smithsonian. Sau khi chế biến nhân bánh xong, bà ra tay xay nếp đã ngâm để làm bánh. Hình ảnh người phụ nữ Việt Nam ngồi xay gạo lấy bột làm bánh khiến nhiều phụ nữ Hoa Kỳ có mặt tại chỗ khá ngạc nhiên. Một người ngồi cạnh tôi nói rằng ở nước bà không ai lao nhọc đến thế. Và khi người phụ bếp hỏi ai có muốn xay bột thử thì một số người cũng xung phong ngồi xuống bên cạnh bà Mười để đuợc bà hướng dẫn. Xay xong mẻ bột tượng trưng, bà Mười trở lại bếp để bắt bánh và bỏ vào nồi hấp. Một bà nội trợ Mỹ cũng xung phong lên bắt bánh theo cách chỉ dẫn của bà Mười Xiềm. Trong 15 phút chờ bánh chín, nhiều người nêu câu hỏi cho bà Mười trả lời. Với câu hỏi chất liệu nếp sử dụng để làm bánh thì bà Mười Xiềm giải thích: “Nếp Phú Tân rặt không lẫn gạo vô; nếp khác lẫn gạo làm rất khó.” Có người hỏi thu nhập qua làm bánh của bà ở Việt Nam mỗi ngày bao nhiêu thì bà thành thật trả lời: “Chừng 60- 70 ngàn đồng một ngày.” Sau khi bánh chín, hầu hết các người tham dự tiến lên để đuợc chứng kiến những chiếc bánh ít trần vừa đuợc chế biến ngay trước mắt họ. Cả những người nước ngoài và người Việt vây lấy bà Mười để chúc mừng. Rồi nhiều phụ nữ Việt đang sinh sống ở Hoa Kỳ tiếp tục hỏi thăm bà Mười về chuyện làm bánh ít trần: “Bánh ít này gói lá có thể để cả ba ngày. Nếu làm bánh ít mặn thì dùng thịt heo băm nhỏ, củ sắn… Bột muốn mịn, dẻo phải xay hai lần.” Và cũng có trao đổi về bánh xèo: “Tôi chỉ làm bột gạo không pha. Có đập hột vịt vô.” Chị Đường Kim Ngọc hiện làm việc tại ngay thủ đô Washington D.C. đưa ra nhận xét đối với người phụ nữ từ Cần Thơ đến ngay nước Mỹ để giới thiệu về món bánh ít trần: “Bà ta làm với niềm đam mê, yêu thích công việc. Còn bánh ở Mỹ này thì người ta thương mại quá.” Một thanh niên Hoa Kỳ, anh Ian Rozdilsky, có mặt theo dõi buổi giới thiệu làm bánh của bà Mười Xiềm cho biết: “Món ăn nấu ở Việt Nam phải khác ở Mỹ, tôi thích bánh xèo, phở.” Tuy nhiên, theo giải thích của những người có trách nhiệm tại chỗ thì những chiếc bánh vừa đuợc làm ra không thể cho khách nếm được. Điều này làm cho nhiều người hơi thất vọng, như phát biểu của một phụ nữ Việt Nam có mặt tại chỗ: “Tôi nghĩ bà làm nhanh và giỏi; nhưng không đuợc nếm thì không biết bánh ra sao, tôi cũng không đuợc sờ vào bánh nên không biết bột thế nào. Vào ngày 4 tháng 7 này tôi cũng ráng lên xem bà đỗ bánh xèo; nhưng nếu cũng chỉ nhìn mà không đuợc ăn thì cũng tiếc thật.” Lần tìm đến nhà bà Mười Xiềm trước khi đi Mỹ, chúng tôi cũng mong đuợc nếm thử những món bánh dân dã do chính tay bà làm ra; thế nhưng lúc đó bà bận rộn chuẩn bị đi Mỹ nên nghỉ bán. Lần này tìm đến ngay nơi bà giới thiệu ở giữa thủ đô nước Mỹ, cũng chỉ đuợc nhìn. Mong có ngày được thỏa thích tận hưởng hương vị những món bánh tét, bánh ít, bánh xèo do chính tay bà Mười Xiềm làm ra. http://www.anviettoancau.net/html/capnhat_12/muoixiem.htm
Thống kê hiện tại
Hiện đang có 0 thành viên và 2 bạn đọc.
Kiểu: