Cách cư xử của đại tá Fitzwilliam được mọi người trong nhà Collins rất ngưỡng mộ và các cô gái cho rằng anh ta sẽ làm tăng phần vui vẻ cho họ trong những lần họ đến thăm Rosings. Tuy nhiên vì Rosings lúc đó đang bận rộn, phải đợi mãi đến lễ Phục Sinh, tức là một tuần lễ sau khi Darcy và Fitzwilliam đã đến thăm, thì gia đình Collins mới được vinh hạnh mời đến. Lời mời đến vào lúc mọi người vừa rời khỏi nhà thờ và phu nhân muốn họ đến ngay trong buổi chiều. Vào tuần lễ trước đó, gia đình Collins rất ít gặp phu nhân Catherine và cô con gái của bà. Đại tá Fitzwilliam thì có đến thăm gia đình họ vài lần nhưng Darcy thì họ chỉ gặp ở nhà thờ.
   Đương nhiên lời mời đã được chấp nhận ngay và họ đến tham dự đúng giờ ở phòng khách của phu nhân Catherine. Phu nhân đón tiếp mọi người rất lịch sự, tuy vậy bà không biểu lộ tình cảm gì. Hiển nhiên không phải phu nhân không muốn tiếp đón họ, thật ra bà đang bận rộn chú tâm nói chuyện với hai cháu trai của mình hơn bất cứ người nào trong phòng, đặc biệt là với Darcy.

     Đại tá Fitzwilliam dường như rất vui mừng khi được gặp lại mọi người. Đón tiếp bất cứ ai cũng là một sự giải thoát cho anh trong lúc này ở Rossings, và hơn lúc nào hết, cô bạn gái xinh đẹp của bà Collins rất làm anh ta chú ý. Anh chọn một chỗ ngồi bên cạnh Elizabeth và nói chuyện với nàng một cách rất dễ thương về nhiều đề tài, về Kent và Hertfordshire, về du lịch, tình hình ở nhà, về những sách và nhạc mới ra. Fitzwilliam làm Elizabeth cảm thấy rất vui vẻ và nàng cho rằng mình chưa bao giờ được vui như vậy ở đây. Hai người nói chuyện một cách rất cao hứng khiến phu nhân Catherine và Darcy đều phải chú ý. Đôi mắt của Darcy thường xuyên hướng về phía họ một cách tò mò. Sau một lúc, phu nhân Catherine cũng có cảm giác tò mò như vậy và bà không ngại ngùng lên tiếng hỏi:
   - Cháu đang nói gì đó Fitzwilliam? Cháu đang nói gì với cô Bennet? Cho cô nghe với được không?
   - “Chúng cháu đang nói chuyện về âm nhạc, thưa cô”, Fitzwilliam đáp, khi không thể không trả lời.
   - Nói về âm nhạc à? Như vậy thì nói to lên. Đó là đề tài mà cô rất thích. Cô có thể tham gia vào câu chuyện. Cô cho rằng ở Anh chỉ có một vài người là thực sự biết thưởng thức hoặc có lối thưởng thức âm nhạc cao hơn cô. Nếu có dịp học, cô đã có thể trở thành một chuyên gia. Con Anne cũng vậy, nếu sức khoẻ của nó cho phép, cô hoàn toàn tin tưởng nó sẽ biểu diễn rất hay. Georgiana thì sao, Darcy?
   Darcy khen em gái giỏi giang của mình một cách trìu mến.
   - Dì rất vui khi nghe cháu nói về nó như vậy. Nhắn dùm cho dì rằng nó sẽ không tiến bộ nếu không tập luyện thật nhiều.
   - “Cháu cam đoan với dì rằng con bé không cần đến lời khuyên như vậy. Nó luyện tập liên tục”, Darcy trả lời.
   - Càng tập nhiều càng tốt. Không có gì gọi là quá nhiều cả. Lần sau khi viết thư cho nó, dì sẽ nhắc nhở nó không được xao lãng. Dì thường nói với các cô gái trẻ rằng nếu muốn xuất sắc trong âm nhạc thì không thể không luyện tập thường xuyên. Dì cũng có nói với cô Bennet nhiều lần rằng cô ta sẽ không bao giờ chơi giỏi được trừ khi luyện tập thêm. Dì cũng thường nói với cô ta mặc dù chị Collins không có đàn ở nhà, cô ta được tự nhiên đến Rosings mỗi ngày để chơi chơi đàn piano trong phòng bà Jenkinson. Cháu biết đấy, ở phía đó của căn nhà cô ta sẽ không làm phiền ai cả .
   Darcy cảm thấy hơi xấu hổ về sự bất lịch sự của dì mình và không trả lời bà.
   Khi đã dùng cà phê xong, đại tá Fitzwilliam nhắc nhở Elizabeth rằng nàng đã hứa sẽ chơi đàn cho anh ta nghe. Trong khi Elizabeth bằng lòng và ngồi xuống trước đàn, anh ta kéo một chiếc ghế và ngồi cạnh đó. Phu nhân Catherine chỉ lắng nghe chừng nửa bài nhạc, sau đó quay lại nói chuyện với Darcy như trước cho đến khi chàng bỏ đi. Vẫn với dáng điệu khoan thai như lệ thường, Darcy bước về phía chiếc đàn piano và kiếm một chỗ đứng thích hợp để có thể ngắm nhìn toàn bộ người đang chơi đàn. Elizabeth đã thấy hết những cử chỉ của Darcy, nhân lúc đến khúc nghỉ của bản nhạc, nàng quay sang chàng với một nụ cười tinh quái và nói:
   - Anh có ý làm cho tôi hoảng sợ đấy à anh Darcy? Bằng cách đến tận đây nghe tôi đánh đàn. Tôi sẽ không sợ hãi đâu mặc dù em gái của anh chơi đàn rất giỏi. Đó là sự cứng đầu bướng bỉnh của tôi, nó làm tôi không biết sợ chủ ý của người khác. Sự gan dạ của tôi sẽ càng lúc càng tăng theo mức độ bị đe dọa.
   - “Tôi không dám nói là cô đã sai”, Darcy trả lời. “Bởi vì tôi biết cô không tin rằng tôi dám lấy chủ ý khiến cô sợ hãi làm thú tiêu khiển. Tôi có hân hạnh được quen biết cô lâu nay để hiểu rằng cô đôi khi tìm thấy sự thích thú cho mình bằng cách nói ra những ý điều khác với những gì cô suy nghĩ.
   Elizabeth cười vì hình ảnh của chính mình vừa được diễn tả như vậy, nàng nói với đại tá Fitzwilliam:
   - Người anh em bà con của anh đã cho anh một khái niệm khá đẹp về tôi và dạy anh không nên tin vào những gì tôi nói. Tôi thật đã không may mắn khi gặp môt người có thể lột trần bản chất thật sự của tôi ra như vậy trong một thế giới mà tôi hy vọng mình sẽ thành công trong việc đánh lừa người khác về con người thật của tôi. Thật ra anh Darcy đã không rộng lượng khi nói ra hết những điều bất lợi mà anh biết về tôi ở Hertfordshire, anh làm như vậy sẽ khiến tôi muốn trả đũa anh và sẽ nói ra những câu thiếu khôn ngoan. Những lời nói đó sẽ làm sửng sốt những người bà con của anh ở đây.
   - “Tôi thật muốn nghe cô tố cáo anh ta”, đại tá Fitzwilliam kêu lên. “Tôi muốn biết anh ta cư xử ra sao đối với những người lạ”.
   - Như vậy thì anh nên nghe và chuẩn bị để nghe những chuyện kinh khiếp. Anh phải biết lần đầu tiên tôi gặp anh ta ở Hertfordshire là trong một buổi khiêu vũ. Anh có biết anh ta đã làm gì không? Anh ta chỉ nhảy đúng bốn bản mặc dù lúc đó trong buổi khiêu vũ đàn ông rất ít. Tôi được biết chắc chắn bữa đó đã có nhiều cô phải ngồi chờ người mời khiêu vũ. Anh Darcy, anh không phủ nhận sự thật này chứ?
   - Lúc đó tôi chưa có hân hạnh quen biết bất cứ cô gái nào trong phòng, ngoại trừ những người tôi đi chung.
   - Đúng như vậy. Nhưng chẳng lẽ chưa bao giờ có ai được giới thiệu trong phòng khiêu vũ? Ôi chao, đại tá Fitzwilliam, tôi nên đánh bản nhạc kế tiếp nào đây? Ngón tay tôi đang chờ những mệnh lệnh của anh.
   - “Có lẽ tôi đã được đánh giá một cách khá hơn nếu tìm cách để được giới thiệu. Tuy nhiên tôi rất dở trong việc tự mình đi giới thiệu với người lạ”, Darcy nói.
   - “Chúng ta có nên hỏi người anh em họ của anh lý do là gì không hả?”, Elizabeth vẫn tiếp tục hướng câu nói của mình về đại tá Fitzwilliam. “Chúng ta có nên hỏi anh ta tại sao một người đàn ông có ý thức, có trình độ học vấn và đã từng sống trên đời này lại quá tệ trong vấn đề tự đi giới thiệu mình với người lạ?”.
   - “Tôi có thể trả lời câu hỏi này của cô mà không phải hỏi anh ta. Bởi vì anh ta không muốn tự gây phiền hà cho chính mình”, Fitzwilliam trả lời.
   - “Tôi chắc chắn là mình không có tài như những người khác”, Darcy nói, “để có thể nói chuyện một cách dễ dàng với những người mà tôi chưa hề gặp mặt. Tôi không thể hòa nhập vào câu chuyện hoặc vờ chú ý đến những chuyện của họ như tôi vẫn thường thấy người ta làm”.
   - “Những ngón tay của tôi không di chuyển được linh động trên phím đàn như tôi đã từng thấy nhiều cô gái khác làm. Những ngón tay của tôi không đủ lực và không đủ nhanh nhẹn để tạo ra cùng một sự diễn tả như người khác. Nhưng lúc nào tôi cũng cho rằng đó là khuyết điểm của chính mình, bởi vì tôi đã không kiên nhẫn luyện tập chứ không phải vì không tin tưởng những ngón tay của mình không có khả năng bằng những người con gái khác”, Elizabeth nói.
   Darcy cười và nói:
   - Cô hoàn toàn nói đúng. Lý luận của cô đưa ra khá lắm. Sau khi nghe cô nói rồi không ai có thể nghĩ ra được điều gì ngu ngốc nữa. Cả hai chúng ta đều không đóng kịch với người lạ.
   Ngay lúc đó họ bị cắt ngang bởi phu nhân Catherine hỏi vọng sang hỏi họ đang nói chuyện gì. Elizabeth ngay lập tức tiếp tục chơi đàn. Sau khi phu nhân Catherine đến nơi và lắng nghe chừng vài phút, bà nói với Darcy:
   - Cô Bennet có lẽ đã không đánh sai nhiều chỗ như vậy nếu chịu khó tập nhiều hơn nữa và được đi học ở London. Cô có khái niệm chung cho những ngón bấm, tuy nhiên cách thưởng thức của cô thì không bằng của tiểu thư Anne. Anne có thể sẽ là một người chơi đàn tuyệt vời nếu sức khỏe cho phép nó học đàn.
Elizabeth quan sát Darcy để xem chàng sẽ tán đồng lời khen dành cho cô em họ thế nào, thế nhưng từ lúc mới bắt đầu quan sát đến giờ nàng vẫn chưa nhận ra được biểu hiện gì của tình yêu. Qua tất cả cách cư xử của Darcy đối với tiểu thư De Bourgh, Elizabeth thấy được chút an ủi cho Caroline. Darcy có thể cũng sẽ cưới Caroline nếu cô ta là bà con với chàng.
   Phu nhân Catherine tiếp tục phê bình về sự biểu diễn của Elizabeth, lồng thêm những lời chỉ dẫn về cách chơi và thưởng thức. Elizabeth lịch sự chấp nhận những lời này một cách chịu đựng. Sau đó với sự yêu cầu của hai người đàn ông, nàng tiếp tục dạo đàn cho đến khi xe ngựa được chuẩn bị để đưa mọi người ra về.

 

     Sáng hôm sau, trong lúc Charlotte và Maria bận đi vào trong làng có chuyện, Elizabeth ngồi một mình ở nhà viết thư cho Jane. Khi đó nàng giật mình nghe tiếng chuông cửa reo báo có khách đến. Vì không nghe tiếng xe ngựa, Elizabeth nghĩ rằng người khách này không thể là phu nhân Catherine. Nghĩ như vậy nên nàng vội cất lá thư đang viết giở sang một bên, cảm thấy nhẹ nhõm có thể tránh được những câu hỏi soi mói của bà. Khi cánh cửa được mở ra, trong sự ngạc nhiên của Elizabeth, Darcy bước vào phòng, chàng chỉ đi có một mình.
     Darcy cũng tỏ ra rất ngạc nhiên khi thấy Elizabeth ở nhà có một mình. Chàng lật đật xin lỗi về sự mạo muội của mình và nói rằng chàng tưởng các cô gái khác cũng đang ở chung quanh.
     Tiếp đó, cả hai ngồi xuống. Sau một lúc, Elizabeth cảm thấy họ đang có nguy cơ rơi vào tình trạng yên lặng hoàn toàn, nàng bắt đầu gợi chuyện và hỏi về Rosings đã được xây dựng ra sao. Trong lúc đang cần phải tìm ra một điều gì đó để nói, Elizabeth chợt nghĩ về lúc nàng gặp Darcy lần cuối cùng ở Hertfordshire. Nàng tò mò muốn biết Darcy sẽ nói gì về chuyện họ đột ngột rời bỏ nơi đó. Elizabeth đưa ra nhận xét:
     - Anh Darcy, thật đột ngột khi các anh chị đã rời khỏi Netherfield vào tháng Mười Một vừa qua. Chắc đó là một điều ngạc nhiên thú vị cho anh Bingley khi biết rằng mọi người cũng đi nhanh như vậy. Nếu tôi nhớ không lầm, lúc ấy Bingley chỉ mới rời khỏi nơi đó một ngày. Lúc anh rời London, chắc Bingley và hai chị em gái của anh ta vẫn khỏe? Tôi hy vọng như vậy.
     - Rất khỏe, cám ơn cô.
   Elizabeth thấy rằng nàng đã không nhận được câu trả lời nào hơn, sau khi một ngừng một chút, nàng nói thêm:
     - Theo như tôi biết anh Bingley không có ý định quay lại Netherfield lần nữa?
     - Tôi chưa bao giờ nghe Bingley nói như vậy, nhưng cũng có thể trong tương lai anh ta sẽ chỉ dành rất ít thời gian ở nơi đó. Bingley có rất nhiều bạn. Trong lứa tuổi này, đương nhiên anh ta sẽ ngày càng có nhiều bạn bè và những chuyện ràng buộc.
     - Nếu anh ta chỉ có ý ở lại Netherfield rất ít, thì sẽ tốt hơn cho hàng xóm trong vùng nếu anh ta trả nơi đó lại, như vậy chúng tôi có thể kiếm được một gia đình khác dọn đến ở. Có lẽ anh Bingley không đến ở căn nhà đó vì những lợi ích cho chính bản thân mình hơn là vì những tiện lợi cho hàng xóm chung quanh. Do đó chúng tôi mong rằng Bingley sẽ quyết định nên tiếp tục ở hay bỏ đi luôn.
     - Nếu anh ta có ý định không ở đó nữa, tôi sẽ không ngạc nhiên nếu anh ta bỏ nó ngay sau khi có người trả đúng giá.
   Elizabeth không trả lời, nàng sợ phải nói nhiều về người bạn của Darcy. Trong lúc không còn chuyện gì khác để nói, nàng quyết định sẽ để tự Darcy khơi gợi đề tài.
   Darcy nhận ra sự gợi ý này và nhanh chóng bắt đầu:
     - Căn nhà này trông rất tiện nghi. Tôi tin rằng phu nhân Catherine đã cho tu sửa rất nhiều lúc Collins mới dọn đến Hunsford.
     - Tôi cũng nghĩ như vậy và tôi cho rằng phu nhân đã không thể ban tặng lòng tốt của mình cho một người nào biết mang ơn hơn Collins.
     - Anh Collins có vẻ rất may mắn trong việc lựa chọn được một người vợ.
     - Đúng như vậy, bạn bè của anh ta nên vui mừng cho anh ta đã được một trong số ít ỏi những cô gái có sự hiểu biết chấp nhận và làm cho anh được hạnh phúc như vậy. Bạn tôi có một sự hiểu biết xuất sắc, mặc dù tôi không chắc chắn sự lựa chọn của chị ấy khi lấy anh Collins là một điều khôn ngoan nhất chị ấy từng làm. Tuy nhiên chị ấy trông rất vui vẻ, có lẽ đó là một sự kết hợp tốt.
     - Chắc chị Collins rất hài lòng vì được ở trong một nơi không xa với bạn bè và gia đình.
     - Anh nghĩ như vậy là gần à? Nó cách cả năm mươi dặm.
     - Nếu là năm mươi dặm đường tốt thì đi chỉ mất vào khoảng nửa ngày đường. Đúng như vậy, tôi gọi đó là khoảng đường ngắn.

     - “Tôi không bao giờ cho rằng khoảng cách là một trong những thuận lợi để kết hôn”, Elizabeth nói lớn. “Và tôi cũng không bao giờ nói rằng chị Collins được ở gần gia đình mình”.
     - “Đó là một bằng chứng cho thấy sự gắn bó của cô đối với Hertfordshire. Tôi cho rằng bất cứ nơi nào vượt qua khỏi khu vực chung quanh Longbourn của cô thì cô cho là xa”.
     Darcy nói với một nụ cười nhẹ nhàng, Elizabeth hiểu nụ cười đó có ý gì. Có lẽ Darcy cho rằng nàng đang nghĩ về Jane và Netherfield. Bởi vậy Elizabeth đỏ mặt trả lời:
     - Tôi không có ý nói rằng một người đàn bà nên ở quá gần nhà của cô ta. Xa và gần chỉ là tương đối, nó còn tùy thuộc vào hoàn cảnh. Nếu giàu có và chi phí cho việc đi lại không quan trọng thì khoảng cách không là gì cả. Nhưng trường hợp này không phải như vậy. Anh chị Collins có một lợi tức thoải mái nhưng nó không đủ để qua lại thường xuyên và tôi tin rằng bạn của tôi sẽ không cho rằng cô ta được ở gần gia đình mình, trừ khi khoảng đường ngắn hơn một nửa.
     Darcy kéo ghế gần hơn một chút về phía Elizabeth và nói:
     - Cô không nên quá gắn chặt với địa phương mình ở. Cô không nên lúc nào cũng ở Longbourn.
   Elizabeth tỏ vẻ ngạc nhiên. Darcy nhận ra sự thay đổi thái độ của nàng nên kéo ghế lui lại. Chàng với lấy tờ báo trên bàn, liếc nhanh qua, sau đó nói bằng một giọng lạnh lùng hơn:
     - Cô có thích Kent không?
     Sau đó họ nói chút ít về vùng này, cả hai đều nói một cách bình thản và ngắn ngọn. Cuộc nói chuyện được chấm dứt khi Charlotte và cô em gái trở về và bước vào nhà. Hai chị em tỏ ra ngạc nhiên khi thấy Elizabeth và Darcy đang nói chuyện riêng với nhau. Darcy giải thích sự lầm lẫn của mình do tưởng rằng Elizabeth không ở nhà một mình. Sau khi ngồi nán lại chừng vài phút và không nói gì với ai, chàng cáo từ ra về
     - “Điều đó có nghĩa gì?”, Charlotte nói ngay sau khi chàng rời khỏi. “Eliza, chắc chắn là anh ta yêu chị, nếu không anh ta sẽ không bao giờ đến thăm chúng ta thân thiện như vậy”.
     Elizabeth kể về sự im lặng của Darcy và cho rằng trong trường hợp này, điều đó không thể có, cho dù Charlotte có mong mỏi như vậy đi nữa. Sau những phỏng đoán khác nhau, hai cô gái cuối cùng cho rằng Darcy đến thăm chỉ vì đã không tìm ra việc gì khác để làm. Lời giải thích đó thích hợp với thời điểm này trong năm, khi những môn thể thao ngoài trời đã chấm dứt. Ở trong nhà thì chỉ có phu nhân Catherine, sách và bàn đánh bi da, mà hai người đàn ông thì không thể lúc nào cũng ở trong nhà. Hoặc vì nhà của Collins ở kế cận một bên, hoặc do sự thoải mái khi dạo bộ tới đó, hoặc vì những người sống trong căn nhà đó, hai anh em bà con Darcy và Fitzwilliam đều cảm thấy bị cám dỗ đi bộ về đó hầu như mỗi ngày. Mỗi sáng họ ghé chơi vào những giờ giấc khác nhau. Đôi khi họ đến riêng, đôi khi đến chung, thỉnh thoảng cũng tháp tùng đi theo phu nhân Catherine. Chuyện thật rõ ràng, đại tá Fitzwilliam đến chơi vì anh ta cảm thấy thích thú giao thiệp với mọi người trong nhà. Đương nhiên cũng còn một lý do chính yếu khác khiến anh ta tới. Elizabeth luôn cảm thấy thỏa mãn khi được ở bên cạnh Fitzwilliam, cũng như khi thấy những biểu hiện chứng tỏ nàng đang được anh ngưỡng mộ. So sánh với người mà nàng yêu quý trước đây, cung cách của Fitzwilliam tuy không dịu dàng quyến rũ bằng Wickham, nhưng anh ta lại có nhiều kiến thức hơn.
     Còn tại sao Darcy thường xuyên đến thăm nhà của Collins, đấy là điều khó ai có thể hiểu được. Không thể nói đó là vì mục đích giao thiệp bởi vì thường chàng ngồi với mọi người mà không hề nói gì cả. Mỗi khi Darcy lên tiếng, dường như là vì phải nói hơn là muốn nói. Chàng ít khi tỏ ra sôi động. Charlotte thật tình không thể phán đoán về Darcy. Cũng đôi khi đại tá Fitzwilliam đã cười nhạo sự ngu ngốc này của Darcy và chứng minh rằng chàng nói chung cũng đã có thay đổi. Với những gì đã biết về Darcy, Charlotte thật không thể nào hiểu được. Cô muốn tin rằng sự thay đổi này được gây ra bởi tình yêu và đối tượng của tình yêu đó là bạn gái mình. Charlotte cương quyết muốn tìm hiểu cho ra. Cô đã quan sát Darcy bất cứ khi nào có dịp đến Rosings và khi chàng có dịp đến Hunsford, nhưng rồi Charlotte cũng không thành công. Darcy thường nhìn bạn của cô rất nhiều nhưng bằng lối nhìn mà cô không thể đoán được điều gì. Lối nhìn của chàng rất nghiêm chỉnh và thẳng thắn không dao động. Charlotte nghi ngờ không biết nó chứa đựng sự hâm mộ, hay đôi khi chỉ là cái nhìn không chú tâm.
     Một hai lần Charlotte đã nói với Elizabeth rằng Darcy có thể đang bị nàng thu hút, nhưng Elizabeth luôn luôn cười và phủ nhận. Charlotte cho rằng nó không thích hợp cho cô đi sâu vào đề tài, sợ rằng hy vọng càng nhiều thì thất vọng càng cao. Trong thâm tâm Charlotte, cô không chút nghi ngờ một ngày nào đó tất cả những sự ghét bỏ của bạn mình đối với Darcy sẽ qua đi, Elizabeth và Darcy cuối cùng rồi sẽ là một đôi.
      Với lòng tốt muốn sắp xếp cho bạn, Charlotte đôi khi cũng toan tính muốn Elizabeth được lấy đại tá Fitzwilliam. Nếu so sánh, anh ta thật là một người đàn ông vui tính. Fitzwilliam chắc chắn đang ngưỡng mộ Elizabeth. Với hoàn cảnh của anh ta bây giờ, anh thật là xứng đáng với nàng. Tuy nhiên nếu đem so sánh những thuận lợi này với Darcy, trong khi Darcy có rất nhiều quyền lực ban bổ cho các mục sư, thì người anh em họ này của chàng lại không có gì cả.

 

    Nhiều lần trong khi Elizabeth đang đi dạo chung quanh rừng cây, nàng bất ngờ gặp Darcy ở đó. Elizabeth cảm thấy rất bực cho rằng nàng đã quá rủi ro gặp phải Darcy ở một nơi không ai tới này. Để tránh chuyện gặp mặt như vậy đừng tái diễn lại, trong lần tình cờ gặp mặt đầu tiên Elizabeth đã nói cho Darcy biết rằng nơi đây là nơi nàng thích lui tới nhất. Nhưng thật lạ lùng họ vẫn lại đụng mặt lần thứ hai và sau đó còn tiếp tục xảy ra đến lần thứ ba. Elizabeth cảm thấy rất khó chịu giống như bị hành hạ bởi trong những lần gặp nhau như vậy, hai người chỉ nói những câu chào hỏi thông thường, sau đó là sự yên lặng khó chịu và cuối cùng thì chia tay. Thật ra lúc đó Darcy cũng đã nghĩ đến chuyện quay lại để đi dạo chung với nàng. Darcy không bao giờ nói nhiều và Elizabeth cũng không muốn tự gây phiền hà cho mình để cho mình phải nói hay lắng nghe nhiều. Sang đến lần gặp mặt thứ ba, Elizabeth nhận thấy Darcy đã hỏi những câu lạ lùng không liên quan gì, chẳng hạn như hỏi về sự vui vẻ của nàng khi ở Hunsford, về sở thích đi bộ đơn độc của nàng và ý kiến của nàng về hạnh phúc của vợ chồng Collins. Khi nói về Rosings và sự kém hiểu biết của nàng về nơi này, Darcy dường như ám chỉ rằng chàng nghĩ Elizabeth sẽ đến đó ở khi nàng có dịp đi Kent lần nữa. Elizabeth tự hỏi có phải Darcy đang nghĩ về Fitzwilliam khi nói ra điều này. Nàng cho rằng nếu Darcy có ngụ ý gì thì đó là muốn ám chỉ với nàng rằng chuyện nàng và Fitzwilliam chỉ là một ảo tưởng. Lời ám chỉ này khiến Elizabeth khổ sở và nàng trở nên vui mừng khi thấy mình đã về đến cổng hàng rào đối diện với nhà của Collins.
    Một hôm đang đi bộ để đọc lá thư vừa nhận được từ Jane, khi Elizabeth ngẩng đầu lên, thay vì ngạc nhiên sẽ gặp Darcy thì lần này nàng gặp đại tá Fitzwilliam. Elizabeth lập tức cất lá thư đi và gượng ép nở một nụ cười, nàng nói:
    - Tôi không biết anh sẽ đi bộ về hướng này.
    - Tôi đang đi quanh rừng cây. Năm nào tôi cũng thường làm như vậy và chủ định chấm dứt bằng cuộc viếng thăm nơi cư ngụ của mục sư. Cô định đi xa hơn không?
    - Không, tôi sắp quay về rồi.
    Sau đó nàng quay ngược lại và hai người đi bộ chung với nhau về nhà Collins. Elizabeth hỏi:
    - Anh có chắn chắn sẽ rời khỏi Kent vào ngày thứ Bảy?
    - Đúng vậy, nếu Darcy không định hoãn thêm một lần nữa. Tuy nhiên tôi ở dưới quyền của anh ta. Anh ta sắp đặt mọi công chuyện theo ý anh ta muốn.
    - Nếu như không hài lòng với chính mình vì cách sắp xếp này, ít ra anh ta cũng cảm thấy vui lòng vì quyền được lựa chọn của mình. Tôi thật chưa bao giờ biết người nào lại thích quyền lực để muốn làm gì thì làm như anh Darcy.
    - Anh ta lúc nào cũng muốn làm theo ý mình. Chúng ta ai mà chẳng vậy. Sở dĩ như vậy chỉ vì anh ta có nhiều điều kiện hơn những người khác. Anh ta giàu có mà những người khác thì nghèo. Tôi nói như vậy là do xúc cảm. Cô biết đó, là một người con trai thứ trong nhà, lúc nào tôi cũng phải làm quen với hy sinh và lệ thuộc.
    - Theo ý kiến của tôi, người con trai thứ trong gia đình của một bá tước chỉ có thể biết rất ít về hai điều đó. Bây giờ nói nghiêm chỉnh lại, anh thật ra đã biết gì về hy sinh và lệ thuộc? Có phải đó là khi anh không được phép muốn có tiền để đi những nơi mình muốn hay để mua những gì mình muốn?
    - Trong những trường hợp thông thường như vậy, có lẽ tôi chưa có kinh nghiệm phải trải qua khó khăn. Nhưng trong những chuyện trọng đại hơn, có thể tôi sẽ phải chịu đựng đau khổ vì mong muốn có tiền. Người con trai nhỏ hơn không thể tùy ý muốn lấy ai thì lấy.
    - Trừ khi các chàng trai đó yêu thích những cô nương giàu có, tôi nghĩ rằng họ thường làm như vậy.
    - Thói quen tiêu xài của chúng tôi khiến chúng tôi trở nên bị lệ thuộc. Cùng ngang địa vị như tôi, nhưng không quá nhiều người có thể đủ sức cưới vợ mà không phải lo nghĩ về tiền bạc.
    - “Có phải anh ta ám chỉ mình?”, Elizabeth tự nhủ và suy nghĩ này làm nàng đỏ mặt. Nhưng sau đó Elizabeth trấn tĩnh lại và nói bằng một giọng khôi hài sống động: “Giá trị của một người con trai thứ của một bá tước là bao nhiêu? Tôi cho rằng anh sẽ không đòi hỏi nhiều hơn năm mươi ngàn Bảng”.
    Fitzwilliam trả lời Elizabeth cũng bằng giọng điệu đùa cợt như vậy, sau đó họ thôi không nói về đề tài này nữa. Để phá tan sự im lặng có thể khiến Fitzwilliam lầm tưởng rằng nàng đang bị ảnh hưởng về những lời nói vừa rồi, Elizabeth nhanh chóng nói:
    - Tôi tưởng rằng người anh em bà con của anh dẫn anh đến đây với mục đích chính chỉ là để anh ta được tùy ý sai khiến. Tôi tự hỏi có phải anh ta chưa muốn cưới vợ vì cố giữ lâu bền quyền lực đó. Nhưng có lẽ hiện thời đã có cô em gái để anh ta tha hồ điều khiển rồi. Nếu cô ta đang nằm dưới sự chăm sóc của anh ta, anh ta có thể tùy ý muốn quyết định gì cho cô ta cũng được.
    - “Không. Đó là điều anh ấy phải chia sẻ với tôi. Tôi cùng với anh ta chăm sóc cho Georgiana”, Đại tá Fitzwilliam nói.
    - “Thật vậy sao? Anh làm giám hộ à? Trách nhiệm này có mang lại phiền hà gì cho anh không? Những cô gái trẻ như cô ấy đôi khi cũng khó mà quản thúc và nếu tính tình của cô ta cũng giống như Darcy, cô ta cũng sẽ chỉ thích làm theo ý mình.
    Trong khi nói điều đó, Elizabeth quan sát thấy Fitzwilliam đang nhìn nàng một cách nghiêm trang. Cách anh ta ngay lập tức hỏi tại sao nàng lại cho rằng Georgiana có thể sẽ đem lại những phiền hà khiến Elizabeth tin rằng nàng đã nói gần đúng sự thật. Elizabeth trả lời:
    - Anh không cần gì phải lo sợ. Tôi chưa bao giờ nghe ai nói xấu về cô ta cả và tôi dám cam đoan rằng cô ta là một trong những cô gái dễ bảo nhất trên đời. Cô ta là người được ưa thích nhất trong số các cô gái tôi đã từng quen, đó là bà Hurst và Caroline. Tôi nghĩ tôi đã nghe anh nói anh biết họ.
    - Tôi có quen biết họ chút đỉnh. Người anh em trai của họ là một thanh niên lịch sự vui vẻ, anh ta là bạn thân của Darcy.
    - “Ô! Đúng rồi. Anh Darcy đối xử tốt một cách không bình thường với anh Bingley và còn chăm sóc cho anh ta một cách quá mức”, Elizabeth nói một cách khô khan.
    - Chăm sóc? Đúng như vậy, tôi thật tình tin Darcy chăm sóc cho bạn mình trong những chuyện mà anh ta muốn chăm sóc. Khi chúng tôi đi về đây, Darcy đã kể cho tôi nghe một vài điều. Qua đó, tôi có lý do để cho rằng Bingley mang ơn Darcy nhiều lắm. Nhưng tôi xin mạn phép nói trước, tôi không được phép đặt giả thuyết Bingley là người mà Darcy muốn nói tới. Tất cả đó chỉ là sự phỏng đoán của tôi.
    - Anh nói như vậy nghĩa là gì?
    - Đó là một trường hợp mà Darcy không muốn ai biết tới bởi vì nó có liên quan đến gia đình của một thiếu nữ, có thể là một chuyện không được thú vị.
    - Anh tin tôi đi, tôi không nói lại cho ai nghe đâu.
    - Thật ra cô nên nhớ rằng tôi không có lý do gì để cho rằng người đã được nói tới là Bingley. Chuyện của Darcy kể cho tôi nghe chỉ là như thế này, anh ta tự hào vì gần đây đã cứu bạn mình ra khỏi phiền phức của một cuộc hôn nhân thiếu suy nghĩ chín chắn. Darcy đã không nhắc rõ tên ai trong câu chuyện, nhưng tôi nghi ngờ đó là Bingley vì anh ta là loại thanh niên trẻ dễ rơi vào tình trạng lúng túng, và cũng vì tôi biết hai người họ đã từng đi chung với nhau nguyên cả mùa hè vừa qua.
    - Như vậy Darcy có cho anh biết lý do khiến anh ta tham dự vào chuyện của Bingley?
    - Theo như tôi hiểu là vì sự chống đối mạnh mẽ từ thiếu nữ đó.
    - Anh ta đã dùng thủ đoạn gì để chia rẽ hai người?
    - “Anh ta không kể cho tôi nghe đã dùng thủ đoạn gì”, Fitzwilliam mỉm cười. “Anh ta chỉ kể cho tôi nghe những gì tôi vừa kể cho cô nghe”.
    Elizabeth không trả lời và tiếp tục bước đi. Trái tim của nàng căng lên vì căm phẫn. Sau khi quan sát Elizabeth một lúc, Fitzwilliam hỏi tại sao nàng lại suy tư như vậy.
    - Tôi đang nghĩ về những gì anh vừa kể cho tôi nghe.” Elizabeth nói. “Cách xử thế của người anh em họ của anh không thích hợp với tôi. Tại sao anh ta lại tự cho mình là người phán quyết?
    - Ý của cô là cách xen vào của anh ta không được chính đáng?
    - “Tôi thấy anh Darcy đã không đúng khi tự quyết định cho chuyện của bạn mình, và chỉ dựa vào xét đoán của anh ta để định đoạt và hướng dẫn hạnh phúc của bạn”, Elizabeth cố trấn tĩnh và nói tiếp: “Tuy nhiên vì chúng ta không hiểu tường tận hết những chi tiết trong câu chuyện, nên sẽ không công bằng khi kết án anh ta”.
    - “Nói như vậy không phải là không đúng. Nhưng đáng buồn nó sẽ làm giảm đi niềm vinh dự chiến thắng của người anh em bà con của tôi”, Fitzwilliam nói.
    Fitzwilliam diễu cợt nhưng đối với Elizabeth nó là hình ảnh trung thực của Darcy, do đó nàng phải kềm lại không trả lời. Elizabeth đột ngột thay đổi câu chuyện và nói về một đề tài khác cho đến khi hai người về đến nhà Collins. Ngay sau khi Fitzwilliam rời khỏi, Elizabeth lập tức nhốt mình trong phòng và suy nghĩ không ngừng về những gì nàng đã nghe được. Elizabeth cho rằng những người đã được kể trong chuyện không ai khác hơn là những người mà nàng có liên hệ. Không thể tồn tại trên thế giới hai người đàn ông mà Darcy có thể có tầm ảnh hưởng lớn lao như vậy. Chuyện Darcy đã từng tính toán chia cách Bingley và Jane là chuyện không nghi ngờ gì, không phải như trước đây Elizabeth đã luôn luôn đổ lỗi cho Caroline là nhân vật chính chủ trương sắp xếp. Nếu tính hợm hĩnh của Darcy đã không làm chàng lầm lẫn thì chính tính kiêu hãnh và thất thường của chàng mới là nguyên nhân gây ra những điều khiến cho Jane phải chịu đựng đau khổ. Darcy đã phá tan niềm hy vọng hạnh phúc của Jane. Không ai có thể biết được thời gian chịu đựng đau khổ của Jane gây ra bởi lòng dạ xấu xa của Darcy sẽ kéo dài bao lâu.
    - “Đã có những sự phản đối mạnh mẽ từ phía thiếu nữ đó”, đấy là lời của đại tá Fitzwilliam. Elizabeth tự nhủ có lẽ đó là vì Jane có một người dượng làm nghề luật sư ở nông thôn và một người cậu buôn bán ở London.
    - “Về phía bản thân Jane”, nàng thảng thốt, “không thể nào có chuyện chống đối vì chị ấy là người đáng yêu tốt lành, có sự hiểu biết xuất sắc và phong cách vô cùng quyến rũ. Về phía cha thì cũng không có gì đáng để chống đối. Mặc dù có những cá tính khác thường nhưng cha lại có những khả năng mà Darcy không nên coi thường, và cha còn có được những sự kính trọng mà chính bản thân Darcy sẽ không bao giờ đạt tới”. Khi suy nghĩ về mẹ mình, lòng tự tin của Elizabeth có hơi bị yếu đi, tuy nhiên nàng cho rằng không có bất cứ sự chống đối nào có tầm quan trọng đối với Darcy cả. Có lẽ lòng kiêu hãnh của chàng đã bị tổn thương sâu xa khi cảm thấy chàng đã bị mất đi chỗ đứng quan trọng trong quan hệ với bạn mình. Cuối cùng Elizabeth hầu như đi tới kết luận rằng Darcy làm như vậy một phần vì bị chi phối bởi tính kiêu hãnh tệ hại nhất của mình, và một phần cũng vì chàng muốn giữ Bingley lại cho em gái của mình.
    Sự khích động và những giọt nước mắt gây ra bởi chuyện này đã khiến Elizabeth trở nên nhức đầu và cơn nhức đầu càng lúc càng tăng mãi cho tới tối. Bị nhức đầu, cộng thêm sự miễn cưỡng không muốn gặp mặt Darcy, Elizabeth quyết định không theo gia đình Collins đến Rosings để dùng trà. Charlotte thấy bạn mình không được khỏe nên cũng không ép đi và cản chồng không nên ép. Tuy nhiên Collins đã không che đậy sự lo sợ của mình, cho rằng phu nhân Catherine sẽ không vừa lòng nếu Elizabeth ở nhà.

 

    Khi mọi người đã rời khỏi nhà, Elizabeth muốn làm tăng thêm sự tức giận của mình với Darcy càng nhiều càng tốt nên đã mang ra kiểm tra lại những lá thư cũ của Jane gửi cho nàng từ khi đến Kent. Nội dung các lá thư không hề chứa đựng một lời than phiền, không một lời nhắc lại những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ hoặc những nỗi đau khổ trong hiện tại. Tuy nhiên trong từng dòng chữ, lời lẽ dường như thiếu vắng sự vui tươi mà Jane đã từng có trước đây. Elizabeth chú ý mỗi câu trong thư của Jane đều truyền đạt một ý tưởng không được dễ chịu, những điểm này khó có thể nhận ra nếu chỉ đọc qua lần đầu tiên. Sự kiêu hãnh đáng xấu hổ của Darcy đã là nguyên nhân tạo ra sự đau đớn cho Jane, nó khiến Elizabeth có một cảm giác mãnh liệt hơn về những nỗi khổ đau chị mình đang phải chịu đựng. Elizabeth cảm thấy đỡ buồn hơn một chút khi nghĩ về cuộc viếng thăm của Darcy ở Rosings sẽ chấm dứt vào ngày mốt. Thêm vào đó, trong vòng ít hơn hai tuần nàng có thể gặp mặt Jane trở lại và dùng tình yêu thương của mình giúp chị hồi phục tinh thần.
    Khi nghĩ về chuyện Darcy sắp ra đi, Elizabeth không thể không nghĩ rằng người anh em họ của chàng cũng sẽ đi luôn. Tuy đại tá Fitzwilliam đã nói rõ ràng rằng anh ta không có ý định tiến tới với nàng, nhưng anh ta là một người dễ thương và Elizabeth nghĩ nàng sẽ không bị đau khổ vì anh ta.
    Trong khi đang cố ổn định tư tưởng, Elizabeth đột nhiên nghe tiếng chuông cửa reo. Nàng hơi rung động vì nghĩ rằng người đến là đại tá Fitzwilliam. Anh ta trước đây đã từng có lần đến thăm rất trễ và có thể bây giờ đến đây để hỏi thăm nàng. Nhưng ý tưởng đó chẳng bao lâu bị tan biến và lần này tinh thần nàng dao động theo một cách khác khi thảng thốt ngạc nhiên thấy Darcy là người bước vào phòng. Với dáng điệu vội vã, Darcy lập tức hỏi thăm về sức khỏe của Elizabeth và bào chữa cho cuộc viếng thăm của mình chỉ là để muốn biết xem nàng đã khỏe chưa. Elizabeth trả lời Darcy một cách lạnh lùng khách sáo. Darcy ngồi xuống một lúc, sau đó lại đứng lên đi lại chung quanh phòng. Elizabeth rất ngạc nhiên nhưng không hề hở miệng nói một lời. Sau khi im lặng trong nhiều phút, Darcy tiến lại phía Elizabeth, chàng bắt đầu nói một cách rất khích động:
    - Tôi đã tự dằng co với chính mình nhưng không hề có kết quả. Tình cảm của tôi không thể đè nén được nữa. Cô phải cho phép tôi được nói cho cô biết tôi đã ngưỡng mộ và yêu cô mãnh liệt đến thế nào.
    Sự ngạc nhiên của Elizabeth thật không bút nào tả xiết. Nàng nhìn sững Darcy, sắc mặt nàng thay đổi, trong lòng mang đầy nỗi nghi ngờ nhưng nàng vẫn giữ im lặng. Thái độ của Elizabeth đã làm Darcy nghĩ rằng nàng đang khuyến khích mình nói tiếp nên sau đó tuôn ra thú nhận tất cả những cảm giác và tình cảm chàng dành cho nàng trong thời gian qua. Darcy nói rất trôi chảy, bên cạnh xúc cảm của trái tim, chàng còn có những cảm giác khác cần được trình bày tỉ mỉ. Ngoài việc chỉ biết nói năng kiêu hãnh, Darcy thật ra không có tài diễn tả những chuyện tình yêu dịu dàng. Chàng đã thú thật hết những suy nghĩ của mình về địa vị thấp kém của Elizabeth, về việc chàng sẽ bị giảm giá trị nếu kết hôn với nàng và về những cản trở của gia đình. Những điều này, dù suy đi tính lại cách nào đi nữa, cũng đều không thích hợp cho Darcy để tiến tới với Elizabeth. Chàng nói đi nói lại những chi tiết này một cách rất kỹ lưỡng, dường như chúng là kết quả của việc chàng đang bị đau khổ dằn vặt để đương đầu không muốn tiến tới một cuộc hôn nhân không thích hợp.
    Mặc dù trong lòng đang ghét bỏ Darcy đến tận cùng, Elizabeth cũng không khỏi cảm thấy hãnh diện vì đã được chàng yêu. Tuy không hề có chút tình cảm với Darcy, Elizabeth vẫn cảm thấy tội nghiệp và đáng tiếc cho sự đau khổ mà Darcy đang phải chịu đựng, cho tới khi nàng bị thức tỉnh về những ngôn ngữ mà chàng đã nói ra. Chúng khiến nàng mất đi tất cả lòng trắc ẩn và thay vào đó bằng sự giận dữ. Elizabeth cố gắng lấy lại bình tĩnh và kiên nhẫn chuẩn bị những câu trả lời của mình một khi Darcy nói xong. Darcy kết thúc câu chuyện của mình bằng những thổ lộ cho biết tình cảm của chàng đối với Elizabeth quá mạnh mẽ. Nó khiến chàng, cho dù đã cố gắng rất nhiều, vẫn không thể tìm cách chế ngự được. Darcy bày tỏ niềm hy vọng chàng sẽ được đền bù qua việc Elizabeth sẽ chấp nhận lời cầu hôn của chàng. Trong khi nghe Darcy nói như vậy, Elizabeth có thể dễ dàng nhận thấy rằng Darcy đã không nghi ngờ gì chàng sẽ nhận được một câu trả lời ưng thuận. Tuy Darcy nói một cách băn khoăn và lo lắng, nhưng vẻ mặt của chàng luôn biểu hiện một sự tự tin. Dáng điệu tự tin này càng khiến Elizabeth giận sôi sục. Do đó khi Darcy đã ngừng nói, đôi má của nàng đổi sang màu hồng và nàng nói:
    - Theo như nghi thức, tôi có bổn phận phải trả lời những biểu lộ tình cảm đã được anh công khai thú nhận, tuy rằng những câu trả lời của tôi chưa chắc có cùng mức độ giống như vậy. Thông thường thì bổn phận và nghĩa vụ là do mình tự cảm nhận thấy. Nếu như tôi đã có thể cảm nhận được mình đang mang ơn thì tôi sẽ nói lời cám ơn ngay. Thế nhưng tôi không thể làm như vậy, tôi chưa bao giờ mong nhận được anh khen tặng và anh chắc chắn đã ban tặng những lời khen ngợi này cho tôi một cách không tự nguyện. Tôi xin lỗi nếu mình đã gây ra đau khổ cho bất cứ ai, nếu có đó là ngoài ý muốn của tôi, tôi thật không cố tình. Tôi hy vọng sự đau khổ của anh sẽ chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn. Sau khi anh nghe xong những lời giải thích này, có lẽ anh sẽ dễ dàng vượt qua những cảm giác mà lâu nay đã từng ngăn giữ việc anh xác nhận anh yêu thương tôi như anh mới vừa nói cho tôi nghe.
    Darcy đứng dựa vào mặt lò sưởi, cặp mắt của chàng dán chặt vào khuôn mặt của Elizabeth dường như đang đón nghe từng câu từng lời của nàng. Chàng vừa phẫn uất vừa ngạc nhiên. Nước da chàng trở nên trắng xanh vì giận dữ và sự rối loạn của trí óc được thể hiện một cách rõ ràng. Chàng cố gắng hết sức để tỏ ra bình tĩnh và không hề hé môi nói gì cho tới khi chàng tin rằng mình đã đạt được sự bình tĩnh. Sự im lặng này khiến Elizabeth cảm thấy rất khiếp sợ. Một lúc lâu, bằng một giọng cố trấn tĩnh, chàng nói:
    - Đây là câu trả lời mà tôi được hân hạnh đón nhận. Theo phép lịch sự tối thiểu, có lẽ tôi cũng muốn biết lý do tại sao tôi bị từ chối. Nhưng thật ra nó cũng không quan trọng.
    - “Như vậy tôi cũng muốn biết”, Elizabeth trả lời, “với ý muốn làm xúc phạm và làm nhục tôi, tại sao anh lựa chọn để nói rằng chuyện anh thích tôi là đi ngược lại nguyện vọng của mình, ngược lại lý trí của anh và ngay cả ngược lại cá tính của anh? Chẳng lẽ đây không phải là bất lịch sự nếu như tôi bị cho là bất lịch sự? Thế nhưng tôi còn có những sự trêu chọc khác. Anh biết tôi có mà. Cho dù như tôi không muốn chống đối lại anh, cho dù cảm giác của tôi là dửng dưng hoặc thật ra tôi có tình cảm với anh đi nữa, anh có nghĩ rằng tôi sẽ bị cám dỗ để chấp nhận một người đàn ông mà chính anh ta là nguyên nhân trung gian phá vỡ hạnh phúc của người chị thương yêu nhất đời tôi?”.
    Trong khi Elizabeth tuyên bố những lời như vậy, khuôn mặt Darcy đổi sắc. Tuy nhiên sự xúc động này đi qua rất ngắn ngủi và chàng tiếp tục lắng nghe Elizabeth nói mà không cố làm gián đoạn.
    - Tôi có mọi lý do trên đời để nghĩ xấu về anh. Không gì có thể bào chữa cho hành động phi lý và ích kỷ mà anh đã làm. Anh có dám phủ nhận chuyện anh là yếu tố cơ bản, nếu như không phải là nguyên nhân chính, chia rẽ hai người họ. Anh đã đưa một người vào trong tình trạng bị mọi người chung quanh phê bình chỉ trích là có tính tình thay đổi, không kiên định và đưa người kia vào tình trạng làm trò cười vì đã nuôi hy vọng hão huyền. Anh đã khiến cả hai phải chịu đựng một sự đau khổ sâu sắc.
    Elizabeth ngừng lại, thấy Darcy không biểu lộ một mảy may căm phẫn. Chàng đang lắng nghe với một dáng điệu chứng minh cho thấy chàng không hề bị xúc động bởi bất cứ cảm giác hối hận nào, đã vậy Darcy còn nhìn Elizabeth với một nụ cười giả tạo hoài nghi:
    - “Anh có thể phủ nhận mình đã không làm điều đó?”, Elizabeth lập lại.
    Đã lấy lại bình tĩnh, Darcy trả lời:
    - Tôi không có ý muốn phủ nhận chính tôi đã tìm đủ mọi cách để cố tình chia cách bạn tôi khỏi chị của cô. Tôi cũng không vì vậy mà vui mừng vì sự thành công của mình. Về phía Bingley, tôi đã tốt với anh ta còn hơn đối với chính mình.
    Elizabeth khinh bỉ cách Darcy bày tỏ lập luận của mình. Nội dung của những lời nói tuy không thoát khỏi sự chú ý lắng nghe của Elizabeth nhưng chúng cũng không thể thuyết phục được nàng. Elizabeth nói tiếp:
    - Nhưng không phải chỉ vì chuyện này mà tôi không thích anh. Trước khi chuyện xảy ra khá lâu, sự đánh giá của tôi về anh đã được định hình. Cá tính của anh đã bộc lộ khi tôi được nghe Wickham tường thuật lại hơn mấy tháng trước. Trong chuyện này, anh có thể nói gì không? Anh có thể lấy gì để biện hộ cho chính bản thân hoặc đổ tội cho những người khác?
    - “Cô đã tỏ ra thiết tha quan tâm những gì liên quan tới người thanh niên đó”, Darcy nói với giọng ít bình tĩnh hơn và khuôn mặt dần dần đổi sang màu sậm.
    - Ai từng biết về sự bất hạnh mà Wickham đã trải qua thì không thể không quan tâm đến anh ta.
    - “Nỗi bất hạnh của anh ta?”, Darcy lập lại một cách khinh bỉ. “Đúng như vậy, nỗi bất hạnh của anh ta quả thật là lớn lao”.
    - “Đó là do chính anh gây ra”, Elizabeth nói lớn với giọng hùng hồn. “Anh đã làm cho Wickham rơi vào tình trạng nghèo khó như bây giờ. Anh đã tước đi cơ hội của Wickham. Anh đã cướp đi những năm tháng tốt lành nhất trong đời của anh ta và những quyền lợi mà lẽ ra anh ta đã được hưởng. Anh đã làm tất cả những chuyện đó. Vậy mà khi nghe nói về sự bất hạnh của Wickham anh chỉ tỏ một thái độ khinh bỉ và nhạo báng”.
    - “Chuyện này”, Darcy nói lớn và chàng bước nhanh chung quanh căn phòng, “chỉ là quan niệm của cô dành cho tôi. Đây chỉ là sự phỏng đoán của cô về tôi. Tôi cám ơn cô đã giải thích những điều đó một cách đầy đủ. Dựa vào sự suy đoán này, mọi lỗi của tôi đều là rất nặng. Nhưng có lẽ", chàng nói thêm, ngừng bước và hướng về phía Elizabeth, “những tội lỗi này của tôi đã không bị để ý tới nếu như tính kiêu hãnh của cô không bị tổn thương khi tôi thú nhận tôi đã có sự đắn đo ngại ngùng khi nghĩ tới chuyện yêu cô và tính chuyện dài lâu với cô. Những lời cáo buộc cay đắng này của cô có thể vẫn còn bị đè nén lại nếu như tôi khôn ngoan hơn, biết che giấu sự giằng co của chính bản thân mình và nịnh bợ cô để cô tin rằng việc tôi muốn tiến tới với cô là do từ lòng mong muốn thuần khiết không bị ràng buộc bởi lý trí của tôi. Nhưng tôi ghét cay ghét đắng sự che giấu này và tôi cũng không cảm thấy xấu hổ khi nói ra cảm giác của mình, những cảm giác đó là tự nhiên và chính đáng. Làm sao cô có thể mong rằng tôi sẽ hoan hỉ về quan hệ thấp kém của cô? Hay mong tôi sẽ tự chúc mừng cho mình có được quan hệ gia đình với những người có địa vị thấp hơn tôi trong xã hội?
    Elizabeth cảm thấy cơn giận của mình mỗi phút mỗi tăng lên nhưng nàng vẫn cố gắng tối đa để nói một cách thật bình tĩnh:
    - Anh lầm rồi, anh Darcy, nếu anh cho rằng cách anh tuyên bố như vậy sẽ gây ảnh hưởng cho tôi về mọi mặt và làm tôi quên đi những chuyện có thể khiến tôi từ chối anh.
    Elizabeth nhận thấy Darcy đã giật mình vì những lời này nhưng chàng không nói gì cả và nàng tiếp tục nói:
    - Dù cho anh có cố gắng làm cách gì đi nữa tôi cũng sẽ không chấp nhận lời cầu hôn của anh.
    Một lần nữa Darcy lại biểu lộ sự kinh ngạc và chàng nhìn Elizabeth một cách vừa hoài nghi vừa xấu hổ. Elizabeth vẫn tiếp tục nói tiếp:
    - Nói về sự quen biết với anh, ngay từ những giây phút đầu tiên, cách cư xử của anh đã gây cho tôi ấn tượng anh là một người ngạo mạn, kiêu ngạo, ích kỷ và không nghĩ gì đến cảm giác của người khác. Những điều đó đã tạo ra nền tảng căn bản cho những bất mãn trong lòng tôi và sau đó là một loạt những sự kiện xảy ra tiếp theo đã hình thành một sự căm ghét không đổi trong tôi. Một tháng trước đây tôi đã chưa hiểu rõ về con người của anh, nhưng bây giờ tôi cho cho rằng anh là người đàn ông cuối cùng trên thế giới này tôi muốn lấy làm chồng.
    - Cô nói vậy là đủ lắm rồi, thưa cô nương. Tôi hoàn toàn hiểu tâm trạng của cô và cảm thấy thật xấu hổ về bản thân mình. Tha lỗi cho tôi đã quấy rầy thời gian của cô quá lâu. Chúc cô nhiều sức khỏe và hạnh phúc.
    Nói những lời này xong, Darcy vội vã rời khỏi căn phòng. Elizabeth nghe tiếng chàng mở cửa phía trước và bỏ đi.
    Sự xáo động khiến đầu óc Elizabeth càng lúc càng trở nên đau nhức. Nàng không sao gắng gượng được nữa, chỉ đành ngồi xuống một cách yếu ớt và bắt đầu khóc hơn cả nửa tiếng đồng hồ. Sự kinh ngạc khi hồi tưởng lại những gì đã xảy ra càng lúc càng đáng sợ trong đầu Elizabeth. Nàng nghĩ về chuyện đáng ra mình nên nhận lời cầu hôn của Darcy, về chuyện chàng đã thầm yêu nàng từ bao tháng qua, yêu say đắm đến nỗi muốn kết hôn với nàng, dù chàng có cùng những lý do khi cản trở bạn mình cầu hôn với Jane. Elizabeth cảm thấy thật hãnh diện khi nhận được một tình yêu mạnh mẽ như vậy từ Darcy. Tuy nhiên nàng nhanh chóng nghĩ về những thái độ và hành động của chàng, chẳng hạn về tính kiêu hãnh đáng kinh sợ, về sự tự thú nhận một cách không xấu hổ những chuyện chàng đã làm với Jane, về việc chàng tự xác nhận những chuyện tàn nhẫn đã làm đối với Wickham mà không hề bào chữa hay biện hộ về thái độ vô cảm khi nhắc đến Wickham. Những suy nghĩ đó nhanh chóng lấn lướt lòng thương hại vừa xuất hiện trong những giây phút hân hoan khi suy nghĩ về tình yêu mà Darcy đã dành cho nàng.
    Elizabeth tiếp tục cảm thấy rất bối rối cho đến khi nghe tiếng xe ngựa của phu nhân Catherine. Elizabeth nhận ra mình chưa đủ sức để đối diện với sự quan sát của Charlotte trong lúc này, do đó nàng vội vã đi vào phòng mình.

 

 

     Khi Darcy đưa cho nàng lá thư, ngoài việc cho rằng lá thư có lẽ sẽ nhắc lại lời cầu hôn của chàng, Elizabeth thật đã không thể đoán ra nội dung của nó sẽ chứa đựng những gì. Nhưng sau khi đọc những lời mở đầu trong thư, Elizabeth trở nên nóng ruột và muốn đọc cho đến hết, lòng mang một cảm xúc nôn nao khó tả hầu như không thể xác định được. Sự kinh ngạc trước tiên của nàng là việc Darcy đã xác nhận nếu phải xin lỗi thì chàng là người nên xin lỗi. Trong cách diễn đạt, chàng đã không có lời giải thích gì thêm ngoài một sự hổ thẹn không cần che đậy. Với một thành kiến mạnh mẽ đối với tất cả những gì Darcy có thể giải thích, Elizabeth bắt đầu đọc những lời chàng kể về những chuyện đã xảy ra ở Netherfield. Vì đọc một cách quá nôn nóng, Elizabeth đã không thể lĩnh hội hết nội dung lá thư. Lại thêm vì sốt ruột muốn biết câu kế tiếp sẽ viết về chuyện gì, nên nàng đã không thể chú ý tới ý nghĩa của câu đang đọc. Elizabeth ngay lập tức đánh giá quan điểm sai lầm của Darcy về sự vô cảm của chị mình. Sự giải thích của chàng về lý do nghiêm trọng nhất khiến chàng chống đối hai người làm Elizabeth trở nên vô cùng tức giận, không còn suy xét coi chàng làm như vậy có chính đáng không. Đã vậy Elizabeth càng không hài lòng khi thấy Darcy đã không tỏ ra ăn năn về những việc chàng làm. Cách thức diễn tả của chàng không có tý gì là hối lỗi cả, nó chỉ mang đầy vẻ ngạo mạn.
     Tuy nhiên Elizabeth đã chú tâm đọc một cách từ tốn hơn khi lá thư giải thích về đề tài kế tiếp liên quan đến Wickham. Lời tường thuật của Darcy về những sự việc, nếu đúng như sự thật, sẽ đánh đổ hết tất cả những quan điểm của nàng về con người Wickham và còn vạch trần ra những quá khứ của chàng. Cảm giác của Elizabeth lúc ấy trở nên đau đớn sâu sắc. Nỗi ngạc nhiên, lo sợ và ngay cả khiếp sợ đang đè nặng lên nàng. Elizabeth mong ước nàng có thể không tin tất cả mọi thứ. Nàng tự kêu lên nhiều lần “Chuyện này hoàn toàn không có thật. Không thể nào như thế được. Đây chính là một sai lầm trắng trợn nhất.” Nhưng sau khi đọc hết lá thư, mặc dù chưa hiểu rõ hai trang cuối cùng, Elizabeth vội vã cất thư sang một bên, tự nhủ rằng nàng sẽ không quan tâm tới nó, rằng nàng sẽ không bao giờ nhìn tới nó một lần nữa.
     Elizabeth tiếp tục bước đi trong một tinh thần xáo trộn, không còn biết dựa vào đâu để giúp đầu óc mình được thanh thản. Tuy nhiên sau đó thấy rằng có làm vậy cũng vô ích, chỉ nửa phút sau nàng lại mở lá thư ra lần nữa, cố gắng trấn tĩnh lại và tự hành hạ mình đọc kỹ lại tất cả những điều có liên quan đến Wickham. Lần này Elizabeth tự kiềm chế mình để xem xét kỹ ý nghĩa của từng câu trong thư. Sự giải thích về quan hệ của Wickham với gia đình ở Pemberley hoàn toàn đúng với như những gì Wickham đã kể trước đây. Lời tường thuật về lòng tốt của cha Darcy, mặc dù lúc trước Elizabeth không rõ mức độ ra sao, nhưng tất cả đều phù hợp với những lời từ chính từ miệng Wickham đã kể. Tới đoạn đó, mỗi lời tường thuật lại đều phù hợp minh xác. Nhưng khi Elizabeth đọc tới phần nói về di chúc thì sự khác biệt về lời kể giữa hai người thật lớn. Elizabeth vẫn còn nhớ như in trong đầu những gì mà Wickham đã kể về căn nhà và chức vụ mục sư. Do đó khi so sánh với những gì Darcy đã kể, nàng thật không cách nào phân biệt được ai là người đã nói dối. Elizabeth mong những gì Wickham đã nói không phải là dối trá. Thế nhưng khi chú ý đọc đi đọc lại thật kỹ những chi tiết kể về chuyện Wickham tự rút lui ra khỏi sự đòi hỏi và điều kiện của căn nhà và chức vụ, thay vào đó nhận số tiền ba ngàn Bảng, Elizabeth buộc phải ngập ngừng do dự. Nàng bỏ lá thư xuống, cố cân nhắc mọi chuyện một cách không thiên vị và suy xét thận trọng sự đúng đắn của mỗi chi tiết. Tuy nhiên với Elizabeth, chuyện của hai bên dường như đã quá rõ ràng. Một lần nữa, nàng tiếp tục đọc nhưng mỗi dòng chữ đều như chứng minh rõ ràng cách cư xử của Darcy không phải quá xấu xa và chàng thật ra không đáng bị đổ lỗi.
     Tính phung phí và phóng đãng mà Darcy đã đắn đo ngại ngùng gán cho Wickham hoàn toàn làm Elizabeth sửng sốt. Thế nhưng nàng không thể tìm được bằng chứng nào để bác bỏ sự cáo buộc bất công này. Elizabeth chưa bao giờ nghe nói về Wickham cho đến khi chàng gia nhập quân đoàn. Nàng chỉ biết rằng chàng đã gia nhập quân đoàn qua lời khuyến khích của một thanh niên lúc họ tình cờ quen biết nhau trên thủ đô. Không ai ở Hertfordshire biết gì về cuộc sống của chàng trước đó ngoại trừ những gì chàng tự kể về chính mình. Thật ra lúc đó cho dù có thể, Elizabeth cũng không muốn hỏi han tìm hiểu về con người thật của Wickham. Khuôn mặt của chàng, giọng nói và dáng điệu của chàng đều chứng tỏ chàng là người có đức hạnh tốt. Elizabeth cố gắng tìm những tính tốt tiêu biểu của chàng, một vài nét nổi bật của sự liêm chính và lòng nhân đức của chàng. Những điểm đó có thể kéo Wickham ra khỏi lời cáo buộc của Darcy, hay ít nhất cũng có thể đền bù cho những lỗi lầm vô ý, mà theo như Darcy kể là ăn không ngồi rồi và xấu xa đê tiện liên tục trong nhiều năm. Tuy nhiên Elizabeth đã không thể nhớ ra chuyện gì đáng để cho nàng nghi ngờ. Nàng có thể hình dung ra những cử chỉ và dáng điệu đáng yêu của Wickham, nhưng không thể nhớ ra điểm tốt nào đáng kể ngoài sự tán dương chung chung thông thường từ những người trong vùng về cách giao thiệp của chàng. Sau khi ngừng lại một lúc lâu suy nghĩ, Elizabeth lại đọc lá thêm một lần nữa. Khi đọc đến đoạn nói về mưu mô của Wickham với em gái của Darcy thì Elizabeth có thể khẳng định điều đó bằng câu chuyện giữa đại tá Fitzwilliam và nàng vào buổi sáng hôm qua. Elizabeth nhớ lại lúc Fitzwilliam bày tỏ sự quan tâm về cô em họ của mình và dựa vào đó nàng tin chuyện Darcy kể là sự thật. Elizabeth đã có ý định đi hỏi Fitzwilliam ngay, nhưng sau khi suy nghĩ lại nàng cảm thấy ngượng ngùng. Sau cùng Elizabeth hoàn toàn xua đuổi đi tư tưởng này và cho rằng Darcy sẽ không bao giờ mạo hiểm đưa ra đề nghị lấy Fitzwilliam làm người làm chứng nếu như chàng không tin vào sự làm chứng của người anh em họ của mình.
     Elizabeth hoàn toàn vẫn còn nhớ những chuyện đã được nói qua trong cuộc nói chuyện giữa Wickham và nàng trong buổi tối đầu tiên gặp mặt ở nhà dượng Phillips. Nhiều câu nói của chàng vẫn còn in sâu trong tâm trí nàng. Elizabeth đột nhiên nhận ra Wickham đã không xứng đáng khi đi kể những chuyện như vậy cho một người xa lạ và nàng tự hỏi hỏi có phải mình đã bỏ sót điểm này trước kia. Elizabeth nhận ra sự khiếm nhã của Wickham khi kể về mình như cách chàng đã làm. Nàng cũng nhìn ra sự mâu thuẫn giữa những gì chàng đã nói với những gì chàng đã làm. Elizabeth nhớ rằng Wickham đã từng khoe chàng không có gì phải sợ khi đối diện với Darcy, rằng Darcy có thể phải rời khỏi vùng nhưng chàng vẫn đứng vững trên mặt đất. Thế nhưng ngay sau tuần lễ kế tiếp, chính Wickham là người đã tránh không tham dự buổi dạ vũ ở Netherfield. Elizabeth cũng nhớ lại rằng mãi cho đến khi gia đình Bingley đã rời khỏi nơi đó, Wickham đã không kể cho ai nghe về chuyện của mình ngoại trừ nàng. Thế nhưng sau khi những người kia đã đi rồi thì Wickham lại đi kể với hết tất cả mọi người, không dè dặt, không đắn đo ngại ngùng nói xấu về con người Darcy, mặc dù chàng đã cam đoan với nàng sự kính trọng người cha sẽ ngăn cản chàng không nói xấu con trai của ông ta.
     Những gì liên quan đến Wickham giờ xem ra thật là khác biệt. Thật ra việc Wickham theo đuổi cô King cũng chỉ là kết quả của một sự đào mỏ đáng ghét và tài sản xoàng xĩnh của bản thân nàng đã chứng minh đó không phải là điều Wickham mong muốn, chàng chỉ nôn nóng muốn có tiền. Thái độ của Wickham đối với Elizabeth đã thay đổi, nàng không còn là mục tiêu gì của chàng. Có lẽ trước kia chàng theo đuổi Elizabeth vì đã lầm lẫn về số tài sản của nàng, hoặc vì chàng muốn làm thỏa mãn tính kiêu căng hợm hĩnh của mình khi thấy Elizabeth đã biểu lộ tình ý với mình. Sự tranh đấu để giữ lại sự quí trọng đối với Wickham còn sót lại trong lòng Elizabeth đã ngày càng giảm đi. Trong khi tìm cách bào chữa thêm cho Darcy, Elizabeth không thể không nghĩ về Bingley lúc chàng bị Jane gạn hỏi. Trước đó từ lâu, Bingley đã khẳng định Darcy không đáng bị đổ lỗi trong câu chuyện. Trong suốt thời gian Elizabeth quen biết với Darcy và nhất là gần đây khi nàng có dịp gần gũi chàng hơn, ngoài việc chàng tỏ ra kiêu hãnh và lạnh lùng xa cách, Elizabeth chưa bao giờ thấy biểu hiện gì chứng tỏ chàng là người thiếu nguyên tắc, bất công, hay có những tính tình không tôn trọng tín ngưỡng, trái đạo đức. Trong số những người quen thân của Darcy, chàng rất được mọi người kính trọng và yêu mến, ngay cả Wickham cũng từng xác nhận chàng là người anh trai xứng đáng. Elizabeth cũng thường nghe Darcy nói về em gái mình một cách đầy trìu mến, chứng tỏ rằng chàng có thể có những đức tính tốt. Nếu như những hành động của Darcy thực sự giống như những gì Wickham đã kể thì tại sao những việc sai trái đáng ghê tởm như vậy lại có thể giấu được tất cả mọi người? Còn nữa, tình bạn giữa chàng và một người có đức tính tốt như Bingley thì thật là một điều không thể hiểu được.
     Elizabeth càng lúc càng cảm thấy xấu hổ cho chính mình. Đối với cả hai, Darcy và Wickham nàng đã đều mù quáng, không công bằng, có thành kiến và ngu xuẩn đến lố bịch. Elizabeth kêu lên:
     - Ta đã hành động thật đáng khinh. Ta, người thường tự hào cho mình có nhận thức sáng suốt. Ta, người đã đặt giá trị của mình lên khả năng của bản thân, thường coi thường sự rộng lượng khoan hồng và tính vô tư không thiên vị của chị mình, chỉ biết tưởng thưởng cho sự hợm hĩnh của mình trong vô dụng hay hồ nghi đáng trách. Sự khám phá này thật là nhục nhã. Thật vậy, nó thật đáng xấu hổ. Nếu ta đã từng yêu, có lẽ ta đã không còn gì mù quáng đáng chê hơn. Nhưng không phải tình yêu mà chính sự hợm hĩnh mới là sự điên rồ dại dột của ta. Ưa thích, thiên vị, ưu đãi một người và xúc phạm, bỏ bê người kia ngay từ lúc đầu mới quen. Ta đã mang trong mình tính thiên kiến và ngu dốt không biết gì, xua đi những lý lẽ đáng ra nên được quan tâm. Thật ra cho tới bây giờ ta vẫn hoàn toàn không hiểu gì về mình.
     Từ chính bản thân mình tới Jane, từ Jane tới Bingley, những suy nghĩ của Elizabeth mau chóng theo trình tự gợi cho nàng nhớ tới sự giải thích của Darcy về chuyện của họ dường như chưa đầy đủ, do đó nàng đọc lại lần nữa. Kết quả thật khác biệt khi lá thư được đọc kỹ lại. Làm sao nàng có thể chối bỏ không công nhận sự khẳng định của chàng trong một trường hợp mà nàng đành phải cho là đúng? Chàng tuyên bố mình không hề biết tình yêu của Jane. Lúc đó Elizabeth không thể không nhớ về ý kiến của Charlotte và nàng cũng không thể phủ định lời phê bình về thái độ của Jane. Elizabeth cảm thấy tuy tình cảm của Jane có nóng bỏng thiết tha, nhưng nó đã không được nàng biểu lộ ra ngoài. Lúc nào Jane cũng mang một dáng vẻ hài lòng thỏa mãn mà không phải lúc nào cũng đi đôi với cảm giác của nàng.
     Khi đọc tới đoạn thư nhắc về những người trong gia đình của mình làm những việc thật xấu hổ và đáng trách, cảm giác của Elizabeth cực kỳ hổ thẹn. Darcy đã kể một cách rõ ràng về các chi tiết trong đêm khiêu vũ ở Netherfield, xác định tất cả những phản đối đầu tiên của chàng.
     Lời khen của Darcy dành cho Elizabeth và Jane có làm cảm giác của nàng dịu lại đôi chút, nhưng nó vẫn không thể làm nàng quên đi sự khinh khi mà những người trong gia đình nàng đã tự gây ra. Khi Elizabeth suy xét kỹ lại, nàng thấy thật ra sự thất vọng của Jane đã bị gây ra bởi việc làm của chính những ngươi thân trong gia đình. Nghĩ tới việc tiếng tăm của cả hai chị em sẽ bị thương tổn bởi những hành động không đúng đắn lịch sự của người nhà, Elizabeth cảm thấy chán nản vô cùng, vượt khỏi những gì nàng đã cảm thấy trước kia.
     Sau khi đi thơ thẩn trên đường cả đến hai tiếng đồng hồ để suy nghĩ và cân nhắc lại mọi chuyện đã xảy ra, Elizabeth cảm thấy mệt mỏi và chợt nhớ ra rằng mình đã vắng nhà quá lâu, do đó nàng muốn trở về nhà ngay. Elizabeth bước vào nhà với dáng điệu vui tươi như thường lệ, quyết kiềm chế thái độ của mình cho thích hợp để nói chuyện với mọi người.
     Elizabeth được cho hay rằng hai người đàn ông ở Rosings đã đến thăm trong lúc nàng vắng mặt. Darcy chỉ ghé lại chừng vài phút để chào từ giã nhưng đại tá Fitzwilliam đã ngồi chơi ít nhất một giờ đồng hồ hy vọng Elizabeth sẽ quay trở về. Anh ta dường như muốn đi tìm Elizabeth bằng được cho đến khi gặp nàng mới thôi. Elizabeth không cảm thấy rung động khi nghĩ nàng đã không được gặp Fitzwilliam. Thật ra nàng cảm thấy vui mừng. Đại tá Fitzwilliam bây giờ không còn là mục tiêu của nàng nữa, trong đầu Elizabeth chỉ còn nghĩ về lá thư của Darcy.

 

 

     Sang sáng ngày thứ Bảy, Elizabeth và Collins gặp nhau trong bữa ăn sáng một vài phút trước khi những người khác trong nhà xuất hiện. Collins nhân cơ hội nói lên những câu từ giã xã giao mà anh cho là cần thiết và không thể thiếu được. Collins nói:

     - Elizabeth, tôi không biết nhà tôi đã bày tỏ cho cô biết hay chưa, rằng chúng tôi cám ơn lòng tốt của cô đã đến thăm chúng tôi. Tôi chắc chắn cô sẽ không rời khỏi nơi này mà không nhận được lời cám ơn từ vợ tôi. Những ngày cô ở đây đã mang lại cho chúng tôi một tình cảm thương mến. Chúng tôi biết rằng chỗ ở khiêm nhường của mình khó có thể hấp dẫn khách khứa tới đây thăm. Cách sống thanh đạm của chúng tôi trong căn nhà nhỏ, phòng ốc chật hẹp và đồ đạc ít ỏi này, lại thêm chúng tôi không biết nhiều chỗ đi chơi, sẽ khiến cho Hunsford trở thành nơi rất tẻ nhạt cho một cô nương như cô. Nhưng hy vọng cô hiểu rằng chúng tôi rất biết ơn sự chiếu cố của cô, và chúng tôi đã cố gắng hết mình không để cho cô trải qua những giây phút buồn tẻ.
    Elizabeth cám ơn Collins và cam đoan nàng đã sống những ngày rất vui vẻ ở đây. Elizabeth đã được trải qua sáu tuần lễ vui tươi bên cạnh Charlotte và với sự ưu đãi quan tâm mà nàng đã nhận được, nàng cảm thấy mình có bổn phận trả lời như vậy. Nghe xong Collins rất hài lòng, anh ta trang trọng nở một nụ cười và trả lời:
    - Tôi cảm thấy rất hài lòng được nghe nói cô đã có những ngày sống thoải mái vui vẻ ở đây. Chắc chắn chúng tôi đã cố gắng hết mình và cũng được cái may mắn để giới thiệu cô quen biết với một xã hội tuyệt đỉnh thượng lưu. Chính từ mối quan hệ của chúng tôi với Rosings, việc lui tới thường xuyên nơi đó sẽ làm thay đổi quang cảnh khiêm nhường ở nhà. Chúng tôi tự cảm thấy hãnh diện rằng cuộc viếng thăm của cô tới Hunsford hoàn toàn không quá chán ngấy. Địa vị của gia đình chúng tôi đối với gia đình phu nhân Catherine thật ra là một phúc lộc khác thường mà ít ai có thể tự khoe khoang. Cô cũng thấy đó, với địa vị của mình, chúng tôi đã được thường xuyên đến đó như thế nào. Tôi phải thừa nhận một sự thật là tuy căn nhà mục sư khiêm nhường của tôi cũng chẳng cao sang gì cho lắm, nhưng tôi không nghĩ những ai ở đó phải chịu đựng một sự khổ sở nào khi họ được chia sẻ sự thân thiết của chúng tôi với Rosings.
    Những lời nói đó vẫn không đủ để Collins diễn tả hết cảm giác của mình. Trong khi anh ta cứ đi tới lui chung quanh căn phòng, Elizabeth cố gắng sắp xếp trong đầu vài câu xã giao khách sáo ngắn ngủi nhưng chứa đựng một ít sự thật không giả tạo.

     - Thật ra, nhờ cô về kể những chuyện tốt lành của chúng tôi cho những người ở Hertfordshire. Tôi cảm thấy hãnh diện rằng cô ít nhất cũng sẽ làm được điều này. Hàng ngày, cô đã được chứng kiến sự quan tâm to tát của phu nhân Catherine dành cho nhà tôi. Và trên hết, tôi tin rằng Charlotte không có gì là không may mắn. Hãy để tôi bảo đảm với cô, rằng từ đáy trái tim tôi, tôi chân thành chúc cô cũng sẽ có được một cuộc hôn nhân giống như của chúng tôi. Charlotte và tôi đều có những suy nghĩ tương tự. Về cá tính cũng như tư tưởng, tất cả mọi thứ giữa hai chúng tôi đều đặc biệt giống nhau. Dường như chúng tôi sinh ra là để giành cho nhau.
    Trong trường hợp này, Elizabeth cảm thấy có thể yên tâm để khen rằng hai người thật là hạnh phúc. Với cử chỉ nghiêm trang y như Collins, Elizabeth nói nàng hoàn toàn tin tưởng và vui mừng cho sự thoải mái của gia đình họ. Lời kể lể giữa hai người bị cắt ngang vì sự xuất hiện của Charlotte. Elizabeth cảm thấy u sầu và tội nghiệp cho Charlotte khi phải sống trong một hoàn cảnh với những người như vậy chung quanh. Thế nhưng, mặc dù Charlotte cảm thấy tiếc nuối vì bạn và em gái sắp rời xa mình, hình như cô không hề có ý xin xỏ lòng trắc ẩn của họ. Charlotte đã lựa chọn đời sống này với con mắt mở rộng và tỉnh táo. Đối với cô, căn nhà cô đang làm chủ, xóm đạo mà cô đang chăm sóc, gia cầm mà cô đang có và tất cả những chuyện liên quan chung quanh đều chưa mất sức quyến rũ.
    Một lúc sau xe ngựa tới. Những rương quần áo được chất lên mui xe và những gói đồ được để vào trong xe, họ sẵn sàng để lên đường. Sau những lời chia tay thắm thiết giữa hai người bạn gái, Elizabeth được Collins tiễn chân ra xe ngựa. Lúc hai người bước ngang qua khu vườn, Collins nhắn Elizabeth gửi những lời chúc kính trọng tới những người trong gia đình nàng, và anh ta không quên gửi lời cám ơn về việc đã được đón tiếp tử tế trong thời gian ở Longbourn mùa đông vừa qua. Mặc dù chưa hề quen, Collins cũng ngỏ lời khen ngợi hai ông bà Gardiner. Sau đó Collins đỡ tay Elizabeth vào xe, rồi tới Maria. Khi cửa xe ngựa chuẩn bị được đóng lại, với một chút sửng sốt, Collins đột nhiên nhắc nhở hai người rằng mãi tới giờ hai cô vẫn quên không nhắn gì tới những phụ nữ ở Rosings. Tuy nhiên, Collins nói thêm:
    - Thật ra có lẽ hai cô cũng muốn tôi nhắn gửi những lời thăm hỏi kính trọng tới họ để tỏ lòng cám ơn về lòng tốt của họ trong thời gian hai cô đang ở đây.
    Elizabeth không phản đối lời đề nghị này. Cánh cửa xe ngựa cuối cùng cũng được đóng lại và xe bắt đầu chuyển bánh lên đường. Maria kêu to sau một vài phút trong im lặng:
    - Chao ôi! Nó giống như chúng ta mới tới đây chỉ một hai ngày, thế nhưng có biết bao nhiêu chuyện đã xảy ra.
    - “Đúng vậy, đã có quá nhiều chuyện xảy ra”, người đồng hành bên cạnh nói theo, kèm một tiếng thở dài.
- Chúng ta đã đến dùng bữa chiều ở Rosings tới chín lần, cùng với hai lần dùng trà ở đó. Về đến nhà tôi sẽ nên kể bao nhiêu đây?
    Elizabeth thầm nghĩ, “Còn mình, mình phải giấu đi bao nhiêu?”
    Suốt trên đường, hai người nói chuyện với nhau rất ít và cũng không có chuyện gì đáng tiếc xảy ra dọc đường. Khoảng bốn giờ sau khi rời khỏi Hunsford, họ đến nhà ông Gardiner và sẽ ở lại đây thêm một vài ngày.
Jane trông rất khá. Quá bận rộn giữa những bữa tiệc mà mợ nàng đã tốt bụng sắp xếp dành cho các cháu, Elizabeth chỉ có rất ít cơ hội thăm dò ý của chị mình. Vì Jane cũng sẽ ra về cùng với em, Elizabeth cho rằng lúc đó nàng sẽ tha hồ có dịp quan sát chị khi về tới Longbourn.
    Elizabeth cứ muốn đợi thong thả về đến nhà mới kể cho Jane nghe về lời tỏ tình cầu hôn của Darcy. Nghĩ tới cảnh mình có thể kể cho chị nghe một chuyện mà khi nghe xong Jane sẽ hoàn toàn bị kinh ngạc, và cũng cùng một lúc có thể làm thỏa mãn sự hãnh diện của chính mình thật là một cám dỗ khiến Elizabeth muốn kể ra hết mọi chuyện không giấu diếm điều gì, kể cả những chuyện mà nàng cố giữ lại không muốn nói. Elizabeth chỉ sợ rằng một khi đi vào đề tài, nàng sẽ mau chóng nói ra những điều mình biết được về Bingley mà Jane khi nghe xong sẽ chỉ thêm đau lòng.

 

     Lúc đó là tuần lễ thứ hai của tháng Năm, ba cô gái trẻ, Jane, Elizabeth và Maria cùng rời khỏi nhà của ông bà Gardiner ở đường Gracechurch để đi đến một quán trọ đã hẹn trước trong một thành phố vùng Hertfordshire, nơi ông Bennet đã sắp đặt đưa xe ngựa tới đón họ về nhà. Lúc sắp sửa tới nơi, mấy cô gái thấy Kitty và Lydia đang đứng từ cửa sổ nhà hàng ăn trên lầu nhìn ra. Hai cô em gái đã đến từ hơn một giờ. Trong lúc chờ đợi, hai cô đã không bỏ phí thời gian đi thăm viếng cửa hàng may trang phục bên kia đường và đứng ngắm những người lính đang đứng gác. Sau đó họ về nhà trọ để chuẩn bị cho món xà lách dưa leo.
  Sau khi chào đón các chị của mình, hai cô em hân hoan kêu dọn ra bàn bất cứ món thịt ướp lạnh nào mà nhà hàng có thể cung cấp được. Họ la lối inh ỏi:
  - Các chị xem có đẹp không? Có phải đây là một sự ngạc nhiên lý thú không?
  - “Tụi em đã có ý định đãi các chị bữa này”, Lydia nói thêm “nhưng các chị phải cho tụi em mượn tiền bởi vì tụi em đã xài hết tiền của mình ở cửa hàng bên kia rồi”. Sau đó Lydia khoe những món hàng mình mới mua. “Nhìn này, em mới mua chiếc nón này. Em nghĩ nó không đẹp lắm nhưng vẫn cứ mua. Ngay sau khi về nhà em sẽ gỡ nó ra từng mảnh và gắn lại xem có đẹp hơn không”.

     Khi bị mấy chị chê chiếc nón xấu quá, Lydia nói một cách dửng dưng:
  - Ồ! Nhưng ở trong tiệm đó còn hai ba cái khác còn xấu hơn cái này nữa. Khi em mua một vài miếng vải satin màu đẹp hơn và sửa sang lại, em nghĩ nó sẽ không đến nỗi tệ lắm. Hơn nữa, mùa hè này sau khi quân đoàn rời khỏi Meryton rồi thì mình có ăn mặc gì cũng không còn giá trị. Mấy quân nhân sẽ đi khỏi đó trong vòng hai tuần.
  - “Họ dời đi thật sao?”, Elizabeth kêu lên một cách hài lòng thỏa mãn.
  - Họ sẽ dọn đến đóng ở gần Brighton. Em muốn mùa hè này cha sẽ dẫn tất cả chúng ta đến đó chơi. Đây là một dự định tuyệt hảo. Em tin chắc nó sẽ không tốn kém bao nhiêu. Mẹ cũng đi luôn. Nếu không, chị nghĩ coi, mình sẽ có một mùa hè thật sầu thảm.
  - “Đúng vậy”, Elizabeth nghĩ trong đầu. “Đó thật là một dự định đáng mừng cho tất cả chúng ta. Trời ơi, Brighton và nguyên cả một trại lính, chúng ta là những người đã từng bị làm đảo lộn bởi một trung đoàn lính tầm thường và những buổi khiêu vũ hàng tháng ở Meryton”.
  - “Bây giờ em có tin này cho các chị”, Lydia nói khi bọn họ ngồi xuống bàn. “Các chị nghĩ sao? Đây là một tin tức rất có giá trị, nó liên quan đến một người mà chắc chắn tất cả chúng ta ai cũng đều yêu mến”.
  Jane và Elizabeth nhìn nhau, sau đó họ cho người bồi bàn biết anh ta không cần ở lại đó nữa. Lydia cười và nói:
  - Ôi trời, các chị lúc nào cũng lễ nghi và cẩn trọng. Hai chị cho rằng người bồi bàn không nên nghe, làm như anh ta quan tâm lắm. Em dám chắc anh ta đã nghe những chuyện còn kinh khủng hơn những chuyện em đang sắp nói ra. Tuy nhiên anh bồi bàn này xấu trai quá. Em cũng mừng rằng anh ta đã đi khỏi đây. Em chưa từng thấy một cái cằm nào dài như vậy trong đời. Chà, bây gìờ thì tới tin tức mà em muốn nói. Đó là chuyện của anh Wickham thân thương, có phải là tốt hơn anh bồi bàn phải không? Sẽ không còn ai phải sợ anh Wickham cưới cô King nữa. Các chị nghe đây, cô King đã dọn đi sống với người chú ở Liverpool luôn rồi, đi luôn không trở lại. Anh Wickham bây giờ được an toàn rồi.
  - “Và cô King cũng được an toàn”, Elizabeth tiếp lời “an toàn khỏi một mối tình có được chỉ vì tiền bạc”.
  - Cô ta thật khờ dại mới bỏ đi như vậy, nếu như cô ta thích anh ấy.
  - “Chị hy vọng cả hai bên đều chưa có sự gắn bó sâu đậm”, Jane nói.
  - Em tin chắc về phía anh Wickham thì không. Em sẽ trả lời dùm luôn cho anh ấy, anh ấy chưa bao giờ thật sự quan tâm đến cô ta. Ai có thể thương một người tàn nhang như cô ta được?
  Elizabeth bàng hoàng khi nghĩ đến điều này, tuy nhiên nàng không thể đưa ra một diễn tả thô tục như vậy.
Ngay sau khi mọi người đã ăn uống xong, hai chị lớn trả tiền và cho gọi xe ngựa đến. Sau một hồi khéo léo sắp 30
xếp, tất cả mọi người cộng thêm đồ đạc, túi xách, hành trang và những món đồ mà Lydia và Kitty mua đều được sắp hết lên xe. Lydia nói lớn:
  - Thật hay là mình đã nhét được hết cả lên. Em cũng mừng về việc đã mua chiếc mũ, ít ra cũng vui vì có thêm được một cái hộp bìa cứng. Chao ơi, bây giờ tha hồ thoải mái, ấm cúng nói cười cho tới nhà. Trước tiên hãy nghe chuyện gì đã xảy ra cho các chị từ ngày hai chị rời khỏi nhà. Các chị có thấy anh thanh niên nào khá không? Các chị có được tán tỉnh không? Em đã hy vọng một trong hai chị sẽ kiếm được một người chồng trước khi về nhà. Em xin tuyên bố Jane sắp trở thành bà già ế chồng rồi. Chị ấy sắp hai mươi ba tuổi rồi. Trời ơi, em sẽ thật xấu hổ nếu chưa lấy chồng trước khi em hai mươi ba tuổi. Dì Phillips muốn các chị phải lấy chồng, các chị không ai biết suy nghĩ gì cả. Dì nói chị Elizabeth lẽ ra nên lấy Collins, nhưng em nghĩ làm vậy cũng không có gì vui thú. Trời ơi, em sẽ ra sao nếu em lấy chồng trước cả các chị? Như vậy em sẽ phải đi hộ tống các chị tới những buổi khiêu vũ. Thật đáng thương cho em. Tụi em vừa có một bữa vui nhộn ở nhà đại tá Forster. Kitty và em ở đó nguyên ngày và bà Forster hứa hẹn sẽ có buổi khiêu vũ nhỏ vào buổi tối. Nhân tiện nói luôn, bà Forster và em trở thành bạn rồi. Bà ta mời hai chị em gia đình Harringtons đến luôn nhưng Harriet thì bị bệnh và chị Pen buộc phải đến một mình. Các chị nghĩ xem sau đó tụi em đã làm gì? Tụi em cho Chamberlayne mặc quần áo đàn bà để anh ta giả làm phụ nữ, thật là vui nhộn. Không một ai biết được chuyện này ngoài ông bà Forster, Kitty, em và dì. Dì có phần vì tụi em buộc phải mượn dì chiếc áo đầm dài cho anh ta mặc. Các chị không thể tưởng tượng anh ta trông giống con gái như thế nào. Khi Danny, Wickham, Pratt và hai ba thanh niên khác đến nơi, cũng không ai nhận ra anh ta cả. Trời ơi! Em cười quá trời. Bà Forster cũng vậy. Em tưởng mình sẽ chết vì cười. Chính vì tụi em cười nhiều như vậy nên đã làm cho mấy thanh niên sinh lòng nghi ngờ và chẳng bao lâu thì họ khám phá ra chuyện tụi em làm.
   Với cách kể chuyện khéo léo khôi hài, thêm vào sự gợi ý và góp chuyện của Kitty, Lydia đã cố tìm cách tiêu khiển các chị em trên đường về Longbourn. Elizabeth rất ít để ý nhưng mỗi khi nghe nhắc tới tên Wickham thì nàng không bỏ sót một chi tiết nào.

     Cả gia đình chào đón mấy cô con gái thật nồng hậu. Bà Bennet vui sướng gặp lại Jane và thấy rằng con bà đã không mất đi chút nào sắc đẹp. Trong bữa ăn chiều, ông Bennet lập đi lập lại nhiều lần với Elizabeth:
  - Lizzy. Cha rất mừng con đã trở về.
  Mọi người tập trung ở phòng ăn. Gần như cả gia đình Lucas đều đến để thăm Maria và nghe tin tức mà họ đang trông chờ. Phu nhân Lucas hỏi thăm Maria, lúc đó đang ngồi đối diện trong bàn, về phúc lợi và gia cầm của cô con gái lớn. Bà Bennet thì bận rộn vừa lắng nghe Jane lúc đó đang ngồi dưới chân bà kể về những thời trang đang thịnh hành, vừa kể lại những lời này cho mấy đứa con nhỏ nhà Lucas. Lydia bằng một giọng nói lớn hơn hết mọi người, đang kể lại những điều vui thích trong buổi sáng.
  Lydia nói:
  - Chị Mary ơi. Em ước gì chị được đi với tụi em, vui ơi là vui. Tụi em đều đi chung, Kitty và em kéo tấm màn lên giả bộ như không có ai ngồi trong xe ngựa. Em có thể làm như vậy suốt đoạn đường nếu như Kitty không cảm thấy khó chịu trong người. Khi bọn em tới quán trọ, em cho rằng tụi em đã cư xử rất hào phóng, tụi em đãi ba chị ăn một bữa ăn với thịt ướp lạnh ngon nhất thế giới. Nếu chị đi theo, tụi em cũng đãi chị luôn. Sau đó tụi em đi về thật là vui. Em tưởng tụi em sẽ không thể nào nhét vừa hết vào xe ngựa. Em đã chuẩn bị chết vì cười. Sau đó trên đường về mọi người thật là vui vẻ. Tụi em nói và cười lớn ơi là lớn, người ở cách xa mười dặm chắc cũng còn nghe được.
  Tới đây Mary chỉ trả lời một cách thờ ơ:
  - Không hợp với chị, em ơi. Chị coi nhẹ những thú vui đó. Những chuyện đó có thể thích hợp với đầu óc của đa số các phụ nữ, nhưng chị thú nhận chúng đã không hấp dẫn chị mấy. Chị thà có một quyển sách.
  Lydia không hề nghe câu trả lời này. Cô ít khi lắng nghe bất cứ một ai lâu hơn nửa phút và lại càng không bao giờ chú ý đến Mary.
  Buổi chiều, Lydia dục hết mấy cô gái đi bộ đến Meryton để thăm những người ở đó nhưng Elizabeth nhất định phản đối. Nàng không muốn người ta nói các cô gái nhà Bennet vừa về tới nhà chưa được nửa ngày đã đi theo đuổi các quân nhân.
  Còn một lý do nữa khiến cho Elizabeth phản đối, lý do này là vì chính nàng. Elizabeth cảm thấy kinh sợ phải gặp lại Wickham và quyết định cố tránh mặt chàng càng lâu càng tốt. Elizabeth không sao diễn tả được sự thoải mái của mình về chuyện quân đoàn sắp thuyên chuyển đi. Chỉ trong hai tuần nữa những quân nhân đó sẽ không còn ở đây. Sau khi họ đã rời khỏi, Elizabeth hy vọng nàng sẽ không nhớ tới chuyện của Wickham nữa.
  Về nhà chưa được mấy tiếng đồng hồ, Elizabeth đã biết kế hoạch đi Brighton mà Lydia nhắc qua ở căn nhà trọ thật ra đã được thảo luận thường xuyên giữa cha mẹ nàng. Elizabeth nhận ngay ra rằng tuy cha nàng không có ý chấp thuận nhưng cách trả lời của ông rất mơ hồ và không rõ ràng, khiến mẹ nàng dù trong lòng không được vui, lại không thấy bị thất vọng.

 

     Elizabeth không thể kiềm chế được sự nhẫn nại của mình thêm nữa và muốn kể cho Jane nghe về những chuyện đã xảy ra. Sau một lúc lâu, cuối cùng nàng quyết định giấu đi những chuyện có liên quan đến Jane và chỉ kể những chuyện đã xảy ra giữa Darcy và nàng.
    Jane lúc đầu rất ngạc nhiên, nhưng sau đó sự ngạc nhiên này đã nhanh chóng giảm đi nhiều. Vì là chị em thiên vị nhau, nàng cho rằng chuyện người khác ngưỡng mộ Elizabeth là chuyện bình thường. Jane cảm thấy đáng tiếc cho Darcy vì đã bị Elizabeth từ chối lời cầu hôn. Nàng cho rằng lẽ ra Darcy nên ngỏ lời cầu hôn của mình bằng một cách khác thích hợp hơn. Jane nói:
    - Anh ta thật sai lầm khi đã quá chắc chắn về sự thành công của mình, và như vậy anh ta càng thêm thất vọng khi bị em từ chối.
    - Thật ra em cũng cảm thấy tội nghiệp cho Darcy. Tuy nhiên rồi anh ta sẽ quên em nhanh chóng. Chị không đổ lỗi cho em vì em đã từ chối anh ta chứ?
    - Đổ lỗi cho em? Không đâu.
    - Nhưng chị đã đổ lỗi cho em vì em đã nói tốt về Wickham.
    - Không phải, chị làm sao biết được em đã sai lầm trong những điều em đã nói.
    - Nhưng rồi chị sẽ biết em đã sai khi em kể cho chị nghe về chuyện xảy ra vào ngày kế tiếp.
    Sau đó Elizabeth kể cho chị nghe về lá thư và lập lại nội dung của nó, tuy nhiên nàng chỉ kể phần liên quan đến Wickham. Đây thật là một cú sốc cho Jane đáng thương, người lúc nào cũng cho rằng trên đời này không hề tồn tại bất cứ sự xấu xa nào. Thế nhưng giờ đây Jane đã khám phá ra rằng tất cả mọi điều xấu xa lại đều tập trung chỉ ở nơi một con người. Sự khám phá này khiến Jane đau lòng, cho dù ngay cả với những chứng minh chính đáng mà Darcy đã đưa ra cũng không đủ sức làm nàng tin. Jane cố gắng tìm cách để chứng minh đã có sự hiểu lầm xảy ra giữa Darcy và Wickham. Nàng tìm cách bào chữa cho mỗi người mà không động chạm tới người kia. Elizabeth nói:
    - Chị làm vậy cũng không giúp được gì. Chị sẽ không bao giờ có thể cho cả hai người đều là người tốt. Chị phải lựa chọn và nhớ là chỉ được chọn một người. Giữa hai người chỉ có một người là người tốt. Về phần em, em có khuynh hướng tin những gì Darcy đã kể nhưng em sẽ để tùy chị quyết định theo ý mình.
    Phải đợi một lúc lâu Jane mới nở được một nụ cười. Nàng nói:
    - Lúc này chị cảm thấy sững sờ hơn bao giờ hết. Wickham thật là một người xấu.  Thật không thể tin được. Tội nghiệp cho Darcy. Lizzy, khi chị nghĩ về những gì anh ta đã chịu đựng, thật là một sự thất vọng cho anh ta. Đã vậy còn thêm sự hiểu lầm của em và rồi còn phải kể chuyện của em gái mình ra nữa. Chị tin rằng anh ta chắc chắn phải cảm thấy rất đau khổ.
    - Không đâu, lòng ân hận và trắc ẩn của em đã tan biến hết rồi khi em thấy chị đã hội đủ cả hai cảm giác đó thay cho em. Em biết chị sẽ dành cho Darcy một sự công bằng, bởi vậy em càng lúc càng trở nên dửng dưng. Có chị thương xót cho anh ta rồi, em không phải làm chuyện đó nữa và nếu chị còn cứ tiếp tục thương xót anh ta như vậy, trái tim của em chẳng mấy chốc sẽ nhẹ như lông chim.
    - Tội nghiệp cho Wickham. Khuôn mặt anh ta lúc nào cũng tỏ vẻ tốt lành. Cách xử sự của anh ta thì cởi mở và dịu dàng.
    - Chắc chắn là có sự thiếu sót trong vấn đề giáo dục giữa hai người đàn ông. Một người thì thừa hưởng hết những tính tốt, còn người kia thì được hưởng hết những vẻ đẹp bề ngoài.
    - Chị chưa bao giờ nghĩ rằng Darcy có những khuyết điểm về hình dáng như em từng nghĩ.
    - Vậy mà em đã làm như mình là khôn ngoan khác người để lựa chọn ghét bỏ anh ta, dù em không có một lý do gì. Nếu như em tự cho mình là thông thái và khôn ngoan thì sao lại quá ngu muội để đi ghét bỏ người tốt như vậy. Trên đời, một người có thể không cần nói những lời chính đáng mà vẫn có thể không ngừng lăng nhục người khác, nhưng một người không thể lúc nào cũng cười nhạo người khác mà đôi khi không phải sử dụng những câu dí dỏm.
    - Lizzy, khi em mới bắt đầu đọc lá thư đó chị tin rằng em không thể bình tĩnh đối diện với mọi chuyện như cách em đang làm bây giờ.
    - Đúng vậy, em đã không được như bây giờ. Lúc đó em rất khó chịu, phải nói là đau khổ. Không có ai để em tâm sự về cảm giác của mình, không có Jane bên cạnh để an ủi em và để nói rằng em không quá yếu đuối, không quá vô tích sự và vô lý như em đã cho mình là như vậy. Trời ơi, lúc đó em thật muốn có chị ở bên cạnh.
    - Thật không may, em đã dùng những lời lẽ quá mạnh mẽ với Darcy về chuyện Wickham, không đáng để cho em phải làm như vậy.
    - Bởi vì em đã sẵn mang trong lòng những thành kiến với anh ta và kết quả em đã không may mắn nói ra những lời cay đắng đó. Có một điểm em muốn nghe lời khuyên của chị. Em có nên nói cho những người quen biết Wickham biết về tính tình của anh ta không?
    Jane ngừng một lúc, sau đó trả lời:
    - Chắc chắn ta không có cớ gì để vạch trần anh ta một cách dễ sợ như vậy. Ý của em thì sao?
    - Em cũng nghĩ không nên làm như vậy. Darcy không cho em nói những chuyện mà anh ta đã kể với em cho mọi người biết. Ngược lại, em phải giữ kín những chuyện có liên quan đến em gái của anh ta. Nếu như em cố gắng làm cho những người khác không lầm lẫn về cách xử sự của Wickham, ai sẽ chịu tin em? Ở đây, những thành kiến về Darcy thì quá khủng khiếp, nửa dân số ở Meryton sẽ ngã ra chết nếu như ta cố gắng chứng minh anh ta là người tốt lành đáng yêu. Em không đủ sức làm như vậy. Wickham trước sau gì cũng rời khỏi đây và như vậy ta không cần thông báo cho bất cứ ai về con người thật của anh ta. Có thể sau đấy sự thật sẽ phơi bày và lúc đó ta có thể cười chế nhạo sự ngu xuẩn của những người chung quanh vì họ đã không biết trước. Nhưng lúc này em sẽ không nói gì cả.
    - Em nói rất đúng. Vạch những lỗi lầm của anh ta ra trước công chúng sẽ hủy hoại anh ta mãi mãi. Bây giờ có lẽ anh ta đang hối hận về những việc đã làm và rất muốn sửa đổi con người mình. Chúng ta đừng làm cho anh ta không còn hy vọng.
    Sự bối rối trong đầu Elizabeth đã giảm bớt sau khi nói chuyện với chị. Nàng đã tống khứ đi được hai bí mật từng đè nặng trong lòng suốt hai tuần lễ qua. Sau đó Jane tự nguyện sẵn sàng nghe Elizabeth tâm sự bất cứ khi nào Elizabeth cần đến. Elizabeth vẫn còn những việc giấu Jane mà sau khi cân nhắc kỹ, nàng cho rằng mình không nên nói ra. Elizabeth không dám kể về nửa lá thư còn lại hoặc giải thích cho Jane nghe chị đã được Bingley coi trọng thế nào. Không ai để Elizabeth có thể chia sẻ chuyện này và nàng nhận thức được rằng cho dù cả Bingley và Jane đều không biết hết sự thật của câu chuyện, thì cũng không có nghĩa là nàng có thể nói ra điều bí ẩn cuối cùng này.
    Lúc này Elizabeth đã quay trở về với cuộc sống ổn định hàng ngày ở nhà và nàng có dịp thảnh thơi quan sát trạng thái tinh thần của chị. Jane không tỏ vẻ gì là vui vẻ, nàng vẫn còn nâng niu trong lòng tình cảm thân yêu đối với Bingley. Jane chưa bao giờ yêu ai trước đó, tình yêu của nàng dành cho Bingley là tình yêu nồng cháy ban đầu. Với lứa tuổi và tính tình của nàng, tình cảm đó mạnh mẽ và vững chãi hơn những cuộc tình đầu thông thường khác. Nó nóng bỏng đến nỗi nàng không thể nào quên được Bingley và không còn yêu thích ai ngoài chàng.
    Một hôm bà Bennet nói với con gái:
    - Chao ơi, Lizzy, con có ý kiến gì về sự phiền não này của Jane không? Về phần mẹ, mẹ có nói với dì Phillips của con rằng mẹ nhất quyết sẽ không bao giờ nhắc lại chuyện này cho bất cứ ai. Mẹ không biết Jane có gặp Bingley ở London không? Thế đấy, hắn ta là một thanh niên không xứng đáng, mẹ nghĩ rằng cơ hội cho Jane chiếm được Bingley chỉ còn rất ít. Mẹ cũng đã dò hỏi những người có thể biết tin về hắn, không nghe ai nói mùa hè này hắn sẽ trở về Netherfield lần nữa.
    - Con tin rằng anh ta sẽ không bao giờ về sống ở Netherfield nữa.
    - Thế đấy. Đó là do hắn ta chọn. Không ai muốn hắn tới. Mẹ lúc nào cũng cho rằng hắn ta đã đối xử với con gái của mình rất tệ và nếu mẹ là Jane, mẹ sẽ không để yên cho hắn. Thật ra, mẹ sẽ thoải mái nếu Jane có chết về thất tình và sau đó hắn ta sẽ phải hối hận về việc mình đã làm.
    Elizabeth thấy thật không có gì gọi là thoải mái từ những mong đợi như vậy. Nàng không trả lời. Cuối cùng mẹ nàng nói tiếp:
    - Rồi sao Lizzy? Có phải gia đình Collins sống rất thoải mái phải không? Thật ra mẹ mong họ sẽ được lâu bền như vậy. Họ tiêu xài ăn uống ra sao? Mẹ dám nói Charlotte là một người biết quản lý giỏi. Nếu cô ta thông minh bằng nửa bà mẹ của mình, cô ta sẽ dành dụm đủ. Mẹ tin rằng không có gì xa hoa phung phí trong cách họ cai quản gia đình.
    - Không, hoàn toàn không có.
    - Chuyện gì cũng phụ thuộc vào cách quản lý giỏi. Đúng như vậy, quản lý giỏi sẽ khiến họ không tiêu xài vượt khỏi mức lợi tức kiếm được của mình. Họ sẽ không bao giờ bị túng thiếu. Chao ôi, cũng mong họ được hạnh phúc. Còn nữa, mẹ cho rằng họ thường nhắc về Longbourn khi mà cha con qua đời. Mẹ cam đoan họ sẽ coi Longbourn như của chính mình ngay sau khi cha không còn nữa.
    - Đó là chuyện họ không thể nói trước mặt con.
    - Nếu họ dám nói trước mặt con, đó mới là điều lạ. Nhưng mẹ không nghi ngờ rằng họ có nói riêng với nhau. Thật ra nếu họ cảm thấy thoải mái để hưởng một gia sản mà đúng theo tình lý là không phải là của mình, vậy thì càng tốt. Với mẹ, mẹ sẽ cảm thấy nhục nhã khi lấy một tài sản đã để lại cho mình theo chế độ thừa hưởng thứ tự trong giòng tộc.

 

     Tuần lễ đầu tiên từ khi họ trở về nhà đã trôi qua nhanh chóng. Tuần lễ thứ hai bắt đầu đến và đó cũng là tuần cuối cùng còn lại của quân đoàn lính đóng lại Meryon. Tất cả các thiếu nữ trẻ trong vùng đều cảm thấy ủ rũ. Sự thất vọng hầu như được thể hiện giống nhau ở khắp mọi nơi. Hai cô con gái lớn nhất của gia đình Bennet vẫn có thể ăn, uống, ngủ nghê và tiếp tục những công việc hàng ngày của họ. Tuy nhiên hai cô em, Kitty và Lydia thì không được như vậy. Hai cô đau khổ tột bực, thường xuyên trách mắng thái độ vô cảm của hai chị và không thể hiểu được trái tim chai đá của những người trong gia đình. Họ thường than thở trong cay đắng buồn phiền:
    - Trời ơi! Chúng ta sẽ ra sao? Chúng ta sẽ làm gì? Làm sao chị có thể cười được như vậy, Lizzy?
    Người mẹ tràn đầy tình cảm của họ chia sẻ nỗi sầu khổ này của mấy cô con gái. Bà nhớ lại hai mươi lăm năm về trước trong những ngày còn trẻ, bà đã trải qua những trường hợp tương tự. Bà nói:
    - Mẹ chắc chắn đã khóc hai ngày khi quân đoàn của đại tá Miller dọn đi. Lúc đó mẹ tưởng rằng trái tim mình đã tan nát.
    - “Con chắc rằng trái tim của con rồi cũng sẽ tan nát”, Lydia nói.
    - Không đến nỗi đâu nếu có người được đi Brighton”, bà Bennet nói một cách dọ dẫm.
    - Ồ đúng rồi, nếu có người được đi Brighton. Nhưng cha sẽ không bằng lòng.
    - Thì nói đi tắm biển, đó sẽ là một điều tốt cho mẹ.
    - Nếu có dì Phillips nói thêm vài lời thì chắc chắn sẽ khả quan hơn”, Kitty nói thêm.
    Những lời như vậy đã được than thở bất tận ở Longbourn. Elizabeth cố gắng nghĩ qua chuyện khác và không để ý gì đến họ nhưng tất cả niềm vui của nàng đã mất đi, dành chỗ cho sự hổ thẹn. Elizabeth một lần nữa cảm giác được sự phản đối công bằng của Darcy. Hơn lúc nào hết, nàng quyết định tha thứ cho việc chàng đã can thiệp vào chuyện của Bingley.
    Sự u sầu ảm đạm của Lydia chẳng mấy chốc đã tiêu tan vì cô nhận được lời mời của bà Forster, vợ của đại tá quân đoàn, để cùng với bà đi Brighton. Bà Forster là một người rất trẻ, chỉ mới lập gia đình không lâu. Cũng giống như Lydia, bà rất khôi hài và lạc quan. Điểm này khiến cho hai người hợp nhau và mặc dù chỉ mới quen nhau ba tháng cả hai đã trở nên thân thiết.
    Lydia hoàn toàn không chú ý gì đến những cảm giác của chị mình, chạy như bay vào nhà gọi hết mọi người lại để chúc mừng cho cô. Cô vừa cười vừa nói hào hứng hơn bao giờ hết. Trong khi đó Kitty kém may mắn hơn đang ở trong phòng khách tiếp tục than phiền về số phận của mình với một giọng đầy giận dỗi:
    - Em chẳng hiểu sao bà Forster không mời cả em lẫn Lydia. Mặc dù em không phải là bạn thân của bà ta nhưng em vẫn xứng đáng để được mời giống như vậy. Hơn nữa, em lớn hơn Lydia đến hai tuổi.
    Elizabeth cố gắng giải thích cho em hiểu và Jane thì khuyên em nên bỏ qua, tuy nhiên sự cố gắng của họ cũng không mang lại kết quả gì. Về phía Elizabeth, chuyến đi này không làm nàng thấy thích thú giống như mẹ hay Lydia. Nàng cho rằng nó sẽ là một bản án tử hình cho khả năng phán đoán của Lydia và nghĩ rằng nàng nên nói ra cảm nghĩ của mình về chuyện đáng phản đối này. Elizabeth không cầm lòng được nên đã bí mật khuyên cha không cho em đi. Nàng nêu ra những biểu hiện không đúng đắn trong cách cư xử hàng ngày của Lydia. Làm bạn với một người như là bà Forster thật không mang lại lợi ích gì cho Lydia và có nhiều khả năng Lydia sẽ không có những hành động cân nhắc chín chắn khi đi chung với người bạn như vậy tới Brighton, nơi mà sự cám dỗ còn nhiều hơn ở nhà. Ông Bennet nghe con nói một cách chăm chú và trả lời:
    - Lydia sẽ không bao giờ cảm thấy thoải mái cho tới khi nó được tiếp xúc với bên ngoài, và chúng ta sẽ không bao giờ có thể trông mong nó không làm việc gì gây ra sự bất tiện hay tốn kém ảnh hưởng tới gia đình, giống như bây giờ.
    - Nếu cha đã biết sự bất lợi to lớn mà chúng ta sẽ nhận được khi người ngoài thấy cử chỉ thiếu ý tứ và thiếu thận trọng của em, không phải, thật ra người ta đã thấy rồi, thì con chắc chắn cha sẽ có sự xét đoán khác về chuyện này.
    - “Đã thấy rồi?”, ông Bennet lặp lại. “Cái gì? Có phải Lydia đã làm những người con yêu hoảng sợ? Tội nghiệp cho Elizabeth của cha. Đừng nên thất vọng như vậy. Những thanh niên nào có tính khắt khe câu nệ, không thể chịu đựng được chút xíu ngớ ngấn lố bịch như vậy thì không đáng để con tiếc nuối đâu. Lại đây để cha xem danh sách những anh chàng đáng thương nào đã phải lánh xa bởi thái độ điên rồ của Lydia”.
    - Thật ra cha hiểu lầm rồi. Con chưa bao giờ bị tổn thương để phải tỏ ra oán hận. Không có gì cụ thể cả, con chỉ đang phàn nàn về những tai hại chung chung. Thanh danh và tư cách của chúng ta sẽ bị ảnh hưởng bởi tính bừa bãi phóng túng, bởi sự trơ tráo đáng khinh và không chừng mực của Lydia. Tha lỗi cho con, con phải nói thẳng như vậy. Cha ơi, nếu cha không chịu khó kiểm soát tính phóng túng của em và dạy cho nó biết rằng những sự việc nó đang theo đuổi hiện thời không phải là chuyện nên làm, thì chẳng bao lâu nó sẽ không còn cách gì sửa đổi. Cá tính của Lydia sẽ thành khuôn và ở lứa tuổi mười sáu nó sẽ trở thành người con gái lẳng lơ nhất, khiến cho chính nó và cả cho những người trong gia đình trở thành lố lăng. Một sự bỡn cợt tầm thường cũng có cùng mức độ tồi tệ giống như một sự tán tỉnh lẳng lơ lăng nhăng. Lydia không có gì để thu hút người khác ngoài tuổi trẻ trong một con người tầm thường. Trong lúc quá mê say với mọi việc chung quanh, với sự kém hiểu biết và đầu óc trống rỗng, em nó sẽ không biết giữ gìn và sẽ gây ra những điều đáng khinh bỉ đối với mọi người chung quanh. Điều đáng sợ là Kitty cũng sẽ bị ảnh hưởng. Nó sẽ nối bước theo Lydia để trở nên rỗng tuếch, ngu dốt, lười biếng và hoàn toàn không quản thúc được. Cha ơi, cha không nghĩ là hai em sẽ bị người ngoài phê bình, chỉ trích và bị coi thường ở bất cứ nơi nào chúng được người ta biết tới? Và các chị em trong nhà sẽ không bị nhục nhã lây?
    Ông Bennet nhận thấy Elizabeth thật sự hết lòng quan tâm đến vấn đề nên ông nắm lấy tay con gái và trả lời một cách rất trìu mến:
    - Con cưng, đừng làm cho mình phải khó chịu. Những nơi nào con và Jane được quen biết, các con sẽ được kính trọng và đánh giá cao. Cha cho rằng hai con sẽ không bị thất thế nếu các con lỡ có hai hay ba đứa em ngu ngốc. Chúng ta sẽ không được sống trong thanh bình ở Longbourn nếu Lydia không được đi Brighton. Như vậy cứ để cho nó đi đi. Đại tá Forster là một người tinh tế, anh ta sẽ giữ nó tránh khỏi những việc làm phiền lụy. Vả lại cũng may mắn là nó quá nghèo để trở thành con mồi cho những người khác. Ở Brighton nó sẽ lại càng không là gì cả, còn kém hơn khi nó còn là một người thích tán tỉnh tầm thường như ở đây. Mấy anh sĩ quan sẽ thấy ở đó có nhiều cô gái đáng để họ chú ý hơn. Bởi vậy, hãy hy vọng rằng nơi đó sẽ dạy cho nó biết là nó rất tầm thường. Dù sao đi nữa nó cũng không thể tệ hơn ở đây. Chúng ta không có quyền nhốt nó ở đây suốt đời.
    Elizabeth không có tính nói đi nói lại một chuyện nhiều lần, hoặc băn khoăn lo nghĩ, tranh cãi về những điều tệ hại không thể tránh được. Với câu trả lời này, Elizabeth không còn gì để nói thêm, tuy nhiên những suy nghĩ của nàng vẫn không hề thay đổi. Nàng nghĩ mình đã làm tròn bổn phận và rời khỏi phòng cha, tuy trong lòng cảm thấy rất thất vọng.
    Dù cho Lydia và mẹ có biết được nội dung cuộc nói chuyện giữa Elizabeth và cha đi nữa thì sự căm phẫn của họ cũng khó có thể thấy được qua cách họ liên kết, liến thoắng nói chuyện với nhau. Trong trí tưởng tượng của Lydia, cuộc viếng thăm Brighton bao gồm tất cả những niềm lạc thú trên đời. Lydia tưởng tượng ra những đường phố ở khu tắm biển tươi vui đầy những sĩ quan. Lydia thấy mình là trung tâm chú ý của rất nhiều người xa lạ mà cô chưa hề quen biết. Cô còn thấy vẻ lộng lẫy của trại lính với những chiếc lều giống nhau nằm trải dài ngay hàng thẳng lối trông thật đẹp. Trong những lều trại này đầy những thanh niên trẻ tươi vui hớn hở trong bộ quân phục đỏ tươi chói mắt. Ở cảnh trí cuối cùng, Lydia thấy mình ngồi dưới một tấm lều trại và đang dịu dàng tán tỉnh với ít nhất sáu chàng sĩ quan một lúc.
    Nếu như Lydia biết được chị mình đã kiếm cách để phá vỡ những viễn tưởng đó thì cảm giác của cô sẽ ra sao? Hiểu được cảm giác này chỉ có mẹ, bà có lẽ cũng có cùng cảm giác như con gái. Lydia đi Brighton là niềm an ủi cho bà, nó giúp bà quên đi sự u sầu gây ra bởi người chồng không bao giờ muốn đi tới nơi đó.
    Nhưng sự thật thì họ hoàn toàn không biết về những gì đã xảy ra, và sự say mê cuồng nhiệt của họ cứ thế mà tiếp tục cho tới ngày Lydia rời khỏi nhà.
    Lần này Elizabeth có dịp gặp lại Wickham lần cuối trước khi chàng ra đi. Từ ngày trở về nhà đến nay, Elizabeth đã có nhiều dịp gặp Wickham nhưng nàng nhận thấy sự rung động của nàng lúc trước hầu như đã không còn nữa, sự rung động mà trước đây nó đã khiến nàng hoàn toàn thiên vị với chàng. Bây giờ Elizabeth đã biết được rằng nàng cần phải cảnh giác cao độ. Trong mỗi sự dịu dàng của Wickham mà nàng từng say mê trước đây, giờ chỉ còn lại sự khinh ghét và chán chường. Đã thế Elizabeth còn cảm thấy bất mãn về thái độ mới của Wickham, bởi vì chẳng bao lâu Wickham đã biểu lộ ý định muốn nối lại tình cảm với nàng giống như những ngày đầu họ mới quen nhau. Qua những sự việc đã xảy ra, điều này chỉ càng khiến cho Elizabeth càng thêm tức giận. Elizabeth cảm thấy đã mất hết lòng kính trọng với Wickham khi thấy mình trở thành mục tiêu cho chàng tán tỉnh yêu đương. Trong khi Elizabeth một mực tìm cách ngăn chận sự tán tỉnh này, nàng vẫn có thể cảm giác được Wickham có lòng tự tin cho rằng dù đã bao lâu và vì bất cứ lý do gì khiến chàng rút lại tình cảm của mình với nàng trước kia, chàng vẫn có khả năng chiếm được trái tim của nàng thêm lần nữa vào bất cứ lúc nào.
Trong ngày cuối cùng khi quân đoàn còn ở lại Meryton, Wickham cùng những sĩ quan khác tới dùng bữa ở Longbourn. Lúc đó Elizabeth thật không còn hứng thú muốn gặp mặt chia tay với chàng chút nào. Khi Wickham hỏi thăm Elizabeth về thời gian nàng ở Hunsford, Elizabeth nhắc tới chuyện đại tá Fitzwilliam và Darcy đã đến ở lại Rosings ba tuần. Sau đó nàng hỏi Wickham có quen biết với đại tá Fitzwilliam không.
    Wickham tỏ vẻ ngạc nhiên pha chút hơi phật lòng và hoảng hốt, nhưng sau khi trấn tĩnh lại đã nở một nụ cười và trả lời rằng khi xưa chàng có gặp Fitzwilliam thường xuyên. Wickham nhận xét rằng Fitzwilliam là một người thanh lịch, chàng hỏi cảm nghĩ của Elizabeth về Fitzwilliam ra sao. Elizabeth cho hay nàng rất mến Fitzwilliam. Với một thái độ dửng dưng, Wickham cười và cuối cùng nói thêm:
    - Anh ta đã ở lại Rosings bao lâu?
    - Gần ba tuần.
    - Và cô đã gặp anh ta thường xuyên?
    - Đúng như vậy, hầu như mỗi ngày.
    - Thái độ của Fitzwilliam rất khác với thái độ người anh em họ của anh ấy.
    - Phải rồi, rất khác. Nhưng tôi nghĩ thái độ của anh Darcy sẽ khá hơn tùy theo mức độ quen biết.
    - “Đúng như vậy”, Wickham nói to với một thái độ không lọt qua được cặp mắt quan sát của Elizabeth. “Xin cho tôi có thể hỏi thêm...” nhưng sau đó Wickham đã kiềm chế mình, thay bằng một giọng tươi vui hơn “Cách nói chuyện của anh ta có tiến bộ được chút nào không? Anh ta có cố gắng gì để sửa đổi phép lịch sự và cách cư xử của mình không? Tôi thật không hy vọng”, Wickham tiếp tục nói bằng một giọng thấp hơn và nghiêm trang hơn, “bản chất của anh ta đã tiến bộ”.
    - “Ồ, không. Về bản chất, anh ta vẫn giống như lúc trước”, Elizabeth nói.
    Trong khi Elizabeth đang nói, Wickham trông có vẻ như không biết phải vui mừng về những lời này hay không tin vào chúng. Vẻ mặt của Elizabeth mang một nét gì đó khiến Wickham phải chăm chú lắng nghe và lo âu băn khoăn. Elizabeth nói tiếp:
    - Khi tôi nói anh ta sẽ khá hơn tùy theo mức độ quen biết, tôi không có ý nói rằng đầu óc hay thái độ của anh ta đã tiến bộ. Ý của tôi là khi mình quen anh ta thân hơn, mình sẽ hiểu tính tình anh ta nhiều hơn.
Sự lo sợ của Wickham giờ đã lên cao và thể hiện rõ ràng trên sắc mặt và dáng điệu khích động, bối rối của chàng. Wickham yên lặng vài phút, cố xua đuổi đi sự hổ thẹn của mình và sau đó quay lại tiếp tục câu chuyện. Lần này chàng nói bằng một giọng dịu dàng nhất của mình:
    - Cô là người hiểu rõ tình cảm của tôi dành cho Darcy, như vậy cô sẽ hiểu tôi thật sự vui mừng khi thấy Darcy đã trở nên khôn ngoan và biết nhận thức được những việc làm đúng đắn. Nếu được như vậy thì tính kiêu hãnh của anh ta có lẽ sẽ mang lại lợi ích, không cho anh ta thì cũng cho những người khác. Nó sẽ ngăn anh ta làm những việc vô đạo đức, giống như việc anh ta đã đối xử với tôi. Tôi sợ những lời anh ta đã nói với cô trong thời gian đến viếng thăm dì của mình chỉ là giả tạo. Khi ở chung với phu nhân Catherine, Darcy rất sợ sự xét đoán và tư tưởng của bà. Sự sợ hãi này chung quy cũng chỉ vì anh ta muốn kết hôn với tiểu thư De Bourgh, điều mà anh ta thực sự ao ước nhất.
    Elizabeth không thể nhịn cười nhưng nàng chỉ trả lời bằng một cái nghiêng đầu hơi nhẹ. Elizabeth thấy Wickham muốn gợi cho nàng nhớ về đề tài cũ, nhưng lúc này nàng không còn cảm thấy hứng thú chiều theo ý Wickham nữa. Buổi tối còn lại trôi qua một cách hời hợt. Wickham vẫn tỏ ra vui vẻ như thường lệ, không có thái độ gì đặc biệt đối với Elizabeth. Cuối cùng hai người chia tay trong xã giao thông thường và dường như đều không muốn gặp mặt lại nhau lần nữa.
    Khi bữa tiệc đã tàn, Lydia từ Meryton trở về nhà cùng bà Forster. Sau đó họ chuẩn bị để sáng sớm hôm sau lên đường. Cuộc chia tay giữa Lydia với gia đình diễn ra một cách ồn ào náo nhiệt hơn là cảm động. Kitty là người duy nhất rơi nước mắt, nhưng thật ra những giọt nước mắt của cô là chính vì buồn phiền và ghen tỵ. Bà Bennet dài dòng văn tự chúc mọi điều tốt lành may mắn cho con gái và đưa ra những lời huấn thị đầy ấn tượng rằng Lydia không nên bỏ lỡ các cơ hội để hưởng thụ những ngày đi chơi vui vẻ. Không cần phải nói, những lời khuyên răn này chắc chắn sẽ được cô con gái làm theo. Trong niềm vui tràn trề, Lydia la hét om sòm chào tạm biệt mọi người. Mấy chị em gái cũng thốt ra những lời tạm biệt nhưng nhỏ nhẹ hơn, tuy vậy chắc Lydia chẳng hề để ý nghe thấy gì.

 

     Nếu như những quan điểm của Elizabeth về hạnh phúc đời sống vợ chồng và gia đình đều chỉ dựa trên mẫu gia đình của mình, thì có lẽ nàng sẽ rất thất vọng. Cha nàng khi xưa vì say đắm quyến rũ bởi tuổi trẻ, sắc đẹp và dáng điệu vui tươi bên ngoài nên đã kết hôn với một người đàn bà có trình độ hiểu biết yếu kém và một tâm hồn hẹp hòi. Ngay từ thời gian đầu của cuộc hôn nhân, những khuyết điểm của vợ đã nhanh chóng giết đi tình yêu chân thật mà ông dành cho bà. Lòng tôn trọng, yêu quý và tự tin của ông đã biến mất không bao giờ trở lại, và quan niệm của ông về hạnh phúc gia đình bị đảo ngược. Tuy nhiên ông Bennet không phải là loại người vì thế mà đi tìm những thói hư tật xấu để giải tỏa nỗi thất vọng gia đình. Ông rất yêu thích vùng nông thôn và sách vở, những sở thích này đã trở thành thú tiêu khiển chính của ông. Với vợ mình, ông không còn tình cảm gì hơn là mang ơn bà. Chính sự ngu dốt và những lời nói nực cười của bà đã góp phần nào giúp ông được giải trí. Thông thường có người đàn ông nào muốn vợ mình như vậy? Nhưng ông biết biến bất cứ những điều không tốt xảy đến cho mình thành những thú vui giải trí.
    Elizabeth không phải không thấy thái độ không đúng đắn của cha trong cương vị làm chồng. Nàng lúc nào cũng cảm thấy đau buồn khi quan sát sự việc, tuy nhiên vì kính trọng cha và biết ơn tình yêu thương ông đã dành cho mình, Elizabeth đã cố gắng quên đi những điều mà nàng không thể cố tình làm ngơ như không thấy. Elizabeth cũng cố xua khỏi tâm trí mình ý nghĩ cha nàng rất đáng bị khiển trách khi đã liên tục xử sự sai trái trong bổn phận vợ chồng, và đã đặt vợ mình vào vị trí khiến cho bà bị chính con cái trong nhà khinh khi. Dù vậy, Elizabeth cũng chưa bao giờ có những cảm giác nặng nề về chuyện này cho mãi tới bây giờ, khi nó đã trở thành một sự thiệt thòi trong việc chăm sóc dạy dỗ con cái. Cha nàng có những xét đoán kém cỏi, không biết sử dụng năng lực của mình một cách đúng đắn, những năng lực nếu nếu như không thể làm tiến bộ đầu óc của vợ mình thì ít nhất cũng có thể giữ được sự kính trọng của những cô con gái trong nhà.
    Trong khi Elizabeth cảm thấy vui mừng về chuyện Wickham đã rời khỏi, thì cảm giác mất mát vì sự ra đi của quân đoàn lính vẫn làm nàng khó chịu. Những buổi tiệc của họ ở bên ngoài tuy đã trở nên đơn điệu hơn trước nhưng ở nhà mẹ nàng và Kitty lúc nào cũng chỉ than phiền không ngừng về sự buồn tẻ của mọi thứ chung quanh và chính hành động này của họ đã gây ra một cảnh ảm đạm thật sự trong gia đình. Sau khi đã quên đi những chuyện xào xáo, Kitty cuối cùng cũng đã lấy lại được tình cảm bình thường hàng ngày của mình. Tuy nhiên Elizabeth lại thấy lo lắng cho Lydia. Elizabeth sợ rằng Lydia, với tính tình xấu của mình, có thể sẽ càng lún sâu hơn vào những việc làm điên rồ, càng trơ tráo và vô liêm sỉ hơn ở những nơi nguy hiểm gấp đôi ở nhà như bãi biển hay trại lều. Giờ chỉ có suy nghĩ về cuộc du lịch sắp tới đến vùng Lakes mới làm Elizabeth cảm thấy vui vẻ. Nó là một niềm an ủi tốt nhất giúp nàng vượt qua những giờ khắc khó chịu không thể tránh được bên cạnh hai người đang trong tình trạng buồn bã là mẹ và Kitty. Elizabeth cho rằng nếu Jane có thể cùng đi với nàng thì chuyến đi coi như hoàn hảo.
    - “Nhưng đó cũng là điều may”, Elizabeth nghĩ trong đầu. “Ít ra mình cũng còn một điều để mong ước. Nếu như chuyện gì cũng được hoàn hảo thì mình chắc chắn sẽ lại sinh ra thất vọng. Nếu như lúc nào cũng không ngớt tiếc rẻ về sự vắng mặt của chị mình, có thể mình sẽ có một lý do chính đáng để hy vọng cho mong ước của mình được thành sự thật”.
    Khi Lydia đi khỏi, cô hứa sẽ viết thư thường xuyên và kể cặn kẽ mọi chuyện cho mẹ và Kitty biết. Tuy nhiên những lá thư của cô phải đợi thật lâu mới tới và lúc nào cũng ngắn ngủi. Thư viết cho mẹ thì không chứa đựng gì nhiều ngoài những việc chẳng hạn như họ mới đi thư viện về, nơi nào sĩ quan nào chú ý đến họ, ở đâu họ thấy những đồ trang sức đẹp làm cho cô phải điên dại lên, rằng cô đã sắm một áo mới hay một cây dù mới. Chỉ lúc đó Lydia mới diễn tả đầy đủ, nhưng rồi cũng phải ngừng bút trong sự vội vã vì bà Forster đang gọi và họ phải đi tới trại lính. Trong những lá thư Lydia trả lời Kitty thì có dài hơn một chút nhưng lại chỉ chứa đựng toàn những lời không thể đem ra kể công khai được.
    Sau hai hay ba tuần lễ từ khi Lydia vắng nhà thì sự vui vẻ bắt đầu xuất hiện lại ở Longbourn. Mọi việc trông như đều tốt hơn. Những gia đình trong vùng lúc trước lên thủ đô trong thời gian mùa đông nay đã quay trở lại. Áo quần lộng lẫy và những hoạt động liên quan đến mùa hè đã bắt đầu xuất hiện. Bà Bennet đã lấy lại được tính hay than phiền và sự bình thản cho mình. Vào khoảng giữa tháng sáu, Kitty đã thôi không còn buồn bực nữa, cô có thể đến Meryton mà không phải rơi nước mắt. Biểu hiện đáng mừng này là điềm hứa hẹn cho Elizabeth hy vọng rằng sang đến mùa Giáng Sinh Kitty có thể sẽ biết suy nghĩ hợp lý hơn và không còn nhắc đến bất cứ quân nhân nào nữa, trừ khi có một sự sắp xếp tàn nhẫn và ác độc từ Cục Chiến Tranh để lại đưa một quân đoàn khác về đóng ở Meryton.
    Thời gian dự định cho cuộc du hành về miền bắc đã cận kề. Thế nhưng khi chỉ còn chừng hai tuần trước ngày đi, bà Gardiner gửi thư đến nói họ sẽ phải hoãn ngày khởi hành và rút ngắn lại thời gian của chuyến đi. Lý do vì ông Gardiner bận công chuyện sẽ không thể đi được cho mãi tới giữa tháng bảy, và sau đó họ phải quay trở lại London ngay trong vòng một tháng. Với dự định mới này, họ sẽ không có đủ thời gian để đi xa và tham quan những nơi họ đã dự định để được thong thả ngắm nhìn như họ muốn. Họ đành phải từ bỏ dự định đến thăm vùng The Lakes và thay vào đó là một chuyến du lịch tham quan hạn hẹp hơn. Theo như chương trình và dự tính mới, họ sẽ không đi xa hơn vùng Derbyshire. Derbyshire sẽ có đủ cảnh đẹp cho họ thăm viếng trong ba tuần. Thêm vào đó bà Gardiner có một tình cảm quyến luyến mạnh mẽ với vùng này. Đó là thành phố mà bà đã từng sống qua vài năm trước đó. Khi họ đi tham quan và nghỉ lại một vài ngày ở đó, bà cũng tò mò muốn đi thăm những thắng cảnh nổi tiếng như Matlock, Chatsworth, Dovedale, hoặc vùng Peak.
    Elizabeth cảm thấy thất vọng thật nhiều. Nàng đã chuẩn bị sẵn sàng để đi thăm vùng The Lakes và nghĩ rằng họ vẫn có đủ thời gian. Nhưng với tính tình dễ chịu và vui tươi, tâm trạng thất vọng này sau đó cũng tan biến đi nhanh chóng.
    Sự nhắc nhở về Derbyshire đã khiến Elizabeth có nhiều ý tưởng liên quan đến nơi này. Khi nghe nhắc về Derbyshire, nàng không khỏi không liên tưởng về Pemberley và người chủ của căn nhà. “Nhưng chắc chắn,” Elizabeth nghĩ trong đầu, “mình có thể đi vào địa phương của anh ta mà không sợ bị trừng phạt gì nếu như chỉ để lấy trộm vài mẩu khoáng thạch về làm kỷ niệm và chắc anh ta cũng không thể nhận ra mình”.
    Sự mong đợi của Elizabeth giờ đã tăng lên gấp đôi. Chỉ còn bốn tuần nữa là cậu và mợ của nàng sẽ đến nơi. Sau đó bốn tuần cũng trôi qua, ông bà Gardiner cùng với bốn con nhỏ cuối cùng đã đến Longbourn. Mấy đứa trẻ, gồm hai bé gái sáu và tám tuổi và hai bé trai nhỏ tuổi hơn, sẽ được để lại cho Jane chăm sóc. Jane là người chị bà con mà mấy đứa trẻ con ông bà Gardiner rất yêu mến. Với tính tình lúc nào cũng dịu dàng và ngọt ngào, Jane rất dễ dàng hòa đồng, nàng chăm sóc, dạy dỗ, chơi chung và rất yêu thương mấy em nhỏ.
    Vợ chồng ông bà Gardiner chỉ ở lại một đêm ở Longbourn và sáng hôm sau đã cùng Elizabeth lên đường đi tham quan giải trí những nơi mới lạ. Một điều chắc chắn là họ sẽ cảm thấy rất vui là được bầu bạn với những người thích hợp. Sự hợp ý nhau sẽ giúp cho cuộc du ngoạn của họ trở nên lý thú hơn.
    Câu chuyện ở đây sẽ không diễn tả về vùng Derbyshire hay những nơi đặc biệt đáng chú ý mà họ đã đi qua. Những nơi như Oxford, Blenheim, Warwick, Kenilworth, Birmingham và vân vân, thì ai cũng biết rồi. Chỉ có một vùng nhỏ bé ở Derbyshire là đáng quan tâm. Thị trấn nhỏ Lambton là vùng họ có thể đi thăm cảnh trí của nơi bà Gardiner đã ở trước kia. Mới đây bà đã biết được một vài người quen cũ của mình vẫn còn ở lại trong vùng. Do đó sau khi đã viếng thăm tất cả những cảnh trí tuyệt đẹp chính trong vùng, họ rẽ vào Lambton. Cách Lambton khoảng năm dặm, Elizabeth nghe mợ nàng nói đó là chỗ của Pemberley. Nó không ở ngay trên đường họ đang đi mà ở cách đó hơn một hai dặm. Ngày hôm trước trong khi bàn thảo về hành trình đường đi, bà Gardiner tỏ vẻ muốn đi thăm lại vùng đó. Ông Gardiner nói ông hoàn toàn sẵn sàng ủng hộ, thế nhưng hai ông bà vẫn hỏi ý kiến Elizabeth xem nàng có đồng ý không. Bà Gardiner nói:
    - Cháu cưng, cháu nên đến thăm một nơi mà cháu đã từng nghe nói nhiều về nó. Một nơi từng có nhiều người quen của cháu. Wickham đã trải qua tuổi thơ của anh ta ở đây.
    Elizabeth cảm thấy rất buồn. Nàng thấy mình không có cớ gì để đến Pemberley, do đó nàng viện cớ rằng mình rất mệt khi đi phải thăm những căn nhà lớn. Sau khi đã từng đi thăm qua nhiều căn nhà, nàng thật sự không còn hứng thú ngắm nhìn những tấm thảm trải hay những màn che cửa satin thanh đẹp nữa.
    Bà Gardiner trách mắng sự ngu ngốc của cháu:
    - Nếu nó chỉ là một căn nhà đẹp với đồ đạc sang trọng thì chính mợ cũng không thèm để ý. Nhưng đất đai vườn tược của căn nhà này thật đáng ngưỡng mộ. Chúng chứa đựng những vườn cây đẹp nhất ở trong vùng.
Elizabeth không nói gì thêm nhưng đầu óc của nàng ngầm không bằng lòng. Ngay lập tức nàng nghĩ đến cơ hội sẽ gặp Darcy trong khi viếng thăm nơi đó. Thật là khiếp sợ. Elizabeth đỏ mặt khi có tư tưởng ấy và nghĩ rằng tốt hơn nàng nên nói cho mợ mình nghe một cách thẳng thắn để đừng mạo hiểm. Tuy nhiên Elizabeth lại lưỡng lự không muốn làm như vậy. Cuối cùng nàng quyết định sẽ đợi đến phút cuối cùng rồi hãy nói nếu như nàng dọ hỏi riêng và biết được gia đình của Darcy đang có ở nhà.
    Vì vậy, buổi tối khi Elizabeth quay về phòng ngủ, nàng hỏi người hầu phòng có phải Pemberley là một nơi rất đẹp hay không, tên của người sở hữu của nó là gì và với một chút lo ngại, nàng hỏi thêm gia đình người chủ có trở về vào mùa hè không. Câu trả lời cho câu hỏi cuối cùng là “không” khiến Elizabeth rất mừng. Sự lo lắng của nàng như vậy đã được cởi bỏ. Elizabeth giờ đây cảm thấy thanh thản, nàng có thể tự do đi thăm căn nhà để thỏa mãn sự tò mò. Khi đề tài đi thăm Pemberley được nhắc lại vào sáng hôm sau và Elizabeth được hỏi ý kiến thêm một lần nữa, lần này nàng đã có thể sẵn sàng trả lời một cách thản nhiên rằng không có lý do gì khiến nàng không thích đi. Do đó bọn họ lên đường đi Pemberley.

 

     Trên đường đi, Elizabeth ngắm nhìn những rừng cây ở Pemberley với tâm hồn xao xuyến. Cuối cùng họ rẽ vào trạm giữ cổng chính, lúc đó tâm trạng của nàng hoàn toàn run rẩy vì kích động.
     Rừng cây rất rộng, trải dài bao la. Họ bắt đầu đi vào từ vùng đất thấp nhất của nó, sau đó xe ngựa đi mất một lúc lâu ngang qua những hàng cây dài xa tắp rất đẹp.
     Đầu óc Elizabeth tràn đầy những suy nghĩ khiến nàng không thể tập trung tư tưởng để nói chuyện với mọi người, tuy nhiên nàng vẫn có dịp ngắm nhìn và thưởng thức mọi cảnh trí phía trước. Xe ngựa từ từ đi lên dốc khoảng nửa dặm, sau đó họ lên tới đỉnh của một vùng đất rất cao. Nơi đây cây cối đã trở nên thưa thớt và mọi người đã có thể nhìn thấy được Pemberley. Căn nhà nằm phía bên kia thung lũng được dẫn tới bởi một con đường dốc ngoằn ngoèo. Nó là một tòa nhà to lớn rất đẹp, xây bằng đá, đứng ngay trên một vùng đất cao, phía sau nhấp nhô những ngọn đồi cây. Trước mặt căn nhà là một giòng sông nhỏ được đào mở rộng ra nhưng trông rất tự nhiên. Hai bờ sông được tô điểm không quá cầu kỳ hay giả tạo. Elizabeth cảm thấy rất thích thú, nàng chưa từng thấy nơi nào có cảnh quan tự nhiên đẹp như vậy, nơi mà vẻ đẹp tự nhiên không bị mất đi bởi sự trang trí thêm thắt vào bởi những khiếu thẩm mỹ vụng về. Tất cả mọi người đều trầm trồ khen ngợi và ngay lúc đó Elizabeth cảm thấy nếu được làm nữ chủ nhân của Pemberley thì quả thật là một điều rất thú vị.
     Họ bắt đầu đi xuống đồi, băng ngang qua một cây cầu và đến cửa tòa nhà. Trong khi đang xem xét những cảnh bên ngoài chung quanh nhà, nỗi lo sợ gặp chủ nhân của căn nhà lại đến với Elizabeth. Nàng cực kỳ lo sợ rằng người hầu phòng gái đã sai lầm. Khi hỏi xin vào trong tham quan, họ được cho phép bước vào hành lang.
     Người quản gia ra đến nơi, đó là một người đàn bà lớn tuổi có dáng điệu đáng kính trọng, không đẹp lắm nhưng rất lịch sự. Mọi người theo bà đi vào phòng ăn. Căn phòng rất rộng và cân xứng, đồ đạc được bày biện rất đẹp. Elizabeth sau khi quan sát sơ qua căn phòng đã đi đến cửa sổ để ngắm nhìn khung cảnh bên ngoài. Ngọn đồi đầy những cây cao, nơi mà họ mới xuống lúc nãy, nếu nhìn từ xa trông như dốc đứng, tạo thành một phong cảnh tuyệt đẹp. Tất cả sự trang trí chung quanh đất đai vườn tược đều được sắp đặt rất khéo léo và công phu. Elizabeth ngắm nhìn một cách thú cảnh quan bao quát bên ngoài, từ con sông đến những cây cối nằm rải rác hai bên bờ uốn quanh thung lũng, chạy xa tắp cho tới khi mắt thường không thể thấy được. Khi họ đi ngang những căn phòng khác, mỗi phòng được xây theo các hướng khác nhau, vì vậy từ cửa sổ của mỗi phòng đều có những cảnh đẹp bên ngoài để ngắm nhìn. Những căn phòng có trần nhà cao ngất và rất đẹp, đồ đạc trong phòng đều thích hợp và xứng đáng với sự giàu có của chủ nhân. Elizabeth cảm thấy ngưỡng mộ khiếu thẩm mỹ của Darcy, nàng cho rằng nó không quá cầu kỳ hay hoa hòe lòe loẹt, ít chói lọi nhưng thanh tao hơn những đồ đạc ở Rosings. Elizabeth tự nghĩ trong đầu:
     - “Và nơi này, lẽ ra ta đã là nữ chủ nhân. Những căn phòng này đáng ra ta đã trở nên thân thuộc. Thay vì chỉ ngắm nhìn chúng như một người xa lạ, đáng ra ta đã được hân hoan sử dụng chúng như của mình và được quyền mời đón cậu mợ vào chơi”. Elizabeth chợt nhớ ra, “Ôi, nhưng không, chuyện đó không thể nào xảy ra, nếu xảy ra như vậy ta sẽ không được giao thiệp với cậu mợ và sẽ không được phép mời họ đến đây”.
     Suy nghĩ này đến với Elizabeth như một sự may mắn, nó đã kéo nàng ra khỏi những suy nghĩ của hối tiếc.
     Elizabeth nóng nòng muốn hỏi người quản gia có thể chủ nhân của bà thật sự đi vắng hay không nhưng nàng không đủ can đảm lên tiếng hỏi. Tuy nhiên sau một lúc lâu, câu hỏi đó đã được cậu của nàng hỏi trước. Elizabeth quay mặt đi với sự sợ hãi khi bà Reynolds trả lời rằng Darcy sắp về, bà nó thêm “Chúng tôi đang trông chờ cậu chủ về vào ngày mai và dẫn theo rất đông bạn bè”. Elizabeth cảm thấy vui mừng vì cuộc viếng thăm của nàng ở đây sẽ không thể kéo dài thêm một ngày, cho tới tận hôm sau.

     Bà Gardiner gọi Elizabeth lại để ngắm một bức chân dung. Nàng đến gần và thấy người trong hình có nét giống Wickham, bức chân dung treo ở giữa những bức tiểu họa khác trên mặt lò sưởi. Bà mợ mỉm cười hỏi cảm giác cháu gái ra sao. Ngay lúc đó người quản gia bước đến và nói rằng đó là bức chân dung của một thanh niên trẻ, con trai người quản gia của người chủ quá cố, cậu thanh niên này đã được chính ông nuôi lớn. “Anh ta bây giờ đang ở trong quân đội”, bà nói thêm “nhưng tôi sợ anh ta đã trở nên rất phóng túng và bừa bãi”.
     Bà Gardiner nhìn cháu gái với một nụ cười nhưng Elizabeth không thể nào cười đáp lại.
     - “Và đó”, bà Reynolds nói, chỉ tay vào một bức tiểu họa khác, “là chủ nhân của tôi, bức tranh vẽ rất giống cậu chủ. Nó được vẽ cùng lúc với bức họa kia khoảng tám năm về trước”.
     - “Tôi đã được nghe nói nhiều về vẻ đẹp của cậu chủ”, bà Gardiner vừa nói vừa nhìn vào bức họa. “Khuôn mặt thật đẹp trai. Nhưng Lizzy, cháu có thể cho chúng tôi biết bức họa này có giống người thật không”.
     Sự kính trọng của bà Reynolds đối với Elizabeth dường như đã tăng lên khi bà biết nàng quen thân với cậu chủ của mình.
     - Cô gái trẻ đó có quen biết với cậu Darcy à?
     Elizabeth đỏ mặt và nói:
     - Dạ chỉ quen chút xíu thôi.
     - Vậy cô có thấy cậu chủ là một người rất đẹp trai không, thưa cô?
     - Dạ đúng, rất đẹp trai.
     - Tôi chắc rằng không ai đẹp như vậy, nhưng nếu đi lên lầu cô sẽ thấy một bức tranh to hơn và rất đẹp của cậu chủ. Căn phòng này được cố chủ nhân tôi rất ưa thích, vị trí của những bức tiểu họa này đều được giữ nguyên như lúc trước. Ông ta rất quyến luyến trìu mến chúng.
     Câu nói này chứng tỏ Wickham là người bà vừa nói tới, người đã được cha Darcy rất yêu thích.
     Bà Reynolds sau đó chuyển sự chú ý của mọi người sang một trong những bức truyền thần của Georgiana, vẽ khi cô được tám tuổi.
     - “Và đây là cô em gái, cũng đẹp như anh trai của mình phải không?”, bà Gardiner hỏi.
     - Ô! Đúng rồi, một cô bé đẹp nhất mà ta từng gặp và cô ta có rất nhiều tài năng. Cô chủ đàn hát cả ngày. Trong căn phòng bên cạnh là một chiếc đàn mới được gửi đến. Nó là một món quà từ chủ nhân tặng cho em gái. Ngày mai cô sẽ tới đây với anh trai.
     Ông Gardiner, với cung cách cởi mở và và vui vẻ, đã khuyến khích bà Reynolds nói chuyện bằng cách gợi ra những câu hỏi và những lời nhận xét. Bà Reynolds, hoặc là vì hãnh diện hoặc vì sự yêu thương quyến luyến, đã tỏ ta rất thích thú kể chuyện về chủ nhân của bà và cô em gái của anh ta.
     - Chủ nhân của bà có thường về đây ở không?
     - Không được nhiều như tôi mong muốn, thưa ngài. Nhưng tôi có thể nói cậu chủ về ở đây vào khoảng phân nửa thời gian của mình. Cô Georgiana thì chỉ tới đây vào những tháng mùa hè.
     - “Ngoại trừ lúc cô ta đi Ramsgate”, Elizabeth nghĩ trong đầu.
     - Nếu chủ nhân của bà lập gia đình, bà có thể sẽ gặp anh ta thường xuyên hơn.
     - Đúng như vậy, thưa ngài. Nhưng tôi không biết khi nào chuyện đó sẽ xảy ra. Tôi không biết ai sẽ là người xứng đáng với cậu chủ.
     Ông bà Gardiner mỉm cười. Elizabeth không cầm lòng được:
     - Con người anh ta như vậy, thảo nào bà nghĩ thế.
     - “Ở đây tôi chỉ nói toàn sự thật. Ai đã từng quen cậu chủ tôi đều phải nói như vậy”, bà Reynolds trả lời. Elizabeth nghĩ câu nói này có hơi quá đáng một chút và nàng đã lắng nghe với sự ngạc nhiên tăng dần khi người giữ nhà nói thêm. “Tôi chưa bao giờ nghe một lời nói giận dữ từ cậu chủ trong suốt cuộc đời mình và tôi đã biết cậu chủ từ ngày cậu mới lên bốn tuổi”.
     So với những lời tán dương ca tụng khác, đây là một lời tán dương hầu như trái ngược với ý kiến của Elizabeth. Trong thâm tâm mình Elizabeth lúc nào cũng cho rằng Darcy là một người có tính tình không được dịu dàng. Sự tò mò mãnh liệt của nàng đã bị đánh thức, nàng mong đợi để được nghe thêm nên đã cảm thấy biết ơn khi cậu nàng lên tiếng nói:
     - Chỉ có rất ít người mà chúng ta có thể nói những điều như thế về họ. Bà thật may mắn có được một người chủ như vậy.
     - Thưa ông, đúng như vậy, tôi biết mình rất may mắn. Có đi khắp thế giới này tôi cũng không tìm được ai tốt hơn. Như tôi đã thường luôn quan sát, những đứa trẻ nào có tính tình tốt từ nhỏ sẽ trở thành người tốt khi chúng lớn khôn. Cậu chủ của tôi là một một đứa bé có tính tình tốt và biết thương người nhất trên thế gian này.
     Elizabeth hầu như nhìn sững bà. “Có thể nào đây là Darcy?”, nàng nghĩ.
     - “Cha của anh ta là một người rất xuất sắc”, bà Gardiner nói.
     - Thưa bà vâng, ông ta thật là một người như vậy và con trai của ông cũng giống hệt như cha, rất ân cần với những người nghèo khổ.
     Elizabeth lắng nghe, ngạc nhiên pha lẫn nghi ngờ và nàng thật muốn được nghe thêm nhiều nữa. Bất cứ chuyện gì khác mà bà Reynolds nói đều không làm nàng thích thú lắng nghe như khi bà nói về Darcy. Lúc mọi người đi lên lầu, bà Reynolds nói đi nói lại một cách hùng hồn về giá trị con người của Darcy:
     - Cậu chủ là người chủ đất và là chủ nhân tốt nhất trên đời, không giống như những thanh niên trẻ phóng túng ngày nay chỉ biết nghĩ đến bản thân mình. Tất cả những người hầu và người làm cho cậu đều kính trọng cậu. Nhiều người cho rằng cậu là người kiêu ngạo, nhưng riêng tôi, tôi chưa bao giờ thấy điều đó. Trong trí tưởng tượng của tôi, chỉ vì cậu không ba hoa trống rỗng như những thanh niên khác.
     - “Lời kể tốt lành này về anh ta”, bà Gardiner thì thầm với cháu khi hai người đi bộ với nhau, “không ăn khớp với thái độ mà người bạn đáng thương của chúng ta đã kể”.
     - Có lẽ chúng ta đã bị đánh lừa.
     - Không thể nào có chuyện đó được, sự đánh giá của chúng ta là đúng mà.
  Khi lên đến hành lang rộng thênh thang ở lầu trên, họ được cho xem một căn phòng khách rất xinh xắn, được trưng bày bởi những đồ đạc thanh tao và nhẹ nhàng hơn những căn phòng ở dưới lầu. Họ được cho biết căn phòng này đã được trang hoàng cho phù hợp với sở thích của Georgiana khi cô ta tỏ ra yêu thích nó trong lần về Pemberley vừa qua.
     - “Anh ta chắc chắn là một người anh tốt”, Elizabeth nói khi nàng đi về phía một trong những cửa sổ.
     Bà Reynolds đưa ra phỏng đoán Georgiana sẽ rất vui sướng khi cô bước vào căn phòng này. Bà nói thêm:
     - Cậu chủ của tôi lúc nào cũng như vậy. Bất cứ gì có thể đem lại sự vui vẻ cho em gái mình cậu đều làm ngay lập tức. Không có chuyện gì là cậu không thể làm cho em gái mình.”
     Chỉ còn lại phòng trưng bày nghệ thuật và hai hay ba phòng ngủ nữa là họ chưa được dẫn tham quan. Trong phòng trưng bày nghệ thuật có rất nhiều bức tranh đẹp quý giá. Nhưng vì Elizabeth không biết nhiều về nghệ thuật, nên nàng quay sang ngắm những bức tranh do Georgiana vẽ bằng chì màu. Đề tài của những bức tranh này rất đáng chú ý và chứa đựng sự thông minh.
     Căn phòng trưng bày nhiều bức tranh truyền thần của gia đình nhưng chúng không có gì đặc sắc đáng làm người lạ chú ý. Elizabeth đi chung quanh tìm kiếm cho được một khuôn mặt duy nhất nàng quen biết. Cuối cùng nàng đã kiếm được, nàng thấy một người trong tranh có một khuôn mặt rất giống Darcy, với nụ cười tươi như nàng nhớ đôi khi nàng đã từng nhìn thấy khi chàng nhìn mình. Elizabeth đứng nhiều phút trước bức tranh, tha thiết ngắm nhìn và thưởng thức, sau đó nàng quay lại nhìn bức tranh một lần nữa trước khi mọi người bước ra khỏi phòng. Bà Reynolds cho họ biết bức tranh đó đã được vẽ lúc cha của Darcy còn sống.
     Một điều chắc chắn là ngay trong giây phút này lòng Elizabeth đã dành cho Darcy những tình cảm dịu dàng hơn, nhiều hơn bao giờ hết trong thời gian hai người quen nhau. Những lời khen ngợi từ bà Reynolds không phải mang tính tầm thường. Còn lời khen tặng nào có giá trị hơn lời khen từ một người làm công? Với cương vị một người anh, một người chủ đất, một chủ nhân, Elizabeth cân nhắc xem bao nhiêu người đã được sống vui vẻ hạnh phúc dưới sự bảo bọc của chàng? Bao nhiêu vui sướng hay khổ đau chàng đã ban tặng cho người khác? Bao nhiêu điều xấu hay tốt chàng đã làm? Mỗi ý kiến đưa ra từ người giữ nhà đều thuận lợi cho chàng. Elizabeth đứng trước bức chân dung của Darcy, đôi mắt của chàng trong bức tranh hình như đang dán chặt vào nàng. Elizabeth nghĩ về tình yêu mà Darcy đã dành cho mình với một cảm xúc sâu xa và biết ơn hơn bao giờ hết.
     Khi họ đã tham quan hết các căn phòng mà người ngoài được phép vào thăm, họ quay xuống cầu thang và chào tạm biệt người giữ nhà. Bà Reynolds ủy thác cho người làm vườn đến đón họ ở cửa chính để đưa về.
Khi mọi người đi ngang qua bãi cỏ về phía giòng sông, Elizabeth quay lại nhìn tòa nhà lần nữa. Cậu mợ của nàng cũng ngừng lại. Trong khi Elizabeth đang phỏng đoán xem tòa nhà đã được xây dựng từ năm nào thì chủ nhân của nó bất ngờ xuất hiện trên đường, đang đi tới từ hướng chuồng nhốt ngựa.
     Họ cách nhau khoảng hai mươi thước Anh và vì sự xuất hiện của Darcy quá đột ngột Elizabeth đã không thể nào tránh mặt. Cặp mắt của hai người chạm nhau và đôi má của cả hai đều hồng lên như đánh phấn. Darcy giật mình và đứng chết trân một hồi vì quá ngạc nhiên. Sau một lúc lấy lại được sự tự nhiên cho chính mình, chàng đi thẳng tới nhóm người để nói chuyện với Elizabeth, nếu không với một dáng điệu bình tĩnh thì cũng bằng dáng điệu hoàn toàn lịch sự.
     Theo bản năng tự nhiên Elizabeth tính quay đi, nhưng không hiểu tại sao nàng lại ngừng lại khi Darcy đi đến gần và tỏ ra xấu hổ khi chàng ngỏ lời thăm hỏi. Nếu như hình dáng bên ngoài của Darcy hoặc sự hao hao giống với bức tranh họ mới xem trong nhà chưa đủ để ông bà Gardiner xác định người thanh niên mới xuất hiện là Darcy, thì sự ngạc nhiên của người làm vườn khi trông thấy chủ của mình đã chứng minh cho ông bà điều đó. Ông bà Gardiner đứng cách một quãng hơi xa nhìn Darcy nói chuyện với cô cháu gái. Elizabeth lúc đó rất kinh ngạc và bối rối, nàng không dám ngẩng đầu lên nhìn thẳng vào mặt Darcy và cũng không biết trả lời ra sao trước những câu lịch sự mà chàng hỏi thăm gia đình nàng. Cảm thấy sửng sốt vì sự thay đổi về thái độ của Darcy so với lần chia tay vừa qua, mỗi câu nói mà Darcy thốt ra càng làm Elizabeth thêm phần hổ thẹn. Mọi suy nghĩ không đúng của nàng lúc trước lại quay trở về trong đầu Elizabeth. Mấy giây phút ngắn ngủi này là những khoảnh khắc khó chịu nhất trong đời nàng. Darcy dường như cũng không cảm thấy thoải mái. Khi nói, giọng của chàng không còn bình thản khoan thai như thường lệ. Darcy cứ lập đi lập lại lời hỏi thăm từ lúc nàng rời Longbourn, và sự cư trú của nàng ở Derbyshire ra sao. Nhiều lần quá vội vã chàng đã nói lẫn lộn không đúng theo ý tưởng của mình.
     Một lúc lâu, mọi ý tưởng hầu như đã cạn và sau khi đứng một hồi mà không nói được gì, Darcy bất chợt định thần lại và từ giã bỏ đi.
     Những người trong nhóm bước tới nhập chung với Elizabeth và biểu lộ sự ái mộ hình dáng cao đẹp của Darcy. Tuy nhiên Elizabeth dường như không hề nghe thấy một lời, hoàn toàn chìm trong suy tư và bước theo sau mọi người trong im lặng. Elizabeth hoàn toàn bị chế ngự bởi sự hổ thẹn và khó chịu. Nàng cho rằng việc mình đến thăm nơi này thật là một điều rủi ro và là một quyết định sai lầm nhất trên đời. Elizabeth nghĩ thầm trong đầu: “Darcy sẽ cho việc đó là lạ lắm. Một người đàn ông hợm hĩnh sẽ cho đây là một việc làm xấu hổ, chuyện mình đến đây giống như mình đã lao đi tìm Darcy. Ôi, tại sao ta lại đến đây? Tại sao Darcy lại về sớm hơn một ngày như đã định? Nếu như cậu mợ và ta đã ra về sớm chừng mười phút thì đã ra khỏi tầm nhìn của Darcy rồi, bởi vì lúc đó Darcy cũng chỉ mới về đến nhà và vừa bước ra khỏi xe ngựa”. Elizabeth lại đỏ mặt thẹn thùng vì cuộc gặp gỡ tai ác này. “Thái độ của Darcy thì hoàn toàn đổi khác, như vậy là sao? Chàng chịu nói chuyện với mình đã là kỳ lạ, đã vậy còn nói một cách lịch sự và hỏi thăm gia đình mình”. Chưa khi nào trong đời Elizabeth thấy thái độ của Darcy có vẻ ít trang nghiêm như vậy. Trong cuộc gặp gỡ bất ngờ này, chàng đã nói chuyện một cách thật dịu dàng, hoàn toàn trái ngược với cách nói chuyện lần cuối cùng ở rừng cây Rosings lúc chàng đặt lá thư vào tay nàng. Elizabeth thật không biết nghĩ gì và tính toán ra sao nữa.
     Cả nhóm bây giờ đi vào một con đường rất đẹp bên cạnh giòng sông, mỗi bước đi lại đưa họ tới những cảnh đẹp hay những cánh rừng thanh nhã hơn. Tuy nhiên phải đợi một lúc lâu Elizabeth mới nhận thức được vẻ đẹp chung quanh. Nàng trả lời như một cái máy về những câu hỏi lập đi lập lại của cậu mợ, mắt hướng nhìn vô thần về những vật mà họ chỉ cho nàng xem. Suy nghĩ của Elizabeth đang tập trung vào một điểm nào đó ở tòa nhà Pemberley, nơi mà Darcy bây giờ đang đứng. Nàng tha thiết muốn biết lúc này chàng đang nghĩ gì, chàng đang nghĩ về nàng ra sao và nhất là, bất chấp những gì đã xảy ra, nàng có còn được chàng yêu quý hay không. Có lẽ chàng tỏ ra lịch sự với nàng chỉ vì chàng đã cảm thấy thoải mái, thế nhưng trong giọng nói của chàng thì không tự nhiên thoải mái chút nào. Elizabeth không biết Darcy đã cảm thấy đau khổ hay sung sướng khi gặp nàng, nhưng chắc chắn chàng đã không được bình tĩnh khi đối diện với Elizabeth.
     Một lúc lâu, Elizabeth chợt bừng tỉnh quay về với thực tại khi những người chung quanh đưa ra nhận xét về sự lơ đãng của nàng và Elizabeth cảm thấy mình cần thiết phải tự chủ và biểu hiện thái độ như bình thường.
Họ bắt đầu đi vào rừng cây và rời xa khỏi giòng sông, sau đó đi lên dốc tới một mảnh đất cao hơn. Khi tới những chỗ thưa cây, tầm mắt của họ có thể trải rộng ra rất nhiều cảnh quyến rũ của thung lũng, của những ngọn đồi đối diện, những cánh rừng trải dài dọc theo con sông và thấp thoáng những đoạn của con sông. Ông Gardiner thể hiện ước muốn được đi vòng quanh khu rừng cây nhưng sợ nó quá xa để đi bộ. Với một nụ cười đắc thắng, họ được người làm vườn cho biết đi hết chung quanh sẽ mất khoảng mười dặm. Điều này khiến ông bỏ ý định của mình và tiếp tục đi theo những con đường quen thuộc. Sau một lúc, con đường lại đưa họ xuống dốc nơi cây ở đây có nhiều nhánh nằm rũ xuống bên bờ nước ở chỗ hẹp nhất của con đường. Họ đi ngang qua một chiếc cầu mộc mạc được kiến trúc thích hợp với cảnh trí chung quanh. Nơi này ít được tô điểm trang trí hơn những chỗ mà họ vừa đi thăm. Thung lũng rộng lúc nãy giờ đã trở thành một thung lũng hẹp chỉ vừa đủ chỗ cho một con lạch và một con đường đi nhỏ ở giữa đám cây lởm chởm không chặt tỉa. Elizabeth muốn được đi thám hiểm xem con đường sẽ dẫn đến đâu. Thế nhưng đến khi đi ngang qua cây cầu họ nhận thấy rằng họ đã đi khá xa tòa nhà. Vả lại bà Gardiner không phải là người đi bộ giỏi, bà không thể đi xa hơn nữa và chỉ muốn quay về chỗ xe ngựa càng sớm càng tốt. Cô cháu gái vì vậy đành phải chiều theo và họ quay lại tìm lối gần nhất đi về phía tòa nhà đối diện với giòng sông. Họ đi không được nhanh lắm. Ông Gardiner là một người rất thích câu cá nhưng lại ít khi có dịp được thỏa mãn ý thích này. Do đó khi đi ngang qua giòng sông, ông mê mải ngắm nhìn những con cá hồi thỉnh thoảng trồi lên mặt nước và nói chuyện với người làm vườn về lũ cá nên đi không được nhanh lắm. Trong lúc lang thang một cách chậm chạp như vậy họ bị ngạc nhiên thêm một lần nữa. Cũng như lần trước, lần này Elizabeth ngạc nhiên không kém vì bóng dáng của Darcy lại xuất hiện rất gần và đang đi về phía họ. Con đường bên này có ít lùm cây che hơn phía bên kia nên họ có thể nhận ra chàng trước khi đối mặt. Elizabeth tuy ngạc nhiên nhưng do có chuẩn bị hơn lần trước nên nàng thầm nghĩ nhất định sẽ tỏ ra bình tĩnh nếu Darcy có ý định đến gặp họ. Sau vài phút, khi thấy bóng của Darcy đã khuất sau khỏi khúc quanh trong tầm mắt họ, Elizabeth tưởng rằng chàng đã đi qua hướng khác. Thế nhưng suy nghĩ này kéo dài không được bao lâu, khi họ vượt qua khỏi khúc quanh Elizabeth đã thấy Darcy hiện ra ngay trước mắt. Liếc nhìn, Elizabeth thấy Darcy vẫn chưa mất đi vẻ lịch sự mới đây. Bắt chước sự lịch sự của chàng, khi gặp nhau nàng bắt đầu ngỏ lời tỏ ý hâm mộ nét đẹp của nơi này. Những lời khen của nàng chưa vượt qua khỏi những từ như “thú vị” và “duyên dáng” thì Elizabeth đột nhiên sực nghĩ rằng những lời khen ngợi của nàng về Pemberley có thể sẽ bị hiểu lầm thành những ý khác, do đó nàng đỏ mặt và không nói gì thêm.
     Bà Gardiner lúc đó đang đứng gần. Đợi cho Elizabeth ngừng nói, Darcy lên tiếng hỏi liệu nàng có thể giới thiệu chàng với những người đi chung không. Đây là một sự làm quen bất ngờ mà Elizabeth không chuẩn bị tới. Nàng không thể kềm được nụ cười khi thấy rằng chàng đã bắt đầu tự biết đi hỏi làm quen với chính những người mà chàng trước đây vì kiêu hãnh đã không muốn quen. Elizabeth nghĩ “Anh ta sẽ ngạc nhiên thế nào khi biết họ là ai? Bây giờ anh ta đang cho họ là những người sang trọng”.
     Cuộc giới thiệu lập tức diễn ra. Khi Elizabeth cho biết về mối liên hệ của nàng và cậu mợ, nàng liếc trộm Darcy một cách kín đáo để xem chàng sẽ phản ứng ra sao. Sự ngạc nhiên của Darcy về quan hệ bà con này quả thật đã biểu hiện rõ ràng. Tuy nhiên chàng đã cố kềm giữ, thay vì bỏ đi, chàng đã quay lại để nói chuyện với ông Gardiner. Elizabeth cảm thấy không gì làm nàng hài lòng và hân hoan hơn, Darcy nên biết rằng nàng cũng có những người bà con không làm nàng xấu hổ. Elizabeth chăm chú lắng nghe câu chuyện trao đổi giữa hai người và cảm thấy hãnh diện. Mỗi lời nói, mỗi cử chỉ của ông Gardiner đều biểu hiện sự thông minh, khiếu thẩm mỹ và cách cư xử tử tế.
  Cuộc đàm thoại không mấy chốc chuyển sang đề tài câu cá. Elizabeth nghe Darcy mời ông Gardiner một cách rất lịch sự đến đó câu cá bất cứ lúc nào ông muốn trong thời gian còn ở lại trong vùng, đồng thời cũng hứa cung cấp dụng cụ câu cá và chỉ chỗ giòng nước nào có nhiều cá tập trung. Bà Gardiner lúc đó vừa đi vừa quàng tay Elizabeth, trao cho cháu cái nhìn diễn tả đây là một kỳ công. Elizabeth không nói gì, nhưng cái nhìn đó làm nàng vô cùng hài lòng, cho rằng lời khen ngầm này hoàn toàn dành cho mình. Tuy nhiên Elizabeth vô cùng ngạc nhiên và không ngừng tự hỏi: “Tại sao anh ta thay đổi như vậy? Từ đâu mà ra? Không thể là vì mình mà cách cư xử của anh ta trở nên mềm dịu như vậy. Việc mình mắng mỏ anh ta ở Hunsford không thể nào tạo ra sự thay đổi này. Không thể nào anh ta vẫn còn yêu mình”.
     Cả nhóm đi bộ như vậy, hai người phụ nữ đi phía trước và hai đàn ông theo sau. Nhưng sau khi đi xuống mé bờ sông để xem những cây lạ mọc trong nước họ đã có cơ hội để đổi chỗ cho nhau. Khởi đầu từ bà Gardiner, đã quá mệt mỏi vì hoạt động nguyên cả buổi sáng, cảm thấy cánh tay của Elizabeth không đủ mạnh cho bà dựa nên muốn đổi tay của chồng mình. Darcy đổi chỗ cho bà để đi chung với Elizabeth và sau đó cả hai đi bộ với nhau. Sau một hồi yên lặng ngắn, Elizabeth lên tiếng nói trước. Nàng nói nàng mong Darcy biết rằng nàng đã cẩn thận tìm hiểu để chắc chắn rằng chàng không có mặt ở nhà trước khi đến đây. Nàng cho hay sự xuất hiện của chàng là đột ngột và không mong đợi, nàng nói thêm “Bởi vì người giữ nhà đã cho chúng tôi biết là anh chắc chắn sẽ không ở đó cho tới ngày mai. Thật ra trước khi rời Bakewell, chúng tôi biết rằng anh sẽ không quay về vùng này ngay như vậy”. Darcy xác nhận điều đó hoàn toàn là sự thật, vì phải sắp đặt công chuyện với người quản lý nên chàng phải đến sớm mấy giờ. “Họ sẽ gặp lại tôi vào sớm ngày mai và trong số họ có những người mà cô quen biết, anh Bingley và chị em gái của anh ta”.
     Elizabeth chỉ trả lời bằng cái gật đầu nhẹ. Darcy tiếp tục nói sau khi ngừng một chút:
     - Trong bọn họ còn có một người nữa. Người này đặc biệt muốn quen biết cô. Nếu cô không cho là tôi đòi hỏi quá đáng, cô có bằng lòng để tôi giới thiệu em gái của mình được quen với cô trong thời gian cô ở lại Lambton?
     Sự ngạc nhiên về lời xin phép này thật quá lớn khiến Elizabeth không biết mình có nên tán thành hay không. Elizabeth cảm thấy việc Georgiana muốn làm quen với nàng chính là do ý muốn của anh trai. Điều này làm Elizabeth cảm thấy thỏa mãn và hài lòng vì nàng nghĩ rằng sự oán giận của Darcy đã không còn làm chàng nghĩ xấu về nàng.
     Lúc này cả hai cùng đi trong im lặng, người nào cũng chìm đắm trong những suy nghĩ riêng tư. Elizabeth cảm thấy không thoải mái tuy nhiên nàng rất hãnh diện và vui lòng. Ước mong của Darcy muốn giới thiệu em gái cho nàng là một nhã ý cao quý nhất. Cả hai chẳng mấy chốc vượt xa những người khác và khi họ đến chỗ xe ngựa thì ông bà Gardiner vẫn còn đi phía sau cả nửa dặm.
     Darcy mời Elizabeth vào nhà nhưng Elizabeth nói rằng nàng không thấy mệt, do đó cả hai đứng lại trên sân cỏ. Trong khoảng thời gian này, họ không nói gì nhiều và sự yên lặng đã trở nên rất lúng túng ngượng nghịu. Elizabeth muốn nói nhưng dường như có gì đó luôn cản trở nàng. Cuối cùng nàng nhớ lại mình đang đi du lịch và thế là cả hai bắt đầu kiên nhẫn nói chuyện về vùng Matlock và Dove Dale. Lúc đó thời gian dường như đi qua một cách rất chậm chạp. Sự kiên nhẫn cũng như những ý tưởng của Elizabeth đã gần cạn trước khi cuộc nói chuyện riêng của hai người chấm dứt. Khi ông bà Gardiner đến nơi họ được mời vào nhà uống nước nhưng cả hai đều từ chối và họ từ giã nhau trong không khí rất lịch sự. Darcy đỡ hai phụ nữ lên xe ngựa. Khi xe lăn bánh, Elizabeth thấy Darcy chậm rãi đi bộ về phía căn nhà.
     Ông bà Gardiner bắt đầu đưa ra những lời nhận xét của mình. Hai người đều cho rằng Darcy cực kỳ xuất sắc ở mọi điểm. “Anh ta cư xử thật hoàn hảo, lễ độ và khiêm tốn”, ông Gardiner nói.
     Bà Gardiner trả lời:
     - Có một cái gì đó thật là oai nghiêm ở con người anh ta. Bây giờ tôi có thể đồng ý với người giữ nhà, đó là dù nhiều người có thể cho là anh ta kiêu hãnh, nhưng tôi thì hoàn toàn không thấy như vậy.
     - Tôi thật ngạc nhiên về thái độ nhã nhặn và lịch sự của anh ta đối với mình. Nó không chỉ là sự xã giao thông thường, mà chứa đựng sự quan tâm chân thật. Thật ra anh ta không có gì cần thiết để quan tâm đến mình như vậy. Sự quen biết của anh ta với Lizzy rất bình thường và không quan trọng.
     - “Lizzy, một điều chắc chắn”, mợ nàng nói, “anh ta không quá đẹp trai như Wickham, nhưng thật ra anh ấy cũng không cần phải có khuôn mặt đẹp như Wickham bởi dáng dấp anh ta đã đẹp lắm rồi. Nhưng tại sao cháu nói với mợ anh ta rất đáng ghét?”.
     Elizabeth cố gắng bào chữa cho mình, nói rằng trong khoảng thời gian hai người gặp nhau ở Kent nàng đã cảm thấy mến Darcy hơn trước đó, và nàng chưa bao giờ thấy Darcy tỏ ra quá vui vẻ dễ thương như sáng hôm nay. Ông Gardiner trả lời:
     - Có lẽ anh ta hơi bất thường trong cách xã giao của mình. Những người đàn ông có vai vế thường hay như thế. Bởi vậy bà không nên tin vào những lời anh ta nói, lỡ sang ngày khác anh ta sẽ đổi ý và lúc đó lại cảnh cáo chúng ta không được bước vào đất nhà anh ta nữa.
     Elizabeth cảm thấy họ đã hoàn toàn hiểu lầm cá tính của Darcy nhưng nàng không nói gì thêm. Bà Gardiner tiếp tục:
     - Từ những gì ta đã được chứng kiến về anh ta, tôi thật sự không nghĩ rằng anh ta có thể cư xử một cách tàn nhẫn với bất cứ ai như anh ta đã đối xử với Wickham. Thật ra Darcy không có dáng điệu ác độc. Ngược lại, có một vẻ gì đó rất dễ chịu khi anh ta nói ra. Khuôn mặt của anh ta cũng tỏ vẻ đàng hoàng chững chạc, không ai có thể có ấn tượng rằng anh ta có một trái tim xấu xa. Nhưng một điều chắc chắn, người đàn bà tốt bụng đã dẫn chúng ta đi thăm căn nhà của Darcy vừa rồi đã thổi phồng con người của anh ta một cách quá đáng khiến đôi lúc tôi thật khó nhịn được cười. Nhưng tôi cho rằng vì anh ta là một chủ nhân rộng lượng hào phóng, nên trong mắt một người hầu nó được lĩnh hội như một đức hạnh tốt.
     Elizabeth cảm thấy nàng cần phải nói vài lời bào chữa cho cách đối xử của Darcy với Wickham, do đó nàng đã cố gắng thận trọng giải thích cho cậu mợ hiểu sự việc dựa vào những gì nàng đã nghe kể lúc còn ở Kent. Những hành động mà Darcy đã làm thật ra là do những nguyên nhân khác, chàng không phải hoàn toàn là có lỗi và Wickham không thật sự tốt như họ đã tưởng trước đây lúc ở Hertfordshire. Để xác nhận chuyện này, Elizabeth đã kể lại tường tận tất cả những chuyện có liên quan đến việc chuyển nhượng tiền bạc mà hai người có dính líu tới. Elizabeth không nói ra ai đã kể cho mình nghe chuyện này nhưng cho cậu mợ biết rằng nàng đã nghe được từ một nguồn đáng tin cậy.
     Bà Gardiner tỏ vẻ rất ngạc nhiên và quan tâm, nhưng khi họ bắt đầu đi tới vùng mà bà yêu thích trước kia thì mọi tư tưởng của bà đều nhường chỗ cho những hồi tưởng của ký ức. Bà Gardiner luôn bận rộn chỉ cho chồng thấy tất cả những nơi đáng chú ý chung quanh mình và không còn nghĩ thêm được gì nữa. Tuy rằng đã mệt mỏi vì đi bộ nguyên cả buổi sáng, nhưng ngay sau khi ăn bữa chiều bà lại lên đường lần nữa đi tìm những người quen biết thuở trước. Buổi tối đã trôi qua trong bầu không khí vui vẻ khi tình bằng hữu của bà Gardiner và những người quen cũ gặp lại nhau sau những năm dài gián đoạn.
     Những việc xảy ra trong ngày thật đáng chú ý và chúng đã không để Elizabeth có thời giờ chú tâm tới những người bạn mới này. Nàng không thể làm bất cứ chuyện gì ngoài việc suy nghĩ và tự hỏi về thái độ lịch sự của Darcy, và hơn hết về ý muốn của chàng muốn nàng làm quen với em gái mình.

 

     Elizabeth đã bằng lòng để Darcy đưa em gái của chàng đến thăm nàng một ngày sau khi cô bé đến Pemberley, vì vậy nàng dự định không ra khỏi nhà trọ nguyên buối sáng hôm đó. Thế nhưng sự tính toán của nàng đã sai lầm vì ngay khi Elizabeth vừa về đến Lambton, hai anh em Darcy đã đến ngay. Lúc nhóm người của Elizabeth cùng mấy người bạn mới quen đi bộ chung quanh vùng và vừa quay trở lại nhà trọ để thay quần áo chuẩn bị dùng bữa chiều thì có tiếng xe ngựa chạy tới khiến họ chú ý và mọi người dồn ra cửa sổ để nhìn. Họ trông thấy một nam và một nữ đang đi xe song mã trên đường. Elizabeth nhận ra đồng phục của những người hầu đi theo và lập tức đoán ra ngay họ là ai. Nàng thông báo sự ngạc nhiên của mình tới những người trong nhà để cho họ biết được niềm vinh hạnh mà nàng sắp nhận được. Ông bà Gardiner hết sức sửng sốt nhưng khi thấy cách nói chuyện thẹn thùng của cháu gái cộng thêm những sự việc đã xảy ra trong ngày hôm trước và hiện tại, hai ông bà đã đoán ra được chuyện gì. Tuy không ai nói gì nhưng ông bà Gardiner cảm thấy để giải thích cho sự quan tâm đặc biệt này chỉ có một lý do duy nhất, đó là Darcy có cảm tình với cháu gái của họ. Trong khi ý nghĩ mới nẩy sinh này đang thoáng qua trong đầu hai ông bà Gardiner thì sự xáo trộn về cảm giác của Elizabeth càng lúc càng gia tăng. Nàng thật sự quá ngạc nhiên vì sao mình lại mất bình tĩnh như vậy. Một trong những lý do của sự băn khoăn lo lắng đó là vì Elizabeth sợ rằng Darcy vì tình cảm dành cho nàng đã nói những lời quá tốt về nàng với cô em gái, lo rằng nàng sẽ thất bại trong việc làm vừa lòng cô em gái này cho dù có cố gắng tới đâu đi nữa.
    Elizabeth lùi bước tránh ra khỏi cửa sổ, sợ sẽ bị người khác nhìn thấy. Nàng đi qua đi lại trong phòng cố gắng trấn tĩnh lại. Dáng điệu ngạc nhiên pha lẫn dò hỏi của ông bà Gardiner càng khiến tinh thần của nàng thêm tệ hại hơn.
    Georgiana và Darcy sau đó xuất hiện và màn giới thiệu đầy lo lắng đối với Elizabeth diễn ra. Tuy nhiên sau đó Elizabeth ngạc nhiên nhận ra cô gái mới quen này cũng bẽn lẽn hệt như nàng. Từ lúc tới Lambton, Elizabeth đã nghe đồn Georgiana là một người cực kỳ kiêu hãnh nhưng sau khi quan sát vài phút, nàng tin rằng cô thật ra rất nhút nhát, và nàng thật khó làm cách nào gợi cho Georgiana nói chuyện ngoại trừ những câu trả lời ngắn ngủi từng từ một.
    Georgiana rất cao, trông còn to cao hơn cả Elizabeth. Tuy chỉ hơn mười sáu tuổi nhưng thân thể cô đã phát triển toàn vẹn như một thiếu nữ. Cô không đẹp bằng anh trai mình nhưng khuôn mặt toát lên vẻ thông minh, tươi vui và cử chỉ thì rất khiêm tốn dịu dàng. Trước đó Elizabeth cho rằng Georgiana là một cô gái có lối quan sát sắc bén và không ngượng ngùng như Darcy, nhưng bây giờ thì nàng cảm thấy an tâm khi thấy rõ Georgiana không phải như mình đã nghĩ.
    Sau khi gặp nhau không bao lâu thì Darcy cho hay Bingley cũng có tới để thăm nàng. Elizabeth chưa kịp tỏ vẻ vui mừng trước tin này này thì đã nghe tiếng chân Bingley bước lên cầu thang. Sau một lúc, Bingley bước vào phòng. Tất cả những sự giận hờn mà Elizabeth dành cho Bingley giờ đã không còn, thế nhưng cho dù có còn chút giận hờn nào trong lòng đi nữa, có lẽ nó cũng không thể tồn tại được trước cách Bingley bày tỏ tình thân ái không thay đổi đối với nàng. Bingley hỏi thăm gia đình Elizabeth một cách rất chung chung và khi nói chuyện, trông chàng vẫn hóm hỉnh vui vẻ như lúc trước.
    Ngoài Elizabeth, đối với ông bà Gardiner, Bingley chắc chắn cũng là nhân vật rất được chú ý, lâu nay họ vẫn hằng mong đợi có dịp được gặp chàng. Tất cả những người khách mới tới thật ra đã tạo một sự chú ý nơi hai ông bà. Sự nghi ngờ mới nảy sinh về quan hệ giữa Darcy và cô cháu gái đã khiến họ bắt đầu quan sát cả hai. Từ sự dò xét, hai ông bà nhanh chóng đi đến kết luận rằng giữa Darcy và Elizabeth, ít nhất có một người đang yêu. Với Elizabeth thì ông bà Gardiner còn hơi có chút nghi ngờ, nhưng với Darcy thì họ thấy rằng sự hâm mộ yêu mến của chàng đã thể hiện quá rõ ràng.
    Còn Elizabeth lúc đó muốn xác định tình cảm của mỗi người khách đang ở trong phòng, đồng thời lấy lại bình tĩnh cho mình và cố gắng biểu hiện sao cho thật dễ thương với mọi người.
    Khi gặp Bingley, Elizabeth tự nhiên liên tưởng ngay tới chị của mình. Nàng rất muốn biết Bingley có cảm giác giống như vậy không. Nhiều lúc Elizabeth tưởng tượng trong đầu rằng Bingley dường như nói chuyện ít hơn trước kia, chàng đem lại cho nàng một ý tưởng đáng vui mừng rằng đôi lúc chàng đã ngắm nhìn nàng để tìm kiếm những nét giống như người chàng yêu. Tuy những ý nghĩ này chỉ là tưởng tượng nhưng Elizabeth thấy rằng nàng không lầm lẫn khi quan sát thái độ của Bingley dành cho Georgiana, người mà nàng cho là đối thủ cạnh tranh của Jane. Dáng điệu của cả Bingley lẫn Georgiana dường như không tỏ vẻ yêu thương gì đặc biệt. Không có thái độ gì giữa hai người đáng để Elizabeth phải lo lắng cho hy vọng của Jane. Vì vậy chẳng bao lâu Elizabeth cảm thấy thỏa mãn. Nàng mong sao nếu có dịp nói chuyện nhiều hơn và nếu như Bingley dám nói tới, câu chuyện có thể sẽ hướng về Jane. Nhân thấy những người khác đang bận nói chuyện, Bingley bằng giọng chứa đựng một điều gì đó tiếc nuối đưa ra lời nhận xét rằng đã lâu quá rồi chàng chưa được hân hạnh gặp Elizabeth. Trước khi Elizabeth kịp trả lời thì Bingley đã nói thêm: “Đã hơn tám tháng rồi. Chúng ta đã không gặp nhau từ ngày hai mươi sáu tháng Mười Một, từ sau lúc chúng ta khiêu vũ ở Netherfield”.
    Elizabeth rất hài lòng về việc Bingley nhớ chính xác mọi chuyện. Cuối cùng khi không thấy ai chú ý, chàng đã nắm lấy cơ hội hỏi thăm Elizabeth rằng tất cả các chị em của nàng có còn ở Longbourn không. Câu hỏi chỉ vọn vẹn như vậy, nhưng cách nhìn và ánh mắt của chàng thì chứa đựng nhiều ý nghĩa.
    Elizabeth không thường xuyên nhìn Darcy, nhưng bất cứ khi nào đưa mắt lướt qua, nàng đều thấy nơi chàng biểu hiện một sự dễ dãi ân cần. Trong tất cả những điều chàng nói, giọng chàng dường như đã không còn chứa đựng thái độ kiêu hãnh hay khinh thường đối với những người chung quanh. Điều này làm Elizabeth tin rằng cách cư xử lịch sự của chàng mà nàng đã được chứng kiến ngày hôm qua, nếu như chỉ là tạm bợ, thì ít ra nó cũng kéo dài được hơn một ngày. Elizabeth thấy Darcy tìm cách làm quen và lấy lòng những người mà mấy tháng trước đây chàng cho rằng nếu phải quen biết họ là một điều hổ thẹn. Darcy cư xử lịch sự không những chỉ riêng đối chính nàng mà còn với cả cậu mợ nàng, người mà chàng trước đây đã công khai tỏ ý coi thường. Hồi tưởng và so sánh về thời gian sôi nổi khi hai người đang ở Hunsford thì sự thay đổi của Darcy bây giờ thật lớn lao, nó gây ấn tượng mạnh mẽ trong lòng Elizabeth và nàng không khỏi ngạc nhiên về sự biểu hiện rõ ràng này của chàng. Chưa bao giờ trước đây, những người bạn của Darcy ở Netherfield hay những người bà con tôn kính của chàng ở Rosings, từng thấy chàng có ý muốn làm đẹp lòng mọi người như vậy. Giờ đây Darcy không còn cho mình là quan trọng, cao quý hay lạnh lùng không chịu hạ mình khi mà không có chuyện đáng quan trọng khiến chàng phải cố làm như vậy. Nhất là khi thái độ này sẽ làm những phụ nữ ở cả Netherfield và Rosings chế nhạo và chỉ trích chàng.
     Ba người trong nhóm Darcy ở lại chơi chừng nửa tiếng và sau đó đứng lên ra về. Darcy nhắc em gái cùng với mình bày tỏ lòng mong muốn mời ông bà Gardiner và Elizabeth đến dùng bữa tại Pemberley trước khi họ lên đường. Georgiana xưa nay không có thói quen mời khách đến nhà, nhưng lần này đã sẵn sàng vâng theo lời anh. Bà Gardiner nhìn sang cháu gái của mình, nhân vật chủ yếu của lời mời này, nôn nóng muốn biết nàng có ý định chấp nhận lời mời này không, thế nhưng Elizabeth lúc đó đã quay đầu đi chỗ khác. Cho rằng sự tránh né có tính toán này chỉ vì e thẹn hơn là vì ghét bỏ không muốn đi, và cũng vì thấy chồng mình rất trân trọng mối giao thiệp này nên bà Gardiner đã hoan hỉ chấp nhận và họ thỏa thuận sẽ đến thăm Pemberley. Bà còn mạo hiểm hứa hẹn luôn về sự tham dự của Elizabeth và thế là mọi người đều đồng ý ngày mốt sẽ là ngày gặp mặt.
    Bingley bày tỏ sự vui mừng đã gặp lại Elizabeth và có dịp nói chuyện với nàng. Chàng hỏi thăm rất nhiều về những người bạn ở Hertfordshire và vẫn còn nhiều chuyện muốn nói. Elizabeth đoán những điều Bingley nói có ngụ ý chàng đang muốn nghe nàng kể chuyện về Jane, do đó nàng rất vui lòng. Khi những người khách đã ra về, Elizabeth cho rằng nửa giờ đồng hồ qua tuy ngắn ngủi, không đủ để hưởng hết những niềm vui, thế nhưng nàng vẫn thấy mãn nguyện. Nôn nóng muốn được ở riêng một mình và cũng vì sợ rằng cậu mợ mình sẽ tra hỏi tới, Elizabeth chỉ ở lại với họ chút xíu, đủ để nghe họ nói những câu khen ngợi Bingley, sau đó nàng vội vã bỏ đi thay quần áo.
    Elizabeth không có lý do gì để phải lo lắng về sự tò mò của ông bà Gardiner. Hai người thật ra không có ý muốn ép nàng nói. Họ đã thấy bằng chứng Elizabeth có sự thân quen với Darcy hơn họ tưởng và Darcy cũng rõ ràng đang mang lòng yêu thương cô cháu gái của họ rất nhiều. Hai ông bà cảm thấy rất thích thú muốn được biết thêm nhưng không có cớ gì để hỏi.
    Về phần Darcy, giờ đây cả hai ông bà Gardiner đều có cảm tình tốt với chàng. Họ không thể không cảm động với cách đối xử lịch sự và lễ độ của chàng. Nếu hai ông bà đánh giá con người của Darcy chỉ dựa theo cảm giác và lời kể lại từ người giúp việc của chàng mà không để bị ảnh hưởng bởi ý kiến nào khác, thì những người ở quanh Hertfordshire từng quen biết Darcy lại không cách nào nhận ra đó chính là chàng. Giờ đây hai ông bà đã có thể tin vào vào lời kể của người giữ nhà, từng biết rõ về Darcy từ khi chàng chỉ mới bốn tuổi. Lúc này, dù có nghe bất cứ lời kể nào từ những người bạn ở Lambton đi nữa hai ông bà cũng không quan tâm nữa. Họ không có cớ gì để buộc tội Darcy ngoài tính kiêu hãnh, và tính cách này có thể đổ lỗi cho những dân cư sống trong một thị trấn nhỏ bé, nơi mà gia đình chàng chưa hề đến viếng thăm. Tuy nhiên ai cũng phải thừa nhận rằng Darcy là một người hào phóng và luôn làm việc thiện với những người nghèo.
    Về phần Wickham, ông bà Gardiner và Elizabeth sau đó biết được rằng chàng đã không được những người ở đó kính trọng. Tuy dân trong vùng không hiểu rõ những chuyện liên quan giữa Wickham và con trai của người bảo trợ chàng, thế nhưng một sự thật mà ai cũng thấy rõ là sau khi Wickham rời Derbyshire, chàng đã để lại sau lưng nhiều món nợ và chính Darcy sau này đã giúp thanh toán hết.
    Về phần Elizabeth, buổi chiều hôm đó đầu óc của nàng đều tập trung ở Pemberley, còn nhiều hơn cả ngày hôm trước. Buổi tối dường như trôi qua rất chậm chạp nhưng cũng không đủ để nàng xác định được tình cảm của mình dành cho chủ nhân tòa nhà. Elizabeth đã thao thức không ngủ suốt cả hai tiếng đồng hồ, nhất quyết suy nghĩ cho ra chuyện. Một điều chắc chắn là nàng đã không còn ghét Darcy nữa. Sự căm ghét thật ra đã biến mất từ lâu rồi, lúc trước nàng ghét bỏ Darcy bao nhiêu thì bây giờ lại cảm thấy hổ thẹn bấy nhiêu. Lúc đầu, Elizabeth không chịu thú nhận với chính mình nàng đã kính trọng những đức tính tốt đẹp của Darcy, nhưng càng về sau sự chống cự trong lòng nàng đành phải chịu thua để nhường bước cho những cảm giác thân thiện hơn. Những bằng chứng và lời kể trong ngày hôm qua đều tỏ ra thuận lợi cho Darcy, cho thấy chàng là một người có tính tình tốt. Tuy nhiên ngoài sự kính trọng và quý mến, Elizabeth còn có một cảm giác khác mà nàng không thể làm ngơ. Đó là sự biết ơn, không phải chỉ biết ơn Darcy vì chàng đã yêu nàng, mà vì chàng vẫn còn yêu nàng tha thiết đến độ có thể tha thứ hết thái độ nóng giận, những lời lẽ gay gắt chua cay và những lời buộc tội không chính đáng của nàng khi từ chối lời cầu hôn của chàng. Elizabeth tưởng rằng sau những chuyện đó Darcy rồi sẽ tránh xa và coi nàng như kẻ thù. Thế nhưng trong lần gặp mặt bất ngờ vừa rồi, chàng đã tỏ ra tha thiết muốn trân trọng sự quen biết và không hề tỏ một thái độ thiếu khiếm nhã hay khác thường nào. Đã vậy chàng còn tìm cách gây ấn tượng tốt với những người thân của nàng và hạ mình giới thiệu em gái đến làm quen với nàng. Sự thay đổi to tát như vậy từ một người đàn ông quá kiêu hãnh không những chỉ gây cho nàng sự ngạc nhiên mà còn là lòng biết ơn. Chỉ có tình yêu, một tình yêu bỏng cháy mới có thể khiến chàng làm những việc như vậy. Tuy Elizabeth vẫn cảm thấy thật khó để xác định tình cảm của mình, nhưng ấn tượng về Darcy đã khiến nàng cảm thấy được khích lệ và hài lòng. Elizabeth mang cảm giác kính trọng, quý mến và biết ơn Darcy. Nàng thích thú muốn tìm hiểu thêm về đời sống của chàng và muốn biết xem tầm ảnh hưởng của nàng đối với chàng có còn mạnh không. Nàng mơ ước trong lòng mình vẫn còn sức thu hút để khiến Darcy sẽ ngỏ lời cầu hôn thêm lần nữa.
    Tối hôm đó bà Gardiner và Elizabeth đều đồng ý rằng họ nên đáp lại phép lịch sự xã giao đáng quý của Georgiana khi đến thăm họ ngay trong ngày đầu đến Pemberley. Cả hai quyết định sẽ đi thăm đáp lễ lại Georgiana ở Pemberley vào buổi sáng hôm sau. Mọi người đều đồng ý đi và Elizabeth cảm thấy rất vui, mặc dù nàng đã tự hỏi nguyên do của sự vui mừng này là gì, nhưng nàng không có câu trả lời cho mình.
    Dự định đi câu cá đã được nhắc lại từ ngày hôm trước, do đó sau bữa ăn sáng, ông Gardiner đã rời khỏi quán trọ đi họp mặt với mấy thanh niên ở Pemberley trước buổi trưa để cùng đi câu.

 

     Vì tin tưởng rằng Caroline không thích mình do ghen tương, nhưng Elizabeth không khỏi có cảm giác rằng sự xuất hiện của nàng ở Pemberley sẽ không được hoan nghênh cho lắm. Tuy nhiên nàng cũng vẫn tò mò muốn biết Caroline sẽ đối xử với mình thế nào và liệu cô ta có muốn nối lại tình quen biết trước kia hay không.

    Khi tới nơi, họ được dẫn đi ngang qua sảnh đường để tới phòng khách, vị trí hướng bắc của nó rất thích hợp để ngắm cảnh đẹp mùa hè. Tất cả các cửa sổ được mở rộng bày ra cảnh quan tươi mát của những đồi cây phía sau căn nhà, tô điểm bởi những cây gỗ ốc hay những cây hạt dẻ Tây Ban Nha nằm rải rác trên các bãi cỏ.
Vào nhà họ được Georgiana, lúc đó đang ngồi với bà Hurst, Caroline và bà Annesley, người sống và chăm sóc cho cô bé ở London, bước ra tiếp đón. Georgiana chào đón mọi người một cách lễ độ và rất bẽn lẽn. Chính vì tính nhút nhát và lúc nào cũng lo sợ mình sẽ xử sự không đúng, Georgiana đã khiến những người có địa vị thấp kém hơn cô cho rằng cô là người kiêu ngạo và lạnh nhạt. Tuy nhiên bà Gardiner và cô cháu gái đã nhận ra điều này và cảm thấy tội nghiệp cho cô bé.
    Về phần bà Hurst và Caroline, họ chỉ khẽ nhún đầu chào nhưng vẫn tiếp tục ngồi trên ghế. Một sự yên lặng khó chịu bao trùm mọi người. Sự yên lặng này chỉ được xua tan khi bà Annesley, một phụ nữ lễ độ, nhã nhặn và đáng yêu, cố gắng gợi chuyện để nói, chứng tỏ bà ta được giáo dục tốt hơn những người kia. Giữa bà Annesley và bà Gardiner, cộng thêm sự đóng góp của Elizabeth, cuộc đàm thoại nhờ vậy được tiếp tục. Georgiana xem ra cũng muốn lấy can đảm tham gia vào câu chuyện và đôi khi cô cũng đánh liều chen vào nói một câu ngắn khi cảm thấy không nguy hiểm vì bị ai nghe thấy.
    Elizabeth chẳng mấy chốc nhận ra rằng mình đang bị Caroline quan sát từng ly từng tý. Khi nàng nói chuyện với Georgiana, không câu nói nào của nàng không bị Caroline chú ý. Thật ra sự nhòm ngó này không làm Elizabeth quan tâm. Nếu như không phải vì ngồi cách xa một khoảng bất tiện để nói chuyện, có lẽ Elizabeth cũng không phải vì Caroline mà ngưng nói chuyện với Georgiana. Tuy nhiên Elizabeth cũng muốn như vậy để tránh phải nói nhiều, vì nàng còn đang bận suy nghĩ đến những chuyện riêng. Elizabeth đang trông đợi mấy người đàn ông đi vào phòng từng phút một. Nàng vừa mong muốn vừa sợ rằng chủ nhân căn nhà cũng sẽ có mặt trong nhóm người đó. Thật ra mong muốn hay sợ sệt, chính nàng cũng không xác định được cảm giác của mình. Sau khi ngồi như vậy chừng mười lăm phút mà không nghe tiếng nói của Caroline, cuối cùng Elizabeth cũng nghe cô ta lên tiếng, lạnh lùng hỏi thăm Elizabeth về sức khỏe gia đình nàng. Elizabeth trả lời một cách lãnh đạm và ngắn gọn, sau đó không nói gì thêm.
    Không khí cuộc thăm viếng được thay đổi khi những người hầu đem vào món thịt ướp lạnh, bánh ngọt và đủ loại trái cây ngon nhất trong mùa để tiếp đãi. Thế nhưng không ai dám ăn gì cho tới khi bà Annesley phải nhìn và mỉm cười nhiều lần gợi ý với Georgiana, nhắc nhở cô về địa vị của mình. Bây giờ mọi người đã có việc để làm, mặc dù không có gì để nói, nhưng họ có thể tha hồ ăn. Những trái cây như nho, xuân đào và đào lông được bày theo hình kim tự tháp trông rất đẹp mắt, nhanh chóng thu hút mọi người quây quanh thưởng thức.
    Lúc đó, Elizabeth vẫn tự hỏi lòng xem nàng đang sợ hay mong đợi sự có mặt của Darcy và cảm giác nào sẽ chiếm ưu thế khi chàng bước vào phòng. Thế nhưng đến khi Darcy bước vào thì Elizabeth lại cảm thấy tiếc rằng chàng đã đến, mặc dù mới chỉ một vài phút trước đó nàng tin rằng cảm giác mong đợi chàng đến đã chiếm ưu thế.
    Darcy trước đó đã đi chung với ông Gardiner. Ông Gardiner cùng hai ba người đàn ông khác trong nhà định đi ra ngoài giòng sông, nhưng sau đó họ đã để Darcy ở lại nhà khi nghe tin hai mợ cháu Elizabeth có ý định đến thăm Georgiana vào buổi sáng. Ngay sau khi Darcy xuất hiện, Elizabeth đã cố gắng tỏ dáng điệu hết sức thoải mái và không lúng túng. Cố gắng này với nàng là một sự cần thiết nhưng lại thật khó để duy trì bởi nàng cảm thấy hình như tất cả mọi người đều có vẻ nghi ngờ nàng và Darcy, và hầu như không một cặp mắt nào không quan sát cử chỉ của Darcy khi chàng bước vào phòng. Không khuôn mặt nào tỏ vẻ tò mò chú ý hơn Caroline mặc dù cô ta đã cố gắng nở một nụ cười mỗi khi nói chuyện. Sự ghen tuông vẫn chưa đến nỗi làm Caroline tuyệt vọng và tình cảm của cô dành cho Darcy vẫn chưa hết. Georgiana sau khi thấy anh mình bước vào thì nói chuyện nhiều hơn trước. Elizabeth nhận thấy Darcy rất nóng lòng muốn cho em gái mình và nàng được quen biết nhau, chàng đã cố gắng khơi chuyện cho cả hai tham gia. Caroline cũng nhận thấy điều đó. Trong cơn nóng giận thiếu suy nghĩ, Caroline đã nắm lấy cơ hội đầu tiên lên tiếng nhạo báng một cách rất lịch sự:
    - Eliza, có phải quân đoàn lính đã rời khỏi Meryton? Việc họ dọn đi có lẽ là một sự mất mát lớn cho gia đình chị.
    Trước mặt Darcy, Caroline không dám nhắc đến tên Wickham, nhưng Elizabeth lập tức hiểu ra rằng cô ta có ý định ám chỉ chàng. Khi hồi tưởng về những ký ức khác nhau liên quan đến Wickham, Elizabeth cảm thấy đau buồn trong thoáng chốc, nhưng sau đó nàng đã cố gắng hết sức đẩy lùi sự tấn công ác độc này và ngay lập tức trả lời một cách rành rẽ. Khi đang trả lời Caroline, Elizabeth tình cờ liếc nhìn Darcy và thấy sắc mặt chàng xạm lại. Darcy nhìn Elizabeth một cách rất nghiêm trang, trong lúc cô em gái thì trở nên mất tự chủ, bối rối và không dám ngước mắt lên. Nếu Caroline hiểu được nỗi đau khổ cô vừa gây ra cho cô bạn gái Georgiana thân thương của mình, có lẽ cô ta sẽ kềm những lời ám chỉ như vậy lại ngay. Mục đích chính của Caroline chỉ là làm cho Elizabeth bối rối bằng cách nhắc đến một người thanh niên mà cô tin rằng là người Elizabeth thương mến. Caroline cũng cho rằng điều này sẽ làm thương tổn hình tượng của Elizabeth trong lòng Darcy và cố nhắc cho chàng nhớ lại tất cả những chuyện nực cười lố bịch giữa gia đình Elizabeth và quân đoàn lính. Thật ra Caroline chưa hề nghe nói một lời về sự toan tính bỏ trốn theo trai của Georgiana. Chuyện đó đã được giữ hết sức bí mật, không tiết lộ đến bất kỳ người nào ngoại trừ Elizabeth. Darcy đã giấu không muốn cho những người thân trong gia đình Bingley biết. Chính vì Darcy làm như vậy nên Elizabeth từ lâu vẫn cho rằng chàng đã có ý định sau này cho Georgiana và Bingley kết hợp với nhau và như vậy hai chị em của Bingley sẽ trở thành chị em dâu của Georgiana. Thật ra Darcy đã toan tính điều đó trong đầu, tuy nhiên chàng hoàn toàn không có ý vì sự toan tính này mà cố gắng chia rẽ Bingley khỏi Jane.
    Thái độ tự chủ của Elizabeth nhanh chóng làm Darcy trở nên thanh thản và ngược lại khiến Caroline cảm thấy bực bội, thất vọng không dám nói thêm về Wickham. Georgiana cũng từ từ bình tĩnh lại, tuy nhiên vẫn chưa đủ để cho cô tiếp tục nói chuyện. Anh trai của cô, người mà cô không dám nhìn vào mắt, chắc chắn là không muốn nhắc cô nhớ về chuyện cũ. Và như vậy, kế hoạch của Caroline để cố tình gây chia rẽ tình cảm của Darcy với Elizabeth giờ đây lại khiến chàng cảm thấy càng chú ý tới nàng hơn.
    Cuộc thăm viếng không kéo dài. Trong khi Darcy tiễn chân Elizabeth và mợ nàng ra xe ngựa, Caroline trút cảm nghĩ của mình ra bằng cách phê bình con người Elizabeth, về cử chỉ và cách ăn mặc của nàng. Tuy nhiên Georgiana không tham dự vào. Việc anh trai giới thiệu Elizabeth cho cô đã đủ để cô quý mến nàng và Georgiana cho rằng sự phán đoán của anh cô không thể nào sai lầm. Darcy đã kể cho Georgiana nghe về Elizabeth, những điều khiến cho Georgiana không có điểm gì để chê trách Elizabeth ngoại trừ tìm thấy ở nàng sự đáng yêu và tính tốt. Khi Darcy quay lại phòng khách, Caroline không dằn được mình và đã lập lại những lời mà cô vừa nói với Georgiana. Caroline lớn giọng:
    - Anh Darcy, Eliza Bennet sáng nay trông rất tệ. Chưa bao giờ trong đời tôi thấy ai lại thay đổi nhiều như vậy mới từ mùa đông vừa qua. Da cô ta trở nên rám nắng và thô. Chị Louisa và tôi đều đồng ý rằng chúng tôi không muốn quen biết cô ta nữa.
    Tuy nhiên Darcy thật không muốn nghe những điều đó. Chàng lạnh lùng trả lời rằng chàng nhận thấy Elizabeth chỉ hơi ăn nắng một chút thôi và điều đó cũng dễ hiểu vì nàng đang đi du ngoạn trong mùa hè. Caroline cãi lại:
    - Về phần tôi, phải thú thật tôi chưa bao giờ thấy cô ta đẹp ở điểm nào. Khuôn mặt cô ta quá gầy, da dẻ không sáng sủa và hình dáng thì chẳng hấp dẫn tý nào. Cái mũi của cô ta cần có đặc tính, nó không có gì tỏ ra đặc biệt cả. Hàm răng thì cũng tạm được nhưng không có gì đặc sắc lắm. Còn đôi mắt, thường được xem là tuyệt đẹp, thì tôi lại thấy chẳng có gì đặc biệt. Đôi mắt với ánh nhìn sắc sảo và đanh đá làm tôi không thích tý nào cả. Nói tổng quát về dáng điệu của cô ta trông cũng tạm tạm, ngoại trừ cách ăn mặc thì thật không chịu nổi.
    Nếu như Caroline tin rằng Darcy rất ngưỡng mộ Elizabeth thì đây không phải là cách hay nhất để làm cho chàng có cảm nghĩ tốt về cô. Nhưng thường thì những người giận quá sẽ mất khôn. Cuối cùng khi thấy Darcy hơi có chút giận dữ, Caroline cho rằng mình đã thành công như mong muốn. Tuy nhiên Darcy cương quyết giữ yên lặng. Với một quyết tâm muốn làm cho chàng phải lên tiếng, Caroline nói tiếp:
    - Tôi nhớ rằng khi chúng ta mới quen biết cô ta lần đầu ở Hertfordshire, chúng ta đã sửng sốt được cho biết rằng cô ta nổi tiếng là xinh đẹp. Tôi còn nhớ một buổi tối sau khi chị em họ dùng bữa với chúng ta ở Netherfield, anh đã nói: “Cô ta là một người đẹp à? Như vậy thì ngay lập tức tôi phải gọi mẹ cô ta là sáng suốt thông minh”. Tuy nhiên sau đó hình ảnh cô ta trong lòng anh dường như có vị trí khá hơn và tôi tin rằng có lần anh đã cho là cô ta xinh xắn.
    - “Đúng như vậy”, Darcy trả lời, không kiềm chế mình được nữa. “Nhưng chuyện đó chỉ là lúc đầu khi tôi mới gặp cô ta. Từ đó đến nay đã nhiều tháng trôi qua và bây giờ tôi cho cô ta là người đẹp nhất trong số những người mà tôi quen biết”.
    Nói xong Darcy bỏ đi. Caroline đứng lại sau lưng với niềm thoả mãn vì đã buộc chàng phải nói ra những điều đau đớn cho riêng mình.
    Khi trở về nhà, bà Gardiner và Elizabeth nói chuyện với nhau về những sự kiện đã xảy ra trong cuộc viếng thăm của họ. Tuy nhiên hai mợ cháu nhất định không ai lên tiếng nói trước về một người mà cả hai đều đặc biệt quan tâm tới, đó là Darcy. Hai mợ cháu thảo luận về tất cả mọi thứ, từ bề ngoài và cử chỉ của mọi người, về Georgiana em gái của chàng, về những người bạn của chàng, về căn nhà chàng ở và những loại trái cây. Chuyện gì và người nào họ cũng nói tới ngoại trừ chàng. Lúc đó Elizabeth thật thiết tha muốn biết bà Gardiner nghĩ gì về Darcy và bà Gardiner đã rất hài lòng thấy cháu gái tự khơi gợi đề tài.