huyennguyen
-
Số bài
:
1210
-
Điểm thưởng
:
0
- Từ: 23.10.2005
- Nơi: Ma Trận Lâm Hoang
|
RE: Phù Đăng Nguyên Ơi!
-
11.12.2006 19:03:20
Lại có người thường hay hỏi tôi: Làm thơ nhiều thế, anh cảm nhận Thơ như thế nào mà biết thơ hay hoặc dở? Tránh trớ mãi không được, thì trả lời. Trả lời như thế này (Không biết có ấm ớ và lẻo mép không?) Đây cũng là câu trả lời của tôi cho một bạn học sinh cấp III trên ttvnol.com: Thơ không phải chỗ có thể dùng phân tích để biết sao hay sao dở. Có mấy loại thơ (tạm chia cho vui): - Thơ lớt phớt (loại này nói cái gì cũng dễ dãi, yêu dễ, ghét dễ) - Thơ cuồng nhiệt (loại này yêu lắm, cắn đau, em vào topic của , As_Eros, doc_vang ... đọc xem) - Thơ tinh tế ( loại này ý nhị, dịu dàng, mơn trớn, ba lơn... mà đau thấm, như mưa dầm rớt hột, lâu lâu lại nghẹt thở trong ý niệm của mất mát và chiêm nghiệm) Không tin, đọc thử miền lục bát của huynh Carriage, MM_Ngọc, nhietmacsinh83, ngoc_nam... Loại này khó đạt tới, nhưng hễ mở trái tim ra thì có thể nghe thấy hết vang dội của nó. Sức quyến rũ từ ngôn từ chọn lọc, cà rỡn, ngẫu hứng và đầy men say. Thử một bữa chia tay cuối cấp, uống rượu cho thật "xỉn" vào, gây nhau với một đứa mà chú em "để ý" rồi vào đây đọc thơ sẽ thấy ngay mình. Dễ hiểu! Hè hè... Thơ hay là loại chữ được tuôn ra từ cảm hứng ngột thở, không kiềm giữ nổi trong người, gây ngây ngất khi đọc, gây choáng ngợp như tiếng sét nổ ngay màng tai, gây đớn đau bất tuyệt in hằn dấu vết của phi tuyền rụng rơi đổ xiêu phấn bướm, nhận nhìn mình trong tất cả chung cùng của phận người. Văn nghệ chỉ phục vụ nỗi đau con người, mà không phục vụ đảng phái nào, giai cấp nào, riêng biệt nào... (Câu này hình như của Anbert Camus, Nobel 1949) - Còn một loại, lưu ý với loại này: Thánh nằm ở đây, mà quỷ cũng nằm đâu đó... là: Thơ cà chớn: nói như đùa, đau như đùa, yêu như đùa, nói như mê sảng, không chịu bỏ qua bất cứ thứ gì không đụng vào, xách mé và có khi nói 1 quàng xiên làm sao lát nữa lại nhảy sang 2... Ở đó tìm thấy đủ mùi, đủ màu, đủ vị tối tăm hủ nát... Loại này trẻ con không nên đọc, khùng như chơi! Người lớn còn quýnh quáng chửi bậy nhau vì cãi cọ lu bu... Tuy nhiên, chia là tạm thời, có khi len lẫn vào nhau cũng có đủ loại và thật sự cũng không nên đặt ra thật đầy đủ tiêu chí cho ngôn từ, nhạc tính, hình tượng... Nếu muốn hiểu thơ thì ngày đêm cày bừa trên đồng thơ với tất cả thể phách hồn vía mình, thể nào cũng đến ngày rành rẽ mọi thứ như thằng nông dân già cụ biết phân biệt đâu là lúa ba nắng, năm nắng, hoa sim khác hoa mua ở chỗ nào... Những loại cỏ dại thể nào cũng bị phát hiện thôi mừ !! Đọc mấy câu thơ trích sau mọi người thấy thế nào: Vô ngôn độc đối đình tiền trúc Sương tuyết tiêu thời hợp hoá long (Tạm dịch: Một mình ngồi đối diện trong câm lặng trước hàng trúc trước nhà hóng mát, thấy sương tuyết hết mùa tan thành con rồng uốn mình bay cao...) Dưới trăng quyên đã gọi hè Đầu tường lửa lựu lập loè đơm bông (Chú ý thử cách ngắt giọng, sao đâm bông trên đầu tường, sao lập loè? sao quyện trong tiếng quyên ai oán? Nỗi lòng gì? Phát hiện gì?) _Nguyễn Du_ ... Sầu đi mau tình ở lại lâu dài Ta đã để hồn tan trong tiếng thở Gọi người đi đưa tiễn nỗi tàn phai ... (Huy Cận) (Tàn phai gì? Cái gì tàn phai? Sao lại kêu gọi?) Khói trầm bén giấc mơ tiên Bâng khuâng trăng rãi qua miền quạnh hiu Tô Châu lớp lớp phù kiều Trăng đêm Dương Tử mưa chiều Giang Nam ...(Hồ Dzếnh) Có gì vướng víu trong hơi máy Ngàn đời không đủ sức đi mau? (Tế Hanh) Hoa bưởi kia vàng ngọt với ai Thơm cho ai nữa hỡi hoa nhài? (Tố Hữu) Trăng đêm xuống phố rất tình Thằng điên xuống phố một mình lơ ngơ (quên tg) Còn ghì giữ ẩn tình trong cỏ nhặt Múa vi vu vì hẹn với truông ngàn Ngõ ban sơ hạnh ngân dài Cổng xô còn vọng đệu tài tử qua Tui xin nguyện cuồng si để sáng suốt Tui xin nguyện đui mù cho thoả dạ yêu em (làm thơ cũng giống với tình cảnh này chắc?) Tôi quỳ xuống nâng hai tay bệ vệ Chỉ xin nâng một giọt lệ êm đềm Gió lay lắt bốn phương về dồn tụ Bụi thu mờ ai phủi với hai tay Chẳng biết ngày mai ra sao nữa Mà có ra sao cũng chẳng sao(!?) (Bùi Giáng) Ta ngắt đi một cành hoa thạch thảo Em nhớ cho Mùa thu đã chết rồi (Apolnaire) Từ cành trúc rơi Giọt nuớc loé sang Trong tia chớp ngời Có một điều tàn phai Mà không ai nhìn thấy là trái tim con người! (quên tên các tác giả Nhật này) Bên dòng Sumida Chú chuột kia uống nước Mưa mùa xuân pha (Buson) Dưới hiên các du nữ ngủ trăng và đinh hương Ao cũ Con ếch nhảy vào Vang tiếng nước xao Trên cành khô Con quạ đậu Chiều thu Dang dở cuộc hành trình Chỉ còn mộng trôi phiêu lãng trên những cánh đồng hoang (Basho) ... Tất cả mọi cuộc đi đều phải bỏ dở dang dù cho đời còn trôi mãi như biển xanh vẫn rộng từ ngàn đời... Tất cả mọi lời nói đều phải chịu nghiệt ngã long đong để đi trên con đường bày tỏ ý tưởng với chính những con người đọc nó. Người đọc có hơi thở, sẽ nhận chân ý nghĩa bằng trái tim và hơi thở sống của mình, phục sinh và tái tạo lại chữ nghĩa trong lò nung tấm lòng mình. Phần vĩ thanh mãi mãi là một khoảng vô ngôn lặng lẽ... Hay là "dư dục vô ngôn" của lão Khổng bên Tàu... Vâng, có lẽ nên như thế này: Thưa rằng nói nữa là sai Mùa xuân đang đợi bước ai đi vào _Bùi Giáng_
|