Trích đoạn: Mây

 Mây kính chào bác Lá và các cô chú anh chị ! Bé Mây vừa được sư phụ dạy cho cách làm một bài thơ đảo . Xin phép được post lên và nhận sự giúp đỡ góp ý của mọi người . Kính 
 
 
Tình ảo - Ảo tình


Ai bên cuộn giấc trọn tình say...?
Ảnh ảo tìm quanh quẩn tháng ngày
Xoay đổ tim hờn , mưa xối buốt
Ngã nghiêng lòng dỗi , nắng nhoè phai
Mây hoà bóng cũ , người mơ mộng
Đá hoá hồn xưa ,kẻ đắng cay 
Gầy dáng hắt hiu sầu , tủi , hận
Bay mờ mộng ảo , ai tìm ai...?



====================



Ai tìm ai , ảo mộng mờ bay...?
Hận , tủi , sầu hiu hắt dáng gầy
Cay đắng kẻ xưa , hồn hoá đá
Mộng mơ người cũ , bóng hoà mây
Phai nhoè nắng dỗi , lòng nghiêng ngã
Buốt xối mưa hờn , tim đổ xoay
Ngày tháng quẩn quanh tìm ảo ảnh
Say tình trọn giấc cuộn bên ai...

Mây
 
 
Kính chúc sức khoẻ Bác Lá , các cô chú ,anh chị.

 
Thân chào bạn Mây,
 
Ðây là loại thơ có tên thông dụng là "thuận nghịch đọc", rất khó làm. Nó rất công phu về phương diện kỹ thuật, đòi hỏi sự kiên nhẩn chọn chữ tìm lời sao cho đọc ngược đọc xuôi đều được. Nhưng thông thường thì rất khó đạt được đến mức hay đáng kể, bởi không diễn đạt được đúng mức mọi tâm tình của thi nhân. Vì lẽ muốn đọc xuôi đọc ngược gì cũng được thì câu thơ chỉ có thể nói đến những cái "chung chung" mà thôi, tức là không thể đi sát vào thực tế.
Loại thơ cầu kỳ này, mỗi thi nhân làm chơi một vài bài rồi thôi vì như đã nói, nó chỉ "chung chung", không diễn tả được những tình cảm riêng tư của mọi tình huống thông thường, ví dụ như những câu:
 
Ðập cổ kính ra tìm lấy bóng
Xếp tàn y lại để dành hơi
(Khóc Thị Bằng - Tự Ðức)
 
Sau đây là một vài bài rất công phu :
 
PHONG CẢNH TÂY HỒ
(thuận nghịch đọc)
đọc xuôi :
 
Ðầy vơi thực lạ cảnh Tây Hồ,
Trước tự Trời kia khéo vẻ đồ.
Mây lẫn nước xanh màu đúc ngọc,
Nguyệt lồng hoa thắm vẻ in châu.
Cây là tán rợp tầng cao thấp,
Sóng gợn cầm tâu nhịp nhỏ to.
Bầy sẵn thú vui non nước đủ,
Tây-Hồ giá ấy dễ đâu so !
 
đọc ngược :
 
So đâu dễ ấy giá Hồ-Tây !
Ðũ nước non vui thú sẳn bầy.
To nhỏ nhịp tâu cầm gợn sóng,
Thấp cao tầng rợp tán là cây.
Châu in vẻ thắm hoa lồng nguyệt,
Ngọc đúc màu xanh nước lẫn mây.
Ðồ vẻ khéo kia Trời tự trước,
Hồ Tây cảnh lạ thực vơi đầy !
Nguyển-huy-Lượng
 
XUÂN HỨNG
(đọc xuôi là Hán văn)
 
Thi đàn tế liễu lộng hoa hài
Khách bộ tùy sương ẩn bích đài
Kỳ cục đả thanh phong áp trận
Tửu biều khuynh bạch tuyết hòa bôi
Sơ liêm thấu nguyệt hương lung cúc
Tuyết án lăng hoa vị áp mai
Phi phất thảo am đầu tỉnh điếm
U tình cố nại thuộc quyên ai.
 
(đọc ngược là dịch nghĩa văn nôm)
 
Ai quen thuộc nấy có tình ư
Ðiếm tỉnh đầu am cỏ phất phơ
Mai ép mùi hoa lừng án tuyết
Cúc lồng hương nguyệt thấu rèm thưa
Chén hòa tuyết trắng nghiêng bầu rượu
Trận áp phong thanh đánh cuộc cờ
Rêu biếc in sương theo bước khách
Hài hoa lỏng lẻo tới đàn thơ.
Tự Ðức
 
Phạm Thái cũng có một bài đọc xuôi là hán văn, đọc ngược là nghĩa nôm tương tự như bài Xuân Hứng trên đây.
 
Cửa Sổ Ðêm Khuya (đọc xuôi 7 chữ)
 
Hoa cười nguyệt rọi cửa lồng gương
Lạ cảnh buồn thêm nợ vấn vương
Tha thướt liễu in hồ gợn bóng
Hững hờ mai thoảng gió đưa hương
Xa người nhớ cảnh tình lai láng
Vắng bạn ngâm thơ rượu bẽ bàng
Qua lại yến ngàn dâu ủ lá
Hòa đàn sẵn có dế bên tường.
Hàn Mặc Tử
 
(đọc xuôi 5 chữ đầu)
 
Hoa cười nguyệt rọi cửa
Lạ cảnh buồn thêm nợ
Tha thướt liễu in hồ
Hững hờ mai thoảng gió
Xa người nhớ cảnh tình
Vắng bạn ngâm thơ rượu
Qua lại yến ngàn dâu
Hòa đàn sẵn có dế.
 
(đọc xuôi 5 chữ chót)
 
Nguyệt rọi cửa lồng gương
Buồn thêm nợ vấn vương
Liễu in hồ gợn bóng
Mai thoảng gió đưa hương
Nhớ cảnh tình lai láng
Ngâm thơ rượu bẽ bàng
Yến ngàn dâu ủ lá
Sẵn có dế bên tường.
 
(đọc ngược 7 chữ)
 
Tường bên dế có sẵn đàn hòa
Lá ủ dâu ngàn yến lại qua
Bàng bẽ rượu thơ ngâm bạn vắng
Láng lai tình cảnh nhớ người xa
Hương đưa gió thoảng mai hờ hững
Bóng gợn hồ in liễu thướt tha
Vương vấn nợ thêm buồn cảnh lạ
Gương lồng cửa rọi nguyệt cười hoa.
 
(đọc ngược 5 chữ đầu)
 
Tường bên dế có sẵn
Lá ủ dâu ngàn yến
Bàng bẽ rượu thơ ngâm
Láng lai tình cảnh nhớ
Hương đưa gió thoảng mai
Bóng gợn hồ in liễu
Vương vấn nợ thêm buồn
Gương lồng cửa rọi nguyệt.
 
(đọc ngược 5 chữ chót)
 
Dế có sẵn đàn hòa
Dâu ngàn yến lại qua
Rượu thơ ngâm bạn vắng
Tình cảnh nhớ người xa
Gió thoảng mai hờ hững
Hồ in liễu thướt tha
Nợ thêm buồn cảnh lạ
Cửa rọi nguyệt cười hoa.
 
Hàn Mặc Tử
 
Vua Tự Ðức cũng có một bài Vô Ðề với 6 cách đọc như bài Cửa Sổ Ðêm Khuya trên đây.
 
Và sau đây là một bài của bạn TTL đưa về :
ttl có đọc được bài thơ này ... thấy hay ... nên dán ở đây để chia xẻ với các bạn thích thơ Đường, thất ngôn bát cú, tứ tuyệt ... và thơ tự do luôn.

THƯƠNG TIẾC
Nhật Hồng (Nguyễn-Thanh-Vân)

Cách 1.- Đọc Xuôi :

Vương tình lệ thảm, khóc hồn oan.
Nát rữa đời xuân, mộng dở dang !
Sương khói lạnh mờ, mây khuất nguyệt,
Gió mưa sầu rũ, phiếm rơi đàn !
Gương hờn tủi phận, vùi son phấn,
Luợc trách buồn duyên, lỡ đá vàng !
Hương sắc đắm chìm, thân mệnh bạc,
Thương lòng xót liễu, rụng đài trang !

Cách 2.- Đọc Ngược :

Trang đài rụng liễu xót lòng thương.
Bạc mệnh thân chìm, đắm sắc hương !
Vàng đá lỡ duyên buồn trách lược,
Phấn son vùi phận, tủi hờn gương !
Đàn rơi phiếm rũ, sầu mưa gió,
Nguyệt khuất mây mờ, lạnh khói sương !
Dang dở mộng xuân, đời rữa nát.
Oan hồn khóc thảm, lệ tình vương !

Cách 3.- Bỏ 2 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Xuôi :

Lệ thảm khóc hồn oan
Đời xuân mộng dở dang
Lạnh mờ mây khuất nguyệt
Sầu rũ phiếm rơi đàn
Tủi phận vùi son phấn
Buồn duyên lỡ đá vàng
Đắm chìm thân mệnh bạc
Xót liễu rụng đài trang

Cách 4.- Bỏ 2 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược :

Rụng liễu xót lòng thương
Thân chìm đắm sắc hương
Lỡ duyên buồn trách lược
Vùi phận tủi hờn gương
Phiếm rũ sầu mưa gió
Mây mờ lạnh khói sương
Mộng xuân đời rữa nát
Khóc thảm lệ tình vương

Cách 5 .- Bỏ 3 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Xuôi :

Thảm khóc hồn oan
Xuân mộng dở dang
Mờ mây khuất nguyệt
Rũ phiếm rơi đàn
Phận vùi son phấn
Duyên lỡ đá vàng
Chìm thân mệnh bạc
Liễu rụng đài trang

Cách 6.- Bỏ 3 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược :

Liễu xót lòng thương
Chìm đắm sắc hương
Duyên buồn trách lược
Phận tủi hờn gương
Rũ sầu mưa gió
Mờ lạnh khói sương
Xuân đời rữa nát
Thảm lệ tình vương

Cách 7 .- Bỏ 3 chữ cuối trong mỗi câu của Bài Đọc Xuôi :

Vương tình lệ thảm,
Nát rữa đời xuân
Sương khói lạnh mờ,
Gió mưa sầu rũ
Gương hờn tủi phận,
Lược trách buồn duyên
Hương sắc đắm chìm
Thương lòng xót liễu

Cách 8 .- Bỏ 3 chữ cuối trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược :

Trang đài rụng liễu
Bạc mệnh thân chìm
Vàng đá lỡ duyên
Phấn son vùi phận
Đàn rơi phiếm rũ
Nguyệt khuất mây mờ
Dang dỡ mộng xuân
Oan hồn khóc thảm

Cách 9 .- Bỏ 3 chữ cuối trong mỗi câu của Bài đọc Xuôi, nhưng đọc từ dưới lên :

Thương lòng xót liễu
Hương sắc đắm chìm
Luợc trách buồn duyên
Gương hờn tủi phận
Gió mưa sầu rũ
Sương khói lạnh mờ
Nát rữa đời xuân
Vương tình lệ thảm

Cách 10.- Bỏ 3 chữ cuối trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược, nhưng đọc từ dưới lên :

Oan hồn khóc thảm
Dang dở mộng xuân
Nguyệt khuất mây mờ
Đàn rơi phiếm rũ
Phấn son vùi phận
Vàng đá lỡ duyên
Bạc mệnh thân chìm
Trang đài rụng liễu

Cách 11 .- Bỏ 4 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Xuôi :

Khóc hồn oan
Mộng dở dang
Mây khuất nguyệt
Phiếm rơi đàn
Vùi son phấn
Lỡ đá vàng
Thân mệnh bạc
Rụng đài trang

Cách 12 .- Bỏ 4 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược :

Xót lòng thương
Đắm sắc hương
Buồn trách lược
Tủi hờn gương
Sầu mưa gió
Lạnh khói sương
Đời rữa nát
Lệ tình vương

Cách 13 .- Đọc xuôi như thơ tự do :

Vương tình.
Lệ thảm.
Khóc hồn oan !
Nát rữa.
Đời xuân.
Mộng dở dang !
Sương khói.
Lạnh mờ.
Mây khuất nguyệt !
Gió mưa.
Sầu rũ.
Phiếm rơi đàn !

* * *
Gương hờn.
Tủi phận.
Vùi son phấn !
Lược trách.
Buồn duyên.
Lỡ đá vàng !
Hương sắc.
Đắm chìm.
Thân mệnh bạc !
Thương lòng.
Xót liễu.
Rụng đài trang !

Cách 14.- Đọc ngược như thơ tự do :

Trang đài...
Rụng liễu...
Xót lòng thương !
Bạc mệnh...
Thân chìm...
Đắm sắc hương !
Vàng đá...
Lỡ duyên...
Buồn trách lược !
Phấn son...
Vùi phận...
Tủi hờn gương !
* * *
Đàn rơi...
Phiếm rũ...
Sầu mưa gió...
Nguyệt khuất...
Mây mờ...
Lạnh khói sương !
Dang dở...
Mộng xuân...
Đời rữa nát !
Oan hồn....
Khóc thảm...
Lệ tình vương !

DÙNG 56 CHỮ CỦA BÀI "THƯƠNG TIẾC" SẮP XẾP LẠI THÀNH CÁC BÀI THƠ TỨ TUYỆT :

Bài Tứ Tuyệt 1 :
Xót phận duyên rơi. rụng đá vàng !
Đời xuân sầu đắm tủi hồn oan
Sắc hương rữa nát vùi son phấn,
Nguyệt rũ hờn mây lỡ phiếm đàn !
* * *
Lược trách tình gương vương mệnh bạc !
Gió mưa chìm lạnh liễu đài trang.
Lòng thương mộng khuất mờ sương khói,
Lệ thảm buồn thân khóc dỡ dang ! !

Bài Tứ Tuyệt 2 :
Đời xuân. chìm đắm mộng đài trang !
Lệ thảm hờn duyên trách dỡ dang.
Lược khóc gương buồn vương mệnh bạc,
Gió mưa tình lạnh, tủi hồn oan !
* * *
Sắc hương rữa nát vùi son phấn !
Xót phận thân rơi rũ phiếm đàn.
Lòng thương liễu khuất mờ sương khói,
Nguyệt rụng sầu mây lỡ đá vàng ! !

Bài Tứ Tuyệt 3 :

Đời xuân mộng rữa đắm hồn oan !
Mệnh bạc tình vương khóc dở dang.
Lược trách gương sầu hương sắc rũ,
Gió mưa chìm lạnh phiếm rơi đàn !
* * *
Thương lòng nguyệt khuất mờ sương khói,
Xót phận hờn mây lỡ đá vàng.
Phấn nát son vùi thân liễu rụng
Buồn duyên lệ thảm tủi đài trang ! !

Bài Tứ Tuyệt 4 :

Nguyệt khuất thân chìm mệnh dở dang !
Xuân buồn lệ thảm rữa hồn oan,
Sắc vương phận bạc vùi son phấn.
Lược khóc hờn gương lạnh phiếm đàn ! !
* * *
Sương khói mờ mây rơi rụng liễu !
Mưa sầu gió trách rũ đài trang,
Xót hương mộng nát tình duyên đắm.
Đời tủi lòng thương lỡ đá vàng ! !

Bài Tứ Tuyệt 5 :

Hồn oan mệnh bạc xót lòng thương !
Chìm đắm mưa rơi rụng sắc hương,
Đàn lạnh phiếm sầu son phấn lỡ.
Duyên hờn lược trách tủi đời gương !
* * *
Đá vàng nguyệt khuất mờ mây gió !
Liễu rũ buồn thân phận khói sương,
Dang dở mộng vùi xuân rữa nát.
Trang đài thảm lệ khóc tình vương ! !

Bài Tứ Tuyệt 6 :

Mệnh bạc hồn oan lỡ sắc hương !
Đá vàng rơi nát mộng lòng vương,
Đắm chìm trách phận xuân buồn tủi.
Dang dở thân vùi rữa khói sương !
* * *
Đàn rũ phiếm sầu mây khuất nguyệt !
Duyên hờn lược khóc thảm đời gương,
Gió mưa mờ lạnh tình son phấn.
Rụng liễu đài trang, lệ xót thương ! !

Bài Tứ Tuyệt 7 :

Trang đài mệnh bạc xót lòng thương !
Liễu rụng buồn thân rũ sắc hương.
Chìm đắm phiếm đàn son phấn lỡ.
Mưa sầu nguyệt khuất khói mờ gương ! !
* * *
Mây hờn mộng nát rơi vàng đá !
Dang dở xuân vùi lạnh gió sương,
Lệ thảm khóc đời duyên phận rữa.
Hồn oan lược tủi trách tình vương ! !

Bài Tứ Tuyệt 8 :

Lệ thảm hồn oan khóc sắc hương !
Trang đài mệnh đắm tủi đời gương,
Mưa hờn nguyệt trách vùi xuân lược.
Bạc phận đàn rơi lạnh khói vương ! !
* * *
Phiếm nát sầu son buồn phấn rữa !
Dở dang vàng đá xót lòng thương,
Tình duyên lỡ mộng mây mờ khuất.
Liễu rụng thân chìm rũ gió sương ! !

DÙNG 56 CHỮ CỦA BÀI "THƯƠNG TIẾC" SẮP XẾP THÀNH CÁC BÀI THƠ BÁT CÚ.

Bài Bát Cú 1 :

Liễu rụng hồn oan đắm sắc hương !
Thân chìm mệnh bạc xót lòng thương.
Lỡ duyên vàng đá hờn xuân lược,
Vùi phận đài trang tủi mộng gương.
Phiếm rũ, đàn rơi sầu trách nguyệt,
Mây mờ, khói khuất lạnh buồn sương.
Gió mưa rữa nát đời son phấn,
Dang dở khóc tình lệ thảm vương ! !

Bài Bát Cú 2 :

Lệ thảm lòng thương mộng dở dang !
Tình xuân sắc rữa xót hồn oan.
Khói sương sầu trách vùi son phấn,
Mưa gió buồn vương lỡ đá vàng.
Phận tủi gương mờ mây khuất nguyệt,
Duyên hờn lược rũ phiếm rơi đàn.
Khóc đời mệnh bạc chìm thân lạnh,
Rụng nát đài hương đắm liễu trang ! !

Bài Bát Cú 3 :

Liễu rụng sầu xuân đắm sắc hương !
Thân chìm mệnh bạc nát lòng thương
Lỡ duyên vàng đá buồn mưa gió
Vùi phận đài trang lạnh khói sương
Phiếm rũ mờ mây hờn mộng rữa
Đàn rơi khuất nguyệt trách tình vương
Dở dang lược tủi đời son phấn
Xót lệ hồn oan khóc thảm gương !

Bài Bát Cú 4 :

Sắc đắm chìm duyên mộng dở dang !
Đời xuân nát rữa tủi đài trang.
Phấn son lỡ phận mây hờn nguyệt,
Gương lược vùi thân phiếm trách đàn.
Hương khói lạnh sầu thương mệnh bạc,
Gió mưa buồn thảm khóc hồn oan.
Lệ rơi lòng rũ sương mờ khuất
Liễu rụng tình vương xót đá vàng !

Nhật Hồng
Nguyễn-Thanh-Vân
 
Ðây là những bài thơ "cầu kỳ" rất khó làm và mất nhiều thời giờ. Bạn nào thích và có thời giờ thì cứ làm chơi một vài bài.
 
Chào thân mến,
LCR