Chào các bạn
 
Về xứ ngàn thông
 
Từ phi cơ Boeing 757 đang chờ vào terminal 9 sân bay J. F K tôi bồn chồn trong lòng . Chuyến bay qua Helsenki khởi hành lúc 6 giờ , chỉ còn 25 phút để qua terminal 8 .
- Lẹ lên các con !

Hối hả chúng tôi xuyên qua các ngả rẽ trái quẹo phải , vứa đi vừa hỏi thăm hãng máy bay Finair . Nhân viên an ninh xem giấy tờ passport xong , hỏi lại  :
- Tại sao năm người có bốn vé  board pass.
- Tui không biết nữa , dưới Dallas họ làm sao bấm computer không ra vé cho con gái út tui .
 
Một bà nhân viên khác của hãng Finair cười nói  :
- Không sao đâu , để chúng tôi xem lại .
 
Cuối cùng chúng tôi đủ 5 vé lên máy bay và hấp tấp bước vào khoang tàu .  Đảo mắt tìm hàng ghế 23 , và chúng tôi cất hành lý trên khoang và ngồi chờ .
Ngòai cửa kính máy bay mưa nặng hạt làm mờ nhoè những chiếc máy bay đang chờ phiên ra phi đạo .  Sấm chớp nhoang nhoáng lên hiện rõ đám mây đen ùn ùn kéo đến .
 
- Đó , tui nói ông rồi , cứ cuống cuồng lên. Tui nói lúc ra khỏi máy bay hỏi mấy người gác cổng họ sẽ chỉ đường đến ngay chỗ này .
- Thì bà đi sau cả chục mét đâu có nghe tui hỏi thăm . Quẹo trái quẹo phải đi thẳng  rồi quẹo phải quẹo trái .
Bà nhà tôi còn giận hờn trên mặt :
- Ông biết không ?  Lúc còn ở trên máy bay tui lâm râm cầu nguyện xin Chúa cho chuyến máy bay đi Phần Lan bị hoãn lại , cho mưa bay sấm chớp đùng đùng mà tui biết trời như vậy thế nào cũng ngưng bay .
 
Tôi ngó bà nhà tôi với lòng hối lỗi , cộng với sự nghi ngờ phân vân. Có phải lòng tin của tôi không bằng đến hạt cát , đong đưa theo làn gió bão chăng .

- Hồi tháng trước tui đi nhổ răng , bác sĩ En biểu cái răng cấm này khó nhổ lắm , răng này ít nhứt cũng gần một tiếng , nào ngờ chừng 5 phút đã nhổ xong rồi . Ổng thở phào nhẹ nhổm : * Tui hỏi thiệt chị nhé , chị có theo đạo  không sao mà tui thấy môi chị cứ lắp bắp cầu nguyện chăng. Có hả , hèn chi . Răng đã mục lại gãy nữa , mà tui cũng không ngờ lấy nhanh như thế .
Ngó quanh quẩn trên máy bay Boeing MD 11 ,  tôi đoán hầu hết là người Phần Lan , tóc họ nhạt màu hơn với mái tóc mềm mại màu hung vàng nhàn nhạt.  Tiếng cô tiếp viên phi hành vang lên , tôi chợt nghĩ đến sự so sánh của bà chị vợ tôi khi nói tiếng Finnish nheo nhéo như chim cu  : * Chú biết không , hồi đó có ca sĩ T.A qua bên này ca , ổng giới thiệu là đến thành phố  Turku , ổng nói lộn Tô rờ ku bà con cười quá trời  ,  Bà chị tôi với giọng cười trong , chú biết không bà con bên này ít  , buồn lắm nên khi viết thư về thăm hỏi mẹ cha  : * Mây mù âm u , thầy bu kính mến *.  Phân nữa người bên này là người xứ Bắc . *
 
Bà nhà tôi nhìn vào giỏ xách tay ngần ngại :
- Chán quá chả có gì ăn .
- Thì ăn đỡ miếng bánh mì  xúc xích.
- Ăn từ sáng đến giờ ngán quá .
 
Sáng sớm tôi chạy ra tiệm donut đầu đường mua 1 tá  bánh mì sausage , quên khuấy làm bánh mì ốp la lên máy bay ăn .
- Sao bà biểu cứ lên máy bay hãng nước ngòai như Đức , Phần Lan thế nào cũng có ăn ngay. Toàn là mời nước không.
Bà nhà tôi chép miệng :
- Gía mà có được tô phở tái chín ngon biết mấy .
Cô tiếp viên người Phần Lan với mái tóc hoe vàng cười hỏi chúng tôi.
- Dạ , muốn dùng nước nào ?
Linda nhanh nhẩu hỏi lại :
- Thế bà có lọai nước nào uống , kể cháu nghe ?
- Coca cola , Sprite , Dr Pepper , nước suối .
- Pepsi được không ?
- Không có.
- Thôi cho cháu Sprite .
 
Tôi xem đồng hồ , máy bay bị đình hoãn hơn 2 tiếng. Trời tạnh mưa , từng đoàn chim sắt đang tiến dần ra đường bay chờ tới phiên . Ánh đèn xanh đò lập lòe thẳng tắp  trên sân.  Tiếng động cơ rú rền , cảnh vật bên hông chạy vụt về sau ,  phi cơ dang đôi cánh bay vào nền trời ảm đục của thành phố New York .
 
Viết tại thành phố Helsenki  vào buổi sáng ngủ chưa được vì lạ nhà .
 

Chào  các bạn
 

 
Ga xe điện ở Helsinki
 

 
Cảnh thành phố
 

 

 

 
 
Chúng tôi năm người theo đoàn hành khách đi tới chỗ lấy hành lý . Tới một phi trường lạ tốt nhất đi theo những người đi cùng chuyến máy bay . Hơn một tiếng chúng tôi đợi mãi không thấy các va li được cột giây ni lông đỏ chạy theo đường dây hành lý ra . Tôi đoán chừng có lẽ vì sự chuyển tiếp máy bay tại New York quá gấp nên hành lý bị chậm trễ lại . Ở đó cũng có vài hành khách người da trắng đứng chờ lấy đồ , ngơ ngác lớ ngớ như chúng tôi . Tôi bước tới quầy của nhân viên quan thuế Phần Lan hỏi thăm .
- Ông bà điền vào tờ đơn này , cứ đi về ngày mai thể nào nó cũng tới .
Chúng tôi không ngại gì với ba cái vật dụng linh tinh quần áo . Không có quần áo thay thì nhịn tắm một hai bữa cũng chẳng sao . Bà nhà tôi mặt ưu tư :
- Chỉ sợ ba cái vi cá , bánh phở , mì tươi tới trễ qua hai ba ngày hư thối hết .
Bà chị vợ tôi nhân dịp gia đình tôi qua dự đám cưới cháu Đ. con trai thứ ba mua dùm những món ăn đặc sản để đãi tiệc cưới mà các thứ này ở Phần Lan rất mắc mỏ .
Bên ngoài anh H. , anh rể bà nhà tôi cùng cháu Đ. đã chờ đợi đã lâu .
- Tưởng chú dì tới lúc 8 giờ , nào dè máy bay tới trễ hơn hai tiếng . Ủa hành lý đâu ?
Dù tôi cắt nghĩa lý do tại sao hành lý không tới , nhưng nét mặt anh H tỏ ra ưu tư . Ảnh chốc chốc lại gãi đầu :
- Nhà hàng đợi mình giao thức ăn cho họ nấu , giờ chưa có lấy đâu mà làm món súp vi cá đây . Thôi cứ về rồi mai tính sau .
Đường xa lộ hai tuyến vắng xe . Thông bên đường xanh lá vùn vụt thoắt chạy về sau . Trời tháng 7 nắng hanh vàng , gió hơi lành lạnh làm tôi có cảm tưởng về xứ Đà Lạt cũng với rừng thông xanh bạt ngàn . Những hàng chữ Phần Lan trên bảng chỉ đường màu xanh dương làm tôi tò mò .
- Utlos , Utfart nghĩa là gì vậy anh ?
Bọn con nhà tôi nghe đựơc chữ Utfart cười rần lên . Tôi hỏi tại sao .
- Con Út học trường con , nó mà fart ( đánh rắm ) thúi lắm .
Anh H. cười và giải thích :
- Hai chữ đó đều có nghĩa là Lối ra , hàng trên là tiếng Phần Lan dưới là của Thụy Điển .
Tôi hoàn toàn không biết tí gì về mấy thứ tiếng này . Dọc đường các bảng hiệu chỉ dẫn , và  tôi ngơ ngác đi vào một thế giới mới , lạ lùng .
 

 
Bến cảng thành phố Helsinki
 

 

 
Hoa nở rực rỡ trong công viên thành phố
 

 

Trên đường về nhà , tôi chợt hỏi anh H. :
- Xe này còn mới quá , bao nhiêu miles rồi anh ?
- Bên này tính theo cây số , lúc tôi mua xe đã 50 ngàn , À ! Hình như là hai chục ngàn tiền Euro .
 
Tôi lẩm nhẩm tính , hai chục nhân 1,3 . Ui chao ! Xe Toyota vậy mà 26 ngàn đô .
- Mắc quá nhỉ . Xe này  bên Mỹ chừng 13 ngàn đô . Xe số tự động phải không anh ?
- Không , bên này đều chạy số tay . Mùa đông băng tuyết dùng số tay mới điều khiển xe được . Thi lái xe bên Phần Lan khó khăn lắm , nhất là làm sao thắng xe trên đường  trơn trượt . Tôi thi hai ba lần cứ bị rớt về môn này . Lần cuối cùng khi thấy  ngọn cờ phất là tôi đạp mạnh một cái , tới đâu thì tới , nào ngờ xe quay mấy vòng đứng lại đúng tiêu chuẩn , thế là tôi đậu .
 
Về cái khoản này bên Mỹ tôi chưa nghe nói qua . Hàng năm vào mùa đông bên Texas , đường thỉnh thoảng đóng đá , ngoài đường xe cộ va đụng vào nhau tơi tả .
 
Xa lộ hai len (lane) từ phi trường Helsinki về tỉnh Kerava có nơi cho chạy 100 km giờ , có chỗ cho chạy 80 cây số giờ . Hai bên đường những hàng thông , cây cáng lò (birch) cao vút chen chúc ngả nghiêng theo làn gió . Gió mát mùa hè làm tôi khoan khoái , hít thở mùi không khí mới xứ Finland .


 
Một họa sĩ người Phần Lan đang vẽ ảnh chân dung

 

Gia đình anh chị ở một chung cư ba phòng khá rộng rãi , nhà sạch sẽ gọn gàng ngăn nắp . (Khi về Mỹ bà nhà tôi mới quét dọn phòng khách được nửa tiếng , trông thấy con Linda đã bày mấy thứ đồ chơi ra .
- Con xem con Vân Anh , nó ở nhà ông ngoại nó có bày đầy ra đâu .
- Tại má không biết , ở nhà nó cũng bầy đầy ra nhà .
- Nó mới có ba tuổi , còn con năm nay 8 tuổi sao phân bì  với nó , thứ hai nó là cháu  gọi con bằng dì .
- Con biết , nhưng con vẫn là út trong nhà , phải không má ?  )
- Nhà này anh chị mướn chừng bao nhiêu ?
- Bảy trăm Euro , tiền điện trăm mấy . Có điều lúc trước kinh tế khá giả nhà nước trả hết , bây giờ mình phải trả phụ thêm tháng mấy chục .
 
Tôi gật đầu nhìn quanh nhà bếp . Lò nấu điện , chỗ rửa chén , tủ đựng chén bát màu gỗ sơn trắng sạch sẽ .
- Mấy thứ này trông còn mới quá , của anh mua à ?
- Không , của chung cư , hư cái nào mình bảo họ thay . Chỉ có cái máy rửa chén là của tôi .
 
Nói nãy giờ miệng hơi khát , tôi cười hỏi :
- Nhà anh có nước uống ?
- Chú uống bia ?
- Dạ , không .
- Nước ngọt Cola ?
- Dạ , không ?
- Nước suối nhưng loại này có gas .
 
Mùi vị nhàn nhạt cộng thêm hơi gas làm tôi nghĩ đến ly nước sô đa chanh đường mà hồi bé hay mơ tưởng đến mỗi khi khỏi bệnh cảm sốt .
- Anh không có nước lạnh ?
- Vậy thì chú uống nước vòi (tap water) , nhưng chú mở qua bên phải cho thật lạnh .
Uống vào một hơi tôi cảm thấy nước ngòn ngọt , mát lạnh không có một tí mùi vị javel tẩy trùng như nước vòi bên Mỹ .
- Chà , nước này còn ngon hơn nước suối Ozark nữa .
 
Bên cạnh con Linda uống bốn năm ly nước :
- Ngon quá bố .
- Vậy con luôn đây , không về Mỹ nữa nhé .
- Á à .
Nó nói á à có nghĩa là Không , nhưng ý nhẹ hơn .

Bên kia bưu điện thành phố Kerava là dãy chung cư . Ở giữa là xe điện chạy nối liền các tỉnh và Helsinki .
 

 
Vài dãy phố quanh thư viện thành phố
 

 
Một khu chợ bán thực phẩm
 

 

 
Xăng mắc bạn muốn mua xe đạp ư  ?
 

 
Ở đâu đây , mùa này ngoài đường , chợ bày bán những trái dâu đỏ , dâu xanh , dâu hồng mận và đậu Hòa Lan . Các thứ này ăn sống , không chấm muối chấm đường gì hết .
 

 

Chào các bạn
 
Buổi chiều hôm đó tôi theo mấy đứa cháu ra ngoài phố . Chung cư đường Puualhonpolku tiện lợi ở chỗ bước ra nhà ga xe điện  chừng một phút .Thật là vất vả khi mùa đông tuyết rơi trăng xóa , ngập tới đầu gối mà phải lội bộ ra nhà ga , đã vậy gió còn thổi vù vù qua mang tai .
 
Vừa bước ra khỏi đường hầm để qua bên kia nhà ga , tôi chợt thấy cả trăm chiếc xe đạp xếp hàng  bên cạnh Ty bưu Điện thành phố Kerava . Mới đầu tôi tưởng thiên hạ đậu xe rồi đi uống cà phê  như ở Việt Nam , nhưng khi qua đến nhà ga ở Hòa Lan  có người cắt nghĩa họ đậu xe ở đó để lên xe điện đi đến thành phố khác . Khoảng 6 giờ chiều trời rất mát mẻ , ngay chính những con đường trung tâm người qua lại rất ít . Thành phố Helsinli cư dân khoảng hơn một triệu người , riêng thành phố này ở tỉnh nhỏ chừng hai chục ngàn người .
 
Một cửa hàng siêu thị nằm ở góc phố mà tôi phỏng đoán vì xem bảng hiệu Supermart . Giá cả đồ ăn thức uống nhìn vào muốn bật ngữa . Thịt đùi bò 25 Euro một kí , cá hồi salmon phi lê 20 E một kí , cá nục 10 E/kg . Rau trái hoa quả thứ nào cũng đắt gấp đôi nơi thành phố tôi ở . Táo gala loại ngon to
ở Kerava 4 E/kg . Đa số các mặt hàng cũng giống như bên Mỹ , có điều nhãn hiệu bao bì viết bằng chữ Phần Lan .
 
Lững thững ra ngoài tôi chợt thấy một cô gái Phần Lan tóc nhạt màu đứng bên cạnh sạp bán trái cây . Dâu đỏ Strawberry , dâu xanh blue berry , mận hồng bingo cherry và trái đậu Hòa Lan snow pea  . Thứ này ăn sống không quen sẽ cảm thấy mùi vị hơi tanh  , nhưng nếu a(n quen bạn sẽ cảm thấy
nó ngon miệng ,  nhai dòn sừng sực pha lẫn  vị ngọt của trái . Dâu xanh berry , người Phần Lan gọi là mustikka , tròn nhỏ hơn viên bi hình bầu dục mầu xanh đậm , vị chua  . Giá bán chừng 4 E / 1 lít .
Cô cháu tôi nhìn tôi đứng tần ngần bên hàng hàng trái cây , bèn nói :
- Trái này giàu vitamin C . Loại này họ trồng trong vườn . Loại dâu rừng nhỏ hơn nhưng mùi thơm hơn . Vào mùa hè người ta vô rừng lái xe  xúc hái đem về bán . Có gia đình đông con cả tháng kiếm được vài ngàn Euro .
- Thế dễ hái không cháu ?
- Nó thâm thấp như vầy nè chú . Cây mọc cao hơn mặt đất chừng hai ba tấc gì đó . Muốn hái nó  phải quì  lê xuống đất , dùng cây xúc mà xúc  vào rổ . Đầy cho lên xe , về nhà lựa lại lá , rễ cây , trái nào dập thì bỏ đi .
 
Tôi nghĩ thầm , xúc được vài chục kí dâu . Lê lết từ sáng đến tối . Cỡ tuổi như tôi bò chừng vài chục thước lưng mỏi gối chồn hốt chừng  nửa kí là muốn kêu tắc xi đi về.
- Dâu dễ tìm không ?
- Không dễ đâu , mình phải chạy xe đi kiếm lòng vòng trong rừng . Có chỗ người khác hái rồi mình phải qua mảng khác tìm.
 
Hàng cây thông sừng sửng vươn trên trời cao , chen chúc nhau đua với ánh sáng chiều . Tôi mường tượng đến những con gấu , chó sói đang chờ đợi để xực những người hái trái dâu như tôi .
- Trong rừng không có thú dữ đâu . Ở xứ này khí hậu lạnh lẽo . Mùa đông trừ hai ba chục độ C , chả có con nào sống nổi .
Gần 11 giờ tối trời vẫn còn sáng , trong giấc ngủ chập chờn lạ nhà lạ cửa . Tôi chợp mắt mơ màng , chợt tỉnh giấc vì ánh sáng chói lòa vô mắt . Kim đồng hồ chỉ 2 giờ sáng .
 
TS 8.10.06
Chú thích  :  E : tiền Euro = US Dollar 1.27

http://en.wikipedia.org/wiki/Blueberry
 

Chào các bạn
 
Cố gắng dỗ giấc ngủ nhưng cũng chỉ đến 5 giờ sáng , tôi phải bò dậy , và làm vệ sinh cá nhân . Tôi có một tính tốt (?) cứ thức dậy là phải kiếm cái gì cho vào bụng . Tủ bếp nhà ông anh nhiều quá nên lục lọi mãi chưa kiếm được gói mì .
 
Tiếng anh H. vọng đằng sau tôi .
- Tìm mì ăn hả ? Để tôi lấy cho . Sao không đợi một tí cháu nó đi mua bánh mì về ăn sáng .
Tôi cười và trả lời :
- Tí nữa thì ăn tiếp lo gì .
 
Khoảng chừng vài tiếng cháu Đ. mang về vài chục ổ bánh mì . Thoáng nhìn qua tôi nhìn nó giống như ổ bánh mì trên phi cơ hãng Finnair  hình bầu dục  to bằng bàn tay đàn ông , màu hơi xám nâu . Khi nhai cảm thấy cứng , không giòn như bánh mì Việt Nam .
 
- Chú ăn thử bánh mì Phần Lan thấy sao ?
- Em thấy nó không ngon , ăn nó ram rám làm sao đó .
- Bánh mì đen nó làm bằng lúa mạch (rye) . Ăn rất bổ , rất tốt cho những người bị bịnh tiểu đường .
- Ủa , ngày xưa em có nghe anh chị mở tiệm cà phê ở Helsinki mà , bán khá không ?
 
Anh H. cười :
- Mả mẹ mấy thằng Tây , mình bán bánh mì kẹp thịt dăm bông , chả lụa , mẹ nó vất hết thịt đi , chỉ để lại mấy miếng dưa chua . Bán chả giò chiên , nó không ăn nóng để nguội mới ăn . Ăn xong nó chê sao chả giò không giòn . Tôi tức mình dẹp không bán nữa , đúng ra các cháu lớn rồi chúng nó bận học hành , nên thôi .
- Sau đó anh chị làm giò lụa bán ?
- Thì ở không chẳng làm gì , ai đặt gì thì làm nấy . Mỗi tuần được mấy kí giò . Tôi chỉ biết xay giò thôi . Bánh cuốn , chè , đậu hũ , chả giò thì chị làm .
- Sao chỉ hay vậy ? Hồi năm 80 lúc em lấy nhà em , chỉ lúc nào cũng tay bồng tay bế . Cháu Huê lớn mới có hai tuổi khóc đòi ăn , chỉ đưa chai sữa đổ đầy nước trà cho nó uống . Vậy mà cháu Huê ngoan thiệt , bú hết chai nước trà rồi ngủ ngon .
 
Tôi vừa dứt câu , nghe tiếng bà chị vợ đằng sau :
- Nói xấu tôi gì đó .
- Hai anh em đang khen chị nấu món nào cũng khéo .
Chị H. cười :
- Bên này nấu dở cũng thành ngon . Tiệm tùng ở Helsinki  có mấy cái đâu , vừa mắc lại vừa không ngon . Ở đây cũng có vài người biết tráng bánh cuốn nhưng phải lấy giò chả  của tôi . Chú biết không , ở Việt Nam thịt xay giò phải là thịt còn tươi , bên này thịt đông đá lại không dùng hàn the , mình phải biết chế biến cách xay giò ăn vẫn ngon .
- Thì hồi đó chị có chỉ cho em làm thử rồi , xay cả mấy kí thịt . Cuối cùng cho chó nhà hàng xóm sơi hết .
 
Trời đã sáng hẵn , bà con bên bà xã tôi quây quần bên bàn bếp , ngồi uống cà phê ăn sáng . Cháu Vân Anh lên 3 tuổi , cháu ngoại chị H. bước tới bàn , giơ tay định lấy miếng bánh mì .
- Sao cháu không mời mọi người ?
Bé Vân Anh phúng phính miệng chào :
- Dạ , mời ông Áng , ông Binh , ông ... , cháu mời bà Toa , bà M. , bà ... cháu mời dì Thy, dì Kim , dì Linda , dì ...
Bà nhà tôi cười , ngắt lời nó :
- Thôi cháu chào một lần thôi , cháu mời các ông , các bà là đủ rồi . Mời hết mọi người bao giờ mới xong .
 
 

 
Một cửa hàng ở Helsinki bán máy ảnh hãng Canon .
 

 

 
Các dinh thự , thương xá quanh trung tâm thành phố
 

 
Mùa hè ấm áp dân Phần Lan ra góc phố ăn uống tán dóc
 

 
Một góc công viên thành phố

 

Chào các bạn
 
Trong chuyến buýt bao thầu đưa chúng tôi ra nhà thờ chính toà ở Helsinki làm lễ cưới cho cháu Đ. , tôi gặp ông Bi và chuyện trò .

- Anh qua Phần Lan lâu chưa ?
 
Ông Bi trạc 50 tuổi nước da hồng hào rắn rỏi , mỉm cười :
- Tôi qua đây năm 79 là một trong người Việt đầu tiên định cư xứ này .
- Hình như anh có vợ người Phần Lan , có hai cháu gái lên 5, 6 tuổi rất xinh . Tôi xin mạn phép được hỏi anh là hai vợ chồng anh có trục trặc về vấn đề ngôn ngữ , ăn uống gì không ?
 
Ông Bi cười nói :
- Mới qua tôi biết chút tiếng Anh , từ đó vô trường học tiếng Phần Lan , học nghề sửa xe hơi . Bà nhà tôi cũng dễ tính , đâu cần phải diễn đạt nhiều .
- Thế có khi nào gia đình anh cãi nhau không ?
- Thỉnh thoảng cũng có , nhưng mà lúc đó khi nóng tôi chửi nó bằng tiết Việt , mới đầu nó không hiểu sau cũng hiểu hết .
- Nghĩa là sao ?
- Thì mình chửi nó bằng tiếng Đan Mạch , nó sủa lại bằng chữ Na Uy lại.
- Ăn uống ra sao ?
- Thì gặm bánh mì suốt chứ sao . Khi nào thèm đồ Việt Nam ghé qua nhà anh chị H. nè . Chỉ nấu bún bò Huế ngon lắm  . Bà nhà tôi và hai cháu cũng thích ăn . Thế anh chị qua đây chơi lâu không ? Mấy ngày à , qua Phần Lan phải qua mùa đông , cảnh rất đẹp rừng thông tuyết trắng xóa , rồi có thể lên miền bắc chơi trượt tuyết . Nhưng mùa hè anh chị có thể lên Na Uy , à chỗ Nordcapp người ta lên đó ngắm cảnh mặt trời lặn . Vào tháng 7 mặt trời vừa lặn xuống lại đi lên liền .
- Lái xe mất bao lâu hả anh ?
- Bảy tám tiếng gì đó .
 
Theo Wikepidia , Nordcapp ( North Cape ) Mũi cực bắc thuộc đảo Mageroya thuộc miền bắc nước Na Uy (Norway) . Chiều cao của mũi 307 mét , rất dốc và được coi như là điểm cực bắc của châu Âu . Tọa độ là 71°10'21?N, 25°47'40?Ẹ  . Tuy nhiên một điểm gần đó mũi Knivskjellođen cao khoảng 1500 mét nằm xa hơn cũng về phương bắc . Và bây giờ hai mũi này được coi như là miền đất cực bắc của châu Âu , Cape Nordkinn (Kinnarođen).
 
Mũi North Cape được khám phá bởi nhà thám hiểm người Anh , Richard Chancellor vào năm 1553 khi ông ta tìm đường qua châu Á bằng ngõ đông bắc . Ngày nay nó nổi tiếng với những  vòm đá cheo leo hiểm trở nối liền với đồng bằng . Hai nhân vật nổi tiếng có ghé thăm là Vua Oscar II của Na Uy và vua Thái Lan Chulalongkorn  năm 1907 .
Hiện nay North Cape là một điểm du lịch nổi tiếng và cũng có thể nói rất mắc mỏ của miền cực bắc nước Na Uy .
 

 

 
Midnight sun at the North Cape
 

 
North Cape (foreground), Knivskjellodden (background)
Hình lấy từ Wikipedia
 
http://en.wikipedia.org/wiki/North_Cape,_Norway

 

Chào các bạn

Sáng Chủ Nhật 16.7 gia đình chúng tôi và và vài đứa cháu ra phi trường Helsinki để bay qua Đức .
Mấy cô tiếp viên hàng không hãng German Wings trông thấy nhóm người chúng tôi có vài đứa nhỏ bèn cho vào đợi trong khu vực chuẩn bị lên máy bay . Ở đó có mấy chục cái ghế ngồi ngổn ngang với đám học sinh tóc vàng tóc hung . Bọn chúng trai gái trạc tuổi 12 , 13 cười đùa vui vẻ . Bà nhà tôi liếc nhìn bọn chúng , khẽ hỏi :

- Ông có biết bọn học sinh người nước nào không ?
 
Âu châu tôi mới đi lần đầu , gặp người Phần Lan họ cũng na ná như người Mỹ . Tôi lắc đầu và quay sang hỏi đám bọn tôi :
- Có ai biết không ? Không hả ! Bây giờ Linda con cứ la to lên "Achtung ,Achtung . Nếu như bọn học sinh quay lại nhìn mình , thì đúng là dân Đức . Còn không là người Phần Lan .
 
Ai nấy đều cười , đều quay lại nhìn Linda .
- Con không nói đâu , mà Achtung nghĩa là gì vậy bố ?
- Là Chú ý , chú ý ! Attention đó con .
 
Chúng tôi vào trước , ưu tiên chọn ngay hàng ghế đầu tiên . Bà nhà tôi thắc mắc :
- Đi máy bay tốt nhứt ngồi hàng giữa . Hàng đầu thì ồn , hàng cuối thì máy bay lắc .
Tôi an ủi :
- Hành khách họ đã vào chỗ hết rồi . Lần sau tha hồ bà chọn .
 
Máy bay lăn bánh từ từ ra phi đạo . Ánh nắng bên hông cửa máy bay rọi chói chang ,  bà nhà tôi giơ tay kéo miếng chắn bên hông xuống . Bà tiếp viên người Đức vội ra dấu và nói với tôi bằng tiếng Anh giọng Đức :
- Nói với bà vợ ông không được kéo màn chắn xuống .
 
Bà nhà tôi chưng hửng , nhìn cô tiếp viên tóc hung vàng mắt đang nghiêm nghị nhìn chúng tôi .
- Tui biết rồi ông , muốn phân biệt người Đức và người Phần Lan dễ lắm .
- Làm sao biết hả bà , người Đức mắt họ xanh hơn chăng ?
- Không , nhìn người nào giông giống như ông Hít Le thì đúng là người Đức một trăm phần trăm .
Bạn muốn biết về nước Đức , xin bấm vài đây :
 
http://en.wikipedia.org/wiki/Germanic_race
 
 

 

 

 
Một vài căn nhà Phần Lan với mái dốc , có thể vào mùa đông tuyết rơi nhiều sẽ không giữ tuyết băng trên mái .
 

 
Cánh hoa thược dược trong công viên thành phố Helsinki .

Những hình ảnh của Phần Lan rất đẹp

Chào bạn LangThang
 
Chào các bạn
 
Đường qua xứ Đức
 
Hãng máy bay German Wings không chiêu đãi thức ăn và nước . Một miếng bánh pizza nhỏ như bàn tay tôi 5 đồng Euro , một lon cola 2 Euro .  Chúng tôi tới phi trường Kohn -Cologn  vào khoảng 3 giờ chiều . Vừa ra chỗ lấy hành lý đã có hai đứa cháu chờ sẵn tự lúc nào . Một trong hai người có bà vợ đi theo nhóm chúng tôi bay từ Phần Lan về Đức hỏi han :
- Em đi máy bay có mệt không ?
Bà vợ dấm dớ :
- Không , có gì mà mệt , tui đi qua bển hoài. Ở nhà ông có nấu hoành thánh chưa ?
 
Xe lòng vòng một lát đã ra tới Autobahn , xa lộ chạy không giới hạn vận tốc . Đường xa lộ 3 tuyến (lane) rộng như xa lộ Mỹ , từng đoàn xe lao vụt với vận tốc 180 đến 200 cây số ở tuyến bên trái . Tuyến phải thường dành cho xe vận tải và xe chạy chậm hơn . Xe Mercedes Wagon của người cháu thuộc loại xe nhỏ nên khi phóng với vận tốc cao như thế tôi cảm thấy xe hơi bị rung và tay lái hơi bị đảo . Thỉnh thoảng cháu tôi cứ phải nhấp thắng luôn .Tôi chợt hỏi cháu tôi , Nghi :
- Thường bao lâu xe bên Đức phải thay thắng xe hả cháu ?
Nghi ngập ngừng rồi chắt lưỡi :
- Chừng khoảng 20 ngàn cây số .
- Chú có người bạn bên Mỹ , xe ổng chạy trên trăm ngàn mai (miles) cũng chưa thay .
- Sao vậy chú ?
- Ổng chạy xa lộ không , ít khi nào thắng lắm .
 
Viết tới đây tôi chợt nhớ đến một bạn trên nét , cô biểu rằng :" Nghe bên Mỹ xe " hun " nhau hoài, tốn tiền sửa xe, còn tốn bảo hiểm nữa...bên này cho chạy líp ba ga, có vô thì vô....nghĩa địa tốn tiền có 1 lần hà...." , nghĩ tới đây tôi cứ tủm tỉm cười .
 
Đôi khi tôi thấy đoàn xe nối đuôi phóng trên xa lộ cứ đỏ đèn đít vì cứ phải nhấp thắng luôn . Người nào yếu tim chớ ra tuyến trái mà chạy . Trên xa lộ những bảng chỉ đường hơi khác với bên Mỹ , ngoài ra còn có những địa danh về tỉnh , thành phố Đức Dossedorf , Oberhausen ,  Dortmund - Bielefeld - Minden - Hanover - Braunschweig - Magdeburg  ... Chúng nó nhìn rất xa lạ , nhưng chắc chắn chữ AUSFAHRT rất quen thuộc với mọi người , lối ra khỏi xa lộ (Exit) . Nó na ná như chữ Utfart của Thụy Điển .
 
Xa lộ khởi nguyên từ nước Đức . Khi đó Tổng thống Dwight Eisenhower còn là Tư lệnh Lực Lượng Chiếm Đóng tại US. Occupation Zone (based in Frankfurt-am-Main) sau Thế Chiến thứ hai đã xem xét ý tưởng đó và sau đó ông ta ra lệnh xây Hệ Thống Xa lộ Mỹ vào năm 1956 . Hệ thống này gần giống như xa lộ Autobahn , với mục đích cho sự vận chuyển xe cộ thật mau lẹ , không  xử dụng đèn đỏ hay bảng ngừng stop . Autobahn đầu tiên của Đức hoàn thành vào năm 1932 giữa thành phố Cologne và Bonn .
Ngày nay hệ thống Autobahn xa lộ Đức với chiều dài tổng cộng 12000 cây số , đứng hàng thứ ba sau Mỹ và hệ thống Xa Lộ , National Trunk Highway System (NTHS) của Cộng Hòa Nhân Dân Trung Quốc .
 

 
Hình trên lấy từ nét Wikimedia
 

 
Cây sồi tím đỏ trên ngõ nhà Đức .
 

 
Vài bông sứ đỏ
 

 
Khi loay hoay chụp hình mấy bông hoa nhà hàng xóm Đức gần nhà bà chị tôi . Bà chị tôi gọi ơi ới : " Chú đừng qua bên đó , người Đức họ không thích ai tò mò nhà họ . "
 
Tung Son
 

Chào các bạn
 
Sát hàng rào vây bằng cây thuộc bài , vài chậu cây bonsai , hoa thược dược . trúc vàng trong nắng chiều hanh vàng . Gió nhè nhẹ tươi mát . Bên cạnh nhà kiếng một vài nhánh hồng Hương Vân (Fragrant Cloud) tỏa hương thơm ngát cả khu vườn .
 

 
Nhà nhìn từ đằng sau
 

 
Một góc vườn
 
Bình , một cậu thanh niên quen với gia đình từ ngày gia đình qua Đức . Chị vợ tôi giới thiệu :
- Đây là anh Bình nhà ở đầu ngã tư ông Tạ , con bà Bông bán chả .
 
Tôi lắc đầu không biết , miệng cười và bắt tay chào hỏi .  Bình khẽ vuốt mái tóc đẹp , nói :
- Vườn nhà anh chị bên Mỹ có đẹp như nhà chị M. không ?
 
Con bé Linda nhà tôi nhanh nhẩu :
- Nhà má cháu xinh lắm , có trồng nhiều thứ rau . Mỗi góc mỗi chút .
Cậu Bình nhíu mày cười :
- Nhà mà trồng rau làm sao đẹp được cháu .
- Sao vậy chú ?
 
Tôi cắt nghĩa cho con nhà tôi , hôm qua mớ rau muống má trồng trong chậu , hôm nay má cắt rau để luộc xào . Ngọn húng quế tươi xanh má bẻ vào làm món rau sống . Má tỉa chỗ này má cắt chỗ kia , vườn rau làm sao mà xinh đẹp đuợc . Đã từ lâu tôi ra vườn ngắm mãi , trông nó làm sao ấy .
 

 

 
Cái hồ nhỏ nuôi cá kiểng , tạm thời bầy con nít dùng làm hồ bơi.
 
- Chị M. ơi ! Nhà chị hình như có cái hồ bơi , nhưng sao nó nhỏ vậy ?
- Cái đó lúc trước tôi xây định làm hồ nuôi cá kiểng . À , để xem tôi mua hết mười mấy con cá Koi (chép vàng) . Mấy chục đồng một con .
- Đâu hết rồi chị , chị chiên ăn hết rồi sao ?
- Nói bậy nè , chú coi khu rừng bên hông nhà . Ở đó có mấy con cò nó bay sang nhà tôi mò hết đám cá vàng của tôi . Bọn trẻ nhà tôi tức lắm , rình lấy ná bắn mãi mà không được . Có một con còn sống sót , nó khôn lắm . Chỉ khi nào tôi cho nó ăn để tay xuống mặt nước , nó mới mò lên rồi nó nằm trong lòng bàn tay tôi .
- Ủa , em đâu thấy nó ?
- Tôi đem nó đi gởi nhà hàng xóm rồi .
Chín giờ tối trời tháng 7 hơi lành lạnh , tôi vội vàng lấy áo khoác jacket mặc vào .
- Trời này mà lạnh chú ? Chú bự con thấy mồ mà .
- Ừ , những người mập chịu lạnh dỡ lắm .
 
Chúng tôi ngồi quây quần bên chiếc bàn gỗ bên sân sau , cùng kể chuyện tâm tình những ngày tháng còn ở bên quê nhà . Hương hoa hồng phảng phất quanh đây . Trời tháng bảy sao sáng bên rừng lá xào xạc .
 

 

 
Vài bức tranh treo trong nhà , không biết tên tác giả.
 
TS 1.9.06

Chào các bạn
 
Căn nhà nhỏ bà chị vợ tôi nằm khuất trong dãy nhà khang trang thuộc thành phố Munster . Đây là một thành phố nhỏ cổ kính đã có chiều dày lịch sử hơn ngàn năm . Nhà cửa nơi đây không xây dựng ồ ạt như khu gần nhà tôi bên Mỹ . Nhà cửa màu gạch ngói đỏ nổi bật với những hàng cây xanh rợp bóng mát .
 
Bà chị tôi tâm sự :
- Chú dì biết không ? Thành phố xem xét mãi mới cho tôi mua miếng đất này . Khu này còn trống cả chục lô đất . Họ để dành để đền bù cho những người dân nào có nhà có đất bị trưng thu làm đường xây chợ gì đó .
 
Nhà bà chị xây khác hẵn những mái nhà người Đức , nó thiết kế vẽ mẫu bởi con gái thứ của chị . Nhìn nó có vẻ tân thời , mới mẻ với cấu trúc lạ . Gạch màu trắng đục , với những cột bê tông cốt sắt chống đỡ cả nhà hai tầng . Dưới hầm bốn phòng ngủ, tầng chệt với phòng khách rộng rãi . Nhà bếp với các dụng cụ mới , dao thìa i nốc mới tinh . Cái máy microwave (vi ba) kiểu mới của Đức vừa nướng vừa dùng sóng vi ba , tôi dùng thử mà vẫn chưa biết cách xài . Ở tầng này có phòng ngủ . Tầng hai có ba phòng , và căn áp mái (attic) dành cho cháu út .
 
Nhà xây được nửa chừng , hàng xóm người Đức gọi lên thành phố phàn nàn là tại sao nhà đó lại xây cao hơn nhà họ . Bà chị tôi chép miệng :
- Họ vậy đó , nhưng thành phố giải thích đã cho phép tôi xây nhà theo bản sơ đồ . Coi thế ở với nhau lâu ngày họ rất tử tế , giúp đỡ mình khi có chuyện cần thiết .
- Em chưa hiểu lắm ?
- Chẳng hạn như là tôi xây nhà xong chừng một vài năm , họ hỏi đã đóng thuế nhà chưa .
- Thuế bao nhiêu một năm hả chị .
- Chừng vài trăm đồng Euro .
 
Bà nhà tôi trố mắt nhìn , tỏ vẻ không tin :
- Nhà chị mấy trăm nghìn Euro chỉ đóng thuế ít vậy ư , nhà em bên Mỹ trị giá chưa đến 100 ngàn đô mà thuế nhà hàng năm phải đóng gần 3000 đô .
 
Thuế thổ trạch thành phố Fort Worth nói riêng , cũng như quận hạt Tarrant thuộc Texas đánh thuế nhà cao nhất nước Mỹ , từ 2,6 đến 3 phần trăm trị giá căn nhà .
 
Buổi sáng hôm sau tôi ra bàn bếp trên đó đã bày sẵn những ổ bánh mì mới ra lò , bên cạnh là vài gói thịt dăm bông ham , salami xắt mỏng , phô mai lát .
 
- Chú ăn thử bánh mì Đức này xem sao . Nóng thì ngon lắm nhưng để nguội thì hơi cứng .
Mỗi loại bánh mì từng nước đều có độ dòn riêng và loại nào mà bỏ ra ngoài gió chừng vài tiếng ăn cũng dở như nhau . Bánh mì tiệm Ba Lẹ thành phố Arlington gần nơi tôi ở , dạo này đổi chủ mới nên cách thức làm bánh cũng đổi thay chăng , nó vừa dòn , mềm và thơm phức mùi bơ . Mua bánh mì tiệm này xếp hàng đến năm mười phút .
 
- Chú uống cà phê chứ ?
- Dạ , không . Cho em xin ly nước lạnh .
Chị M. trao cho tôi chai nước một lít . Nhìn vào trong chai nước sủi bọt tôi biết là nước soda . Tôi cười và nói :
- Nước này em uống không quen , để em uống nước vòi .
- Chớ , nước nhiều chất vôi uống không được đâu . Trong tủ lạnh nước suối tôi để ngăn dưới cho lạnh , chú lấy mà uống .
 
Người Đức ở tỉnh này họ uống quen nước có gas . Tôi uống không quen , uống làm sao ấy . Nước suối hiệu Eva uống không ngon như nước vòi bên Phần Lan , nó lờ lợ sao đó . Tới đây tôi nhớ câu chuyện do một ông MC quê ở Sơn Tây , Việt Nam . Ông kể rằng bài thơ Đôi mắt người Sơn Tây của Quang Dũng. U uẩn chiều lưu lạc , buồn viễn xứ khôn nguôi . Chúng ta có cảm tưởng đôi mắt người con gái ấy thật đẹp , thật mơ huyền (mờ) . Nhưng ông ta nói tiếp rằng thật ra ở miền của ông nhiều chất vôi nên mắt người nào cũng có nhiều ghèn , mắt lúc nào cũng như mở không ra .
Tôi quan sát xem những người Đức ở vùng này có ai mắt u uẩn chiều lưu lạc không . Nhưng không , mắt họ vẫn xanh lè thăm thẳm như nước hồ thu .
Ngòai cửa như có ai bấm chuông inh ỏi. Bà chị cười :
- Chắc cậu út nhà này tới rồi. Thôi gia đình chú chuẩn đi qua bên Hà Lan chơi cho biết .
 
TS 10.9.06

Ra khỏi nhà chị M. được mấy phút . Cậu em tôi Nh. tươi cười biểu chúng tôi :
- Để em ghé về tiệm một chút lấy vài thứ lặt vặt .
Tiệm ăn HongKong do cậu làm chủ nằm trên đường chính một góc phố Munster , xưa kia rất phát đạt đông khách .
- Tôi thấy khách hàng không đông lắm .
 
Cậu em tôi chật lưỡi , than thở :
- Hồi đó có mình em , giờ đây ra thêm vài tiệm . Mình bán đĩa mì xào thập cẩm 4 Euro họ bán 3 Euro , cái gì cũng thấp hơn tiệm em một chút . Với lại đồn lính người Anh họ về nước bớt rồi , nên tiệm nào cũng vắng khách . Anh chị các cháu ngồi chơi để em nấu món này ăn thử .
Dưới bếp mùi dầu mỡ bay lên , đầu bếp chính đang xào mì trên bếp . Cậu Nh. tay vốc một nắm hoành thánh cho vào chảo , đổ vào một ít nước lạnh , cho thêm ít muối bột ngọt , rắc tí hành , xong múc ra chén mời :
- Anh ăn thử xem , món này em mới chế biến .
 
Dù tôi không  nấu ăn khéo như cậu , nhưng nhìn qua chén canh hoành thánh , nếm thử nước lèo nhàn nhạt tôi không dám chê thẳng , bèn chuyền chén hoành thánh sang bà nhà tôi :
- Bà nếm thử xem , tài nghệ cậu ra sao ?
 
Bà nhà tôi  nếm thử miếng hoành thánh , phang ngay :
- Hoành thánh nhân cũng được , nhưng nước lèo cậu nấu vầy mất cha hết khách . Tại sao không nấu xương heo hầm lấy nước ngọt . Bên này xương rẻ rề mà .
 
Nhìn mặt cậu em tôi tiu nghỉu bị bà chị phê bình thẳng thừng , tôi thấy ái ngại trong lòng .
- Thôi cậu ơi ! Tôi ăn bánh mì sáng rồi , ba cái thức ăn Tàu này ăn ngán lắm . Cậu có món ốc xào ốc luộc nào không ?
 
Cậu Nh. cười toe toét :
- Vậy bữa nào dẫn anh chị ra biển Hòa Lan bắt ốc tha hồ mà ăn .
Từ thành phố Munster cậu em tôi chạy xe về hướng đông bắc khoảng một giờ thì tới biên giới Đức Hà Lan .
- Anh có biết xe chạy trên đường xe nào là xe Đức xe Hà Lan không ? Không hả , dễ lắm bảng nào biển số xe màu xanh chữ vàng là của Hà Lan . Đức màu trắng chữ xanh .
 
Bên Mỹ các bảng số xe mỗi tiểu bang có màu sắc riêng , và ký hiệu riêng . Texas bảng trắng chữ xanh dương , bên trên là chữ Texas có khi kèm theo một ngôi sao .
 
Tôi dặn cậu là khi nào có nhà xay lúa bằng cối gió (windmill) thì dừng lại cho tôi chụp vài hình .
- Ở đây không có , miền bắc mới có nhiềụ
Hai bên xa lộ thấp thoáng những cánh đồng luá mì hay cánh đồng cỏ với những con bò khoang đang nhai cỏ . Xa xa vài trang trại mái nhà nâu đỏ ẩn hiện trong rặng cây .

- Anh mà vô trỏng , y như ở quê nhà mùi phân heo phân bò nồng nặc .
- Nông trại nào mà chả vậy , chỗ anh đi mua gà mua vịt bên Mỹ cũng hôi bỏ cha . Con Linda nhà này mà rủ nó đi mua gà là nó sợ lắm .
 
Tôi mơ màng tưởng nhớ đến ca khúc The sound of Windmill với tiếng rì rào quay của cánh quạt gió , với tiếng đàn ghi ta tửng từng tưng của thằng bạn Đức đã chỉ cho tôi đàn mãi mà vẫn chưa thuộc điệp khúc .
 
Này người em gái bên cánh gió thổi
Quạt cho nhanh , quạt cho đều
Anh còn về thổi cơm cho vợ
Là lạ lả  - là là la
Là lá lá  - là là la
Kẻo không kẻo không
Tối nay bả không cho chung giường

 TS 14.9.06
 

Chào các bạn
 

 
Một dãy chung cư ở Hòa Lan .
 

 

 
Mặt nhà ga chính thành phố Amsterdam , Hòa Lan

Chào các bạn
 
Qua xứ Hòa Lan
 
Sau khi gởi xe hơi tại nhà một người bạn quen , cậu Nh. dẫn chúng tôi men theo các dãy chung cư , băng qua khu chợ trời và tới nhà ga Deventer . Cậu em tôi ngó đồng gồ treo tại sân ga thở dài :
- Phải chờ 20 phút mới có chuyến đi Amsterdam , xe điện ở đây chạy đúng giờ lắm anh .
 
Đã từ lâu tôi không có dịp ngồi lại trên xe điện . Vào năm 1983 từ khu Bronx tàu lắc lư chạy vào thành phố Nữu Ước , tôi  cứ phải đứng , chen chúc nhau với đủ loại người , nhất là đứng dưới nách mấy ông đen xịt nước hoa thơm nồng nặc để che dấu mùi hương đặc biệt của người dân từ miền Phi Châu xa vời . Xe không đông khách , nên chúng tôi cứ hai người một băng ghế .
- Cậu Nh. à !
- Dạ .
- Tui không thấy người soát vé . Vậy thì chắc có nhiều dân đi chùa (không trả tiền) ?
- Thỉnh thoảng có người soát vé thì họ phạt gấp mấy lần . Vé đi xuống thành phố không bao nhiêu , nếu phạt phải mấy trăm Euro lận .
 
Xe điện chạy rất nhanh trên các tuyến đường sắt . Hai bên đường là những cánh đồng hoang , thỉnh thoảng có vài con mương nước xanh đục ngoằn ngoèo . Tôi sực nhớ ra một điều và hỏi cậu em tôi :
- Hình như Hòa Lan có tuyến đường cho xe điện cao tốc không , mấy trăm cây số một giờ đó . Không à , bên Thượng Hải người Đức mới xây cho họ một tuyến đường cho xe điện chạy bằng magnet , điện từ .
- Em nghĩ tốn tiền quá nên họ không làm .
 
Gần hai giờ xe tới nhà ga chính , từ đây chúng tôi mon men qua tay trái đi về phố Tàu . Hai bên là những dãy nhà cao ốc kiến trúc na ná như những phố Tây ở Sài Gòn . Phố Tàu ở đây không giống như các phố Tàu bên Mỹ , xen lẫn có vài nhà hàng Thái , Ý , và Việt .
 
- Để em dẫn anh chị các cháu vào nhà hàng Tàu này ăn được lắm .
 
Đi xa vào nhà hàng lạ , tôi rất sợ phải gọi các món ăn nước , nhưng con bé Linda nhà tôi nằng nặc đòi ăn mì hoành thánh gà . Nhai được vài miếng tôi vội nhả ra vì thịt quá bở , trong lòng cảm thấy tiếc vì qua tiệm cơm Việt mà không chịu ghé vào . Từ đây chung tôi xuyên qua một khu phố đèn đỏ (do một bạn trên nét gọi) . Cậu em tôi nhắc nhở :
- Anh đừng chụp hình , họ lấy máy anh luôn đấy .
 
Tôi chưa kịp hiểu ý cậu Nh. nói gì , thì mắt tôi bắt gặp những kiều nữ ăn mặc áo bikini hai mảnh đứng ỏng ẹo bên trong  mặt kiếng cửa tiệm . Tôi vội hối mấy đứa con gái tôi đi nhanh lên .
 

 

 

 

 
Những con kênh đào
 

 
Một quảng trường ngay thành phố với du khách
 

 

 
Con bé út với đôi hia ngàn dặm
 
TS 22.9.06