Tai biến mạch máu não
HongYen 06.01.2004 17:52:54 (permalink)
Các loại tai biến mạch máu não và nguyên nhân đưa đến

** Thường 80% đến 85% trường hợp động não là do máu không đến được một vùng não (Ischemic Stroke), do 2 nguyên nhân:

1. Sau khi một cục máu đông (Bolld Clot, Embolus), có thể xuất phát từ tim, động mạch cổ, động mạch chủ, di chuyển đến làm tắc nghẽn một mạch máu trong não (Embolic Stroke, khoảng 20%).

2. Hoặc do mỡ động lại ở vách các động mạch làm cho mạch máu thu hẹp lại (Atherosclerosis), máu chảy chậm để đưa đến đông máu (Thrombotic Stroke, khoảng 60%).

** Còn lại 15% đến 20% trường hợp động não là do một mạch máu bị bể làm hư hại một vùng não do:

- Đứt mạch máu chung quanh não, (khoảng 8% /= SAH, subarachnoid hemorrhage).

- Hoặc đứt mạch máu trong não, (khoảng 12% /=ICH, intracerebral hemorrhage) hoặc do một động mạch dị tật bẩm sinh phồng to và tự nhiên bể (Aneurysm Rupture)

Triệu chứng của tai biến mạch máu não.

Dù bị một cơn động não nhỏ (Mini Stroke hay Tia) hoặc bị tai biến mạch máu não, bệnh nhân thường có những dấu hiệu báo trước (Warning Signs of an Impending Stroke).

Vì cách trị liệu đã tiến triển rất nhiều từ năm 1995, cho nên chúng ta/mọi người ? từ các bệnh nhân có nguy cơ bị động não đến các thân nhân, bạn bè, người làm cùng sở, ở cùng nhà, v.v?cần biết nhận diện những dấu hiệu, triệu chứng của Tai Biến Mạch Máu Não, Xảy đến bất thình lình để kịp thời có hành động thích hợp, cấp cứu cho bệnh nhân khỏi chết hoặc giảm thiểu những dị tật của cơn động não nhẹ hay nặng, nếu mau chóng đến được bệnh viện cấp cứu trong vòng Ba tiếng đồng hồ sau cơn động não.

Các Bác sĩ chuyên môn về hệ thần kinh sẽ cho chụp hình đầu (CT Scan, MRI hoặc MRA) để phân biệt Động não do xuất huyết não hoặc do nghẹt máu để kịp thời giải phẫu hoặc dùng thuốc làm tan cục máu để tái tạo tuần hoàn trong não (như Tissue Plasminogen Activator/ t-PA) với điều kiện là bệnh nhân, phải nhanh chóng đến bệnh viện trong vòng Ba tiếng đồng hồ kể từ khi bắt đầu bị cơn động não. (Đang có nghiên cứu dùng Prourokinase để làm tan máu trong vòng 6 tiếng)?


DẤU HIỆU BÁO TRƯỚC CƠN ĐỘNG NÃỌ!

(Thường xảy đến thình lình cho một người vẫn khỏe mạnh).

- Tê, yếu hoặc liệt mặt, tay, chân, nhất là một bên hay hai bên cơ thể.

- Lẫn lộn, không sáng suốt, líu lưỡi, khó khăn khi nói và hiểu.

- Mờ mắt, mất thị giác ở một hay hai mắt.

- Bị choáng váng, khó khăn khi đi đứng, điều khiển chân tay không nhịp nhàng, mất thăng bằng, té ngã.

- Lên cơn nhức đầu kinh khủng.

Các triệu chứng trên có thể xảy đến riêng rẻ hoặc cùng lúc, kéo dài vài phút hoặc vài giờ.

Nếu nhẹ chỉ thoáng qua và bệnh nhân hồi phục ngay trong vòng 24 tiếng thì được coi là một cơn Động não nhẹ (Tia hoặc Transient Ischemic Stroke).

Dù bị cơn động não nhẹ, bệnh nhân không nên coi thường, phải đến gặp ngay Bác sĩ để khám nghiệm kỹ lưỡng, chụp hình đầu và tùy trường hợp uống thuốc ngừa, như Aspirin, Plavix, Aggrenox,?nếu là động não do máu đông la.i. Trong mọi trường hợp, lúc nào cũng phải tham khảo với Bác sĩ gia đình hay Bác sĩ chuyên về thần kinh để có một cách điều trị thích ứng.

ĐIỀU QUAN TRỌNG NHẤT KHI CẢM THẤY CÓ BẤT CỨ TRIỆU CHỨNG NÀO NHƯ TRÊN, BỆNH NHÂN HAY NGƯỜI THÂN PHẢI HÀNH ĐỘNG CÀNG SỚM CÀNG TỐT, KÊU NGAY **911**, VÌ TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO LÀ MỘT TRƯỜNG HỢP SINH TỬ, CẦN PHẢI ĐƯỢC CẤP CỨU NGAY.

(Tại Mỹ, cứ mỗi 53 giây lại có 1 người bị động não và cứ 3,3 phút có 1 người chết vì tai biến này).

Khi bị tai biến mạch máu não, tùy theo vùng bị hư hại, nào ngưng chuyển các tín hiệu cho các cơ quan trong cơ thể.

CỬ ĐỘNG NÓI TÍNH TÌNH CẢM GIÁC ĐAU NÓNG? HIỂU LỜI NÓI KHỨU GIÁC NGHE CẢM XÚC THỊ GIÁC THĂNG BẰNG NHỊP NHÀNG THỞ NUỐT, NHỊP TIM, CỬ ĐỘNG TỰ NHIÊN

NHỮNG ĐIỀU KHÔNG NÊN LÀM:
- Tai hại nhất là không làm gì cả với hy vọng các triệu chứng trên sẽ tự biến mất, nghĩ sai là mình bị trúng gió, tự mình chữa: uống nước chanh, nước gừng, trà nóng, tỏi,?; cạo gió hoặc hỏi ý kiến người hàng xóm hay người quen?

- Gọi Bác sĩ gia đình hay tổng đài điện thoại và ngồi chờ để Bác sĩ trả lờỉthay vì kêu 911 ngay.

TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO LÀ MỘT TAI HỌA MANG ĐẾN NHIỀU DI CHỨNG, DO ĐÓ MỌI NGƯỜI CẦN PHẢI ĐỀ PHÒNG VÀ CHỮA TRỊ NHỮNG NGUY CƠ CÓ THỂ ĐƯA ĐẾN ĐỘNG NÃO:

- Bệnh cao huyết áp hay cao máu, giữ cho áp xuất máu lúc nào cũng dưới 140/90, lý tưởng là khoảng 120/80.

- Bệnh cao mỡ kể cả chất dầu cao (Triglycerides), mỡ xấu cao (LDL), mỡ tốt thấp (Low HDL).

- Bệnh tim đập nhanh (Atrial Fibrillation?).

- Bệnh nghẹt động mạch cổ (Carotid Artery Disease).

- Bệnh tiểu đường.

- Bệnh mập phì.

- Sự thiếu hoạt động, thiếu thể thao. (Ít nhất phải đi bộ nhanh mỗi ngày 30 phút).

- Dùng cần sa, ma túy.

- Hút thuốc lá làm hư thành động mạch và làm cho dễ đông máu, hút thuốc cùng lúc dùng thuốc ngừa thai nếu trên 35 tuổi.

- Uống rượu quá mức (tức là quá 2 oz rượu mạnh, hay 4 oz rượu chát, hay 12 oz bia = 1 lon bia trong một ngày cho đàn ông/ phân nữa cho đàn bà.)

** Ngoài ra còn những yếu tố không sửa đổi được như lớn tuổi, gia đình có người đã bị động não nhẹ hay nặng?

Để kết luận, tai biến mạch máu não là một bệnh nguy hiểm có thể ngừa và tránh được, bệnh nhân lúc nào cũng nên tham khảo ý kiến của Bác sĩ gia đình mình hoặc có thể gọi hỏi American Stroke Association 1-800-553-6321 hay http://www.StrokeOfLuck.com

Bùi Thế Chung, M.D.

Vietnamese American Medical Research Foundation
#1
    Asin 09.01.2004 02:17:47 (permalink)
    Bài của HY nói về bệnh Tai biến mạch máu não coi như rất hoàn thiện , Casa cũng xin góp vui bằng cuộc phỏng vẫn Giáo sư Nguyễn Lân Dũng , hiện đang công tác tại Khoa sinh học trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên Hà Nội về căn bệnh này

    Hỏi : Thưa giáo sư
    "Những người nào và trong những trường hợp nào thì dễ bị tai biến mạch máu não, xuất huyết não? Làm thế nào để phòng ngừa?”.
    Trả Lời :
    Tai biến mạch máu não bao gồm nhồi máu não (tắc mạch máu não) và xuất huyết não (vỡ mạch máu não). Mỗi năm có khoảng 0,2% dân số thế giới bị bệnh này, đối với người trên 65 tuổi thì tỷ lệ này là 5%. Số người bị tử vong do tai biến mạch máu não đứng hàng thứ 3 sau ung thư và bệnh tim. Ở Việt Nam, số ca xuất huyết não chiếm 50% tổng số các ca tai biến mạch máu não.

    Khi động mạch vỡ, máu tràn ra tổ chức não, tạo thành ổ chảy máu. Máu đông lại thành cục máu tụ, chèn ép các vùng não lân cận, làm phát triển trạng thái phù nề trong não. Vỡ động mạch não thường do cơn huyết áp cao ở những bệnh nhân cao huyết áp, có thể kèm theo xơ vữa động mạch. Bệnh dễ xảy ra khi:

    - Bị gió lùa (còn gọi là cảm gió, ngộ gió, trúng gió độc, trúng phong...), vào lúc có gió mùa đông bắc, thời điểm nửa đêm về sáng.

    - Lúc thay đổi nóng lạnh đột ngột, đang ở phòng có điều hoà ra trời nóng, đang đắp chăn ấm ra ngoài trời lạnh.

    - Sau khi tắm bằng nước quá nóng hoặc quá lạnh, tắm ở buồng không kín gió, mặc lạnh sau khi tắm xong.

    - Chân đi đất bị lạnh, trời lạnh mà không quấn cổ và để lạnh đùi, đội mưa nắng, ngủ suốt đêm dưới quạt máy.

    - Khi bị cảm xúc mạnh và đột ngột, khi căng thẳng, hồi hộp, tức giận.

    - Khi tập luyện, lao động quá sức.

    - Khi ăn quá no, khi đi đại tiện khó do táo bón.

    Xuất huyết não còn có thể do say rượu hoặc hút thuốc lá quá nhiều.

    Có thể phòng tai biến mạch máu não, xuất huyết não bằng cách tránh những điều nói trên và thường xuyên kiểm tra huyết áp đối với những bệnh nhân cao huyết áp.
    " Bài được thực hiện do phóng viên của báo NNVN thực hiện "
    #2
      Asin 09.01.2004 02:21:24 (permalink)
      Ðiều trị tai biến mạch máu não bằng oxy cao áp
      Tai biến mạch máu não (TBMMN) là bệnh hay gặp nhất ở người cao tuổi, thường là biến chứng nặng của cao huyết áp, xơ vữa động mạch. Người trẻ tuổi cũng có thể mắc bệnh này do biến chứng của bệnh tim hay do dị dạng mạch máu não.TBMMN thường đứng thứ 3 về tỷ lệ tử vong (sau bệnh tim và ung thư). Bệnh cần được quan tâm không chỉ ở tỷ lệ tử vong cao mà nếu bệnh nhân qua được giai đoạn cấp, thường mắc nhiều di chứng nặng nề về sau.
      Theo giáo sư Phạm Khuê, tiến triển bệnh xuất huyết não nói chung là nặng và có thể dẫn tới tử vong (2/3 số trường hợp). Những di chứng thường gặp là liệt nửa người, giảm trương lực cơ kèm theo các dấu hiệu liệt khu trú khác, rối loạn thần kinh thực vật, tăng tiết dịch phế quản dẫn tới nhiễm trùng đường hô hấp tiết niệu, rối loạn đại tiểu tiện, các di chứng thần kinh nặng nề (giảm trí tuệ, sa sút tâm thần). Do nằm lâu, bệnh nhân thường bị loét vùng mông, vùng cụt, chỏm xương đùi. Ðây là tổn thương khó chữa, nhất là ở bệnh nhân bị suy kiệt.

      Ðiều trị TBMMN chủ yếu dùng nội khoa (trừ trường hợp tạo khối máu cục tự phát trong não có thể giải quyết tốt bằng phẫu thuật thần kinh). Nhìn chung để đối phó với giai đoạn cấp của TBMMN cần phải có biện pháp tích cực chống phù não, đảm bảo thông khí, dinh dưỡng, chống loét, chống bội nhiễm. Ðiều trị các biến chứng, ngoài dùng thuốc, bệnh nhân được tập vật lý trị liệu, châm cứu, thể dục liệu pháp,...

      Oxy cao áp là phương pháp tham gia một cách tích cực vào cấp cứu và điều trị các di chứng của TBMMN. Oxy cao áp không chỉ cung cấp đủ oxy cho quá trình chuyển hóa các chất vốn rất cần để não tồn tại, hoạt động và phát triển. Oxy được coi là chất cần thiết bậc nhất với não. Trong bệnh TBMMN xuất hiện vòng luẩn quẩn trong não: thiếu máu, thiếu oxy dẫn tới phù não gây chèn ép mạch máu làm nặng thêm tình trạng thiếu máu. Thiếu máu nhiều làm phù tăng thêm, tổn thương não nặng thêm. Oxy cao áp có tác dụng làm co mạch, giảm tính thấm thành mạch có tác dụng chống phù não, giảm áp lực nội sọ. Ðây là 2 yêu cầu quan trọng trong cấp cứu và điều trị TBMMN. Oxy cao áp còn có tác dụng kích thích hoạt tính chống đông máu của huyết thanh, làm tan các cục máu gây tắc mạch - yếu tố bệnh sinh quan trọng của bệnh nhũn não. Sau giai đoạn cấp do não bị tổn thương, chức năng của não bị ảnh hưởng nhiều. Hoạt động của toàn cơ thể (đặc biệt những cơ quan do vùng não bị tổn thương chỉ huy) bị ảnh hưởng nhiều, đặc biệt là hệ vận động và vận mạch. Tình trạng thiểu dưỡng, thiếu oxy dần phát triển toàn cơ thể. Oxy cao áp cần thiết trong điều trị TBMMN thời kỳ cấp cũng như điều trị các di chứng. Bệnh nhân được điều trị kết hợp oxy cao áp càng sớm càng có tác dụng giảm tử vong, giảm các biến chứng, chữa các di chứng của bệnh.
      TBMMN là bệnh thường có diễn biến nặng, hay để lại nhiều di chứng nặng nề. Cần phòng tránh bệnh bằng phát hiện và chữa tăng huyết áp, xơ vữa động mạch một cách tích cực. Ðồng thời cần tránh những yếu tố thuận lợi để bệnh xảy ra như làm việc gắng sức nhiều, lạnh đột ngột, uống rượu, stress tâm lý. Khi có dấu hiệu báo trước (nhức đầu quá mức, chóng mặt, tê buồn chân tay...) ở người có tăng huyết áp cần xử lý kịp thời. Nếu không may bệnh xảy ra, điều trị tích cực bằng nội khoa (hoặc ngoại khoa khi có cục máu). Oxy cao áp được dùng sớm là phương pháp góp phần tích cực trong cấp cứu và điều trị các di chứng của bệnh này.
      #3
        Chuyển nhanh đến:

        Thống kê hiện tại

        Hiện đang có 0 thành viên và 1 bạn đọc.
        Kiểu:
        2000-2024 ASPPlayground.NET Forum Version 3.9