成語故事:破鏡重圓 (Gương vỡ lại lành)
(
成語故事破鏡重圓不僅講述了一個優美的愛情故事,更反映出古人成人之美的美德。
陳朝太子捨人徐德言的妻子是後主叔寶的妹妹樂昌公主,才貌極為出色。徐德言當太子捨人的時候,正趕上陳朝衰敗,時局很亂的時期, 無法保證國家和個人的安全。徐德言對妻子說:“以你的才華和容貌,如果國家滅亡了,你一定會流落到有權有勢的富豪人家,恐怕我們 會永遠分離。倘若我們的緣分沒斷,還能相見,應該有一個信物。”於是徐德言折斷一面銅鏡,夫妻兩人各拿一半。他又同妻子約定說: “將來你一定要在正月十五那一天將鏡片在街上出售,如果我見到了,就會在當天去找你。”
等到陳朝滅亡了,他的妻子果然流落到越公楊素的家裡,楊素對她非常寵愛。徐德言流離失所,好不容易才來到京城。他於正月十五這天 到市場上尋找,果然有一個僕人模樣的老頭出售一片一半的鏡子,而且要價非常高,人們都嘲笑他。徐德言將老人帶到自己的住處,給老 頭吃飯,講述了自己的經歷。拿出自己那一半鏡子和老頭賣的那半面鏡子合在一起,並在鏡子上題了一首詩:“鏡與人俱去,鏡歸人不歸 。無復嫦娥影,空留明月輝。”
樂昌公主陳氏看到題詩以後,哭哭啼啼地不肯吃飯,楊素了解情況以後也非常傷感,派人將徐德言找來,決定將妻子還給他,並送給他們 許多錢物。聽說這件事的人沒有不贊嘆的。
楊素設酒宴為徐德言和陳氏餞行,並叫陳氏也作了一首詩:“令日何遷次,新官對舊官。笑啼俱不敢,方驗作人難。”然後陳氏和徐德言 回到江南,一直到白頭偕老。
Bài có nội dung tương tự, không phải bản dịch:
PHÁ KÍNH TRÙNG VIÊN
Câu thành ngữ này có xuất xứ từ "Bản sự thi – Tình cảm" của Mạnh Khởi triều nhà Đường.
Từ Đức Ngôn-môn khách của thái tử nước Trần thời Nam Triều và công chúa Lạc Xương là vợ chồng rất mực thương yêu nhau. Triều chính nước Trần lúc bấy giờ rất hủ bại, Từ Đức Ngôn đã đoán biết nước Trần đang ̣đứng trước thảm họa bị diệt vong, vợ chồng mình sẽ buộc phải chia lìa, nên ông mới dặn vợ rồi bẻ chiếc gương gẫy làm đôi, mỗi người giữa một nửa làm tin để sau này lại đoàn tụ với nhau.
Ít lâu sau, vua nước Tùy Dương Kiên diệt được nước Trần thống nhất miền bắc. Dương Tố là người có công trong việc tiêu diệt nước Trần không những được phong làm Việt Quốc Công, mà còn được nhiều phong thưởng, trong đó có công chúa Lạc Xương. Còn Từ Đức Ngôn thì đành phải chạy trốn. Tuy tình cảnh vợ chồng bị chia lìa, nhưng họ vẫn nhớ thương nhau da diết.
Ngày 15 tháng giêng năm đó, Từ Đức Ngôn đến một phiên chợ rất nhộn nhịp, thì thấy một cụ già đang ngồi bán một nửa mảnh gương đồng với giá rất đắt. Ông chăm chú nhìn kỹ thì nhân ra ngay đó là nửa mánh gương của vợ mình. Thì ra bà già này là người đầy tớ trong Dương phủ được công chúa Lạc Xương sai đem gương ra bán để tìm chồng mình. Từ Đức Ngôn liền viết một bài thơ nhờ bà cụ chuyển cho công chúa. Trong thơ đại ý viết: Gương và người đều rời tôi mà đi, nhưng nay thấy gương mà chẳng thấy người. Công chúa Lạc Xương sau khi đọc thơ và thấy mảnh gương kic của chồng, ngày nào nàng cũng đầm đìa nước mắt. Dương Tố biết được việc này thì vô cùng cảm động, bèn cho phép hai vợ chồng họ đoàn tụ và còn biếu tặng nhiều của cải.
Hiện nay, người ta vẫn thường dùng câu thành ngữ này để ví về việc sau khi vợ chồng lìa xa nhau hoặc tình cảm vợ chồng bị rạn nứt lại được đoàn tụ hòa hảo với nhau.