Mai Thanh Châu
CHÀNG LÃNG TỬ ĐA TÌNH
Xuyên qua một vùng Ngoại Ô nghèo khó, trên con đường Trần Cao Vân gập ghềnh sỏi đá năm xưa, hình ảnh một chàng trai cao gầy, mang vóc dáng nghệ sỹ, mái tóc hơi dài, chuyên chải bằng hai chiếc lược... tay, vẫn còn trong tâm thức của nhiều người quen biết.
Chàng trai ấy, ngày ngày kiếm sống cho bản thân và gia đình bằng những cuốc xe bò của một thời còn lạnh lùng cơ giới !
Khác với các thanh niên và những người lao công khác, trên chiếc lưng mang nặng dấu hỏi một thời mịt mù tương lai của chàng trai, thòi ra quyển sách. Nó như lá tấm bùa hộ mệnh nâng đỡ chàng trai qua cơn nguy khốn của cuộc đời. Vòng nặng bánh xe bò vẫn quay, bụi đường vẫn xông lên ngạt thở. Nắng qua những tháng ngày nghèo khó như gay gắt thêm bội phần.
Thế nhưng tất cả đều không át được nụ cười hồn nhiên, hiền hậu, vô tư đến dễ mến trước chiếc cần kéo xe bò nhẹ tênh sau khi giao hàng cho khách. Tại một góc khuất nơi bóng râm ven đường, chàng trai mở sách ra và đọc... Lại có lúc chàng trai ấy thẫn thờ như một triết gia, hí hoáy viết trên mảnh giấy đôi câu. Rồi vội nhét trả
sách vào lưng, lao vút đi cho kịp chuyến hàng.
Những dòng chữ viết vội ấy là những bài thơ tình cho em. GỞI EM. Gởi người con gái như xa, như gần, như thực, như hư của niềm an ủi riêng tư.
Với 35 bài trong tập thơ GỞI EM, tôi gọi Mai Thanh Châu là chàng lãng tử đa tình. Mà không đa tình sao được, khi một chữ em, một chữ tình tràn ngập trong không gian của thi phẩm.
Mẹ hiền xưa sinh ra em
Đời anh cơ cực giàu thêm vạn lần. (Gởi em)
Em đến đời anh thôi quạnh quẽ
Trong nỗi buồn, anh bắt gặp niềm vui. (Em đến)
Nhưng đó là niềm vui của một tâm hồn nghệ sỹ, của một trái tim đa sầu, đa
cảm, lãng mạn và đa tình. Niềm vui của một kiếp tằm ngắn ngủi.
Con tằm
Rút ruột thành tơ
Yêu em,
Anh viết thành thơ thành vần. (Thành vần)
Với Mai Thanh Châu chỉ có thế thôi. Không tham lam, không đòi hỏi gì nhiều. Nếu có cơ may gần gũi người con gái thì đó là sự gần gũi thánh thiện của một Thiên Thần. Không biết có phải vì thế mà Mai Thanh Châu thất bại trên tình trường ?
Tình yêu em đâu biết
Đã đến tự phương nào
Anh nhút nhát lắm sao
Gần nhau mà chẳng nói. (Mai em về)
Như một loài hoa lạ không cần sự phô phang, “hữu xạ tự nhiên hương”, với ánh mắt, với nụ cười và với những bài thơ âm
thầm chép gởi, có thể người con gái đã hiểu, hay ít ra cũng động lòng trắc ẩn trong những lúc Mai Thanh Châu cần có một niềm an ủi lớn hơn niềm an ủi của gia đình. Đó chính là niềm an ủi của tình yêu, của lứa đôi:
Ốm đau em hỏi han luôn,
Nỗi buồn riêng hóa vui chung cuộc đời.
Phận nghèo đầy mãi chẳng vơi
Có em anh lại nhìn đời sáng trong. (Nỗi buồn riêng hóa vui chung)
Chính vì nguồn động viên an ủi đó mà trong cái “phận nghèo đầy mãi chẳng vơi” Mai Thanh Châu đã tìm cách vươn lên bằng con đường học tập.
Nhưng ông Tạo vốn trêu ngươi. Hóa Công thường vô lý đọa đày những chàng thi sỹ. Ba lần thi. Cả ba lần đều ngậm ớt vì không có thời gian và điều kiện để ôn bài.
Cuộc đời là một cuộc hành trình dài. Cuộc hành trình bao gồm nhiều chặng phải đi qua. Mai Thanh Châu đã phải đi qua một chặng cùng với:
Hành trang vào đời
trông thật thảm thương
Dăm cuốn sách, chút tình... ghi trên giấy (Mai đây)
Với Mai Thanh Châu, sách luôn luôn là người bạn đồng hành tốt và thân thiện. Đó chính là nguồn an ủi của gã lãng tử đa tình, không danh, không phận cùng với vài ba cuộc tình che nón ra đi.
Nghệ thuật thơ của Mai Thanh Châu còn có chỗ chưa hoàn hảo. Nhưng nếu nói thơ hay cốt ở cái ý, cái tình-cái mà tác giả muốn mượn nó làm nơi dung dưỡng cho tâm hồn mình, tỏ bày niềm tin yêu vào
cuộc sống, vào con người, thì Mai Thanh Châu có thừa.
Cuộc đời của Mai Thanh Châu là cuộc đời lao đao, lận đận. Cuộc tình của Mai Thanh Châu là một cuộc tình dang dở với những ngang trái của cuộc đời. Một số đoạn thơ, một số câu chữ đọc lên khiến ta phải giật mình xót xa:
Mùa Thu chưa đến, em mang đến
Một lá vàng Thu rụng nhói tim. (Không đề)
Mà không nhói tim sao được khi:
Ngày mai em sẽ lấy chồng
Em vui bên chén rượu nồng vu quy
...
Ngày mai em có ngày vui
Trong tâm cảm có một người đắng cay. (Trả lại cho em)
Đắng cay lắm. Dang dở lắm. Đắng cay của cuộc đời và dở dang của cuộc tình. Nhưng dù đắng cay, dù dang dở, tất cả bây giờ chỉ là một quá khứ xa mờ...
Hình như khi chia tay với người, Mai Thanh Châu đã có dự cảm nói lời chia tay với cuộc đời khi viết trong đoạn thơ cuối cùng, của bài thơ cuối cùng:
Ngày mai mộng đẹp đầy trời
Em về bên ấy vui đời phấn son
Ngày mai ta mất, em còn
Quên đi mà sống cho tròn lứa đôi. (Trả lại cho em)
Mai Thanh Châu để Gởi Em lại cho đời và đặt dấu chấm hết cho mình sau một cơn bạo bệnh ở cái tuổi 26 (1965-1991) trong cuộc hành trình nhọc nhằn vì chuyện cơm áo.
Trân trọng với GỞI EM, đọc GỞI EM ta như thắp lên một nén nhang tâm linh thành kính với người quá cố. Để đâu đó như còn một Mai Thanh Châu - Chàng lãng tử đa tình.
-
Ngũ Hành Sơn, 20.10.2003
•Mai Hữu Phước
<bài viết được chỉnh sửa lúc 13.10.2006 20:30:21 bởi Ngo Huu Doan >