TRĂNG VẠN CỔ Trăng quê đủng đỉnh lưng đồi
Mây là tình nhỏ xa xôi lững lờ
Em là một khoảng trời thơ
Trăng là một mối tình hờ với ta
Đêm về đêm trắng sương ngà
Trăng về trăng rọi lòng ta giữa đời
Dưới trăng nhánh lựu lả lơi
Lửa tàn theo cánh hoa thời Nguyễn Du *1
gió đưa bụi Trúc như ru
Tình Hàn mặc tử thiên thu tơ lòng *2
Trần gian nợ gánh long đong
Cung Trăng dạo cảnh buồn không Tản Đà ! *3
Ta ngồi mộng mị trăng xa
Trăng xưa, trăng cũ vẫn là trăng nay
Vạn năm nhân thế đổi thay
Cổ nhân lớp lớp cạn say trăng nồng
Ánh vàng huyền diệu thinh không
Tỏa soi tâm sự trong lòng thế gian
Khi vui khúc nhạc cung đàn
Khi nâng chén cạn mơ màng tình say
Khi buồn lay lắt trăng mây
Khi tình xa cách nữa đầy, nữa vơi
Vạn năm xoay chuyển thế thời
Mặc cho gió thổi mây trôi lững lờ
Thời này ta ngắm trăng mơ
Thời xưa cũng thế, bây giờ - cổ nhân
Mơ Trăng, thả mộng xuất thần
Thi ca muôn vẻ tương thân tỏ lòng
Nhớ người thuở trước hồn vong
Ôm trăng mà chết say lòng thi nhân. *4
Mặc Tiêu Phong
Vu lan 2014
P/S :
*1 : dưới trăng quyên đã gọi hè
Đầu tường lửa lựu lập lòe đơm bông
Nguyễn Du
- (Xuân đã tàn hạ đến) mượn câu thơ của ND để nói đến trời bắt đầu vào Thu, Hạ đã tàn.
*2 :mượn ý Thơ trong bài Đây Thôn Vỹ Dạ của Hàn mặc Tử để nói đến một chuyện tình buồn...
*3 : mượn ý bài Thơ :
Muốn Làm Thằng Cuội
Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!
Trần giới em nay chán nữa rồi.
Cung Quế đã ai ngồi đó chửa?
Cành đa xin chị nhắc lên chơi.
Có bàu có bạn, can chi tủi,
Cùng gió cùng mây, thế mới vui.
Rồi cứ mỗi năm rằm tháng tám,
Tựa nhau trông xuống thế gian,cười.
-Tản Đà -
*4 : Lý Bạch :
Được mệnh danh là tiên thơ, Lý Bạch (701-762) là nhà thơ lãng mạn kiệt xuất đời nhà Đường, Trung Quốc. Về cái chết của ông, ngươi đời sau có rất nhiều quan điểm. Một quan điểm nói, Lý Bạch chết vì bệnh tật, quan điểm khác lại cho rằng ông bị chết đuối. Trong cuốn “Thảo đường tập tự” viết về tập thơ Lý Bạch, tác giả Lý Dương Băng nói, Lý Bạch bị bệnh chết. Từ đó, khi nói về nguyên nhân cái chết của Lý Bạch, người đời sau đều dựa vào ý kiến này. Lý Bạch là người nghiện rượu nặng, đặc biệt là những năm cuối đời. “Uống cuồng” là một phương thức sống của ông, cho nên uống quá nhiều sinh bệnh là điều có thể sảy ra. Trong tập “Lý Hàn Lâm thi” của nhà thơ cuối đời Đường Bì Nhật Hưu
có câu “ Uống nhiều sườn bị thối, hồn say về âm ti” (chỉ bệnh sơ gan, ung thư gan, lá lách do uống quá nhiều rượu gây ra) chỉ rõ Lý Bạch vì say mà sinh bệnh. Quách Mạt Nhược cũng nói, năm 61tuổi Lý Bạch còn đi du ngoạn Kim Lăng, thường qua lại hai quận Tuyên Thành, Lịch Dương. Lý Quảng từng nói, Lý Bạch có quyết định tòng quân, đến Kim Lăng thì phát bệnh, đành quay về. Lúc đó, ông đã đang ở thời kỳ đầu “căn bệnh thối sườn”. Lúc đó căn bệnh này gọi là “bệnh cổ trướng”. Quách Mạt Nhược lại nói, năm 62 tuổi khi đang chữa bệnh ở Đường Đô, bệnh tình của Lý Bạch đã biến thành mãn tính, ngực bụng bắt đầu sưng to, trở thành “bệnh thối sườn”. Đến tháng 11, ông đã qua đời. Sách “Cựu Đường thư” cũng nói, Lý Bạch vì uống rượu quá độ, dẫn đến bệnh tật, chết ở Tuyên Thành. Lý Bạch suốt đời yêu rượu, yêu trăng, cậy tài sống ngông cuồng, coi khinh quyền quý, tài năng tế thế song vận số long đong. Tuy có “chí chim bằng” song ông luôn ôm hận “tóc trắng ba nghìn trượng”, lấy rượu giải sầu, “Nâng chén tiêu sầu càng sầu thêm”.
Song Lý Bạch vẫn tham uống, khi bệnh đến mức độ vô phương cứu chữa, cái chết khó tránh khỏi. Tuy nhiên, Lý Bạch thọ 62 tuổi, thời đó cũng được coi là trường thọ rồi. Quan điểm Lý Bạch bị chết đuối cũng có căn cứ nhất định. Vương Đình Bảo trong “Đường Chích Ngôn” có nói: “Lý Bạch mặc áo bào gốm vua ban, bơi trên sông Thái Thạch, ngạo mạn tự đắc, bên cạnh không có ai bơi cùng, vì say rượu muốn vờn trăng trong nước mà chết”. Hồng Mạn đời Tống trong “Dung trai tuỳ bút” cũng có ghi chép tương tự, có điều phía trước thêm ba chữ “thế tục ngôn”. Ý nghĩa của ba chữ này là muốn nói, truyền thuyết trong dân gian xuất phát từ sự tưởng tượng tốt đẹp. Điều đáng nói, truyền thuyết mang màu sắc lãng mạn này lại xuất hiện sau khi Lý Bạch qua đời ít lâu, chứ không phải đợi lưu truyền. Đến đời Nguyên, trong vở kịch “Lý Thái Bạch lưu dạ lang” do tác giả Vương Bá biên soạn cũng đề cập đến chuyện Lý Bạch chết đuối. Tuy nghệ thuật không đồng nghĩa với hiện thực, song lời kể này không phải không có căn cứ. Đối với những người hâm mộ thơ Lý Bạch, họ muốn tin ông do “vớt trăng rơi xuống sông” mà chết. Nhà thơ vốn coi trăng là tượng trưng cho sự cao thượng trong sáng, cho nên họ mong muốn và chấp nhận quan niệm Lý Bạch bị chết đuối hơn. Tuy nhiên, nhận định về việc Lý Bạch chết vì uống rượu quá nhiều hay bị chết đuối, đến nay vẫn chưa được phân định rõ ràng.