THÀNH NGỮ - TỤC NGỮ VẪN C
Ct.Ly 01.04.2007 15:33:20 (permalink)
#1
    Ct.Ly 01.04.2007 15:34:28 (permalink)
    #2
      Ct.Ly 01.04.2007 15:35:37 (permalink)
      #3
        Ct.Ly 01.04.2007 15:37:12 (permalink)
        #4
          Ct.Ly 01.04.2007 15:38:14 (permalink)
          #5
            ban mai 04.04.2007 10:09:35 (permalink)
            CẬU ẤM CÔ CHIÊU
             
             
            Cậu ấm cô chiêu là ai vậy? Ấm” và “chiêu” là hai danh từ chỉ con quan.  Ngày xưa từ thời Lê , con các ông tiến sĩ được gọi là “chiêu” và được theo một trường riêng là “chiêu văn quán” . Còn ấm là chức tước do triều đình ban cho con cháu các quan từ ngủ phẩm trở lên, ấm tôn là cháu quan, ấm tử là con quan , ấm sinh là học trò con quan đã đỗ đạt có bằng , ấm thụ chị con quan ra nối nghiệp cha mà không hề qua sát hạch, tức là được đỗ “đặc cách” Tất cả đều gọi chung là cậu ấm. Như vậy “chiêu là danh từ xưng gọi trong gia đình (ví như Nguyễn Du thời còn đi học trong nhà trường gọi là “cậu chiêu” Bảy) còn “ấm” là danh từ gọi ngoài xã hội. Thêm nữa, “chiêu” có thể chỉ cả con trai lẫn con gái, còn “ấm” thì chỉ gọi con trai các quan mà thôi. Sau này “ấm” và “chiêu” còn chỉ cả con cái các nhà giàu có, quyền quý nói chung.
             
            Ngày nay, đôi khi con cái nhà quyền cao chức trọng cũng được gọi là Cậu ấm cô chiêu . Vì đồng âm với dụng cụ đun nước , khi các cậu “con ông cháu cha” ấy mà hư hỏng, dốt nát, thành ngữ trên chuyển sắc thái hài hước châm biếm và cậu ấm ấy được gọi là “cậu ấm sứt vòi”.
            #6
              ban mai 04.04.2007 10:24:44 (permalink)
              Cáo mượn oai hùm,
               
               
              Thành ngữ này vốn bắt nguồn từ một câu chuyện kể về sự gian ngoan, ma lanh của cáo đã khéo uốn ba tấc lưỡi để lừa con hùm (tên gọi khác của cọp).
               
              Có một con hùm đói mồi, đang lang thang trong rừng kiếm ăn, thì gặp ngay con cáo. Hùm sung sướng và chắc mẽm phen này được bữa no say. Nhưng con cáo gian ngoan đã nói với hùm rằng: "Này cái ông hùm ông hổ kia ơi! Ông đừng có mà ăn thịt tôi. Thượng đế đã giao cho tôi làm chúa tể muôn loại. Ông mà ăn tôi là làm trái ý của thượng đế ! Không tin, ông cứ đi đằng trước, tôi đi đằng sau, thử hỏi có co nvật nào trông thấy tôi mà không sợ? Và hùm đã làm theo. Quả nhiên, chúng đi đến đâu, mọi thú vật đều chạy tán loạn. "Sự thật" đó đã làm cho hùm tin lời cáo, và đương nhiên cáo đã thoát chết! Hùm có biết đâu rằng, những con vật kia sợ mình, sợ từ cái bóng của mình, chứ đâu có sợ cáo !...
               
              Trong dân gian, bên cạnh thành ngữ "cáo mượn oai hùm" còn có cách nói "cáo đội lốt hổ uy" với với nghĩa tương tợ nhưng ít dùng.
               
              Thành ngữ trên dùng để chỉ những hạng người ranh ma (như cáo), bản thân chẳng có gì, nhưng dựa vào uy danh, quyền lực của kẻ quyền uy để hù doạ người khác.
               
               
               
              #7
                ban mai 09.04.2007 19:15:37 (permalink)
                Cành vàng lá ngọc
                 
                 
                Cành vàng lá ngọc là thành ngữ phỏng dịch từ thành ngữ tiếng hán “Kim chi ngọc diệp” , và biến thể của nó là lá ngọc cành vàng cũng phỏng dịch từ “ngọc điệp kim chi” . theo Lục thiếp, thì “cành vàng lá ngọc” là con cháu đế vương (Đặng đức Siêu, Ngữ liệu văn học, Nxb.GĐ,1999,tr.185)
                 
                Trong văn thơ Việt Nam, cành vàng lá ngọc, hay lá ngọc cành vàng thường được dùng với nghĩa rộng hơn, không chỉ là con cháu đế vương mà chỉ chung con cháu dòng dõi vua chúa, quý tộc , dòng dõi nhà quyền quí, cao sang.
                #8
                  ban mai 09.04.2007 19:18:42 (permalink)
                  Cháy nhà ra mặt chuột
                   
                  Chuột là một loại động vật gậm nhấm, sống đời ẩn nấp trong hang hóc xó xỉnh,  thường xuất hiện khi không có người để kiếm ăn hoặc phá phách, gậm nhấm tất cả những thứ mà chúng thích.  Phá hại mùa màng, đục khoét nhà cửa vật dụng làm hang ổ. Nói chung chúng là một loại đông vật bất lợi đối với con người.  Không ai muốn trong nhà mình có loại động vật này. Thế nhưng muốn diệt trừ chúng không phải dễ, nhất là những nơi nhà cửa bề bộn, không kín đáo. Chúng luồn ngỏ này, lách ngõ kia … Trong những ngôi nhà ở thôn quê xưa, bước vào thấy vắng lặng tưởng chừng như không có con chuột nào! Nhưng ngộ nhỡ ngôi nhà bị cháy thì chuột chạy ra từng đàn, và đấy là lý do phát sinh thành ngữ cháy nhà ra mặt chuột.
                   
                  Trong nghĩa bóng của thành ngữ này, chuột tượng trưng cho thành phần xấu, thành phần phá hoại ngấm ngầm, mà mọi người không thể phân biệt khi chưa có chuyện. .. Lúc trong nhà có chuyện, hay trong một tập thể nào đó có vấn đề khó khăn nguy biến xảy ra, nhưng kẻ xấu mới lộ mặt. Và trong trường hợp đó người ta dùng thành ngữ: cháy nhà ra mặt chuột.
                   
                  Trong dân gian người ta dùng cách đốt rơm rạ um khói ở cửa hang để bắt chuột chạy ra.
                  <bài viết được chỉnh sửa lúc 09.04.2007 19:22:38 bởi ban mai >
                  #9
                    hoamattroi 03.11.2007 06:59:25 (permalink)
                    CHÍN CHỮ CÙ LAO
                     
                    Thành ngữ này thuờng dùng để chỉ công lao khó nhọc của bố mẹ. ( Cù là siêng năng, lao là khó nhọc). Chín chứ cù lao ấy là:
                     
                    Sinh : đẻ
                    Cúc: nâng đỡ
                    Phủ: vuốt ve
                    Súc: cho bú mớm lúc nhỏ
                    Trưởng: nuôi cho lớn
                    Dục: dạy dỗ
                    Cố: trông nom, săn sóc
                    Phục: xem tính nết mà dạy bảo cho thành người tốt
                    Phúc: giữ gìn
                     
                    Trong truyện Kiều có câu:
                     
                    Duyên hội ngộ, đức cù lao
                    Bên tình bên hiếu bên nào nặng hơn.
                    .....
                    Nhớ ơn chín chữ cao sâu
                    Một ngày một ngả bóng dâu tà tà.
                     
                    ( Theo Tiếng Việt lí thú )
                     
                          
                    #10
                      hoamattroi 03.11.2007 07:14:06 (permalink)
                      CỮ GIÓ TUẦN MƯA
                       
                      Theo cách chia thời gian ngày trước, một cữ là 7 ngày, một tuần là 10 ngày. Ngày nay vẫn còn nói: " Chị ấy mới ở cữ", tức mới sinh con được một vài cữ. Một tháng chia ra 3 tuần: thuợng tuần, trung tuần và hạ tuần. Câu này ý nói nhớ người thân đi xa vất vả.
                       
                      Não người cữ gió tuần mưa
                      Một ngày nặng gánh tương tư nột ngày.
                                                                       ( Truyện Kiều) 
                       
                       
                       
                       
                      #11
                        Chuyển nhanh đến:

                        Thống kê hiện tại

                        Hiện đang có 0 thành viên và 1 bạn đọc.
                        Kiểu:
                        2000-2024 ASPPlayground.NET Forum Version 3.9