VỀ VỚI TÂY SƠN TAM KIỆT
B. Họ Nguyễn ở miền Nam: Về Thuận Hóa Nguyễn Hoàng phòng bị Trị lê dân đức độ nhân hòa. Năm quí sửu sắp ra thiên cổ (1) Ngài dặn con: đây chỗ trời ban Dành anh hùng lập an cơ nghiệp Biết bao dung lịch thiệp ôn hòa Yêu thương dân như hoa chớm nỏ Đở hiền tài như gió mùa xuân Cưng tướng sĩ như tay với chân Gầy cơ nghiệp trên nhân lễ nghĩa… Nguyễn Phúc Nguyên thấm thía từng lời Tự tâm khảm chẳng dời thay đổi. Nơi đế kinh tin bay về phủ Chúa Tùng mất hội đủ bá quan Chúa phúc Nguyên chẳng màng phúng điếu Định dịp này chiếu tướng bắt xe Nhưng cập rập ngại e chưa tiện Bèn sai người đại diện viếng tang Trước hỏi han- trọng nghĩa hôn nhân Sau dò xét ân tình Trịnh Tráng…! Chúa Phúc Nguyên mẫn cán nước nhà Bao hiền sĩ đều ra phò trợ Như Hữu dật văn võ kiêm toàn Còn Duy Từ tinh thông binh lược Hay Hữu Tiến trội vượt- binhthư Cùng Chúa Nguyễn bày mưu định kế Xây đồn lũy dựa thế núi rừng Luyện tập quân theo từng biên đội… Khi thành lũy hội đủ vững vàng Binh tướng mạnh mới lần ra mặt Đặt kế mưa chiếm nam Bố Chính Dùng kế dựa thôn tính về sau Rồi từ đó gây bao tác hại… R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 18.04.2009 04:39:01 bởi Viet duong nhan >
Đánh nhau lần 1: Năm đinh mão tại Tàu binh biến (1) Nơi Cao Bằng- Mạc tiến ra hàng. Trịnh giã vua hội bàn thu thuế… Kế đưa sắc tận tay chúa Sãi (2): Phải cho con về chầu nhanh chóng Nộp voi, thuyền tiến cống nhà Minh (3) Sãi bất tuân mệnh lệnh yêu cầu Phòng yếu hiểm bắt đầu tác chiến… Trịnh sai tướng tiến đóng Hà Trung (4) Rước vua Lê cùng chung đánh trận… Bận trăm công cũng không dám trễ Để cho cháu cùng Nguyễn Hữu Dật (5) Mang binh mã đánh bật kẻ thù Dùng kế sách rối mù địch thủ: Rằng ngoài Bắc có lũ loạn thần Sắp nổi dậy tranh giành địa giới… Trịnh hay tin chẳng bới đúng sai Bèn truyền lệnh rút ngay về Bắc. Đánh nhau lần 2: Năm canh ngọ, mang sắc trả vua (6) Xua quân chiếm bờ nam Linh Giang. Năm quí dậu, dạ càng thêm tức (7) Con chúa Sãi định bức ra riêng (8) Hắn tên Ánh chẳng kiêng trời đất Hất đỗ cha đoạt lấy binh quyền. Hắn trao thư thông liền họ Trịnh, Làm nội ứng- hiệu lịnh tiếng súng. Ánh lúng túng- xin trấn Quảng Bình (9) Chúa không cho bởi tình ngờ vực. Trịnh nhận tin nhất mực vui mừng Mang đại bing chẳng ngừng rong ruỗi Vào trong Nam đánh đuổi giặc thù Cửa Nhật Lệ- lều, dù hạ trại (10) Hơn mười ngày nhưng lại bặt tin Sinh lười biến buông lơi phòng bị. Chúa Nguyễn sai hai vị tướng tài(11) Đánh trận đầu rã ngay hàng ngũ. Trịnh Tráng thua ủ rũ lui về Dạ nảo nề bao nỗi chua ê… Đánh nhau lần 3: Năm ất hợi, bộn bề quốc tang (12) Nguyễn Phúc Lan nối đời nghiệp Chúa (13) Nhưng tên Ánh quyết múa thương trường Gây nội chiến xem thường quân pháp… Nguyễn Phúc Khuê báo đáp sơn hà Sai quân đánh- Ánh là tù binh. Đặt đất nước lên tình cao cả Đành giết đi bởi đã loạn thần. Trịnh thấy Nguyễn bất phân nhịn nhục Bèn sai tướng giành giựt Bố Chính Đóng Nhật Lệ toan tính mưu sâu… Năm quí tị, nối cầu chiến sự (14) Tự rước vua, xua lấy đại binh Vào Bố Chính định bề áp đảo Nhưng chẳng may mộng ảo tan tành Bởi khí hậu sẳn dành quân Trịnh- Quá nóng bức sanh bịnh ngặt nghèo Đành điều binh lội, trèo... về Bắc ………………………………. R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 18.04.2009 04:39:37 bởi Viet duong nhan >
7 LÊ CHÂN TÔNG ( 1643-1649) Niên hiệu: Phúc Thái Đánh nhau lần 4: Năm mậu tí, Trịnh sai Văn Hiển (15)
Mang thủy bộ thẳng lộ vào Nam
Đánh Nhật lệ- chẳng kham nổi Nguyễn
Lũy Trường Dực ví bục thành đồng
Thêm tấc lòng trung kiên Phúc Phấn
Hất kẻ thù từng đợt tấn công.
Mong chóng thắng, Chúa sai Phúc Tần
Đưa tinh binh quyết quầng với Trịnh
Đến Quảng Bình hội bàn chư tướng:
Giặc tuy nhiều, thiếu người đánh giỏi
Đợi đêm khuya mòn mỏi thiếp đi
Ta xua voi tung vòi xông trận
Dùng đại binh khóa chận đuôi đầu
Ắt giặc tan bởi đâu ngờ đến...! Rồi cấp tốc ban lệnh thi hành: Dành quân thủy phục sông Cẩm La ( Trịnh chạy về đổ ra hạ thủ) Nguyễn Hữu Tiến làm chủ Trăm voi Đợi canh năm xả vòi húc giặc Còn bộ binh xếp đặt theo sau Phản công nhanh cùng nhau đoạt giáo…! Quân tướng Trịnh xương máu chất chồng Lồng lên nhau tìm đường thoát thân Gặp phục binh bồi trận kinh hoàng Về Lam Giang hoang mang cực độ. Rộ tù binh thiếu đủ ba ngàn Cùng chư tướng thuộc hàng bại trận. Trịnh Tráng thua ôm hận khôn nguôi Sai quan tướng lùi trấn Hoành Sơn (16). Bắc Bố Chính chẳng hơn gì mấy Phòng quân Nguyễn chộp lấy cơ may. Nay trong Nam Chúa Thượng mất đi Truyền bá nghiệp cho con Phúc Tần (17). Lần về Bắc Chân Tông băng hà (18) Không có con để mà nối dõi. Cõi giang san ai mang trọng trách? Hay bù nhìn- anh ách trong tâm? Quyền lực kém tài năng chẳng có Lên ngai vua nhòm ngó được gì??? Chẳng so bì Tráng rước Thần Tông (19)- Thái Thượng Hòang ngồi không chiếc ghế. …………………………………………… R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 16.04.2009 19:21:10 bởi Viet duong nhan >
8. LÊ THẦN TÔNG ( 1649-1662)-LẦN 2 Niên hiệu : + Khánh Đức ( 1649- 1652) + Thịnh Đức ( 1653- 1657) + Vĩnh Thọ ( 1658- 1661) + Vạn Khánh ( 1662) Trịnh mưu kế bao phen thảm bại Hại nước nhà lan cả lê dân. Thỏa kiêu căng lợi ích riêng mình (20) Lịnh đại quân bình nam Bố Chính. Đánh nhau lần 5: Nguyễn Phúc Tần toan tính hơn thua Xua binh tướng sang sông Linh Giang Dàn thế trận đánh bắc Bố Chính… Tướng họ Trịnh- Phạm Tất qui hàng Quan quân Nguyễn đánh tràn Hoành Sơn Giáp Hữu Đức giết hơn một nửa Tiến Hà Trung giặc chửa cản ngăn Năng rút chạy trấn giữ An Trường (21). Nguyễn lên đường chốt chặn Thạch Hà Trịnh thế là đóng cửa Đại Nại. Trịnh e ngại cho triệu tướng về (22) Cử Trịnh Trượng tư bề thống lĩnh. Trượng tiến binh đến huyện Kỳ Hoa- Cửa Kỳ La- thủy binh trấn thủ… Nguyễn Hữu Tiến cho rũ cờ đào Sang Ling Giang đợi chào quân địch… Trịnh Trượng nghi mù mịt kế giang (!) Chẳng đuổi theo tọa an Lạc Xuyên Sai ít quân giữa yên Hà Trung (23) Nguyễn Hữu Tiến ung dung trở lại Dồn phá trại đuổi về Châu Nhai Trên đà thắng đánh bay Lạc Xuyên. Binh tướng Trịnh chẳng yên ngơi nghỉ Chạy An Tràng rên rỉ chiến chinh. Tin thất trận bay vèo Thăng Long Trịnh giáng Trượng xuống còn đô đốc Sai Trịnh Tạc tức tốc lên đường Nắm binh quyền đảm đương chiến sự Dự chưa lâu bị gọi trở về Giao Quang Nhiêu tư bề lĩnh quản … Chia quân bộ đóng làng Tiếp Vũ Còn thủy quân trấn giữ Khu Độc. Năm bính thân, ngang dọc tung hòanh (24) Nguyễn Hữu Tiến lợi giành Tiếp Vũ... Nguyễn Hữu Dật đánh bật Quang Nhiêu Quan quân Trịnh bám víu An Tràng Nhiêu băng ngàn cáo dâng tạ tội Xin viện binh chẳng đợi thêm lâu Tình thế ngặt canh thâu lắm mộng… Tráng sai con vũ lộng thần oai Quản binh nhung trấn ngay Nghệ An (25) Toàn đến nơi phân ban khắp ngã Nhưng hàng ngũ cũng rã tan ngay Bởi nhà Nguyễn binh hay tướng giỏi Đánh nam Giới thu lợi chiến thuyền Tràn lam Giang- văn Thiêm trốn chạy…. Tòan chịu thua nhẩn nại chờ thời. Giữ Nghệ An ban lời giáo huấn Đãi tướng sĩ, nới cứng lê dân… Khắp xa gần ai ai cũng kính. Định chưa lâu Trịnh Tráng chầu trời Trịnh Tạc thay, sợ dời ngôi chủ Hiềm tỵ em hội đủ đức tài Sai Trịnh Căn ngày ngày giám sát… Sau triệu về hạch sách vu vơ Mượn việc tang để quờ bắt tội Giam ngục tối bít lối trở ra Thật tiếc thay , tài hoa mai một! Năm đinh hơi, đột ngột xuất binh (26) Chia ba đạo quyết bình họ Nguyễn Mọi quyền hành đều chuyển Trịnh Căn. Sang Lam Giang hung hăng càn quét Đánh Nam Hoa hò hét ba quân (27) (...) Kế bại lộ tự dưng rước nhụt Về bên sông thúc giục ngăn ngừa. Năm mậu tuấn, Trịnh bừa Tuần Lễ (28) Để bảo toàn quân Nguyễn phải lui Năm canh tí phản vùi tốc chiến (29) Quân Trịnh thua bay biến tinh thần. Trong tháng chín dần dần hồi tỉnh Trịnh sai quân chiếm lĩnh Lận Sơn Giữ thế thủ đôi bên bình diện. Đánh nhau lần 6: Năm tân sửu Tạc cử đại binh (30) Rước vua Lê về bình phương Nam Đánh Phúc Lộc chẳng kham sức cản. Năm nhâm dần chán nản rút lui (31) Đến tháng chín buồn vui xen lẩn Vua Thần Tông vội ẩn hư vô (32) ……………………………….. R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 16.04.2009 19:23:29 bởi Viet duong nhan >
9. LÊ HUYỀN TÔNG (1663- 1672) Niên hiệu: cảnh Trị. Thái Tử Vũ lên ngồi ngôi báu Tức Huyền Tông niên hiệu Cảnh Trị Chín năm trời mùi vị như nhau Bậc đế vương sao mà yếu thế? Để quyền thần vạch kế bày mưu Nắm vận nước sầu u muôn thuở!!! Ở triều Ngài mở đầu thông sứ Cấm gia Tô truyền đạo lê dân Mười chín tuổi ra thân thiên cổ Ngai vàng kia thế chỗ- Gia Tông. ……………………………….. R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 16.04.2009 19:25:24 bởi Viet duong nhan >
10. LÊ GIA TÔNG ( 1672-1675) Niên hiệu: + Dương Đức ( 1672- 1673) + Đức Nghiệp ( 1674-1675) Đánh nhau lần 7: Năm nhâm tý, Tạc mong thôn tính (1) Rước Gia Tông vào bắc Bố Chính Mang đại quân nhất bình họ Nguyễn Cử Trịnh Căn- Nguyên Súy- thủy quân Còn bộ binh- Lê Hiến- Thống suất Cùng ra sức thu hồi đất đai. Chúa Hiền hay sai em Nguyễn Hiệp Hợp quân cùng Hữu Dật, Mỹ Đức Tổ chức nơi hiểm yếu vững vàng Chúa theo sau nhịp nhàng cứu ứng. Trịnh hung hăng muốn bứng Trấn Ninh Đôi ba phen ngỡ bình thành lũy Gặp Hữu Dật bền bỉ kiên trung Cùng ba quân chung vai gìn giữ. Trịnh chẳng kham thành thử lui về Đóng Bố Chính nảo nề nghĩ kế Đến tháng chạp khí thế lụi dần Bở Trịnh Căn lần lần trở bệnh Lệnh Lê Hiến giữ thành Nghệ An, Lê Sĩ Triệt trấn ngang Hà Trung Dùng Linh Giang giới hạn phân đôi Về Thăng Long nghỉ ngơi tịnh dưỡng. …………………………………………. LỜI BÌNH Bốn mươi lăm năm động can qua Bảy lần đánh- oán ca dân chúng Hại nước nhà rẻ rúng tình thâm Đoạt danh vị lương tâm héo úa Ép vua Lê lệ ứa nhạt nhòa! Triều thần đâu để sầu muôn thuở! Nhỡ ngoại bang xuất thủ bất ngờ Sao giữ vững ngọn cờ chính nghĩa? ……………………………………… R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 16.04.2009 19:28:03 bởi Viet duong nhan >
C. Việc làm của họ Trịnh ở đất Bắc 1- Giao thiệp nhà Minh: Năm quí dậu nhà Minh mất nước (1) Bởi Đại Thanh đã tướt đoạt quyền Truyền vua Nam qua sang triều cống Giữ giao hòa cài chống bất dung. Trịnh Tạc thu xin cống, cầu phong. Năm đinh mùi ước mong toại nguyện (2) Phong Gia Tông- An Nam Quốc Vương Mọi công việc đều nương ý tốt Lấy hòa bình nồng cốt yên dân. ………………………………….. 2- Lấy đất Cao Bằng: Năm đinh vị đánh hất Cao Bằng 93) Đặt cai trị như hằng mơ ước Mạc Kính Vũ bị tướt đoạt quyền Chạy sang Tàu lo liền các quan Cầu vua Thanh bảo an họ Trịnh Trả Cao Bằng- luật định trước đây (4). Được hậu thuẩn Trịnh cay trao trả Triệu quan về bởi đã bình xong(5). Sau Tam Quế bội phản nhà Thanh (6) Dấy nghĩa binh đoạt giành Vân, Quảng (7) Mạc Kính Vũ nhập đảng theo về… Tam Quế mất nảo nề thế đứng. Nhân dịp này Trịnh bứng tận nơi (8) Sai chư tướng chẳng lơi tốc chiến (9) Tiến quân nhanh đoạt lấy Cao Bằng Vũ Kính trốn sang đằng Long Châu. Quan Thanh bắt hơi đâu chiếu cố Trả An Nam tự xử phản loàn. Kể từ ấy chẳng còn đất Mạc (10) Hạt Cao Bằng về tay họ Trịnh. R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 16.04.2009 21:44:39 bởi SĨ ĐOAN >
Việc quan chế ban lịnh đổi thay Mỗi phủ Chúa đặt ngay Lục Phiên Riêng bên vua cũng ra Lục Bộ Các quan chức ngồ ngộ hơn xưa: Vừa văn, võ có cả Giám Ban (11) Mọi quyền năng gọn gàng phủ Chúa. Vài ba năm đưa hâm một lần Quan chẳng xứng cách dần thứ bậc Khi hưu trí cho ăn dân lộc (12). Thời bấy giờ có độc phép hay (13) Cấm quan viên lập bày trang trại Nuôi tôi tớ sở tại làm quan. Dần về sau Trịnh Giang trở đi (14) Chúa xa xỉ chẳng nghĩ lê dân Moi móc tiền lập lệ bán buôn- Từ tứ phẩm ai tuôn tiền cược Sáu trăm quan thì được thăng bậc. Trớ trêu thay ! Sự thật rành rành: Dân chân trắng cũng giành chức quan (15) Từ tri phủ - hai ngàn tám trăm (16) Từ tri huyện cũng dăm ngàn tám (17). Việc binh chế nhẩm càng tệ hại Hai thứ quân phân loại rõ ràng (18). Về luật hình dể dàng thuận lợi Không để dân chờ đợi mỏi mòn. Về sưu thuế chẳng còn phải nói Đoái hoài dân dựa theo mức sống Đóng nộp đều mọi thứ định phân (19); Cân rõ ràng thu chi vừa phải (20); Cải đổi nhiều từ việc khai mỏ (21); Tỏ quan tâm hai sở đúc tiền (22). Liền giáp thìn, định lại đong lường (23)... Tường tận hiểu sức học muôn dân (24) Nâng in bản phát hành trong nước Tước quyền mua sách học của Tàu. Vào hậu Lê học nho chú trọng Trong canh thìn, mở khoa thi Hội (25) Nội ba năm tổ chức một lần Dần về sau, mậu ngọ thi Hương (26) Trường khắp châu đâu đâu cũng có (27) Khó về sau muốn thi nộp tiền (28) Hiền đức mấy mạt nghèo phải hỏng(!) Võng lộng sang thuộc hàng nặng túi(!) Thúi tha thay! Quan trường tham nhũng Lủng đọan trên lan tận phòng ban. Đang đời vua Dụ Tông- Trịnh Cương Trường học võ mở ra truyền giảng Hạn ba năm trổ tài thu thập (29), Lập võ miếu thờ vị hiền nhân (30) Phân xuân thu đôi mùa tế lễ. Để mai sau rõ thời hiện tại Sai Công Trứ biên soạn Sử nhà (31) Đà khúc chiết từ vua Trang Tông Không ngắt quãng đến Lê Thần Tông. Trông mong đợi hòan thành tốt đẹp (32) Dẹp sang lề chẳng in thành sách. Mách Sĩ Dương xem xét tận tình (33) Đình lại tiếp bởi ông tạ thế. Kế theo sau – Lê Hi,Quí Đức (34) Thức canh thâu biên soạn rõ ràng Càng lôgic hai vì vua kế (35) Kể tất cả trọn mười ba quyển Tuyển tập gọi- Quốc sử Thực Lục. Giục Trịnh Sâm sai người biên soạn (36) Chọn Hy Tông đến đời Ý Tông (37) Hòng lưu trử quốc sử nước nhà. Là vị Chúa- Trịnh Tạc, Căn, Cương Biết yêu thương chăn dắt dân tình Biết sửa sang nhận nhìn sáng suốt Đưa thần dân khỏi buốt giá sương. Nhờ bề tôi trung lương hiền giỏi(38) Giúp quí ông học hỏi nhiều điều… R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 18.04.2009 04:38:29 bởi Viet duong nhan >
Điêu đứng thay Trịnh Giang nối nghiệp Giết vua Lê, diệt cả trung thần (39); Hay bạo ngược bất cần tín, nghĩa; Tiêu xa xỉ, xén tỉa riêng mình; Thuế má cao oán tình nhân thái! Sưu dịch nặng- ái ngại muôn dân Khắp nơi nơi ai cười, ai khóc??? Giặc nổi lên muốn róc bay đầu Đường trạm sá đâu đâu cũng nghẹt. Phòng những khi bị kẹt bất thần Lên núi cao lập đồn hỏa hiệu Đốt cửa cầu- dự liệu về sau. Các tôn thất đổi trao triều thần (40) Đốt Kinh thành quyết dần họ Trịnh. Lịnh chưa ban mưu kế bất thành Phải đọn đành bỏ dở trốn đi. Khắp nơi nơi ai ghì sức nổi?(41) Mượn phù Lê dời đổi Trịnh Giang- Mặt đông nam mang bừa, vác gậy… Cướp các thôn vây hảm ấp, thành Quan quân Trịnh cũng đành bó tay. Nhưng Trịnh Giang nào hay nào biết Lo hoang dâm kẻo tiếc cuộc đời (!) Bỏ ngoài tai những lời trọng đại Giao hoạn thần bại hoại triều cương. (42) Quan phủ Liêu định lường mọi lẻ (43) Truất Trịnh Giang một kẻ tồi tàn Đưa Trịnh Doang thăng đàng nghiệp Chúa. Giặc nổi lên tua túa ngõ làng Được tướng giỏi chẳng màng sinh tử Chẳng bao bao thành thử yên lành. Mệnh sẳn dành cho giặc Ngân Già (44) Võ Đình Dung cũng là dũng trí (45) Giết Kim Qua có lý của mình (46) Nhưng tình hình binh lương quá mỏng Trịnh ra tay đành hỏng cuộc đời (47) Giặc Ninh Xá định dời càn khôn (48) Cùng số phận vùi chôn sự nghiệp. Nguyễn Hữu cầu được dịp ngước lên (49) Tên tuổi nổi bởi tài thêm đức Cướp của giàu tiếp sức dân đen Chiếm Đồ Sơn và đất Vân Đồn. Năm quí tỵ, Cầu dồn Trịnh Bảng (50) Xuống âm ty nhập đảng Kim Qua. Sau Ngũ Phúc mới ra vây hảm(...) Nguyễn Hữu Cầu lược đảm hơn ai Thoát rất nhanh đánh thành Kinh Bắc Quan trấn thủ chạy vắt cẳng giò (51) Gây tò mò náo động Kinh sư.
Hữu Cầu như trên trời rơi xuống: Bị rượt đuổi luống cuống chạy đi, Phá Trương Khuông lách luồng trốn mất (52), Hất Tam Giai vây dinh Thị Cầu (53)... Binh tướng Trịnh nhứt đầu chóng mặt Chỉ Đình Trọng đánh bật mà thôi (54) Nên Hữu cầu- lôi thôi nghĩ kế Đổ xuống sông thi thể mẹ Ngài. Mối hận kia nới dài thêm nữa Trả thù nhà- nghiêng ngữa nước non! Năm bính dần, tìm con đường sống (55) Nguyễn Hữu Cầu bớt chống Trịnh Doanh Xin hàng phục chẳng manh phản động Chúa tán thành nguyện vọng ước ao Phong chức tước để xao quên lãng (56) Mang sắc dụ ra cản Đình Trọng (57)(...) Ngài bất tuân điều động ba quân Huyết sục sôi quyết phân thắng bại. Cầu đã hàng sao lại cướp phá? Hay Trịnh Doanh nào há tin ông? Thêm Đình Trọng truy không mệt mỏi Trêu anh tài sao khỏi hờn căm! Để muôn đời lưu danh là giặc Nhơ sử xanh một bậc trí tài!!! Phạm Đình Trọng đánh hoài đuổi miết Cầu bất ngờ đánh phá Kinh Đô Ngay trong đêm thua độ Cẩm Giang (58) Mang quân tràn lướt bến Bồ Đề. Trịnh Doanh hay ra ngay Nam Tân (59) Phạm Đình Trọng nhanh chân tập hậu … Cầu khó đậu về hội Công Chất (60) Cướp hai huyện đánh hất quan binh(61). Bị rượt đuổi rong ruỗi Nghệ An. Hợp đảng Diên bình yên hạ trại (62). Trọng nhẩn nại bám đuổi tới cùng Làng Hòang Mai lạnh lùng đóng cũi (63) Giãi Hữu Cầu bù chuỗi rát đau.
Nguyễn Danh Phương gọi thường Quận Hẻo Theo Tế, Bồng nổi loạn sơn Tây (64) Năm canh thìn, chẳng hay chủ bại (65) Cùng dư đảng nhẩn nại đứng lên Núi Tam Đảo chọn nền căn bản (66) Mộ quân lương thỏa mãn anh hào Cho người vào giã dối qui hàng. Trịnh tạm ưng- mọi đàng dấy loạn. Năm giáp tí Phương chọn Việt Trì (67) Hơn vạn quân gan lì bám giữ Đánh cướp phá tồn trử quân nhu. Quan Đình Ức bực tức bao vây (68) Phương bỏ chạy về ngay Thanh Linh (69) Lập dinh trại xưng danh thiên hạ Xây cung điện kiểu mạ vàng son Đặt quan thuộc thu gom các thuế… Đất Tuyên Quang thanh thế lẫy lừng Non mười năm như từng một nước Cõi trời Nam ai ước được nào? Năm canh ngọ Doanh vào tiêu diệt (70) Quân nhiệt liệt phá tan Ức Kỳ (71) Xông Hương Giang không bì súng đạn (72) Doanh trao gươm kì hạn Nguyễn Phan (73): Chiếm giữ đồn- bình an sống sót…! Nghe lướt qua giật thót tim gan. Vì giang san xả thân nghiệp chúa Xua binh vào cởi bào xuống bộ Trước ba quân thổ lộ tâm tình: Đấng mày râu hết mình vì nước Trước trung thành tỏ chí nam nhi! Hôm nay đi trĩu nặng sơn hà Ai cũng là ta mến ta thương! Vậy đừng vương nếu còn con dạy, Cha mẹ già- chớ ngại lui cho… Chẳng do dự quân hò xông tới Phá Tam Giang cày xới tan tành. Danh Phương đành giữ đồn Ngọc Bôi… Bị đánh rát vội chạy Độc Tôn (74) Làng Tĩnh Luyện còn đồn đâu nữa! (75) Đoạn cuộc đời binh lửa từ đây. Giải về Kinh ngay làng Xuân Hi Gặp đang khi giải Nguyễn Hữu Cầu Doanh bắt đầu mở tiệc khao quân- Tướng đại bại phải tuân thủ lệnh: Phương dâng rượu, Cầu tự thổi kèn… Quân tướng Trịnh một phen thỏa dạ Về đến Kinh thiên hạ đón xem. Hai tướng giặc được đem xử chém.
Hoàng Công Chất chạy vào Hưng Hóa Hợp với Thành nào há chịu yên. Năm ất tỵ xóa tên giặc Thành (76) Chất yên lành giữ động Mãnh Thiên (77) Chiếm mấy châu chẳng kiêng nể Trịnh. Năm kỷ sửu, Sâm lịnh tấn công (78) Nhưng tên Chất cũng không còn nữa Toàn thất thủ ủ rũ sang Tàu (79) Đồ đảng tan đành chào binh nghiệp. Lê Duy Mật từ dịp giết chúa Mưu bại lộ túa vào Thanh Hóa Chiêu tập binh đợi phá Kinh Thành. Năm canh thân lấn giành Hưng- Sơn (80) Về với Tương giữ đồn Ngọc Lâu (81) Bị tướng Trịnh bừa sâu- Tương- tử (82) Lê Duy Mật chạy giữ Trình Quang (83) Sai người sang cầu cứu Vũ Vương (84) Nhưng Chúa Nguyễn chẳng nương theo ý. Tự xử lý chiếm đất Hưng- Thanh (85) Rồi rút nhanh giữ vững Trấn Ninh. Chúa Trịnh Sâm bắn tin vỗ về Mật chẳnh hề lay động tâm tư. Năm kỷ mão, Sâm thảo phạt trừ (86) Chia ba đạo từ từ tiến đánh (87) Vây Trùng Quang Mật lánh không ra Giữ yếu hiểm chẳng thà chịu chết. Lại Thế Chiêu lết thết qui hàng Mở cửa lũy Trịnh tràn chiếm cứ. Mật biết rễ là thứ phụ tình Cùng gia đình lánh xa trần tục! Tất cả đã đưa vào TV
<bài viết được chỉnh sửa lúc 21.04.2009 18:34:16 bởi Viet duong nhan >
D.Công việc họ Nguyễn ở miền nam: Góc phương nam nửa cõi sơn hà Nguyễn trấn giữ như là của riêng! Sông núi thiêng ấm áp tình người Hào khí sảng nụ cười hoa nở Vang lâng bang rực rỡ đất trời Truyển nối nghiệp đời đời như ý Mọi công việc xử lý chu toàn Chẳng ràng buộc dẫu còn họ Trịnh. Về quan chế chẳng vịn vào ai Tự bổ sai chư tướng dưới quyền (1) Năm đinh hợi, Nguyễn mở khoa thi (2) Năm ất hợi dụng ngay phủ Chúa (3) Năm canh thìn có phần sửa đổi (4) Cơ chế thi nông nổi sơ sài. Việc võ bị phân chia năm đội )5) Số vạn người chẳng trội hơn ba. Năm tân mùi lập ra sở, trường (6) Đúc đại bác- nhật thường bắn súng Tập voi, ngựa khiến chúng chóng thuần phòng chiến tranh lúc dừng lúc tiến. Việc thuế má định kiến rõ ràng (7) Lập sổ kê dể dàng kiểm soát (8) Tiền thu chi- khắc lót Thái Bình (9) R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 27.04.2009 21:35:44 bởi Viet duong nhan >
a. Đánh lấy Chiêm Thành: Năm tân hợi tình hình đổi khác (10) Nguyễn Hoàng vào đánh rát nước Chiêm Thu lấy đất lập thêm Phú Yên (11) Năm quí tỵ ngữa nghiêng nơi ấy (12) Bởi vua Chiêm cố dấy can qua (...) Nguyễn Phúc Tần chẳng tha tội quấy Sai Hùng Lộc sang đấy bình Chiêm Bà Thấm sợ dâng thư hàng phục (13) Chúa Phúc Tần theo tục phân chia (14): Phan Lang kia trở vào cho giữ Ngược trở ra lập phủ Thái Bình (15) Đặt tư dinh- Hùng Lộc- Thái thú (16). Năm quí dậu chẳng chú lệ cống (17) Chúa Nguyễn sai tổng binh Hữu Kính (18) Đem tinh binh đánh úp Chiêm Thành Bắt Bà Tranh thêm bành thần tử (19) Đổi Thuận phủ giao cho trấn giữ (20) Mặc theo Nam phủ dụ dân Chiêm. Sang niên sau đổi trấn thuận thành (21). Năm đinh sửu đặt phủ Thuận Bình (22) Lấy Phan Lang, Phan Lý làm huyện (23) Nước Chiêm Thành mọi chuyện xong xuôi Biến mất hẳn buồn vui khôn tả Ngậm ngùi thay lã chã sầu đong!!! R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 27.04.2009 21:40:51 bởi Viet duong nhan >
b. Mở đất Nam Việt và sự giao thiệp với Chân Lạp: Dưới Mê Kông lắm sông nhiều ngòi (24) Đất phì nhiêu thuộc nòi Chân Lạp (25) Năm mậu tuất vua nhập âm ty (26) Chú- cháu tranh- chạy đi cầu Nguyễn Chúa Hiền tuyển quan binh sang giúp (27) Tại Mỗi Xuy đánh úp Ong Chân (28) Giam Quảng Bình sau ban về nước. Theo qui ước phải nộp cống triều Nên biết điều bên vực người Nam (29) Năm giáp dần, nội chiến Chân Lạp (30) Nặc Ong Đài dung nạp Tiêm La (31) Xuất binh ra đánh Nặc Ong Nộn... Dinh Thái Khang- Nộn sang cầu cứu (32) Chư tướng Nguyễn vội chuyển quân qua Phá Sài Gòn còn vây Nam Vang Nặc Ong Đài bỏ ngang thành lũy Chạy vào rừng ngẫm nghĩ chua cay Gởi xác thân ai hay ai tỏ? Nặc Ong Thu hiểu rõ tình hình Bó tay hàng- nhận nhìn sáng suốt. Vì dòng trưởng được hưởng chức Vương (34) Đóng Long Úc lập đường tự chủ (35) Nặc ong Nộn thành thủ nhị Vương Trấn Sài Gòn thường xuyên triều cống(36). R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 27.04.2009 21:41:29 bởi Viet duong nhan >
Thống kê hiện tại
Hiện đang có 0 thành viên và 2 bạn đọc.
Kiểu: