*Thông tin y dược

Phụ nữ mang thai hãy cẩn thận khi dùng vitamin

(SK&ĐS) - Các nhà khoa học Nga đã phát hiện ra rằng việc dùng quá nhiều vitamin sẽ ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của thai nhi. Theo Giáo sư Komanikov, Trưởng Khoa Phụ sản, Viện nghiên cứu Y học Matxcơva (Nga), 12 tuần đầu tiên của thai kỳ là thời điểm các cơ quan của bào thai phát triển mạnh nhất. Khi này, việc uống nhiều thuốc, đặc biệt là vitamin, sẽ gây nguy hiểm cho thai nhi. Chẳng hạn: Dùng quá liều vitamin A sẽ khiến cho thai nhi bị dị dạng, hệ thống bài tiết dễ bị tổn thương; Dùng liên tục vitamin C sẽ dẫn tới đẻ non; Vitamin D dùng quá liều sẽ ảnh hưởng tới các động mạch lớn và sự phát triển rǎng của thai nhi; Uống nhiều vitamin E làm cho bộ não thai nhi phát triển không bình thường.

Sử dụng Aspirin khi mang thai có thể gây sảy thai

(TGPN) - Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, những người phụ nữ đang mang thai nên thận trọng khi dùng loại thuốc giảm đau aspirin bởi điều này có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Cuộc nghiên cứu được tiến hành khảo sát trên 1.000 thai phụ, nhóm nghiên cứu thuộc viện Kaiser, Mỹ nhận thấy nguy cơ sẩy thai ở những người dùng thuốc aspirin lên tới 80%. Đối với những phụ nữ sử dụng thuốc trong giai đoạn mới mang thai có nguy cơ cao gấp 5 lần so khi dùng thuốc trong giai đoạn cuối. Nghiên cứu không xét đến liều dùng, song theo trưởng nhóm nghiên cứu Melanie Davies, những người sử dụng aspirin trên 1 tuần có thể bị liệt vào danh sách nguy hiểm.

Mẹ béo phì con dễ bị bệnh bẩm sinh

(TN) - Những phụ nữ bị béo phì sẽ có nhiều nguy cơ sinh con mắc các bệnh về tim mạch và khuyết tật bẩm sinh (như chứng vẹo xương sống). Đó là kết quả một nghiên cứu được thực hiện trong vòng 4 nǎm của Trung tâm Phòng chống Bệnh tật Chicago (Mỹ). Nghiên cứu trên cho thấy, ở những phụ nữ béo phì trước khi mang thai, nguy cơ sinh con mắc các bệnh tim mạch và khuyết tật bẩm sinh sẽ cao gấp đôi so với những phụ nữ không mắc bệnh này. Ngoài ra, nguy cơ sinh con bị thoát vị rốn ở người béo phì cũng gấp 3 lần so với người có thể trọng vừa phải.

Ǎn nhiều ngũ cốc và rau xanh tốt cho thai nhi

(TN) - Sản phụ tiêu thụ nhiều axit folic (một dạng vitamin B có nhiều trong ngũ cốc và rau xanh) sẽ giảm được đáng kể nguy cơ sinh con bị dị tật ở vùng cột sống và não. Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Kiểm soát và ngǎn ngừa bệnh tật của Mỹ cho biết, sau khi thu thập thông tin về trẻ sơ sinh trong vòng 10 nǎm, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng nhờ chính sách tǎng cường thêm lượng axit folic vào các sản phẩm ngũ cốc, tỷ lệ trẻ sơ sinh bị khuyết tật cột sống và não giảm 19%, riêng tật nứt đốt sống ở trẻ giảm đến 23%.



*Cẩm nang y học

Các chứng bệnh thông thường và cách xử lý khi mang thai

Trong thời gian mang thai, bạn có thể phải chịu đựng nhiều điều khó chịu, lo lắng nhưng tất cả những điều đó lại là chuyên hoàn toàn bình thường. Nguyên nhân của không ít các triệu chứng này là do biến động nội tiết tố trong cơ thể hoặc là do cơ thể bạn phải chịu thêm áp lực trong lúc mang thai. Tuy nhiên nếu bạn thắc mắc phải bất cứ triệu chứng nào được nêu dưới đây bạn phải đi khám bệnh ngay.

Chảy máu chân rǎng:

Biểu hiện: Lợi chảy máu, đặc biệt là sau khi đánh rǎng, các cơ vùng này trở nên mềm hơn và dễ bị tổn thương trong lúc mang thai. Các cơ quan cổ rǎng có thể sưng đỏ khiến cho bựa tích tụ ở chân rǎng. Điều này có thể dẫn tới viêm chân hoặc sâu rǎng.

Xử lý: Luồn chỉ kẽ rǎng và đánh rǎng kỹ sau khi ǎn. Bạn nên đi khám bác sĩ nha khoa.

Chứng khó thở:

Biểu hiện: Cảm thấy khó thở khi gắng sức hoặc ngay cả khi nói chuyện. Vào thời kỳ cuối cùng của thai kỳ đứa bé ép lên cơ hoành và làm bạn khó thở. Thường thì chứng khó thở này giảm đi nhiều khoảng một tháng trước khi sinh, khi đầu đứa bé lọt qua xương chậu. Thiếu máu cũng có thể làm cho bạn khó thở.

Xử lý: Nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt. Buổi tối lúc đi ngủ bạn nên kê thêm một cái gối.

Nếu chứng khó thở này nghiêm trọng bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ hay nữ hộ sinh.

Chứng táo bón:

Biểu hiện: Hócmon progesterone của thời kỳ mang thai làm chùng giãn các cơ ruột khiến cho các nhu động ruột giảm đi và gây ra chứng táo bón.

Xử lý:
- Bạn nên ǎn thức ǎn giàu chất xơ và uống nhiều nước. Hãy đi ngoài bất cứ lúc nào bạn cảm thấy có nhu cầu.
- Tập thể dục đều đặn. Dùng bàn tay kéo bàn chân về phía bạn và xoa bóp mạnh bắp chuối cẳng chân để làm giảm cơn đau do chuột rút.
- Uống mọi thuốc bổ có chất sắt đã được bác sĩ kê đơn vào sau bữa ǎn và uống với nhiều nước. Hãy đi khám bác sĩ nếu chứng táo bón kéo dài. Tránh dùng thuốc nhận tràng (thuốc xổ).

Bị chuột rút:

Biểu hiện: Cơ bắp co thắt làm đau, thường là xảy ra ở bắp cuối cẳng chân và bàn chân, nhiều khi vào ban đêm. Thường khởi sự bằng triệu chứng cẳng chân duỗi đơ với các ngón chân quắp xuống. Có thể do thiếu canxi.

Xử lý: Xoa bóp phần bắp chân và bàn chân bị co rút. Hãy đi đi lại lại một lát khi đã bớt đau để máu lưu thông tốt hơn. Hãy đi khám bệnh, có thể bác sĩ sẽ kê đơn thuốc bổ thêm canxi và vitamin D.

Cảm thấy muốn xỉu:

Biểu hiện: Cảm thấy choáng váng và đứng không vững. Chỉ muốn ngồi hoặc nằm. Đó là do lúc mang thai, huyết áp thấp hơn.

Xử lý: Đừng đứng yên quá lâu. Nếu bạn cảm thấy mệt bất thình lình, hãy ngồi xuống và đặt đầu bạn giữa hai đầu gối cho đến khi bạn cảm thấy khoẻ hơn.
- Bạn nên từ từ đứng dậy hoặc khi đang ngồi hay đang nằm. Nếu bạn đang nằm ngửa, thì trước khi đứng dậy, bạn hãy xoay người sang một phía đã.

Ô'm nghén:

Biểu hiện: Thường là một trong những dấu hiệu thai kỳ xuất hiện đầu tiên, có thể xảy ra vào bất cứ lúc nào trong ngày. Sự mệt mỏi có thể làm cho vấn đề trầm trọng hơn. Triệu chứng buồn ói thường biến mất sau tuần thứ 2 nhưng có khi xuất hiện trở lại sau này.

Xử lý: Bạn hãy thử ǎn cái gì đó để khắc phục chứng buồn nôn. Tránh dùng các thức ǎn và mùi làm cho cảm thấy buồn nôn. Bạn có thể ǎn mỗi lần một ít, ǎn nhiều lần trong ngày.

Trĩ:

Biểu hiện: Do đầu của thai nhi đè lên nén các tĩnh mạch quanh hậu môn bị giãn nở, khi bạn rặn đi cầu sẽ làm cho bệnh trĩ nặng hơn. Bệnh trĩ nhẹ thường biến mất không cần điều trị sau khi đứa bé ra đời.

Xử lý:
-Tránh chứng táo bón. Không nên đứng quá lâu.
- Một cái túi chờm đá đặt áp vào chỗ bị có thể làm cho bạn bớt ngứa. Nếu bệnh trĩ kéo dài dai dẳng, hãy đi khám để được điều trị.

Phát ban (nổi rôm):

Biểu hiện: Các mảng đỏ, thường phát triển trên vùng có nếp gấp, hay ra mồ hôi như ở dưới hai vú hay vùng bẹn.
- Thường xảy ra ở các phụ nữ mập và hay đổ mồ hôi. Có thể do biến động nội tiết tố gây nên.

Xử lý: Nǎng rửa và lau khô những vùng này. Hãy dùng xà bông không có hương thơm. Bạn hãy thoa dịu dàng làn da bằng loại calamine. Hãy mặc quần áo rộng rãi bằng vải (cotton).

Khó ngủ:

Xử lý: - Bạn có thể có vấn đề này vì em bé đạp, hay đi vệ sinh ban đêm, hoặc là vì bụng quá lớn nên bạn nằm không thoải mái trên giường.
- Đọc sách hoặc tập các bài tập thể dục thư giãn nhẹ hay tắm nước ấm trước khi đi ngủ có thể giúp bạn dễ ngủ.
- Bạn hãy sử dụng thêm gối. Nếu thường ngủ nằm nghiêng về một phía, bạn gác đùi (trên) lên một chiếc gối ôm.

Các vết rạn:

Biểu hiện: Các vết này hình thành khi da bị cǎng, vượt quá tính đàn hồi bình thường của nó. Tǎng cân quá có thể là nguyên nhân gây nên các vết rạn này, chúng ít khi biến mất mà chỉ nhạt đi thành các vết bạc mờ.

Xử lý: Tránh tình trạng lên cân quá nhanh. Thoa loại kem giữ nước, dưỡng da để bạn có cảm thấy da mát và đỡ rát nhưng các loại kem này không ngǎn chặn hoặc chữa lành được các vết rạn.

Đổ mồ hôi:

Biểu hiện: Đổ mồ hôi sau mỗi lần chỉ hơi hơi gắng sức một chút, hoặc khi thức dậy trong đêm, cảm thấy nóng nực, da rịn mồ hôi.

Xử lý: Do biến động về nội tiết gây nên và do lưu lượng máu đưa tới da nhiều hơn khi mang thai. Bạn nên mặc quần áo rộng và bằng vải bông (cotton). Tránh dùng hàng dệt bằng sợi nhân tạo. Hãy uống nhiều nước. Nên để mở cửa ổ ban đêm.

Sưng mắt cá chân và ngón tay:

Biểu hiện: Hơi sưng ở mắt cá, đặc biệt là lúc thời tiết nóng nực và vào cuối ngày. Chứng này không làm cho bạn đau hay khó chịu gì. Bạn cũng có thể thấy các ngón tay mình cứng đờ và sưng vào buổi sáng và nhẫn không đeo vừa nữa. Khi mang thai, hơi sưng (phù) là chuyện bình thường, do cơ thể giữ lại nước dư thừa. Đây không phải là điều đáng để cho bạn bận tâm.

Xử lý: Nǎng nghỉ ngơi với tư thế gác chân lên cao. Hãy thử tập những bài tập chân nhẹ. Giơ hai tay lên trên đầu và co duỗi các ngón tay. Nên đi khám bác sĩ hoặc nữ hộ sinh. Nếu thấy sưng nhiều và rõ rệt hơn thì có thể là dấu hiệu chứng tiền sản giật.

Viêm âm đạo do nấm:

Biểu hiện: Từ âm đạo xuất ra một chất đặc sệt màu trắng và rất ngứa. Cũng có khi bạn thấy đau rát khi đi tiểu. Các biến động nội tiết làm gia tǎng nguy cơ mắc phải chứng khí hư do nấm. Điều quan trọng là cần chữa cho hết chứng bệnh này trước khi em bé ra đời vì chứng bệnh này có thể lây qua miệng bé làm cho việc nuôi bé trở thành khó. Dùng xà phòng để rửa sạch có thể làm cho chứng viêm âm đạo do nấm nặng hơn.

Xử lý: Dịch âm đạo trong hoặc trắng đục tiết ra hơi nhiều hơn, không đau hay rát. Bạn có thể nhận thấy cửa mình tǎng tiết chất nhầy (huyết trắng) do có biến động nội tiết tố trong lúc mang thai. Lúc này cần tránh dùng các thuốc khử mùi âm đạo và các mỹ phẩm xà bông thơm. Nên mang một bǎng vệ sinh mỏng và phải đi khám nếu bạn thấy ngứa, đau hay tiết ra chất có màu lạ hay mùi hôi.

Sổ tay Nữ công

*Tư vấn sức khoẻ

Nhiễm độc thai nghén

Hỏi: Nhiễm độc thai nghén thường gặp vào thời gian nào của thai kỳ, ảnh hưởng đến người mẹ và đứa con như thế nào?.

Trả lời: Nhiễm độc thai nghén (NĐTN) là tình trạng bệnh lý do thai kỳ gây nên và được chia làm 2 loại: sớm và muộn.
- NĐTN sớm: Xảy ra ở giai đoạn đầu của thai kỳ, với biểu hiện chủ yếu là tình trạng nôn mửa rất nặng.
- NĐTN muộn: Xảy ra ở 3 tháng cuối. Có khoảng 10% các bà mẹ mang thai bị nhiễm độc thai nghén muộn, với các triệu chứng sau:
+ Cao huyết áp (phải đo huyết áp đều đặn trong mỗi lần khám thai mới xác định được chắc chắn).
+ Phù nề ở chi dưới hoặc phù toàn thân.
+ Trong nước tiểu có chất protein.
NĐTN muộn có thể ảnh hưởng tới cả con và mẹ:
- Thai có thể bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển, thậm chí bị chết khi còn trong tử cung.
- Với người mẹ, cao huyết áp có thể dẫn tới tình trạng sản giật, nguy hiểm đến tính mạng. Kể cả nếu qua được, vẫn có thể bị di chứng về sau như: bệnh cao huyết áp, viêm thận, mù mắt (do chảy máu đáy mắt), liệt nửa người (do tai biến mạch máu
não)...

Cần đi khám thai thường xuyên để phát hiện sớm bệnh và có hướng điều trị kịp thời, tránh biến chứng cho cả mẹ và con.


BTV thực hiện: Đoàn Kim Thảo, Trần Anh Thi