Ông Bill Clinton viết gì về chuyến đi Việt Nam?




Ngày 16-11-2000, ông Bill Clinton trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên đến thăm Việt Nam kể từ năm 1975.
Trong hồi ký 'My Life' mới phát hành, ông Bill Clinton viết về chuyến đi này như sau:

Sau chuyến đi Brunei, Chelsea và tôi đến Việt Nam cho một chuyến thăm lịch sử đến Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh (Sài Gòn cũ), và một địa điểm nơi người Việt Nam hợp tác cùng người Mỹ để tìm kiếm thi thể của những công dân Mỹ vẫn được xem là người mất tích trong chiến tranh. Hillary cùng tham gia với chúng tôi sau chuyến bay từ Israel, nơi cô ấy tham dự lễ tang của bà Leah Rabin.




Tôi đã gặp tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, chủ tịch nước, thủ tướng và chủ tịch ủy ban nhân dân TP. HCM. Chức vụ càng cao, có vẻ như nhà lãnh đạo càng mang ngôn ngữ của một đảng viên Cộng sản kiểu cũ. Nhà lãnh đạo Đảng, ông Lê Khả Phiêu, cố gắng dùng sự phản đối cuộc chiến Việt Nam của tôi để lên án những gì mà Hoa Kỳ đã làm là hành động đế quốc. Tôi giận dữ vì điều ấy, đặc biệt bởi vì ông ấy nói ra điều đó trước mặt vị đại sứ của chúng tôi, Pete Peterson, người đã là tù binh chiến tranh. Tôi nói thẳng với nhà lãnh đạo rằng mặc dù tôi không đồng ý với chính sách Việt Nam của chính phủ Mỹ, nhưng những người theo đuổi chính sách đó không phải là đế quốc hay thực dân, mà là những người tốt tin rằng họ đang chiến đấu chống chủ nghĩa cộng sản. Tôi chỉ vào Pete và nói ông ấy đã không trải qua sáu năm rưỡi trong nhà tù có tên Hà Nội Hilton vì ông ấy muốn đô hộ Việt Nam. Chúng tôi đã mở ra một trang mới với quan hệ bình thường hóa, thỏa thuận thương mại, và hợp tác song phương về vấn đề MIA; giờ không phải là lúc khơi lại những vết thương cũ. Vị chủ tịch nước, Trần Đức Lương, chỉ ít giáo điều hơn một chút.

Thủ tướng Phan Văn Khải và tôi đã thiết lập quan hệ tốt tại các cuộc họp APEC; một năm trước đó, ông ấy bảo tôi là ông cảm kích sự phản đối của tôi đối với cuộc chiến. Khi tôi nói là những người Mỹ không đồng ý với tôi và ủng hộ chiến tranh vẫn là người tốt và muốn tự do cho người Việt, ông ấy trả lời: “Tôi biết.” Ông Khải quan tâm đến tương lai và hi vọng Hoa Kỳ sẽ trợ giúp Việt Nam trong việc chăm sóc nạn nhân chất độc da cam và phát triển kinh tế. Viên chủ tịch ủy ban nhân dân TP. HCM, Võ Viết Thanh, nói chuyện như mọi viên thị trưởng Mỹ xông xáo mà tôi biết. Ông ấy khoe về việc cân bằng ngân sách, giảm biên chế, và nỗ lực để có thêm đầu tư nước ngoài. Bên cạnh các quan chức, tôi đã bắt tay với một đám đông gồm những người thân thiện đã tụ tập chào đón chúng tôi sau một buổi ăn trưa tại một nhà hàng địa phương. Họ muốn xây dựng một tương lai chung.

Chuyến đi đến địa điểm MIA (Người Mỹ mất tích) là một trải nghiệm không ai trong chúng tôi quên được. Tôi hồi tưởng về những người bạn học trung học đã chết ở Việt Nam, và về người đàn ông tôi đã giúp đỡ khi tôi ở Moscow năm 1970, người lúc đó đi tìm thông tin về con trai mất tích của mình. Những người Mỹ làm việc chung với người Việt Nam tin tưởng, dựa trên thông tin từ người dân địa phương, là một phi công mất tích, trung tá Lawrence Evert, đã rơi máy bay ở đây hơn 30 năm trước. Những người con giờ đã lớn của ông đi theo chúng tôi đến địa điểm. Ngập trong bùn sâu đến đầu gối cùng những người Việt Nam, những người lính của chúng tôi xẻ bùn thành những tảng lớn, đưa đến một kho gần đó và lọc nó. Họ trước đó đã tìm thấy một phần chiếc máy bay và bộ đồng phục, và sắp có thể xác định danh tính. Công việc được giám sát bởi một nhà khảo cổ học người Mỹ, một người cũng là cựu binh chiến tranh Việt Nam. Ông ấy nói đây là cuộc đào bới nhiều kết quả nhất trên thế giới. Sự cẩn trọng và chi tiết của công việc của họ thật đáng phục, cũng giống như nỗ lực giúp đỡ của người Việt Nam. Không lâu sau đó, gia đình Evert tìm thấy người cha của họ.

17 Tháng 7 2004 - Cập nhật 20h03 GMT
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/entertainment/story/2004/07/040716_clintonvietnam.shtml