Hiểm họa từ việc tự ý dùng thuốc phá thai
Các bác sỹ sản khoa cảnh báo việc tự ý sử dụng thuốc tránh thai có nguy cơ tử vong cao. Ở Việt Nam, tỷ lệ phá thai được đánh giá là cao so với khu vực và thế giới: 83/1.000 phụ nữ trong tuổi sinh sản.
“Mấy ca tử vong mới đây ở Mỹ do tự ý dùng thuốc phá thai ở nhà cho thấy báo chí nước ta cần tuyên truyền mạnh cho chị em về nguy cơ này” - Một bác sỹ ở BV Bảo vệ Bà mẹ & Trẻ em (Bệnh viện C) nói.
Với giá 7.000 đồng/viên Cytotec loại 200mg của hãng Pfizer tại các quầy dược ở Hà Nội hiện nay, một nữ sinh lớp 11 trường THPT huyện Từ Liêm, Hà Nội, nghe bạn bè cùng lứa mách bảo tự ý mua và mang về đặt vào cổ tử cung để đẩy cái thai mấy tuần tuổi ra ngoài.
Thuốc còn có tên gọi là Misoprostol và được dùng để điều trị bệnh dạ dày. Nhưng do thuốc còn có tác dụng co bóp tử cung, các bác sỹ dùng nó để giúp phá thai tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
Không may cho Phùng Thị T. là em bị băng huyết sau đó và cũng mấy cô bạn gái phát hiện bèn đưa T. đến gấp bệnh viện. Các bác sỹ bảo chỉ chậm thêm một chút chắc chắn T. không qua khỏi và trường hợp của em là để sảy thai giữa chừng, nhau thai ra không hết, gây nhiễm trùng nặng bên trong.
Điều đáng buồn là gia đình T. và nhà trường hoàn toàn không hay biết vì mọi việc đã ổn thỏa. Cơ sở điều trị cho T. là tư nhân nên họ cũng cam đoan giữ kín.
Do phá thai bằng thuốc vừa nhanh vừa kín đáo, một dược sỹ quầy dược ở Hà Nội cảnh báo, cửa hàng chị bán được khá nhiều. Chính chị cũng lo ngay ngáy mỗi khi thấy người mua là một cô hoặc cậu tuổi teen.
“Tôi hỏi các em, có em nói và có em không - DS Chung ở một nhà thuốc quận Đống Đa kể - Dù nói hay không, tôi đều khuyên các em không được tự ý dùng một mình mà phải đến cơ sở y tế.
Có em bảo sẽ đến. Song với cô bé T. vì sợ gia đình biết nên chỉ bảo bạn bè. Và cũng bạn bè em quay lại mua thuốc theo đơn kê của bác sỹ kể lại cho tôi chuyện suýt mất mạng kia”.
Theo Cục Quản lý Dược và Thực phẩm Mỹ (FDA), hôm 17/3/2006, thêm hai phụ nữ Mỹ tử vong sau khi sử dụng thuốc phá thai có tên gần giống với thuốc mà nữ sinh T. mua.
Tuy nhiên, thuốc phá thai Mifepristone có tên khoa học RU_486 này không có bán ở các quầy dược Việt Nam mà chỉ đang được sử dụng tại các bệnh viện phụ sản nước ta.
Tác dụng chính của Mifepristone là phá thai, gây sẩy thai đối với thai đến hết bảy tuần (49 ngày) kể từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng.
Năm 1988, tại Pháp, các bác sỹ từng cho phép sử dụng Mifepristone kết hợp với chất tương đồng của Prostaglandin để phá thai sớm. Thuốc được đánh giá tốt và phổ biến rộng rãi tại nhiều quốc gia như Anh, Mỹ, New Zealand, Trung Quốc, Canada, Nga, Tây Âu, và gần đây nhất là Thổ Nhĩ Kỳ và Việt Nam.
Do tự ý dùng như đối với em T. mới 16 tuổi, hai ca tử vong nêu trên, được biết, cũng do nhiễm trùng sau khi dùng thuốc. Điều đáng chú ý là, cũng tại nước Mỹ, bang California, trước đó, cũng ghi nhận được bốn trường hợp tử vong sau khi sử dụng thuốc phá thai Mifepristone.
Một bác sỹ ở Bệnh viện C cho biết, các nạn nhân khi dùng thuốc phá thai Mifepristone và bị nhiễm trùng thường là nhiễm trùng máu. Nhiễm trùng này do vi khuẩn Clostridium sordellii gây ra và độc đến mức, nếu không được cấp cứu kịp thời trong vòng 30 phút, nguy cơ tử vong rất cao.
Quản chặt
Ở nước ta, năm 2002 Bộ Y tế chính thức cho phép thực hiện phương pháp phá thai bằng thuốc tại các cơ sở y tế tuyến tỉnh và Trung ương. Hiện nay, trên địa bàn Hà Nội, thuốc Mifepristone đang được triển khai tại Bệnh viện C. Được biết, sắp tới, thuốc sẽ được sử dụng tại BV Phụ sản Hà Nội.
Rất may là thuốc chỉ được kê đơn bởi bác sỹ chuyên khoa về sản phụ khoa và được huấn luyện về phá thai bằng thuốc chứ không cho lưu hành ngoài thị trường.
Theo thống kê sơ bộ, tỷ lệ thành công của biện pháp phá thai dùng thuốc Mifepristone lên tới 96,9%. Tuy nhiên, các bác sỹ lưu ý, thuốc gây ra một số phản mạnh mẽ như đau co thắt dữ dội ở dạ dày, ra nhiều huyết. Ngoài ra, thuốc chống chỉ định với những người bị bệnh lý tuyến thượng thận, rối loạn đông máu, đang cho con bú, v.v...
Các bác sỹ lưu ý, tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc nếu không có chỉ định chuyên môn. Cách sử dụng thuốc là uống một viên Mifepristone 200mg dưới sự quan sát của thầy thuốc tại cơ sở y tế.
Sau 15 phút theo dõi mạch, huyết áp, tình trạng toàn thân, bệnh nhân mới được về nhà. Sau 48 giờ, bệnh nhân trở lại cơ sở y tế và được cho uống 400mg Misoprostol dưới sự quan sát của thầy thuốc. Bốn tiếng sau khi theo dõi mạch, huyết áp, tình trạng toàn thân, bệnh nhân mới được về với việc uống thêm thuốc giảm đau Paracetamol hoặc ibuprofen.
Sau khi dùng thuốc hai tuần, bệnh nhân phải khám lại để xác định xem đã sảy thai hoàn toàn chưa. Nếu sảy thai hoàn toàn không rong huyết, cần sử dụng ngay các biện pháp tránh thai thích hợp. Nếu thai đã sảy, còn ra máu, phải tiếp tục được theo dõi. Trường hợp thai vẫn phát triển, phải can thiệp ngay bằng thủ thuật.
Tai biến có thể xảy ra khi sử dụng thuốc Mifepristone là ra máu ồ ạt. Trong trường hợp đó, cách xử trí là nạo hoặc hút và cầm máu. Chính vì thế phương pháp này cần được tiến hành ở các cơ sở y tế có chuyên khoa sản.
(Theo Tiền Phong)