Cuộc họp mặt văn nghệ sĩ tại Paris vào tối ngày 02.7.2006 ở nhà hàng SàiGòn trong quận 13 do Chị Việt Dương Nhân tổ chức, đã quy tụ một số anh chị em nghệ sĩ, tuy gọi là bỏ túi nhưng với sự góp mặt của vài anh chị em đến từ ba lục địa và chương trình kéo dài đến khuya đã đem lại một đêm thật ấm cúng và cảm động cho những người tham dự.

Ngoài các nghệ sĩ trong giới tân, cổ nhạc, cải lương, thơ, văn, điện ảnh còn thấy sự hiện diện một vài nhà báo.. Chương trình dự trù từ 16 giờ đến nửa khuya. Chị Việt Dương Nhân cho biết, mục đích buổi họp mặt nhằm mục đích hội ngội một số các nhà thơ nhà văn đã biết nhau trên diễn đàn Đặc Trưng và một số anh chị em nghệ sĩ tại Paris. Đây chỉ là một buổi họp mặt bỏ túi và tổ chức trong tình thân hữu giữa bạn bè quen thuộc.

Dù được giới thiệu vậy nhưng chúng tôi thấy sự hiện diện một số lớn anh chị em nghệ sĩ từ :

Các Văn Nghệ Sĩ ở Pháp : Võ Hùng Anh_Xuân An, Trần Song Thu, Kim Long_Hoài Châu, Bạch Nhân Trang, Trần Nghĩa Hiệp, GóctrờiParis, Thiên Kim Agnès Hiver. Đỗ Bình, Thúy Hằng, Việt Dương Nhân, Nguyễn Thị Khánh Hoà, Lê Lộc, Việt Hoài Phương, Hàn Lệ Nhân, Đỗ Bình, Trọng Lễ. Các Nhà văn Tô Vũ, Bích Xuân, Đinh Lâm Thanh.

Mỹ : Nữ Sĩ Sương Mai

Hòa Lan : Nữ Sĩ Miên Thụy

Úc Đại Lợi : Bạn thơ Chu Lai và Nguyên Nhân.

Trước bữa cơm thân mật, theo thói quen, các nghệ sĩ trình bày thơ, nhạc của mình để trao đổi chào mừng trong tinh thần văn nghệ. Trong dịp nầy chúng tôi được thưởng thức những bài thơ, những bản nhạc qua giọng ngâm và tiếng hát chính của tác giả. Ngoài ra cũng cơ hội để nghe và xem tận mắt tài nghệ của người nghệ sĩ đa tài Hà Lệ Nhân qua lối trình diễn và gịong hát bài :

Mười Năm Một Chiều
Hàn Lệ Nhân


Mười năm trước
Còn đi học yêu em anh làm thơ,
Những bài thơ xanh mơ
Theo mắt môi em cười vui phố vắng ;
Những bài thơ dằng dặc lấm bao giấy trắng
Và mảnh hồn anh cay đắng gậm nhấm dần.
Những bài thơ anh viết cho riêng anh đọc lại,
Mỗi khi mình hờn dỗi,
Xếp bao tự ái,
Tìm em xin lỗi ...
Tình đôi ta đẹp, mới
Như thuở nói tiếng yêu đầu.

Mười năm trôi qua
Hai đứa mình cách xa
Nửa vòng trái đất.
Rồi chiều nay hướng về Savannakhet
Anh thấy anh, em hỡi, anh thấy em...
Thấy từng buổi học êm đềm,
Chung lớp, chung bàn, chung ghế,
Chung khoảng trời xanh nhỏ bé
Sau khung cửa sổ loang sơn ;
Chung Cửu Long Giang trang điểm hoàng hôn
Gợn sóng Lăm-tời vời vợi.
Chung cả niềm mơ những ngày tháng tới
Chung Mẹ, chung Cha trọn một kiếp người ...

Mười năm trôi qua
Hai đứa mình cách xa
Nửa vòng trái đất.
Rồi chiều nay ở bên nầy đất khách,
Anh nhớ em, em hỡi anh nhớ em.
Nhớ Rennes, nhớ dòng sông Vilaine,
Tàn đêm bảy sáu,
Đất trời mênh mông hồn anh không nơi nương náu ...
Tan tác rồi yêu dấu thuở học sinh.
Hai ta yêu nhau bằng tình trai gái
Mà đành mất nhau vì oan trái lạ đời :
Chủ nghĩa làm chi em ơi !
Chủ nghĩa làm chi em ơi !
Chết yểu nụ cười,
Người phải xa người,
Con tim không dám hé lời con tim.

Mười năm trôi qua
Hai đứa mình cách xa
Nửa vòng trái đất.
Rồi chiều nay, mưa rơi như tiếng nấc :
Mười năm chôn một bóng hình,
Một chiều sống lại mối tình mười năm.

Hàn Lệ Nhân

Paris, 1986

Mời các bạn bấm vào tên bài thơ dưới đây để nghe diễn ngâm

Đàn bầu: Chí Tâm - Piano: Jules Tambicanou - Sáo: Xuân Lôi

Và những bài độc tấu đàn Bầu của nhạc sĩ Trọng Lễ.

Thơ nhạc trình bày bởi các nghệ sĩ liên tục kéo dài trên ba giờ, đến quá 20 giờ 30, chương trình tạm ngưng để nhà hàng chuẩn bị buổi ăn tối. Điều chúng tôi ghi nhận nổi bật nhất là sự góp mặt của một thi sĩ trẻ, Thiên Kim Agnès Hiver (ái nữ của chị Việt Dương Nhân) qua bài thơ La Folie sau đây, một tác phẩm thật hay từ nguyên bản tiếng Pháp cũng như bằng lời Việt, dịch bởi Song Anh, xin phép đưa lên đây cống hiến những người yêu thơ :

La Folie

Thiên Kim Agnès Hiver

Tout au début,
Longtemps, j’ai avancé dans ma vie
Longtemps, j’ai reculé plusieurs fois face à ma lâcheté, à mes faiblesses,
J’étais ma propre traîtresse !
Mal dans ma peau ! en ne prenant pas la vie avec courage comme le font si bien les autres.

Je me suis cachée, je me suis mentie
Et un jour éclata la folie dans mon être !
Grâce à cette folie, je n’avais plus peur, je me trouvais courageuse…
La folie m’accompagne, mon protecteur

Folie, tu évacues me peurs
Car dans ton pays ne voyagent que les fous, les insensés
La mort n’est rien quand on est fou
On supporte tout et rien
Le destin accomplit son œuvre
Il n’y a pas de meilleure façon de mourir en perdant la raison,
et la raison n’existant plus, la souffrance, passerelle vers la mort, s’éteint aussi

Cuồng Điên
(Song Anh dịch)

Từ những ngày đầu
Ta bước tới trên quãng đường thăm thẳm
Ta cũng đã lùi lại biết bao phen
Ta không còn dũng cảm
Trước nhu nhược yếu hèn
Nên lừa mình, dối ta
Cho đời thêm chán ngán.

Cả với mình, ta dối gian lẫn trốn
Rồi một ngày hồn hóa dại chơi vơi
Cuồng loạn đó cho ta thêm can đảm
Là Thiên Thần hộ mạng của riêng ta

Cuồng điên ơi ! Ta không còn sợ nữa
Nơi xứ Người ăm ắp kẻ như ta
Chết là chi khi hồn thôi thắc mắc
Chuyện sống còn theo định mệnh đã ghi
Chết nào đẹp như khi người điên chết,
Đau khổ không còn tiễn bước chốn Thiên Thu.

Trong dịp nầy, cơ hội được nghe tiếng hát của Nữ Sĩ Miên Thụy qua một bài thơ của Chị được phổ nhạc cũng như tiếng hát của nhà văn Bích Xuân qua bài ‘Trả hết cho người‘. Trước khi vào bữa cơm thân mật, nhà văn Tô Vũ giới thiệu với anh chị em nghệ sĩ cuốn "45 – 54" ‘Chín năm khói lửa, sự thất bại của một cuộc chiến’ vừa mới xuất bản.

Chỉ là buổi họp mặt bỏ túi nhưng đã thành công về mọi mặt : Dịp hội ngộ của một số anh chị em đã quen biết nhau trên các diễn đàn và cũng là cơ hội để một số văn nghệ sĩ tại Paris làm quen, kết thân với nhau.

Paris, 06.07.06
Thúy Diễm
Thông tín viên www.viet.no

Chi- 7 xấu quá đi

Miên Thụy hát ở Paris mà chị hỏng cho em biết, dể em đi nghe nhen

Chị lúc này phẻ khg?
Bớt ho " gà " chưa hở chị

Chà có anh Kim Long đi theo ah, vui nhỉ, hèn chi lúc này vắng tiếng của anh ý lấu lắm rồi

Chúc chị luôn vui

Thân thương

Trích đoạn: Ct.Ly

Chi- 7 xấu quá đi

Miên Thụy hát ở Paris mà chị hỏng cho em biết, dể em đi nghe nhen

Chị lúc này phẻ khg?
Bớt ho " gà" chưa hở chị

Chà có anh Kim Long đi theo ah, vui nhỉ, hèn chi lúc này vắng tiếng của anh ý lấu lắm rồi

Chúc chị luôn vui

Thân thương

Ly ui !
Đâu có nghĩ "được" họp bạn 'xôm tụ' như vầy Ly ! Cũng nhờ Kim Long đến chở Nhạc Sĩ Trọng Lễ mới có đàn rồi bắt đầu 7 "hú" được Hàn Lệ Nhân (nhà mình) và...
Tưởng gặp an Phở thôi... Ai dè gầy được - Chừng nào Ly lên Paris "hú_rủ_reng" những Thành Viên VNThư Quán mình gặp mặt ăn Phở "SàiGòn" cho đổ mồ hôi chơi nha ! Năm nay Sư Đệ Mars có qua Paris không vậy Ly ? À, lâu quá ko thấy Mây Vàng ha ? Chắc đi chơi xa ruì ! mây Vàng ới ơi MV !
7 vẫn ho ho và giọng nói khào khào như "vịt đực"đó á
Chúc Ly và gia đình an vui.
[sm=kissing.gif][sm=kissing.gif]
7_vdn

Lê Lợi : Nầy Nguyễn khanh (dạ), tiếng quân reo khắp bốn bề vang dội, chắc là quân ta lại chạm trán với địch quân .
Nguyễn Trải : Tâu Chúa Công ...
(Nguyễn Trải chưa kịp nói gì thì 1 nghĩa quân chạy vào ...)
Nghĩa quân : Tâu Chúa Công ...
Ca Sơn Đông Hướng Mã :
(I) ... Khắp bốn phía
Giặc trùng vây
Quyết bắt .---
Chúa Công .---
Xin Chúa Công
Hãy kíp liệu toan
Thu quân chủ lực
Để bảo tồn lực lượng
Kẻo chẳng .---
Kịp rồi .---
Giặc đã tràn vào

(II) Nguyễn Trải : ... Nghe ngươi nói
Mặt Tây Nam
Thế trận .---
Đã vỡ tan .---
Dù Quân Minh
Có kéo đến đây
Chúng ta cũng quyết
Liều mình giết giặc
Giữ vững .---
Lời thề .---
Lúc khởi nghĩa phất cờ ...

Lê Lợi : Ca Vọng Cổ :

1- Nguyễn khanh ơi, lòng ta đã quyết hy sinh cho tiền đồ Tổ quốc thì những giờ phút nguy nan càng sục sôi thêm giòng máu căm ... thù . Tiếng giáo gươm âm vang trong lửa khói mịt mù , hoà trong tiếng reo hò quyết chiến của đoàn quân nghĩa dũng Lam Sơn, ta thấy trách nhiệm mình càng nặng nề hơn với tướng sĩ ba quân, và với mấy triệu sanh linh đang lầm than trong xích xiềng quân cướp nước .

2)Nguyễn Trải : Tâu Chúa Công, thần trộm nghĩ tự ngàn xưa bao giờ chính nghĩa cũng thắng hung tàn . Dẫu ngày nay quân Minh ỷ mạnh kéo đến đây mấy chục vạn binh hùng, thì sức cô thế yếu ta đành nhường bước giặc ngoại xâm, nhưng quân dân ta sẽ được dịp trui rèn hun đúc chí hờn căm, đoàn kết thành một lực lượng kiên cường vững mạnh, đợi thời cơ cùng đứng lên quét sạch xâm loàn giải phóng quê hương .

(Hoạt cảnh múa cờ thời Lê Lợi)

(Mười năm sau, khi đã chiến thắng đánh đuổi giặc Minh)

Lê Lợi : Nầy Nguyễn khanh, ngày nay đất nước ta quân thù sạch bóng, nhìn dân ta đang hát khải hoàn ca, sao lòng ta bỗng nhiên xúc ...
Ca Nặng Tình Xưa : ... động (fạn), không cầm giọt châu (liu)
2- Khi ta nhớ lại ngày nào nơi Chí Linh (liu)
3- Lê Lai đã anh dũng quên mình (xàng)
4- Đem máu xương tô điểm sơn hà (xàng)
5- Làm vẻ vang cho giống nòi Hồng Lạc (fạn)
6- Viết trang sử hùng đậm nét vàng son (liu)
7-Ng.Trải : Nay quê hương đã qua hồi tao loạn (fạn)
8- Muôn dân đều lạc nghiệp âu ca (liu)
9- Trên khoảng trời xanh rộng bao la (liu)
10- Người anh hùng đã hy sinh cứu Chúa (cống)
11- Sẽ ngậm cười nhìn quốc thái dân an (xê)
12- Và chúng ta sẽ quyết tâm hợp lực (xự)
13- Dựng xây nước nhà luôn vững mạnh (xự)
14- Cho rạng ... danh hào kiệt ... (xự)
15- Gương dũng liệt rạng ngời năm châu (liu)
16- Cho nhân loại đời đời soi chung (liu)
17- Nước Nam thạnh trị hùng cường (xàng)
18- Dân ta no ấm thanh bình (xàng) ...

Lê Lợi : Ca Vọng Cổ :

4- Nguyễn khanh ơi, suốt mười năm đấu tranh trường kỳ gian khổ, hôm nay ta mới thấy lòng rộn rã niềm vui khi nhìn dân tộc ta đang tiến bước trên con đường tương lai đầy vinh quang xán lạn huy ... hoàng . Khanh hãy nhìn từng đoàn thanh niên nhựa sống căn ... tràn , ngày hôm qua họ còn là những chiến binh kiêu dũng mà nay đã tay cuốc tay cày đi xây dựng quê hương . Ôi giang sơn đất tổ Hùng Vương, bao thế hệ quyết lòng gìn giữ, giặc ngoại xâm dẫu hung tàn bạo ngược, rồi cũng tan thây trước nòi giống Tiên Rồng .

5-Ng.Trải :Tâu Chúa công, Chúa công dạy chí phải, nước ta trải 4000 năm từ thời dựng nước vua Hùng . Một tấc đất cũng quyết lòng gìn giữ dù phải hy sinh đến giọt máu sau cùng . "Nam quốc sơn hà, Nam Đế cư ... Tiệt nhiên định phận tại thiên thư ... Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm ... Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư " ...Lời tiền nhân vẫn còn lồng lộng, bọn giặc Bắc phương phải tỉnh mộng xâm loàn .

6-Lê Lợi : Bọn giặc Minh cùng đường bôn tẩu, ta cũng lấy đức hiếu sinh của truyền thống Tiên Rồng cho chúng một đường sanh, vậy khanh hãy truyền cho tướng sĩ ba quân, cấp cho chúng thuyền bè lương thực, để khi về nước chúng phải hiểu rằng dân tộc ta không hề hiếu chiến, nhưng khi cần phải đấu tranh giữ nước thì tất cả đồng một quyết tâm tiêu diệt quân thù .
Ng. Trải : Chúa công lòng dạ nhân từ ... Quân thù cảm đức đời đời ghi ơn ... Từ nay một dãy giang sơn ... Thanh bình độc lập sáng gương anh hùng .

Ca Miên Hậu Hồi Cung :

Rền vang khắp nước khúc khải hoàn ca
Trời Nam khoe sắc ngát hương ngàn hoa
Tự Do no ấm muôn dân thái hoà
Chúa tôi chung sức dựng xây nước nhà
Tiến bước ... một lòng
Cùng nhau ta tiến lên ... (lập lại)
Rền vang khắp nước khúc khải hoàn ca
Trời Nam khoe sắc ngát hương ngàn hoa
Tự Do no ấm muôn dân thái hoà
Chúa tôi chung sức vững trị sơn hà
Hoà ca ....

Tí Trễ_Hồng Quang

VDN chân thành cảm ơn
Nhà Thơ Quốc Nam đã gởi thiệp mời
Xin Thông Báo
Đến ACE Văn Nghệ Sĩ Khắp Nơi

Cải lương ba điều bốn chuyện :
Những nam nữ nghệ sĩ cải lương nào đã đi tu ?

Triều Giang

Trong giới cải lương từ bầu bì cho đến đào hát, hầu như ai nấy cũng có tu, chữ tu nói ở đây có nghĩa là theo đạo như Năm Châu, Ba Vân thì theo Bửu Sơn Kỳ Hương, bà bầu Kim Chưởng và bà bầu Thơ của gánh Thanh Minh thì thọ giáo tại một vị sư ở Long Xuyên. Gia đình cô Bích Thuận thì theo đạo Thiên Chúa và Hùng Cường thì luôn miệng xưng là đệ tử của Thầy Trí Quang, còn đào thương Út Bạch Lan mỗi lần chán ngán là tính theo... thầy nào đó mà người ta không biết rõ, như vậy ai nấy đều có ý hướng tu tập, nhưng là tu tại gia, cũng có nghĩa là trọng đạo này hay đạo kia.

Trong bài này chúng tôi đề cập đến những nghệ sĩ lớn đã xuất gia, tức là thí phát vào quy y tại chùa, ăn mặc nâu sòng, sớm kệ chiều kinh, gác ngoài tai những sự phù trầm của thế gian, và dĩ nhiên là không còn muốn nghe ai nói đến nghề nghiệp của mình trước đây nữa. Thế nhưng, tại sao số nghệ sĩ này lại làm thế, buồn vì cải lương đã quá xuống dốc chăng, hay là chán cho thế thái nhân tình? Chúng tôi xin kể dưới đây một số trường hợp mà có nhiều người biết.

Trước hết xin nói về nghệ sĩ Sáu Ná, được coi như người khởi nghiệp cho lớp nghệ sĩ đi tu, do bởi trước đó chưa từng nghe ai nói đến vấn đề này, mà chỉ nghe là họ đi tu trong tuồng hát cải lương như cô Lan trong tuồng Lan và Ðiệp, hoặc vai cô Hương trong Nửa Ðời Hương Phấn.

Số là xưa ở gánh Kim Thanh có anh kép độc gọi là Sáu Ná, sống lơ lơ lửng lửng và hát cũng không được coi là hay. Thế nhưng từ cái dạo mà soạn giả Lê Khanh để cho anh này được một vai kép độc trong tuồng “Những Kẻ Tội Lỗi” thì anh được cô đào chánh kiêm giám đốc đoàn Thúy Nga yêu liền, và ăn ở như vợ chồng vậy. Nhưng rồi chẳng bao lâu sau, chừng như mối tình Thúy Nga -Sáu Ná cũng đến hồi tan vỡ. Trước cảnh đó Sáu Ná bỏ lên Thất Sơn cạo đầu đi tu, và từ dạo đó người ta không còn thấy Sáu Ná đâu cả, thỉnh thoảng có người đi núi về cho biết Sáu Ná giờ đây có tới hai ba kiểng chùa trên Bảy Núi và không hề bước chân xuống đồng bằng. Có lẽ Sáu Ná là anh chàng bỏ sân khấu đi tu trước hơn ai hết, bỏ đi từ khi cải lương còn rầm rộ ngon lành.

Kế đến là Năm Công, người tiên phong cải lương từ nguyên thủy gánh Văn Hí Ban, cho đến hơn vài chục gánh về sau này, một con người tận tụy với nghề hát chưa ai bằng, để rồi suốt đời không có đến hai bộ đồ trong thân. Làm bầu mang lấy nợ nần, đào kép bỏ đi ráo trọi bèn xuống tóc đi tu, tự chọn cho mình pháp danh là Thích Quảng Thành (nghe nói có lúc thầy xưng là Thích Quảng An, không biết pháp danh nào đúng).

Trước tiên thầy lập một am tại Thủ Thừa tu niệm, sau đó đến Thất Sơn lập thêm một am khác, và khi thấy có người kế vị được, thầy Năm Công lại tìm đất khác dựng am tự, ai cũng biết ông là người có công lớn dựng lên Chùa Nghệ Sĩ ở Gò Vấp. Thầy hết lòng vận động để tạo nên một ngôi chùa tại đây vừa thờ phượng nghệ sĩ quá cố, vừa kệ kinh siêu độ những ai trót chết sống với nghệ thuật. Ðến khi chùa này có vẻ khả quan, được nhiều người đến qui y thì Sư Thích Quảng Thành lại cuốn gói rảo bước giang hồ, định ra dãy Trường Sơn tìm cách lập thêm nhiều chùa khác nữa để độ chúng sinh sớm quay về thiền môn. Người ta thấy thầy Năm Công lập chùa dễ hơn lập gánh và không khó khăn như lèo lái gánh hát trước đây vậy!

Tiếp đến nói về cô Hai Ðá, nữ danh ca nổi tiếng với bộ dĩa “Gió Bấc Lạnh Lùng” trước đây, là một trong những làn hơi quyến rũ thời bấy giờ. Sau thời hậu chiến cô Hai Ðá đâm ra buồn nản rồi chợt vào chùa thí phát qui y, ngày hai buổi kệ kinh tại một ngôi chùa ở Gò Vấp, và do không tuyên bố gì hết nên rất ít người biết được rằng cô đã đi tu.

Giờ thì nói đến bầu Tư Thới và Lan Phương, bầu Thới trước là kép chánh của các gánh Tân Ích Ban, Hữu Thành, người nổi danh với vai Nhan Như Ngọc trong tuồng “Bồng Lai Hiệp Khách” và cũng là soạn giả soạn tuồng với bút hiệu Ngự Bình. Bầu Tư Thới từng là chồng trước đây của đào tài sắc Ba Ngưu, sau khi thất bại lần mòn với gánh Hữu Chí do ông anh chủ trương, đã bỏ đi tu cùng với người vợ sau là nữ nghệ sĩ Lan Phương. Mặc dầu có hai con gái và hai chàng rể còn đang hát, nhưng Tư Thới cảm thấy mình không còn hy vọng một lần nữa làm bầu, và tài viết tuồng cũng không qua mặt được đàn em đang mạnh tiến nên thối lui bằng cách đi tu mang theo cả vợ. Hai vợ chồng cùng tu để hôm sớm bên cạnh Phật đài, bao giờ cũng thấy ông bầu đồng vợ đồng chồng, người ta bảo ông bầu Thới có gốc tu nên vợ chồng ông không làm sao khác hơn được.

Giờ đây đề cập đến Tư Tao, tức danh ca Thanh Tao, nghệ sĩ lão luyện của cải lương, ông làm kép chánh từ các gánh Tân Thiếu Niên, Hề Lập, Thái Bình, Chấn Hưng, Năm Phỉ, cũng như đã từng làm bầu gánh Thanh Nhã, và là một trong bốn giám đốc đại ban Kim Thanh, đoàn hát lớn hoạt động khá mạnh vào giữa thập niên 1950.

Ðương thời Thanh Tao là “nghệ sĩ có xe hơi,” ông đi chiếc Peugeot 203 màu xám, nhưng không rõ chán nghề thế nào lại ngoảnh mặt với cải lương và bỏ đi tu. Ông đã cùng với vợ chồng Tư Thới, Lan Phương về tu dưới mái chùa của Hội Nghệ Sĩ, và có lẽ cũng là người thay thế Năm Công trong nhiệm vụ trụ trì tại chùa này.

Một dạo lại có tin đồn rằng do chốn bụi hồng trần còn quyến rũ, nên nghệ sĩ Thanh Tao đả cởi bỏ áo nhà tu, đi ra Cấp lập tiệm cà phê tại bến xe Toyota Vũng Tàu-Sài Gòn, có lẽ cũng để nghỉ mát dài hạn để lấy lại sức khỏe sau mấy năm chay lạt. Thế nhưng, trong một buổi cúng Tổ tại nhà Hội Nghệ Sĩ thì nghệ sĩ Thanh Tao xuất hiện trong chiếc áo nâu sòng và xâu chuổi tràng hạt cầm tay. Anh em xúm xít lại hỏi thì Thanh Tao buồn bã chấp tay rầu rĩ: Thưa các huynh làm gì có chuyện đó, đệ có nghe bà con nói báo viết như vậy nhưng đệ đã tu hành rồi nên gác hết ngoài tai. Nay tiện đây mới nói cho chư huynh hay rằng, từ khi đệ rời chùa Hội Nghệ Sĩ thì lại sang chùa bên Chánh Hưng, chớ làm gì có chuyện lập quán cà phê. Ðệ có ý định là một ngày nào đó ra Cấp để vào công quả cho Chùa Nam Hải Bãi Dứa, nhưng mà chưa đi thì đã có dư luận như thế.

- Kế đến là Ba Thâu, Sáu Huề là cặp vợ chồng nghệ sĩ tiền phong sánh ngang hàng với những Bảy Nhiêu, Tám Danh, Tám Mẹo..., và sau này thì Ba Thâu chỉ theo sân khấu với tánh cách đạo diễn, hoặc chăm sóc sân khấu để cho vợ anh là Sáu Huề hát mà thôi.

Sau ngày đoàn Hoa Mai tan rã, vợ chồng Ba Thâu, Sáu Huề có một thời gian đi làm cho lò gốm Thiên Thanh, nhưng thấy mỏi mệt còn hơn là đi hát, nên lại vào chùa để vừa làm công quả bằng cách ngày đi hái thuốc về cho chùa phát không cho bá tánh, đêm thì tụng niệm cho chúng sanh thoát cảnh lửa binh. Có lần Ba Thâu bị nạn xe cộ trong lúc đi hái thuốc, người ta cho rằng Ba Thâu được Ðức Phật phò độ nên lành lặn như thường. Bình thường người ta không thấy ông ở đâu, nhưng đến ngày giỗ Tổ tại nhà Hội Nghệ Sĩ người ta mới thấy Ba Thâu xuất hiện thôi.

- Và đến soạn giả Hoài Ðông, ông này trước đây viết tuồng cho gánh Phước Chung, rồi Thanh Hiệp, lại cũng có viết báo lai rai, nhưng sân khấu và báo chí vẫn không nuôi nổi ông, nên một thời gian Hoài Ðông vắng dạng ở Sài Gòn. Sau đó rất lâu chợt có người thấy ông ăn mặc nâu sòng, cạo râu ria, xuống tóc và tu tại một ngôi chùa gần Ngã Ba Cây Thị. Có ai hỏi ông về lý do đi tu thì Hoài Ðông chỉ mỉm cười rồi im lặng quay đi. Hoài Ðông vì chán nghề mà đi tu chăng? Còn rất nhiều đào kép bỏ nghề xuống tóc đi tu, nhưng chúng tôi không nắm vững tình trạng nên tạm ngừng tại đây vậy.

(Triều Giang)
Nguồn : hinhtran.com