Cơ hội của Chúa đã leo lên kệ sách thư viện đã lâu và ở nhiều diễn đàn. Nhưng mỗi diễn đàn lại có cách phân chương khác nhau và lỗi chính tả thì nhiều... giống nhau. NĐ sửa lại lỗi chính tả và phân chương theo cuốn vừa tái bản năm 2006. Hy vọng phục vụ những ai chưa đọc và những người có hứng thú đọc lại không bị chối mắt.

"Sự cùng quẫn cuối cùng của con người, đấy chính là cơ hội của Chúa"


CHƯƠNG MỘT


Chương 1.1


Đường hun hút nhựa. Trời hanh. Nắng vàng ươn ao. Gió nhạt. Chiếc xe tải chạy trước rũ bụi vào mặt Hoàng. Anh lăm le tìm cách vượt, không thể được, đành chịu tụt lại khoảng 300m. Còn sớm, chừng độ chín giờ, đến đầu đường sân bay, Hoàng hỏi thăm một cảnh sát giao thông mặt xanh mét màu rau muống. Chiếc dùi cui uể oải chỉ về khu nhà lá lợp tôn. Nơi gửi xe. Hoàng đi lượn vòng quanh mấy lượt, hình như ba tiếng nữa mới có chuyến của INTERFLUC về. Gã hải quan nói ngọng chử l. Có mùi bánh mỳ chua thiu thiu của pa tê. Căng tin của sân bay ngột ngạt người. Các cô bé bán hàng được đô thị hoá trong bộ đầm tíu tít, Hoàng tiến lại phía quầy.
- Chị làm ơn bán cho chén lẻ rượu trắng.
Nữ mậu dịch viên dẫm chân lên thùng “333”, khinh bỉ nhìn khách hàng:
- Cả chai.
- Thưa, bao nhiêu ạ?
- Hai nghìn mốt.
- Gửi chị, rất cảm ơn chị.
Mậu dịch viên nữ uất ức, một thằng ngộ độc lịch sự, xỉ mũi đầy bi phẫn vào gầm quầy. Hoàng xách chai Lúa mới ngồi xuống góc bàn trống. Khói thuốc quẩn tiếng chí choé. Nhấp nhổm ăn, nhấp nhổm nuốt. Từng khuôn mặt bồn chồn nhếch nhác. Hoàng uống lơ đãng nhìn, người ngồi cạnh xoay lại. Một ông trung niên mặc áo đại cán, cổ áo cáu bẩn.
- Tôi hỏi nhờ, anh cĩmg đón người nhà từ nước bạn về.
- Vâng, bác dùng một chén.
- Cám ơn, chà khí nóng.
- Xin bác cứ tự nhiên.
- Cái anh Lúa mới này cồn khiếp, đúng phải ăn kèm cái gì.
Ông ta đứng lên, hoá ra hơi lùn, lon ton chạy về phía đầu hành lang. Một bà nhà quê với ba đứa nhóc nhinh nhỉnh khoảng mười một mười hai ngồi quanh mấy cái tay nải. Ông trung niên khoa tay chỉ trỏ, bà kia vội vàng mở tay nải thâm rút ra hai bọc lá chuối, một bọc giấy báo, rồi tong tả chạy về chỗ Hoàng.
- Kính bác hút thuốc.
Hoàng lấy bao Hero châm một điếu, đưa hai tay mời. Ông trung niên một tay gỡ lá chuối, thỉnh thoảng đưa tay mút mồm. Một bọc xôi lạc. Bọc kia toàn thịt gà chia hai phần. Nửa luộc nguyên hai đùi, hai lườn và cả miếng tướng phao câu. Nửa rang lổn nhổn dư lại của món luộc.
- Anh dùng khoát đạt, đàn ông cả mà.
Ông ta rút túi áo ra mấy nhánh hành sống. Đằng kia, bà dáng nhà quê và mấy đứa nhóc cũng dùng bữa. Một chai nhỏ đen đen, chắc tương. Bọc giấy khéo léo được gỡ, toàn cơm gạo đỏ. Bà ta vuốt sạch cơm dính trên tờ báo, gấp lại đút vào tay nải. Ông trung niên đã xong chén thứ tư, hùng hồn lắm. Hình như là trưởng ban bảo vệ xã. Mấy đứa trẻ từ xa thỉnh thoảng ngước nhìn trộm về bàn bố. Hoàng vẫy tay gọi. Cả ba đứa đùn đẩy không đứa nào chạy tới. Ông trung niên ngoảnh lại, trợn mắt gừ một tiếng. Mấy đứa bé tái xanh, cơm vẫn nghẹn ở cổ lập cập đến.
- Bọn này gấu lắm, nhất quyết cứ đòi đi đón chị. Con mẹ nó định chiều cho đi cả. Tôi bắt phải gắp thăm, ba đứa ở nhà khóc rinh lên. Mẹ chúng nó, thế mới dân chủ chứ.
Chắc là dậy từ hai giờ sáng. Chắc là đi xe tải. Chắc là đi bộ vào đây. Hoàng đùm xôi lẫn thịt gà thành một gói đưa cho đứa lớn nhất.
- Mang ra kia ăn nghe chưa. Bố với chú không ăn món này. Bác ạ, mình là đàn ông khoát đạt sang đến cửa khẩu nước bạn phải xài đồ Tây. Tôi hân hạnh thết bác.
Ông trung niên ngần ngừ nhón lại miếng thịt đùi.
- Chú nói vậy thì cầm về mấy mẹ con ăn luôn. Này, nhớ phần bố cái phao câu.
Hoàng gọi đĩa nguội. Dăm bông mỡ viền đã vữa. Xúc xích thâm tím, giữa hai lát cắt là xác con nhặng tổ bố nằm khá lãng mạn. Hai bánh mỳ chua. Miếng pa tê ung ủng mùi sông Tô Lịch. Vui vẻ quá, người Tây văn minh thật. Hoàng vừa uống vừa hút thuốc liên tục. Mù mịt khói.
- Bác dùng thêm đĩa xúp nữa ạ.
Hoàng mời. Vài mảnh cá ươn lều bều cạnh mấy càng cua bể lạnh ngắt ngâm trong vũng nước sền sệt ấm. Cô mậu dịch viên bưng đồ ăn thêm ra nhìn hai vị khách tươi cười, cố giấu vẻ hoảng hốt. Trạm xá sân bay đông chặt những thực khách đang nằm cấp cứu. Hoàng lưỡng lự như là cười. Dạ dầy xã đội trưởng là không thể đùa được. Vâng, bác phải tráng miệng ạ. Đét-xe một cốc vại sữa Mộc châu mà hiển nhiên đã quá đát.
Bỗng người ta nhao nhao, í ới gọi nhau. Có cô bé xinh lắm mặc quần thụng, không hiểu đón anh hay bố, mừng nhẩy cẫng lên, cạp quần rộng suýt tụt.
- Về rồi, về rồi.
Ông trung niên không kịp cám ơn lao ra chỗ vợ. Ba thằng nhóc sau bữa ngon lành, đã đeo tay nải trong tư thế trực chiến. Cả nhà hùng dũng áp sát hàng rào sắt ngay chỗ cửa ra vào. Hoàng thanh toán tiền, lững thững đi ra chỗ cột vắng. Rượu này cồn thật, suốt sáng anh chưa ăn thứ gì.
Đám đông tiếp tục ồn ào. Phía trong phòng Hải quan đã xuất hiện những người con có thời gian phải xa đất nước. Quê hương hài lòng âu yếm ôm đàn con bụ sữa. Tất thảy đều xúng xính trong những bộ đồ còn thơm mùi bơ tươi. “Anh ơi”, “Bố ơi”, “Chị ơi”. Đất mẹ gào lên lo lắng. “Cẩn thận cái va ly”. “Bố ơi, bố có mấy cái túi”. Hoàng cũng đã nhìn thấy thằng em. Nó vẫn vậy, hơi gầy. Tâm chen ra khỏi đám đông, anh dễ dàng nhận ra ông anh trai.
- Xong hết thủ tục chưa.
- O.K.
Tâm chỉ có hai túi du lịch to. Hoàng cúi xuống khoác giúp em một cái. Anh oằn vai loạng choạng.
- Tưởng nó nhẹ, đá chắc.
Tâm cười, hàng ria dãn đều trông hiền lành hơn. Năm năm bằn bặt, bây giờ hai anh em mới gặp nhau. Tâm rút trong túi áo khoát ra chai Whisky dẹt.
- Anh uống trước đi.
- Rất mừng được gặp em.
Tâm nhấp một ngụm lấy lệ. Mấy năm ở Tây không làm tửu lượng anh tăng bao nhiêu. Có tiếng khóc thút thít rồi nức nở. Bà dáng nhà quê đang ôm chầm một thiếu nữ. Cô gái áng chừng mét bẩy, tóc xù. Bộ ngực thì chính cả người Đức cũng phải mơ ước. Bình tĩnh một lúc, ái nữ hỏi thân mẫu “Bố đâu”. Xã đội trưởng phu nhân giơ tay chỉ về phía nhà vệ sinh công cộng. Không đầy hai chục phút, người ta thấy ông trung niên chạy đi chạy lại về hướng đó tới năm lần.
Dọc đường cả hai anh em đều không nói chuyện gì. Hồi Tâm bỏ học để đi Đức, Hoàng cáu lắm, tát em một cái. Tâm kém anh ba tuổi, đang học trường Kinh tế kế hoạch, cuối năm thứ tư Tâm bỏ đi lao động nước ngoài.
- Bố mẹ có khoẻ không?
Tiếng Tâm lẫn trong gió. Xe chạy tốc độ cao. Đường tốt.
- Về hẳn chứ?
- Vâng, về hẳn.
- Bố mẹ mong em nhiều đấy.
- Thì em vẫn viết thư đều mà.
Cả nhà ai cũng muốn đi đón. Tính thuê một xe Lada. Hoàng gạt đi. Anh mượn Nhã, cô bạn gái rất thân, cái xe Cub. Xe chạy hết ga. Cây hai bên đường vùn vụt trôi ngược và thời gian vùn vụt trôi xuôi. Năm năm như mơ. Nghe cải lương quá đi mất. Đến đầu cầu Chương Dương công an chặn hỏi. Trạm kiểm sát liên ngành vừa được phong anh hùng cách đây ba hôm. Hai tháng cuối năm bắt tám trăm vụ buôn lậu. Hoàng vẫn để ga ngồi trên yên uể oải nghe Tâm trình bày với tay công an non choẹt. Một lát sau, chẳng hiểu nói gì, chỉ thấy Tâm cười. Nhà đại diện pháp luật cũng tươi bằng ngần ấy. Xe đi.
- Mất cho nó bao Cabinette.
Về đến nhà đúng năm giờ chiều. Bố xúc động, ông ký nhà băng thời Tây và là cán bộ ngân hàng lưu dung thời ta đã về hưu chào con giai mình bằng tiếng Pháp. Cả bữa cơm đánh đổ chén rượu mấy lần. Mẹ và con bé Phượng khỏi nói. Tâm cười rưng rưng, ngập trong nước mắt của mẹ và em gái. Đây là quà của bố này, đây là quà của mẹ này. Còn đây là quà của em Phượng. Hoàng uống dè dặt, im lặng thanh toán chai Whisky. Thỉnh thoảng anh mới được uống rượu ngon.
Chủ nhật Tâm rủ Hoàng ra khách sạn Du lịch uống bia. Tháp rùa ngơ ngác nhìn Hà Nội đang quen dần buôn lậu và tập tọng nghiện ngập. Đàn ông đã biết bật nắp Heineken và đàn bà cũng quen với vị Coca.
- Mọi chuyện vẫn vậy. Bố hơi lẫn. Mẹ già đi, em gái nhớn lên và nhà vẫn lụp xụp.
- Anh uống nhiều rượu hơn.
- Anh không làm phiền ai cả.
- Em biết. Em đâu có nói chuyện này, em đã có ít tiền, khoảng năm chục cây.
- Bao nhiêu?
- Chừng năm mươi lạng vàng.
Hoàng tò mò nhìn em giai qua cốc bia.
- Anh khỏi lo, mọi chuyện đều hợp pháp. Em sẽ xây lại nhà và mở Café. Con bé Phượng hai lần thi trượt đại học là quá đủ. Nó sẽ bán hàng.
- Liệu có làm hỏng nó không.
Tâm cười rít hơi thuốc dài. Hai ông anh đều cưng cô út.
Khách sạn bắt đầu đông khách. Bia ở đây bán kèm nhẹ nhàng. Hai cốc bia hơi và một đĩa xào. Thịt lợn thì tươi nhưng hành thì ôi. Lác đác những cô bé mặc đầm lẫn trong đám đông những chàng diện Veston. Hà Nội của anh. Tâm cười khẩy. Suýt nữa vì nó mà mình bỏ mạng nơi đất khách. Không hiểu vì sao, hồi đánh đồng hồ lậu qua Stuttgarter, Tâm nhớ nó bật khóc. Duy nhất chỉ một lần.
- Thuỷ và anh thế nào.
- Bình thường.
- Có khi cuối năm em cưới vợ.
- Tuyệt vời, năm nay mẹ yếu quá.
- Sẽ trước anh à.
Hoàng đột nhiên thở dài.
- Anh muốn cái gì nằng nặng.
- Thôi mà, mẹ làm cơm chiều.
Tâm mở chai Trúc Bạch mới. Muốn uống thêm bia hơi thì lại phải kèm một đĩa xào. Hoàng lưỡng lự.
- Lâu lắm anh không gặp Huyền.
- Ừ em cũng không nhận được thư - Tâm hơi cười - Cũng đánh rơi vài thằng nhóc ở bên ấy.
Hoàng nhìn chai rượu bầy mẫu, tự nhẩm xem đã từng được nếm loại nào. Chín trên mười ba. Một chỉ số dễ chịu. Có tiếng choe choé. Cô nàng đong bia đang cãi nhau với khách. Mấy đồng nghiệp xúm vào can. Nàng bị đẩy khuất xuống bếp, vài câu chửi sót được quạt trần thổi hắt ra. Một viên chức già trích tiền lương uống bia trộm giấu vợ ngồi gần Hoàng, để cốc xuống nhăn mặt.
- Trời ơi, về bao giờ thế này.
- A, Trần Bình - Tâm cười tươi và kèm theo là kiểu ôm hôn không có trong phong tục người Việt - Đây là anh giai mình.
Hoàng bắt tay phiên bản các tài tử nam đóng vai chính trong những phim lãng mạn Hồng Kông. Trắng trẻo. Sống mũi thẳng rất hợp với kính Tây Đức. Tâm gọi thêm ba chai bia và đĩa bồ dục chần.
- Mình uống nhiều quá rồi.
- Chút chút, gọi là tái ngộ.
Trần Bình uống một hơi hồn nhiên, đứng lên gập mình kiểu cách.
- Mình thật sự xin phép, đang đi cùng mấy người bạn.
- Uống đi đã, sắp tới tôi có việc cần ông.
- O.K. Mai chắc chắn mình qua. Chào anh.
- Chào anh.
Tâm uống. Rút khăn mùi xoa chấm chấm lên ria.
- Bình được đấy. Hồi ở Berlin, em toàn phải đánh hàng nhờ cầu nó.
- Bình uống được rượu không.
- Ông già nó cỡ Thứ trưởng, trùm đám Đông Âu.
- Về đi không mẹ mong.
Phố xá hai bên lên đèn. Chiều buông nhạt.

Chương 1.2


Hoàng đến đón Thuỷ về học trễ mất mười phút. Cô đi đi lại lại quanh cánh cửa cổng trường. Thỉnh thoảng bọn cùng lớp tan ngang, Thủy quay mặt đi giấu vẻ nhăn nhó. May mà bọn con trai ở lại đá bóng. Trong trường nhiều người biết Hoàng. Ðơn giản Thuỷ là hoa khôi của cả khoá. Cái buổi đầu tiên Hoàng công khai đến đón, mọi người nhao nhao lắm. "Trông đẹp trai nhưng như thế nào ấy". Vâng, rượu uống hàng lít thì bình thường người thế nào được. Thuỷ suýt bật miệng rên rỉ. Chắc tan làm lại ngồi chết vào quán rượu.
- Anh xin lỗi.
Kèm theo ngữ điệu âu yếm là mùi cồn thoang thoảng. Không thèm nhìn. Thuỷ quay ngoắt bước dài trên vỉa hè đất. Cái túi may bằng vải thô thêu mấy chữ Pháp, lủng lẳng mạnh theo nhịp bước. Hoàng đần mặt. Anh tắt máy, dựng chân chống xe rồi chạy với theo. Sắp đến giờ tan tầm, đường kha khá đông và tất nhiên vài kẻ hiếu sự đã nhận ra cảnh đuổi bắt tình yêu. Hoàng vội bước hụt chân ngã đánh "uỵch". Ðám đông đang nhậu rượu ở các quán xung quanh phá ra hả hê. Thuỷ hốt hoảng quay lại vừa tức vừa buồn cười. Cô phủi quần áo cho Hoàng.
- Mắt mũi để đâu thế hả.
Hoàng nhăn nhó. Anh vịn vai Thuỷ lê từng bước, khó khăn lắm Hoàng mới đạp được cần khởi động. Thuỷ nhìn Hoàng bỗng nghi nghi. Anh ta rất hay giở trò bợm. Ða phần cô không đoán được thật giả.
- Còn đau nữa không.
Hoàng liên tục rền rĩ những tiếng nghe rợn người. Thuỷ vẫn chưa chịu ôm eo anh.
- Anh có bớt rên đi không.
- Người anh làm sao thế này, hay là xuất huyết nội.
- Uống cho nó lắm vào.
- Ðâu, anh có uống gì đâu.
- Nếu anh còn chối là xuống đi bộ đấy.
Hoàng thua. Kinh nghiệm của hai năm yêu nhau cho thấy tốt nhất là im lặng. Hoàng bâng quơ:
- Xe thằng Tâm đấy, nó mới mua.
Vẫn không bắt chuyện. Con đường chạy dọc công viên vào các khu tập thể lớn, 16h30, người tan tầm đông vô kể. Hoàng đi xe tài tử. Thuỷ cứng người vì sợ đành ôm chặt lấy anh.
- Tối nay em có bận không.
- Bình thường.
- Ði chơi đi.
Trơ tráo lắm, giời ạ. Thuỷ dằn giọng.
- Tối nay cũng có chuyện muốn nói với anh.
Ðến gần lối rẽ vào ngõ nhà Thuỷ, Hoàng dừng xe lại.
- Anh vào xin phép bố mẹ đi, đằng nào mà chẳng phải thổi cơm chiều.
Hoàng vào số, cái DD70 lượn ngoằn ngoèo. Ngõ nhỏ nhiều ổ gà. Những lần đi chơi với nhau, Thuỷ thường bảo anh chờ từ ngoài, cái xe đạp của Hoàng lỏng lẻo đến phát sợ.
Bố Thuỷ không ưa Hoàng. Ngay từ đầu và đến giờ cũng vậy. Ông là giáo viên cấp III, dạy môn gì thì Hoàng cũng chẳng rõ. Quá khứ phóng túng, mặc dù Hoàng cố giấu, vẫn in vài nét đậm lên phong độ. Kỹ sư tâm hồn, đánh rơi một phần ba tuổi thanh xuân ở vùng sơn cước Tây Bắc, gườm gườm nhìn gã thanh niên ứng cử làm con rể.
- Anh với cái Thuỷ nhà này là bạn trong lớp hay ngoài vỉa hè.
- Dạ, thưa bác, cháu đi làm rồi.
May quá, Hoàng vừa kịp nuốt hai chén tống đầy ở quán nhỏ chênh chếch đầu ngõ. Ben Johnson muốn đoạt giải đành phải tọng doping.
- Cái Thủy có nói chuyện về anh. Lớn rồi tôi không cấm. Hừm, thanh niên bây giờ văn minh thật.
- Dạ, thưa...
- Tôi nói là tôi không cấm, thế nhưng...
Ông giáo bắt đầu. Lạy Chúa, quán tính nghề nghiệp đẩy cuộc nói chuyện kéo dài đúng một tiết. Thuỷ đang ngồi may, cô nhận hàng gia công cho mậu dịch, bị gãy kim bốn lần. Ðêm ấy trước khi đi ngủ, Hoàng phải xin mẹ mấy viên Seduxel. Thuỷ hỏi Hoàng "Bố thế nào". Hoàng cười "Bố hiền". Thuỷ bảo "Bố không ưa anh vì cụ ghét những đứa hay uống rượu". Hoàng nhăn mặt. "Ôi dào, trâu buộc ghét trâu ăn". Thủy rũ ra cười. Bố mẹ Thủy đều có nhà. Con bé út đang nhặt rau.
- Cháu chào hai bác ạ.
Nhạc phụ ầm ừ lấy lệ. Nhạc mẫu xởi lởi. Bà thật xấu. Ðã mắng cả ngành di truyền học bằng cách đẻ cô con gái tuyệt sắc. Hai mươi nhăm năm trước, nàng sơn nữ thượng nguồn Ðà Giang phải lòng chàng miền xuôi thầy giáo huyện. Một tình sử tương đối phổ cập trong thập kỷ sáu mươi.
- Cậu Hoàng đấy à. Hôm nay ở đây ăn cơm nhớ. Tan làm cô tạt qua chợ mua được mớ cá ngon quá.
- Dạ, cháu xin phép. Mai có anh bạn cùng cơ quan đi Thụỵ Sĩ. Gia đình anh ấy làm cơm, cháu phải tạt qua.
- Bên cơ quan anh hay được đi thật đấy. Thế cái Thuỷ, mày ăn chiều không.
Thuỷ đã thay bộ đồ ở nhà, đang lúi húi dưới bếp. Cô cầm rá gạo đi lên khẽ nháy mắt với Hoàng.
- Vâng. Con cứ thổi cơm xong đã.
- Nghĩa là mày không ăn chứ gì.
- Vâng.
Thuỷ trả lời nhỏ, chăm chú vo gạo. Vẻ tập trung hao hao theo phong cách của tượng Rodin.
Lích kích mãi, sáu rưỡi hai người mới đi nổi. Trăng sớm, đang thu lành lạnh. Thủy ôm sát anh âu yếm vuốt tóc. Ði xe máy dễ chịu hơn đi xe đạp.
- Anh có biết em yêu anh không.
- Suýt nữa anh định nói câu ấy.
- Mấy giờ anh phải trả xe.
- Thằng Tâm tối nay cũng không bận.
Hai người đỗ xe trước một quán nhỏ ở phố Hàng Buồm. Quán cũ kỹ và đồ mồi ngon. Thỉnh thoảng khi có nhiều tiền Hoàng lại ra đây. Lần cuối cùng cách chừng năm tháng. Quán thưa khách, ấm cúng mùi xào nấu. Hoàng gọi chim quay và cua rang muối. Thủy nhìn anh.
- Anh không được uống rượu đâu.
- Ơn Chúa, đúng là những câu có cánh.
Hoàng nằm trong quy chế của dry law(1), anh cũng đang trong thời kỳ bảo dưỡng sức khoẻ. Một cô bé khá xinh, chắc con ông chủ quán, bê đĩa sa lát và hai lon "333" khẽ đặt xuống bàn.
- Này bé, cho chú xin một ly rượu trắng thật lớn để trộn rau.
Cô bé quay vào sau quầy, khẽ liếc Hoàng, cầm ra một chai trong vắt. Thủy cắn môi, chẳng còn muốn nói.
Cũng có lần Hoàng hứa tuyệt đối không uống. Ðược đâu chừng mười ngày. Hoàng rót bia cho Thủy. Rót rượu cho mình vào ly cao chân, cẩn thận nhấp một ngụm với vẻ mặt tuẫn tiết của các thánh tử vì đạo.
- Anh Hoàng.
- Vâng, anh xin nghe.
- Chúng ta không thể sống thế này mãi được.
- Tất nhiên, theo anh nên có một thằng nhóc để cải tiến tình hình.
- Chúng mình có nhau đã được hai năm. Và lúc nào em cũng thấy anh tạm bợ. Dạo mới yêu chẳng hiểu sao em lại coi là hay hay. Nhưng bây giờ em lớn rồi. Chỉ ba tháng nữa em sẽ tốt nghiệp. Anh Hoàng, anh có nghe em nói không. Ðã khi nào anh tự hỏi, cho đến bây giờ trong tay mình đang có cái gì.
Hoàng nhấc ly xoay xoay. Ðúng là một giáo cụ trực quan đầy tính sinh động.
- Anh yêu em.
- Vẫn một điệp khúc. Anh đừng làm em chán.
Cô bé con chủ quán dọn đồ ăn ra bàn. Bầy rất khéo. Hoàng lấy dao, cắt miếng lườn chim vào bát Thuỷ. Cô nhai như nhai rơm.
- Em buồn lắm.
- Sáng danh Chúa.
- Vứt cái ông Chúa của anh đi.
Hoàng tranh thủ uống nốt ly rượu.
- Lạy Chúa, xin Người bỏ qua tội báng bổ của nàng.
Chắc hôm nay em có môn nào phải thi lại rồi. Hoàng tự an ủi. Rít thuốc anh nhả những vòng quánh khói thuốc thật tròn. Quán đã dần dần đông người. Ngồi sát Hoàng một bà béo quá. Ngày mới quen nhau, Thuỷ rụt rè theo Hoàng vào quán này. Mưa mùa hạ xối xả. Hoàng vừa gọi món ăn vừa nơm nớp ngầm đếm lại tiền. Hôm ấy anh uống nhiều lắm nhưng không say. Ðôi mắt của Thuỷ long lanh theo những chuyện anh kể. Lần đầu tiên cô yêu. Cả hai cùng cầu giời cho mưa thật to. Và mưa cũng thật lâu. Chàng âu yếm ngắm khuôn mặt xinh xắn của nàng. Mình sẽ làm lại từ đầu. Không bao giờ uống rượu nữa. Mình sẽ chăm chỉ và thật ngoan. Trước cái đẹp đột ngột người ta thường nẩy sinh những ý nghĩ tích cực.
- Cách đây vài hôm anh Tâm gặp em. Ði cùng với anh gì trăng trắng. Toàn nói chuyện về anh thôi.
- Em uống ít bia nữa nhé.
Hoàng nhấp rượu. Thuỷ uống một hơi hết cốc bia đầy. Bà béo bàn bên quay lại nhìn.
- Hay anh bỏ làm đi buôn, vay thằng Tâm ít vốn vậy.
- Tuỳ anh, em chán lắm rồi.
- Trông em hơi mệt.
- Không hiểu sao em lại yêu anh. Rất nhiều lần em tự hỏi mình. Anh biết không.
- Có một ông sư già đạo cao đức trọng trụ trì một tu viện lớn khi ốm nặng gọi tay đệ tử cưng nhất đến hỏi: "Sau khi thầy chết các con sẽ làm gì". Vị đệ tử trả lời: "Con không biết" ông sư già lại gặng hỏi vị đệ tử tát thầy một cái rồi bảo: "Nằm yên mà ngủ đi, hỏi ngu lắm". Vị sư già yên tâm mà tịch diệt cõi niết bàn.
- Anh chửi em hả.
- Anh yêu em.
Thuỷ nhìn bâng quơ, cổ cô nghèn nghẹn. Quán vắng mà lại không có nhạc. Cũng chẳng hiểu làm sao.
- Về đi.
- Còn sớm lắm chưa đến tám rưỡi.
- Em về đây.
Hoàng kêu tính tiền. Cô chủ quán trả thừa anh một nghìn rưởi. Ðen tình đỏ bạc. Hoàng đi xe chầm chậm. Ðoạn đường ngắn mà có tới bẩy đôi trai gái hôn nhau. Gió khuya lá rụng. Ðầu anh hâm hấp như sốt dở. Hôm nay uống nhiều quá. Một ngã tư. Hai ngã tư. Hoàng tăng ga.
- Ði uống cà phê không em.
Anh quay lại, định nói đùa thêm. Thuỷ đang khóc, nước mắt ướt đẫm má. Hoàng đạp phanh quành tay ôm cô. Ông già đi xe đạp đằng sau bật chửi tục. Chỉ vì tránh, suýt nữa ông ta lao vào vỉa cống.
- Em làm sao vậy.
Im lặng. Hoàng hôn nước mắt người yêu.
- Anh sẽ không bao giờ nói nữa. Anh nghe em.
Thủy vẫn thổn thức. Chợt nhiên cô nhấc đầu khỏi vai anh, giọng khàn khàn: "Chúng mình đi về đi".

----------
(1)dry law: luật cấm rượu ở Mỹ

Chương 1.3


Trời chợt nhạt nắng. Nhà mới làm xong còn nồng mùi vôi tường. Có phòng khách. Có phòng riêng cho bố mẹ. Phí tổn vượt quá ước tính của Tâm, anh phải bỏ thêm gần năm triệu.
- Phượng, mày ra đây anh nhờ.
Ðang ngồi sau quầy sẽ dự định là bán giải khát, cô em vứt cuốn “Tình sử Algielic”, chạy lại.
- Mày xem cân chưa.
- Dịch sang trái một tý. Ðược rồi. Anh không có ảnh người mẫu thời trang à?
- Có hai cái.
- Ảnh ca nhạc cũng nhàm rồi, mà bây giờ ai lại đi treo ảnh đá bóng.
- Vặn bé nhạc đi, mẹ trong nhà đang mệt.
Tâm ngắm Dieter Bohlen. Ca sĩ thời thượng của nhóm Modern Talking. Tóc loà xoà, ánh mắt của dân Bôhêmiêng. Tướng thằng này đúng dáng hát rong. Tâm thích Beatles. Anh dán thêm vài ba cô gái đùi dài, cười rất tươi với chai Cocacola. Trông tàm tạm, có vẻ quán cà phê lắm. Ðã bán nửa tháng mà khách hàng vẫn chỉ là bạn Tâm. Có đứa trả tiền, có đứa chẳng trả. Cả nhà ăn cơm, bố hỏi:
- Liệu có lỗ không con.
Hoàng tủm tỉm. Mẹ cười buồn. Liên tiếp một tuần bà không phải rửa cái cốc nào. Con bé Phượng lúc đầu háo hức bây giờ cũng hơi ỉu. Một sáng chủ nhật ế khách cũng như bao nhiêu ngày khác trong tuần, Bình đến.
- Mình có tí việc phải vào trong kia. Xong hết rồi chứ.
Tâm khoát tay chỉ vòng quanh. Cố ghìm thở dài bằng cách nhả hơi thuốc.
- Từ hôm mở hàng ông là người thứ mười sáu.
- Ði với mình.
Ra đến cửa gặp Phượng vào. Trông thấy Bình mặt cô bé run run ửng đỏ.
Bình và Tâm vào quán Long lùn. Bar nào của Hà Nội bây giờ cũng ngập đầy bọn choai choai. Trệu trạo nhai kẹo cao su, hút ba số thở khói vào tai bạn gái để hai đứa cùng cười. Một vài bàn đầy vỏ Heineken, cả chai nguyên Jonhny Walker. Chắc có đứa vừa đi xuất khẩu lao động về. Tìm mãi mới có bàn trống. Cô bé "xẹc via" bôi nhiều phấn đi lại. Tâm nhìn sâu vào cổ áo khoét rộng. Nàng không mặc đồ lót. Cái ngấn ngực trắng của tuổi mười chín.
- Cho anh hai chai bia.
- Dạ, chỉ có băm ba thôi.
Tâm dùng bật lửa mở nút. Cô bé ngồi kế bên tò mò nhìn. Gặp cái nhìn lại rất dạn của Tâm ngượng ngùng quay đi. Bình cho đá vào cốc. Tâm hút thuốc. Vườn thật đẹp. Nhiều hoa và những cây cảnh lạ. Ở một góc kê màn hình video 20 inches. Ðứng ở bar, một tay thanh niên đẹp giai, cổ thắt nơ đen. Hà Nội những năm tháng không có mình đã ra vậy đấy. Thay đổi bao giờ cũng tốt hơn.
- Ðây là mẫu mực à.
- Không hẳn. Một trong vài ba mô hình tiên tiến.
- Bia bán bao nhiêu.
- Lãi ròng mỗi chai khoảng bốn trăm. Trung bình ngày bốn chục chai. Và thực ra bia cũng chỉ là thu nhập phụ. Tâm này, mình xin lỗi. Cậu áng được khoảng hai chục cây không.
- Cậu khuyên mình dẹp cà phê à.
- Phải, bỏ đi. Sắp tới mình xin vào chỗ ông già. Lang thang mãi hơi mệt. Mình có một số nơi làm ăn quen biết. Ðịnh nhường cậu một ít.
- Bao nhiêu phần trăm lãi sẽ phải chia đưa cậu.
- Tuỳ. Mình tin vào tình bạn.
- Lúc nào có thể bắt đầu.
- Uống nữa không.
- Cậu kêu rượu nữa đi.
- Nếu phải đặt trước, khoảng một nửa tất cả của cậu.
- Cờ bạc mình ham mà. Hơn nữa, mình cũng tin vào tình bạn.
- Nào, cụng ly.
Tâm chợt thấy vai trái tê nặng. Hình như có ai nhìn. Thật xoáy thật căng. Duy nhất chỉ một người. Anh hơi ngoái. Ðúng nàng, có cái gì đấy thấy nhói trong tim. Tâm uống cạn ly rượu, chắc em lấy chồng rồi. Hai mươi ba tuổi, năm năm đi xa, tháng nào cũng đôi lần, nàng quấy rầy giấc mơ của anh. Chẳng lần nào anh mơ được hôn, gã đàn ông ngồi cùng nàng mặc diêm dúa, uống nước xoài. Ngày xưa, đôi khi mình cũng uống nước xoài. Chó chết. Ðã nhận ra mình, em không quay lại nữa. Cái nhìn trượt mênh mông vào hư vô.
- Ông già mình sẽ về hưu, nếu không chịu thay chiến thuật. Ðến tầm tuổi nào đấy người ta bị lẫn. Ông cụ vẫn tin là ông cụ đúng.
Những người làm quan khi về hưu thi thoảng chơi cây cảnh. Hoặc cãi nhau với đài hoặc làm thơ. Cô bé có cổ áo khoét rộng tiến tới gần bàn của nàng. Gã đàn ông trả tiền. Một xấp tiền chẵn. Khi đếm trả gã cẩn thận lựa những tờ cũ. Nàng quay lại. Tâm cười buồn. Nàng rùng mình đi vội ra. Gã đàn ông khệnh khạng ngón tay xoay xoay chiếc chìa khoá xe Cub buộc con búp bê tết bằng len. Nhận ra hay không nhận ra. Nàng đi và để lại một quầng khói mỏng. Tâm rít hơi thuốc. Ðiếu ba số mới châm cháy một vệt. Tàn trắng chạy thẳng một vệt, không gãy.
- Chúng mình đi đi. Cậu sẽ được gặp một trong những sếp nhớn.
Bình nhấp rượu. Ly bỏ dở còn chừng hai phần ba. Tâm nhìn mặt rượu sóng sánh trong ly. Anh Hoàng bao giờ cũng uống rượu cả cặn. Gọi chữ là gì. Dĩ tận vi độ.
Hà Nội tàn thu. Con trai hiền hơn, con gái xinh hơn và các quán cà phê đèn mờ nhiều hơn. Tâm và nàng đi lang thang suốt cả chiều. Tất nhiên là hút thuốc. Tất nhiên là nàng khóc. Tất nhiên là nàng khóc. Lúc sụt sịt, Lúc oà ra lúc nức nở. Giữa những điếu thuốc, Tâm cắn môi. Cái răng sứt từ hồi bé ngã cây để lại một vành khuyết ở môi dưới.
Bình ấn chuông ngôi nhà tầng trát đá rửa có giàn hoa ti gôn. Có tiếng chó sủa. Bình nhìn qua lỗ cửa vào sâu trong sân. Chẳng có một xe nào cả. Người cần gặp không có nhà. Bình quay ra nói. Tâm mặt nhợt nhạt nghe loáng thoáng. Hình như sân quần vợt Khúc Hạo.
Hà Nội tàn thu. Ðợt xuất khẩu đi Ðức cuối cùng trong năm. Bãi cỏ hồ Tây bị nắng hanh đầu đông làm xám khô.
“Mấy tháng anh sẽ quên em.“
“Anh không biết.”
“Em mong có con.”
“Anh xin. Em mới mười tám. Mọi chuyện sẽ qua đi. Rồi những chuyện tốt lành sẽ đến với em. Thôi nào. Ðừng khóc nữa.“
Nước mắt nàng ướt đẫm một bên vai. Tâm hút thuốc. Bao Sông Cầu còn lại một điếu. Mặt hồ vắng không một bóng thuyền. Nắng hanh thì vàng và bầu trời thì rất đục.
“Em yêu anh.”
“Tha cho anh.”
“Em sẽ chờ anh.”
“Huyền, em phải hiểu chứ. Anh không muốn đèo em bằng xe đạp và hút thuốc thổ tả này.”
“Em chờ anh.”
“Tuỳ em. Nếu số phận mỉm cười với chúng ta. Còn trước mắt đừng nên trói mình vào những ảo ảnh viển vông. Anh không muốn dối trá. Khoảng cách về thời gian và không gian sẽ xói mòn cái gọi là tình yêu. Chẳng nhẽ em thích sống với anh bằng trách nhiệm hoặc nghĩa vụ.”
“Nhỡ chúng ta có con.”
Mây bay. Mặt hồ xanh. Gió nhạt. Và Tâm hút điếu thuốc cuối.
“Ðừng doạ anh mà phải tội.”
Nàng bật cười. Kiểu cười của trẻ con. Nước mắt lăn tròn quanh má lúm đồng tiền.
“Mọi người đều nghĩ anh là dũng cảm. Hôn em đi. Nữa cơ.”
Một ông trung niên mặc áo đại cán đứng xa xa nhìn hai người chằm chằm.
“Tháng trước em đau bụng muộn, chậm gần một tuần. Mấy hôm rồi chúng mình ở cạnh nhau em giấu. Thực ra cũng hơi lo lo.”
Tâm lại cắn môi. Hàng ria mép dài làm khuôn mặt đàn ông của Tâm thêm thiểu não. Nàng dụi vào tóc anh. Ðột nhiên nức nở khóc.
“Anh yên tâm. Cứ đi đi. Chẳng có gì đâu. Em đùa đấy.”
Trước khi bay ba ngày Tâm mới báo gia đình. Bố anh ầm à ầm ừ. Mẹ rền rĩ. Thực ra Tâm ngủ ngoài nhà nhiều hơn trong nhà. Con bé Phượng hơi ngơ ngác, nó còn bé quá. Tâm ra quán rượu đầu phố tìm Hoàng. Ông anh giai đang độc ẩm. Chén rượu vơi bơ vơ trên bàn rộng. Thoạt đầu Hoàng không hiểu, sau đó nhăn mặt. Gã sinh viên ưu tú của trường Tổng hợp đang thất nghiệp cáu.
“Nghĩa là mày bỏ học.”
“Vâng.”
“Sao mày không nói một tý gì với tao.”
“Anh hay bàn lùi.”
Hoàng tát em. Tâm cau có nhổ nước bọt, xốc lại cổ áo rồi châm thuốc.
“Em xin anh chiếu cố đến Huyền. Bọn em có thể có con. Nếu đúng vậy anh và mẹ đến nhà Huyền đặt hộ em cơi trầu, chắc Huyền không phản đối. Còn không, tất cả anh đừng quan tâm.”
Hoàng im lặng nốc nốt chén rượu dở.
“Em đi đây.“
“Tao cầu Chúa cho cái máy bay chở những thằng khốn nạn như mày nổ tung khi đạt đến độ cao cần thiết.”
Bình phi thẳng xe vào trong sân quần vợt. Những đàn ông, đàn bà ngồn ngộn sự giầu sang mặc bộ đồ tennis trắng. Hoặc đang uống bia, hoặc đang chơi bóng. Ngồi dọc những băng ghế kê sát tường, vài vị đã hồi hưu đang hau háu nhìn đùi non của lũ con gái dửng mỡ mới lớn. Bình dựng xe, tắt máy đến quầy bán đồ uống. Tâm theo sau, hút thuốc. Vài người đứng xa xa vẫy tay chào Bình.
- Cho hai lon côca.
Bình uống. Hai thiếu nữ cầm vợt, trạc mười sáu mười bảy đi ngang liếc anh. Ðó là hai tiểu thư có mẹ buôn gia súc lớn nhất chợ Ðồng xuân Bác Qua. Thoang thoảng trong mùi nước hoa Pháp còn lẫn hơi phân gà tươi. Bình uống, vẻ mặt cao đạo. Chợt bỏ lon gọi to:
- Chị Nhã.
Thiếu phụ đang đứng lẫn với đám đàn ông đầu hói bụng tròn bước lại gần. Xấp xỉ ba mươi. Vẻ đẹp đầy sắc sảo tri thức.
- Em vừa đến nhà chị.
- À dạo này chiều mình hay ra đây.
- Giới thiệu với chị Nhã, đây là Tâm.
- Chào anh.
- Em biết chị, em là em anh Hoàng.
Nhã cười tươi. Nét khinh khỉnh bớt đi rất nhiều.
- Trời ơi, mình cứ ngờ ngợ. Về lâu rồi sao không lại nhà chơi.
- Em bận. Hơn nữa anh Hoàng đi Nha Trang gần tháng rưởi.
- Hoàng ra rồi cơ mà.
- Vâng anh ấy mới ra.
Một tay đàn ông bụng rất tròn. Tướng ngũ đoản. Tuổi ngũ tuần hớt hải chạy vào thấy Nhã, cười nịnh:
- Thế mà mọi người bảo Nhã về rồi.
- Anh bảo lái xe lên gần cổng trước chờ em đi.
- Anh chờ em luôn mà.
Tâm nhìn theo cái mông tròn xoay lúc lắc của gã, chợt nhớ chính vị quan chức này hành hạ cái passport của anh đây. Mất thêm gần ba chỉ.
- Có chuyện gì đấy Bình.
- Cũng không khẩn lắm nhưng mà phải phiền chị.
- Thế sáng thứ ba được không?
- Tuỳ chị.
Tâm đèo Bình. Cái Dream II ở tốc độ vừa phải. Trong nắng hè, cây Hà Nội có vẻ xanh hơn.
- Thật là may cậu biết bà Nhã.
- Bà với ông Hoàng nhà mình thân lắm. Nhưng mình thì ít gặp.
- Mình thực sự bất ngờ đấy.
- Chuyện gì?
- Bà Nhã với ông Hoàng.
- Không, chỉ là bạn thôi. Bà Nhã siêu lắm à.
- Kinh khủng.
Có cô gái đi xe đạp ngược chiều giơ tay vẫy. Tâm ấn phanh một vòng cua rất tài tử.
- Ði đâu vậy chị Thuỷ?
- Tối hôm qua anh Hoàng có về nhà không?
- Anh ấy ngồi chơi cờ với ông hàng xóm.
- Lát nữa, nếu Tâm gặp anh Hoàng nhắn hộ là đến ngay nhà mình.
Tâm xin phép đi một đoạn cùng Thuỷ. Cô từ chối rẽ vào nhà người quen. Bình ngồi sau im lặng. Và có thể im lặng như thế đến hết đời. Số phận quả đã bày ra những trò chơi khấc nghiệt. Không ngờ lại là em.

Chương 1.4


Phố nhỏ không dài. Một nhà thờ nhỏ và ít cây xanh. Cha chánh xứ mắt toét vừa giảng Phúc Âm vừa chảy nước mũi. Giữa phố, bên số lẻ có duy nhất một công sở. Dân phố tò mò, nhưng chịu, chẳng biết là cơ quan gì. Người ra vào, mặt đều nhớn nhác quan trọng. Nói chung, phố vắng lắm. Mười rưỡi đêm hoặc sáu rưỡi sáng thanh niên đã đá bóng dưới đường. Dân trong phố thuần nhất theo đạo Thiên Chúa. Gia đình thằng Tâm thuộc loại tân tòng. Bà ngoại có đạo. Mẹ Tâm vì lấy chồng nên khô dần. Lễ ngày thường bỏ nhiều chỉ duy trì hai buổi thứ bảy, chủ nhật. Hồi đầu, anh em thằng Tâm còn bé, khi ăn cơm chúng nó còn phải làm dấu còn mẹ nó thì đọc kinh, nay bỏ cả. Năm lớp bảy thằng Tâm đi thi học sinh giỏi toán thành phố, mẹ nó tìm trong hộp đồ khâu một cây thánh giá nhỏ mạ bạc, xâu chỉ đen quàng quanh cổ nó lấy khước. Thằng Tâm đem đổi túi kẹo bột. Mẹ nó la hét nhưng không đánh. Nhà thằng Tâm làng nhàng. Nghi gia kể cũng thường thường bậc trung. Còn sót lại ít vàng của bà ngoại, mẹ nó dồn vào gánh hàng xén. Vốn liếng của bố, ông ký nhà băng, hết từ chiến tranh phá hoại lần một. Gần chục lần đi sơ tán, không tốn nhưng làm người ta mỏi. Có ai giữ vàng, cho dù đã gần thập kỷ bảy mươi. Năm 1973, Bank de Paris nhớ đến viên công chức cần mẫn chữ đẹp, có gửi gói tròn một món trợ cấp. Nghe phong phanh, ông ký lò dò lên uỷ ban quận. Gã thư ký thường trực gầy nhẳng ngực lép, mỗi lần ho xám đen cả chiếc khăn mùi xoa trắng tinh, hất hàm hỏi: "Ai xui ông?". Cựu viên chức ngân hàng lưu dung có thâm niên sợ công an hộ khẩu run bắn, chối đây đẩy. Ðến gần một năm mặt vẫn xanh, không hoàn hồn. Nếu qui ra vàng hồi ấy khoảng ba chục lạng. Gần bằng kết quả sự phiêu lưu mạo hiểm của Tâm trong chuyến Tây du. Chuyện vặt thời chiến tranh.
Tâm là thằng nhóc ngang. Rất bướng. Nó giỏi các môn về tự nhiên như giỏi đánh bạn. Nó khoẻ. Mười một tuổi hàng lông tơ chạy lờ mờ trên mép. Mười ba tuổi, giữa trưa chang chang nắng, nó theo mấy thằng lớn nằm ép người trên mái tôn của nhà tắm xí nghiệp may nhìn trộm. Vất vả lắm, lớp sáu, nó được nhét vào Ðội. Bởi nó là lớp điểm. Trường nó là trường điểm. Nó được quàng khăn đỏ nhờ qui luật nước nồi bèo nổi. Nó cho bạn cùng bàn chép bài tập toán lý. Ðổi lại, bọn kia phải cho nó cóp văn sử. Phương pháp này được áp dụng ròng ròng cho đến hết cấp III. Những năm gần đây trên mặt trận kinh tế báo chí ca ngợi mấy bà giám đốc khi chưa bị bắt biết thực hiện sớm kinh doanh đối lưu xuống từng cơ sở. Trong lĩnh vực giáo dục với cùng phương pháp thằng Tâm là lá cờ đầu. Chẳng ngạc nhiên khi nó chọn và đỗ vào trường Kinh tế kế hoạch. Sắp thi tốt nghiệp phổ thông nó suýt làm một cô bé khác lớp có bầu. Ơn Chúa, nó cũng biết đọc sách. Yêu mẹ theo kiểu của nó. Mến anh giai thương em gái và vừa quí vừa nhờn bố. (Bị chú: 30/04/1975 giải phóng Sài Gòn. 30/06/1979 Đỗ Minh Tâm thi xong phổ thông. Jesus Christ nói, mọi sự đều là ý chú. Amen).
Buổi tối hè oi ả, bọn trẻ con chơi sôvê (sauvé). Một trò chơi mà chưa đầy mười năm sau đã thất truyền. Một trò chơi mà đương nhiên sẽ bị các băng Nitendo điện tử bóp chết, vì chứa đầy sự linh hoạt cơ bắp hoang dã. Bên thằng Tâm sắp được. Trừ một thằng, toàn bộ bọn kia bị bắt hết nhốt quanh cột đèn. Nhân vật đang tự do khá nổi tiếng. Mười ba tuổi, con ông Bõ nhà thờ biết hút thuốc lào, chuyên gia ăn cắp vặt và biệt tài xì nước bọt qua kẽ răng xa đúng năm bước. Mười năm sau trở thành tay xích lô chuyên nghiệp. Nó biệt tăm đã được nửa tiếng. Cả hai phe, gần hai chục thằng nhóc đều sốt ruột chờ, văng tục, chửi rủa thành viên của giới vận tải thô sơ tương lai. Thằng này trốn kỹ và nguy hiểm. Ðã có lần để giải phóng những thằng bị tóm cổ, nó mặc quần đội nón của chị. Ðèn đường đỏ đòng đọc. Mấy đứa đi tìm chỗ trốn của thằng kia nản lắm. Bỗng cuối phố nó xuất hiện. Cả bọn ồn ào. Mấy đứa gác vòng ngoài thủ thế. Giu đa từ xa toét miệng hớn hở, vẻ mặt của thằng đã bán được Chúa. "Xuất khẩu máy có phim". Một thông tin vô giá. Machinoimport ở cách hai ngã tư. Rất hay chiếu những phim không có ngoài rạp. Hoặc kha khá xác chết hoặc có cảnh cởi truồng. Những năm bảy mươi trong sạch. Khi đùi đàn bà và liên hoàn cước của Lý Tiểu Long chưa đá vào mặt người xem qua Vidéo. Tâm chạy như bay về nhà gọi Hoàng. Anh đang ngồi đọc Pie đệ nhất. Bố đi đánh chắn. Mẹ lúi húi giặt ở sân sau. Tâm thì thào vào tai thằng anh. Hoàng bỏ dở trận thuỷ chiến của vị Sa hoàng vĩ đại để đi theo tiếng gọi nghệ thuật của tối thứ bảy. Bọn trẻ lốc nhốc khoảng hai chục đứa. Ði đầu là thằng con ông Bõ. Ði cuối là thằng Hoàng. Nó dát, chỉ vì ham thấy mặt Gocomitic mà chấp nhận phiên lưu. Chúng nó cắt ngang công trường đang xây dở, quyết định trèo cổng sau. Thằng Tâm chốc chốc ngoái lại nhìn anh. Bức tường của công ty Xuất nhập khẩu máy cao hơn hai mét vượt qua sẽ tới khu vệ sinh nam. Từ đây tạo bộ mặt đứng đắn của kẻ vừa đi giải xong, lững thững chuồn qua bảo vệ vào dẫy ghế cuối hội trường. Công đoạn phức tạp này đã được khai thác nhiều lần và luôn luôn chứng tỏ tính ưu tú của nó. Muốn vậy, tuyệt đối không được cởi trần. Vài thằng đã kịp về nhà mặc áo. Ngoài thằng Hoàng có dép, toàn bộ đi đất. Bõ - thế - hệ - hai cùng kiệu thằng Tâm lên trước tiên. Con chiên ghẻ nâng quỉ sa tăng vào thiên đàng. Thằng Tâm khoẻ, có sứ mệnh của Moses kéo dần những tín đồ đồng đạo đến đất hứa. Chợt hai quầng sáng vồ lấy nó: "Ranh con, xuống ngay bố mày vụt cho gẫy chân bây giờ". Phía bên trong tường ba thanh niên đeo băng đỏ lăm lăm dùi cui gỗ. Thằng Tâm năn nỉ. Nếu cần nó sẽ khóc. Nó đã nhiều lần vào vườn bách thú đứng hàng giờ xem cá sấu. “Mày có xuống không?". Xu hướng đối thoại chuyển sang đối đầu. Thằng Tâm cầm viên gạch dở ném tạt. Nó nhẩy đại ra ngoài miệng méo xệch vì dập mông. Cả bọn lao xao rồi im lặng nép vào tường chờ đợi. Ðường mòn chiến lược đã bị phát hiện. Thằng con nhà bán cháo tim gan len lén trèo lên trinh sát. Rú thê thảm. Hai nhát gậy chính xác đập trúng vai gã đặc công nghiệp dư bất hạnh. Tuyệt vô hy vọng. Một trận mưa gạch đá của những kẻ thất thế. Bên trong văng ra tiếng chửi và đe doạ. Cả bọn tháo chạy ra cổng trước. Còn khoảng năm phút nữa đến giờ chiếu. Trẻ con đông vô kể. Ði đất, sơ-mi đứt khuy, chúng thiểu não xin người lớn cho đi kèm. Có hai thằng bám càng đã vào đến vòng trong lại bị tống ngược ra. Khóc nức nở, áo ngắn quá để lộ quần đùi thủng đít. Tám giờ mười cánh cửa khép dứt khoát. Hôm nay chiếu phim da đỏ của Ðức. Vĩnh biệt thủ lĩnh của bộ lạc gấu mẹ. Rồi cũng đỡ nhốn nháo hơn, những đứa trẻ phố khác tản dần. Bọn phố thằng Tâm đứng nguyên cay cú. Ðường thông qua toa lét là phát hiện vĩ đại. Chỉ riêng phố chúng nó sở hữu bản quyền. Lần nào cũng trót lọt. Và lần này vậy đấy. Cánh cửa dẫn đến nghệ thuật lạnh lùng khép. Qua lỗ khoá chúng nhìn thấy hai gã bảo vệ mặt sắt. Một gã băng đầu. Trận pháo kích ở cổng sau đã có hiệu quả, còn xin xỏ gì nữa khi máu đã đổ. Thằng Tâm, thằng con trai ông Bõ, thằng nhà bán cháo tim gan đầu têu. Rầm, rầm, rầm. Cái bản lề bằng bắp tay long sòng sọc. Cả bọn xô cửa. Trừ thằng Hoàng. Nó đứng ngoài xa sạch sẽ, trí thức. Bọn trẻ ngoài phố say mê nghe Hoàng kể chuyện. Nó đã đọc vô số tiểu thuyết. Nó nhìn bọn kia nghịch bằng ánh mắt đồng loã đầy háo hức. Sự giáo dục tiêu chuẩn không cho phép. Năm học vừa rồi là học sinh giỏi toàn trường. Một mẫu mực đấy. Cánh cửa mở, hai gã bảo vệ lao ra. Bọn trẻ ù té chạy. Thằng Hoàng cũng co cẳng phi sang bên đường. Suýt tụt dép. Quân tử phải phòng thân. Chửi bới một hồi lực lượng bảo vệ hậm hực quay vào. Bọn trẻ rón rén lại gần. Rầm. Rầm. Cửa mở ra chỉ thấy ánh đèn suông khinh bỉ soi cổng vắng. Trò chơi mới làm cả lũ khoái. Một lần nữa nào. Rầm. Lạy Chúa quá nửa bọn là đội viên thiếu niên tiền phong. Hầu như tất cả đều đi lễ ngày chủ nhật. Khi xưngg tội, mắt trong veo và thề rằng chỉ mắc tội nói dối có hai lần. Lũ nhóc mải rỡn không để ý ba phần tử xa lạ. Ba chị em ruột. Giống nhau như lột. Hai chị gái và cậu em trai. Ba chị em chung nhau một giấy mời hai người, chắc bố mẹ hay cô dì chú bác nào đó tặng nhân kỳ nghỉ hè. Ba chị em đến sớm nhưng không được vào, tại dư thằng em, nó khoảng tám tuổi, quần soóc xanh, áo phin trắng bỏ trong thùng, nó bám chặt con chị lớn, mặt xanh nhợt gần khóc. Con chị lớn khoảng mười lăm, mặt bầu, tóc buộc vồng đuôi ngựa. Khỏe lắm, chen cật lực lôi hai đứa em vào. "Con bé này tệ thật. Hai suất là hai suất không thì mày ở ngoài". Cả ba đứa bị phủi bật ra. Thằng bé khe khẽ rên rỉ đòi đi về. Hai con chị lì lợm, khư khư nắm chặt vé, căm hờn nhìn lũ nhóc lốc nhốc xung quanh. Và đến giờ, khi bọn thằng Tâm đập cửa xong chạy nấp ra đầu phố, cả ba chị em nó mới nước mắt ngắn nước mắt dài cầu xin qua lỗ khoá. Nghệ thuật điện ảnh muôn năm.
Thằng Hoàng không tham gia tấn công, nhưng cũng thích. Nó ít tụ tập với bọn quỉ sứ cùng phố, trừ phi được yêu cầu truyền bá kiến thức. Nó kể chuyện hay, sinh động. Nó là niềm tự hào vô tư của bọn trẻ cùng phố vào những ngày lễ phát phần thưởng cuối năm. Cái phố nhỏ nhắn có đạo bị kỳ thị ít nhiều dưới mái trường xã hội chủ nghĩa. Các thầy cô giáo đều tin chắc tôn giáo là thuốc phiện. Và hơn hết, bọn trẻ nể Hoàng vì nó là anh thằng Tâm. Một trong nhưng đầu lĩnh có số ghế bé. Lần đập cửa thứ ba thằng Hoàng dạn hơn. Bị không khí xung quanh kích thích lần thứ tư nó đến gần sát cửa. Rầm. Hai cánh cửa rình sẵn mở toang nhưng làm sao mà bắt được quỉ sứ, chúng tan ngay vào không khí. Thằng Hoàng chợt thấy ai tóm tay mình. Nó quẫy. Muộn lắm rồi. Hai đứa con gái xấp xỉ tuổi nó ghì chặt và nó vốn lẻo khẻo. Hai con bé long lanh cặp mắt đắc thắng. Thằng Hoàng bị bán rẻ lấy suất xem phim. Hai nữ chiến binh Amazôn đã chọn đúng con mồi. Nhút nhát, yếu đuối. "Chính thằng này nó đập cửa các chú ơi". Con chị lớn gào lên man rợ. Gã nhân viên bảo vệ băng đầu cười thu hoạch trói thằng Hoàng bằng dây thừng. Thằng bé em mặt xanh nhợt nhìn Hoàng, rồi lẩy bẩy chạy theo chị vào hội trường. Phim đã chiếu được hơn mười năm phút. Thủ lĩnh đã kịp tập kích xong đoàn tàu của người da trắng. Bọn trẻ tản về nhà không kịp kiểm kê đội hình. Thằng Tâm sau khi đập chân lên giường đi ngủ mới biết anh nó chưa về.
Thằng Hoàng được đưa đến một phòng rộng, xung quanh toàn mùi dầu máy. Nó sụt sịt cố không khóc. Hai gã bảo vệ pha nước chanh khoan khoái uống. Không nghe tiếng đập cửa nữa. Trên trần quạt quay tít. Thằng Hoàng run rẩy, mồ hôi túa đầy lưng. Hỏi: nhà ở đâu, học lớp mấy. Trả lời ấp úng. Sẽ đưa mày ra công an. Thằng Hoàng khóc. Ðường từ đồn đến toà rất gần. Một bảo vệ xé sổ trực đưa bút bắt nó viết kiểm điểm. Chữ nó đẹp. Văn phong thê thảm đầy sám hối. Gã bảo vệ băng đầu gật gù cười. "Mày có muốn uống nước không". Nó khe khẽ lắc đầu, đỡ sợ hơn. Mười giờ hai mươi phút tan phim. Ba chị em nhà kia lẫn trong dòng người. Hai con chị nhí nhảnh bàn gẫu. Thằng bé em xanh nhợt vẫn túm quần chị, liếc trộm Hoàng. Về sau, đã gần bảy mươi tuổi nó vẫn còn mơ cảnh hai chị em nó ghì tay Hoàng. Suốt cuộc đời, không bao giờ thằng bé xanh nhợt ấy đến rạp xinê nữa. Nửa tiếng sau thằng Hoàng được phóng thích. Gã băng đầu phát vào mông nó rõ kêu, đe doạ nếu lần sau tái phạm sẽ treo cổ. Thằng Hoàng không về nhà đi ra bờ hồ ngồi một mình. Mặt hồ đen, lóng lánh dưới đáy vài ba ánh điện tắt muộn. Nó mông lung. Kể từ đấy thằng nhỏ mười ba tuổi hay chữ vĩnh viễn bị đóng đinh câu rút trên cây thánh giá hoài nghi. Lớn lên, cứ mỗi lần bị ăn đòn ngã sấp ngã ngửa, Hoàng lại nhớ tới buổi xem phim ấy. Không thể quên cái lần thứ tư do dự a dua chúng bạn, rồi bất thần móng vuốt vô tư của cuộc đời chụp đúng, Hoàng ghét và kiêng số bốn.

Chương 1.5


Hoàng ấn chuông ngôi nhà hai tầng mái bằng trát đá rửa. Dàn ti gôn buông lửng chưa có hoa. Bà U ra mở cửa, vội vàng chào Hoàng rồi chạy vào bếp. Có mùi trứng cháy. Hoàng thạo nấu ăn và tương đối khoái đi chợ. Cất trong mình một bí quyết tuyệt vời về pha nước chấm bún chả. Hoàng đi qua sân hẹp, đẩy cửa. Nhã ngồi một mình trên salon, trước mặt một tập giấy kê những dòng số bí ẩn, bên cạnh là cái máy tính Casio. Cô không ngẩng lên.
- Còn dở chai Ararate đấy.
- Hôm ở trong Nha Trang mình uống ké được nửa chai Martel. - Hoàng thở dài.
- Hôm nào qua Hàng Buồm, mình với cậu mua nguyên cả chai.
- Thôi mà.
Nhã tủm tỉm. Hoàng đi ra tủ lấy chai rượu rồi ngồi xuống đôn sứ đặt cạnh tủ ly dài, bật Video. Tiếng phần phật gió của đường quyền Khương Ðại Vệ tạt ra từ màn ảnh. Hoàng tắt, quờ tay ấn nút cassette. Nhạc dịu hơn. Paul Mariat.
- Rót cho Nhã xin nửa ly.
- Cậu hút nhiều thuốc quá.
- Ừ. Mình cứ nghĩ nghĩ. Ngẩng lên đã thấy vợi cả gói.
- Nha Trang buồn ơi là buồn.
- Lại cãi nhau hả.
Hoàng uống một ngụm, một ngụm nữa. Nhã là bạn từ hồi đại học. Cùng khóa khác khoa. Cô học tiếng Pháp. Hai người biết nhau năm thứ hai, thân lắm, mãi mãi đến giờ. Con bé Phương Phương lạch bạch chạy vào, nó tròn lẳn trong bộ đồ nỉ, đang hờn. "Không ăn nữa, không ăn nữa". Nước mắt vẽ thành vệt loằng ngoằng trên má phấn của nó. "Ðập đầu cho vỡ đi, đập đầu vỡ đi". Nó cộc nhè nhẹ cái trán xinh xắn vào thành cửa. Nó liếc Nhã. Gặp cái nhìn nghiêm khắc của mẹ, hơi nín, khe khẽ nấc. Hoàng bế con bé lên lòng.
- Chú xin, con chào chú chưa.
- Con chào chú. - Bỗng con bé oà khóc tu.
- Thôi. Chú xin con - Hoàng thở hơi rượu vào má con bé - Lớn lên lại dọa người yêu bằng thuốc ngủ mất.
Con bé dụi đầu vào cổ anh. Nó thiếu bố. Họ lấy theo mẹ. Hồi Nhã phải xa Hà Nội gần ba tháng, tối nào nó cũng ngủ với Hoàng. Tự nhiên thấy đói. Con bé Phương với tay nghịch tóc Hoàng. Không bao giờ nó được biết bố đâu. Anh ta đã quay lại mấy lần lạy lục dưới chân Nhã. Tính Nhã thì ngay chính Hoàng cũng phải sợ.
- C"est fini.
- Áp phe mới à?
- Một cú vừa vừa.
Nhã nhấc chai, rót cho mình chừng nửa ly. Cô không uống được rượu nhưng hút thuốc thì nhiều. Loại Dunhill bao đỏ hoặc Marlboro. Hoàng nhấm nhấm móng tay thói quen khi uống không có đồ mồi. Ðã có lần cô uống thật say với Hoàng. Lúc ấy cô có bầu bé Phương Phương chừng ba tháng. Vâng, thế là hắn đã bỏ đi. Hoàng đã biết nhiều điều tráo trở khốn nạn, nhưng chuyện này vẫn làm Hoàng bất ngờ. Người Nhã yêu là một giáo viên trong trường. Khuôn mặt đẹp, đa cảm và rất trí thức. Hắn lừa được cả Nhã và Hoàng chứng tỏ giỏi như thế nào. Qua cặp kính trắng, hắn cố tạo cái nhìn thẳng thắn. Sự giận dữ chính trực rất đúng lúc, đúng chỗ. Mà lại còn tài hoa, mà lại còn hùng biện. Tất nhiên trong nhà phải có đàn Piano. Tất nhiên trên tường phải treo hoạ phẩm étralger de la famme. Ðôi lúc Hoàng bắt gặp nét gắng gượng trong cái kiểu trung thực ấy. Thực ra là Du nói. Du là thằng bạn thi sĩ xấu trai của Hoàng. Một người dị ứng với tất cả những gì không trong sạch. Vì thế chỗ của mày là ở thiên đàng Du ạ. Sắp đến giỗ lần ba của mày rồi. Và lúc ấy thì trách Nhã làm gì. Cô đang yêu. Vả lại, dù sắc sảo, cô vẫn chưa đủ khôn ngoan để nhận thấy sự giả dối thượng thặng. Buổi chiều đông trời đùng đục có mưa nhẹ. Blouson Ðức rộng dài đang là mốt. Nhã mặt nhợt nhạt đến Hoàng rủ đi uống cà phê. Hoàng đang có tiền, hơi nhiều, ngao ngán nhìn trời định đi uống rượu. Tâm mới gửi về một cái Mipha. Hai người ra quán lẻ quen chênh chếch một ngã tư phố. Như mọi lần, Hoàng gọi chén rượu trắng cho mình, ly đen cho Nhã. Gọi ba số hút chung. Hồi ấy, Nhã mới tập tọng đốt thuốc. Nhã nấc khan khe khẽ kể, những lúc ngắt câu cô nhấp nửa chén một. Anh ta được đi Hà Lan và cái passport ấy là thành công của sự lừa gạt một cô bé có ông bố quyền cao. Anh ta hứa sẽ là con rể một gia đình trọc phú đang cần bôi son gia phong bằng những mép viền chữ nghĩa. Cũng là mốt đấy. Mốt nhà các quan. Anh ta không biết rằng mình lo cho sự nghiệp của anh ta đến đứt cả ruột. Vì chuyện ấy mình có thể đánh mất chính bản thân nhưng hi sinh tình yêu thì không thể. Hoàng uống, máy móc thấy Nhã cạn chén thì cũng cạn. Hoàng đã từng thèm yêu được như Nhã. Chó má. Trong tình yêu đừng nói đến cao thượng và tha thứ. Nếu anh ta cưới mình là mọi chuyện chấm hết. Anh ta lo xa quá. Những kẻ đểu giả thông minh khi tính toán luôn muốn nghĩ người khác cũng tính toán. Anh ta đâu có yêu mình. Ðơn giản là chỉ chơi trò tình yêu rồi bị cái ma lực ấy ngấm lại. Mình ngu quá, Hoàng ơi. Hoàng nhìn đầu ngón trỏ, móng tay bị gặm sạch, máu tươi đang ri rỉ chảy. Ðồ tàn nhẫn, anh ta bảo mình đến clinique. Không bao giờ. Mình đẻ. Ðứa bé không có tội, nó là kết tinh của tình yêu, nó phải được ra đời. Hoàng uống bất lực không dám khuyên nửa lời. Cuối cùng Hoàng cũng thốt là muốn gặp riêng thầy Lâm. Mình cấm. Hoàng ạ. Mình cấm cậu đấy. Tối hôm đó, Nhã say lắm phải ngủ lại nhà Hoàng với con bé Phượng.
- Thuỷ thi cử thế nào?
- Chắc qua, học thông minh như vậy không đỗ sao được.
- Mà khi có mặt Thuỷ cậu uống in ít đi có được không.
- Thề có Chúa, hôm nào đi với nàng người tớ cũng thơm mùi polyvitamin và sữa tươi.
- Thôi, xin ông. Nào, đưa con bé đây không mỏi tay.
Nhã đặt con vào giường, quay ra châm điếu thuốc. Trời vơ vẩn mây. Băng nhạc hết tour tự động tắt. Im lặng. Trước khi đi đến nhà hộ sinh, hai người cũng ngồi im lặng. Hoàng cứ hút nửa điếu lại vứt đi. Nhã trở dạ. Hoàng nhìn những khuôn mặt đàn ông bồn chồn xung quanh. Hầu hết đều mong vợ đẻ con giai. Gã thanh niên hai mươi tuổi ngồi cạnh Hoàng cựa quậy liên tục. Gã hồi hộp. Ðã ba đứa con gái rồi mà lại là trưởng nam của một dòng họ lớn. Mẹ Nhã lo lắng, đi luẩn quẩn quanh hành lang. Lần sinh nở duy nhất của bà chồng không có mặt. Bố Nhã là quan chức cao cấp trong ngạch ngoại giao. Cũng cái chiều đầy gió để có Nhã, Matxcơva đang tối. Anh cán bộ thương vụ trẻ tuổi ngà ngà say gối đầu lên đùi non của cô đầm Nga trong căn hộ nhơ nhớp. Nhã đẻ khó, phải dùng phoocset. Khi nhìn thấy bạn răng cắn chặt môi nằm trên xe đẩy, Hoàng nức nở khóc. Gã thanh niên hai mươi tuổi cũng đang khóc. Mọi người xúm lại an ủi hai ông bố có con gái. Trước hôm nhập viện, Hoàng và Nhã ra uỷ ban đăng ký kết hôn. Những năm bao cấp, ba kilô gam giấy tờ cho một thủ tục làm người. Nhã muốn con bé Phương đàng hoàng bước vào đời. Nhưng trong giấy khai sinh nó lấy theo họ mẹ. Ông Adam dởm khỏi cần phải ăn trái cấm.
- Hoàng biết Trần Bình à.
- Cũng biết. Thằng Tâm kêu thân lắm.
- Hai đứa vừa ở đây. Thằng Tâm được đấy.
- Mình không hiểu.
- Chấp cậu làm gì. Cậu không phải là businessman.
Sau bao chuyện khốn đốn vậy, Nhã làm giầu. Hoàng được tham gia một thương vụ, có thể gọi là đầu tiên. Từ phòng đăng ký của Uỷ ban nhân dân quận. Nhã dẫn Hoàng đến chỗ bố. Ông Vụ trưởng vì thanh danh không dám bỏ vợ. Nhã nói:
- Thưa ba, với uy tín của ba không thể nào có đứa con gái trắc nết. Khoảng bốn tháng nữa con sinh cháu. Sẽ chẳng có đám cưới nhưng có giấy tờ kết hôn hợp lệ. Ba yên tâm lưu nó vào hồ sơ. Ðổi lại ba đưa con cái Cub mà ba đang đi và năm cây vàng. Ðây là hợp đồng đầu tiên và cũng là cuối cùng giữa con và ba.
- Hợp đồng trên cơ sở nào.
- Bốn phần năm dựa trên cơ sở hành chính thủ tục. Thí dụ như cách xưng hô, cách khai mục gia đình trong lí lịch vân vân. Một phần năm dựa trên cái gọi là tình cảm. Ba hơi bị động nên hơi thiệt. Nhưng thưa ba, xét kỹ giao kèo này đôi bên cùng có lợi.
Hợp đồng kinh tế được ký kết. Mặt bằng đầu tiên để Nhã lấy đà nhảy vào thị trường.
- Hoàng có thấy thằng Tâm khác trước không.
- Hơi hơi. Nói chung từ hăm ba tuổi trở đi người ta rất khó khác.
- Ðã hết chai chưa.
- Mình nghi bị gan. Da có màu vàng tươi, gam mầu chủ yếu trong hoạ phẩm mùa thu của Lévitan.
- Ăn gì nhé.
Bà U bưng mâm lên. Bà U ở với Nhã khi con bé Phương Phương một tuổi, mẹ Nhã vừa mất được mười ngày. Bà có họ xa về đằng ngoại. Không chồng, không con. Hình như ngày xưa bị tảo hôn rồi chồng giẫy. Một trong những nhan nhản đồ thị hôn nhân dưới thời thực dân phong kiến. Bà làm cơm chậm và vụng. Nhưng là cây rượu có hạng. Khi say thường hát chèo. Quanh quẫn cũng chỉ là Xuý Vân giả dại hay Thị Kính gặp oan. Nhã lấy lon Heineken trong tủ lạnh. Hoàng cầm miếng giò nuốt trọn. Nhã cực thích tính háu ăn của anh và bé Phương Phương. Hồi còn mẹ Nhã, cụ rất quí Hoàng. Lúc nào cũng khen là con bé Phương giống anh. Chuyện Nhã và Hoàng, cụ cho đó là trò bày vẽ quái gở của đứa con gái lập dị. Cụ yêu và sợ Nhã. Chồng là thần tượng. Cô thôn nữ của vùng đất chiêm trũng lấy được anh sinh viên quí tộc trường Ngoại giao chỉ vì xinh đẹp. Vụng về nữ công gia chánh và mù chữ. Trí thức với nông dân là không thể liên mình. Cái liềm sẽ chặt gẫy cái bút. Ngài Vụ trưởng tương lai nhận ra điều ấy thì đã quá muộn. Ðành sửa sai đời mình bằng cách chỉ lòng thòng với nàng nào biết hai ngoại ngữ.
- Bình để cho thằng Tâm mấy mối trong Nam. Gần đây mình cũng quyết định ngừng quan hệ trong đấy. Ê kíp cầu hàng không của mình bị xáo trộn lớn về nhân sự.
- Thằng Tâm thế nào.
- Thực lực Tâm hơi mỏng. Nhưng biết, làm cũng không đến nỗi. Mình có anh bạn quen bên Ðức khen Tâm lắm. Quyết đoán và dám mạo hiểm. Ðức tính mà Honda và Henry Ford tôn trọng.
Khoảng cuối tám tư Nhã gặp Hoàng ở Chợ Lớn. Không phải gặp mà là đi tìm. Hoàng lang thang kiếm việc. Những hoài bão ăm ắp khi va chạm với thực tế đời thường tạo ra những bong bóng xà phòng tròn trĩnh. Ðã đủ thấy vị đắng của miếng cơm ăn nhờ. Mỗi chiều muộn uống ly rượu lẻ từ quán cóc về, đã thấy ngưỡng cửa nhà người cao quá khó trèo qua. Biết làm gì. Nghi ngờ tất cả và đọc thiền. Cái bẩn thiểu của người có học đó là vật chất hoá vốn kiến thức. Một phương tiện để đạt đến sự vinh thân phì gia. Thế nhưng người ta lại bôi màu mè cho cái ấy, tôn xưng là cao quí. Ðem cái bản ngã thành đạt của một vài kẻ ra làm baremt chuẩn cho toàn bộ xã hội. Kiến thức là cái anh biết mà tôi không biết hay nói khác đi kiến thức là sự tự an ủi, là tiếng vọng thì thầm của Chúa, xoa dịu nỗi đau của kẻ nhạy cảm. Qua người bạn cũ, Nhã tìm được Hoàng. Cô đi với một foreigner trí thức. Nhã nuốt nước mắt khi trông thấy bạn mình. Hoàng gầy và đen. Những nét thanh tú tự tin rơi dần vào trong rượu. Giọng đã có nét khắc nghiệt chua chát. Rồi sẽ ra sao hả bạn ơi. Sẽ trở thành một thứ thiên tài đầu bù rũ rượi, oán trách nhân loại không chịu hiểu mình. Một thứ artist phế phẩm luôn miệng chửi đời mà không giám lao động. Hoàng quay ra Bắc với hai va li đầy đồng hồ Nhã gửi. Cứ ba cái lãi một chỉ. Nhã về đến Hà Nội khuyên Hoàng đi làm. Dùng dằng mãi đến tháng 7 năm 1985, dưới sự bảo trợ của Nhã, Hoàng đã được một cơ quan nội thương đầu ngành nhận. Lúc bấy giờ, cơ chế quan liêu bảo thủ đã lộ rõ tính phi nhân bản. Tài sản của những tư nhân lương thiện bị tịch thu. Hơn nữa, nó biểu hiện sự ngu dốt trong quản lý kinh tế xã hội bằng cú đổi tiền. Một đòn thê thảm giáng thẳng vào đời sống của những nhân viên và cán bộ trong biên chế nhà nước. Chẵn tháng rưỡi sau khi tiền mới được ban hành, Nhã có trong tay gần chục triệu. Những chủ đường dây buôn bán lẻ vỡ nợ xếp hàng đôi trước cửa xin gặp Nhã. Mùa đông năm đó, gã Rômêô cũ kỹ từ Hà Lan trở về. Một container trị giá khoảng 5000 dollars kèm theo. Bằng một phần ba mươi số vốn của Nhã. Sở Khanh mang học hàm phó tiến sỹ nhờ Hoàng đưa đến gặp mẹ bé Phương Phương. Cuộc hội đàm giữa hai người dài mười bốn phút. Hoàng ngồi ngoài, loáng thoáng nghe giọng nam trầm với khoảng thời gian chín phút. Hai phút dành cho yên lặng. Còn ba phút cuối là giọng Nhã. Professeur bước ra sắc mặt trắng toát lẫn vào mắt kính, không kịp chào Hoàng, chuồn thẳng. Nhã lạnh lùng bảo Hoàng về. Buổi tối hôm sau cô đến tìm Hoàng. Hai người đi ra quán rượu mà ba năm về trước cô bé nữ sinh đã say, đã biết mình phải là đàn bà, phải là mẹ. Gần cuối song ẩm, Nhã nói: "Hoàng ạ cậu biết không, trên đời này mình chỉ có hai người. Bé Phương Phương và cậu".
Cũng vào dịp giáng sinh năm ấy, Hoàng đã nhận nụ hôn của một em gái bạn mình.

CHƯƠNG HAI


Chương 2.1


Con người tồn tại cùng những thói quen. Ðó là những mảnh của chính mình bị chắt lọc qua phễu thời gian, đóng cặn lại. Nhiều khi biết là dở là xấu nhưng khó bỏ. Hoàng đi làm theo tuyến nhất định. Sự đơn điệu trong quĩ đạo chuyển động là một đặc trưng mang đầy tính công chức. Ði xe đạp vòng nửa bờ hồ. Khi tan về vòng nốt nửa kia. Một tháng vẽ đủ ba mươi vòng. Những số không tròn trĩnh ngấm ngầm minh hoạ cho một thứ triết lý hư vô rẻ tiền. Khu nhà cơ quan của Hoàng có những vòm cuốn, những cửa sổ theo kiểu kiến trúc Pháp. Ðáng yêu và dễ chịu. Phòng anh khoảng tám chục thước vuông. Một thứ vườn trẻ để gửi con ông cháu cha. Hơn nửa là thanh niên. Những tiểu thư và công tử trang trí đường diềm cuộc đời bằng cách đi làm Nhà nước. Công việc chỉ đủ cho năm người. Tháng hai vừa rồi biên chế phòng thêm một cô bé con ông cựu Thứ trưởng. Vậy là bảng chấm công kê tới dòng thứ mười bảy. Trưởng phòng ngoài năm mươi, có bằng đại học tại chức, có một cô vợ xinh xinh hơi ngu và và có hai đứa con gái sinh đôi hơi ngoan. Trưởng phòng thích làm thơ, không tha thứ thể loại nào. Thơ của sếp có tác dụng giải nhiệt và thông tiểu tiện. Hoàng đến sớm. Ðồng hồ Seiko treo tường nhả điệu nhạc yếu pin báo chín giờ. Hai đồng nghiệp đến sớm hơn đang ngồi bói tay. Chàng vốn là kỹ sư giao thông chuyển ngành. Nàng tốt nghiệp trường Sư phạm ngoại ngữ. Hai ông bố đều là Vụ phó. Lạy Chúa, phòng anh là cửa ngõ của Bộ. Vô số sếp nhớn. Ðiều kiện khách quan ảnh hưởng đến tiến hoá. Ðảm bảo tính ưu việt của thuyết Ðác-uyn quá nửa nhân viên có xương sống hao hao đường parabol. Hoàng về bàn mình uể oải mở tủ. Rút tập chứng từ dầy để lên mặt bàn. Nó là biểu tượng vàng ngọc của tám tiếng. Cuối giờ cứ y nguyên như vậy cất vào. Hoàng quờ tay, chai làng Vân bị uống trộm gần nửa. Anh dốc ngược. Vừa đủ một chén. Khoảng mười lăm phút sau mọi người lục tục đến. Nhộn nhạo. Tin thời sự kèm bình luận bóng đá. Một tiếng rít sòng sọc, ông phó phòng hút thuốc lào, khói mờ mịt, đủ để cảm hứng cho Võ An Ninh chụp bức Sương mù Sa pa.
- Vứt cái điếu đi, nói bao nhiêu lần rồi.
Ðó là Mộng Hoa, ba mươi sáu tuổi lẻ bốn tháng, tổ trưởng công đoàn. Ðã đọc một ngàn tám trăm mười một truyện tình mà hầu như nhân vật nữ đều chết trước. Tất nhiên là chưa chồng. Giọng kèn kẹt vì ngấm văn của các nữ văn sĩ trẻ.
- Sếp hôm nay đến muộn nhỉ - Có ai bâng quơ.
Hoàng tống hết chén, mùi gạo nếp đậm đà ở cổ. Ðó là nhuận bút bảy trang báo cáo viết thuê cho một cửa hàng bách hoá bán lẻ. Hoàng nói trống không:
- Chiều qua về sớm, có chai cồn diệt gián để quên. Chẳng hiểu ai đánh đổ gần hết.
- Cậu để vào chai nào - Tiếng ông phó phòng. Giọng khàn khàn vì nghiện rượu. Khoảng năm nữa thì đủ tuổi về hưu. Một khai quốc công thần của ngành. Năm 1957, khi cải tạo công thương đợt đầu, là người duy nhất Sở thương nghiệp có bằng bổ túc hết cấp II.
- Hôm qua bí quá con đổ vào chai vẫn đựng rượu mà bố biết đấy.
Ông phó phòng đần mặt, bỗng hằm hằm cằn nhằn:
- Tôi chúa ghét những người cẩu thả - hơi cao giọng: Mấy cái bảng theo dõi thi đua tôi đưa cậu đâu?
Hết buổi sáng Hoàng cứ thấy sếp loay hoay. Rồi đến gần tan trưa sếp của anh mạnh dạn tạt vào phòng y tế.
Có một lần đi làm ngang Bờ Hồ, Hoàng thấy rùa thần. Lúc ấy là bảy giờ kém hai mươi của một sáng hè. Trời xanh đậm và rất nhiều chuồn chuồn. Tháp Rùa đổ chổng ngược và sóng hồ dềnh lên. Một cụ hưu trí tập thể dục muộn mất hút trong xoáy nước, miệng đang còn cằn nhằn về món lương hưu lĩnh chậm. Cột sóng to nhất, cao nhất, ngầu ngầu một mầu bùn ập vào nhà Bưu điện cuốn toàn bộ các thùng thư xuống đáy hồ trong đó có 713 lá thư tình. Hôm sau, vài gã nghiện bia ở quán Thuỷ tạ, đi pít xê ven chỗ nhà thuyền còn thấy nổi lềnh bềnh trắng phớ một vùng lổn nhổn những "anh yêu" hoặc "không có em anh chết mất!". Rồi một cột sóng thẳng băng đạt tới tầm cao của tháp Bút. Rùa thần hiện. Hoàng phát khóc. Thằng bé câu cá trộm đứng cạnh anh khóc. Mắt rùa sáng rực và mai rùa chật kín mặt hồ. Khoảng năm giây sau Rùa thần lặn xuống. Hoàng đi đến cơ quan với vẻ mặt ngơ ngơ của thằng dở hơi. Không một ai tin lời anh kể. Tất cả các viên chức đồng nghiệp đều khẳng định quãng thời gian từ sáu giờ ba mươi đến bảy giờ của ngày hôm ấy là không có, bởi vì đúng lúc đó đồng hồ Bưu điện trung tâm hỏng. Mộng Hoa bảo: "Mồm những đứa uống rượu ai mà tin nổi". Hoàng đành kể cho Thuỷ, cô ngần ngại nhìn anh rồi khuyên Hoàng uống B6.
- Hôm nay chúng ta họp bình bầu lao động tiên tiến sáu tháng cuối năm. Theo lãnh đạo qui định không được quá sáu mươi phần trăm. Cô Trang chữ đẹp làm thư ký.
Giọng trưởng phòng đầy trang trọng hội nghị. Ông nghiêm khắc quét nhìn nhân viên qua cặp kính trễ. Thỉnh thoảng đưa mấy ngón tay thanh tú day day trán. Ðộng tác học được khi xem phim về Salomon trên tivi.
- Tôi có ý kiến - kỹ sư giao thông chuyên trốn giờ hùng hồn - Tại sao cứ quy định tỷ lệ là sáu mươi phần trăm. Nếu một tập thể nào đó chỉ toàn người ưu tú. Phòng chúng ta phải một trăm phần trăm là lao động tiên tiến.
Hoàng vỗ tay. Một ý kiến quá xuất sắc. Mọi người nhao nhao tán thành. Phó phòng thở phì phì hậm hực. Chưa bao giờ phó phòng đi muộn quá một tiếng. Mộng Hoa đứng phắt dậy:
- Không có kiểu cào bằng như vậy được.
- Các đồng chí bình tĩnh - trưởng phòng dàn hoà - Tôi rất biết tài năng và phẩm chất của các đồng chí. Nhưng đây là quy định mang tính truyền thống. Tất nhiên tỷ lệ có đôi phần co dãn.
Không khí căng thẳng. Mọi người trầm ngâm nhớ những ưu điểm của mình và khảo cổ những khuyết điểm của bạn. Mộng Hoa khoái trá ra mặt. Bình xét tư cách người khác là năng khiếu tuyệt vời của các cô gái già. Hoàng giơ tay. Trưởng phòng lịch sự mời anh.
- Theo tôi như thế này. Ðể cuộc họp hiệu quả và nhanh chóng, chúng ta phải có một phương pháp bình bầu tối ưu. Sáu mươi phần trăm của phòng là khoảng mười người cộng thêm hai làm hệ số mặc cả. Vậy chúng ta nên bình bầu những người lao động không tiên tiến. Cụ thể là năm người.
Trưởng phòng nhìn Hoàng gật gù. Tim Hoàng nức nở. Lần đầu tiên trong cuộc đời viên chức, anh đã làm vừa lòng sếp.
- Ví dụ như tôi, xin tự bình bầu mình là lao động không tiên tiến.
Trích biên bản cuộc họp. "Sau lời phát biển của đồng chí Hoàng và sự góp ý mang tính chỉ đạo của đồng chí trưởng phòng. Toàn bộ tập thể đã đạt sự nhất trí cao. Vẻ hân hoan híện lên trên từng khuôn mặt của những người lao động trung thực". Năm 1986, thư ký Thu Trang tốt nghiệp khoa Văn trường Sư phạm.
Những tháng mùa thu cơ quan rỗi việc. Lá vàng lả tả rụng và những viên chức nhàn cư bỗng thấy tâm hồn bật chồi thi sĩ. Trưởng phòng thai nghén một trường ca. Những thanh niên khác thì khai thác thể lục bát để làm thơ tình ngắn. Công sở lãng đãng một không khí tao đàn. Ðể giải thoát ẩn ức về nghệ thuật, tao đàn Nguyên Suý quyết định ra một tờ bích báo. Hoàng là tao đàn sái phu. Khánh sinh viên trường Mỹ thuật Công nghiệp hiện đang làm kế toán chi tiêu, con trai của đương kim thứ trưởng chịu trách nhiệm trình bày. Khánh đã có tranh gửi bán ở Gallery Tràng Tiền. Năm năm nay vẫn thấy hoạ phẩm lủng lẳng ở góc vương vấn vài đường tơ nhện. Sau ba cuộc họp thì tựa đề bích báo được chọn có tên là "Vượt lên". Mang đậm tư tưởng trường ca của sếp. Chữ nâu sẫm viết tay trên nền crôky trắng. Một phần ba mặt báo là thi phẩm của trưởng phòng. Mộng Hoa bẽn lẽn đưa nộp bài tản văn, phong cách hao hao Tố Tâm. Cứ xem kiểu hành văn thì có lẽ nàng còn khó lấy chồng. Thu Trang nắn nót chép, cô bé có cái răng khểnh xuyên táo trái tim của ba chàng trai cùng phòng. Hoàng ngồi cạnh uống rượu nhắm với những câu thơ sái vần, thất luật. Khánh mài mòn hoa tay vẽ những dây leo hoa ti gôn đang nở để trang trí đường diềm những tiếng lòng của đồng nghiệp.
- Anh Hoàng uống rượu từ bao giờ?
- Từ tuổi biết buồn.
- Chị Thuỷ không nói gì à?
- Có một ông người Tàu bảo: "Duy tửu vô lượng, bất cập loạn". Ðại ý là uống rượu thả phanh nhưng đừng có quậy.
- Uống rượu nhiều không tốt đâu.
Thu Trang liếc cặp mi dài về phía Khánh. Hoàng tủm tỉm. Anh châm điếu thuốc lặng lẽ nhìn đôi trẻ. Lạy Ðức Mẹ nhân từ, Người bảo vệ vĩnh hằng cho tình yêu, xin Người phù hộ cho chúng con. Thu Trang cũng cười. Duyên ghê. Khánh hơi đỏ mặt. Chàng trai tóc dài, đôi mắt đẹp đầy đam mê nghệ sỹ. Tám tiếng hành chính chỉ ngồi vẽ Trang rồi làm thơ. Những bài thơ tình dòng nào cũng có tên Trang. Hai đối thủ cùng phòng phát điên vì tức. Cả hai cùng là kỹ sư xây dựng trước học cùng một khoá. Cả hai đều ăm ắp tự tin, ra sức đá xoáy nhau. Năm năm đại học tạo điều kiện cho cả hai bên tích luỹ vô số khuyết điểm của bạn. Không khí trong phòng nghèn nghẹn mùi thuốc súng. Và cái gì đến đã đến. Khánh xuất hiện. Hai kỹ sư xây dựng bắt tay nhau, hàn lại tình bạn bằng thứ xi măng ghen tỵ mác cao. Nhưng khó khăn cho tình yêu của chàng hoạ sỹ lại ở phía khác. Tận dụng những sai lầm quản lý kinh tế, cuối năm 1985, bố Khánh, đã được bật đèn xanh, chỉ trích kịch liệt thủ trưởng của mình. Vị Thứ trưởng có cô con gái đẹp như mộng bật về Bộ làm chuyên viên ngồi chơi xơi nước. Ngày hai mươi tư tiếng nguyền rủa số phận, nguyền rủa nhửng kẻ lừa thầy phản bạn. Thế hệ trẻ vốn đầy quan liêu với những sự lắt léo quá khứ. Khánh rủ Hoàng lò dò đến chơi nhà Thu Trang. Cựu thứ trưởng khi nhận ra con giai của kẻ thù uất khí bốc ngược. Tám tuần liền nằm nghiến răng kèn kẹt ở khoa Tim mạch bệnh viện Việt Xô. Cô con gái chỉ biết khóc thầm. Ngoài những giờ chăm bố, Trang ngồi xem băng Thuý Nga Paris. Hoàng châm thêm điếu thuốc. Tại sao cứ yêu nhau là đau khổ. Chẳng phải. Mình đang yêu và được yêu. Những sáng mùa đông lạnh Hoàng mắt nhắm mắt mở đi đón Thuỷ. Gió mùa Ðông bắc thổi ngược cái khăn phu la bẩn đập mùi hôi vào khuôn mặt Hoàng chưa kịp rửa. Thuỷ ngồi sau lập cập ôm chặt anh. Hạnh phúc. Hạnh phúc nhất là khi Hoàng xui trốn tiết từ đôi môi thâm tím vì rét của Thuỷ khò khè tiếng "vâng”.
- Chúng mình liệu có mãi nhau.
- Anh đây mà em.
- Em yêu anh. Lúc nào em cũng sợ mất anh.
- Sáng danh Chúa. Anh luôn cầu nguyện.
- Anh có nhớ buổi tối đầu tiên chúng mình hôn nhau không?
- Lúc ấy có gió, có mưa và chao ôi, như một kẻ lãng mạn anh còn làm thơ.
- Anh đã bao giờ nói dối em chưa.
- Sao em hỏi gở vậy.
- Em không biết. Dạo này em thấy mình điên điên. Em tự hỏi là em có yêu anh thật không và anh có yêu em thật không?
- Em đọc cho nó lắm thơ tình vào.
- Anh Hoàng, hình như chưa bao giờ anh là của em.
Hoàng cắn móng tay. Ðã có một vài người đàn bà trước em. Nếu anh kể em sẽ buồn, em của anh. Mọi người không có lỗi và em tuyệt đối trong trắng.
- Anh yêu em. Có một ông người Nga bảo, có những người yêu được nhiều lần và có những người chỉ yêu được một lần. Anh thuộc loại chỉ yêu được một lần.
- Anh biết không. Lần đầu tiên trông thấy anh, em đã yêu anh. Em nhớ anh khủng khiếp. Chỉ vì nhớ anh mà em phải thi lại môn lịch sử Đảng.
- Ngày xưa anh cũng phải thi lại luôn ấy.
- Thế mà bây giờ em lại hoang mang.
- Cưng bé bỏng của anh, em kém anh những mười tuổi. Khoảng thời gian cho người ta viết xong hai luận án Tiến sĩ và định hình một tổ ấm gia đình. Bé non nớt của anh. Em thua anh đúng một can đấy. Can mười lít.
Thuỷ hơi cười, nhưng nước mắt cô vẫn ứa ra. Gió đêm u uẩn cài vào mái tóc rối. Hoàng hôn lên má người yêu. Anh rùng mình vì mặn. Những giọt lệ nặng, chát đắng quánh đặc, chỉ có thể khi lần đầu yêu người ta mới khóc những giọt nước mắt như vậy.

Chương 2.2


Hội trường Bộ Ngoại giao sáng rực đèn. Buổi dạ hội do chi đoàn thanh niên tổ chức nhân ngày thành lập ngành. Tinh hoa giới trẻ của lớp thượng lưu mới tập trung về đây. Lộng lẫy và sang trọng. Gần tám mươi phần trăm người giàu của Hà Nội. Bãi xe ngập đầy những ô tô và mô tô đời mới với những mác đọc nghe run rẩy lưỡi. Nó là nỗi khát thèm của các Hoàng tử bán quần áo Hàng Ðào và các Công chúa phở phố Bà Triệu. Thừa tiền, nhưng dù sao mama và papa cũng chỉ là trọc phú. Bây giờ đang dúm dó tủi thân ngắm nhìn các cậu ấm cô chiêu con quan tha thướt đi vào hội trường bằng giấy mời. Nền kinh tế Việt Nam những ngày mở cửa vẫn để khoảng cách khá xa giữa trong quốc doanh và ngoài quốc doanh, buôn lậu không thể là ngoại lệ. Quan buôn lậu có thế hơn dân buôn lậu. Những phi vụ xuyên dọc chiều dài đất nước có thể là của dân, nhưng muốn xuyên ngang các quốc gia chỉ có thể là của quan. Hội trường đã giảm sáng những dây đèn ngoài hành lang. Chủ toạ đã xong đít cua khai mạc và rượu đã khui. Ða phần là Whisky và Cognac. Bia cũng nhiều, Heineken để lẫn "333". Phụ nữ quá nửa ăn mặc đầm. Có cả đầm thật. Nhan nhản đầm Ðông Âu, lác đác đầm Tây Âu. Ngôn ngữ hội thoại là tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Liên Xô. Rất hiếm tiếng Việt. Ðược làm ở đây, đó là ước mơ của những thanh niên ưu tú.
- Chào Thuỷ, bạn nhận ra tôi không?
Thuỷ khẽ giật mình. Lần đầu tiên cô vào những nơi như thế này.
- Ồ, anh Bình. Anh làm ở đây ạ.
- Anh Hoàng đâu.
- Anh Hoàng em đi Lạng Sơn mua hàng cho cơ quan.
Bình bỏ ly Jonhny Walker, mở Heineken.
- Thuỷ uống bia nhé.
- Một chút thôi, cảm ơn.
Cô bạn rủ Thuỷ đến đây nguyên là nhân viên phòng lễ tân. Nàng đang tán tỉnh một chàng người Hung bằng thứ tiếng Nga sai ngữ pháp. Cả hai đang nhảy, cái bụng mỡ của anh chàng ngoại quốc xấu trai bị nàng ghì chặt.
- Anh Bình quen nhiều người nhỉ.
- Ba mình mặc bộ đồ xám đang đứng cạnh cái cột kia. Tất cả những người chào mình đều là nhân viên của cụ.
- Anh ác khẩu thế.
- Trên đời này đầy những cái ác. Có người vô tình làm ra cái ác mà không biết. Tôi đang là nạn nhân của một cái ác vô thức. Mà này, tôi biết Thuỷ từ lâu lắm.
- Lâu là bao nhiêu?
- Cả một câu chuyện dài và rất buồn. Nếu Thuỷ muốn mình sẽ kể.
Có những người khi uống rượu trở nên dũng cảm và đáng yêu. Sự chân thật từ đáy trái tim rất khó nói được trình bày bằng ngôn ngữ khả ái. Bình mời Thuỷ nhảy. Hai người đi một bước valse. Hai người thể hiện vũ điệu tuyệt vời đến mức mọi người đứng vòng tròn chiêm ngưởng. Một nàng đầm Pháp, dân Paris xịn, đập đầu vào tường vì tủi thân. Bình mặt tái nhợt. Anh uống hơi nhiều. Bình mong điệu Valse này kéo dài đến vô tận. Xung quanh loáng thoáng màu sắc. Các người cút hết đi đi.
- Anh yêu em
- Anh Bình, anh say rồi.

Thông tin tham khảo:
Ba lá thư của Trần Bình xếp theo thứ tự thời gian
Thư thứ nhất:
Thủy
Tôi có lỗi. Vô cùng mong Thuỷ tha thứ cho cách cư xử của buổi tối hôm ấy. Tôi đã đi quá xa. Nhưng nếu Thuỷ biết tôi phải chịu đựng sức nặng bề dày thời gian của tình yêu một chiều chắc Thuỷ cũng nương hơn. Hẳn Thuỷ cũng thấy đột ngột, thậm chí là thô bạo. Tôi không ân hận những điều mình nói. Nó chỉ là tất yếu của độ chín tình yêu. Nó không phải là những phù phiếm một chiều một sớm mà là đọng lại toàn bộ sự trong trắng tuổi trẻ của tôi. Vâng, từ hồi Thủy còn học lớp mười hai đi ngang qua cửa. Nhà tôi bên dãy lẻ. Cái vila có mảnh vườn rộng lởm chởm vài cây táo ra quả trái mùa. Tim tôi thắt lại vào những lúc bảy giờ mười lăm và mười giờ hai mươi. Giờ đi học và tan học của em. Thuỷ mặc áo kẻ carô nhỏ màu tím, đi cùng với cô bé bạn tóc thật dài (bây giờ cô bé bạn ấy ở đâu). Thuỷ như thiên thần cao xa làm tôi không dám đến. Chỉ từ cửa sổ dõi mắt theo khi khuất hẳn bóng em. Có điều ngu ngốc không thể giải thích nổi là tại sao tôi không theo bóng Thuỷ về tận nhà. Giờ đây tôi đã hiểu. Tôi không muốn làm gợn tình yêu của chính mình để rồì từ cái mùa hè đó vĩnh viễn vắng bóng em qua cái phố nhỏ đầy cô đơn. Sau nữa, tôi phải xa đất nước một thời gian, tôi phải đi học Thuỷ ạ. Và dù có học như điên như rồ vẫn không nguôi nỗi nhớ em. Cô bé học sinh mảnh khảnh cầm cái cặp to đùng đi ngang qua đời tôi. Bốn năm sau tôi được gặp em. Và thế đấy em đã yêu. Anh Hoàng là người tôi khá tôn trọng. Những ngày tháng gần đây tôi cảm thấy khó thở. Không có em. Mình vĩnh viễn không có em. Tất cả mọi thứ xung quanh trở nên vô nghĩa. Trái tim tôi nhức buốt. Giầu sang, địa vị (tuy rất cần) nhưng đều là phù phiếm. Tôi yêu em. Thuỷ. Tôi không thể đủ sức ở lại Hà Nội nữa. Tôi phải đi đây. Ði rất xa. Không mục đích, không lôí thoát.
Cho phép tôi được hôn tên em trên hàng giấy thê thảm này.
Bình
Vĩnh biệt

Thư thứ hai:
Thủy và đầy nỗi nhớ!
Xin cảm ơn bức thư của Thủy. Nó đã cứu sống tôi. Ngày ngày tôi đọc nó hàng chục lần như một thiền sư khổ hạnh tụng kinh Phật. Tối đi ngủ, tôi úp lá thư lên ngực. Những dòng chữ của em trong cơn mơ tôi đọc bằng chính trái tim. Thuỷ trách tôi. Có điều gì cần nói tôi đã nói được rồi. Vậy là chỉ có vũ trụ cao xanh kia mới thấu hiểu nỗi lòng. Tôi lang thang một mình với trái tim rớm máu trong hoang mạc cuộc đời. Thuỷ viết trong thư rằng: "Trong mọi chuyện phải có giới hạn, quá giới hạn đó không hay đâu". Vâng nhưng tôi chỉ hiểu một điều giản dị. Tình yêu thì không biết giới hạn, nó mênh mông xuyên suốt qua không gian và thời gian. Nó không tuân theo bất cứ một luật lệ nào của đời thường. Ai thật sự say đắm thì thật sự có tình yêu. Tôi yêu em. Hỏi là đã ai như mình chưa. Những đêm khuya, tôi đi ngang qua phố nhà em bao nhiêu lần. Mong bóng dáng nào đấy thoáng hiện. Thuỷ nói "Giả dụ anh không biết Hoàng thì lại đi một nhẽ”. Tôi nhắc lại. Tôi không phải bạn anh Hoàng. Tư cách anh ấy như thế nào chắc chắn tôi biết nhiều hơn em. Có những người con gái mới lớn rồi rơi thẳng ngay vào mối tình đầu. Họ yêu, họ lung linh tự tạo ra cho mình những giá trị ảo. Họ không biết rằng họ đã ngộ nhận một thứ tình cảm mới lớn đó là tình yêu. Rồi tự thần tượng hoá người mình yêu. Anh Hoàng kể cũng tốt. Ðấy là xét về khía cạnh đàn ông. Còn xứng đáng với tình yêu đầu thực sự trong trắng hay không lại là chuyện khác. Nhưng thôi. Hoàng có nghĩa gì ở đây. Trong tình yêu của tôi nhân vật ấy không có chỗ đứng. Tôi đến với em bằng tình yêu trung thực đầy đau đớn, một tình yêu đầu nồng hậu trinh nguyên chưa từng chia sẻ. Ðối với tôi em là tất cả. Thủy cũng biết tôi vốn là người cao ngạo và quen được chiều chuộng. Cả hai họ duy nhất mình tôi là con trai. Bố mẹ chú bác đều tập trung chăm chút. Ði học tôi luôn đứng đầu lớp. Tôi nghĩ mình luôn là đầy tự tin, đầy bản lĩnh. Thế mà những ngày này, tôi yếu ớt và bạc nhược. Sức mạnh của mình đâu rồi. Tôi ngơ ngác tự hỏi. Chính em, em đã lấy mất. Nhưng em không có lỗi. Tôi chỉ biết kêu than cùng số phận. Thuỷ ơi, hai hôm nữa tôi sẽ đi xa. Rất xa. Nếu có ngày gặp lại em chắc tôi đã già, còn em thì đã con bồng con bế. Em cho phép tôi được gặp lại em một lần, một lần cuối. Bất kỳ ở đâu, bất kỳ thời gian nào. Tôi muốn được nhìn vào mắt em nói bằng ngôn ngữ trái tim mà trang giấy mỏng này không thể chứa nổi. Mãi mãi yêu em.
Bình

Thư thứ ba:
Thuỷ em yêu
Anh ngập ngừng gần hai tiếng đồng hồ mà không biết mở đầu. Ðêm đã khuya, mảnh trăng hạ tuần nhợt nhạt. Những vì sao thưa nhấp nháy cùng anh không ngủ. Ðã rất xa buổi tối chúng ta gặp nhau. Em suy nghĩ. Vâng, em cứ suy nghĩ. Anh sẽ chờ em bằng suốt cả chiều dài cuộc đời.
Anh đã quen với mùi của bất hạnh. Nhưng anh tin, và một ngày nào đấy sẽ đến. Anh vẫn tin là chúng mình sẽ có được nhau. Một niềm tin chắc chắn dựa trên các cơ sở đầy biện chứng. Anh khinh ghét những gã duy tâm chỉ nói và không làm. Bê tha rượu chè đánh mất nhân cách rồi cầu xin một ông Chúa siêu hình nào đó. Làm gì có Chúa trời, làm gì có Thượng đế. Tất cả chỉ là sự lừa dối. Hạnh phúc phải là đấu tranh, một sự tranh đấu tích cực để tạo một cái đẹp, cái hoàn hảo. Giá trị đích thực của nó chỉ có được bằng chính bàn tay của mình. Những ngày này em là động lực phát khởi cuộc sống của anh. "Em hiểu anh, nhưng xin anh đừng biến em thành kẻ phản bội”. Không bao giờ. Ðấy chẳng qua là sự vượt qua những ấn trĩ của mình. Ðó là dấu hiệu của sự trưởng thành. Khi người ta lớn người ta phải tồn tại bằng lý trí. Người ta không thể tồn tại mãi mãi bằng ký ức đẫm đầy nhu nhược. Anh không thích kể xấu người khác. Nó trái với nguyên tắc của lòng trung thực, phải cụ thể. Hoàng có một quá khứ nói thẳng là tồi tệ. Trước em anh ta đã qua hàng chục đàn bà. Hoàng từng ở Sài Gòn. Sài Gòn thì em biết nhơ nhớp đến chừng nào. Ra Bắc anh ta lừa gạt em gái một người bạn thân (người này rất quen anh). Hiện nay người đó phải bỏ đi viễn xứ quằn quại sống nốt những ngày tháng khổ đau. Tất nhiên quá khứ là quá khứ, huống chi em lại là người cao thượng. Nhưng quá khứ tích tụ cho hiện tại và khẳng định cho tương lai. Ðâu có phải giản đơn buông dao đồ tể là trở thành Phật. Mọi cái đều có giá trị của nó. Có dạo anh rất ngạc nhiên một người mạnh mẽ như anh lại là kẻ duy tâm sùng tín. Chợt tự hiểu rằng những người có lương tâm đen tối đều mong sự tẩy rửa tội lỗi từ một đấng siêu hình bịa đặt. Tự lừa dối bản thân mình trong những giáo lý luẩn quẩn ngụy biện. Tâm thỉnh thoảng cũng than phiền. Chính vì một người anh trai như vậy. Tâm đành dứt áo bỏ lại sự nghiệp của mình, sự nghiệp sáng lạn của cậu sinh viên năm thứ ba để lần hồi kiếm miếng ăn đỡ đần gia đình. Thế mà có người lại cứ nhởn nhơ hết Nam chán rồi lại ra Bắc trong khi đứa em gái thì ngây thơ hai bố mẹ thì già yếu.
Thôi tất cả chuyện đó anh kể làm gì chắc em đã biết hết. Anh có điều kiện hơn Tâm, nôm na là vậy. Dù sao thì bố mẹ anh cũng có căn bản và ít nhiều chiều anh. Tâm rất khái tính, có đưa tiền cũng chẳng cầm. Vả lại bạn bè thiếu gì cách giúp nhau. Thuỷ, mong em tha lỗi vì sự dài lời. Có thể em rất buồn nhưng sự thật phải là sự thật. Ðừng nghĩ anh tư vị hoặc bôi đen. Chỉ đơn giản là tư cách một người trung thực khi thấy chuyện xấu xa buộc phải nói. Thuỷ yêu của anh. Chuyện em và anh, em tự quyền quyết định. Sự lựa chọn của em anh xin đổi bằng chính sinh mạng mình. Anh rất mong rằng lý trí sáng suốt sẽ mách bảo trái tim em. Không có em anh chắc chắn chết mất. Nhưng dù thế nào anh cũng cố chịu đựng. Những người như em không bao giờ có ý nghĩ ác độc. Tối thứ sáu tới như lời em hẹn sẽ là lời phán quyết lớn lao đối với tương lai của anh...
Yêu em trọn đời.
Bình.

Chương 2.3


Tôi nhìn anh ta. Khuôn mặt nhiều lần đã làm nhói buốt giấc mơ của tôi. Hai đứa chúng tôi đã quá nhiều lần im lặng nhìn nhau. Khuôn mặt anh ta vẫn đẹp và sáng. Bé Phương Phương đã ba tuổi. Hình như anh ta đã kịp có bằng phó tiến sĩ và chưa lập gia đình.
- Em hút thuốc hơi nhiều.
Vẫn chất giọng trầm trầm, chất giọng làm say mê bao thế hệ sinh viên. Chất giọng được sinh ra để đọc những bài thơ tình buồn. Nó ngấm đẫm trong thời con gái của tôi. Trời ơi, tôi thèm có một đức tin như Hoàng. Liệu anh ta có biết mình mất bao nhiêu thời gian để quên cái giọng trầm đó.
- Anh đừng ngạc nhiên, thói quen này có ở tôi khi lần đầu ngủ với một thằng ngoại quốc. Mùi nước hoa của nó quả là khó chịu.
Im lặng. Anh ta cũng hút thuốc. Chúng tôi cùng ngồi ở một căn phòng. Thủa nhỏ, tôi khao khát có một căn phòng như vậy, với những thứ mà tôi đang có và nhất là có anh. Chúng tôi tranh cãi đứa con đầu nên là trai hay gái. Thật hạnh phúc khi được chiều người mình yêu. Dịu dàng và nhường nhịn, đấy là phụ nữ khi yêu.
- Nhã, em có hiểu anh không?
- Thú thật tôi vẫn chưa hiểu.
- Anh không cầu xin sự tha thứ, anh chấp nhận mọi hình phạt.
- Sao anh không nói là con bé rất giống anh. Tôi chắc là trong cái hộp mà anh cầm kia sẽ có một món quà độc đáo cho mẹ con tôi. Anh bao giờ cũng thích độc đáo. Và cái đểu ở anh cũng quả là độc đáo. Anh Lâm này, sau anh tôi gặp khá nhiều thằng đểu, nhưng thực sự anh là thằng đểu lỗi lạc.
Cuộc hẹn hôm nay được Hoàng com măng. Cậu ta vòng vèo khi đặt vấn đề, rõ ràng là sợ tôi cáu. Ngày xưa đi học cậu ta cũng rất thân với Lâm. Mặc dù là biết qua tôi.
- Anh không ngờ Nhã ơi, xin đừng bóp nát anh bằng sự chua chát.
- Một câu hay. Có cái dở ở anh là ít chịu đọc tiểu thuyết. Tất nhiên chuyên ngành kinh tế không cần sự lãng mạn. Trong những cuốn best-seller đa cảm nhất nhân vật nam cũng chỉ nói được gần như anh. Thưa thầy, em luôn tôn trọng sự thông minh ở thầy.
- Nhã!
- Xéo đi với bộ mặt sám hối của anh. Anh tưởng tôi không biết chửi hả. Cút mẹ anh đi.
Anh ta loạng choạng đi ra cửa. Không biết thật hay giả vờ. Và tôi cố không khóc. Một trí thức lớn như vậy. Một câu chửi nguyên chất vỉa hè. Trời ơi tôi biết rõ anh chứ, hai năm lẻ bảy tháng em yêu anh cơ mà. Tôi mở cửa. Hoàng ngồi salon chúi mặt vào tờ tạp chí Far Eastern Economic.
- Cậu cũng về nốt đi!
Hoàng lặng lẽ cầm tay tôi chẩn mạch, chỉ hai viên an thần để cạnh cốc nước lọc rồi đi ra, khép cửa rất nhẹ.
Tôi đã đọc vô số sách viết về sự cô đơn. Ðó là khái niệm thần bí đầy hấp dẫn. Nói chung về bản chất phụ nữ không phải vậy. Phụ nữ là phần nửa còn lại mà đàn ông tìm kiếm, và nếu họ chưa tới thì cái phần nửa đó sẽ chết vì khô héo. Nỗi cô đơn không mang khuôn mặt phụ nữ. Kể cả những quái phụ ghê gớm nhất trong lịch sử cũng chỉ là sự khô héo vùng vẫy vì thiếu nửa phần đầu. Tôi là một thứ Robinson Cruso. Bị ngẫu nhiên quăng lên hoang đảo với con bé Friday của mình. Thực ra Hoàng mới là gã cô đơn tội nghiệp, cô đơn cả trong tình yêu. Sau khi cai sữa cho con bé Phương được một tháng tôi hút thuốc liên tục. Tôi nhớ Lâm. Nỗi nhớ bùng nổ như núi lửa phun nham thạch. Anh biết không, bé Phương được sáu tháng, nhìn mẹ bế con em nhớ anh kinh khủng. Giả sử lúc đó anh hiện ra, giả sử lúc đó có một phép mầu làm anh rũ bỏ tất cả chạy đến với mẹ con em thì em sẽ tha thứ cho anh. Em yêu anh. Và những cái gì đã qua đâu phải chịu đựng nếu như đôi mắt của anh bừng hạnh phúc. Hình như chẳng ai quen với khổ đau. Hoàng tin anh. Cho đến ngay bây giờ, cậu ấy vẫn nghĩ em quá cực đoan. Anh dối trá. Dối trá một cách đê tiện. Em đau đớn khi tự mình nhận ra điều đó. Nếu không có bé Phương và Hoàng chắc em đã tự tử.
Thời gian đầu để quên Lâm, suốt ngày tôi nghĩ về Hoàng. Chỉ biết phát khóc cảm ơn số phận đã cho người bạn như vậy. Có lần, tôi với Hoàng tranh luận là tại sao chúng tôi không yêu nhau. Hoàng cười lắc đầu. Anh em nhà cậu ta có cái cười rất hiền. Còn tôi biết, Hoàng có mặt ở cuộc đời này để không thuộc về cái gì. Thi thoảng, cũng có dạng kiểu vậy. Những kẻ có nghề nhưng vô nghiệp. Hơn nữa chất cậu ta thuộc lớp người cũ. Ða cảm và mê tín. Cậu ta mê giáo lý nhà Phật đồng thời là tín đồ Catholic. Hôm Hoàng dẫn Thuỷ đến nhà tôi chơi, cậu ta chọn ngày. Hồi năm thứ tư, Hoàng mê tử vi, bập bẹ lập lá số. Cậu ta kêu là phát ghen về đường chồng con của tôi, toàn là cát tinh, cung phu có sao Thái dương đóng chính diệu mà rất hợp cách, vị thế miếu địa. Những nét người chồng tương lai nhang nhác ưu điểm của Lâm. Tôi cười "Anh Lâm thuê cậu hả?". Hoàng đỏ mặt, cậu ta dỗi: "Thánh nhân dạy rằng đàn ông ngu là một, đàn bà thông minh là hai đó là những loại khó dạy”. Tôi trông Thuỷ cũng dễ mến, có vài nét phù phiếm. Très bien. Thiếu nữ phải hơi nông nổi. Nói chung Thuỷ yêu Hoàng. Có lần anh chị giận nhau, Hoàng bỏ đi biệt gần tháng, Thuỷ hôm nào cũng đến tôi khóc.
Ðồng hồ chỉ sáu rưỡi, con bé Phương nằm co ro. Nó có thói quen sửa mấy cũng không được, cứ đắp chăn là đạp tung. Tôi hút thuốc, bập vài hơi phải nhả ra. Lờm lợm. Cũng không thể nghe nhạc nổi. Có gì đấy tan hoang từ thẳm sâu. Còn rất nhiều công việc dở dang đang chờ tôi. Mười bảy tấn mì chính trót lọt làm cho những kẻ đỡ đầu tôi cũng phải lè lười. Tôi phải qua hai công ty để thu tiền. Ðến bảy mươi phần trăm là séc, tôi phải tính lãi rồi trích chi những việc cần chi. Tiền hối lộ Ban giám đốc bên A chiếm hơn phân nửa. Nhường nhịn lần này để thu hoạch lần sau. Nằm bẹp gần mười tám tiếng, tôi lờ đờ đưa mắt nhìn đồng hồ, bữa cơm trưa bà U dọn còn nguyên. Hay uống tí rượu. Phải đến Hoàng thôi. Tôi tắt đèn, đẩy cái cúp 81 ra khỏi cửa. Dặn bà U nếu bé Phương có dậy nhớ cho nó uống Cacao.
Hoàng có nhà đang đọc cuốn L’idiot. Gạt tàn đầy ắp toàn tàn thuốc. Rõ ràng biết là tôi sẽ đến.
- Ra quán à? - Cậu ta bỏ Ðốt xuống mặt bàn.
- Ừ, cái quán đó.
Hoàng hiểu, thập kỉ này thật hiếm người như vậy.
Quán rượu cũ kĩ của ba năm về trước đã tân trang lại có đèn mầu, băng nhạc hải ngoại thời thượng. Khách vắng tanh, con gái bà chủ đã lớn, mơ màng theo giai điệu tình ca Chế Linh. Tôi bảo Hoàng lấy cả nửa lít rượu trắng và hai con mực nướng.
- Mình vừa nhận được tin Du.
- Vẫn vậy à?
- Sáng danh Chúa.
- Có thèm hỏi thăm mình không?
Hoàng đánh trống lảng, vò con mực rồi xé nhỏ, thớ mực dầy và thơm màu mốc ngà. Tôi hút thuốc cảm thấy ngon hơn. Du là bạn trai duy nhất của Hoàng, thân khủng khiếp. Khác lớp, năm gần tốt nghiệp Du đột ngột vượt biên. Du không ưa tôi yêu Lâm, lúc ấy tôi không hiểu tại sao. Tôi không thích thơ Du. "Lạy Chúa, phải chăng muốn có ích chỉ nên sống ngắn?". Thơ của cậu ta đấy.
- Hình như Du còn cô em gái.
- Cậu đã gặp một lần rồi mà.
- Hồi nào nhỉ?
- Hôm ở trên Chả cá Lã Vọng.
Cũng có thể, hình như hôm ấy cô bé với Hoàng đi ăn cùng một gã người nước ngoài. Nghe nói cô bé yêu Hoàng, chuyện đời tư của bạn không bao giờ tôi can thiệp. Người như Hoàng được nhiều phụ nữ mến là lẽ đương nhiên.
- Mai giỗ cụ bà đến sơm sớm nhé.
Hoàng nấu ăn khá có lẽ do cậu ta kĩ tính trong ăn uống.
- Cậu mời nhiều người không?
- Khoảng bốn người, toàn VIP, quan hệ làm ăn mà.
- Cậu định làm gì?
- Tuỳ cậu. Nhiều nhiều rau vào, bọn ấy chán ứ thịt rồi. Chỉ thèm hai thứ là tiền và gái.
- Mình phải làm gì?
- Cậu làm em họ mình.
Hoàng uống, tôi cũng uống. Hôm nay tần số dao động chén tôi phải bằng Hoàng.
- Nhã này, tại sao cậu quyết định vậy?
- Bắt đầu đấy. Muốn làm hoàng thân Muskin hả? Chắc anh ta đã hối lộ cậu một trận nhoè.
Hoàng nhỏ nhẹ:
- Anh Lâm đến gặp mình ba lần, hai lần đầu không uống, lần cuối thì có. Với riêng mình mình đã tha thứ. Không gian ba chiều, thời gian hai chiều còn con người có vô số chiều.
- Con người là thực thể phức diện, con người được phép sai lầm. Mình đã thấy Dostoievsky mớm cho cậu cái gì rồi. Hoàng này, cậu tốt thật đấy, cậu định ca cải lương bằng giọng bồ câu Hoà Bình. Hay là tinh thần vị tha của Jésus nổi hứng ở cậu. Cậu là thằng hèn. Nếu không phải là cậu thì mình đã đập cho vỡ mõm. Nhưng thôi chuyện đê tiện mình biết cậu chưa quên được, cậu muốn vun vén cho mình. Merci! Tha thứ, ân hận, sám hối. Những thuật ngữ có kích thước bằng nhân bản. Hai tháng đầu con bé Phương Phương đêm nào cũng khóc, các cụ bảo nó khóc dạ đề. Nó oe oe còn mình thì nức nở. Không có sự sám hối bằng nước mắt người khác.
Hoàng đưa tôi về, tôi không say nhưng Hoàng lại lơ mơ nặng. Cậu ta húc đầu vào giá sách, loạng choạng nằm vật xuống cạnh con bé Phương. Tôi ngồi mông lung, những điếu thuốc nối nhau. Trái tim như bị ai cứa. Hút hết nửa bao thuốc, tôi ngả xuống salon. Trời đầy sao nhưng đêm lạnh.
Một lần nữa tôi lại gặp anh ta vào đầu mùa đông khi đi nhảy với Tâm và Bình ở khách sạn Thắng Lợi. Tâm dắt theo một cô bé trông tròn tròn khá kháu khỉnh, rất vô tư uống liên tiếp ba lon coca. Nghe nói hai người yêu nhau từ trước khi Tâm đi Ðức. Tình yêu. Nhiều khi tưởng lê thê nhưng thật ra cộc cỡn như cái mini juýp của con đầm đểu. Tâm quyết định kiểu làm ăn mới. Hơi phiêu lưu nhưng tôi tin cậu ta. Mặt bằng vốn của cậu ta mỏng nhưng không sao, lúc xuất phát vào thương trường những gì tôi có còn mỏng manh hơn cậu ta. Bình mặt ủ mày chau, bé Phương ngồi trên lòng. Dạo này Bình uống rượu nhiều, phong phanh có chuyện gì đấy với Thuỷ. Hoàng không kể và tôi cũng không hỏi. Dàn nhạc chơi một giai điệu Slow. Anh ta đi vào, lốc nhốc theo sau mấy ông Tây già. Tim tôi hơi bị chẹn ngang rồi trở lại bình thường, chẳng thể buốt hơn được nữa. Nhà mô phạm đi nhảy đầm, do xã giao hay sở thích mới. Mà chỉ toàn giống đực. Vũ trường miền Bắc xã hội chủ nghĩa chưa có ca ve. Trên sàn một lũ choai choai mười sáu mười bảy đang co giật chân tay. Bọn lớn hơn tản quanh các bàn phong độ cao đạo, tự hào về thâm niên trong bộ môn khiêu vũ quốc tế. Một vài nhóm nhỏ chỉ ngồi ăn nhậu thưởng thức không khí nhộn nhạo. Ðầu tóc quần áo theo đúng catalogue thời trang Tiệp năm 1989. Khinh bỉ nhìn lũ người xung quanh, cái lũ mọi chưa được nền văn minh xuất khẩu lao động Ðông Âu khai hoá. Nhạc chuyển điệu tango, sàn nhảy đông thêm vài cặp có tuổi khiêu vũ dối già. Anh ta đã nhìn thấy tôi, mặt dài thêm ra vài đốt, cái kính trắng nhìn chăm chăm: Chắc không thể đóng kịch mà có được. Anh ta tiến lại gần. Bình và Tâm nhìn tôi tò mò.
- Nhã, xin em cho phép được nói chuyện riêng.
Tôi bình tĩnh đứng dậy đi theo ra hành lang. Con bé Phương mải ăn chocolate. Không khí lộm nhộm xung quanh làm tôi vui. Một ông Tây đầu hói vẫy tay về phía Lâm, anh ta không quay đầu đi như mộng du.
- Anh có vẻ béo ra đấy.
Tôi nhận xét thành thật. Trong tất cả các sinh vật biết đi, biết bò, biết bơi, biết bay tôi luôn ghét những loài lắm mỡ.
- Anh có lên vài kí.
Anh ta rút bao thuốc, mời tôi một điếu. Bật lửa ga mác "555". Anh ta lẩy bẩy mồi thuốc. Một nghiệp vụ của Chánh Tín, nam diễn viên tôi yêu nhất trong nền điện ảnh dân tộc.
- Nhã, thời gian đã làm anh hiểu thêm về anh và em. Sự mất mát quá lớn, anh chẳng biết nói gì. Lỗi lầm ở anh và nghị lực cứng rắn ở em.
- Chẳng phải ngẫu nhiên đàn bà có nghị lực, anh nên bàn chuyện khác thì hơn.
Ðiếu ba số cháy đỏ, anh ta nuốt trọn cả hơi khói dài.
- Nhã, anh rất muốn gặp em.
- Anh vĩnh viễn không đủ tư cách, anh vẫn chưa hiểu điều đó à?
- Em hành hạ anh suốt đời.
- Những kẻ như anh không thể biết đau khổ, một chút xíu thiệt thòi đã phong lên là bất hạnh. Mà chắc gì anh đã thiết. Không có mẹ con tôi anh vẫn béo ra. Tôi biết anh sắp bảo vệ luận án Tiến sĩ, rồi anh sẽ kiếm được một cô vợ xinh xinh. Với tài năng của anh chuyện đó không khó. Tôi chân thành mừng cho anh. Chắc anh không ngờ tôi còn đi nhảy đầm. Ngày anh về, anh nghĩ chắc tôi phải héo hon và anh sẽ giơ tay ra làm phúc và tôi sẽ sùng kính đầy biết ơn. Hôm nay chợt nhìn thấy mẹ con tôi chắc anh đã bị một vài kỉ niệm xưa khẽ nghiến. Anh chưa đủ sức bán rẻ kỉ niệm. Ðể mặc cả với lương tâm, tạm gọi như vậy, anh chạy đến. Không có gì cho anh đâu. Còn anh đủ dũng cảm sửa sai, không hiểu sao tôi vẫn còn tin vớ vẩn ở anh, thì chỉ có cách duy nhất. Súng lục thì Bộ Quốc Phòng quản lý nhưng dây thừng thì thị trường tự do rất sẵn. May ra lúc đó mẹ con tôi mới gọi tên anh.
Tôi nhả khói. Anh ta mặt bạc cố giữ tư thế chỗ đông người. Dàn nhạc bắt đầu chơi. Tôi nhảy cuồng loạn theo điệp khúc bản You are in army now. Nhạc tắt, tôi quay lại không thấy anh ta đâu.
Mùa hè vừa rồi tôi tổ chức sinh nhật tròn ba mươi tuổi. Trong đống quà mừng có một hộp caton không đề tên người gửi. Phiên bản của Henry Moore. Bức "The family" bằng thạch cao giả đồng đen. Người đàn ông và người đàn bà hơi quay mặt về hai hướng khác nhau. Ðứa bé ngồi giữa, mắt xích nối hai vòng tay của họ. Tôi cười lớn đưa cho bé Phương Phương. Nó ngơ ngác xem, đang buồn ngủ vì thức khuya. Tôi cầm biểu tượng gia đình ném qua cửa sổ. Tiếng vỡ vọng lại. Tuổi thanh xuân của tôi vọng lại. Tôi quên hết rồi. Vậy mà gần sáng mới thiếp đi được. Tỉnh dậy thấy gối ướt đầm, chắc đêm qua mình khóc mơ.

CHƯƠNG BA


Sân bay Tân Sơn Nhất đầy nắng. Chiếc Boeing của hãng AirFrance sắp cất cánh. Phi trường lớn nhất Việt Nam xuống cấp một cách tệ hại. Người đi người ở nhộn nhạo. Tiếng nút chai Champagne nổ. Một gã đàn ông phương phi, áo veston sắp bật khuy bụng, đang khóc, cầm tay một bà già mặc theo lối Huế cổ. Tâm nhìn đồng hồ. Cảm giác bất yên bồn chồn. Sau mỗi thương vụ như thế này, tóc Tâm bạc đi năm cái rưỡi. Từ phòng đợi trông ra chiếc IL của hàng không Việt Nam sao mà bé. Khoảng không sân bay bao la lồng lộng gió. Và Hà Nội vẫn mưa tầm tã. Một kiểu mưa mùa hè hấp hối. Giữa hai trận mưa là cơn oi ngột người. Tâm lại nhìn đồng hồ. Giờ này vẫn chưa thấy. Ðể đảm bảo an toàn Tâm thoả thuận giao hàng sát giờ bay. Ðội phó đội giám hộ là một trong những đệ tử của Nhã. Tâm kêu ly chanh muối. Nhổ viên đá trong mồm bay xa hơn hai mét. Phía ngoài phòng đợi gã taxi ế khách ngao ngán ngáp. Sẽ kéo dài thế này đến bao giờ. Thật dễ hiểu tại sao Trần Bình lại nhường. Cái đầu của mình không phải để dùng ôm vài mớ hàng lậu. Chẳng nhẽ không còn cách khác. Lãi suất muốn cao thì hệ số an toàn phải thấp. Mà thế của Tâm không thể dốc ống. Mình đã qua thời kỳ chơi bạc với tất cả những gì trên tay. Nhất là bét. Bây giờ không cho phép được bét. Thế nhưng, vậy đấy. Cả một chuỗi dây làm ăn cò kè luẩn quẩn. Hạch toán toàn bộ, lãi một chuyến không quá năm trăm ngàn. Ðấy chưa kể những lúc run rẩy đến tức tim. Tiền của mình đành phải phụ thuộc vào một lũ người chẳng phải cẩn thận mà là nhút nhát. Không phải táo bạo mà là liều lĩnh. Lũ người mong giầu bằng cách chộp giật, sểnh ra là nhai vốn của nhau. Sau bữa rượu bạc vạn đã thấy mình trắng tay ngồi thiền ở khám Chí Hoà. Ðể tăng hiệu suất, Tâm đành tăng nhịp độ. Ðây là chuyến thứ năm trong vòng một tháng. Chuyến trước, tay Hải quan kiểm soát hành lý lạ mặt đã nhìn anh bằng đôi mắt đầy xét nét. Còn hai mươi phút. Gã con trai bà chủ hàng, chưa tới ba mươi, héo hon vì massage, đi Kawasaki 125 đến. Lô hàng bị công an giữ. Tâm văng tục, vứt điếu ba số mới châm xuống sàn.
- Anh cứ về đi. Tình hình thế nào điện ra cho tôi. Mùng năm tới tôi vào.
Chiếc IL lẫn trong mây xám, thỉnh thoảng xóc nẩy người. Chiêu đãi viên đã béo lại còn lắm trứng cá. Bộ ngực đồ sộ lướt qua trán Tâm. Hành khách của toàn bộ chuyến bay, không một ai động đến khay thức ăn vì đã trót nhìn nàng. Tâm cay đắng. Hai phần ba giá trị số hàng là tiền của anh. Mọi chuyện thật nực cười. Mình đã cuốn theo guồng máy một cách vội vã. Trần Bình, tốt thôi. Nhưng mọi chuyện không giống như mình nghĩ. Việt Nam là Việt Nam, thị trường còn trinh nguyên nhưng đã tự làm suy yếu bằng thói buôn bán thủ dâm. O.K mình phải có cách của mình. Muốn làm ăn lớn bắt buộc thế lực phải lớn. Một trăm triệu trong tay có quá ít không. Vốn rất quan trọng nhưng chưa phải yếu tố quyết định. Ngày xưa mình đâu có đồng nào. Buôn lậu trần truồng trước sau hai tay cũng cong cong theo hình số tám, phải có một dây chuyền công nghệ sản xuất, sinh lãi ít nhưng tạo ra một tư cách pháp nhân sạch sẽ. Hệ thống quản lý kinh tế nhà mình. Hừ, một sản phẩm trước khi thò mặt ra thị trường bị triện không dưới ba mươi con dấu. Sân bay Nội Bài mưa nhẹ, Tâm dúi điếu thuốc cuối cùng vào cái gạt tàn thuốc lá đầy ắp đầu lọc.
Trong vòng mười một ngày Tâm sụt 4,7 kí1ô. Hai mắt trũng sâu rừng rực, giọng khàn quánh đặc khói thuốc. Hoàng nhìn em rủ đi uống bia. Hoàng vừa trúng xổ số, trúng thật. Năm cái giải hai số đuôi. Tiền thưởng đủ bốn cốc bia, một gói Hero và hai gói lạc. Hết cốc thứ nhất, Tâm trình bày. Hơi dài. Hoàng là người duy nhất Tâm nói những điều sâu kín không phải suy nghĩ.
- Liệu chị Nhã giúp em không.
- Anh nghĩ là có.
- Và chính anh cũng phải tham chiến.
- Tư duy kinh tế ở anh quá tồi.
- Anh quan niệm sai về buôn bán. Thương trường chân chính không có chỗ cho lừa đảo và ăn cắp. Tất nhiên là đầy rẫy kĩ xảo. Phương châm chủ yếu là đôi bên cùng có lợi. Một sự hợp tác mang tính trí thức và trung thực. Thương gia ở các nước tiên tiến được coi như một bộ phận tinh hoa của xã hội.
- Thì anh có nói gì đâu. Nhưng Chúa tạo ra anh không cho tố chất của doanh nhân. Em đừng hỗn với Người. Hãy sử dụng đúng chức năng mà Thượng đế quy định.
Tâm phì cười. Hoàng vợi cả lòng. Từ bé, bất cứ khi nào nhìn thằng em trai cười Hoàng bao giờ cũng thấy nhẹ. Sáng danh Chúa.
Nhã đồng ý, công ty được thành lập. Tại thời điểm đó nó là một trong số rất hiếm doanh nghiệp tư nhân được mang danh công ty. Nó có một tài khoản ngoại tệ tại Vietcom Bank với cái tên giao dịch Bimisco. Nghị quyết đại hội Đảng 6 với lời hứa của Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh, cho phép mọi tầng lớp nhân dân làm giàu. Dự thảo về luật các doanh nghiệp ngoài quốc doanh được quốc hội bàn. Thế nhưng Việt Nam quá ít chỗ cho thương trường chân chính, chỉ nhan nhản đông lừa đảo và ăn cắp. Mười ba tháng sau, Tâm đã thấy sai lầm. Các Company nhiều như nấm sau mưa, nơi liên doanh của quan chức cơ hội với bọn buôn lậu liều lĩnh. Cứ ra khỏi cửa là vấp phải Giám đốc. Tâm biết, hùng biện là một chuyện và làm ăn lại là chuyện khác. Nhã bỏ ra ba mươi cây vàng, Bình góp vốn mười bảy ngàn USD. Nhã có căn nhà sáu mươi mét vuông bỏ không ở phố Gầm Cầu mua từ năm tám sáu sẽ là văn phòng giao dịch. Trang trí nội thất bắt buộc phải có bộ salon, telephone và computer. Com lê để hù dọa khách hàng và trang phục đứng đắn chứng tỏ với các Ðoàn thanh tra.
Thứ hai, ngày cuối tháng, trời xấu và gió âm u. Tâm ngồi cho cả hai chân lên bàn giữa cái văn phòng đang sửa. Tốp thợ đang gắn máy lạnh. Tâm viết luận chứng kinh tế, không phải thuyết phục cấp chủ quản nào mà là thuyết phục Nhã và Bình. Tâm tính thầu thêm cái quầy giải khát mậu dịch kề bên, nó ế sưng sỉa. Một trưa hè nóng, cô mậu dịch viên duy nhất ngồi trực ngủ gật lộn cổ vào thùng nước chanh pha sẵn để ở gầm quầy. Ba mươi tám phút sau mới có người đến cứu. Phải thuê nốt cái mặt bằng mà giá sẽ rẻ như cho không ấy. Tâm nhìn đồng hồ, mười một giờ rưỡi trưa. Anh phi xe vào Nghĩa Ðô, Viện khoa học mốc thếch. Lơ lửng mây xám. Ông bảo vệ nói Thắng vừa đi. Tâm định hướng, anh quyết định tạt qua chợ Bưởi. Anh không nhầm, nghiên cứu sinh vĩnh viễn không có bằng Phó tiến sĩ đang ngồi cạnh mẹt thịt chó. Ðộc ẩm. Con mẹ bán mít rong vô ý chổng mông ngang mặt gã trí thức nhỡ vận. Tâm cẩn thận đâm khẽ đít xe vào đầu quang. Mấy miếng mít đổ lỏng chỏng, anh bình tĩnh đón câu chửi. Cựu sinh viên trường TV vẫn không ngửng mặt lên. Tâm từ tốn:
- Bà chủ, thái thêm cho miếng nầm.
- Cậu đấy à?
Câu hỏi chiếu lệ. Thái độ dửng dưng bạc phếch. Thắng chưa đến ba mươi, gầy gò, tóc dài. Kính trắng 3,5 diop sứt một bên mắt. Tâm ngồi thoải mái, uống chung chén. Anh nhìn rất lâu vào những ngón tay dài trắng xanh của bạn. Cách đây hai tháng, Thắng ngủ lại nhà Tâm, nửa đêm choàng dậy nằng nặc đòi uống rượu. Khổ lắm có biết uống đâu mà đòi.
- Ðã uống lâu chưa?
- Vừa vừa - Thắng lè nhè. Ngón út để dài cậy miếng thịt dính ở răng.
- Có việc cho cậu đấy.
- Tao chán lắm...
Chợ đông người nhốn nháo kiểu hàng xã, quà bánh rất nhiều rặt những thứ rẻ tiền.
- Mình thành lập một cơ sở sản xuất - Tâm bâng quơ - Tự nhiên nghĩ đến cái bao bì đầy ảo tưởng của cậu.
- Cái gì?
Thắng hơi ngơ ngác, để trốn ra khỏi quán tính của nửa lít rượu không phải dễ. Anh lấy ngón trỏ đẩy kính lên, ngước nhìn Tâm chằm chằm. Trong chuyện làm ăn ít khi Tâm nói đùa.
- Bao bì nào nhỉ.
- Thì bao nhiêu lần cậu gào lên ấy.
- Cậu tin mình à.
- Chẳng tin mày thì tin ai. - Tâm cục cằn.
- Cậu có nhiều tiền không.
- Tương đối.
- Phải có thời gian đấy.
- Cho cậu tròn ba chục ngày.
- O.K. - Thắng bỏ chén - Về thực nghiệm mình và Hesser đã thành công rồi.
Mùa hè năm tám sáu, nghiên cứu sinh Lê Thắng bỗng rồ người, rủ rê một giảng viên cùng trường loay hoay tìm một chất nhựa mới. Buổi chiều vô tình dạo chơi ở ngoại ô Dresden, Thắng chợt thấy bọn trẻ nghịch đốt những phế thải nhựa, cái mùi khét quệt ngang mũi của nhà hoá sinh đáng ra là lỗi lạc, quả táo rơi trúng đầu Newton. Từ buồng tắm Archimede tồng ngồng chạy ra. Phó khoa Hoá vốn là giáo sư hướng dẫn, tóc bạch kim, gốc gác Hambourg thích phiêu lưu đồng ý. Hai tín đồ của Edison tranh thủ phòng thí nghiệm ngoài giờ. Kết quả, mười tám giờ chiều một ngày hè phân khoa thực nghiệm bị đốt trụi. Hơn nửa triệu mác lả tả theo khói đen, khét ngầu một mùi hoá chất lạ. Ra toà, Hesser nhận hết tội lĩnh ba năm tù. Nước Cộng hòa dân chủ Ðức có tiếng là tôn trọng trí thức nhất trong khối các nước XHCN Ðông Âu. Lê Thắng vật vờ, bốn tháng sau bị Sứ quán mời nhẹ về nước. Trong một phi vụ đánh đồng hồ vượt biên sang Tiệp, Tâm phải ở Dressden gần nửa tháng. Anh gặp Thắng ngồi co ro trong một tiệm rượu ít người khuất phố nhỏ, đệ tử chính dòng của Mendeleep sống nhờ sự hảo tâm của cộng đồng người Việt xuất khẩu lao động. Sáng chiều hai buổi nhá bánh mì chay chờ ngày hồi hương. Gom góp được ít tiền lẻ thì thả vào đáy chai giải sầu. Rượu vã mồi với những công thức hoá học lẩm nhẩm ở đầu môi. Cái vẻ anh tê lếch mê hoặc Tâm. Và anh không nhầm đó là một trí thức thực thụ. Hai gã tha hương sàn sàn tuổi, khác quan điểm triết học bỗng mến nhau. Phải chăng là ý Chúa.
- Uống nữa không.
- Bao giờ cậu bắt đầu.
- Cậu tỉnh rượu chưa.
Thắng không trả lời, quờ túi bên cạnh rút một xấp giấy năm hào hai nhằng nhịt chữ và số. Một hộp carton chứa đầy những hạt nhựa lẫn lộn xanh đỏ. Anh hùng hồn thuyết phục Tâm, tiện bút bi xiên miếng thịt chó nhai nhếu nháo.
- Về tận dụng nhựa phế liệu, bọn Ðức biết cách làm nhưng khoa học vô cùng - Một tợp nửa chén rượu - Mình đã vào làm thuê ở các cơ sở sản xuất bao ni lông Sài Gòn. Vứt.
Lại một tợp nửa chén nữa. Ðúng, phải quên đi cái hợp đồng làm ở cơ quan thối tha này, nơi mà ông chú có thần thế xấu hổ vì đã hứa với cả họ, đặt anh vào. Đúng, phải quên đi cái vẻ mặt của gã trưởng phòng khi nghe anh trình bày dự án khoa học của mình. Các đồng chí phải tin, nó sẽ làm lợi cho đất nước hàng trăm triệu đồng. Cả Viện cười vào mũi cái gã lèo khèo nửa điên nửa tỉnh. Sếp mình không phải là thằng ngu, nhưng bao nhiêu tinh hoa đã dồn hết hết cho việc đấu đá đi nước ngoài mất mẹ nó rồi. Say à, Tâm, cậu tin mình chứ?
Tâm dìu bạn đứng dậy, Thắng loạng choạng. Mấy cô bé xưởng may ra ăn bún riêu thay bữa trưa bịt mồm cười. Hôm Tâm nhận được hàng chậm thì Thắng đến chơi, Tâm mở chai Napoleon, Hoàng uống nhiều nhất. Thắng nuốt được hai chén ôm mặt khóc hu hu. Cũng hôm Thắng bóc cái công ten nơ gần hai mét khối cả nhà háo hức xúm quanh. Toàn sách. Hai cô em sắp lấy chồng lăn ra ngất, mẹ anh thở dài, tiếng thở luẩn quẩn giữa bốn bức tường trần trụi không có đồ vật, căn hộ mới nhận theo tiêu chuẩn hơn ba mươi năm công tác. Bố anh, Hiệu phó một trường phổ thông trung học về hưu lấy tay rờ rờ từng tấm bìa được bọc simili xám, bập bẹ đánh vần mấy chữ tiếng Ðức kĩ thuật theo giọng Pháp rồi lặng lẽ ra cái ghế mọt ngồi hút thuốc lào. Nửa đêm ông cụ phát sốt mơ nói “non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có sánh vai với các cường quốc năm châu hay không, chính là nhờ công học tập của các cháu”.
Việc chọn địa điểm sản xuất khá phức tạp rồi cũng ổn. Một mảnh đất năm trăm thước vuông ở Láng Hạ gần trục đường chính. Tiền mua trả dần trong ba năm. Hoàng tham gia tổ chức nhân sự bằng cách kéo thêm vài gã bạn cũ. Nền kinh tế nước nhà đang đứng chót vót ở đỉnh cao lạm phát, cán bộ trong biên chế nhà nước bỡ ngỡ trước những chính sách đổi mới. Ðã thế bọn quan chức sâu mọt lại triệt để lợi dụng. Trù dập đuổi việc được mạ thành giảm biên chế để cải tiến cơ cấu hành chính. Nghề khắc dấu phát triển mà vẫn không phục vụ nổi nhu cầu tách nhập của các phòng ban, vụ, viện. Tâm nhìn ông anh dẫn bạn đến mà nao người. Một kĩ sư hoá thất tình lương thấp. Ba ngày trước khi cưới, vị hôn thê ngả vào vòng tay của một mỹ nam tử mang quốc tịch Phần Lan. Một sinh viên kiến trúc tốt nghiệp đã bảy năm qua mười tám cơ quan vẫn tiếp tục tìm việc. Một kĩ sư cơ khí con đông vợ đần tay nghề cao. Sau trận rượu nhoè lòng lợn các trí thức ế ẩm tài năng đều bị Tâm thuyết phục. Thắng là phó giám đốc phụ trách kĩ thuật lẩy bẩy sờ con dấu khắc tên mình. Công nhân ấn định mức lương một trăm hai mươi ngàn tròn một tháng chưa kể thưởng. Hợp đồng cứ sáu tháng thay một lần. Ðúng mười chín ngày sau khi nổ pháo thành lập công ty, lô hàng đầu tiên được xuất xưởng. Thắng sụt sịt khóc. Những tấm nhựa ép cứng xanh đục nhờ nhờ, những vỏ bao tải nilon màu vàng nhạt, trước mắt ban kiểm tra kĩ thuật của liên hiệp thủ công nghiệp thành phố, hai nam công nhân nhẩy disco trên mặt tấm nhựa để qua miệng hố rộng. Bao nilon đựng đầy đá lăn trên một đoạn dốc năm trăm mét không bục. Sản phẩm có hai đặc tính quyến rũ, chất lượng cao và giá thành hạ. Tuy nhiên để thêm phần chắc chắn tối hôm trước công ty quảng sản phẩm trên vô tuyến. Tâm đến nhà Tiến sĩ Phan Thành, trưởng ban kiểm tra chất lượng, với một nụ cười tươi, một phong bì dày cộp và hai chai Napoleon đít lõm. Công ty ký được ba hợp đồng có lãi, cường độ sản xuất cao mà cung vẫn không đủ cầu. Nhưng cái gì đến phải đến. Không khí lạc quan phủ đầy ba tháng rồi tắt ngấm. Linh cảm lờ mờ của Tâm đã thành rõ nét. Vấn đề đầu tiên vấp phải khá cổ điển. Nguồn vốn. Nhã ngần ngại, cô chưa quen kiểu làm ăn này. Bình sắp theo papa sang Ðức, một tư vụ làm ăn được dán mác công vụ. Lãi suất gầy thu từ công quỹ còm của Tâm, Bình làm chỉ để chơi. Cú vấp thứ hai mang tính quyết định là mặt trái của nền kinh tế thị trường. Chín mươi ba phần trăm các công ty tư doanh chọn sự lừa đảo làm kim chỉ nam của hoạt động nghiệp vụ. Khoảng hai năm sau bằng sự dốt nát thượng thặng của các quan chức ngân hàng, hệ thống hợp tác xã tín dụng nhân dân ra đời. Nó chết yểu một cách logic để lại danh thơm là vụ bể bạc lớn nhất thế kỷ của nền tài chính XHCN. Nó xứng đáng là cú song phi cước liên doanh giữa Ngân hàng và Quỹ tín dụng đá đúng vào trung tâm dưới của các cụ về hưu. Các công ty (Company L.T.D) đặc biệt là những công ty hay làm từ thiện lộ rõ bộ mặt bất thiện. Bimisco tức Bình Minh đã, đang và sẽ nằm trong cơn lốc đó. Trung tuần tháng sáu Tâm đi Thanh Hoá, anh rủ Huyền đi cùng.
Mặt trời sắp lặn, bãi biển đông nghẹt người và sóng và hoàng hôn. Lộm nhộm đủ loại. Công chức nghỉ theo tiêu chuẩn cơ quan, phe phẩy thừa tiền, sinh viên trốn học và kha khá ông bà già dư dật của rửng mỡ. Ði nghỉ tại Sầm Sơn bắt đầu trở thành mốt thời thượng của người Hà Nội. Quán xá nhiều nhưng vẫn đậm chất tỉnh lẻ. Tối tối, phòng khiêu vũ (hội trường cơ quan nào đó) đông nghẹt thanh niên dậm dựt theo tiếng nhạc Boney M. Một vài đôi nhảy người bản xứ uốn éo điệu xìlô áo bỏ trong quần nhưng đi chân đất. Các cô cậu người Hà Nội nhìn biết ngay, ở nhà trót ăn mặc đứng đắn nên ra đây hở hang quá đỗi, cố chứng tỏ dân thành phố lớn phải đồi trụy. Tâm nằm dài trên cát hút thuốc. Vài vệt nắng nhạt yếu ớt. Anh lấy cuốn Marketing che mắt, cố nhìn trong đám người xem Huyền ở đâu. Một vòng tay mát lạnh bịt mắt Tâm.
- Em lên lúc nào vậy?
- Tận tít đằng kia, em vòng sau lưng anh.
- Em đói chưa?
- Hơi đói.
- Anh với em về nhé.
- Không tối nay chúng mình ở đây. Anh ơi, em yêu anh lắm.
Huyền vừa cười vừa hôn anh. Cô mặc bikini nên trông càng tròn. Bốn tháng trước Tâm đến nhà cô trời vẫn đang tiết xuân, Huyền mặc bộ váy đỏ sững sờ nhìn anh.
“Chào em”.
“Anh”.
“Bố mẹ có trong nhà không”
“Chẳng có ai nhưng anh đừng vào - giọng Huyền nghèn nghẹn - Tối nay anh chờ em ở chỗ cũ nhé”.
Vài khuôn mặt hàng xóm tò mò, Tâm quay ra quán cà phê ngồi đốt cả buổi chiều bằng hai bao ba số. Bẩy giờ anh ra chỗ hẹn, gốc cây của sáu năm về trước lần đầu tiên hai người hôn nhau. Huyền mặc áo thụng xanh đã đứng đấy. Tâm đỗ xe, không nói. Chiếc DD70 trôi lang thang trên những phố vắng, Huyền nhất định không chịu vào đâu ngồi. Cô ôm chặt anh, thỉnh thoảng lại hôn nhẹ lên tóc. Nước mất cô ướt đẫm quanh vai Tâm.
“Em biết thế nào anh cũng đến”.
“Em sắp lấy chồng chưa?”
“Em nhớ anh quá”.
“Anh có quà cho em, ở túi phải”.
“Thôi để lát nữa đã”.
“Chúng mình qua đêm được không”.
“Anh điên à”.
“Anh muốn hôn em”.
“Không”.
“Anh muốn hút thuốc”.
“Ðưa em châm cho”.
“Em nghiện chưa”.
“Cả rượu nữa”.
“Tuyệt vời, anh giai anh nói, đàn bà biết uống rượu chính là phiên bản của Ðức Mẹ. Huyền, đau, đừng cắn anh”.
“Ông Hoàng có vẻ lập dị thế nào ấy”.
“Nếu trên đời thiếu những người như anh Hoàng chắc sẽ khó thở hơn”.
“Anh với ông ấy chẳng giống nhau gì cả”.
“Anh yêu em”.
“Anh ơi, anh đừng bỏ đi nữa”.
Tâm hút thuốc nhìn Huyền ăn. Phở có mùi cari. Cứ cung cách này rồi Sầm Sơn sẽ sập tiệm. Hai bên vỉa hè, vài ba mẹt thuốc rong lác đác lên đèn. Lơ thơ mấy ông Tây Liên Xô ngơ ngơ đi hóng gió. Huyền bỏ lại nửa bát kêu thêm ly nước chanh. Chiếc Jíp đỏ của cô trong chiều tà càng rực rỡ. Mọi người đi ngang qua đều nhìn. Huyền hãnh diện. Bao giờ cô cũng tự hào về khuôn mặt đàn ông của Tâm, về bộ quần áo rất xịn của mình. Từ bé cô đã ưa diêm dúa, Tâm biết và chiều cô. Hoàng hôn tắt hẳn, đã tấp nập những người dùng xong bữa chiều từ các nhà nghỉ ùa ra đi rong. Tâm lưỡng lự gọi chai bia, anh hơi đói. Nhưng đồ ăn ở quán thì không thể nuốt nổi. Hôm đến nhà gã bạn cũ ở thị xã Thanh Hoá chiêm ngưỡng phương pháp làm gà của gia chủ, Tâm rùng mình. Không uống được rượu cũng phải cố làm hai chén. Gã bạn thuở cùng trường học khoá trên hiện đang làm phó phòng vật tư tỉnh. Hai năm gần đây trở nên sung túc vì đã biết ăn cắp. Gã nín lặng chờ thời, kệ vợ con mè nheo kiên quyết không dính vào những vụ lặt vặt và gã không lầm. Một dàn cát sét ba cục, một bộ vi đê ô JVC mầu 14 inch và một chiếc cúp tám mốt đời chót chứng minh rằng trường Kinh tế biết đào tạo sinh viên. Từ Hà Nội Tâm đã đặt vấn đề, gã nghi ngờ Tâm nhưng hứa sẽ hợp tác. Bằng mọi giá phải lôi gã vào cuộc, Tâm thực sự hiểu rằng muốn công ty đứng vững chỉ có hai cách là trốn thuế và buôn lậu. Tài năng của Thắng may ra được đảm bảo bằng vàng ở thì tương lai còn thời gian này là không thể. Gã bạn nốc cạn hơi rượu hỏi Tâm moi đâu ra cái tin ấy. Năm 1986 trước cơn sốt mặt hàng tiêu dùng, ban lãnh đạo địa phương quyết định dốc một phần ngân sách mua một khối lượng lớn hạt PVC nguyên chất và hàng chục tấn phế liệu nhựa để tái sinh. Không có thiết bị kĩ thuật hiện đại, trình độ cán bộ quá thấp, kế hoạch vĩ đại này đã góp một trang rực rỡ vào kho tàng cổ tích của tỉnh nhà. Và bây giờ khối phế liệu ấy, lại càng là phế liệu sắp được thanh lý bằng giá rẻ như bèo. Gã bạn của Tâm là thành viên chính của ban giám định, sếp ruột của gã là Phó chủ tịch tỉnh. Tiền mặt bạn ơi, hãy nói chuyện bằng tiền mặt. Gã hơi phê phê, khua cái đùi gà trước mặt Tâm. Nắng xế hè, đất Ái Châu có tiếng là đẻ ra những hào kiệt lắm mồm. Bữa rượu kéo dài gần bốn tiếng, Huyền đành vào nhà trong nghỉ tạm. Tâm bắt đầu nói chẵn chín mươi phút, giữa hai hiệp có nghỉ giải lao. Nàng vợ chưa được phép đô thị hoá áo hoa cà khoét rộng cổ thòi dây chuyền một lạng, toe toét cười bưng cam hái vườn nhà vào mời khách đét xe. Chua muốn rụng răng. Cuối cùng thì O.K, ngày mai tất cả sẽ đi gặp sếp, nếu hợp đồng được duyệt phí tổn cho mỗi chữ kí là hai cây.
- Ði ngủ đi anh - Huyền nũng nịu - Cô trùm chăn mỏng thu lu trên giường.
Mùa hè năm nay khách sạn cho thuê buồng riêng hai người, sự tất yếu dễ hiểu. Tâm ngồi trước tập giấy đặc chữ, nhiều dòng bị gạch xoá. Anh đang nháp hợp đồng. Bao ba số trống rỗng, cốc cà phê còn xâm xấp.
- Anh - ứ - anh.
- Ðợi anh một lát.
- Không.
Trời về đêm đỡ ngột ngạt, ngoài rèm lụa trắng là mênh mông đen. Tâm cởi áo, anh ngồi xuống bên cạnh Huyền.
- Ngủ đi em.
- Anh nằm xuống đây.
- Ðau tay anh, bé.
- Anh ôm em cơ.
- Bụng em bắt đầu có mỡ đấy, chịu khó tập thể dục vào.
- Kệ nó.
Giữa đêm, Tâm chợt thức, trời đầy sao. Gió biển thổi ùa phồng rèm cửa. Huyền ngủ ngon lành, cặp má bầu bầu vô tư. Lạy Ðức Mẹ lòng lành, xin Người che chở cho chúng con.

CHƯƠNG BỐN


Chương 4.1


Hành trình của cuộc sống va chạm phải vô số khái niệm siêu hình. Ða phần là vô nghĩa, đã thế, làm Tâm loạn. Băn khoăn, day dứt, trăn trở, thao thức. Cứ tưởng với tới lại hụt hẫng, càng muốn trốn lại càng khó thoát. Lạy Chúa, ý của Người quả là tăm tối. Mọi sinh vật ra đời đã hoàn thiện. Qua bàn tay của Chúa không thể có mặt hàng thứ phẩm. Vậy làm sao lại có cái ác. Chúa tạo ra thiên nhiên đa dạng và mỗi vật có chức năng riêng. Lão Tử nói: "Ngắn dài đo nhau". Mỗi vật tuy tiểu dị nhưng thực là đại đồng. Quá trình vận động tạo sự cọ xát giữa các chức năng của vật nên lầm tưởng rằng giữa các vật có sự hơn kém. Mọi vật đều bình đẳng, không có sinh vật cao cấp hoặc hạ cấp. Con người, hỡi ôi, sản phẩm thiêng liêng của Chúa. Vì Chúa đã tạo ra con người theo hình ảnh của mình và cây sậy có tư tưởng đó nhất quyết đòi sự độc tôn trong thế giới tự nhiên. Và giữa người này, người kia cũng vậy. Ðã đòi một sự khẳng định, tất cả đều muốn bành trướng cái bản ngã tự cho là duy nhất. Cái ác đầu tiên manh nha từ sự so bì cao thấp, ghen tỵ. Dần dần, cùng hành trình của nhận thức (ở đây hiểu theo nghĩa cái gọi là sự phát triển của nền văn minh, khái niệm do con người tự tạo, Chúa không tác tạo ra khái niệm). Cái ác đạt đến một cấp độ cao, nó được nuôi dưỡng tinh vi bằng vô số nhưng đạo đức giả. Nó bám theo cái Thiện. Vậy là con người đòi cạnh tranh với Thượng đế. Và Người đã thấy sự tha hoá. Lòng thương của Người được thể hiện bằng cách cho Ðức Chúa con giáng thế. Nhằm cho cái ác mất hẳn đi trước ngày phán xét. Chao ôi là bất lực. Cái ác, hiểu một cách đơn giản là tất cả những gì đi ngược ý Chúa. Cho nên muốn giải trừ cái ác hãy để mình tan vào ánh sáng trong suốt của Chúa. Hay khác đi, Chúa sống qua thân xác của mình. Con người chân chính là phiên bản của Chúa. Phải thế chăng mà Nietzche nói: "Thượng đế đã chết". Ma tổ Đạo Nhất nói: "Phật chỉ như que khô củi mục". Ðành tạm minh hoạ như vậy.
Lạy Chúa, chỉ có sức mạnh hiển linh tuyệt vời của Người mới cứu được con. Biết bao hố bùn đê tiện quyến rũ con nhẩy vào, con đã lưỡng lự hay đã trượt chân. Vâng, con quen dùng những từ giả dối để tự biện hộ. Lạy Chúa con là kẻ có tội, con đã ác với nhiều người vì nghĩ rằng nhiều người đã ác với con. Con đã không dằn lòng khi đã kêu xin Người khản cả tiếng, xin Người hãy cho con lòng tin. Xin Người hãy làm chậm trễ hành trình vào bẩn thỉu của con để con được ngửa mặt nhìn đời. Con tin rằng tất cả những người thiện lương đều có thể mắc lỗi lầm, nhưng không bao giờ rơi vào sự quay quắt đểu giả đê tiện. Và Chúa đã sinh ra họ với nỗi quằn quại đau đớn của sự trung thực. Con là đứa con bé nhỏ của Người và Người không nỡ quên. Khi con vượt qua được sự cám dỗ, dạn dĩ nhìn vào bình minh của ngày hôm sau, nhìn thẳng vào mắt người đầu tiên trong ngày đang đi đường kia, con mới biết ân Chúa to lớn nhường nào. Con vẫn được là con của Chúa, không phải vì con có học, có lòng trung thực hay dũng cảm. Mà đó là ý Chúa.

Chương 4.2


Tôi tốt nghiệp đại học năm 1982. Luận văn, trái với sự mong đợi của tôi và thầy hưởng dẫn, bị đánh giá thấp. Ðến bây giờ tôi đã phần nào thông cảm với những bó buộc của trường quy, những hạn hẹp của cuộc sống, còn lúc ấy đặc biệt là ấm ức. Ông giáo già vì tuổi tác lẫn lý lịch không có bằng Phó tiến sĩ khuyên tôi đừng đi làm. Cùng với thời gian tôi càng hàm ơn người thầy. Một trí thức duy nhất tôi tôn trọng. Thầy đã nâng cao cả tửu lượng lẫn kiến thức cho tôi. Lá số tử vi thầy lập cho tôi rồi chiết giải, thỉnh thoảng bị va đập những ngúc ngoắc từ cuộc sống, tôi giở ra xem và nhớ lại vẫn thấy đúng đến ghê người. Và lạ thay, ngày thầy mất trùng đúng ngày tự tử của người bạn thân cùng tháng cùng năm chỉ khác giờ. Tất nhiên là phải khác giờ. Giỗ đầu hai người khi trời mưa, tôi khóc suốt năm tiếng, nuốt vã hết ba lít rượu trắng. Ðó cũng là đỉnh cao trong lịch sử độc ẩm của tôi. Ba tháng sau khi tôi tốt nghiệp, Tâm đi Ðức. Bảy tháng sau có giấy gọi nhập ngũ. Tôi chẳng vui chẳng buồn. Mẹ tôi bần thần rút ra hai chỉ để chạy vạy, mặt trận Tây nam và biên giới phía Bắc đều đã ngớt tiếng súng. Tại sao tôi không thi hành nghĩa vụ quân sự, tiêu chuẩn tối thiểu của một nam công dân lương thiện. Tôi sợ sự gian khổ và những nộì quy khắc nghiệt chăng, hay có sự liên tưởng nào đến Hemingway và Remarque. Không biết. Thật nhiều sự loay hoay ở tôi.
Tôi gặp lại nàng khi đến hỏi tin anh bạn. Mùa đông năm 1985 tôi đã là cán bộ nhà nước. Một viên gạch được đóng dấu trong công cuộc xây dựng xã hội. Nàng ở nhà một mình, bố đã đi lấy vợ lẽ. Mẹ mất hút sau chuyến buôn đường dài lần thứ hai. Tôi chìa tờ Nguyệt san hải ngoại có đăng bài thơ kí tên Du. Giọng ca thê lương của gã sinh viên mất quê.
- Cách đây hai tháng rưỡi em có nhận được một lá thư của anh ấy. Ðọc sởn da gà. Anh ấy buồn lắm.
Tôi thấy nàng cũng buồn. Son phấn đánh kĩ chỉ tăng thêm phần ảm đạm. Ngày Du còn ở nhà, nàng xinh và tươi hơn.
- Em sống thế nào.
Câu hỏi xã giao làm tôi tự đỏ mặt. Cô em gái duy nhất của người bạn thân duy nhất, gần bốn năm không qua cửa. Nàng không trả lời, nhìn tôi. Ðâu đó ở lúc nào đó một cô bé đã nhìn tôi như vậy. Ðầu năm học thứ ba, khi đòi lại cuốn giáo trình tiếng Anh cho Du mượn, giữa trang 34 và 35 kẹp một lá thư tình của cô bé lớp mười hai, ấp úng đầy lỗi chính tả, nói yêu tôi. Cứ nghĩ rằng tương lai giải Nobel sẽ lủng lẳng ở cổ mình, tôi lãnh đạm đi qua mối tình đầu của thiếu nữ mới lớn với sự cao đạo của minh tinh Clack Gable.
- Ði ăn chiều cùng anh nhé.
Nàng nhận lời. Và đến giờ nỗi đau của tôi vẫn trọn vẹn. Chưa khi nào, chưa ở đâu với riêng tôi nàng lại đắn đo. Hà Nội qua mùa lá rụng trời thu trong mây đã úa đông. Suốt gần bốn tháng bên nhau chúng tôi lê la khắp các quán cà phê. Tôi bơ vơ và lang thang trong nỗi buồn vô cớ. Nàng bên tôi nhí nhảnh, khuôn mặt mang vẻ hạnh phúc. Thỉnh thoảng nàng dúi tay vào tôi tờ trăm đô bảo đi đổi. Tôi chưa vô tư đến mức tiêu tiền không biết xuất xứ. Vả lại, nếu đủ dũng cảm xin tiền phụ nữ tôi chỉ dám xin Nhã.
- Hôm nay anh không uống?
- Sao thế anh?
- Nếu anh nói em có ghét anh không?
- Sẽ không bao giờ em hết yêu anh.
Ðồng lương tượng trưng của tôi tất nhiên khi tiêu pha phải theo chủ nghĩa ấn tượng. Tôi chìa tờ giấy bạc xanh có dòng chữ "We trust in god" hôm qua nàng mới đưa. Nàng nhìn tôi khẽ cười. Chúng tôi nói chuyện tay ba trong quán đặc sản. Chả cá Lã Vọng là một di tích cần bảo tồn của nền văn hoá ẩm thực. Chàng kĩ sư Thụy Ðiển hai mươi bảy tuổi cao một mét tám, cặp mắt xanh lơ sáng màu trung thực. Nàng xã giao giới thiệu và tôi thấy mến chàng trai. Vốn tiếng Anh của tôi về kĩ thuật chỉ cho phép hiểu lơ mơ nghề nghiệp. Hình như là chuyên gia nhiệt điện. Chúng tôi nói chuyện linh tinh về tập quán phong tục. Anh ta nói nhanh nhưng dễ nghe, không nuốt âm. Tôi chưa sang Bắc Âu, thông tin loáng thoáng qua sách báo, tâm hồn và văn hoá của họ tôi không biết. Duy nhất chỉ quen một người ở mảnh đất hình con hổ đó. Chàng thanh niên xấu xí, gầy gò lang thang cho đến tuổi già đi kể chuyện cổ tích. Tônxtôi bảo: "Andecxen là kẻ cô đơn, chỉ có kẻ cô đơn mới đi nói chuyện với trẻ con!”. Tôi tin Tônxtôi. Tôi hay tin những người bất hạnh. Ngà ngà cuối bữa tôi dịch cho chàng Viking một bài thơ của Du. Anh ta khóc, hóa ra bọn tư bản cũng có khá nhiều thằng đa cảm.
Nàng hôn tôi. Hôn kiểu trẻ con mới lớn. Day day bằng răng.
- Anh không yêu em và rồi anh cùng chẳng yêu ai. Lúc nào trông anh cũng buồn.
- Hôm qua anh lại trượt xổ số.
- Em chỉ toàn mơ thấy anh. Chẳng biết khi xa anh em sẽ như thế nào.
- Bên ấy có tuyết, em cố quen nhé.
- Anh yêu. Tại sao anh không yêu em - Bỗng nàng bật cười, nghe chua xót lạ - Em biết rồi.
Tôi úp mặt vào gối. Nàng ở nhà một mình và trên giường nàng là hai chúng tôi. Những ngày cuối đông nàng chẳng muốn đi đâu, im lặng nhìn tôi và đôi khi uống nhiều rượu. Một buổi chiều trở gió nàng cầm passport đưa tôi xem. Vậy là còn mười một ngày nữa.
- Nếu anh muốn em sẽ xé nó đi.
- Anh xin. Thomson là người chồng tốt...
- Nếu em cứ muốn ở lại với anh.
Tôi cho tay vào tóc nàng. Tự biết, mình đã làm một việc ác.
- Em hiểu vì sao anh không đến với em.
Vâng, dễ hiểu lắm. Anh chỉ là thằng hèn. Một cái hũ rượu dột chứa đầy dối trá. Vâng, anh sợ hãi dư luận. Những năm tháng đó anh vẫn tưởng mình làm được cái gì. Thanh danh. Trinh tiết. Quả là những khái niệm chân chính. Nàng bịt mồm tôi lại, hôn rất lâu lên trán. Tại sao mình lại phải cắn rứt. Nàng biết ngay mọi chuyện rồi sẽ như thế nào. Mình ái ngại quá khứ. Những thằng như mình lấy đâu ra cao thượng. Rằng quá khứ của nàng đã vấp phải bánh xe Toyota mang biển NN. Hãy nguỵ biện đi, kẻ chối chúa. Ðức Chúa Giêsu quay lại bảo ông thánh Phê rô: "Ðêm hôm nay trước khi gà gáy lần thứ hai thì con sẽ chối thầy ba lần". Nàng biết tất cả, kể cả vẻ nhờn nhợt cao đạo của mình. Kể cả sự khốn nạn của mình. Và nàng sẵn sàng chết vì mình. Lạy Chúa, con run rẩy trước cơn giận dữ của Người. "Mày đong cho người khác đấu nào, Chúa sẽ đong cho mày đấu ấy".
Tôi nhận được bức thư duy nhất của nàng vào cuối tháng tư năm 1988. Nàng đã li dị và đã đi bước nữa. Người chồng mới gốc Pháp, quốc tịch Canada. Cuối thư, vẫn lo về chuyện rượu chè của tôi. Thư kể chi tiết về cái chết của Du, anh đã buộc viên đá to trẫm mình xuống biển, cái chết gây xôn xao cho cộng đồng người Việt ở Bắc Mỹ. Những người cánh tả cực đoan cho là âm mưu của bọn lưu vong phản động. Dư luận khác đổ tại rượu, một thứ trầm uất ở vài ba trí thức Việt kiều. Tôi không biết, tôi đọc lại những bài thơ của Du. Anh viết giản dị.
Khi tôi chết là tôi được về với Mẹ
Biển cả ơi tôi đã tin người.
Người ta tìm mọi cách vớt thi sĩ lên. Hoả táng hài cốt, cho vào bình nhựa tổng hợp. Such as life. Nhân loại đầy rẫy những kẻ cẩn thận.
Sau hôm giỗ đầu của thầy và bạn hai ngày người tôi mệt mỏi nôn nao. Không muốn bất cứ cái gì. Ngửi mùi rượu thấy sợ đành đến chơi uống trà suông với anh bạn vong niên. Trước anh là nhạc sĩ sau đó trượt sang là hoạ sĩ. Nhạc phẩm ít người biết nhưng hoạ phẩm thì bán được. Anh mở một gallery con con buôn tài năng của mình và đồng nghiệp. Mùa hè rỗi, tranh thủ sáng tác nhạc và cạnh khóe các nhạc sĩ trẻ. Mùa đông vẽ sơn dầu và ca tụng San Vador Dali. Nhạc gia kiêm hoạ sĩ đang có khách, khá đông người. Một chai sáu nhăm ngất nghểu để trên mặt bàn mộc. Có tửu phải có sắc. Hơi sem sém, hai nữ nhân da phấn mặt hoa phì phèo điếu thuốc. Tôi khúm núm chào. Bạn tôi trịnh trọng.
- Xin giới thiệu với chư vị đây là Hoàng, một cây ghi ta xuất sắc trong nền âm nhạc trẻ đương đại. Người duy nhất thấu hiểu được phần hồn các ca khúc của tôi. Gần đây chán cảnh tình duyên đi làm công chức.
Tôi chắp tay cung kính cúi đầu, động tác cố gắng tương xứng với ngôn từ của bạn. Mọi người tiếp tục tranh luận về nghệ thuật, vấn đề căng thẳng nhất, là thế hệ kế thừa.
- Xin lỗi, anh đang công tác bên cơ quan nào.
Người hỏi đầu to râu cằm lổm nhổm. Mười lăm phút sau tự bộc lộ hình như là nhà viết kịch. Tôi nghĩ thế vì anh ta chửi ngành Sân khấu hơi nhiều.
- Cám ơn anh tôi ở mảng kinh tế.
Kịch gia cao đạo nhìn tôi, khái niệm công chức hoặc kinh tế xa lạ với nghệ thuật. Cơn mưa đêm qua để lại những vũng nước đọng, trời xam xám, bữa rượu trầm trầm. Các nghệ sĩ đều thầm ao ước có thêm đồ mồi. Thiếu phụ ngồi cạnh tôi xin phép được đọc thơ. Bài thơ dụ dỗ libido của giống đực. Chỉ một năm sau tôi thường xuyên gặp tên nàng trên các trang phụ san về tình yêu và tuổi trẻ. Những vần thơ và truyện ký bốc lửa của nàng đã giúp cho Nhà hộ sinh A, Bệnh viện C, Bệnh viện sản Giảng Võ vượt kế hoạch trong công tác nạo hút. Anh bạn tôi hát. Vài nghệ sĩ phối theo bằng giọng terno. Tôi đi về mệt mỏi, cái xe đạp lăn chầm chậm. Nhiều đường Hà Nội tôi thuộc từng ổ gà. Vẩn vơ hai vòng đành chui vào thư viện. Tôi ra phích sách chọn mục tôn giáo và triết học. Thiền của Suzuki. Ðể chữa cái đầu ong ong suy nhược tốt nhất là rơi vào vận hệ Ðại thừa. Và tôi cũng rất yêu sách của vị thiền giả người Nhật này. Phòng đọc đang mùa thi nên đông người, những sinh viên năm cuối vừa học vừa liếc tình nhân. Dãy bàn dành cho cán bộ san sát các cụ về hưu đưa đẩy nốt tuổi già qua các trang sách cũ. Còn một chỗ trống tôi chưa kịp tiến lại thì một học giả trung niên, trán mênh mông rộng cầm một tập in roneo ngồi xuống trước. Gió quạt thổi lật trang bìa: "Phương pháp phối giống chó Nhật”. Thôi thì tìm chỗ khác, chỉ còn những góc bàn rất bất tiện. Tôi đành toạ thiền cố đưa tâm trí sang bờ bên kia. Chừng mười phút sau gặp đúng một công án hiểm hóc của Mã tổ Đạo Nhất. Thiền sư có lối khai tâm người khác bằng cơ bắp. Theo Truyền đăng lục ông có ảnh hưởng nhiều đến Vô ngôn thông, thiền sư khai tổ một dòng thiền lớn ở Việt Nam. Ðau đầu quá. Có lẽ đốn ngộ bằng một chén rượu. Căng tin thư viện chật nghẹt những trí thức trẻ. Họ hành hạ tranh luận nhau những vấn đề có tầm vũ trụ. Vài đám chơi bài tiến lên. Môn thể thao đỏ đen thời thượng đang triệt để phổ cập ở các kí túc xá nội trú. Cô bé bán hàng nhìn thấy tôi, liếc xung quanh, cúi xuống gầm bàn khe khẽ rót rồi giấu giếm đưa tôi một chén tống. Không dám công khai, đơn giản là có khá nhiều kẻ sĩ sẵn sàng phá đời vì thi trượt. Tôi ngồi nghe lỏm những chuyện gẫu. Hai gã sinh viên để đầu kiểu Tiệp ngồi cạnh tôi bỗng ngừng trao đổi triết học. "Xinh quá". Tôi nhìn theo ánh mắt, từ chỗ gửi xe đạp sát ngoài cổng có hai cô bé sóng đôi đều khoác túi thổ cẩm. Cô bé đi ngoài, ngờ ngợ là Thuỷ. Mới năm thứ nhất em vào đây làm gì. Ðúng em rồi, cứ gì vào thư viện là phải học.
Trước Tết Bính Dần không quá mười ngày, Mai Linh cùng chồng đi Thuỵ Ðiển. Tôi không tiễn, mua ít rượu về nhà uống. Mẹ tôi đang rửa lá dong. Ông già hàng xóm độc thân, ngày xưa là thầy tu xuất, tỉa một cành đào to loay hoay ngồi đốt gốc. Buổi tối, tôi thường sang nhà ông chơi cờ. Trời mưa phùn. Mưa xuân và mưa phùn. Trên bàn tôi là tập giấy trắng và cây bút đã mở nắp. Tôi muốn viết lá thư cho em trai đang ở Ðức. Tết, những người xa quê dễ sầu xa xứ. Tôi viết một đoạn tạp văn, những ý nghĩ cong queo chạy ra thành hàng chữ thẳng. Chẳng nhẹ nhàng hơn là bao. Viết lách là một trò chơi vô nghĩa. Vô nghĩa như những ngày này của tôi. Ba ngày Tết, tôi đi chơi cùng em gái, lang thang các nhà bạn nó. Bọn trẻ con mười bảy, mười tám suốt ngày tính chuyện nhảy đầm. Con bé Phượng là người tình cảm, nó biết tôi buồn. Năm rồi nó trượt đại học, nó không khóc và tôi cũng không hỏi. Có một lần tôi đã tát em trai tôi. Là lần đầu tiên và sẽ là lần cuối cùng. Nhờ Chúa tôi cũng biết nhiều nhưng không có nghĩa cứ biết là được. Cuối tháng hai âm tôi đi chùa Hương cùng lớp phổ thông cũ của con bé Phượng. Tôi không rỗi nhưng cũng chán cảnh độc ẩm ngồi ngắm trong gương cái vẻ mặt ủ ê của chính mình. Tôi cầm theo một chai sáu lăm rượu Ước Lễ cẩn thận giấu ở đáy túi. Ðến ngã ba gần bến đò, bọn trẻ con cãi nhau. Hai mươi trên hai bảy muốn lên chùa chính, số còn lại đòi vào chùa Tuyết. Om xòm. Vài ba đứa đa cảm suýt bật khóc. Rồi cũng xong. Tôi theo em gái đi vào chùa Tuyết. Bảy anh em đi hàng một, dẫn đầu là cựu lớp trưởng, một thanh niên gày gò lêu đêu tự trang bị bằng cây ghita. Tôi sau rốt ôm bị thức ăn. Xuống đò lại chia đôi, tôi là hiệp sĩ tháp tùng hai cô bé, một tròn tròn, một gầy gầy. Thiếu phụ chở đò có nét tinh ranh của thôn nữ buôn rượu lậu. Ðò trôi, nước trong in mầu mây xám. Tôi rút chai đong ra ca nhỏ tự thư giãn và tháo bị lấy bánh mì đưa hai cô bạn đồng hành mời thiếu phụ. Nàng mỉm cười từ chối. Gió sáng xuân khua lau lách ven bờ. Hoa mơ nở trắng thấp thoáng trong rừng mơ. Tôi đi chùa Hương nhiều lần, nhưng cứ ngồi đò lại nghẹn ngào tức thở. Vài thuyền không khách trôi ngược. Bọn trẻ con đùa nhau. Học sinh lớp mười hai bao giờ cũng là những nhà lãng mạn chân chính. Thuyền bên kia, lớp trưởng tự đệm đàn hát sai gam một bài của ban nhạc Joy. Em gái tôi gõ nhịp vào mạn thuyền. Tôi uống hết ca rượu và tự nhiên cũng muốn gào lên. Cô bé tròn tròn chỉ những di tích trên bờ hỏi xuất xứ. Tôi ba hoa. Rất may đã đọc lướt cuốn hướng dẫn du lịch Hương Sơn giá hai đồng rưỡi. Thiếu phụ chở đò thỉnh thoảng chêm vào, hóm lắm. Chập choạng tới nhà trọ đầu mùa vắng khách. Mấy anh em kiếm củi để đốt lửa thức qua đêm. Lúc đầu, lớp trưởng nhất quyết bắt cả nhóm vào ngủ trong rừng phía rậm rịt cây xa xa sâu lòng thung lũng. Tôi rùng mình và góp ý là tôi bị thấp khớp. Lớp trưởng tuyên bố nể mặt tôi nên cho phép cả nhóm ở ngoài này nhưng đứa nào ngủ trước là hèn. Bọn trẻ con mệt nhoài nên ăn rất bạo. Tôi uống rượu cố dặn mình để lại một phần ba đến mai. Lớp trưởng tợp một hụm, lúc đầu hơi nhăn nhó nhưng lạnh lùng kêu rượu nhẹ. Cô bé gầy đòi uống. Tôi nhìn cô bé, xinh quá, hình như tên là Thuỷ. Có lẽ cả ngày lo giữ thế ông anh tôi chưa dám nhìn kĩ. Cô bé uống rượu. Tất cả cười phá lên vì vẻ mặt Thuỷ. Bọn trẻ uống hết hai chai bia Trúc Bạch rồi quay ra chơi bài. Cậu lớp trưởng ngồi cạnh em gái tôi, cô bé Thuỷ gầy gầy chầu rìa. Mình sẽ uống hết chai này mất. Có cái gì cay đắng. Tuổi trẻ của tôi hình như đã qua rồi và tuổi trẻ của em gái tôi và các bạn của nó. "Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi". Rượu dễ làm người ta chua chát. Tôi nhớ Du, tôi nhớ bạn tôi quá. Không thể hiểu được khi bạn vắng mặt lúc này. Tôi cũng nhớ Mai Linh. Tôi nhớ em, tôi đau đớn vì đã biết cách mặc cả với lương tâm. Tôi cầm đàn chơi một bản tình ca buồn. Du ơi, Juliet của mày vẫn chưa đi lấy chồng. Hôm tao đến nhà nàng báo tin mày mất, nàng khóc. Mày không bao giờ trách nàng và tao cũng không trách nàng. Cũng có thể vì mày nghèo, cũng có thể vì mày xấu. Nhưng người ta không thể có mày vì mày làm thơ. Những bài thơ chua chát và buồn đến kỳ lạ. Thập kỉ này không cho phép những thằng thi sĩ như mày được tồn tại. Nàng hiểu. Làm gì có sự tàn nhẫn. Tôi buông đàn. Bọn trẻ vẫn đang chơi bài. Cô bé gầy gầy nước mắt ngập mi rân rấn nhìn tôi. Uống nốt chén rượu tôi loạng choạng đi ra ngoài. Gió núi lạnh lất phất mưa rơi. Tôi ngồi bệt xuống phiến đá đầu quay quay. Có ai đó đi lại. Cô bé gầy gầy chập chờn trước mặt tôi. Tự nhiên tôi hùng biện, một thứ Cicéron đã ngâm bình năm lít. Người lâng lâng ba hoa. Tôi lơ mơ nói về nỗi buồn về tình yêu hay tuổi trẻ gì đó. Hình như có cả lịch sử Thiền tông. Rồi tự động ngắt volume bằng cú ngã lộn ngửa. Lạy Chúa khi bọn trẻ khênh tôi về nhà trọ chúng không kịp phát hiện bãi nôn hình ôvan lẫn trong đám cỏ đẫm sương. Vài hôm sau khi về đến nhà trong một lần kể chuyện vui, em gái tôi còn nhắc cô bé Thuỷ hốt hoảng chạy đến sái chân về báo cấp cứu. Thuỷ không phải là bạn em tôi. Thuỷ học phổ thông sớm hơn tuổi một lớp. Năm nay, cô đã là sinh viên năm thứ nhất trường Cao đẳng Ngân hàng. Cô chơi với một cô bé khác cùng lớp Phượng. Mà thôi tôi và cô bé đâu có gì. Thỉnh thoảng trong tiềm thức nhợt nhạt mối mặc cảm đầy xấu hổ về buổi tối ba hoa bên phiến đá chùa Tuyết. Cô bé sẽ nghĩ về tôi như thế nào. Tôi nhớ cặp mắt đen rân rấn của Thuỷ. Tôi đã qua cái tuổi tự an ủi mình bằng ảo ảnh. Tôi thấy mình lố bịch, tôi chẳng là cái gì cả. Phải mất gần bốn năm sau khi tốt nghiệp đại học tôi mới hiểu điều đơn giản đó. Ðức Chúa anh minh công bằng. Tôi đã được hưởng khá nhiều, kể cả sự mất mát. Tôi đã làm nhiều điều tồi tệ nhưng cuộc đời vẫn độ lượng với tôi. Tôi ghét khái niệm trả giá. Khi mang một ý nghĩa mình là chủ thể tự mình đặt lên bàn cân cò kè với Thượng đế.
Tôi đứng lên đi vào phòng đọc, Thuỷ ngồi đối diện tôi. Ngẫu nhiên hay phi ngẫu nhiên. Theo xét đoán logic thì điều đó là tất yếu. Những chỗ bất tiện chỉ dành cho những kẻ đến muộn. Vâng, ở đây có hay không sự linh cảm của tình yêu. Khi đã yêu nhau Thuỷ khẳng định với tôi là có. Cái buổi chiều hôm ấy ở thư viện là có sự sắp đặt của số phận. Tôi không tranh luận. Mọi sự đều là ý Chúa. Thuỷ cũng có đức tin, vài ba lần Thuỷ rủ bạn hoặc bạn rủ Thuỷ đi xem bói. Người yêu của tôi tin vào số phận. Cũng như Karl Marx tin vào qui luật tự nhiên và tôi tin vào Chúa. Tôi ngồi xuống và cố không ngẩng lên. Tôi lẩm nhẩm đọc kinh Bát Nhã và xem kĩ phần chú giải. Suzuki không quyến rũ nổi tôi. Thế còn lần trước chẳng nhẽ cũng không ngẫu nhiên. Cách khoảng hơn tháng sau khi đi chùa Hương tôi gặp lại Thuỷ. Không phải ở những nơi đứng đắn như thư viện hay nhà thờ mà là tại quán rượu. Quán rượu đó là sáng tạo lớn của tôi. Một quà tặng hào hiệp của Chúa an ủi những ngày tháng buồn chán trống rỗng. Thực ra nó là một hàng cà phê bán đồ giải khát lành mạnh lèo tèo khách. Chủ quán là hai cụ bà, hình như là hai chị em dâu. Hai cụ ông chắc đã quy tiên. Hai bà sống hợp nhau đều không có con. Có một thằng cháu họ xa đằng nội thỉnh thoảng đến thăm, hắn là quản đốc một phân xưởng xe đạp của Lixeha. Một lần ngồi uống nước với tôi gã quản đốc khẽ than hai cụ sống lâu quá. Hắn và vợ con đang tồn tại chật hẹp trong căn hộ phân theo tiêu chuẩn ở khu Thành Công. Tôi thấy thương hắn. Hàng tháng hắn phải rút ruột chắt bóp từng đồng lương mua quà biếu hai bà dì dâu còn rất khỏe. Một chiều thu tan tầm nào đó, số phận đã để tôi lạc vào quán. Một mảnh vườn hoang nhỏ chỉ có gió thổi những lùm cây dại và hai cụ bà đang song ẩm. Rượu trắng nấu lấy. Tôi hỏi mua một chén và vĩnh viễn trở thành khách quen. Hai cụ không bao giờ hỏi tôi ở đâu, làm gì. Tôi được cảm tình là nhờ tửu lượng. Và chỉ độc ẩm một chai nửa lít hôm còn hôm hết. Một gói thuốc và vài ba gói lạc. Ðôi khi tôi mồi theo bữa chiều của hai cụ. Lâu lâu không lại, tôi lấy cớ đi công tác biếu hai cụ gói khô mực hoặc bình nước mắm Khánh Hòa. Ngay cả Mai Linh tôi cũng chưa một lần rủ đến quán này. Nó là của riêng tôi, nơi dung dưỡng sự cô đơn, một thiền xá. Chiều cuối xuân có mưa phùn không có hoàng hôn, những dải nắng đã bị mây xám giết chết từ giữa trưa. Tôi đã đi được hai chén tống, bao Hero vơi hơn nửa. Ðã đến lúc ngấm cái đơn điệu của cuộc sống công chức. Lâu lắm rồi tôi chưa đi xa. Khi thấy mình tuyệt đối vô dụng thì thiền cũng không đỡ nổi. Quán có thêm người, tôi không nhìn vì có thói quen ngồi quay lưng ra cửa. Tiếng đàn ông hơi rè gọi hai cốc nước cam và ly cà phê đá, không thấy gọi thuốc. Một giọng nữ kim bàn về cuộc thi thơ ở báo Văn nghệ mà nàng có hân hạnh tham gia. Chúa sinh ra tôi ở một đất nước mê thơ, chửi nhau cũng có vần có điệu. Ðột ngột giọng nàng bỗng sặc. Quán ế khách chắc cam hay ủng. Tôi vẩn vơ. Cụ bà em đưa thêm đĩa kiệu. Tôi đi ra quầy châm điếu thuốc, gã đàn ông đang ngồi với hai cô bé đứng dậy cười. Bạn cũ, hình như công tác tại toà soạn báo hay tạp chí gì đó. Vét tông màu nhã và mái tóc trí thức bồng bềnh. Tôi cười xã giao. Anh bạn nhiệt tình mời tôi ngồi. Ðẹp trai, nhiều tiền, kiến thức đảm bảo bởi hai bằng đỏ cả nội và ngoại. Thần tượng của các nữ sinh viên năm thứ hai đến năm thứ tư. Tôi nghĩ mình chỉ làm vướng. Anh ta chạy đến bàn tôi cầm sang cả chai và chén. Tôi nhận ra một trong hai cô gái là Thuỷ. Ðành bán rẻ trí nhớ để đổi lấy tư cách. Cũng chẳng đáng tự hào lắm khi mình cứ kè kè với cái hũ trước mặt thế hệ trẻ. Hơn nữa tôi chưa quên xấu hổ về cái buổi tối huênh hoang nọ. Anh bạn giới thiệu, cách hành ngôn thoang thoảng mùi nước hoa Pháp. Tôi hân hạnh cư xử như quân tử Tầu trong buổi sơ kiến. Ðương nhiên là không dám nhận đã biết Thuỷ, đành phải chối bay quá khứ. Thuỷ nhìn tôi, một vài nét buồn thấp thoáng trong mắt. Tôi nói là mới ra Hà Nội từ hôm kia sau chuyến biệt phái công tác dài ngày ở Sài Gòn từ trước Tết. Thuỷ tròn mắt nhìn tôi trơ tráo, chắc cô bé được giáo dục kĩ lắm về nề nếp làm con gái. Tôi ngầm nguyền rủa gã bạn si tình đang vận đỏ. Anh bạn hỏi sơ qua về sinh hoạt Tết Bính Dần ở thành phố Hồ Chí Minh. Tôi uống rượu và mời nhưng chẳng ai hưởng ứng. Tôi tái bản những thông tin trên tờ Sài gòn giải phóng số xuân. Cô bạn Thuỷ háo hức suýt giở sổ tay ra ghi chép. Nàng là sinh viên năm thứ hai Trường đại học Văn hoá. Ngấm ngầm làm thơ từ hồi phổ thông trung học, đang thai nghén một tiểu thuyết có dự định là năm trăm mười hai trang. Tôi thấy đỡ tủi thân hơn khi thấy nàng uống hết ly cam đá. Thường thường những lúc bị đau bụng con người ta ít đặt những câu hỏi hiểm hóc. Thuỷ không nhìn tôi, nghịch gãy nát điếu thuốc. Dũng cảm tôi làm một hơi cent pour cent ly cối. Anh bạn cũng uống một chén rồi trượt chân vào chủ nghĩa hiện thực huyền ảo Mỹ La Tinh. Tam thập lục kế tẩu vi thượng sách, tôi tìm một cớ để rút lui trong danh dự. Thuỷ cũng nằng nặc đòi về. Anh bạn tôi và cô bạn Thuỷ đang sa vào phả hệ rắc rối của dòng họ Buendia. Quân tử Tầu gặp hiệp sĩ Tây. Gabriel Marquez phiên bản bắt tôi phải đưa Thuỷ về đến tận nhà. Về sau khi biết tôi yêu em, gã nhà báo lá cải lên mặt khai quốc công thần. Để đền ơn thỉnh thoảng gặp nhau tôi phải nộp đứt cho hắn hai chén rượu trắng kèm một đôi chân gà. Ðến ngã tư hồ Halais, giống một thằng bất lịch sự chuyên nghiệp tôi xin phép cáo từ. Thuỷ đỗ xe nhìn tôi:
"Tại sao anh phải nói dối".
"Không, anh có việc thật mà".
"Thế hôm ở chùa Hương anh có nói dối không".
Câu hỏi thật lạ lùng. Hay tối hôm ấy tôi trót nói quá điều gì. Nguyên nhân lớn nhất khiến người ta trở nên hèn nhát đó là đã dối trá. Tôi không muốn nói dối. Nhưng em vẫn còn bé và trong sạch. Con người là tổng hoà các mối quan hệ xã hội. Các mối quan hệ của em đều ưu tú giản dị. Nó chưa bị phức tạp bởi vô số những điều ngu dốt tàn nhẫn. Biết nói gì với em đây. Khi người ta đã dám nói dối một lần thì cũng dám nói dối lần hai. Tôi hút thuốc đi im lặng bên Thuỷ. Lá cây ướt đẫm những hạt mưa nhỏ. Cô bé cắn môi dắt xe ngước nhìn xung quanh. Rõ ràng là chưa quen cái cảnh lang thang với một gã đàn ông mang đầy vẻ khả nghi. "Em về đây". Cô bé đột ngột lên xe. Tôi đạp song song. "Anh về đi". “Có hôm nào em rỗi không". "Không bao giờ". Tôi bơ vơ gần tỉnh rượu nhìn theo bờ vai gầy run run của em trong buổi chiều cuối xuân mưa phùn chập choạng. Suốt một tuần tôi hụt hẫng. Tôi vẫn uống rượu và khi trời trở tối người hâm hấp sốt. Tôi đến cơ quan xin phép nghỉ ốm. Rồi chiều nào cũng vào trường Thuỷ, đợi cô bé tan học lẽo đẽo theo sau đằng xa. Em không để ý và tôi thấy hạnh phúc. Ðêm mất ngủ, tôi đọc vô số tiểu thuyết như thuở sinh viên. Nhà Thuỷ hun hút trong một ngõ Khâm Thiên. Tôi kiếm quán rượu xa xa đầu ngõ ngồi uống vẩn vơ cho hết chiều. Và một hôm cô bé tan học về không có bạn. Tôi rụt rè vẫn đi đằng sau em. Xe cô bé tự nhiên tuột xích. Xe tôi cũng tuột xích. Cô bé ngoái lại và tôi bận ngắm hàng xổ số bên kia vỉa hè. Sau lần ấy, tôi không dám theo cô bé nữa. Tôi không là cái gì, chỉ là khối lố bịch đen ngòm ngòm. Tôi gượng đi làm đều, ngâm vẩn vơ của mình trong rượu. Phòng đọc thư viện mùa thi. Tôi cố tập trung sức để đạt tới Bát nhã ba la mật. Bao giờ mình mới đắc ngộ, tự đánh lừa mình là việc làm không thể. Ðạt Ma sư tổ bích diện tu tâm. Còn tôi đang đối mặt với cô bé. Một tờ giấy đúp năm hào hai trắng nguyên, nét chữ mỏng mảnh run run. "Anh Hoàng, chúng ta có thể nói chuyện như những người lớn được không?" Tôi ngẩng lên. Thuỷ nhìn. Ánh mắt trong suốt của em hay của tôi. Tất cả chúng sinh trở nên rực rỡ và từ từ tan ra. Trong khoảng khắc, tôi đã đốn ngộ được tâm ấn. Tôi viết giữa trang giấy. "Anh yêu em". Tôi đưa lại tờ giấy của chúng tôi cho em. Cô bé cầm rồi đi ra cửa. Tôi đứng dậy theo sau. "Em không muốn nói chuyện ở đây, chúng mình nên đi ra đâu". Tôi quay vào trả sách. Tạm biệt Suzuki, hẹn gặp lại ông ở cõi niết bàn.
Hai tháng lẻ ba ngày sau, trong buổi đi chơi chỉ có hai đứa lần thứ mười một, tôi đã được phép hôn em.

CHƯƠNG NĂM


Chương 5.1


Một căn phòng rộng vừa đủ. Nếu sân khấu hẹp nó sẽ chiếm gần hết, ánh sáng xiên hơi chéo. Tiện nghi trong phòng sang trọng. Trên tường treo vài ba phiên bản của Picasso và Henry Matisse. Một nam thanh niên đeo kính trắng đang ngồi salon vừa đọc tạp chí vừa nghe nhạc. Tạp chí nhất thiết phải bằng tiếng nước ngoài. Nhạc phải là Moza hoặc Bethoven. Nếu không có những bản này, bắt buộc phải thay bằng độc tấu ghita của Hải Thoại hay Văn Vượng. Tạo không khí thượng lưu trí thức đến tối đa. Yêu cầu diễn viên đóng vai nam nhân vật hình thể hơi dong dỏng, đẹp trai. Thời gian khoảng chín giờ sáng. Ðâu đấy có tiếng chim hót. Phải để khán giả tưởng tượng đấy là một phòng nhỏ trong villar. Nhân vật nữ khoảng mười chín đến hai mốt. Hình thể không có gì đặc biệt. Nữ diễn viên đóng vai này có thể mặc chính bộ đồ của mình. Ðại loại chemise thụng, quần ống côn. Nam nhân vật là chàng, nếu trong thoại miễn cưỡng phải gọi tên thì có thể là Andre hoặc Pierre. Thống nhất chọn Andre. Nữ diễn viên thống nhất gọi là Natasa.
Cô gái đi vào theo cửa phía trái sân khấu.
Chàng: (Hơi tỏ vẻ giật mình) Natasa, cơn gió nào đã đưa em đến đây?
Nàng: (rụt rè) - Em... em có một việc.
Chàng: (mở tủ lạnh lâý hai lon cocacola) Ngồi xuống đi em.
Nàng: - Anh... anh Andre.
Chàng: - Có chuyện gì vậy Nasa, anh có thể làm gì giúp em.
Nàng: - Em chết mất thôi. Em xấu hổ lắm, không thể nói được (Im lặng. Nhạc êm dịu. Cô gáí rút khăn mouchoir nức nở. Khi diễn viên thể hiện không cần nấc hoặc sụt sịt quá to).
Chàng: (Châm thuốc) - Anh với em đi ra ngoài chơi nhé.
Nàng: - Không.
Chàng: - Chuyện khủng khiếp lắm à.
Nàng: - Vâng.
Chàng: - Em nói đi. Hãy cứ coi anh như anh giai của em.
Nàng:(Oà khóc) - Nếu hai anh của em mà biết được, em chết mất.
Chàng: (Hình như đã đoán ra) - Uống nước đi em. Chắc không phải là chuyện tiền nong! Ðúng không?
Nàng: - Vâng.
Chàng: - Chỉ là chuyện riêng của em.
Nàng: - Vâng, gần gần thế.
Chàng: (Cắn môi) - Natasa, em có tin anh không.
Nàng: - Em tin, trong chuyện này chẳng còn ai giúp em. Anh là bạn thân của anh giai em. Anh có nhiều mối quan hệ rộng. Em suy nghĩ suốt hai đêm mới dám đến nhờ anh.
Chàng: - Ðừng nói đến chuyện nhờ vả. Chuyện của em là chuyện của anh.
lm lặng. Nhạc êm dịu.
Chàng: - Tha lỗi cho anh nhé.
Nàng: - Sao cơ ạ.
Chàng: - Anh muốn nói thẳng thắn. Chuyện này hình như liên quan đến sức khoẻ và danh dự của em.
Nàng: (Ngập ngừng) - Anh Andre...
Chàng: - Em bị chuyện ấy đã lâu chưa.
Nàng: (Lường trước nhưng vẫn giật mình) - Dạ. Vâng ạ (đỏ mặt). Thưa anh, một tháng rưỡi nay.
Chàng: - Cứ coi anh như bác sĩ, đừng xấu hổ. Nào, đưa tay đây anh xem mạch (lẩm nhẩm) Mười bốn... mười lăm. Triệu chứng tới 97%. Em buồn nôn và thèm ăn chua.
Nàng: - Vâng.
Chàng: - Em để lâu quá! Sớm một chút có thể uống thuốc. Còn bây giờ đành phải đến bệnh viện.
Nàng: - Anh Andre. Em không thể, thà giết em còn hơn.
Chàng: - Em yên tâm, anh quen anh bạn bác sĩ làm tại nhà riêng cực kỳ kín đáo. Em như em gái của anh. Danh dự của em là của anh.
Nàng: (khóc to) - Em cảm ơn anh. Em chỉ còn biết trông vào anh.
Chàng: - Thôi, đừng nói chuyện ơn huệ. Em xúc phạm anh đấy. Sáng mai em đến đây anh bàn thêm chi tiết.
Natasa đột ngột quỳ sụp xuống hôn chân Andre. Rồi vẫn theo lối đi vào ra khỏi sân khấu. Còn một mình chàng trai uống nốt lon côca, cầm tờ tạp chí nghĩ thế nào lại đặt xuống. Vẻ mặt đăm chiêu. Ðèn tắt.
Chín giờ sáng ngày hôm sau. Vẫn căn phòng và không khí như vậy. Nhưng bây giờ là nhạc Model Talking ở góc phòng có một chiêc rideaux mới treo vội. Chàng vẫn ngồi salon, trước mặt là cuốn Tuệ Tĩnh Ðông y chú giải.
Natasa vào đỡ rụt rè hơn hôm qua.
Nàng: - Em chào anh.
Chàng: - Vào đây em...
Nàng: - Dạ.
Chàng lấy chai Gordon và lon côca. Nàng ngồi xuống. Chàng đẩy quyển sách ra giữa mặt bàn.
Chàng: - Hôm qua anh đã gặp anh bạn. Mọi chuyện sẽ tuyệt đối bí mặt. Nếu không có gì thay đổi thì sáng thứ hai tuần tới.
Nàng: - Em cảm ơn anh.
Chàng: - Lần sau em nên giữ mình. Mà này nếu không có gì đáng ngại anh hỏi, cậu ta đâu.
Nàng: - Không, bạn ấy không có lỗi.
Chàng: - Cùng lớp mười hai phổ thông hả?
Nàng: - Vâng.
Chàng: - Em yêu cậu ấy lắm à?
Nàng: - Em không biết. Chỉ hơi mên mến. Chuyện em bị bạn ấy sợ lắm. Có lẽ do chúng em tò mò.
Chàng bật cười. Nàng xấu hổ.
Chàng: - Chuyện em đến đây. Em có kể cho cậu ấy không?
Nàng: - Em không dám kể.
Chàng: - Em xử sự đúng đấy. Anh giúp em là chuyện rất tế nhị, ở mức độ nào đó, anh không muốn bị hiểu lầm.
Nàng: - Em phiền anh quá.
Andre đứng lên trầm ngâm đi quanh nhà. Dieter Borhlen đang hát bài Atlantic is calling SOS for love.
Chàng: - Anh muốn nói với em chuyện này nhưng hơi ngại.
Nàng: - Vâng.
Chàng: - Sáng nay anh có qua một nhà người quen là bác sĩ đông y. Ông ấy giỏi lắm. Học trò yêu nhất của một giáo sư đầu ngành. Anh kể sơ qua chuyện em, nói dối em là người yêu. Ông ấy rất quí anh, nói là có một phương pháp day huyệt đoản kinh.
Nàng: - Vâng.
Chàng: - Có nghĩa là không cần đến bác sĩ, anh cũng có thể giúp cho em khỏi.
Nàng: Trời ơi, tốt quá.
Chàng: - Phương pháp khá phức tạp, tuy nhiên xác suất không lớn. Nhưng nếu không được thì đằng nào vẫn phải nhờ bạn anh. Còn nếu được.
Nàng: - Vâng anh cứ thử đi.
Chàng: - Anh đang tham khảo thêm một số yếu quyết trong sách này. Nó là sách đã bị thất truyền của một danh y đời Tống. Ngày xưa chưa có bệnh viện nên ông ta nghĩ đến phương pháp này để giúp đỡ những phụ nữ trót bị. Nêú em tin.
Nàng: - Em tin anh lắm lắm.
Chàng: - Ngay bây giờ chúng thử nhé. Vì chuyện của em càng để lâu càng bất lợi.
Nàng: - Vâng.
Chàng: - Em đưa tay đây. Nào, vén tay áo lên. Ðây là huyệt khúc trì dẫn đến mạch Thiếu âm. Tay áo em chật quá. Hay em cởi áo rồi quay lưng lại.
Nàng run tay cởi từng khuy. Chàng kéo rideaux. Khán giả không nhìn thấy gì.
Tiếng chàng: - Chỗ này em có thấy đau không?
Tiếng nàng: - Dạ, không.
Tiếng chàng: - Chỗ này.
Tiếng nàng: - Dạ, hơi đau đau.
Tiếng chàng: - Em nằm xuống đi.
Âm nhạc chợt méo. Có lẽ do yếu điện hoặc băng thu tồi.
Tiếng nàng: - Ðừng, anh Andre. Sao lại làm thế ạ.
Ðèn tắt.
Sáu giờ chiều của hai ngày sau, ánh sáng nhờ nhờ. Vẫn căn phòng đó. Rideaux được cất đi. Nhạc đang vang một khúc ca nào đó của Trịnh Công Sơn. Chàng và nàng nằm ôm nhau trên ghế salon dài, chăn đắp đến tận ngực.
Nàng: - Liệu bác sĩ có làm đau lắm không?
Chàng: (Ðang hút thuốc) - Theo anh phải chịu đựng.
Nàng: - Phương pháp của anh thất bại rồi.
Chàng: - Anh đã thông báo trước cho cho em mà.
Nàng: - Không, anh thật tốt. Mấy đêm nay lúc nào em cũng mơ thấy anh.
Chàng: - Sáng thứ hai em đi đến chỗ anh đã chỉ. Anh sẽ ở ngoài chờ em xong. Anh ngồi ở quán café chênh chếch bên đường. Anh dặn thêm, chuyện này em không được kể cho bất cứ ai.
Nàng: (quàng tay qua cổ chàng) - Vâng, không bao giờ em kể.

Chương 5.2


Trời đang tiết xuân mưa phùn lê thê. Ðã qua rằm tháng giêng. Vài cành đào héo bị ném vội ra đống rác. Rét ngọt. Những lễ hội quanh quanh vùng Hà Bắc, Sơn Tây đã nhạt người đi, không khí uể oải lãng mạn rất thích hợp cho uống rượu và đánh bạc. Ðã vài ba vụ cướp ngày. Những kẻ gây án bị bắt nằm đầy quận mồm vẫn lẩm bẩm bát văn với cửu vạn. Mùng sáu Tết, Tâm đi Ðà Nẵng. Một thương vụ chộp giật nhưng hấp dẫn. Anh tham gia với tư cách pháp nhân là Giám đốc Công ty tư doanh Bình Minh. Chẵn hai chục ngày vẫn chưa thấy Tâm ra. Mọi người ở nhà đều sốt ruột chờ. Vắng anh, năm mới không biết bắt đầu từ đâu. Hầu hết đã quen phụ thuộc theo các quyết định đột ngột và độc đoán của Tâm. Cả đội bóng đang ngơ ngác vì thiếu số mười. Hai phó giám đốc ngồi đối ẩm. Thắng uống bia pha rượu trắng, người không quen đi hết một vại là buồn nôn. Hoà, ngồi đối diện, được xác định như một Phó giám đốc phụ trách kế hoạch. Cựu sinh viên Bách khoa, mới gần bốn mươi mà tóc bạc quá nửa, nhẩn nha với chai Thanh Mai. Hai mươi mốt tuổi Hoà đã lấy vợ. Ðúng ngày nhận bằng tốt nghiệp vợ đẻ sinh đôi. Nửa năm sau đi làm tại một nhà máy cơ khí có tiếng, chàng kỹ sư trẻ khẳng định tài năng bằng một phát minh mang tầm vóc quốc gia. Cải tiến và hoàn thiện ưu việt dây chuyền sản xuất máy nông cụ. Ban giám đốc trân trọng cho mua một chiếc xe đạp Thống nhất giá nội bộ và chín mươi chín bằng khen. Cùng ngày, sau tám tiếng vật vã, vợ lại đẻ sinh đôi. Qua một đêm trực ở nhà hộ sinh, Ngũ Tử Tư bạc một phần ba mái tóc. Thay vào dự định viết luận án Phó tiến sĩ là học giặt tã và kiếm tiền. Có tiếng gõ cửa.
- Ai đấy, mời vào. Thắng lè nhè
Cánh cửa khẽ mở. Một phụ nữ với bu dông mầu gắt, tóc xù. Mùa xuân phả nhẹ hơi lạnh vào trong phòng. Hai tửu đồ rùng mình.
- Có chuyện gì vậy - Thắng hỏi cô gái đang xít xoa.
Ðó là Mỹ Hạnh, được chính thức coi là kế toán trưởng Công ty. Không xinh lắm nhưng mặn mà. Cô học dưới Tâm hai lớp, khoa Ngân Hàng. Ba năm chờ việc rồi đi làm tại một trung tâm xuất nhập linh kiện điện tử. Bảy tháng sau trung tâm vỡ nợ. Giám đốc nhiều bằng nhưng hơi già. Lũ cán bộ trợ lý cũng vô số bằng và rất trẻ. Một doanh nghiệp được điều hành bởi toàn trí thức mà cũng lỗ. Kỳ lạ thế cuộc đời này. Mỹ Hạnh cũng phải ra toà. Nhờ khuôn mặt thánh thiện cô không phải truy tố. Gã dự thẩm đẹp trai bảo vậy. Bữa bia mừng Mỹ Hạnh có ba người. Một nhà hàng nổi tiếng về món rắn. Suốt bữa, Tâm chỉ mủm mỉm cười và hút thuốc. Hạnh khóc. Gã dự thẩm hơi say. Tan cuộc, sau khi thanh toán tiền bia, Tâm dúi vào tay nhà cầm cân nẩy mực công lý ba tờ một trăm đôla của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.
- Anh Tâm về, đang ngồi dưới nhà kho.
Cả Thắng lẫn Hoà đều dựng người thẳng dậy. Nửa mừng, nửa sợ. Thắng nhổ miếng mực đang nhai dối vào góc tường, với cái áo khoác sau ghế. Tâm đi vào, gườm gườm nhìn hai gã phó của mình, không nói gì ngồi lên mặt bàn. Anh lấy răng tháo găng tay rút bao ba số châm điếu thuốc. Hạnh đến gần bên, âu yếm nhìn, đưa Tâm chén trà nóng.
- Anh uống kẻo lạnh.
- Thắng này, cậu kể sơ qua về hai cái máy dưới kia đi.
- Lỗi tại tôi chứ không phải cậu Thắng - Hoà đã kịp dấu chai Thanh Mai vào tủ - ông Thúc trên bộ ngơ ngác để bọn Tếch Nô nó lừa. Tôi thì tin bạn cũ. Cũng định đợi anh ra nhưng sợ lỗ. Thực ra, máy thì không phải máy rởm. Sêri 87. Có điều là muốn tận dụng hết công suất phải sắm cả dây chuyền đồng bộ. Mà như thế, chúng ta không đủ tiền.
- Hết cách rồi sao.
Hoà nhún vai, xoè hai tay. Hạnh nhìn Tâm nhỏ nhẹ.
- Thủ quĩ bên họ đã nhận đủ năm mươi phần trăm tiền mặt.
- Hôm ấy ông có uống không?
Thắng cúi đầu vẻ trịnh trọng tang lễ. Ðã hơn một lần chứng kiến Tâm cáu. Còn bây giờ có mà trời biết. Tâm rít thuốc. Tốt nhất là không nên mất bình tĩnh. Dù sao cũng vừa bắt đầu một năm mới. Hoà ủ rũ.
- Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.
- Anh Hoà, xin ông thôi cái kiểu tuẫn tiết ấy đi - Tâm đứng lên - đưa chai Thanh Mai giấu trong tủ ra đây.
Tâm cầm cả chai nhấp ngụm lớn. Rồi buông chai, khẽ ghè ghè xuống bàn nhìn ba trợ lý.
- Bây giờ thì họp.
Thắng bỗng bật cười. Sếp thế mới là sếp. Viện cũ cho người mời anh về, hứa bảo hành và đầu tư thêm vào phát minh của anh. Viện cũng đang định làm kế hoạch ba. Thậm chí, đặt cả vấn đề cho phép anh viết lại luận án. Thắng nhổ nước bọt. Là người quen nhịn, anh rất hiếm khi văng tục.
- Chuyến đi này thành công, ơn Chúa. Bọn chúng nó không ngu nhưng cả chủ lẫn tớ đều cắn xé được vào tiền chùa. Ngày kia, đại diện Sở công nghiệp phía trong sẽ ra đây, nó chắc chắn mua lại toàn bộ dây chuyền sản xuất của chúng ta. Một cái giá làm anh em mình dễ chịu. Chúng nó mê cậu Thắng lắm. Cậu cùng ba người nữa, tuỳ cậu chọn, biệt phái vào đấy chừng hai tháng. Cậu liệu mà nốc vừa vừa chứ. Phải bí mật tuyệt đối về những khâu kỹ thuật chủ yếu. Chúng nó phải phải phụ thuộc hoàn toàn vào ta về mọi vấn đề kỹ thuật. Còn anh Hoà, tối nay anh viết ngay một đề án thật khó hiểu vào. Càng dài càng tốt. Ðể làm phép thôi, bọn nó cũng chẳng đọc kỹ đâu. Anh phải chứng minh là không thể không có hai cái máy mua hố ấy trong quá trình vận hành. Tôi sẽ bán kèm cho bọn nó với nguyên giá. Còn cô Hạnh, cố mà lo cho sáu hay bảy thằng mất dậy ấy chỗ ăn ở. Thằng trưởng đoàn nuốt Whisky dữ lắm. Tốn bao nhiêu tính sau - Tâm nhấp một ngụm rượu nhỏ, vẻ mặt giãn hơn - Còn bọn Tếch Nô, tôi sẽ cho bọn đểu ấy một đòn. Ông Thúc ôkê rồi. Sáng mai ông ấy dẫn đia rếch hai thằng tây của hãng CINA đến đây - Tâm rít thuốc - Anh Hoàng mấy hôm nay có vào không cô Hạnh.
- Hôm kia, bé Phượng vào có nói mẹ ở nhà phải mổ. Nó khóc ghê quá, em nghe không rõ, chỉ biết là mổ ở Việt Ðức. Chiều nay em đang định thu xếp vào thăm. Còn anh Hoàng, hình như bị ốm.
- Thôi thế này, đề phòng bất trắc cậu Thắng tý về qua bảo tay hàng xóm dạy ở trường ngoại ngữ vào dịch hộ. Sáng mai có gì sẽ cho người đến đón. Còn trông vào ông Hoàng thì cũng bất tử lắm.
Tâm ném cho Thắng và Hoà mấy bao White Horse, quà miền trung. Sản phẩm thuốc lá mới đang được lăng xê ầm ĩ. Hai người xin phép xuống phân xưởng. Hạnh đi theo ra đóng cửa. Tâm đứng lên chăm chăm nhìn cô. Hạnh quay nhìn xung quanh. Văn phòng Giám đốc trống huếch hoác, duy nhất ra hồn là cái máy tính AZTECH 286 kê sát góc tường. Tâm bước lại gần vòng tay ôm Hạnh. Anh hôn ngấu nghiến lên má rồi môi. Hạnh lưỡng lự khẽ đẩy, chắc Tâm làm cô nghẹt thở.
- Anh thèm em lắm.
- Anh đừng điên. Ở đây sao được.
- Kệ, anh không chịu nổi đâu.
Vách tường rung lên bần bật. Ðã cơn, Tâm quay ra hút thuốc vẻ đăm chiêu. Anh đang lo công việc ngày mai. Hạnh sửa lại quần áo. Mặt cô rất buồn. Bên ngoài mùa xuân nhè nhẹ trôi. Cô chợt nghe thấy tiếng thở dài rất sâu của nó.
- Em buồn lắm.
- Em có hút thuốc không?
- Cảm ơn.
Hạnh lùa tay vào tóc Tâm cố không khóc.
- Chị Huyền mà biết chị ấy giết chết em. Chị Huyền ghen khủng khiếp
- Vớ vẩn.
- Ðàn ông hạnh phúc thật. Mọi chuyện đều có thể là vớ vẩn. Còn em, nhiều lúc nghĩ chết thay cho anh được. Em yêu anh. Tuyệt vọng và rồ dại. Không phải để giả ơn anh đã mất tiền cứu em ra khỏi phiên toà khốn nạn ấy. Anh yêu, anh có hiểu cho em không.
- Anh hiểu.
Hạnh rút điếu thuốc Tâm đang ngậm ở môi, cô rít dài.
- Sang năm cũng có thể em đi lấy chồng. Chẳng gì em cũng hai sáu rồi. Người ấy theo đuổi em đã lâu. Em ngập ngừng chỉ tại anh đấy.
- Anh là Giám đốc, đừng dồn cho anh thêm trách nhiệm.
- Em yêu anh, anh chẳng hiểu gì cả.
- Anh hiểu.
- Sẽ không bao giờ anh hiểu được điều ấy đâu.
Tâm châm thử một điếu White Horse. Anh rất muốn uống thêm ngụm rượu nhưng lại sợ nhức đầu. Lúc sáng, đám công nhân dưới xưởng đã ép anh uống một hơi hết chai "333". Tâm trầm giọng.
- Rất nhiều lần anh đã nói anh không yêu đàn bà. Cả Huyền anh cũng không yêu. Nếu hiểu yêu theo nghĩa bọn em hay nói. Vì sao. Tình yêu là khái niệm rất đẹp. Ðẹp đến mức nó chỉ có trong tiểu thuyết. Một mớ lý thuyết lấp lánh đầy ảo tưởng. Huyền đến trước em. Giữa anh và Huyền đã có nhiều mối ràng buộc tạo qua thời gian. Anh chấp nhận Huyền. Cũng như trong cuộc sống anh phải chấp nhận những cái không thể cưỡng. Anh biết điều ấy không hẳn đẹp nhưng là đúng. Tất nhiên, mấy năm anh đi xa Huyền có thể ngủ với người khác. Nhưng đấy là lỗi ở anh. Hơn nữa, bản chất đàn bà là nông nổi. Nhưng khi Huyền nói là đã có anh, anh tin cô ấy không bao giờ phản bội. Chính em cũng bảo là chưa cho phép ai hôn, ngoài anh. Tuy trước đó em đã là đàn bà.
- Tuổi trẻ của em bị lừa gạt.
- Anh biết. Anh tôn trọng em và anh cũng rất tin em. Cái kiểu tình yêu của bọn em đẻ ra một thứ đạo đức rất kỳ quái. Và nói chung bọn em đều có thứ đạo đức ấy.
- Anh tàn nhẫn lắm.
- Cảm ơn - Tâm phẩy tay - Chuyển sang công việc. Trong két còn tiền không.
- Vẫn còn.
- Lấy anh hai triệu.
Hạnh mở két chọn tập tiền chẵn. Cô đếm tiền một cách vô thức như mộng du. Tâm đút tiền cẩn thận vào sâu trong túi áo blu dông Tây Ðức. Anh vuốt nhẹ má Hạnh, hơi nhói đau khi thấy mắt cô long lanh gần khóc. Ô rờ voa. Cái DD70 vút đi với tốc độ 60km/h.
Tâm xô nhẹ cánh cửa khép hờ bước vào nhà. Bố anh đang ngồi chơi cờ với Hoàng. Thấy Tâm, ông bố xoá nhanh ván cờ dở đứng lên đón quí tử. Khoảng năm nước nữa ông bị chiếu hết.
- Về bao giờ đấy con. Bao nhiêu người đang sốt hết cả ruột lên.
- Mẹ đâu.
- Mẹ mày nằm trong viện, cái Phượng đang trông ở đấy.
- Hừm, vậy mà bố và anh Hoàng vẫn đánh cờ.
Hoàng cười yếu ớt. Hôm nay trông da Hoàng xanh lạ, mặt tai tái. Tâm hầm hầm. Chắc lại tối qua ngồi nốc rượu. Ông ký nhà băng thanh minh:
- Thằng Hoàng ốm, còn phiên bố vào viện là tối cơ mà.
Tâm không buồn nói, đóng cửa đánh rầm, vọt ra ngoài đường. Anh phi xe qua chợ Hàng Da mua vài cân táo, lê, cam. Mẹ anh nằm ở khu A6. Con bé Phượng giật mình khi thấy anh trai nhẩy qua cửa sổ thấp vào phòng. Mẹ cười rất tươi khi trông thấy Tâm. Lạy Chúa, chắc qua rồi. Anh đến gần để tay lên trán mẹ. Không sốt. Tâm liếc nhìn xung quanh. Tanh tưởi và bẩn thỉu. Giường nào cùng đầy ắp người bệnh. Có giường hai người nằm ghép. Người nhà xúm quanh, mặt lo âu nhếch nhác.
- Từ sáng đã ai khám cho mẹ chưa - Tâm hỏi em gái.
- Có một bác sĩ cao cao đeo kính cận.
- Mày biết tên ông ấy không.
- Hình như ngực áo ông ấy đề tên là Mạnh. Vâng, đúng đấy.
Tâm đi dọc hành lang, hỏi thăm một cô y tá đang đẩy xe thuốc ngược chiều. Nàng đen và rất xấu. Người không bệnh trông thấy sức khoẻ cũng phải giảm sút. Bộ Y tế cứ cái kiểu tuyển người này tỉ lệ tử vong còn tăng. Bác sĩ Mạnh chắc khoảng ba nhăm ngồi sau bàn đọc báo. Tâm nhìn người, anh hơi ngờ ngợ.
- Chào bác sĩ.
- Chào anh - Bác sĩ Mạnh ngước lên đầy vẻ quan liêu - Có chuyện gì vậy.
Tâm ngồi xuống ghế rút bao "555" đặt lên bàn. Bác sĩ hơi ngạc nhiên vì động tác xã giao của khách, nheo mắt qua kính nhìn kỹ Tâm.
- Mình trông bạn quen quen.
- Vâng.
- À, nhớ rồi. Bạn là Tâm ở Berlin phải không?
- Vâng.
Ðầu năm 1986, qua môi giới của Sứ quán, Tâm bán hộ cho đoàn chuyên gia sang hội thảo ở Ðông Ðức 157 quần Jean Thái, 319 áo cành mai. Ðại diện bên A là bác sĩ Mạnh. Hai bên đều hài lòng với cú áp phe. Trước khi đoàn về được hai hôm, Tâm đóng cho đoàn ba container gồm mười tám xe đạp Mifa màu ngọc, bảy xe Simson bình xăng đỏ đời S51. Riêng những chiếc xe của Mạnh, Tâm bớt cho hai giá.
- Cậu về nước hồi nào vậy.
- Dạ, khoảng đầu hè năm ngoái.
Bác sĩ Mạnh đặt tờ Tuần tin tức xuống bàn, tự châm điếu ba số, không khí trong phòng co dãn nhẹ nhàng. Ở góc phòng đằng kia vài sinh viên thực tập tò mò nhìn trộm.
- Thưa bác sĩ, hôm qua mẹ em mổ ở đây.
- Thế à, sao không nói trước với mình. Cụ bà tên gì nhỉ.
- Dạ, Nguyễn Thị Lễ.
- À mổ ruột thừa. Sáng nay mình có khám cho cụ. Vết khâu đẹp lắm.
- Nếu bác sĩ không bận, anh em mình ra làm chai bia.
- Có lẽ mình xin phép, đang dở việc.
- Mười lăm phút thôi mà.
Bác sĩ Mạnh lưỡng lự. Rồi cũng gọi mấy cậu sinh viên lại dặn vài câu, hợp lý hoá việc trống giờ. Hai người vào quán cà phê ngay bên kia đường.
- Bác sĩ thấy sáng mai đưa mẹ em về nhà được chưa, trong này ổn và bẩn quá.
- Kể ra thì cũng được. Nhưng nhà cậu có ai làm về Y không. Ðại loại để biết mà theo dõi sức khoẻ của cụ.
- Dạ không.
- Mổ ruột thừa là phẫu thuật đơn giản, thế nhưng tối hôm qua đúng lúc mổ, điện chập chờn nháy lên nháy xuống mấy lần. Phụ mổ sơ ý làm cụ mất máu hơi nhiều.
- Dạ, cảm ơn bác sĩ.
- Cảm ơn quái gì tôi. Cái cậu mảnh khảnh là anh hay em giai của cậu.
- Dạ, anh giai.
-Cùng nhóm máu, lấy của cậu ta tiếp cho bà cụ chẵn một chai sáu nhăm.
Tâm uống. Bọt bia mịn, trắng xoá vào ria anh.
- Anh Mạnh này, rất may là anh em mình đã biết nhau, cho phép em nói thật. Thay mặt gia đình xin biếu anh năm chục ngàn gọi là chút quà mọn của gia đình ơn anh.
Bác sĩ Mạnh phẩy tay từ chối. Ði uống bia với người nhà bệnh nhân lương tâm thày thuốc đã cắn rứt lắm rồi.
- Mong anh hiểu thật đúng em. Và hơi phiền anh thế này. Nếu mai bà em được về, mỗi ngày anh sắp xếp chút ít thời gian qua thăm sức khoẻ cho cụ thì quý hoá quá.
Bác sĩ miễn cưỡng cầm phong bì, sau khi trách Tâm đã xúc phạm đến tình cảm của những người thân.
- Ai chứ, đối với cụ bà nhà cậu đương nhiên tôi phải có trách nhiệm. Anh em coi nhau như người trong nhà mà còn khách sáo. Thôi, khỏi nói chuyện ấy.
Bác sĩ vừa nốc bia vừa kể về đêm đi chơi gái suýt chết hụt ở ngoại ô Berlin. Tâm cười a dua. Bác sĩ vào trước, Tâm thanh toán tiền bia rồi vào ngồi với mẹ. Anh kiếm nước sôi chần mấy lòng đỏ quả trứng ép bà cụ ăn hết. Chừng nửa tiếng sau, Huyền vào. Ðứng từ cửa phòng cô đã bật khóc. Mẹ chồng tuơng lai cảm động, mát ruột vì được dâu thảo. Huyền gục vào vai Tâm sụt sịt. Cô nhớ anh quá. Tâm đột ngột đi xa không báo cho Huyền. Mấy bà nhà quê ở giường bên ngơ ngác nhìn người thành thị thể hiện tình cảm. Khóc khoảng ba phút, Huyền chợt nhớ ra là vào thăm người ốm. Sắp - là - con - dâu bẽn lẽn quay sang hỏi thăm sức khoẻ sắp - là - mẹ - chồng. Tâm qua phòng Y vụ tính viện phí. Nhất quyết sáng mai phải đón mẹ về.
Rét tháng giêng năm nay đậm. Ðộ lạnh bảo quản thực phẩm và nuôi dưỡng bài bạc. Sắp sang tháng hai âm, phong vị Tết vẫn còn lãng đãng đọng lại ở những nhà dư dật. Thanh niên từng nhóm rủ nhau đi lễ những chùa gần quanh Hà nội. Hàng Trung Quốc về nhiều. Cửa khẩu Lạng Sơn liên tục thủng xuống bia quả táo, điã con công. Các nhân viên thuế quan thi nhau xây nhà. Tâm đỗ xe ở đầu phố Hàng Buồm. Những dẫy giá gỗ để hàng chất ngất những thùng xanh thùng đỏ. Tâm mua năm bát sâm Tàu, ở nhà đang có hai người cần bồi dưỡng. Bé Phượng đã đi làm, nó làm kế toán ở chỗ Tâm. Dưới sân, Huyền đến sớm, đang giúp bố anh giặt quần áo, chỉ mười một ngày nữa Huyền chính thức là dâu con trong nhà. Mẹ anh đang thiu thiu ngủ. Tâm rón rén để mấy bát sâm ở đầu tủ ly rồi lên phòng Hoàng. Xây xong nhà, Hoàng dược ngăn một phòng khoảng chín mét vuông trên tầng hai. Một bàn, một ghế đều bằng trúc. Một giường cá nhân khung nhôm Liên xô. Một bức tượng Lão tử không rõ chất liệu, Nhã nhờ mua ở Ðài Loan tặng Hoàng. Một ảnh trái tim Ðức Mẹ rất to lồng khung kính. Nhưng căn phòng trở nên lộn xộn là do sách báo vứt lung tung. Tâm gõ cửa lấy lệ. Hoàng nằm đầu gối cao vơ vẩn nhìn trần nhà. Tâm hất tờ Telegrap Sunday ra khỏi ghế, lấy chỗ ngồi.
- Anh đỡ sốt chưa, liệu ngày kia có đi được với em sang nhà Huyền không.
- Anh bình thường mà.
- Anh đừng uống rượu nữa.
Tâm rút bao ba số. Hoàng xin em một điếu nhả khói vẻ khoái trá.
- Sao hôm mẹ mổ anh không bảo cái Hạnh nó đưa tiền.
- Chữ ký của anh không giống em.
- Hôm cuối tuần ở trong kia, tự nhiên em thấy bồn chồn lạ.
- Bao nhiêu người mong em - Hoàng nhỏm thẳng người dậy - Rót anh xin chén rượu. Cái chai để dưới gầm bàn ấy.
Tâm ngần ngừ thò tay xuống gầm bàn. Hoàng lấy hai cái ly chân cao lịch sự mời cậu em:
- Rượu ngon không. Hôm nọ có ông thầy cũ lên chơi cho một chai.
- Tình hình ở cơ quan anh thế nào.
- Vẫn vậy. Chẳng có việc gì để làm.
- Chị Thuỷ biết anh ốm không.
Hoàng nhấp ngụm rượu.
- Thủy vẫn đang thực tập ở Hải Phòng.
- Sao anh không xuống đón chị.
- Anh có xuống.
Tâm sang Ðức được ba tháng, anh viết một lá thư dài về cho Hoàng. Cũng chẳng thanh minh nhiều. Hoàng viết thư cho em. Ðùa đùa, chua chát. Khoảng một năm trước khi về, Tâm nhận được một thư của Hoàng. Rất lạ. Cách hành văn của một người đang say rượu. Thư nói nhiều về một cô bé tên Thuỷ. "Anh đã yêu, Tâm ạ. Rất khó tin là mình có được hạnh phúc đó. Sáng danh Chúa, Thiên Chúa đầy quyền năng đã sáng tạo ra nàng. Anh tưởng mình đã mất tất. Hoàn toàn bế tắc. Nàng đã khai thông để anh làm lành với cuộc đời. Em giai của anh ơi, anh hạnh phúc".
- Hôm cưới em đặt tiệc mặn ở Phú Gia, được không anh.
- Làm ở nhà thì vui hơn.
- Nhưng nhà mình không có người.
- Mẹ hỏi anh là bảo em có định làm phép cưới không.
- Thôi. Em lâu lắm rồi có đi nhà thờ đâu. Kinh kệ câu nhớ câu quên. Mà bây giờ hai đứa vào cha học bổn cũng ngại lắm.
Tâm bừng bừng mặt. Rượu nặng thật. Khi về nước mới gặp Thuỷ. Cảm nghĩ đầu tiên ở Tâm là trẻ quá, và xinh. Sẽ rất nhõng nhẽo đây. Tâm hơi lo cho anh giai. Những người Hoàng quen đều lớn tuổi, từng trải. Thời gian, nói chung là tốt, nó có kiểu giáo dục riêng của nó. Dửng dưng tàn nhẫn. Khi hiểu được nó thì không còn ở tuổi đôi mươi nữa. Có người, từng ví thời gian là một trường đại học. Tuyệt đối khác. Nó không cho phép sinh viên thi lại cho dù hối lộ được cả hiệu trưởng. Tâm uống một chén đứng dậy. Ra đến cửa phòng, anh ngần ngừ dừng:
- Anh có mồi đĩa tiết canh không, em bảo Huyền nó ra mua cho anh nhé.
Hoàng ầm ừ, khe khẽ nuốt nước bọt. Hẳn là mẹ đã kể. ông em nghĩ cho mình ăn tiết canh chắc là để bổ máu.
Tâm xuống nhà. Bình đang ngồi nói chuyện với mẹ anh và Huyền. Sang năm nay Bình béo trắng ra trông lại càng đẹp trai.
- Nghe tin bác mổ cháu định lại thăm ngay. Bận quá. Sáng nay có anh bạn trong kia ra chơi, đưa cháu mấy quả dưa, cháu mang biếu bác.
Người ốm yếu ớt cảm ơn. Huyền lấy dao bổ dưa hấu, Bình quay sang Tâm.
- Cậu định ăn hỏi bằng ô tô hay xích lô.
- Cụ bà mệt có lẽ bỏ khâu ăn hỏi.
Huyền nhăn nhó. Bình cười.
- Cùng lắm là hoãn ngày khác. Cưới xin là chuyện đại sự, không làm phiên phiến được đâu. Họ nội đã vậy còn họ ngoại. Thưa bác, có phải đúng thế không ạ.
- Anh dạy quá đúng. Còn mày Tâm ạ, chuyện người lớn đừng có đùa.
Tâm cười. Anh quay lại hôn nhẹ lên trán Huyền.
- Vậy hoãn lại nửa tháng nghe cưng.
Mùng sáu tháng hai âm, trời vẫn rét. Tâm đi hỏi vợ. Năm chiếc xích lô dành cho các cụ. Nhã ngồi xe thứ hai với mẹ Tâm. Thanh niên đi xe máy. Bình đèo chú rể. Sát đến giờ vẫn không thấy Thuỷ. Hoàng uống rượu suốt tối qua ngà ngà ôm eo Thắng. Con bé Phương Phương bị kẹp giữa đang cọ quậy. Các cụ cãi nhau mất mười phút là có đốt pháo trước khi xuất hành hay không. Phe kiêng đốt an cư ở Hà Nội đã lâu. Phe đòi đốt vừa ở quê lên Hà Nội hôm kia, ề à uống rượu tối ngày. Toàn dân đạo gốc rất bực mình "vì cô nó đã để thằng Tâm không làm phép cưới". Mọi người phải xúm vào can hai ông bác họ suýt đánh nhau. Ðến đầu phố nhà gái, bốn bên hàng xóm ùa ùa chạy ra xem. Huyền có nhiều bạn giai nên mọi người tò mò muốn biết mặt chú rể. Nhà gái trịnh trọng ra đón khách. Nhà chật. Các cụ bị lèn như cá hộp. Một cụ ở phe đốt pháo bị gót giầy đầm của một bà nạ dòng phe không đốt pháo xéo phải, la oai oái. Bố mẹ cô dâu mặt tươi vẻ nhẹ nhõm. Kể từ đây chính thức tống đi một của nợ. Dưới Huyền còn ba em gái. Ðại diện bên nhà giai, một bà bác đằng ngoại, béo lắm. Hai mươi nhăm năm thâm niên bán hàng xén ở chợ Ðồng Xuân. Khi nẫy phải ngồi một mình một xích lô nói giọng ngân nga.
- Thưa các cụ, các ông các bà cùng toàn thể bạn bè hai cháu Tâm và Huyền. Hôm nay nhân ngày lành tháng tốt giờ chẵn. Chúng tôi thay mặt họ nhà giai đem cơi trầu đến thưa chuyện cùng với các cụ, các ông các bà bên này. Trước là xin phép được thông gia, sau là hoàn tất việc định ngày cho đôi trẻ đi ở riêng.
Huyền từ trong buồng ra chào họ nhà trai. Mặt trang điểm giống Nhã Phương khi hát bản tình ca Lan và Ðiệp. Váy đỏ. Trời lạnh nên chân hai lần đi bít tất vẫn run bần bật. Tâm cười buồn, nhìn xung quanh tìm sự an ủi. Cái gì cũng có giá của nó. Muốn lấy vợ phải chịu đựng. Lâu lắm rồi, đêm hôm đó Tâm về nằm mơ thấy Huyền.

Chương 5.3


Tôi có thói quen ghi nhật ký. Quyển nhật ký từ năm cấp hai phổ thông vẫn còn được giữ. Giữa những dòng nắn nót viết của riêng tôi là những bài thơ tình nho nhỏ chép từ báo, những hoa, những lá ép khô. Ðọc lại thấy ngờ ngợ. Và tự thấy mình trưởng thành nhiều. Có lần tôi đưa Hoàng xem. Vừa đọc vừa gậm móng tay anh mủm mỉm. Cái kiểu cười làm người khác phát tức. Tôi giằng lại. Hoàng thanh minh là anh buồn cười vì chuyện khác. Còn nhật ký của tôi anh coi trọng như kinh thánh. "Em không bao giờ cho anh xem nữa". Tôi hét lên. Hoàng âu yếm hôn tôi. Anh nói ngay từ những năm tháng ấy anh đã yêu tôi. "Dừng có nịnh. Lúc ấy anh ở tít tít chỗ nào". Hoàng lắc đầu. Vẻ mặt khó hiểu. Tại sao tôi lại yêu Hoàng. Anh có hiểu tôi không. Nhiều lúc tôi rất muốn hiểu anh, nhưng Hoàng nhơn nhơn "Anh với em không phải cặp phạm trù phức tạp. Lại càng không có mâu thuẫn đối kháng. Chẳng có lý do gì để mất công tìm hiểu". Tôi đang trả bài môn Triết. Hoàng đang ngồi chơi tam cúc với hai đứa em tôi. Chơi ăn vòng chun. Cả ba đều cay cú và rất hay ăn gian. Ði đêm một lúc, thằng út được tứ tử đỏ cười vỡ nhà. Bố tôi nghi Hoàng chưa có việc làm. Ở Hoàng có vẻ xộc xệch không giống công chức. Hoàng phải giả vờ để quên thẻ ra vào cơ quan trên giáo án của cụ. Tại sao tôi lại yêu Hoàng. Có lần tôi hỏi thẳng anh. Hoàng bảo: "Chỉ có những tay sinh viên phải thi lại môn Triết, mới hay hỏi tại sao hoặc vì cái gì". Hồi đầu mới quen, tôi đã biết Hoàng uống rượu giỏi. Cách uống của anh tôi thích. Nó đẹp và có gì lãng mạn, tuyệt đối không bê tha. Nhưng đấy là cảm giác của những ngày đầu. Ai cũng có một thời mười bảy tuổi ấu trĩ. Sang đầu năm thứ hai tôi cắt cụt đi hai bím tóc đuôi sam. Trưởng thành là phải vượt qua những cái vụng dại. Hoàng đùa ngay cả nhưng chỗ rất nghiêm túc. Hơn một lần, tôi đã xấu hổ vì anh. Thế mà mình vẫn yêu, hay là tại số. Ba lần tôi đi xem bói, người ta đều nói giống nhau về người chồng tương lai. Thông minh, nhiều tài. Và về sau tôi cũng khỏi lo nghĩ về chuyện kinh tế. Càng đoạn hậu tôi càng sướng. Lung tung quá đi thôi. Hay là vì anh đẹp trai. Vớ vẩn. Chẳng nhẽ mình lại có suy nghĩ tầm thường đến thế. Tôi nghĩ nhiều về anh từ hôm đầu nhìn thấy anh. Ðược nghe anh hát một bản tình ca rất buồn trong nhà trọ chùa Hương. Khi yêu nhau tôi có nài anh hát lại bản đó. Anh cười cười, kêu đã quên.
"Anh không yêu em".
"Anh yêu em".
"Anh chỉ hay trêu em. Ðừng nghĩ em còn quá bé".
Tôi luôn luôn khó chịu khi bị người khác cư xử theo kiểu xoa đầu. Một người muốn khẳng định được mình bắt buộc phải tự tin. Ngay cả bố tôi, rất nghiêm khắc, nhưng trong chuyện riêng của tôi cũng luôn tôn trọng. Tôi ít chơi với bọn cùng lớp. Tôi có nhóm bạn rất yêu văn học nghệ thuật. Nổi bật là Quang, sinh viên năm cuối khoa Văn. Và cô bạn cực thân của tôi, Mỹ Trúc, học Trường đại học Văn hoá. Trúc đã có thơ đăng báo, đang hoàn thành một cuốn tiểu thuyết về lối sống hôm nay của thanh niên. Ba Trúc, tuy làm kinh tế, nhưng giao du rất rộng với giới văn nghệ sĩ. Các chú trong Hội nhà văn khen Mỹ Trúc lắm. Thông thường tối thứ bảy hàng tuần chúng tôi tụ ở nhà Ðại, một người bạn trai lớn hơn tuổi học ở Nga về, bây giờ đang là phóng viên của tạp chí tuổi trẻ. Ðại có biết Hoàng nhưng chắc không thân. Ngẫu nhiên, một buổi chiều mưa phùn, tôi đi lang thang với Trúc và Ðại. Sau mấy vòng vẩn vơ Yên phụ, Hồ Tây cả ba tạt vào một quán cà phê lẻ. Quán duy nhất có người khách đang ngồi uống rượu. Ðó là Hoàng. Tôi nhận ra anh ngay, mặc dầu anh hơi nghiêng nghiêng vào phía trong. Tim tôi thót lại. Không bao giờ tôi quên được lần đi chùa Hương ấy. Người đàn ông đầu tiên tôi không dám nhìn thẳng mặt. Tôi khóc nhiều khi nghe anh hát. Anh loạng choạng đi ra triền núi, tôi đi theo sau. Trông anh ngộ nghĩnh khi ngồi bệt trên phiến đá. Tôi lại gần. Ðó là duy nhất một câu chuyện nghiêm túc tôi được nghe ở anh. Người ta nói khi say đàn ông thường hay nói thật. Hoàng bảo "Không biết. Còn anh chỉ thấy đàn ông say là nói nhảm. Thuật ngữ ngành dọc gọi là mượn chén". Đại mê Trúc. Nhưng vốn là người có văn hoá và tế nhị nên anh ít biểu lộ tình cảm. Ðại quen Hoàng. Lúc Hoàng đi ra châm thuốc, Ðại niềm nở gọi. Còn Hoàng làm ra vẻ không nhận ra tôi. Quá nhiều lần, tôi thật nhu nhược với mình khi yêu Hoàng. Anh ta trắng trợn ba hoa về chuyện vừa ở Sài Gòn. Anh ta kể như thật. Nhìn vẻ mặt cả tin của Mỹ Trúc tôi vừa tức vừa buồn cười. Nếu không có ấn tượng chùa Hương tôi đã nghĩ khác về anh. Hoàng bảo: "Em thông minh. Lại được giáo dục bằng những khái niệm tiêu chuẩn. Từ đấy em đong đo anh bằng các chỉ số mậu dịch". Hoàng xin phép ra về. Lấy cớ em gái gẫy chân đang nằm bệnh viện. Ác khẩu đến thế là cùng. Tôi cũng muốn về. Tôi cũng đã chán cái cảnh nghe kiểu nói lòng vòng của Ðại. Và Hoàng im lặng đi bên tôi. Ðến ngã ba cạnh hồ anh xin phép về. Cái gì đó xốc ngược trong tôi. Lao đao đạp xe trong cơn mưa bụi. Phải, chẳng nhẽ tôi lại gào lên là trong những tuần vừa rồi tôi nghĩ nhiều tới anh đến mức nào. Tôi đạp xe về và thật sự căm thù anh. Quên đi. Anh ta chẳng là cái gì hết. Chỉ là đồ say rượu suốt ngày lảm nhảm. Ba đêm liền tôi trằn trọc. Mình yêu anh ta. Không thể. Tại sao mình lại nhớ. Anh ta đâu có thèm để ý đến mình. Phải tự nghiêm khắc với chính bản thân. Anh - ta - chẳng - là - cái - gì - hết. Rồi tuần tiếp đó tôi phát hiện thấy Hoàng theo sau tôi những lúc tan học. Anh lững thững từ đằng xa. Trông anh cô đơn đến tội nghiệp. Chắc nỗi buồn nào rất lớn đang dày vò anh. Hoàng bảo: "Em hay suy diễn. Những lúc anh buồn nhất là những lúc không có tiền uống rượu". Một lần, tôi đợi mọi người tan hết rồi về một mình. Anh vẫn theo xa xa. Tôi đạp ngược vòng cho xích tuột. Ngoảnh lại thấy anh ra vẻ ngó nghiêng bên kia vỉa hè. Anh ta tưởng là anh ta cao đạo lắm đấy. Anh ta chẳng là cái gì cả. Tôi không kể chuyện này với ai. Chỉ ghi vài cảm xúc chính vào nhật ký. Mọi chuyện sẽ qua đi. Tôi còn có gia đình, bạn bè và hơn hết tôi sắp thi học kỳ. Tôi không còn nhỏ nữa. Thế nhưng đôi lúc tan học, thỉnh thoảng lại nhói đau khi chợt thấy ai giống anh đi ngược chiều. Hết năm thứ nhất. Tôi qua tất cả các môn khá đơn giản. Trường tôi thi sớm. Sinh viên rỗi rãi chờ nghỉ hè. Mỹ Trúc rủ tôi vào thư viện Quốc gia. Nó cũng đã thi xong học kỳ II. Vào thư viện cốt để ôn bài tập ngoại ngữ lớp buổi tối. Hai đứa chúng tôi chung nhau một thẻ. Bụng rất run khi đi ngang phòng thường trực. Phòng đọc thư viện mùa thi đông kinh khủng. Sinh viên năm cuối rất nhiều người biết Mỹ Trúc. Chương trình Văn nghệ đài truyền hình hôm rồi có đưa một tin dài về sinh hoạt của Câu lạc bộ thơ sinh viên. Nhà thơ già dẫn chương trình suýt khóc khi đọc thơ Mỹ Trúc. Ông nói, thật yên tâm không viết nữa khi có đội ngũ kế cận xứng đáng như vậy. Tôi hạnh phúc khi xem bạn tôi kể về nỗi đau sáng tác. Bạn tôi đeo kính toát ngời một vẻ thi sĩ. Phía trong góc phòng còn chỗ, chúng tôi ngồi xuống. Một sinh viên ngồi khác bàn lẩy bẩy đánh rơi bút. Tôi giở cuốn Departure. Ðối diện thẳng tôi duy nhất, một chỗ trống. Duy nhất một quyển sách có tên rất lạ. Thiền luận. Chắc là muột danh từ chuyên ngạch kỹ thuật. Hoàng bảo: "Thiền là truyện cười dân gian Trung Quốc". Hoàng rất mê truyện chưởng. Cái gu xem sách báo rẻ tiền tôi nói mãi Hoàng không bỏ được. Tôi lẩm nhẩm đọc bài hai mươi mốt. Ðọc lại bài khoá gặp một chữ rất khó, hỏi Mỹ Trúc, nó cùng không biết. Một người ngồi xuống chỗ duy nhất trống. Tôi khe khẽ ngẩng, người lạnh toát. Ðó là Hoàng. Cho đến giờ tôi cũng không lý giải được những gì tôi nghĩ lúc đó. Mọi cái quay tròn. Người cồn cào, tôi cúi gằm sâu vào trang sách. Việc gì mình phải sợ. Tôi ngẩng lên. Hoàng chăm chú đọc. Mái tóc phủ loà xoà buồn bã quanh trán. Vâng, tôi yêu anh, có gì là xấu hồ. Tôi muốn nói một điều gì đó với anh. Tôi bình tĩnh xé vở để nguyên cả tờ đúp viết. "Anh Hoàng, chúng ta có thể nói chuyện như người lớn được không". Hoàng ngước nhìn tôi. Mắt anh đẹp lạ lùng. Anh viết, ba chữ rất lớn "Anh yêu em". Những tháng đầu sống bên anh thật tuyệt vời. Tôi lúc nào cũng ở trạng thái lâng lâng. Hoàng thông minh vô cùng và chìu tôi hết mực. Chúng tôi đi xem phim, đi xem ca nhạc. Tôi dẫn anh đến nhà các bạn bè tôi. Nhưng dần dần tôi cũng hiểu Hoàng. Hoá ra anh không hẳn như tôi tưởng. Ở anh có cái gì là lạ. Một nét yếm thế của những người duy tâm. Hình như anh tin có một Thượng đế siêu hình nào đó. Hoàng đi lễ nhà thờ nhiều nhưng không bao giờ rủ tôi. Anh cũng biết tôi không ưa mê tín. Hơn nữa, khác hẳn tôi, Hoàng không thích đông người. Giữa ồn ào, giọng anh nhiều lúc rất khó chịu. Ðầy vẻ gây gổ không đâu và thiếu tự tin. Một lần giữa hè, lớp tôi tổ chức đi nghỉ Ðồ Sơn. Lần đầu tiên ra biển, tôi choáng ngợp cảnh mênh mông của thiên nhiên bao la. Tôi đã làm thơ, cảm xúc ứa ngập trên trang giấy. Mỹ Trúc đi cùng cũng viết được một truyện ngắn. Tối cuối tuần chúng tôi tụ ở nhà Ðại, đọc cho nhau nghe những câu văn dòng thơ của mình. Thật thi vị và lãng mạn. Những vẩn đục hỗn loạn của cuộc sống bị tan đi. Thế nhưng Hoàng thờ ơ. Anh cư xử rất khách sáo, khác hẳn khi chỉ có riêng anh với tôi. Và trước những cái đẹp đầy nghệ thuật như vậy anh không mảy may rung động. Hoàng im lặng uống rượu và hút thuốc, thỉnh thoảng xen vào những câu rất nhạt. Ðây là lần đầu tiên anh đến Thi xã của chúng tôi. Mỹ Trúc đòi anh bình về truyện ngắn mới viết. Hoàng ngập ngừng rồi phân tích theo kiểu học sinh lớp mười hai mới tập làm văn. Mọi người tế nhị tôn trọng vì Hoàng là người lạ. Truyện của Mỹ Trúc không đến nỗi khó hiểu, nhưng nó đã dày công viết theo một phong cách hiện đại. Một dòng ý thức cuồn cuộn mà nghe đâu được bắt nghồn từ một ông Aixơlen nào đấy. Tôi sượng sùng uống cốc nước cam. Cậu Quang từng tuyên bố nghệ thuật là đền đài dành riêng cho số ít. Ðúng vậy chăng. Không phải người ta cứ biết hát, biết ngoại ngữ là biết được thi ca. Khi về tôi trách anh.
“Sao anh hời hợt với mọi người vậy. Anh không thấy bạn bè em rất tốt và quý anh à".
"Anh cũng thiết tha yêu mến bạn bè em. Nếu em cho là bắt tay và cười vẫn chưa đủ, lần sau anh sẽ hôn chân".
Tôi khóc. Anh ôm tôi.
"Thuỷ. Anh tôn trọng em và bạn bè em, những người thông minh và đầy tài năng. Anh tin chắc giai đoạn lịch sử sắp tới sẽ thuộc về những người như các em. Nhưng có điều đơn giản, nghe cậu Quang đọc thơ tình anh thấy tủi thân. Khi biết người yêu đi lấy chồng, từ nhà nàng trở về trong cái buổi tối mùa đông se lạnh thưa gió. Cậu ấy đã hoàn thành một trường ca. Nỗi đau khổ đương nhiên là chân thật. Anh khâm phục cường độ sáng tạo của cậu ấy. Vần điệu vẫn rất chỉnh trong khi trái tim thì loạn nhịp. Chỉ có những bậc vĩ nhân bị vợ bỏ, mới có hiệu suất lao động tuyệt vời đến như vậy.
“Em không biết", tôi gắt.
"Mỹ Trúc nữa chẳng hạn. Bố nàng là giám đốc xí nghiệp. Mẹ của nàng là cửa hàng trưởng bách hoá. Anh giai nàng, kỹ sư điện tử có bằng ở Nga và rất hiền. Mỹ Trúc rất hiếu với bố mẹ và thảo với anh. Nàng đi học bằng xe máy Peugeot. Tay trái đeo đồng hồ Citizen hai cửa sổ nhưng tay phải lại viết những truyện ngắn về sự rạn nứt của gia đình, rạn nứt xã hội. Nàng và bạn bè của nàng nhí nhảnh yêu đời nhưng liên tục mô tả cuộc sống của thanh niên bây giờ cực khổ về vật chất, sa đọa về tinh thần. Quằn quại ngơ ngác. Quả là những khái niệm có cánh. Nàng muốn yêu Nguyễn Huy Thiệp hay Dương Thu Hương đấy là việc của nàng. Nhưng can cớ gì Mỹ Trúc nhất quyết bắt anh phải khóc khi tóm tắt tiểu thuyết của mình. Một cô sinh viên nhân vật chính, đã bị đồng tiền cám dỗ. Sau khi kết hôn với một trung niên nhà giàu bất tài bạc đức thì không đêm nào không chong đèn ghi nhật ký nuối tiếc mối tình đầu trong sạch với anh bạn cùng lớp nhà nghèo đẹp giai, học giỏi".
Tôi giận anh gần mất một tuần rồi cũng làm lành. Hoàng hay gạ tôi đi uống rượu cùng. Anh quen nhiều quán thưa thưa khách ở những phố nhỏ có bán rượu trắng. Hôm nào có dư dư tiền anh lại rủ tôi vào ngách sâu phố Hàng Buồm, có hàng đặc sản khuất nẻo bán bít tết. Các chủ quán đều quý anh, mà những chuyện Hoàng nói có sâu xa gì cho cam, toàn huyên thuyên vớ vẩn. Thông thường anh gọi cho tôi một cốc cà phê đá. Anh lai rai một cút rượu. Uống chừng hai chén anh im lặng nhìn tôi. Lúc ấy tôi cảm thấy yêu anh lắm lắm. Yêu cái vẻ láu lỉnh đầy âu yếm ở anh. Những giận hờn định khi gặp sẽ nói bỗng tan ra. Ðúng là có số thật.
"Anh có vẻ bằng lòng cuộc sống của mình".
"Liệu em có nhầm lẫn giữa khái niệm bằng lòng và thoả mãn không".
"Anh đừng có chơi chữ. Cuộc sống có ích là không ngừng vươn lên và tự khẳng định mình".
“Anh cũng đã tốt nghiệp đại học và đang đi làm. Và cũng như mọi người, anh đang kiến thiết chủ nghĩa xã hội trên quê hương yêu dấu của chúng ta. Còn khẳng định mình không hẳn cứ là nhân viên phải lên trưởng phòng".
"Em nói đến cái khác kia".
"Anh không biết viết văn hay làm thơ như bạn em. Chúa sinh ra anh là để uống rượu và yêu em. Anh thấy thế là hạnh phúc".
"Vâng. Em không phải là cao đạo nhưng em cũng cần phải nói, đó là thứ hạnh phúc cá nhân đầy ích kỷ".
"Thế em nghĩ thơ của Quang hay văn của Mỹ Trúc sẽ đem lại hạnh phúc cho người khác ư".
Tôi tức. Và Hoàng uống rượu vẻ mặt đắc ý rất tiểu nhân. Nhưng ngồi mãi với anh trong quán cũng chán. Anh rủ tôi đến nhà bạn anh. Một thiếu phụ rất đẹp trông kiêu căng. Nhà toàn tiện nghi đắt tiền. Hoàng trở nên thoải mái và dịu dàng. Bà người ở nhìn tôi sỗ sàng kiểu quê mùa. Hoàng bỏ mặc tôi ngồi nói chuyện với thiếu phụ, anh quay ra nô với con bé chừng bốn tuổi, người tròn xoay. Nhã, tên thiếu phụ, nói chuyện rất dễ nghe và có duyên. Chị kể vài trò nghịch của Hoàng từ hồi đi học. Nhã có nhiều tiền và thân Hoàng. Hình như chị gặp rất nhiều bất hạnh trong đời sống riêng tư. Hoàng hầu như không kể, mặc dầu, thi thoảng tôi có gợi chuyện. Có cái gì khó cắt nghĩa trong quan hệ của hai người. Tôi hiểu, con bé Phương Phương không có bố. Thế nhưng mẹ con Nhã chẳng thấy băn khoăn về chuyện này. Thông thường, những người vật chất no đủ hay nghèo nàn về tình cảm. Hồi tôi với Hoàng giận nhau, anh lấy cớ đi công tác bỏ đi xa. Sốt ruột tuần ba lần, tôi đến chơi với Nhã và chị an ủi tôi rất nhiều. Thực ra không phải lỗi tại tôi. Sinh nhật Mỹ Trúc, tôi đến báo Hoàng, anh nhăn nhó nói không thể đi được vì dạo này đang đau dạ dày. Tôi giận điên người. Dù hợp hay không hợp anh cũng phải biết Mỹ Trúc là bạn thân nhất của tôi. Ðã thế, buổi sáng nói vậy, buổi chiều tôi với Trúc đi mua hoa gặp anh đang ngồi uống rượu ở quán chênh chếch đường Hai Bà Trưng. Chỉ còn nước tôi chui xuống đất. Tôi bảo Trúc: "Cậu về trước một tí, mình đến ngay". Tôi dựng xe lẳng lặng ngồi đối diện với anh. Hoàng giật mình mặt tái, cố thanh minh là anh quá đau dạ dày, mà đau dạ dày có hai loại. Một loại thiếu muối, một loại thiếu a xít. Anh thuộc loại sau. Ðây chẳng là nghiện ngập gì cả thực ra anh đang tự điều trị bệnh.
“Anh Hoàng, cái Trúc để dành cho anh nguyên một chai rượu Tây. Nó trân trọng anh như thế. Anh đùa em thì được nhưng đừng xúc phạm đến bạn em".
Tôi đạp xe thẳng đến nhà Trúc. Bẩy giờ bắt đầu lác đác có khách. Tôi cắm xong lọ hoa rồi chui vào buồng trong nức nở khóc. Sẽ không còn gì nữa. Chấm hết. Anh ta hoàn toàn không yêu mình. Ðến bây giờ tôi mới nhớ rằng chưa lần nào Hoàng tặng tôi hoa. Một người đàn ông cằn cỗi. Tôi đâu bắt anh ta làm những gì to tát. Yêu nhau là phải quan tâm đến những cái rất nhỏ của nhau. Mỹ Trúc chạy vào thay bộ váy thứ ba. Tôi không muốn để bạn tôi buồn, cố gượng vui đi ra nhà ngoài. Khách đông, trang nhã và lịch thiệp. Tôi ngồi cạnh bố Mỹ Trúc. Cụ ông là một người hóm hỉnh rất gần thế hệ trẻ. Ông hay đi dạo bộ với con gái. Một thói quen chỉ hay có ở những người thượng lưu văn hoá. Ông gặp Hoàng vài lần và không có cảm tình. Tuy nhiên, khi gặp người yêu tôi ông vẫn vồn vã. Tôi luôn được coi như con cái trong nhà. Tôi nói chuyện với Hoàng, anh cười "Cụ ghét anh là phải". "Sao vậy". Anh ỡm ờ. "Một người đứng đắn đương nhiên không ưa một thằng bụi đời”. Tôi sầm mặt nói là không thích đùa, "Chẳng có gì đâu, vô tình một lần anh gặp chú ở một chỗ không nên gặp". Tôi gặng, Hoàng cười ma quái, không giải thích. Vào giữa băng nhạc mọi người dọn dẹp bàn ghế chuẩn bị đăng xinh. Tôi mông lung uống cốc nước cam. Chín giờ đúng, Hoàng xuất hiện với bộ com lê đi mượn. Trông trịnh trọng thật đáng ghét. Hoàng rút bài thơ đọc tặng Trúc, chép lại trên báo Văn nghệ, mà của một tác giả không tên tuổi. Trời ơi, ở đây toàn là văn nghệ sĩ và trí thức. Hoàng lại gần tôi xin lỗi. Ðầu chải mượt, cổ áo sơ mi trắng cáu ghét. Tôi cố gắng giữ bình tĩnh. Ði đâu hết cái phong độ đáng yêu ngày thường của anh. Kệch cỡm như thằng hề. Hoàng ngồi xuống cạnh một Phó tiến sĩ vừa ở Nga về chưa đầy hai tháng, ba hoa giá vàng trong nước rồi hỏi giá nồi áp suất ở Mát. Kiểu làm quen rất tỉnh lẻ. Anh Phó tiến sĩ nhìn Hoàng đại lượng vẻ khinh khi. Tôi đi ra cửa.
"Anh Hoàng, em nhờ một chút".
Hoàng bắt tay anh Phó tiến sĩ, dặn thêm rằng nếu lần sau có phải mua áo kimônô thì Hoàng sẽ mua hộ. Bảo đảm giá mềm. Anh Phó tiến sĩ nhìn Hoàng, vẻ mặt không hiểu. Chúng tôi đi ra ngoài cổng. Phố Mỹ Trúc nhiều công sở thưa nhà dân. Tôi nén giận
"Anh Hoàng, anh có say không?"
"Anh tỉnh như em".
"Anh có biết tự trọng không".
"Rất mong em chỉ giáo".
"Anh đi về đi".
"Mỹ Trúc hứa là mời riêng anh một chai John Walker. Và chốc nữa tan nhảy đầm Mỹ Trúc sẽ đọc một sáng tác mới nhân ngày sinh, Thủy, anh cũng rất yêu nghệ thuật".
"Anh về đi, và còn chút gì tự trọng thì đừng bao giờ đến gặp tôi".
"Vâng. Anh xin phép, Thuỷ, cho anh hôn em nhé".
Tôi quay mặt đi. Hoàng khẽ ôm vai tôi. Anh hôn rất lâu vào má. Tiếng chân anh khuất đầu phố. Vỉa hè vắng bơ vơ hai cột đèn. Tôi vào trong đám đông và chẳng thiết gì cả. Với vài người bạn gái thân, tôi hay kể về Hoàng. Ở anh những cái tốt xấu chen nhau lẫn lộn. Tôi phải giúp anh sửa. Hạn chế cái xấu và phát huy cái tốt. Nhưng bao giờ anh cũng đem ý nghĩ ấy của tôi ra đùa. Có lần, giả vờ giả vịt anh để rơi cho tôi xem quyển sổ mà anh ghi nắn nót những lời khuyên của tôi. Có hình vẽ minh hoạ tôi đang cầm thước kẻ còn anh đang quì. Anh có nhiều khả năng. Và rõ ràng anh không biết cách phát triển. Công việc của anh ở cơ quan chỉ làm anh thêm tầm thường. Không rõ lý do nào anh lại xin vào đó làm. Một anh bạn học của Mỹ Trúc bên Xưởng phim đến gần tôi. Anh ta tự giới thiệu là biên kịch. Anh ta nói, tôi có một ngoại hình rất thích hợp với vai một nhân vật nữ anh ta đang sáng tác dở. Tôi nói bâng quơ. Tôi kêu đau đầu quay ra bảo Mỹ Trúc là tôi muốn về nghỉ. Nó hỏi anh Hoàng đâu và nhìn tôi thông cảm. Tôi có thói quen đạp xe nhanh, nhưng tối nay tôi đã bảo bố mẹ tôi là về nhà muộn. Tôi đành đạp thong thả, chán lắm. Có người đi bên cạnh. Tôi quay sang. Hoàng.
"Anh đi đi".
"Thuỷ, tha lỗi cho anh".
"Anh đi đi".
"Anh đi theo em".
"Ðối với tôi anh chẳng có giá trị gì hết. Anh không hiểu à".
"Bây giờ anh chưa hiểu".
"Tôi thực sự phát chán mọi cái ở anh. Trời ơi là trời ơi".
"Anh xin em".
"Anh đi đi".
Tôi không có Hoàng một tháng. Anh đi đâu đó vào một tỉnh trong Nam. Và nói là đi công tác. Nhờ chị Nhã chuyển lời. Cách tối sinh nhật Trúc một tối, chị Nhã đến tìm tôi. Hai chị em ngồi ngoài sân. Nhà tôi mất điện. Tôi uất ức kể hết với Nhã. Chị an ủi tôi. Tôi khóc nhiều. Rõ ràng là anh không hiểu tôi. Nhưng tệ hại hơn, anh không còn yêu nữa. Mối tình đầu của tôi sao cay đắng. Trên thế gian này có ai đau khổ như tôi. Chiều hôm sau tan học, Nhã đến trường đón tôi. Chị đi cái Cup bảy mươi màu xanh. Hai chị em vòng qua lớp mẫu giáo đón con bé Phương Phương. Rồi lên Hồ Tây ăn bánh tôm. Chị Nhã không uống được bia nhưng có thói quen khác rất xấu. Hút thuốc liên tục. Loại Dunhill bao đỏ. Khác với Hoàng, chị Nhã giao thiệp rộng. Bất cứ chỗ nào cũng thấy người quen chào hỏi. Sẩm tối chúng tôi về nhà Nhã. Con bé Phương nằm xem ti vi. Tôi ngồi xa lông kể cho chị nghe về chuyện tình của mình. Hoàng làm sao biết tôi yêu Hoàng đến mức nào, tôi không cần Hoàng phải yêu hơn tôi yêu. Mà tôi có cần thì cũng không thể. Chị Nhã nói là Hoàng rất yêu tôi và thề danh dự bảo đảm, đối với Hoàng tôi là mối tình đầu. "Nhưng chính anh ấy cũng bảo em không phải là người con gái đầu tiên". "Nhưng là mối tình đầu". Nhã khẳng định. Tôi tin Nhã. Thực ra cũng có đôi điều tôi gờn gợn với chị. Ở chị có một độ tự tin đầy quyết đoán. Chị rất tốt với tôi và quý Hoàng. Tôi không ghen. Tôi không cho phép mình có ý nghĩ tầm thường thế được. Hoàng đi đâu cũng rất hay mang theo con bé Phương. Nhiều lần anh đón tôi, ra đến chỗ hẹn, đã thấy con bé Phương vất vẻo trên bình xăng cái xe của "mẹ Nhã" đang nũng nịu đòi Hoàng một chuyện gì đấy. Hoàng chiều con bé kinh khủng, không bao giờ anh từ chối một yêu sách nào của nó. Có những tháng chị Nhã đi vắng liên tục khoảng mười ngày, con bé toàn ngủ tối với Hoàng. Con bé Phương không thân tôi. Nó nhìn tôi bằng đôi mắt to, là lạ e dè. Rồi tôi cũng biết sơ qua chuyện của Nhã. Hoá ra có những người học vấn như thế lại vô đạo đức. Hoàng bảo "Anh ta là người bình thường. Có đủ đạo đức theo tiêu chuẩn chung". Tôi phẫn nộ:
"Không thể phủi qua như anh được. Ðó là hành động của kẻ Sở Khanh".
"Ơn Chúa. Hay anh nói với em làm một seminar nhỏ về chuyên đề đạo đức vậy. Nếu em ở thế anh ta em sẽ cư xử như thế nào?"
"À, tất nhiên. Vâng, tất nhiên là em sẽ huỷ bỏ chuyến đi nước ngoài và cưới chị Nhã."
"Nhưng chị Nhã sẽ chắc chắn là không đồng ý. Trong một tình yêu cao cả thì không ai muốn người mình yêu lại tàn lụi sự nghiệp vì những lý do vặt vãnh".
"Ðấy là quan điểm của anh chứ không phải của chị Nhã. Chao ôi, tâm địa của đàn ông. Một con người ra đời lại là vặt vãnh".
"Chao ôi, thói nhỏ mọn của đàn bà. Một phó tiến sĩ ra đời lại không được coi là sự kiện".
“Anh thôi cái kiểu nói ấy đi, ngấy lắm. Ðược rồi, nếu chính anh là gã Sở Khanh kia, liệu anh thế nào?"
"Chúa đâu có cho anh cái năng khiếu tuyệt vời ấy".
"Ðừng có mà khôn lỏi, trả lời đi".
Hoàng bật cười hôn tôi. Có Chúa đằng nhà anh chứng giám, tôi tin Hoàng không bao giờ là con người như thế.
Rồi tôi với Hoàng cũng làm lành sau cái chuyện sinh nhật Mỹ Trúc. Tôi tha thứ cho cái tính hay đùa của anh. Hoàng trân trọng cảm ơn. Tôi cũng ưa hài hước nhưng phải là thứ uy mua chân chính. Trong nụ cười phải mang tính thâm sâu của trí thức, đừng nhạt nhẽo như một trò hề rẻ tiền. Hoàng cúi đầu rầu rĩ tiếp thu và sụt sịt hứa xin chữa. Tôi cố nhịn cười nhưng không nổi. Anh hôn tôi. Tức thật. Thắng được anh mà vẫn ấm ức. Tôi tự hứa là không thèm chấp với Hoàng. Chấp với anh có lẽ chấp cả đời. Khoảng đầu đông năm tám chín. Tâm, em giai Hoàng đi lao động xuất khẩu từ Ðức về. Tâm đẹp giai, tính cách rất đàn ông. Trông hai anh em không giống nhau lắm. Ở Hoàng thiếu dũng mãnh. Tâm nói chuyện với tôi cởi mở, sắc sảo thám dò. Có vẻ lo lắng như tôi sẽ làm Hoàng mệt mỏi. Chủ nhật của tuần liền sau, nhà Hoàng làm cơm. Tôi đến từ sớm đi chợ cùng út Phượng. Hoàng chịu trách nhiệm nấu nướng. Hoàng làm bếp khéo, tôi công nhận. Anh rất hãnh diện về điều này. Ði đâu cũng khoe. Một là tửu lượng, hai là tài pha nước chấm. Thật quá đàn bà. Bữa ăn xấp xỉ chục người. Ngoài gia đình Hoàng còn có một vài anh bạn của Tâm. Không khí vui vẻ. Mọi người ép tôi uống hết một ly rượu đầy. Tâm bàn chuyện xây nhà. Ðến lưng chừng bữa Hoàng ngỏ lời xin Tâm ít tiền để đi chơi xa. Tôi nuốt miếng thịt gà như nuốt cục than. Tâm cười, cởi đồng hồ đưa Hoàng. Mấy anh bạn Tâm cũng cười. Hoàng đeo đồng hồ vào tay vẻ mặt hý hửng.
"Anh Hoàng này, anh không sợ Tâm hiểu lầm sao".
"Thế em có hiểu lầm anh không".
"Em khác, em đã sống quá lâu với anh. Còn Tâm, vừa chân ướt chân ráo về. Anh ấy chắc không lạ những chuyện tiêu cực khi ở xa Tổ quốc. Hơn nữa, cuộc sống bây giờ rất phức tạp".
"Lạy Chúa. Em đọc quá nhiều tiểu thuyết tình cảm và chuyện vụ án đấy".
Bố mẹ Hoàng đều rất hiền. Có lẽ phải gọi là nhu nhược. Khi Tâm đi vắng, chuyện lớn chuyện bé đều do Hoàng quyết định. Nhưng tính Hoàng phiên phiến. Cả nhà cứ lay lắt mà tạm bợ sống. Tâm đi hết một năm thì đều đều gửi tiền về. Tháng, một cái xe đạp, vài ba tháng một cái xe máy. Gia cảnh đã khá nhiều. Hoàng dựa dẫm thành thói quen. Bây giờ, Tâm về nước, Hoàng chuyển giao ngay gánh nặng ấy cho em giai. Tâm vẫn cười. Hình như giống chị Nhã và tôi, Tâm không thèm chấp với Hoàng. Sự lông bông của anh ảnh hưởng nhiều đến tôi. Không phải ai cũng thông cảm được với Hoàng. Một thanh niên hai chín ba mươi tuổi đầu, sểnh một cái là ngửa tay xin từng đồng của bạn bè và gia đình. Hoàng đi làm thậm chí có một dạo cũng dịch sách. Rồi cái nhận bút còm ấy nhanh chóng hoà tan vào rượu. Càng lớn tôi càng phải nghĩ. Dù sao tôi cũng là chị cả của một gia đình đông em. Bố mẹ tôi, so với xã hội, tay trắng trên mọi phương diện. Người đàn ông phải là chỗ dựa chứ. Tôi sẽ nói thẳng với Hoàng. Tôi không thể chạy theo anh mãi được. Tôi khóc. Nước mắt ướt đầy trang nhật ký trắng tinh không viết được nửa chữ. Trời ơi, không hiểu tại sao em lại yêu anh.