Thứ ba, 12/7/2005, 15:00 GMT+7
Giấc mơ đổi đời của những em bé nghèo Ấn Độ Lò luyện thi của Anand Kumar.
Anupam Kumar, 17 tuổi, là con trai cả của một người lái xe ba bánh. Cậu sống trong ngôi nhà gạch mái tôn, lấy nước từ cái vòi nhỏ giọt và chịu cảnh mất điện thường xuyên. Ngôi nhà nằm bên một con đường đất tại Bihar, vùng quê nghèo khó nhất Ấn Độ.
Anupam học rất giỏi toán. Cậu tự học mọi thứ và muốn tìm hiểu liệu có sự sống ngoài trái đất hay không. Anupam nói muốn làm việc cho NASA.
"Việc khám phá các hành tinh khác ngày càng trở nên quan trọng vì trái đất này đang quá ô nhiễm", Anupam nói đầy vẻ nghiêm trọng.
Ngay gần nhà cậu, một gia đình lợn đang dũi đống rác trên mảnh đất trống. Mẹ cậu bé, bà Sudha Devi, người phụ nữ mới chỉ học hết lớp 6, ngồi quạt cho con bằng chiếc quạt bằng lá dừa.
Ông bố Srikrishna Jaiswal đã học qua lớp 10, mỉm cười nhìn cậu con trai. "Mục tiêu của nó thì cao lắm", ông nói.
"Em chẳng quan tâm đến việc phải đạt được đỉnh cao", Anupam cho biết. "Đối với em, làm điều gì đó tốt cho thế giới thì quan trọng hơn".
Giấc mộng lớn nhất của Anupam là đỗ vào Viện công nghệ Ấn Độ (IIT), trường đại học danh giá được thành lập ngay sau khi nước này giành độc lập năm 1947 và là nơi tạo ra những tài năng công nghệ và người khổng lồ của các tập đoàn.
Song để vào được ngôi trường này không hề dễ dàng. Trong số hơn 198.000 người tham dự kỳ thi đầu vào năm 2005, chỉ 3.890 người trúng tuyển.
Anupam không quen ai từng học IIT, cả bố mẹ cậu cũng vậy. Nhưng họ đều hiểu rằng nếu cậu đạt được điều đó thì cuộc sống của cả gia đình sẽ thay đổi. "Tôi cảm thấy rất áp lực, từ bên trong", cậu nói.
Anupam cho biết lúc nào trong đầu cậu cũng vang lên tiếng thúc giục cậu cứu cả gia đình khỏi nghèo đói và cậu phải làm việc đó thật nhanh. Và mẹ cậu bắt cậu gội đầu bằng cây lá móng, cách nhuộm tóc truyền thống của Ấn Độ. Ở tuổi 17, tóc của Anupam đang bạc đi.
Câu chuyện của Anupam thể hiện khát vọng của các chàng trai cô gái Ấn Độ, những người có nhiều cơ hội hơn thời cha mẹ họ nhưng phải chịu một cuộc sống cạnh tranh và căng thẳng hơn.
Hơn một nửa trong số gần một tỷ dân Ấn Độ là dưới tuổi 25 và cuộc cạnh tranh giữa họ rất khốc liệt, những người trung bình hoặc trên trung bình một chút sẽ bị bỏ lại phía sau. Và không ở đâu điều này đúng hơn ở Bihar, một bang tụt hậu ở Ấn Độ và động lực thoát ra khỏi đây lớn hơn bất kỳ nơi nào.
"Đối với những học sinh trung bình, họ không có cơ hội", Anand Kumar, 33 tuổi, người điều hành lớp luyện thi đầu vào của IIT, cho biết. "Thế hệ trẻ cảm thấy áp lực hơn thời chúng tôi. Giờ đây, cạnh tranh khốc liệt hơn nhiều".
Vào lúc 7h sáng khi mặt trời đã bắt đầu thiêu đốt, Kumar người ướt đầm mồ hôi, luyện cho một đám gần 600 học sinh, hầu hết là nam. "Giải phương trình sau đây", ông nói vào chiếc microphone lạo xạo và viết một phương trình lên bảng.
Tất cả số học sinh ngồi chen chúc trong phòng học mái tôn này đều đang chuẩn bị thi vào IIT mùa xuân tới. Họ mải miết ngoáy vào vở.
Mỗi tuần, Kumar luyện thi cho hơn 2.000 học sinh và mỗi em trả gần 100 USD cho cả năm học. 30 học sinh khác, những người có khả năng và nghèo túng nhất, được học miễn phí trong một khóa kéo dài 7 tháng. Kumar nhận được những lời dọa giết mà anh nghi ngờ là từ các đối thủ, những người cạnh tranh với anh vì mức học phí thấp mà anh đưa ra. Thậm chí một ngày gần đây, hai cảnh sát và hai bảo vệ đã đứng gác ở lối vào lớp học.
Mức độ cạnh tranh khốc liệt được thể hiện theo nhiều kiểu. Kumar nhớ lại một người hàng xóm của anh, do sức ép gia đình quá khủng khiếp và đã thi trượt vào IIT. Cậu bé 18 tuổi đó đã tự tử. Một học sinh cũ của anh, con trai của một nông dân nghèo, đã mắc bệnh trầm cảm sau khi thi trượt hồi năm ngoái.
Ở nhà, tiếng vô tuyến có thể ầm ĩ, nhạc mở to và điện có thể tắt, nhưng Anupam vẫn học, cha cậu bé cho biết. Trong các bữa tiệc của gia đình, Anupam ngồi im lặng trong góc phòng, cắm cúi đọc sách. Họ hàng khuyến cáo với Sudha Devi: "Thằng bé đến điên mất", họ nói với bà.
Việc học hành của Anupam bữa đực bữa cái, cũng như nhiều học sinh khác tại nước này, nơi hệ thống giáo dục thường không đồng đều. Cậu đã đăng ký vào một trường tư thục ở gần nhà và sau đó vào trường công lập khi lên lớp 9. Nhưng hầu hết các buổi học, giống như nhiều học sinh khác, cậu trốn tiết và tự học ở nhà. Thi thoảng, một gia sư toán do ấn tượng bởi sự nhanh nhẹn của Anupam đã giảng bài miễn phí cho cậu.
Anupam cho biết cậu bắt đầu say mê những bí ẩn của không gian khi lên lớp 9 sau khi xem loạt phim "Captain Vyom", trong đó một nhà phi hành vũ trụ bay khắp không gian để truy lùng những kẻ xấu.
Anupam nhớ lại chuyện cậu nói với mẹ về niềm say mê sự sống ngoài không gian và lời động viên rất đơn giản của bà: "Người ta chưa khám phá ra đâu, nhưng con có thể làm được điều đó", mẹ cậu nói.
"Nó nói có cái gì đó gọi là nghiên cứu và nó muốn trở thành nhà nghiên cứu", mẹ cậu bé cho hay.
Mùa xuân năm 2004, Anupam tự học và thi trượt vào IIT; chưa có trường hợp nào tự học mà đỗ được vào trường này. Sau đó, dưới sự giúp đỡ của Kumar, Anupam chuyên tâm vào học như một thầy tu.
Ngày 22/5, cậu lại thi tiếp, làm bài thi 6 tiếng gồm toán, vật lý và hóa học. Ngày 16/6, Anupam biết kết quả. Cậu đỗ vào IIT, đứng thứ 2.299.
Sau khi tốt nghiệp và bắt đầu làm việc, Anupam nói về kế hoạch của mình, việc đầu tiên của cậu là sửa lại nhà. Cậu muốn thay mái nhà, sau đó khoan một chiếc giếng để có thể lấy nước cho gần. Và ngay khi có thể, cậu muốn bố bỏ nghề lái xe ba bánh.
Ngọc Sơn (theo NYT)
http://www.vnexpress.net/Vietnam/The-gioi/Cuoc-song-do-day/2005/07/3B9DF7F5/