Thơ SERGEI ÊXÊNHIN
Thay đổi trang: 12 > | Trang 1 của 2 trang, bài viết từ 1 đến 15 trên tổng số 26 bài trong đề mục
cacbac 07.11.2007 18:13:09 (permalink)

 
 
ĐỪNG ĐẾN BÊN CỬA SỔ

Xin đừng đến gần em bên cửa sổ
Xin chớ giẫm lên hoa cỏ trong vườn
Em từ lâu chẳng còn yêu anh nữa
Nhưng chớ buồn mà xin hãy lặng im.

Dù vẫn thương anh bằng cả tấm lòng
Nhưng có ích gì cho anh vẻ đẹp?
Và tại sao lại không để em yên
Và tại sao anh cứ hoài day dứt?

Chẳng bao giờ còn yêu lại nữa rồi
Em bây giờ chẳng còn yêu ai nữa
Chẳng còn yêu, chỉ thương hại mà thôi
Xin đừng đến gần em bên cửa sổ!

Anh hãy quên rằng em đã yêu anh
Quên rằng em đã cuồng điên một thưở
Nhưng bây giờ chỉ còn lại lòng thương
Xin đừng đến, đừng làm em đau nữa.
1912.


NƯỚC MẮT ĐẦY VƠI

Trên đầu tôi một ngôi sao đang cháy
Nhưng chỉ lơ mơ qua áng mây mù
Trước mặt tôi một con đường rộng rãi
Nhưng lại mọc đầy cỏ dại hoang vu.

Cả thế gian gửi đến những nụ cười
Nhưng lại chứa đầy những lời buồn tủi
Thay vì động viên là nước mắt đầy vơi
Số mệnh tôi mang đến lời thăm hỏi.
1912.


EM ĐÃ KHÓC

Em đã khóc trong một chiều tĩnh lặng
Nước mắt đắng cay đã rơi xuống thật mau
Khi đó anh rất buồn và đau đớn
Nhưng dù sao hai đứa chẳng hiểu nhau.

Thế rồi em đi về miền xa ngái
Tất cả ước mơ đều tàn úa không màu
Và bây giờ chỉ mình anh còn lại
Chẳng một lời thăm hỏi để hồn đau.

Anh thường hay mỗi khi hoàng hôn xuống
Lại đi về nơi chốn đã gặp nhau
Lại nhìn thấy trong giấc mơ hình bóng
Và lại nghe trong yên lặng u sầu.
1912-1913.


CÂY BẠCH DƯƠNG

Cây bạch dương màu trắng
Bên cửa sổ nhà tôi
Được phủ đầy tuyết trắng
Như màu bạc sáng ngời.

Trên những cành tơ lụa
Tuyết ven một đường viền
Những chùm con buông xõa
Trắng xóa dải đăng ten.

Cây bạch dương đứng đấy
Trong giấc ngủ mơ màng
Những bông tuyết đang cháy
Trong ngọn lửa màu vàng.

Còn bình minh lười nhác
Lặng lẽ đi vòng quanh
Rồi rắc thêm lớp bạc
Còn tươi rói lên cành.
1913.


BUỒN BÃ QUÁ...

Buồn bã quá… đớn đau trong lồng ngực
Hành hạ con tim không chút xót thương
Những tiếng động buồn bã của thời gian
Không cho phép cõi lòng tôi thổn thức.

Một ý nghĩ cay đắng vẫn nằm lên
Mà không hề chịu buông tha đầu óc…
Đầu như chong chóng vì tiếng động ồn
Ai nói cùng tôi sống làm sao được?

Tâm hồn tôi giờ cũng đang nức nở
Không tìm ra an ủi một người nào
Thân xác bước đi nhọc nhằn khó thở
Vẻ hoang vu và gương mặt u sầu.

Số phận trao cho ta để làm chi
Chẳng còn nơi cho mái đầu cúi xuống
Đời nghèo khổ và đời ta cay đắng
Sống mà không hạnh phúc thật nặng nề.
1913


MIỀN QUÊ TÔI BỊ BỎ

Miền quê tôi bị bỏ
Miền quê tôi bị hoang
Cả tu viện, cánh rừng
Không rộn mùa cắt cỏ.

Những ngôi nhà xiêu lệch
Mà tất cả có năm.
Những mái nhà sủi bọt
Thành gỗ lát hoàng hôn.

Dưới áo bào rơm rạ
Gió vuốt những vì kèo
Và gió kia đem vã
ánh mặt trời lên rêu.

Quạ khoang giương cánh đập
Vào cửa sổ không sai
Anh đào như bão tuyết
Đang vẫy những bàn tay.

Không còn như chuyện kể
Nhưng huyền thoại đã từng
Cây vũ mâu thì thầm
Điều chi cùng lữ thứ?
1914


BÃI LẦY VÀ ĐẦM NƯỚC

Bãi lầy và đầm nước
Chiếc khăn của trời xanh.
Và rừng thông xào xạc
Vàng dát trên lá cành.

Chim vành khuyên thánh thót
Giữa tán lá cây rừng
Người cắt cỏ rào rạt
Mơ bóng mát rừng thông.

Tiếng kẽo kẹt nặng nề
Xe lăn trên đồng cỏ
Mùi hương của gỗ khô
Bốc lên từ xe ngựa.

Rặng liễu lắng tai nghe
Tiếng huýt cành trong gió…
Ôi miền quê ruột rà
Ôi miền quê bị bỏ!…
1914


NƯỚC NGA YÊU DẤU

Ôi nước Nga yêu dấu của tôi ơi
Nhà gỗ thông của Người mang tượng Chúa
Một màu xanh tít tắp tận chân trời
Cho đôi mắt được ngắm nhìn thuê thỏa.

Giống như kẻ hành hương mùa trẩy hội
Tôi ngắm nhìn đồng ruộng của nước Nga
Bên bờ giậu quanh làng thấp te tái
Những cây dương gầy guộc vẫn vui đùa.

Hương táo chín và mật thơm lan tỏa
Trong nhà thờ ca tụng Đức Chúa Trời
Có tiếng kêu vù vù sau làng nhỏ
Rồi trên đồng là điệu nhảy vui tươi.

Tôi chạy theo lối mòn hoa cỏ nát
Ra bao la đồng ruộng trải ngát xanh
Đón chào tôi - như vành khuyên lúc lắc
Là tiếng cười các cô gái vang lên.

Nếu thiên thần đồng thanh cất tiếng gọi:
“Bỏ nước Nga lên sống ở thiên đường!”
Tôi sẽ nói: “Thiên đường tôi chẳng lấy
Hãy trao cho tôi tổ quốc yêu thương!”
1914


MIỀN QUÊ THÂN YÊU

Miền quê thân yêu! Con tim mơ ước
Làn nước xanh đầy ánh nắng mặt trời.
Tôi chỉ muốn giá mà tôi mất hút
Vào màu xanh khúc giao hưởng của ngưòi.

Trên bờ ruộng áo long bào được khoác
Mộc thảo hoa, cỏ ba lá mọc đầy
Đứng thành chuỗi như thành tràng hạt
Liễu như những bà sư nữ dịu dàng thay.

Từ đầm nước toả ra làn khói
Như cái đòn triêng treo giữa trời xanh.
Tôi bí mật để dành cho ai đấy
Giấu trong tim những ý nghĩ của mình.

Tôi chào đón, tôi nhận về tất cả
Hạnh phúc thay được trải hết lòng mình.
Tôi đi đến mặt đất này là để
Sau đó rồi từ giã nó cho nhanh.
1914.


TRÊN CÁI ĐĨA BẦU TRỜI MÀU XANH

Trên cái đĩa bầu trời màu xanh
Làn khói mật của đám mây vàng úa.
Mọi người ngủ. Đêm cũng mơ màng
Chỉ mình tôi bị nỗi buồn hành hạ.

Những đám mây được đem làm dấu Thánh
Rừng thông thở ra làn khói ngọt ngào.
Sau vòng trời nứt ra vết rạn
Những ngón tay của sườn núi dăng cao.

Trên đầm nước tiếng diệc kêu quang quác
Tiếng nước kêu óc ách thật rõ rành
Từ đám mây đang nhìn, như giọt nước
Một ngôi sao cô đơn.

Tôi ước ao giá trong làn khói đục
Bằng ngôi sao đem đốt cháy khu rừng
Rồi với chúng giá mà tôi được chết
Như chớp nguồn vụt biến giữa không trung.
1913-1914?


BỨC TRANH THÊU

Một cô gái ngồi thêu trong phòng nhỏ
Trên vải thưa thêu thập ác, thêu gươm.
Cô vẽ hình những người chết trong rừng
Trên ngực họ thêu những bông hoa đỏ.

Tơ mềm mại thêu nên người dũng cảm
Vị anh hùng – nhân vật cõi lòng đau.
Chàng nằm đó sau tơi bời trận đánh
Trên hoa văn máu thấm những cây lau.

Thêu xong tranh thì ngọn đèn phụt tắt.
Cô gái cúi mình. Vẩn đục ánh mắt nhìn.
Cô gái buồn. Cõi lòng cô thổn thức.
Sau cửa sổ kia đêm đang vẽ bức tranh.

Bím tóc buồn xua những đám mây đen
Qua mớ tóc xoăn mặt trăng dần tỏ
Trong ánh lập loè, nhấp nháy lung linh
Cô gái như bóng ma ngồi khóc bên cửa sổ.
1914.


TÔI RA ĐI

Tôi ra đi như tu sĩ khiêm nhường
Hay là kẻ lãng du tóc trắng -
Đang rót ra trên thảo nguyên bằng phẳng
Dòng sữa của bạch dương.

Tôi muốn đo điểm cuối của đất trời
Nên phó mặc cho ngôi sao trong suốt
Và tin vào hạnh phúc người thân tôi
Trong luống cày bằng tiếng vang lúa mạch.

Ánh bình minh bàn tay sương lạnh giá
Đem quất vào những quả táo ban mai
Trong khi dồn cỏ khô trên đồng cỏ
Những người đang cắt cỏ hát cho tôi.

Khi nhìn vào cuối bờ giậu của riêng
Tôi nói với tôi những lời như vậy:
Hạnh phúc thay kẻ trang điểm cho mình
Bằng cuộc đời lãng du bị gậy.

Hạnh phúc thay trong niềm vui nghèo khó
Sống cuộc đời không có bạn, không thù
Đi trên đường ngoằn ngoèo trong xóm nhỏ
Yêu thiết tha những đống cỏ khô.
1914.
 

 
 
<bài viết được chỉnh sửa lúc 12.04.2008 15:18:42 bởi cacbac >
#1
    cacbac 07.11.2007 18:15:09 (permalink)
    TRÊN TẤM VẢI XANH TRỜI

    Trên tấm vải xanh trời
    Những ngón tay đỏ thắm.
    Trên đồng, trong rừng thẫm
    Tiếng lục lạc khóc cười.

    Sương giăng trong thung lũng
    Rêu trải lớp bạc ra
    Trăng nhìn qua mái nhà
    Giống như chiếc sừng trắng.

    Trên đường vẻ hiên ngang
    Ngựa phi nhanh sùi bọt
    Xe tam mã điên cuồng
    Múa vòng khô-rô-vốt.

    Các cô gái trộm nhìn
    Qua bờ rào người đẹp
    Chàng trai khoẻ, tóc xoăn
    Đang sửa chiếc mũ lệch.

    Sáng hơn áo màu hồng
    Bình minh xuân cháy khắp
    Tấm kim loại màu vàng
    Trò chuyện cùng lục lạc.
    1915.


    NÀNG TIÊN CÁ TRONG ĐÊM GIAO THỪA

    Anh chẳng yêu em, người yêu của em ơi
    Không âu yếm cùng em mà người khác
    Em đi ra con sông phía sau đồi
    Từ giã bờ em chui vào lỗ đục.

    Chẳng có ai tìm ra nắm xương khô
    Em trở lại mùa xuân nàng tiên cá
    Còn anh sẽ đưa ngựa đến bên hồ
    Em bưng nước từ bàn tay cho ngựa.

    Em sẽ hát anh nghe trong âm thầm
    Em buồn lắm sống cuộc đời tiên cá
    Em quyến rũ và em bỏ bùa anh
    Rồi sẽ đưa anh về sau bờm ngựa.

    Đứng trên mặt nước ngôi nhà tháp gỗ
    Tiên chơi trò bịt mắt bắt dê
    Từ tảng băng nhìn những ô cửa sổ
    Đang cháy lên sau làn khói sương mờ.

    Em sẽ mang hoa cỏ đến bên giường
    Và em sẽ đặt anh nằm bên cạnh
    Sẽ nhìn anh bằng ánh mắt yêu thương
    Sẽ hôn anh thật nhiều và âu yếm!
    1915.


    MỤ PHÙ THUỶ

    Trông khủng khiếp, tóc rối bời, màu trắng
    Mụ phù thuỷ chạy ba chân bốn cẳng.
    Còn đêm đen lặng lẽ đứng giật mình
    Trăng lấy mây che làm những chiếc khăn.
    Thổi vù vù ngọn gió – người hay hát
    Lao vút nhanh vào rừng sâu rậm rạp.
    Còn khu rừng đem doạ những mác thông
    Cú vọ kêu lên sợ hãi giấu mình.
    Mụ phù thuỷ vẫy bàn tay gầy guộc
    Những ngôi sao từ đám mây chớp chớp.
    Những con rắn treo những chiếc vòng khuyên
    Rồi xoáy vòng theo cơn bão điên cuồng.
    Dưới tiếng chuông kêu mụ phù thuỷ nhảy
    Mây giữa trời cũng dường như run rẩy.
    1915.


    EM RA ĐI

    Em ra đi rồi em chẳng quay về
    Em đã quên góc phòng anh yên lặng
    Và bây giờ em cười với người ta
    Khoác trên vai tấm khăn quàng màu trắng.

    Để anh buồn, anh tiếc thương, đau khổ
    Ngọn lửa hồng trong lò sưởi phôi pha
    Nhưng cành hoa tím ép trong quyển sổ
    Lại cứ nhắc về hạnh phúc ngày xa.
    1914-1915?


    CHỈ CHO NGƯỜI

    Chỉ cho Người – một vòng hoa ta kết
    Và ta rắc hoa lên những lối mòn
    Ôi nước Nga – một góc yên, tĩnh mịch
    Chỉ với Người ta tin tưởng, yêu thương.

    Ta ngắm nhìn trời đất rộng mênh mông
    Tất cả – gần cũng như xa – tất cả
    Những lối nhỏ ta không hề xa lạ
    Tiếng sếu gọi bầy gần gũi thân thương.

    Mặt nước hồ trỗi dậy một màu xanh
    Gọi hướng về một buổi chiều dằng dặc
    Và trên bụi cây reo lên những giọt
    Sương lạnh lùng và sương tốt lành.

    Và dù cho gió xua đuổi màn sương
    Mặc luồng gió cứ vẫy vùng đôi cánh
    Nhưng tất cả như sân gác nghiêm trang
    Của những đạo sĩ hành nghề bí ẩn.
    1915


    ÔI NƯỚC NGA

    Cỗ xe ngựa đã bắt đầu lên tiếng
    Chạy qua cánh đồng và những bụi cây
    Lại nhìn thấy bên đường ngôi nhà nguyện
    Và những cây Thánh giá nguyện hồn ai.

    Giờ trong ngực một nỗi buồn đau đớn
    Ngọn gió mang hơi lúa mạch từ xa
    Tiếng chuông vang trên làn bụi trắng
    Để bàn tay làm dấu Thánh tình cờ.

    Ôi nước Nga – cánh đồng màu đỏ thẫm
    Và màu xanh não nuột trên sông
    Tôi yêu đến mừng vui, đau đớn
    Hồ nước mênh mông thấm một nỗi buồn.

    Nỗi đau xót lạnh lùng thì không thể
    Đem ra đo nơi bờ bến sương mờ.
    Nhưng không tin, không yêu Người như thế
    Thì tôi không thể học được bao giờ.

    Và không trao cho ai điều trói buộc
    Không giã từ với giấc mộng dài lâu
    Khi vang lên trên thảo nguyên thân thuộc
    Lời nguyện cầu của những cây vũ mâu.
    1916.


    BẦU TRỜI XANH VÀ VÒNG CUNG MÀU SÁNG

    Bầu trời xanh và vòng cung màu sáng
    Bờ thảo nguyên lặng lẽ chạy vòng quanh
    Trên ngôi làng làn khói đang bay lượn
    Đám cưới quạ khoang làm bờ giậu nhẹ nhàng.

    Tôi lại nhìn thấy bờ dốc quen thuộc
    Với màu đất sét đỏ, liễu hờ buông
    Lúa kiều mạch mơ màng bên hồ nước
    Thơm ngát mùi hoa cỏ với mật ong.

    Quê hương tôi! Ôi nước Nga yêu mến
    Người vẫn sống bằng sương khói ngụ ngôn.
    Và nôn nao dưới đôi cánh thiên thần
    Thập ác những mồ vô danh cầu nguyện.

    Có nhiều người bằng vẻ mặt quê hương
    Từng cháy lên, trong giếng lò ẩm ướt
    Ai mạnh mẽ, ác tà, ai mơ ước
    Ai nếm mùi cây trái của quê hương.

    Chỉ tôi tin: sẽ không sống những người
    Ai thôi yêu đinh ba và tù ngục…
    Sự thật muôn đời và tiếng rừng xào xạc
    Sau tiếng gông xiềng sẽ sưởi ấm lòng tôi.
    1916


    TÔI LẠI VỀ ĐÂY

    Tôi lại về đây trong gia đình tôi
    Quê hương tôi vẻ dịu dàng đằm thắm!
    Bóng tối loăn xoăn đứng ở sau đồi
    Đang giơ vẫy bàn tay bằng tuyết trắng.

    Màu xám bạc của một ngày u ám
    Như xù lông bay lượn giữa bầu trời
    Và nỗi buồn của buổ chiều ảm đạm
    Xao xuyến hoài không dứt giữa lòng tôi.

    Trên mái vòm của nhà thờ chính
    Bóng hoàng hôn đổ xuống thấp hơn.
    Những bạn bè của ngày vui thoáng bóng
    Sao giờ đây nhìn thấy đã không còn!

    Năm tháng cứ dần trôi vào quên lãng
    Và các ngươi đi theo đến nơi nào.
    Chỉ có nước vẫn còn theo ngày tháng
    Sau cánh cối xay vẫn cứ lao xao.

    Và tôi thường xuyên trong màn sương chiều
    Sau tiếng rì rào những cây cỏ lác
    Tôi cầu khói lượn lờ trên mặt đất
    Về quá khứ không trở lại thân yêu.
    1916


    RA KHỎI GIẤC MƠ

    Đừng thơ thẩn, đừng giẫm nhàu bụi thắm
    Vết thiên nga không đi kiếm nữa rồi.
    Với mái tóc của em vàng rộm
    Đến muôn đời ra khỏi giấc mơ tôi.

    Với nước da của em màu dâu chín
    Em dịu dàng, em xinh đẹp ngày xa
    Em đã từng như hoàng hôn chiều tím
    Như tuyết trắng trong, như ánh sáng chói loà.

    Đôi mắt em giờ khô như hạt mạch
    Tên mỏng manh tan tác tựa âm thanh
    Nhưng còn lại trong nếp khăn nhàu nát
    Hương mật ong từ những cánh tay lành.

    Giờ tĩnh mịch, khi bình minh trên mái
    Như chú mèo đang rửa mặt bằng chân
    Anh nghe những lời ngọt ngào êm ái
    Hát về em của ong gió, thuỷ thần.

    Ngọn gió xanh bên tai anh thủ thỉ
    Rằng em đã là mơ ước, bài ca
    Xin đặt đôi môi lên điều huyền bí:
    Bờ vai và dáng hình ai đã nghĩ ra.

    Đừng thơ thẩn, đừng giẫm nhàu bụi thắm
    Vết thiên nga không đi kiếm nữa rồi.
    Với mái tóc của em vàng rộm
    Đến muôn đời ra khỏi giấc mơ tôi.
    1916.


    NGÀY TRÔI QUA

    Ngày trôi qua, thêm vào đường giới hạn
    Tôi lại xích gần đến sự ra đi.
    Tôi vẫy nhẹ ngón tay màu trắng
    Cắt nước tìm những điều bí ẩn kia.

    Trong dòng xanh số phận cuộc đời tôi
    Bọt sôi lên rồi đóng thành váng lạnh
    Đóng dấu lên kẻ tù binh câm nín
    Và đặt vào nếp gấp mới trên môi.

    Cứ mỗi ngày tôi trở nên khác hẳn
    Cuộc đời xui cho ai đấy và tôi
    Nơi nào đó trên đồng, bên mép ruộng
    Tôi giật bóng tôi ra khỏi xác rồi.

    Em ra đi không hề mang áo ấm
    Đặt tay lên đôi vai uốn của tôi
    Và bây giờ một nơi nào xa lắm
    Em lại say sưa ôm ấp với người.

    Có thể khi cúi mình trên người đó
    Em hoàn toàn đã quên hẳn về tôi
    Và dán mắt vào bóng đêm huyền ảo
    Em đổi thay nếp gấp của bờ môi.

    Nhưng sống theo tiếng gọi thời xa vắng
    Có khác chi nghe tiếng vọng sau đồi.
    Tôi hôn bằng màu xanh của đôi môi
    Thành bóng đen in hình lên bức ảnh.
    1916.


    ĐANG DẦN TẮT HOÀNG HÔN

    Đang dần tắt hoàng hôn đôi cánh đỏ
    Bờ giậu kia lặng lẽ ngủ trong sương.
    Đừng buồn nhé, ngôi nhà tôi trắng xoá
    Rằng hai ta chỉ còn lại một mình.

    Ánh trăng thanh lau chùi trên mái rạ
    Như cái tù và bao phủ màu xanh
    Tôi không bước ra vội vàng, tất tả
    Tiễn cô ấy ra sau những đống rơm.

    Tôi biết rằng thời gian làm lành hẳn
    Nỗi đau này như ngày tháng dần trôi
    Và đôi môi, và tâm hồn trong trắng
    Cô ấy sẽ lo gìn giữ cho người.

    Không mạnh mẽ, kẻ niềm vui cầu khẩn
    Chỉ những người kiêu hãnh sống mà thôi.
    Rồi người ta sẽ vội vàng đem quẳng
    Như cái vành đai đã han gỉ hết rồi.

    Tôi không buồn trông chờ nơi số phận
    Tuyết bột kia sẽ dữ dội xoáy vòng.
    Rồi một ngày cô ấy chắc sẽ đến
    Nhà của tôi và sưởi ấm cho con.

    Cô ấy sẽ cởi khăn và áo ấm
    Và cùng tôi bên bếp lửa sẽ ngồi
    Rồi lặng lẽ nói những lời âu yếm
    Rằng đứa con rất giống với tôi.
    1916.


    NƠI BÍ ẨN MUÔN ĐỜI

    Nơi bí ẩn muôn đời thiu thiu ngủ
    Có những cánh đồng không phải nơi tôi.
    Tôi, người khách vô tình, người lữ thứ
    Mặt đất ơi, trên đồi núi của Người.

    Những cánh rừng rộng mênh mông và nước
    Và vững vàng những đôi cánh trên cao.
    Nhưng thế kỷ, tháng năm và khoảnh khắc
    Đã làm mờ sự chạy những vì sao.

    Tôi không hôn bằng Người đâu, mặt đất
    Và cũng không gắn bó số phận mình.
    Con đường mới của tôi trời sắp đặt
    Từ khi mặt trời mọc ở phương đông.

    Từ buổi đầu, cho tôi, trời sắp đặt
    Vào bóng đêm câm nín tôi bay.
    Không điều gì trong phút giây ly biệt
    Không điều gì tôi bỏ lại cho ai.

    Nhưng cho hoà bình ở trên cao lắm
    Yên lặng này, nơi nằm ngủ cơn mưa
    Hai mặt trăng tôi thắp trên vực thẳm
    Những con mắt không tắt bao giờ.
    1916.


    HÃY CÒN CHƯA KHÔ CƠN MƯA CHIỀU QUA

    Hãy còn chưa khô cơn mưa chiều qua
    Trên cây cỏ giọt nước xanh còn đọng!
    Đang buồn bã đất cày trên đồng ruộng
    Và héo mòn, gục xuống bụi rau lê.

    Quanh vũng nước, trên đường, ta lượn khắp
    Ngày mùa thu vẻ hoang dại, rụt rè.
    Và trong mỗi người đàn ông ta gặp
    Ta muốn nhận ra gương mặt mùa thu.

    Ngươi mỗi ngày đẹp hơn và ẩn ước
    Khi nhìn vào miền đất chẳng rõ ràng.
    Ta dành cho ngươi chỉ niềm hạnh phúc
    Của chúng ta và tình bạn thuỷ chung.

    Và nếu như cái chết theo ý trời
    Bằng bàn tay ta làm ngươi nhắm mắt
    Ta thề bằng cái bóng trên đồng sạch
    Ta sẽ đi theo cái chết và ngươi.
    1916.
    #2
      cacbac 07.11.2007 18:18:00 (permalink)
      NƯỚC NGA VÀNG

      Ồ, tôi tin hạnh phúc là có thực
      Đến một khi chưa tắt ánh mặt trời.
      Bình minh như quyển sách kinh đỏ rực
      Báo trước rằng sẽ có một tin vui.
      Ồ, tôi tin hạnh phúc là có thực.

      Nước Nga vàng, xin Người hãy ngân vang
      Hãy xúc động, thổi không ngừng ngọn gió!
      Hạnh phúc kẻ bằng niềm vui ghi nhớ
      Nỗi buồn nước Nga của trẻ mục đồng.
      Nước Nga vàng, xin Người hãy ngân vang.

      Tiếng thì thầm dòng nước chảy tôi yêu
      Ánh hào quang của sao trên ngọn sóng.
      Và tôi yêu nỗi đau khổ ngọt ngào
      Tôi cảm tạ nhân dân Người rộng lượng.
      Tiếng thì thầm dòng nước chảy tôi yêu.
      1917.


      SỚM MAI MẸ HÃY ĐÁNH THỨC CON NHÉ

      Sớm mai mẹ hãy đánh thức con nhé
      Người mẹ hiền nhẫn nhục của con ơi!
      Con sẽ ra con đường sau đồi nhỏ
      Đón người khách yêu quí đến nhà chơi.

      Con đã thấy hôm nay trong rừng vắng
      Vệt bánh xe trên nội cỏ xanh tươi
      Và ngọn gió sau rừng mây lay động
      Chiếc vòng cung vàng ánh dưới vòm trời.

      Buổi bình minh ngày mai khách sẽ tới
      Chiếc mũ-trăng uốn gập dưới lùm cây
      Con ngựa cái với đuôi hồng phấp phới
      Trên bình nguyên sẽ vẫy, sẽ đùa vui.

      Sớm mai mẹ hãy đánh thức con nhé
      Và thắp đèn sáng phòng khách nhà ta.
      Thiên hạ nói một mai này con sẽ
      Thành nhà thơ nổi tiếng của nước Nga.

      Con sẽ hát ngợi ca mẹ và khách
      Và bếp lò, gà trống, mái nhà tranh…
      Lên những bài ca của con sẽ rót
      Dòng sữa con bò của mẹ màu vàng.
      1917


      TRÊN MẶT TUYẾT ĐẦU MÙA

      Tôi lang thang trên mặt tuyết đầu mùa
      Giữa hồn tôi hoa linh lan bừng nở
      Chiều thắp sáng trên con đường tôi qua
      Một ngôi sao- ngọn nến xanh rực rỡ.

      Sáng hay tối, không thể nào biết rõ
      Gà gáy hay tiếng gió hát trong rừng?
      Những con thiên nga nằm trên đồng cỏ
      Có vẻ thay cho đông giá trên đồng.

      Ngươi đẹp quá trắng ngời gương mặt nước
      Sưởi ấm máu tôi băng giá nhẹ nhàng
      Tôi chỉ muốn được ôm vào, ghì sát
      Những ngực trần trắng mịn của bạch dương.

      Ôi màn sương trong rừng mơ màng ngủ!
      Vẻ vui tươi của đồng ruộng tuyết đầy!…
      Trên những đùi của những cây thuỳ liễu
      Tôi chỉ mong được khép lại vòng tay.
      1917


      TẶNG KLYUEV

      Lúc này đây tình yêu tôi đã khác
      Tôi biết rằng vẫn rầu rĩ trong lòng
      Về một điều, rằng cái chổi trăng
      Không thể hắt té thơ trên vũng nước.

      Buồn rồi vui với ngôi sao nhỏ
      Rồi ngôi sao rơi xuống giữa bờ mi
      Anh muốn thay trong tim ngôi nhà gỗ
      Nhưng trong tim không dễ xây nhà.

      Và một người vẫn chờ trong đêm vắng
      Như ngày xưa, người đó chỉ ngang qua
      Những dấu nhạc đem cho ai, người bạn
      Mà anh mạ vàng cả một lời ca?

      Về mặt trời anh không thể hát
      Vào cửa sổ con không thấy thiên đàng.
      Cối xay gió không thể rời mặt đất
      Dù cối xay có đôi cánh vẫy vùng.
      1918.


      TÔI TỪ GIÃ NGÔI NHÀ CHA MẸ

      Tôi từ giã ngôi nhà cha mẹ
      Rồi ra đi bỏ lại nước Nga xanh.
      Như ba ngôi sao, cây bạch dương nhỏ bé
      Đứng bên hồ sẽ an ủi mẹ hiền.

      Ánh trăng sáng một màu vàng của ếch
      Trải dài ra trên mặt nước nhạt nhoà.
      Giống như màu của táo kia, trắng toát
      Đổ ra trên chòm râu bạc của cha.

      Tôi chưa trở về đâu, còn lâu nữa!
      Còn lâu hát cùng bão tuyết vang ngân.
      Nước Nga xanh đã có người canh giữ:
      Cây phong già đứng trên một bàn chân.

      Tôi biết rằng có niềm vui trong đó
      Rằng hôn lên chiếc lá giọt mưa rơi
      Chính vì thế cây phong kia già cũ
      Có cái đầu rất giống với tôi.
      1918.
       
       
      THẰNG NGÔNG

      Cơn mưa nhỏ như những chiếc chổi ướt
      Đang quét phân dương liễu vãi trên đồng.
      Gió hãy làm cho lá kêu sột soạt
      Ta cũng như mày, gió ạ, thằng ngông.

      Ta mến yêu những khi rừng xanh thắm
      Giống như đàn bò rảo bước nặng nề
      Thở bằng lá phì phò trong những bụng
      Một phần cây, đến đầu gối, bùn dơ.

      Này đây mi, đàn bò vàng ta ơi!
      Còn ai hát về rừng hay hơn thế?
      Ta nhìn thấy buổi hoàng hôn đang ghé
      Liếm dấu chân bỏ lại của con người.

      Ôi nước Nga bằng gỗ của ta ơi
      Một mình ta – người đưa tin, thi sĩ.
      Thơ ta – nỗi buồn của loài muông thú
      Ta nuôi chúng bằng những cỏ và cây.

      Lúc nửa đêm cái gàu trăng hãy ngó
      Rồi múc vào dòng sữa của bạch dương!
      Có vẻ như muốn bóp cổ ai đó
      Bằng bàn tay của thập ác nghĩa trang!

      Trên ngọn đồi thơ thẩn một bóng đen
      Đổ vào vườn vẻ dữ dằn tên trộm
      Ta tự mình cũng là tay lỗ mãng
      Một máu cùng tên trộm ngựa thảo nguyên.

      Ai nhìn ra đang sôi sục trong đêm
      Rặng anh đào dại rì rầm sôi động?
      Giá mà trong đêm trên thảo nguyên xanh
      Ở đâu đó cầm dùi cui ta đứng.

      Đã khô bụi cây trên mái đầu ta
      Vòng tù hãm của thơ ca cuốn hút.
      Ta khổ sai trong mạch nguồn cảm xúc
      Buộc xoay vòng cái cối của thơ ca.

      Đừng sợ chi, hỡi ngọn gió điên cuồng
      Lá trên đồng cứ cuốn vào lặng lẽ
      Ta chẳng sợ mất cái tên “thi sĩ”
      Ta trong thơ, cũng như gió, thằng ngông.
      1919


      TÔI – NHÀ THƠ CUỐI CÙNG CỦA NÔNG THÔN
      Tặng A. Mariengof

      Tôi – nhà thơ cuối cùng của nông thôn
      Cây cầu gỗ khiêm nhường trong bài hát.
      Tôi đứng sau lễ mi-xa tiễn biệt
      Lá bạch dương vẫn lắc những bình hương.

      Sẽ cháy hết màu vàng trong ngọn lửa
      Từ xác thân ngọn nến, sẽ tàn thôi
      Và mặt trăng đồng hồ quê giục giã
      Sẽ gióng lên giờ phút cuối cho tôi.

      Trên lối nhỏ của ruộng đồng xanh thắm
      Sẽ bước ra vị khách thép và gang.
      Lúa kiều mạch bằng ban mai rót xuống
      Sẽ gom về lúa mạch cánh tay đen.

      Những bàn tay chết, bàn tay xa lạ
      Những bài ca không sống với ngươi đâu!
      Chỉ tội những bông lúa mì cho ngựa
      Về người chủ xưa buồn bã u sầu.

      Ngọn gió làm đau tiếng hý vang trời
      Điệu nhảy lồng lên cầu siêu cho ngựa.
      Sắp tới đây đồng hồ quê giục giã
      Sẽ gióng lên giờ phút cuối cho tôi.
      1920


      THẾ GIỚI CỦA TA CỔ XƯA, BÍ ẨN

      Thế giới của ta cổ xưa, bí ẩn
      Còn ngươi lặng im như gió ngồi lên
      Đưa bàn tay ra bóp cổ ngôi làng
      Bàn tay đá của những con đường lớn.

      Giữa trời tuyết thật vô cùng khiếp đảm
      Vẻ kinh hoàng đang giãy giụa, kêu la
      Ta chào ngươi, cái chết đen của ta
      Bước ra đường ta cùng ngươi chào đón!

      Đô thị hỡi, ngươi trong cơn giao chiến
      Đặt tên ta như rác bẩn, xác chôn
      Đồng ruộng tái tê trong đôi mắt buồn
      Vẻ sững sờ như những dòng điện tín.

      Bắp thịt gân trên cổ bầy quỉ ác
      Tấm lót bằng gang lên đó đặt vào
      Đành chịu chăng? Bởi không phải lần đầu
      Ta từng chịu lung lay và mất mát.

      Thôi con tim đớn đau thì cứ mặc
      Bài ca này của sự thật thú muông
      … Kẻ đi săn đuổi theo chó sói rừng
      Rồi vòng vây cứ dần dần siết chặt.

      Con thú né… và từ nơi mai phục
      Có ai người lúc ấy bóp cò nhanh
      Bỗng chồm lên… và địch thủ hai chân
      Bị xé ra từng phần vì nanh vuốt.

      Ta chào con thú yêu thương của ta!
      Chẳng vô tình mi nhảy vào dao sắt.
      Ta cũng thế – bị khắp nơi đuổi bắt
      Giữa những kẻ thù sắt thép ta qua.

      Cũng như mi – ta sẵn sàng chờ đợi
      Dù nghe tiếng kèn chiến thắng hoan ca
      Nhưng sẽ thử thách máu thịt kẻ thù
      Bằng cú nhảy chết người trong lần cuối.

      Dù trên tuyết, rồi đây ta sẽ đổ
      Sẽ chôn mình trong tuyết trắng quê hương…
      Nhưng bài ca về cái chết đau buồn
      Sẽ hát ta nghe ở bờ bến nọ.
      1921


      TÔI KHÔNG KHÓC

      Tôi không khóc, không nài, không thương xót
      Như khói trên cành, tất cả đều qua
      Hoa táo trắng đã úa vàng, phai nhạt
      Tôi đã không còn trẻ lại bao giờ.

      Mi giờ đây đã không còn đập mạnh
      Con tim này thui chột bởi giá băng
      Và xứ sở bạch dương nhung gấm
      Không còn xui tôi dạo bước chân trần.

      Hồn lãng du! Mi mỗi ngày mỗi ít
      Thức dậy lên ngọn lửa ở bờ môi
      Vẻ tươi tắn của tôi ơi đã mất
      Ánh mắt cuồng và cơn bão lòng tôi.

      Giờ tôi ky bo trong nhiều ước muốn
      Cuộc đời tôi? Hay chỉ một giấc mơ?
      Tựa hồ như buổi sớm xuân vang động
      Trên ngựa hồng tôi đã phóng về xa.

      Trong đời này chúng ta đều cát bụi
      Những cây phong lặng lẽ trút lá vàng…
      Đến trọn kiếp xin mang niềm an ủi
      Rằng đã đến cuộc đời nảy nở rồi tan.
      1921.
      #3
        cacbac 07.11.2007 18:21:17 (permalink)
        SÁNG MAI TẤT CẢ SẼ LÀNH

        Tất cả mọi thứ trên đời này chỉ
        Được bắt đầu từ những tháng ngày xanh
        Giá mà tôi đã không là thi sĩ
        Có lẽ đã thành kẻ trộm, lưu manh.

        Dù vóc dáng tôi gầy xương, thấp bé
        Nhưng anh hùng trong mắt bọn trẻ thơ
        Và thường xuyên bao nhiêu lần cũng thế
        Mũi rách tả tơi khi trở về nhà.

        Nhìn thấy tôi mẹ vô cùng kinh sợ
        Tôi từng lời nói rít qua kẽ răng:
        “Chẳng sao đâu! Con vấp vào hòn đá
        Chỉ đến sáng mai tất cả sẽ lành”.

        Và giờ đây khi trong lòng nguội lạnh
        Tính ngang tàng, nóng nảy những ngày xưa
        Thì có điều gì băn khoăn, lo lắng
        Tràn ra thơ như chẳng có bến bờ.

        Cả một đống đầy những lời vàng ngọc
        Như vẫn còn đeo bám lấy từng dòng
        Muốn nhắc lại thuở ngang tàng, gan góc
        Của thằng lõi con tính nết lông bông.

        Như ngày xưa tôi kiên cường gan góc
        Chỉ bây giờ cú đấm mới tinh khôn...
        Nếu ngày xưa người đánh tôi vào mặt
        Thì giờ đây đang rỉ máu trong hồn.

        Và tôi nói với bọn người xa lạ
        Một bọn người hèn hạ, lũ lưu manh:
        “Chẳng sao đâu! Tao vấp vào hòn đá
        Chỉ đến sáng mai tất cả sẽ lành!”
        2-1922.


        XIN ĐỪNG CHỬI RỦA

        Việc thế mà! Xin đừng chửi rủa
        Bởi vì tôi đâu phải kẻ buôn lời.
        Thật nặng nề cái đầu vặn ngửa
        Cái đầu vàng của tôi.

        Chẳng còn tình yêu với làng quê, thành thị
        Tôi biết làm sao có thể mang về?
        Vứt hết cả. Bộ râu dài tôi để
        Thành kẻ lãng du đi ngang dọc nước Nga.

        Tôi sẽ quên trường ca và sách vở
        Và sẽ đeo một cái túi lên vai
        Chính vì thế mà trên đồng ngọn gió
        Hát cho tôi nhiều hơn hát cho người.

        Người tôi bốc lên mùi hành, củ cải
        Sẽ buồn lo gương nước lặng buổi chiều
        Sẽ hỉ mũi thật to vào tay ấy
        Và sẽ điên lên trong tất cả mọi điều.

        Tôi cũng chẳng cần nhiều hơn may mắn
        Chỉ lãng quên và nghe bão tuyết thôi
        Vì nếu thiếu thói ngông cuồng, dớ dẩn
        Thì tôi đây không thể sống trên đời.
        1922.


        TÔI GIỜ ĐÂY KHÔNG CÒN TỰ DỐI MÌNH

        Tôi giờ đây không còn tự dối mình
        Một nỗi lo trong con tim u ám.
        Tôi nổi tiếng là kẻ xì căng đan?
        Và tôi nổi tiếng là tên bịp bợm?

        Tôi không phá rừng, không người độc ác
        Không giết người bất hạnh chốn ngục tù
        Tôi chỉ là kẻ lêu lổng, lãng du
        Cười với tất cả mọi người tôi gặp.

        Tôi – kẻ chơi bời của Mạc Tư Khoa
        Khu Tver mọi con đường lớn nhỏ
        Trong những hẻm vắng đến từng con chó
        Dáng đi nhẹ nhàng của tôi chúng nhận ra.

        Từng con ngựa đau khổ đón chào tôi
        Gật đầu với tôi mỗi lần gặp gỡ.
        Tôi – người bạn của loài muông thú
        Chữa vết thương lòng cho muông thú thơ tôi.

        Tôi đội mũ không phải vì đàn bà
        Con tim tôi không say mê dại dột –
        Mà cho tiện lợi, nỗi buồn giảm bớt
        Lúa mạch vàng dâng cho ngựa cái tơ.

        Giữa mọi người tôi không có bạn bè
        Mà lòng tôi say mê vương quốc khác.
        Chiếc cà vạt đẹp nhất sẵn sàng cho
        Tôi khoác lên cổ từng con chó đực.

        Thế nên giờ đây tôi chẳng đau lòng
        Đã rõ ràng trong con tim u ám.
        Tôi nổi tiếng là kẻ xì căng đan
        Và tôi nổi tiếng là tên bịp bợm.
        1922.


        GIỮA ĐƯỜNG PHỐ MẠC TƯ KHOA

        Vâng! Giờ đã quyết rồi không lưỡng lự
        Tôi giã từ mãi mãi với quê hương
        Trên đầu tôi chẳng còn ngân vang nữa
        Tiếng rì rào những cành lá bạch dương.

        Ngôi nhà thấp vắng tôi còng lưng xuống
        Con chó già của tôi chết từ lâu.
        Giữa đường phố Mạc Tư Khoa uốn lượn
        Sống chết mặc trời ai biết được đâu.

        Tôi thấy yêu thành phố này rắc rối
        Dù có vẻ gì phục phịch, già hom
        Cái màu vàng của Á châu đắm đuối
        Như đã ngủ yên trên những mái vòm.

        Rồi những khi trong đêm trời trăng sáng
        Trăng trên trời nhưng đâu có nhìn lên
        Tôi bước đi đầu tôi hơi cúi xuống
        Trên con đường vào quán rượu thân quen.

        Trong quán rượu tiếng kêu gào ầm ĩ
        Nhưng suốt đêm thâu tận ánh bình minh
        Tôi ngồi đọc thơ cho nhiều gái đĩ
        Và uống rượu cùng với những lưu manh.

        Con tim đập cứ mỗi ngày mỗi mạnh
        Và giờ đây tôi nói với mọi người:
        “Tôi cũng thế, như các người hư hỏng
        Chẳng còn đường quay trở lại cho tôi”.

        Ngôi nhà thấp vắng tôi còng lưng xuống
        Con chó già của tôi chết từ lâu.
        Giữa đường phố Mạc Tư Khoa uốn lượn
        Sống chết mặc trời ai biết được đâu.
        1922.


        HÁT THƯƠNG CHO NHỮNG BÀN TAY

        Hãy hát lên. Trên cây đàn nguyền rủa
        Những ngón tay lượn múa nửa vòng cung
        Trong cơn say này dường như nghẹn thở
        Bạn thân yêu ơi, người bạn cuối cùng.

        Đừng nhìn sang đôi bàn tay ngà ngọc
        Và bờ vai, suối tóc mượt như tơ
        Tôi đi kiếm ở đây niềm hạnh phúc
        Lại tìm ra cái chết, thật không ngờ!

        Tôi đâu biết tình yêu – mầm bệnh hoạn
        Đâu biết rằng tình yêu – bệnh kinh niên
        Tình đến gần nheo mắt nhìn du đãng
        Tôi trở thành kẻ mất trí, cuồng điên.

        Hãy hát lên. Gợi cho lòng tôi khóc
        Buổi ban đầu tha thiết những ngày qua
        Thôi giờ để người ta hôn kẻ khác
        Người ta xinh sao lòng dạ xấu xa.

        Khoan hãy gượm. Tôi ơi đừng nguyền rủa
        Hãy bình tâm. Xin chớ qưở trách người
        Hãy để cho tôi hát về mình nhé
        Dưới dây trầm tôi hát khúc bi ai.

        Tuổi thanh xuân vẫn tuôn chảy không ngừng
        Chất trong tim những mối tình mãnh liệt
        Biết bao nhiêu cô gái tôi đã nâng
        Bao phụ nữ trong góc phòng đã riết.

        Có ở đời một sự thật đắng cay
        Tôi đã nhìn bằng con mắt thơ dại:
        Xin xếp hàng lần lượt những đời trai
        Mang sức lực của mình dâng cho gái.

        Thì cớ gì tôi lại phải ghen tuông
        Thì tại sao phải làm tôi đau đớn
        Cuộc đời ta – những là chiếu với giường
        Cuộc đời ta – nụ hôn vào vực thẳm.

        Hãy hát lên những lời ca đau khổ
        Thương những bàn tay bất hạnh đời ta
        Chỉ sau khi nói những lời nguyền rủa...
        Bạn thân yêu, tôi không chết bao giờ*.
        1922.
        __________________

        *Trong cuộc đời của Esenin có rất nhiều người phụ nữ. Esenin không nói cụ thể như Puskin khi nhà thơ gọi Natalia Goncharova là mối tình thứ 113 của mình mà chỉ nói chung chung kiểu như: “Biết bao nhiêu cô gái tôi đã nâng/ Bao phụ nữ trong góc phòng đã riết…” hoặc “Tôi hạnh phúc đã hôn nhiều phụ nữ…”, “Tôi đã trở thành một gã Đông-Gioăng… vv”. Ngoài tập thơ “Mối tình của tên du đãng” Esenin đề tặng Avgusta Miklashevskaya thì những bài thơ viết về những người phụ nữ khác nhà thơ không chú thích. Nhưng qua nội dung bài thơ này hay cả trong trường ca “Người đen”: “Gọi một người phụ nữ/ Tuổi trên bốn mươi gì đó/ Là cô bé cưng/ Và hư đốn của mình…” thì người ta đã đoán ra người phụ nữ này là Isadora Duncan. “Isadora Duncan (1877-1927) – nữ nghệ sĩ múa, biên đạo, nhà cải cách ba lê Hoa Kỳ. Là một trong những người đặt nền móng cho vũ đạo hiện đại<……> Là người đầu tiên lấy phần nhạc của bài Quốc tế ca để soạn ra phần múa. Duncan chủ trương đưa múa vào giảng dạy tại nhà trường, mở ra một trường phái múa mới (Xem: Đuncan. Từ điển bách khoa Việt Nam. Tập1). Duncan là một phụ nữ nổi tiếng, một thời là vợ của nhà thơ. Hôn nhân giữa Esenin và Duncan là một mẫu mực của những cuộc tình không biên giới. Duncan ngoài tiếng mẹ đẻ (tiếng Mỹ) còn nói thạo tiếng Pháp, tiếng Đức nhưng chỉ biết một vài câu tiếng Nga thông dụng. Còn Esenin ngoài tiếng mẹ đẻ (tiếng Nga) không biết một ngoại ngữ nào nhưng hai người vẫn hoàn toàn hiểu nhau. Họ từng đi du lịch khắp châu Âu và Bắc Mỹ cả năm trời. Và những cái chết bí ẩn của họ cũng khiến cho người đời không thể không suy nghĩ. Esenin tự tử tháng 12 năm 1925 ở Leningrad (nước Nga), theo giả thiết chính thức, là đã thắt cổ bằng caravát còn Duncan hai năm sau chết ở nước Pháp trong một tai nạn ôtô. Chiếc khăn quàng tung bay trong gió của cô dường như có một bàn tay vô hình đem quấn vào bánh xe làm cho cô chết vì bị thắt cổ. Một cái chết đau thương nhưng cũng không kém phần lãng mạn. Câu nói cuối cùng: “Vĩnh biệt bạn bè, tôi về với vinh quang!”


        CHIA TAY VỚI MARIENGOF

        Có hạnh phúc mãnh liệt trong tình bạn
        Và trong lòng cơn co giật cuồng điên
        Thân xác tôi bị ngọn lửa đốt lên
        Như một cây nến trắng.

        Người dấu yêu! Hãy đưa tay tôi bắt
        Bởi một điều, cách khác, chẳng hề quen
        Tôi muốn trong phút giây này ly biệt
        Rửa mái đầu bằng thứ bọt màu vàng.

        Tô-li-a, Tô-li-a, có phải anh
        Đã bao lần, đã bao khoảnh khắc
        Bây giờ lại, như sữa kia, đông đặc
        Quanh quầng mắt không nhúc nhích, đứng yên.

        Dưới trăng này tôi và anh tạm biệt
        Đợi đến ngày vui, liệu có còn không?
        Giữa những người nổi tiếng và trẻ trung
        Đối với tôi, anh là người tốt nhất.

        Rồi một năm, một thời gian nào đó
        Biết đâu ta còn gặp lại nữa mà…
        Thật khủng khiếp – trong hồn đang đi qua
        Tựa hồ như tình yêu, như tuổi trẻ.

        Rồi trong anh người khác sẽ thay tôi
        Có phải thế – nghe theo lời to nhỏ –
        Mà đôi tai của tôi nức nở
        Như mái chèo vỗ óc ách trên vai?

        Dưới trăng này tôi và anh tạm biệt
        Một ngày vui với tôi sẽ không còn
        Nhưng giữa những người rạo rực, trẻ trung
        Đối với tôi, anh là người tốt nhất.
        1922.


        NIỀM VUI SINH THÔ LỖ

        Niềm vui sinh thô lỗ
        Nỗi buồn sinh dịu dàng.
        Tôi chẳng cần gì cả
        Không một ai tôi thương.

        Chỉ thương tôi chút xíu
        Thương con chó không nhà.
        Con đường này thẳng ra
        Dẫn tôi vào quán rượu.

        Những con quỉ, chửi gì?
        Hay tôi người xứ khác?
        Vì chén rượu mà ta
        Đặt những chiếc quần cộc.

        Tôi nhìn ra cửa sổ
        Trong tim oi và buồn.
        Hãy biến đi đường phố
        Vào mặt trời xa xăm.

        Trên đường cậu bé con.
        Nóng, khô bầu không khí.
        Cậu bé sướng vô cùng
        Cậu đang ngồi ngoáy mũi.

        Cứ ngoáy đi, cậu bé
        Đưa cả ngón tay luôn
        Nhưng mà mạnh như thế
        Đừng chui vào trong hồn.

        Tôi nhút nhát, rụt rè
        Nhìn vào, be một dãy!
        Tôi gom những nút be
        Đem hồn tôi bịt lại.
        1923.


        ĐƯỜNG PHỐ NÀY

        Đường phố này với tôi quen thuộc lắm
        Và tôi rất quen với mái nhà tranh.
        Trên cửa sổ ngất ngểu đường dây bện
        Được kết bằng rơm rạ màu xanh.

        Từng một thời nặng nề bao tai biến
        Năm tháng dữ dằn của sức mạnh cuồng điên.
        Giờ nhớ lại những ngày xưa thương mến
        Giờ nhớ về chốn làng mạc màu xanh.

        Tôi không tìm vinh quang hay tĩnh lặng
        Đã quen rồi thói danh hão phù hoa
        Bây giờ đây khi đôi mắt tôi nhắm
        Chỉ nhìn ra ngôi nhà của mẹ cha.

        Tôi nhìn thấy trong vườn mưa bụi
        Tháng tám mùa thu lặng lẽ đến gần.
        Những cây gia với bàn chân tươi rói
        Giữ trong vườn tiếng chim hót râm ran.

        Tôi đã yêu ngôi nhà này bằng gỗ
        Những thanh gỗ tròn trong bếp cháy lưa thưa
        Bếp lò ta lạ lùng và hoang dã
        Kêu vù vù trong những đêm mưa.

        Một giọng nói ồm ồm nghe thổn thức
        Khóc cho ai còn sống hay chết rồi.
        Mày thấy gì, con lạc đà bằng gạch
        Mà kêu rú lên trong tiếng mưa rơi?

        Nó đã thấy những miền xa tít tắp
        Giấc mơ nào, những ngày tháng nở hoa
        Afghanistan cát vàng sa mạc
        Và khói sương bàng bạc Bukhara.

        Những xứ sở này tôi vẫn biết
        Nơi đã từng qua không ít chặng đường.
        Giờ còn lại chỉ một điều tha thiết
        Là được quay về lại với quê hương.

        Nhưng đã tắt cơn mê thiu thiu ngủ
        Tất cả tan vào sương khói màu xanh
        Hoà bình cho ngươi – cánh đồng rơm rạ
        Hoà bình cho ngươi – hỡi mái nhà tranh.
        1923.


        TÔI MỆT MỎI NHƯ THẾ CHƯA TỪNG

        Tôi mệt mỏi như thế chưa từng.
        Trong băng giá của mùa đông màu xám
        Tôi mơ thấy bầu trời Riazan
        Và mơ thấy cuộc đời tôi phóng đãng.

        Từng yêu tôi có rất nhiều phụ nữ
        Tự mình tôi không yêu nổi một người
        Có phải thế, sức mạnh nào hung dữ
        Cứ kéo tôi vào với rượu không thôi.

        Vô thiên lủng những đêm say suốt sáng
        Nỗi buồn trong cơn phóng đãng hoành hành!
        Có phải thế mà đôi mắt gặm nhấm
        Tựa hồ như những chiếc lá màu xanh?

        Tôi không đau khi người ta phụ bạc
        Thắng lợi dễ dàng cũng chẳng hề vui
        Màu vàng rộm của biết bao mái tóc
        Giờ đang chuyển sang màu xám hết rồi.

        Đang chuyển sang tro tàn và nước
        Khi hiện ra làn sương đục mùa thu.
        Tôi chẳng tiếc những tháng năm đã mất
        Và không mong trở lại một điều gì.

        Tôi mệt mỏi hành hạ mình vớ vẩn
        Với nụ cười trên gương mặt lạ kỳ
        Tôi thích mặc trên thân hình nhẹ mỏng
        Ánh sáng êm, vẻ yên lặng tử thi…

        Và bây giờ đã không còn khó nhọc
        Bước từ ổ này sang ổ khác lưu manh
        Như vào chiếc áo sơ mi trói buộc
        Khối bê tông thiên nhiên được biến thành.

        Trong người tôi cũng theo điều như thế
        Đang trấn an bầu nhiệt huyết điên cuồng
        Nhưng dù sao, tôi luôn luôn kính nể
        Những cánh đồng một thuở đã yêu thương.

        Về miền quê, nơi tôi từ tấm bé
        Đã nô đùa trên hoa cỏ màu vàng
        Tôi gửi lời chào quạ khoang, chim sẻ
        Và cả cú mèo nức nở trong đêm.

        Tôi kêu về miền xa thẳm mùa xuân:
        “Chim chóc ơi, trong run rẩy màu xanh
        Hãy nhắn rằng tôi đã thôi gây chuyện
        Để ngọn gió sẽ bắt đầu xao xuyến
        Và lúa mạch đen cũng sẽ rùng mình”.
        1923?
        #4
          cacbac 07.11.2007 18:23:22 (permalink)
          THÚ VUI CÒN LẠI

          Giờ còn lại một thú vui duy nhất
          Cho ngón tay vào miệng húyt sáo vang
          Một tin đồn xấu xa bay đi khắp
          Rằng tôi kẻ hay gây sự, tục tằn.

          Thật buồn cười nghe tin đồn như thế
          Trong cuộc đời nhiều mất mát đắng cay .
          Thật xấu hổ đã từng tin Thượng Đế
          Lại đau lòng không tin nữa giờ đây.

          Như khung cảnh nhìn từ xa vàng ánh
          Ngọn lửa cuộc đời cháy sáng trong đêm.
          Tôi thô lỗ và tôi hay sinh chuyện
          Là để cho mình được cháy sáng lên.

          Nhiệm vụ nhà thơ là xoa và đánh
          Với quyền hành mà số phận ban cho.
          Tôi muốn cóc đen và hoa hồng trắng
          Được lên duyên chồng vợ ở trong thơ.

          Dù ước mơ của một thời hoa đỏ
          Đã không trở thành hiện thực như mong
          Nhưng nếu quỷ trong hồn tôi lót ổ
          Thì thần tiên cũng sống ở trong lòng.

          Vì lẽ đó tháng ngày xanh sôi nổi
          Đã lên đường bay về chốn xa xôi
          Tôi chỉ muốn khi trong giờ phút cuối
          Xin một điều ở người đến với tôi:

          Vì tội lỗi của tôi là rất nặng
          Vì không tin vào thần thánh thiêng liêng
          Hãy đặt tôi vào áo quan màu trắng
          Của nước Nga dưới tượng Thánh ngủ yên.
          1923.


          NGỌN LỬA MÀU XANH

          Rạo rực trong lòng ngọn lửa màu xanh
          Giờ anh đã quên ngôi nhà cha mẹ
          Lần đầu tiên anh đi hát về tình
          Lần đầu tiên thôi không còn gây sự .

          Anh đã từng như vườn hoang bỏ phế
          Đã từng thích uống rượu đến say mê.
          Rồi bỗng nhiên chán chường không thích nữa
          Đã chia tay không một chút chần chừ.

          Anh chỉ muốn nhìn vào đôi mắt em
          Ôi đôi mắt màu nâu như vực thẳm
          Để em thôi yêu quá khứ của mình
          Và để với người ta em quên hẳn.

          Ơi gương mặt và thân hình duyên dáng
          Giá mà em biết được hắn kiên tâm
          Giá mà em biết rằng tim du đãng
          Có thể trở thành dễ bảo và ngoan.

          Thì muôn đời anh sẽ quên quán rượu
          Thì muôn đời anh đi bỏ làm thơ
          Để được vuốt ve bàn tay êm dịu
          Và mái tóc em màu của mùa thu.

          Thì muôn đời em sẽ bước theo anh
          Đi về quê hay về nơi xa lạ
          Lần đầu tiên anh đi hát về tình*
          Lần đầu tiên thôi không còn gây sự.
          1923.


          *Tập thơ “Mối tình của tên du đãng” có bảy bài: “Ngọn lửa màu xanh”, “Hát về một thời du đãng”, “Em yêu ơi hãy ngồi lại kề bên”, “Anh buồn rầu ngồi ngắm nhìn em”, “Em đừng lạnh nhạt làm khổ anh”, “Buổi chiều bệnh viện”, “Em giản dị như là tất cả” Esenin đề tặng Avgusta Miklasevskaya – nữ diễn viên nhà hát Kamerny, người mà Esenin “một thời từng gọi người yêu”. Tất nhiên, đây không phải là lần đầu tiên Esenin đi hát về tình nhưng lần nào cũng vậy, với nhà thơ, tình chợt ùa đến như có vẻ là lần đầu tiên (hoặc cuối cùng). Còn với Avgusta (tháng Tám – mùa thu) cũng vậy, nàng lớn tuổi hơn nhà thơ và đang yêu người khác nên có những câu: “em uống bằng người khác” hay “mỏi mệt ánh mắt nhìn…” là vì thế.



          HÁT VỀ MỘT THỜI DU ĐÃNG

          Thôi cứ mặc em uống bằng người khác
          Nhưng vẫn còn gì đấy để cho anh
          Còn hương khói mùa thu trong mái tóc
          Và còn đây mỏi mệt ánh mắt nhìn.

          Tuổi mùa thu trưởng thành anh yêu quí
          Hơn cả thời tuổi trẻ với mùa hè
          Và nét buồn của em đầy quyến rũ
          Gấp hai lần tưởng tượng của nhà thơ.

          Tận đáy lòng anh không hề nói dối
          Và cũng không hề ngạo mạn bao giờ.
          Bằng thái độ chân thành anh muốn nói
          Rằng đã quên thời du đãng ngày xưa.

          Đã đến lúc chia tay trò ngổ ngáo
          Với thói hung hăng, ương ngạnh, cứng đầu
          Giờ con tim đập dồn lên trong máu
          Đầy men tình nên men rượu qua mau.

          Giờ mùa thu đã đến ngoài cửa sổ
          Bằng những cành liễu đỏ, tía, hồng tươi
          Và anh đã sẵn sàng ra gặp gỡ
          Với mùa thu đến hẹn một câu mời.

          Với nhiều người giờ đây anh hòa giảng
          Chẳng ai bắt hay thua thiệt cho mình
          Mà bởi vì nước Nga giờ khác hẳn
          Khác cả từng nghĩa địa, mái nhà tranh.

          Giờ anh đang nhìn bằng đôi mắt sáng
          Nhìn đó đây cả bốn phía xung quanh
          Chỉ còn em vừa là em, là bạn
          Vừa có thể là người vợ của anh.

          Rằng chỉ vì em mà anh cố gắng
          Học cho mình lòng kiên định, thủy chung
          Anh sẽ hát về một thời du đãng
          Và những con đường vắng buổi hoàng hôn.
          1923.


          EM YÊU ƠI HÃY NGỒI LẠI KỀ BÊN

          Em yêu ơi hãy ngồi lại kề bên
          Và đôi mắt hãy nhìn nhau em nhé
          Anh muốn nhìn ánh mắt em thuỳ mị
          Để nghe trong lòng cơn bão sôi lên.

          Đây là màu vàng của mùa thu
          Đây, màu sáng của làn tóc rối
          Tất cả chúng như một niềm cứu rỗi
          Cho tâm hồn lo ngại kẻ lãng du.

          Anh từ lâu đã bỏ lại quê mình
          Nơi đồng cỏ, những cánh rừng tươi tốt
          Trong danh tiếng thị thành đắng cay, khó nhọc
          Anh muốn sống đời một kẻ lang thang.

          Anh chỉ muốn con tim thôi âm ỉ
          Nhớ mùa hè và nhớ mảnh vườn xưa
          Nơi đã nghe những chú ếch đồng ca
          Rồi anh lớn lên trở thành thi sĩ.

          Giờ ở đấy cũng mùa thu đó em
          Những cây phong nghiêng mình bên cửa sổ
          Đang thả xuống những bóng cành bóng lá
          Tìm những người chúng còn nhớ chưa quên.

          Họ từ lâu không còn nữa trên đời
          Ánh trăng thanh ngoài nghĩa trang đơn giản
          Lên những cây thập ác kia chiếu sáng
          Rằng ta sẽ về với họ em ơi.

          Rằng ta sẽ về khi trả hết nợ đời
          Ta sẽ về ngủ yên trong im lặng
          Và tất cả những con đường gợn sóng
          Chỉ vui cho người còn ở lại mà thôi.

          Nên em ơi, hãy ngồi lại kề bên
          Và đôi mắt hãy nhìn nhau em nhé
          Anh muốn nhìn ánh mắt em thuỳ mị
          Để nghe trong lòng cơn bão sôi lên.
          1923.


          ANH BUỒN RẦU NGỒI NGẮM NHÌN EM

          Anh buồn rầu ngồi ngắm nhìn em
          Thật đau lòng và thật là đáng tiếc!
          Chỉ còn lại sắc đồng, em có biết
          Chỉ sắc đồng còn lại với hai ta.

          Những bờ môi người khác đã mang xa
          Thân thể em nồng nàn và hơi ấm
          Tựa hồ như mưa phùn rơi lấm tấm
          Cõi lòng anh một chút cứng đờ ra.

          Nhưng dù sao anh không sợ điều này
          Đối với anh có một niềm vui khác.
          Bởi một điều có còn lại gì đâu
          Ngoài vàng úa tàn phai và ẩm ướt.

          Bởi một điều anh đâu có giữ mình
          Cho nụ cười, cho cuộc đời yên lặng.
          Thật đau lòng ngắn ngủi chặng đường anh
          Thế mà sao sai lầm đã lắm.

          Thật buồn cười cho cuộc đời trục trặc
          Đã vậy từ xưa và vẫn thế sau này.
          Như nghĩa trang, trong vườn đang rải khắp
          Lá úa vàng, xương cốt bạch dương rơi.

          Cũng như vầy, sẽ tàn úa hai ta
          Thôi ồn ào, ta giống như người khách…
          Nếu mùa đông trong vườn chẳng có hoa
          Thì về nó ta chẳng cần thương tiếc.
          1923.


          EM ĐỪNG LẠNH NHẠT LÀM KHỔ ANH

          Em đừng lạnh nhạt làm khổ anh
          Và đừng hỏi rằng anh bao nhiêu tuổi
          Bị ám ảnh giống như người động kinh
          Tâm hồn anh – khung xương vàng còm cõi.

          Có một thời khi còn ở quê xa
          Anh mơ ước, kiểu trẻ con – vào khói
          Mơ nổi tiếng, giàu có và người ta
          Anh yêu hết và được người yêu lại.

          Vâng! Anh giàu, anh người giàu có lắm
          Chiếc mũ xưa giờ đây đã không còn.
          Chỉ còn lại chiếc áo che trước bụng
          Và một đôi giày cao cổ đã sờn.

          Sự nổi tiếng cũng không hề nói hết
          Từ Mạc Tư Khoa cho tới Pa-ri
          Cái tên anh làm người ta khủng khiếp
          Tựa như lời chửi mắng kẻ vứt đi.

          Và tình yêu có phải trò ngộ nghĩnh
          Em hôn mà môi cứng tựa sắt tây.
          Anh vẫn biết rằng tình anh nẫu chín
          Còn tình em không biết gọi mê say.

          Anh đau khổ lúc này còn quá sớm
          Và cũng không tai họa nếu như buồn
          Vàng hơn cả mái tóc em vàng rộm
          Là tiếng đùa thiên nga trẻ trên nương.

          Anh bây giờ giá mà được về nơi
          Có tiếng kêu bầy thiên nga sôi nổi
          Được đắm chìm trong quên lãng muôn đời
          Và mơ ước, kiểu trẻ con – vào khói.

          Nhưng ước mơ một điều khác mới hơn
          Về hoa cỏ và miền không ai hiểu
          Rằng bằng lời không nói được con tim
          Và điều này con người không biết gọi.
          1923.


          BUỔI CHIỀU BỆNH VIỆN

          Buổi chiều chau lông mày đen cau có
          Những chú ngựa ai đứng dưới sân nhà
          Có phải tôi đã chia tay tuổi trẻ
          Và chia tay em trong buổi chiều qua?

          Đừng sụt sịt bộ ba kia lười biếng
          Cuộc đời trôi nhưng dấu vết không còn
          Có thể lắm ngày mai giường bệnh viện
          Sẽ ru tôi yên giấc ngủ ngàn năm.

          Có thể lắm ngày mai rồi sẽ khác
          Tôi ra đi chữa lành hẳn muôn đời
          Nghe tiếng mưa rơi và nghe cây hát
          Cũng như người sống khỏe mạnh đấy thôi.

          Tôi sẽ quên thế lực đầy nguy hiểm
          Đã bao phen hành hạ chẳng cho yên
          Chỉ gương mặt dễ thương và âu yếm
          Chỉ mình em tôi không thể nào quên.

          Và dù cho tôi có yêu người khác
          Với người ta tôi sẽ kể đôi điều
          Về em đấy – người tôi yêu mến nhất
          Rằng một thời tôi từng gọi người yêu.

          Tôi đi kể về cuộc đời đã sống
          Lững lờ trôi như nước chảy qua cầu...
          Đầu óc tôi bây giờ đang điên loạn
          Chẳng biết đầu tôi sẽ dẫn về đâu?
          1923.


          EM GIẢN DỊ NHƯ LÀ TẤT CẢ

          Em giản dị như là tất cả
          Như trăm nghìn người con gái nước Nga
          Em thấu hiểu ánh bình minh đơn lẻ
          Và nhận ra cơn giá lạnh mùa thu.

          Thật buồn cười anh đem lòng thương mến
          Thật dại khờ đem ý nghĩ tơ vương
          Gương mặt em nghiêm khắc và thánh thiện
          Như ảnh Thánh treo ở chốn nguyện đường.

          Anh đã từng phớt lờ bao ảnh ấy
          Tiếng hò reo, thô bạo vẫn tôn thờ
          Nhưng bây giờ bỗng nhiên lời trỗi dậy
          Thật dịu dàng, đằm thắm những vần thơ.

          Anh chẳng muốn bay tận chốn mây mù
          Lên đến đó cần quá nhiều thân thể.
          Sao mà tên của em ngân vang thế
          Tựa hồ như cơn gió lạnh mùa thu?

          Anh không nghèo, không bé dại, đáng thương
          Và biết nghe những tấm lòng nhiệt huyết
          Từ ngày nhỏ đã biết làm cho thích
          Những ngựa cái già ở chốn thảo nguyên.

          Chính vì thế mà anh chẳng giữ mình
          Để cho em, cho người này, người khác
          Vật bảo đảm cho niềm vui hạnh phúc
          Là trái tim cuồng thi sĩ của anh.

          Chính vì thế mà anh buồn bã
          Lác mắt nhìn như chiếc lá rơi ra…
          Em giản dị như là tất cả
          Như trăm nghìn người con gái nước Nga.
          1923.


          TƯỞNG NHỚ BRYUSOV

          Chúng ta đều chết
          Đều về cõi hư vô
          Nhưng mà tôi biết
          Nước Nga chẳng quên ta bao giờ.

          Ta yêu nhiều cô gái
          Nhiều phụ nữ ta yêu
          Bánh mì ta ăn đấy
          Từ cái túi rất nghèo.

          Nhưng mà ta không yêu
          Phường con buôn tráo trở
          Hành tinh này mỹ miều
          Hãy đi và gặp gỡ.

          Ta những vần thơ cũ
          Nhắc lại chừng bốn chục lần
          Rồi ta biết thả
          Khói và Gô-gôn.

          Nhưng dù sao ta đã
          Hai mà một luôn luôn
          Ơi người bạn mến thương
          Chớ than phiền, oán trách!

          Bryusov chết rồi
          Còn ta rồi sẽ chết
          Nhưng không nài xin ngày
          Từ túi nghèo xơ xác.

          Nhưng mà ta giành giật
          Giữ cái túi nghèo xơ.
          Valery Yaklevich!
          Hãy yên giấc ngàn thu!
          1924.
          #5
            cacbac 07.11.2007 18:25:48 (permalink)
            BATUM

            Những con tàu biển
            Đi đến thành phố Constantinopol
            Còn đi về Mạc Tư Khoa tàu hoả
            Đi xa sự ồn ả
            Hay là sự tập trung
            Cứ mỗi ngày tôi cảm thấy
            Một nỗi buồn.

            Tôi ở miền xa
            Xa lắm
            Thậm chí tôi ngỡ rằng
            Trăng còn ở gần hơn
            Có vô vàn những hạt nước
            Trong con sóng
            Biển đen.

            Cứ mỗi ngày
            Tôi lại đi ra bến
            Để mà đưa tiễn
            Những kẻ không xót thương
            Tôi nhìn trừng trừng
            Tôi nhìn như dán mắt
            Về miền quyến rũ xa xăm.

            Có thể từ Lơ Ha-vrơ
            Hay từ Mác-xây
            Sẽ bơi về đây
            Nàng Louisa hay Janet
            Những người này
            Tôi vẫn nhớ thương da diết
            Nhưng họ là những người
            Không tồn tại trên đời.

            Mùi vị của biển
            Khói và cay
            Có thể lắm
            Ngài Mitchell
            Hay ngài Claud
            Sẽ nhớ về tôi
            Ở thành phố New York
            Khi đọc bản dịch này.

            Tất cả chúng ta đi tìm
            Trong đời bằng những cái mũi khoan
            Và gọi chúng ta có những
            Dấu vết không thể nhìn.
            Có phải vì thế chăng
            Mà như ngọn đèn có tán
            Những con sứa chiếu sáng từ nước lên?

            Chính vì thế
            Mà khi gặp cô gái người ngoại quốc
            Trong tiếng kêu cót két
            Của con tàu
            Thì tôi nghe
            Giọng lè nhè của cây đàn hộp
            Hoặc là tiếng khóc
            Của bầy sếu xa xăm.

            Có phải cô ấy chăng?
            Có phải là cô ấy?
            Nhưng chẳng lẽ trong đời
            Dễ dàng nhận thấy?
            Nếu như bây giờ cô ấy
            Đuổi kịp
            Và vun vút mang đi
            Cái quần rộng lai ngày trước.

            Cứ mỗi ngày
            Tôi lại đi ra bến
            Để mà đưa tiễn
            Những kẻ không xót thương
            Tôi nhìn trừng trừng
            Tôi nhìn như dán mắt
            Về miền quyến rũ xa xăm.

            Còn những người khác ở đây
            Họ sống theo kiểu khác
            Không tình cờ mà đêm đêm
            Vang lên tiếng huýt –
            Điều đó có nghĩa là
            Sự thính nhạy của chó
            Bị những kẻ buôn lậu vượt qua.

            Nhưng lính biên phòng không sợ
            Hãy nhanh lên.
            Kẻ thù không thoát khỏi
            Chúng ở trong tầm nhìn.
            Chính vì thế mà thường xuyên
            Vang lên tiếng súng
            Trên những bờ
            Biển mặn.

            Nhưng vẫn sống kẻ thù
            Dù người ta cố tình đuổi hết
            Bởi thế mà trở nên xanh biếc
            Cả thành phố Batum.
            Thậm chí tôi cứ ngỡ
            Biển có màu chàm
            Trong tiếng cười và tiếng ồn
            Đường phố.

            Nhưng người ta cười là vì có
            Một nguyên nhân.
            Bởi vì trong đời đâu có
            Nhiều lắm chuyện lạ thường.
            Có một gã cuồng
            Một gã điên
            Đặt con gà trống vào bóng tối.

            Tự mình cười lên.
            Tôi lại đi ra bến
            Để mà đưa tiễn
            Những kẻ không xót thương
            Tôi nhìn trừng trừng
            Tôi nhìn như dán mắt
            Về miền quyến rũ xa xăm.
            1924.


            HỒI TƯỞNG

            Bây giờ tháng Mười đã khác
            Tháng Mười đã khác bây giờ.
            Đất nước buổi xấu trời
            Tháng Mười như con thú
            Gào thét không nguôi
            Tháng Mười năm 1917.

            Tôi nhớ một ngày
            Nặng nề và tuyết
            Tôi thấy nó bằng con mắt mờ mịt
            Cái bóng thép
            Lơ lửng treo trên
            Thành phố Petrograd ưu phiền.

            Tất cả đều linh cảm một điều
            Một điều gì khủng khiếp
            Tất cả đều đã biết
            Không phải ngẫu nhiên một điều
            Những người lính mang mũ thép.

            Họ tản ra…
            Rồi xếp vào hàng…
            Quần chúng run chân…
            Và ai đó bỗng nhiên xé tờ khẩu hiệu
            Của một kẻ hèn nhát trên tường.

            Thế là bắt đầu…
            Những ánh mắt nhìn trước nhìn sau
            Khổ đau vì nội chiến
            Và khói lửa “Rạng Đông”
            Bình minh thép xuất hiện.

            Số phận đau khổ bắt đầu
            Khắp đất nước người ta thét gào
            Đến khản cả cổ
            Được phất lên dòng chữ đề bằng lửa:
            “Hội đồng Đại biểu công nhân”.
            1924.



            NHÀ XUẤT BẢN VINH QUANG!

            Nhà xuất bản vinh quang! Trong sách này
            Tôi đã say bằng cảm xúc mới lạ
            Đã học nhận thức trong từng phút giây
            Rằng nước Nga đứng lên thành công xã.

            Dù trong sách còn nhiều chỗ vụng về
            Cây bút chì thầm thì cùng trang giấy
            Tâm hồn tôi còn nửa tỉnh nửa mê
            Chưa hiểu hết ra ngày vui như vậy.

            Nhưng các anh bằng nhận thức nhà thơ
            Đọc không phải trong lời mà chỗ khác
            Rằng chính quyền Xô Viết khắp đất nước
            Không còn viết bằng ngôn ngữ ngày xưa.

            Sự thử nghiệm bạo dạn đến nhường kia
            Khi đọc xong xin đừng cười tôi đấy –
            Chỉ bởi vì còn lắm chỗ vụng về
            Cây bút chì thầm thì cùng trang giấy.
            1924.


            NỖI BUỒN NÀY

            Nỗi buồn này bây giờ không xua được
            Bằng tiếng cười lảnh lót tháng ngày xa.
            Cây gia trắng của tôi giờ héo gục
            Bình minh hồng đã vắng tiếng hoạ mi.

            Đối với tôi bấy giờ tất cả mới
            Biết bao tình chất chứa giữa tim tôi
            Còn giờ đây dù một lời êm ái
            Thành đắng cay rơi xuống khỏi bờ môi.

            Miền đất rộng đã quen nhìn đôi mắt
            Đã không còn thơ mộng nữa dưới trăng.
            Mương xói nhỏ… gai dầu… sườn núi dốc
            Chỉ làm cho đất Nga rộng thêm buồn.

            Không khỏe mạnh, thấp gầy, còm cõi
            Mặt nước gương màu xám, nhạt nhoà
            Nhưng tất cả đều thân thương, gần gũi
            Tôi ngậm ngùi, nước mắt muốn trào ra.

            Căn nhà nhỏ đứng cô đơn, xiêu vẹo
            Cừu khóc vang, và theo gió đằng xa
            Đang vẫy chiếc đuôi gầy con ngựa cái
            Ngó trân trân xuống mặt nước ao tù.

            Đấy những gì ta gọi là Tổ Quốc
            Là những gì mà tất cả mọi người
            Ngày xấu trời ngồi uống say và khóc
            Rồi bằng lòng chờ đợi những ngày vui.

            Chính vì thế mà nỗi buồn ngày trước
            Bằng tiếng cười không xua được chúng đi
            Cây gia trắng của tôi giờ héo gục
            Bình minh hồng đã vắng tiếng hoạ mi.
            1924.


            NHỮNG TIẾNG BUỒN THƯƠNG

            Đem ra điều khuyên ngăn khu rừng úa
            Bằng lời vui, bằng ngôn ngữ bạch dương
            Và đàn sếu bay ngang qua buồn bã
            Không bao giờ còn một chút tiếc thương.

            Thương cho ai? Ta chỉ người du lịch
            Đi qua cuộc đời, bỏ lại ngôi nhà.
            Bụi gai dầu mơ những người đã chết
            Với trăng tròn vành vạnh chốn đầm xa.

            Tôi một mình giữa cánh đồng trơ trọi
            Ngọn gió mang những đàn sếu bay xa
            Tôi nghĩ về tuổi thanh xuân sôi nổi
            Nhưng không hề thương tiếc những ngày qua.

            Tôi chẳng tiếc những tháng năm uổng phí
            Chẳng hề thương thời gian tím trong đời.
            Lửa thanh lương trà trong vườn cháy đỏ
            Nhưng lửa này không thể ấm cho ai.

            Lửa thanh lương trà cháy không hết cả
            Cỏ hoa không gục xuống bởi màu vàng
            Cây mùa thu lặng im trút lá
            Cũng như tôi tuôn những tiếng buồn thương.

            Và nếu như thời gian bằng ngọn gió
            Dồn tất cả vào một đống chẳng ai cần…
            Xin hãy nói… làm sao cho rừng úa
            Khuyên ngăn bằng ngôn ngữ thật dễ thương.
            1924.


            THƯ GỬI MẸ

            Mẹ của con giờ đây còn mạnh khoẻ?
            Mẹ kính yêu, cho con gửi lời chào
            Xin hãy để trên ngôi nhà của mẹ
            Toả ánh chiều trong nỗi nhớ nôn nao.

            Con nghe rằng mẹ giấu điều lo lắng
            Mẹ hay buồn, hay lo nghĩ về con
            Mẹ hay bước ra ngoài con đường vắng
            Trong chiếc áo len lạc mốt, cũ sờn.

            Rằng mỗi khi qua làn khói lam chiều
            Mẹ nhìn thấy chỉ một điều khủng khiếp
            Có vẻ như trong một vụ đánh nhau
            Có ai đấy đâm con bằng dao thép.

            Chẳng sao đâu! Xin mẹ hãy yên lòng
            Đấy tất cả chỉ là cơn mộng mị
            Con đâu có còn đến nỗi lông bông
            Để chết đi khi chẳng nhìn thấy mẹ.

            Con bây giờ vẫn như thế, dễ thương
            Chỉ ao ước một điều rất đơn giản
            Sao cho thật mau thoát khỏi nỗi buồn
            Để trở về ngôi nhà ta thấp vắng.

            Con sẽ về khi hoa nở trên cành
            Mang hơi thở mùa xuân quanh vườn tược
            Chỉ có điều mẹ trong ánh bình minh
            Đừng thức con như tám năm về trước.

            Đừng thức dậy những giấc mơ đã tắt
            Đừng khơi lên mộng ước đã không thành
            Con là kẻ sớm chịu nhiều mất mát
            Nếm trải nhiều mệt nhọc giữa ngày xanh.

            Và đừng dạy con cầu nguyện. Không cần!
            Thời ấu thơ chẳng quay về lần nữa.
            Chỉ mẹ là niềm vui, niềm an ủi của con
            Chỉ mẹ – đối với con là ánh hồng khôn tả.

            Mẹ hãy quên đi những điều phiền muộn
            Mẹ đừng buồn, đừng lo lắng về con
            Đừng hay bước ra ngoài con đường vắng
            Trong chiếc áo len lạc mốt, cũ sờn.
            1924.
            #6
              cacbac 07.11.2007 18:27:53 (permalink)
              NHỮNG MÔ-TÍP BA TƯ


              CÔ HÀNG NƯỚC

              Vết thương xưa đã dịu bớt trong hồn
              Con tim giờ đang quên cơn mê sảng
              Giữa màu xanh hoa cỏ Tê-hê-ran
              Trong quán nước tôi đi tìm quên lãng**.

              Cô hàng nước khoe bờ vai tròn lẳn
              Như để làm duyên trước chàng trai Nga
              Cô mời tôi uống nước chè đỏ thắm
              Thay cho rượu vang và rượu vốt-ca.

              Xin mời em, cô chủ quán, xin mời
              Trong vườn em hoa hồng đang đua nở
              Chẳng vô tình em chớp mắt cùng tôi
              Tấm khăn choàng màu đen như hé mở.

              Ở nước Nga những thiếu nữ thanh tân
              Chúng tôi không giữ bằng xích như chó
              Chúng tôi hôn nhau không phải trả tiền
              Không đánh nhau và chẳng cần dao rựa.

              Em bước đi những bước thật rộn ràng
              Gương mặt em như vầng đông buổi sáng
              Tôi tặng em chiếc khăn Khorasan***
              Từ Shiraz tôi đem về tấm thảm.

              Tôi thật tình, không nói dối bao giờ
              Em hãy rót cho tôi chè đặc nữa
              Hôm nay đây tôi chỉ biết mình thôi
              Chịu trách nhiệm về em tôi không thể.

              Bởi trong vườn rào giậu đã có rồi
              Nên đôi mắt chẳng cần nhìn ra cửa
              Chẳng vô tình em chớp mắt cùng tôi
              Tấm khăn choàng màu đen như hé mở.
              1924.


              BẰNG TIẾNG BA TƯ

              Người đổi tiền hôm nay tôi đã hỏi
              Điều gì lâng lâng như áng mây mù
              Biết nói sao cùng Laly yêu quí
              Lời “anh yêu em” bằng tiếng Ba Tư?

              Có điều gì như thế muốn hỏi xem
              Nhẹ hơn gió, êm hơn nước hồ Van*
              Biết nói sao cùng Laly yêu quí
              Lời ngọt ngào và âu yếm “nụ hôn”?

              Và hỏi thêm có điều gì như thế
              Khi rụt rè trong sâu thẳm con tim
              Biết nói sao cùng Laly yêu quí
              Lời thân thương, trìu mến “em của anh”?

              Người đổi tiền trả lời tôi ngắn gọn:
              Ô, tình yêu không ai nói bằng lời
              Yêu là khi ta thở dài thầm kín
              Đôi mắt nhìn như châu ngọc đầy vơi.

              Tên gọi nụ hôn cũng không hề có
              Nụ hôn không như dòng chữ chết rồi
              Mà nụ hôn thoảng mùi hoa hồng đỏ
              Những cánh hoa tan chảy ở trên môi.

              Và tình yêu chẳng cần ai bảo vệ
              Với tình yêu ta biết mọi vui buồn
              “Em của anh”- chỉ bàn tay có thể
              Gỡ tấm khăn choàng che mặt màu đen**.
              1924.
              _________________

              *Van – hồ nước mặn không có dòng chảy nằm trên độ cao 1720m ở phía đông Thổ Nhĩ Kỳ (xưa là vương quốc Ba Tư).
              **Khăn che mạng của phụ nữ Hồi giáo.



              SAGANÊ

              Saganê của anh, Saganê!
              Bởi vì anh người đến từ phương bắc
              Anh kể em nghe cánh đồng lúa mạch
              Dưới ánh trăng từng đợt sóng dội về
              Saganê của anh, Saganê.

              Bởi vì anh người đến từ phương bắc
              Nơi mặt trăng to sáng gấp trăm lần
              Và Shiraz của em dù có đẹp
              Cũng không hơn đồng ruộng Riazan*
              Bởi vì anh người đến từ phương bắc.

              Anh kể cho em về những cánh đồng
              Mái tóc này anh mượn từ lúa mạch
              Em hãy lấy ngón tay xe sợi tóc
              Anh sẽ không đau, một chút cũng không
              Anh kể cho em về những cánh đồng.

              Dưới ánh trăng từng đợt sóng dội về
              Nhìn mái tóc của anh em hãy đoán
              Em thân yêu cười vui với anh đi
              Chỉ xin em đừng gợi lên hoài niệm
              Dưới ánh trăng từng đợt sóng dội về.

              Saganê của anh, Saganê
              Người con gái nơi phương xa cũng vậy
              Sao mà người ta giống với em ghê
              Và có lẽ đang nhớ về anh đấy...
              Saganê của anh, Saganê.
              1924.

              *Riazan là quê hương của Esenin.



              HÔN GIỐNG NHÀ THƠ

              Em nói rằng Sadi*
              Xưa chỉ hôn vào ngực
              Em ơi chớ vội gì
              Khi nào anh sẽ học.

              Em hát: “ở bên sông**
              Hoa đẹp hơn thiếu nữ”.
              Giá mà anh chẳng nghèo
              Bài hát này xin sửa.

              Anh bẻ cánh hoa tươi
              Bởi niềm vui chỉ một
              Để cho trên cõi đời
              Saganê đẹp nhất.

              Đừng đem điều di chỉ
              Anh không hiểu bao giờ
              Sinh ra làm thi sĩ
              Nên hôn giống nhà thơ.
              19-12-1924.
              --------------
              *Sadi (1213-1293) – nhà tư tưởng, nhà thơ Ba Tư, tác giả của tập thơ “Vườn Hồng” nổi tiếng.
              **Sông Euphrates.



              MẮT EM BỪNG NGỌN LỬA

              Chưa bao giờ anh đến biển Bôxpho
              Xin em đừng hỏi anh về nơi đó
              Trong mắt em anh vẫn thấy biển bờ
              Trong mắt em vẫn cháy bừng ngọn lửa.

              Anh chưa đến thành Bát-đa đêm hội
              Chưa mang tơ và thuốc nhuộm hoàng điều.
              Hãy ngồi xuống bên anh, lên đầu gối
              Hãy nghiêng thân hình xinh đẹp, đáng yêu.*

              Và xin em đừng hỏi nữa bao giờ
              Về một điều em chẳng cần biết đến
              Rằng trong cái tên xa thẳm – nước Nga
              Người ta gọi anh nhà thơ nổi tiếng.

              Trong lòng anh vẳng tiếng ta-lian-ka**
              Dưới ánh trăng lòng vẫn nghe tiếng chó.
              Chẳng lẽ sao em cô gái Ba Tư
              Không muốn một lần đến thăm nơi đó?

              Anh đến nơi đây chẳng phải vì buồn
              Em gọi anh một điều gì thầm kín.
              Và đôi bàn tay xinh đẹp của em
              Quàng lấy anh tựa hồ như đôi cánh.

              Anh từ lâu đi tìm chốn lặng yên
              Dẫu cuộc đời ngày xưa không trách cứ
              Hãy kể cho anh nghe một điều gì
              Về đất nước, quê hương em đi chứ.

              Dìm trong anh nỗi nhớ ta-lian-ka
              Bằng hơi thở ngập tràn hương quyến rũ
              Để lòng anh về cô gái phương xa
              Không thổn thức, không buồn, không suy nghĩ.

              Cho dù anh chưa đến biển Bôxpho
              Anh nghĩ ra cho em về nơi đó
              Vì đôi mắt em vẫn giống biển bờ
              Đôi mắt em đang cháy bừng ngọn lửa.
              21-12-1924.
              -------------------------
              *Trong thơ cổ Ba Tư thân hình của người con gái đẹp là một hình tượng rất phổ biến và, - khác với thơ cổ VN - bao giờ cũng được ví với cây thông, cây bách (cypress).

              **Ta-lian-ka – đàn phong cầm nhỏ.



              EM NHỚ THUỘC ĐIỀU NÀY

              Dưới ánh chiều của miền quê vàng rực
              Những bông hồng trôi lặng lẽ trên đồng
              Em yêu ơi, hát anh nghe bài hát
              Bài hát ngày xưa từng hát Khayyam*
              Những bông hồng trôi lặng lẽ trên đồng.

              Dưới trăng vàng Shiraz đẹp nên thơ
              Sao nhấp nháy lượn vòng như đàn bướm
              Tôi không thích một điều: người Ba Tư
              Giữ thiếu nữ dưới tấm khăn che mạng
              Dưới trăng vàng Shiraz đẹp nên thơ.

              Có phải vì xứ sở nắng nhiều hơn
              Để che đi nước da màu bánh mật?
              Hay để cho đàn ông sẽ yêu hơn
              Họ không muốn nắng phơi lên gương mặt
              Để che đi nước da màu bánh mật?

              Em yêu ơi, đừng vấn khăn che mạng
              Vắn tắt thôi, em nhớ thuộc điều này
              Rằng cuộc đời của ta là rất ngắn**
              Hạnh phúc ta được ngắm ít lắm thay
              Vắn tắt thôi, em nhớ thuộc điều này.

              Cả những gì không đẹp ở trong đời
              Vẫn ánh lên vẻ đáng yêu quá đỗi
              Bởi thế nên những đôi má tuyệt vời
              Trước thiên hạ che đi là tội lỗi
              Mẹ thiên nhiên sinh ra thế mà thôi.

              Những bông hồng trôi lặng lẽ trên đồng
              Giờ con tim đang mơ về xứ khác
              Em yêu ơi, giờ anh hát cho em
              Những bài hát Khayyam chưa từng hát
              Những bông hồng trôi lặng lẽ trên đồng
              1924.
              ----------------------
              *Omar Khayyam (1048-1131) - nhà toán học, thiên văn học, nhà tư tưởng, nhà thơ, danh y Ba Tư, tác giả của thơ rubaiyat nổi tiếng khắp thế giới. Omar Khayyam là một thiên tài đa dạng tầm cỡ như Leonardo da Vinci (1452-1519) nhưng từ nửa cuối thế kỷ 19 trở về trước chỉ được một số rất ít các nhà khoa học ở châu Âu biết đến qua một vài công trình toán học (trong phương pháp của Khayyam có cốt lõi của công thức mà sau này nổi tiếng với tên gọi Nhị thức Newton) và lịch (lịch do Khayyam lập ra có độ chính xác cao hơn lịch Gregorian ở châu Âu thế kỉ 16 nhưng đã không được áp dụng). Kể từ năm 1859 (sau hơn 700 năm) khi bản dịch “The Rubaiyat of Omar Khayyam” của Edward Fitzgerald (1809-1883) ra đời cho đến nay, Omar Khayyam là nhà thơ có số bản in nhiều nhất trong khối các nước nói tiếng Anh. Đây cũng là một thực tế ở cả châu Âu và rất nhiều nước khác. Thơ rubaiyat của Omar Khayyam được dịch ra hầu hết các thứ tiếng của thế giới.
              ** “Nghệ thuật thì dài lâu mà cuộc đời thì ngắn ngủi” (Ars longa, vita brevis). Điều này đã từng được bác sĩ Hippocrates (460-370 tr. CN), Seneca (65-4 tr. CN) hay Goethe (1749-1832) trong “Faust” nói đến nhưng ở đây Esenin dựa theo một trong những mô-típ rất quen thuộc của Khayyam.



              MÀU THANH THIÊN ĐÃ MẤT

              Bầu không khí rất trong và rất xanh
              Tôi bước ra giữa cánh rừng hoa lá
              Màu thanh thiên níu bước kẻ du hành
              Ngươi chẳng bao giờ đến sa mạc cả
              Bầu không khí rất trong và rất xanh.

              Ngươi đi qua đồng cỏ như vườn hoa
              Trong vườn hoa nở đầy bông hoa dại
              Ngươi không giữ nổi ánh mắt tò mò
              Để không áp vào bông hoa đỏ chói
              Ngươi đi qua đồng cỏ như vườn hoa.

              Tiếng rung động đâu đây nghe xào xạc
              Mượt mà như những bài hát Sadi*
              Chỉ phút chốc đã bừng trong ánh mắt
              Dưới trăng vàng trời đất cũng say mê
              Mượt mà như những bài hát Sadi.

              Giọng nói của em ngọt ngào như mật
              Êm đềm như tiếng sáo của Hasan
              Khi trong vòng tay riết chặt của em
              Chẳng còn chút gì khổ đau mất mát
              Chỉ còn nghe tiếng sáo của Hasan.

              Đó mới chính là vận may ao ước
              Cho những ai mỏi mệt chặng đường dài
              Và ngọn gió thổi lên niềm khao khát
              Để cho anh uống những cặp môi say.
              Để quên đi mỏi mệt chặng đường dài.
              1925.
              ---------------
              *Thơ Sadi:
              Sau khi chết nếu được lên thiên đàng nhưng chẳng có em
              Thì anh sẽ nhắm mắt vào cho khỏi thấy thiên đàng hạnh phúc.
              Bởi không có em, với anh, thiên đàng có khác gì địa ngục
              Không, con đâu có tội gì mà Người trừng phạt, Thánh Ala?
              ***
              Tôi hỏi em: “Anh có tội gì đâu mà em nhìn đi nơi khác
              Tình đắm say của những ngày xưa và âu yếm ở đâu rồi?”
              Em trả lời: “Hãy nhìn vào gương mà xem mái đầu anh đã bạc
              Chẳng phải là màu áo cưới tân hôn mà là màu chết đấy thôi”.



              SỐNG Ở ĐỜI NHƯ THẾ

              Ánh trăng vàng dưới bầu trời se lạnh
              Mùi hương hoa đinh tử, rặng trúc đào.
              Ta dạo bước giữa lặng yên thanh vắng
              Giữa màu xanh âu yếm đẹp làm sao.

              Chốn xa xôi kia là thành Bát-đa
              Nơi ngày xưa đã sống nàng Sêhêradát
              Nhưng giờ đây tất cả đã mờ xa
              Tiếng ngân vang trong vườn xưa đã tắt.

              Những bóng ma xa xôi trên mặt đất
              Những mầm cây quanh mộ chí lô nhô
              Khách viễn du đừng nghe người đã khuất
              Đừng lặng yên cúi xuống những nấm mồ.

              Hãy nhìn xem quanh ta đẹp như mơ
              Những bờ môi như hoa hồng mời gọi
              Nếu bỏ qua trong tim những hận thù
              Thì cuộc đời sẽ đáng yêu biết mấy.

              Sống ra sống và yêu hãy ra yêu**
              Dưới trăng vàng hãy hôn và dan díu
              Người đã chết nếu như muốn cúi chào
              Người đang sống xin nhớ đừng quấy nhiễu.

              Đấy là điều đã từng ca nàng Sêhêradát
              Giờ lại nhắc những chiếc lá sắc đồng
              Với những kẻ chẳng còn chi khao khát
              Sống ở đời như thế có thương không.
              1925.


              NHỮNG CÁNH CỬA Ở KHORASAN*

              Những cánh cửa ở Khorasan như thế
              Nơi người ta rắc lên những bông hồng
              Nơi người đẹp Ba Tư trầm ngâm, lặng lẽ
              Những cánh cửa ở Khorasan như thế
              Nhưng tôi không thể mở được bao giờ.

              Dù trong tay tôi sức lực có thừa
              Có cả đồng, cả vàng trong mái tóc
              Giọng nói của em như mộng, như mơ
              Dù trong tay tôi sức lực có thừa
              Nhưng cánh cửa kia tôi không thể mở.

              Trong tình yêu can đảm để làm gì
              Để làm gì? Còn hát cho ai nữa
              Saganê chẳng thèm giận hờn chi
              Vì cánh cửa kia tôi không thể mở
              Trong tình yêu can đảm để làm gì.

              Đã đến lúc tôi về lại nước Nga
              Ôi Ba Tư! Với người xin từ giã
              Đến muôn năm tôi với người chia xa
              Vì tình yêu muôn đời cho quê mẹ
              Đã đến lúc tôi về lại nước Nga.

              Thôi, người đẹp Ba Tư, thôi xin chào
              Dù cánh cửa mở ra tôi không thể
              Em cho tôi nỗi đau khổ ngọt ngào
              Trên quê hương tôi hát về em nhé
              Thôi, người đẹp Ba Tư thôi xin chào.
              3-1925.
              --------------------
              *Khorasan là quê hương của Omar Khayyam cũng là quê hương của “Ali Baba và bốn mươi tên cướp”.
              #7
                cacbac 07.11.2007 18:32:53 (permalink)
                EM ĐẸP LẮM BA TƯ

                Quê hương của Firdawsi* màu xanh
                Nhưng kỷ niệm xưa trong lòng vẫn ấm
                Anh chẳng thể quên xứ sở của mình
                Trong những đôi mắt trầm tư mặc tưởng.
                Quê hương của Firdawsi màu xanh.

                Anh biết rằng em đẹp lắm Ba Tư
                Những bông hoa như ngọn đèn cháy đỏ
                Và bây giờ anh lại nhớ phương xa
                Hơi mát mẻ thì thầm nhắc anh đó
                Anh biết rằng em đẹp lắm Ba Tư.

                Anh đang uống hôm nay đây lần cuối
                Những mùi hương say đắm tựa hơi men
                Trong giờ phút chia ly nghe giọng nói
                Của Saganê yêu dấu vang lên
                Anh đang nghe hôm nay đây lần cuối.

                Nhưng có lẽ nào anh lại quên em?
                Trong cuộc đời kẻ bôn ba đây đó
                Với tất cả người quen biết xa gần
                Anh sẽ luôn đi kể về em nhé
                Đến muôn đời anh sẽ chẳng quên em.

                Điều bất hạnh của em anh chẳng sợ
                Nhưng dù sao anh vẫn kẻ du hành
                Anh sẽ viết về nước Nga bài hát
                Khi hát lên em hãy nhớ về anh
                Trong bài ca em sẽ nghe lời đáp.
                3-1925.
                -----------------------
                * Firdawsi (Phi-đô-xi) (934-1024) – nhà thơ Ba Tư, tác giả của trường ca Shahnameh (Sách Vua) nổi tiếng kể về lịch sử Iran từ buổi sơ khai cho đến cuộc chinh phục vương quốc Ba Tư của người Arập vào giữa thế kỷ thứ 7. Có thể gọi Shahnameh là một Iliát của phương Đông.



                LÀM THI SĨ

                Làm thi sĩ – thì cũng có nghĩa là
                Nếu sự thật cuộc đời không vi phạm
                Giữ vết thương thành sẹo ở trên da
                Căm người khác vẫn nhẹ nhàng, tình cảm

                Làm thi sĩ – nghĩa là hát tự do
                Để thiên hạ muôn người ai cũng biết.
                Chim hoạ mi chỉ có một bài ca
                Nên hoạ mi chẳng hề đau khi hót.

                Chim hoàng yến ca giọng ca người khác
                Thì sẽ buồn cười, nhỏ nhặt, đáng thương
                Cuộc đời cần ở nhà thơ giọng hát
                Của riêng anh, dù là giọng ễnh ương.

                Mahômét xưa viết kinh Koran
                Đã khôn ngoan cấm ta dùng rượu mạnh*
                Nên nhà thơ thời nay đã không ngừng
                Uống rượu vang khi nhà thơ đau đớn.

                Khi nhà thơ đi đến với người tình
                Nhưng người tình trên giường cùng kẻ khác
                Thì nhà thơ giữ nước mắt long lanh
                Không thả vào tim người tình dao sắc.

                Dù đau khổ nhưng nhà thơ can đảm
                Vẫn huýt gió vang khi trở về nhà:
                “Có gì đâu, ta chết đời du lãm
                Cuộc đời này điều chẳng lạ với ta”.
                8-1925.
                ----------------------
                *Kinh Koran cấm rượu bất kể mạnh hay nhẹ nhưng theo cách hiểu của Esenin (người Nga) thì chỉ cấm rượu mạnh. Mặt khác Esenin dựa theo mô típ của Khayyam. Trong thơ rubaiyat của Khayyam thì rượu là chủ đề chính. Thời Khayyam sống chưa có Vodka, Cognac, Whisky… mà rượu ở đây là Wine, Vino… nghĩa là rượu vang.


                ĐÔI BÀN TAY EM

                Đôi bàn tay em như cặp thiên nga
                Trong mái tóc vàng của tôi lặn ngụp
                Cuộc đời này mãi đẹp bởi người ta
                Bài hát tình yêu hát rồi lại hát.

                Có một thuở xa xôi tôi đã hát
                Và bây giờ hát lại bài hát này
                Bởi giờ đây đang hít vào trong ngực
                Những lời yêu thật âu yếm mê say.

                Nếu con tim biết yêu đến tận cùng
                Thì con tim sẽ trở thành vàng tấm
                Chỉ một điều ánh trăng Tê-hê-ran
                Những bài hát tình yêu không sưởi ấm.

                Tôi chẳng biết làm sao tôi sống nổi
                Trong vòng tay âu yếm của Sa-ga
                Hay vẻ yêu kiều của em đắm đuối
                Làm cho tôi rầu rĩ suốt đến già?

                Mọi thứ ở đời đều có vẻ của mình
                Thứ đẹp cho tai, thứ bùi cho mắt
                Người Ba Tư bài hát viết không nên
                Thì nghĩa là không phải người Shiraz.*

                Những bài hát tôi viết ra cũng vậy
                Tôi nghe lời đồn đại của người ta:
                Giá hắn ta hát ngọt ngào, êm ái
                Thì đã bắt về được cặp thiên nga.
                8-1925.
                ---------------------
                *Thơ ca là niềm tự hào dân tộc của người Ba Tư. Thơ ca Ba Tư có một vị trí đáng kể trong nền thơ ca nhân loại với nhiều tên tuổi lớn. Shiraz được coi là cái nôi của thơ ca Ba Tư, là quê hương của Sadi, Hafiz… Người Ba Tư thường nói: “Nếu không biết hát thì không phải người Shusu, nếu không biết làm thơ thì không phải người Shiraz”.


                TẠI VÌ ĐÂU

                “Tại vì đâu ánh trăng chiếu lu mờ
                Lên thành quách, lâu đài, lên vườn tược
                Cứ ngỡ như đi giữa cánh đồng Nga
                Dưới màn sương mù kêu lên sột soạt”.

                Anh đã hỏi, Laly yêu dấu ạ
                Những cây tùng yên lặng đứng trong đêm
                Nhưng hàng cây không một lời thủ thỉ
                Mà ngọn cây cứ kiêu hãnh vút lên.

                “Tại vì đâu ánh trăng soi buồn vậy?”
                Trong rừng yên anh hỏi những cành hoa
                Hoa nói rằng: “Nhà ngươi đâu cảm thấy
                Những bông hồng xào xạc bởi xót xa”.

                Những cánh hoa hồng rã rời, tan tác
                Những cánh hoa như thủ thỉ bên tai:
                “Saganê giờ đã yêu người khác
                Saganê hôn người khác mất rồi.

                Hoa nói rằng: “Người Nga không để ý..
                Bài hát cho tim nhưng hát phải có đời… ”
                Nên vì thế trăng vàng soi uỷ mị
                Nên trăng mờ, trăng buồn bã khôn nguôi.

                Đã từng gặp quá nhiều điều gian dối*
                Nước mắt, khổ đau ai muốn ai không
                . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
                Nhưng dù sao muôn đời ta vẫn đợi
                Vẫn mang ơn trần thế những đêm hồng.
                8-1925.
                -----------------------
                * “Người đẹp dễ đổi thay” (La donna è mobile). Câu này trong vở Opera “Rigoletto” của Verdi (1831-1901) đã trở thành những lời có cánh nhưng ở đây lại là mô típ của Khayyam.


                TIM ƠI ĐỪNG ĐẬP NỮA

                Tim ơi đừng đập nữa!
                Hạnh phúc phụ ta rồi
                Kẻ hành khất năn nỉ..
                Đừng đập nữa tim ơi.

                Ánh trăng như bùa mê
                Toả lên cây vàng ánh
                Quì xuống bên Laly
                Vùi trong khăn che mạng
                Đừng đập nữa tim ơi.

                Giờ ta như con trẻ
                Hay khóc lại hay cười
                Cuộc đời nơi trần thế
                Thất bại rồi niềm vui
                Đừng đập nữa tim ơi.

                Tôi đến nhiều xứ sở
                Tìm hạnh phúc khắp nơi
                Chỉ vận may, số đỏ
                Không đi kiếm nữa rồi
                Đừng đập nữa tim ơi.

                Đời không hẳn dối lừa
                Giờ lại say tình mới
                Con tim hãy say sưa
                Ngủ yên lên đầu gối
                Đời không hẳn dối lừa.

                Biết đâu sẽ mỉm cười
                Số phận như dòng thác
                Và tình lại lên ngôi
                Như hoạ mi đang hát
                Đừng đập nữa tim ơi.
                8-1925.


                ĐÂY XỨ SỞ MÀU XANH

                Đây xứ sở màu xanh, vui vẻ
                Vì bài ca danh dự bán, cho không.
                Gió từ biển xin nhẹ nhàng thổi để
                Nghe hoạ mi đùa giỡn với hoa hồng.

                Hãy xem kìa hoa hồng đang vẫy nhẹ
                Cho bài ca được đáp lại trong tim.
                Gió từ biển xin nhẹ nhàng thổi để
                Nghe hoạ mi đùa giỡn với hoa hồng.

                Không bàn cãi, cháu là cô bé
                Còn chú nhà thơ, chứ tại sao không?
                Gió từ biển xin nhẹ nhàng thổi để
                Nghe hoạ mi đùa giỡn với hoa hồng.

                Hêlia dấu yêu, xin lỗi nhé*.
                Nhiều bông hoa đã gặp ở trên đường
                Nhiều bông hoa vẫy chào nhưng chỉ
                Một bông hoa cười mỉm thật dễ thương.

                Ta cùng cười – cả chú và cháu nhé
                Ta mỉm cười với xứ sở thân thương.
                Gió từ biển xin nhẹ nhàng thổi để
                Nghe hoạ mi đùa giỡn với hoa hồng.

                Đây xứ sở màu xanh, vui vẻ
                Dù cả cuộc đời vì bài hát cho không
                Nhưng vì Hêlia trong bóng cành, bóng lá
                Chim hoạ mi ôm ấp lấy hoa hồng.
                8-4-1925.
                ----------------------
                *Hêlia là con gái 6 tuổi của nhà báo P. Chagin, còn có tên gọi là Roza (Hoa hồng). Hoa hồngvà chim hoạ mi là một mô-típ quen thuộc của Ba Tư “người Ba Tư thường sử dụng hình tượng những bông hoa và những viên ngọc, chủ yếu là hình tượng những bông hồng. Chẳng hạn chúng ta bắt gặp Hafiz nói về sự sống của hoa hồng và tình yêu của chim hoạ mi “hỡi bông hoa hồng kiêu hãnh về sắc đẹp của mình, hãy nói một lời với con chim hoạ mi yêu thương đi”. Đối với người Ba Tư bản thân hoa hồng được xem là có tâm hồn, là người vợ chưa cưới yêu quí và tâm hồn nhà thơ vùi sâu vào tâm hồn của hoa hồng…” Hêghen. Mĩ học. Phan Ngọc dịch và giới thiệu. Nxb Văn học, 1999, tr. 587.


                VỀ CÕI HƯ VÔ

                Ta giờ đây đang dần dà đi khỏi*
                Để về nơi huyền diệu, cõi hư vô
                Rất có thể trong chặng đường sắp tới
                Tôi đã phải lo chuẩn bị nấm mồ.

                Những cánh rừng bạch dương sao yêu quá!
                Mặt đất này! Những cồn cát yêu thương!
                Giờ đứng trước đám đông người thiên cổ
                Tôi biết làm sao dấu được nỗi buồn.

                Tôi đã quá yêu những thứ trên đời
                Được thể hiện cả trong hồn lẫn xác
                Nơi có những cành dương liễu buông xuôi
                Thả bóng xuống mặt nước hồ bàng bạc.

                Trong yên lặng nảy sinh nhiều ý nghĩ
                Tôi đã viết nhiều bài hát về tôi
                Trên mặt đất cuộc đời dù chẳng dễ
                Hạnh phúc sao tôi sống thở khí trời.

                Tôi hạnh phúc đã hôn nhiều phụ nữ
                Tôi đã nằm trên cỏ, đã ngắt hoa**
                Và hạnh phúc vì với loài muông thú
                Những bạt tai tôi chưa đánh bao giờ.

                Ở bên kia chẳng có những cánh rừng
                Không xào xạc sóng lúa mì óng ả
                Nên trước những người ở chốn mông lung
                Sao bỗng thấy giữa lòng tôi run quá.

                Và tôi biết ở bên kia chẳng thể
                Có những cánh đồng vàng rực trong sương
                Nên bởi thế tôi vô cùng yêu quí
                Những con người trên mặt đất yêu thương.
                1924.


                NGỌN GIÓ VÀNG MÊ MẨN

                Ngọn gió vàng trên cánh rừng gào gọi
                Tiếng động mềm như tuyết, mượt như tơ
                Lần đầu tiên trong đời tôi nghĩ tới
                Bởi xưa nay chưa để ý bao giờ.

                Ngoài cửa sổ bầu trời đang sùi sụt
                Tôi không tiếc thương mà cũng chẳng buồn
                Tôi vẫn yêu cuộc đời này tha thiết
                Tựa hồ như tình trong buổi đầu tiên.

                Người phụ nữ nhìn theo cười lặng lẽ
                Lòng đã bồi hồi. Chao ôi những bờ vai!
                Xe tam mã như vành nôi yêu quí
                Sẽ đưa tôi về tận chốn xa xôi.

                Ôi hạnh phúc, ôi những điều may mắn!
                Chốn trần gian hạnh phúc của con người.
                Ai trong đời một lần khóc đau đớn
                Có nghĩa là may mắn chẳng mỉm cười.

                Ta cần sống thật nhẹ nhàng, đơn giản
                Nhận hết về ta mọi thứ trên đời.
                Nên vì thế ngọn gió vàng mê mẩn
                Trên cánh rừng cứ gào gọi không thôi.
                14-10-1925.


                1 THÁNG NĂM

                Có âm nhạc, những điệu nhảy và thơ
                Có sự giả dối và nịnh hót…
                Mặc người ta chửi tôi vì bài “Xtăngxơ”
                Trong bài ấy, dù sao, có sự thật.

                Tôi đã thấy ngày lễ một tháng Năm
                Và ngạc nhiên lắm vậy
                Tôi sẵn sàng cúi xuống và ôm
                Tất cả phụ nữ và con gái.

                Biết kể cho ai, biết đi đâu
                Chẳng lẽ lại u sầu
                Trước bao la biển trời nắng đẹp
                Của Balakhan?

                Biết làm sao cho con tim khỏi hát lên
                Không rơi vào run rẩy
                Chúng tôi đã hát bốn mươi nghìn
                Và uống cũng vậy.

                Thơ tôi ơi, đừng rối ren, mộng mị!
                Mà hãy giản dị thôi!
                Chúng ta uống chúc sức khỏe ngành dầu khí
                Và những vị khách mời.

                Tôi nâng cốc thứ nhất
                Uống hết một hơi
                Tôi uống trong ngày lễ tháng Năm này
                Để mừng cho Hội đồng Dân ủy.

                Cốc thứ hai cho khỏi say mềm
                Và không quậy
                Tôi tự hào chúc giai cấp công nhân
                Theo lời của ai đấy.

                Tôi uống cốc thứ ba
                Như bậc vua chúa
                Mừng cho những người nông dân
                Bớt đi phần đau khổ.

                Hãy uống, con tim! Nhưng đừng đổ đốn
                Hủy hoại tháng ngày xanh…
                Vì thế tôi uống cốc thứ bốn
                Chỉ cho mình.
                1925.
                #8
                  cacbac 07.11.2007 18:39:29 (permalink)
                  TỔ QUỐC YÊU THƯƠNG

                  Cây nằm ngủ. Bình nguyên thân thương sao
                  Cành ngải cứu hơi nước đeo trĩu nặng
                  Chẳng ở đâu còn có quê hương nào
                  Làm trỗi dậy trong lòng tôi hơi ấm.

                  Tất cả chúng ta đều chung số phận
                  Cứ thử đi hỏi hết thảy người ta –
                  Vừa đau khổ, vừa mừng, vui, buồn, giận
                  Dù sao ta sung sướng ở nước Nga.

                  Ánh trăng thanh bí huyền dài ngất ngểu
                  Liễu khóc thầm, thủ thỉ những hàng dương
                  Nhưng chẳng ai nghe tiếng kêu đàn sếu
                  Mà lại không yêu đồng ruộng quê mình.

                  Và giờ đây khi cuộc đời can hệ
                  Đến số phận tôi bằng ánh sáng mới hơn
                  Dù sao tôi vẫn là thi sĩ
                  Của ngôi nhà gỗ nhỏ vàng ươm.

                  Cứ hàng đêm, khi ngả xuống đầu giường
                  Lại nhìn thấy kẻ thù rất dữ dội
                  Tuổi trẻ nào đang khai khẩn đất hoang
                  Trên cánh rừng của tôi, trên đồng nội.

                  Nhưng dù sao tôi linh cảm được rằng
                  Tôi có thể yên lòng và tôi hát:
                  Hãy cho tôi được tổ quốc yêu thương
                  Yêu tất cả và nhẹ nhàng tôi chết.
                  7-1925.


                  CƠN GIÓ NHẸ

                  Cơn gió nhẹ. Buổi chiều xanh ảm đạm
                  Đôi mắt mở to tôi đứng lặng nhìn.
                  Những gà mái ở Ba Tư rất giống
                  Với những mái gà ở Riazan.

                  Trăng cũng thế, chỉ rộng hơn một chút
                  Chút vàng hơn và từ phía đằng bên
                  Trong đời này tình yêu anh và em
                  Với tất cả đều giống nhau y hệt.

                  Tôi không thể nào trong đêm ấm áp
                  Tôi không thể nào không hát không ca.
                  Các cô gái ôm người yêu dấu nhất
                  Như những chú gà thứ hai, thứ ba.

                  Chà, tình yêu! Tất cả đều quen biết
                  Tình yêu kia cũng biết những con mèo
                  Chỉ mình tôi, kẻ không nhà đi nhặt
                  Rất khiêm nhường những mảnh nát tình yêu.

                  Hạnh phúc không có. Nhưng chẳng buồn rồi
                  Có ở khắp nơi những con gà mái
                  Đối với tôi có ở khắp mọi nơi
                  Những cô gái đa tình trẻ dại.

                  Cùng với họ mọi niềm vui tôi nhận
                  Chỉ bằng thơ tôi nói với họ thôi:
                  Chính vì thế mà người ta yêu đời
                  Rằng cuộc đời khắp nơi đầy gà trống.
                  7-1925.


                  MUÔN ĐỜI NAY VẪN THẾ

                  Đã rõ ràng, muôn đời nay vẫn thế
                  Ta biết điều khi đến tuổi ba mươi
                  Ngày mỗi mạnh, những kẻ từng bất trị
                  Biết giữ luôn mối quan hệ với đời.

                  Em yêu ơi, anh gần ba mươi tuổi
                  Và cuộc đời ngày một đáng yêu hơn
                  Chính vì thế con tim này mơ thấy
                  Anh đang cháy lên bằng ngọn lửa hồng.

                  Nếu như cháy thì sẽ cho cháy hết
                  Không ngẫu nhiên ngọn lửa cháy thành màu
                  Anh tháo ra chiếc nhẫn từ con vẹt
                  Điềm báo rằng ta sẽ cháy cùng nhau.

                  Nhẫn đeo cho anh cô gái Xứ-gan
                  Rồi anh tháo từ tay trao em đó
                  Nên bây giờ khi buồn bã cây đàn
                  Anh không thể không nghĩ suy, lo sợ.

                  Trong đầu anh vũng lầy đang dạo bước
                  Và trong tim băng giá với sương mù
                  Có thể lắm, với một người nào khác
                  Chiếc nhẫn này em đã đem cho?

                  Và có thể khi yêu nhau đến sáng
                  Người ta tự mình sẽ vặn hỏi em
                  Sao từ nhà thơ buồn cười, ngớ ngẩn
                  Em biết khơi ra tình cảm chân thành.

                  Thôi đành vậy! Vết thương này sẽ qua.
                  Chỉ đắng cay nhìn thấy rìa cuộc sống.
                  Lần đầu tiên trong đời tên du đãng
                  Bị con vẹt kia nguyền rủa đánh lừa.
                  7-1925.


                  TÔI THẤY GIẤC MƠ

                  Tôi thấy giấc mơ. Con đường màu đen.
                  Con ngựa trắng. Bàn chân rất khỏe
                  Và ngồi trên con ngựa
                  Một cô gái đến với tôi
                  Cô gái xinh đẹp tuyệt vời
                  Nhưng mà không yêu dấu.

                  Ê, cây bạch dương nước Nga!
                  Con đường ta chật chội
                  Và cô gái như một giấc mơ
                  Chỉ dành cho người yêu dấu
                  Ngươi hãy giữ lấy cành
                  Như những bàn tay thành thạo.

                  Trăng chiếu sáng. Màu xanh mơ màng
                  Ngựa khua móng guốc.
                  Ánh trăng thanh bí huyền
                  Như dành cho một người duy nhất
                  Ánh sáng của người này không khác
                  Và người này không có trên đời.

                  Tên du đãng là tôi
                  Làm thơ thành say, thành ngớ ngẩn
                  Nhưng dù sao có sự nhanh nhẹn
                  Cho khỏi nguội lạnh con tim
                  Và vì nước Nga bạch dương
                  Tôi làm lành với người không yêu dấu.
                  7-1925.


                  CƠN BÃO TUYẾT

                  Cơn bão tuyết châm chích và vùi dập
                  Ánh trăng thanh lạnh lẽo chiếu trên trời
                  Giờ tôi lại thấy rìa làng quen thuộc
                  Và ngọn lửa hồng bên cửa sổ nhà tôi.

                  Ta đều khách lãng du, đâu cần nhiều lắm
                  Những gì đời cho tôi, tôi hát về người.
                  Giờ ngồi quanh bữa cơm chiều đầm ấm
                  Giờ tôi lại nhìn thấy mẹ già tôi.

                  Mẹ nhìn đâu mà nước mắt dầm dề
                  Rồi lặng im như không hề đau đớn
                  Con không thể nào quay được mặt đi
                  Để cốc chè trên bàn tay rơi xuống.

                  Ơi mẹ của con dịu dàng, thắm thiết
                  Xin mẹ quên đi những ý nghĩ buồn
                  Mẹ hãy nghe sau tiếng đàn của tuyết
                  Con kể mẹ nghe về cuộc đời con.

                  Con đã thấy nhiều, đã đi nhiều chốn
                  Đã yêu nhiều và đau khổ cũng nhiều
                  Rồi từ đó uống rượu và gây chuyện
                  Tốt nhất mẹ đừng thấy đứa con yêu.

                  Và bây giờ con nằm đây sưởi ấm
                  Áo treo lên và giày cởi vất ra
                  Con lại vui và lại đang hy vọng
                  Vào vận may như thuở ấu thơ.

                  Ngoài cửa sổ bão tuyết đang nức nở
                  Trong tiếng ồn ào hoang dã đau thương
                  Tôi cứ ngỡ những cây gia trút lá
                  Những cây gia trắng xoá ở trong vườn.
                  20-9-1925.


                  MỘT ĐIỀU GÌ LÂNG LÂNG

                  Một điều gì lâng lâng, màu xanh, đằm thắm…
                  Yên lặng quê tôi sau bão táp, mưa giông
                  Và tâm hồn tôi – cánh đồng vô tận –
                  Thở bằng hương thơm của mật, hoa hồng.

                  Tôi lặng im. Tháng năm làm nên chuyện
                  Những gì đã qua không trách cứ, không thương.
                  Tựa hồ như cỗ xe ba ngựa chiến
                  Phóng điên cuồng khắp mọi nẻo quê hương.

                  Bụi mù khắp nơi. Ngựa khua móng guốc
                  Rồi biến theo tiếng huýt quỉ sa-tăng
                  Và giờ đây chốn núi rừng cô độc
                  Lại nghe ra như lá rụng trong vườn.

                  Tiếng chuông kêu hay tiếng chuông đồng vọng?
                  Lòng tôi lắng nghe tất cả lặng yên.
                  Tâm hồn ơi, ta và mi đã phóng
                  Qua chặng đường bão tố được định nên.

                  Ta thấy gì, thử đem ra xét đoán
                  Trên quê hương những gì đã xảy ra
                  Nơi mọi người đã làm ta hờn giận
                  Vì lỗi của người và lỗi của ta.

                  Ta nhận về cả điều chưa từng nói
                  Chỉ một điều thương tiếc tuổi ba mươi –
                  Ta đòi hỏi những điều rất ít ỏi
                  Lại bỏ quên trong quán rượu hết rồi.

                  Nhưng cây sồi non không hề cúi xuống
                  Không rữa mục ra như hoa cỏ trên đồng…
                  Ôi tuổi trẻ của tôi không kìm hãm
                  Mi giống như người bạt mạng, tiêu vong!
                  1925.


                  ÁNH TRĂNG THANH LAI LÁNG

                  Ánh trăng thanh sao mà lai láng thế
                  Và nỗi buồn bình nguyên rộng mông mênh
                  Đó, những gì tôi nhìn vào tuổi trẻ
                  Từng ghét và yêu không chỉ một mình.

                  Trên những nẻo đường héo khô rặng liễu
                  Tiếng bánh xe lăn kẽo kẹt, nặng nề
                  Dù cho gì tôi cũng không thể chịu
                  Nghe những lời buồn bã, não nùng kia.

                  Tôi hững hờ với những nhà rách nát
                  Ngọn lửa hồng không còn thấy đáng yêu
                  Cả ngọn gió mùa xuân tươi mát
                  Cũng chẳng còn yêu bởi đồng ruộng đói nghèo.

                  Lòng tôi bây giờ đã mê điều khác
                  Trong bóng vàng run rẩy của vầng trăng
                  Qua đá dựng và qua sắt thép
                  Tôi nhìn ra sức mạnh của quê mình.

                  Quá đủ rồi! Ơi nước Nga đồng ruộng
                  Với cày chìa vôi lê bước trên đồng.
                  Vẻ nghèo khó nhìn vào mà đau đớn
                  Không cầm lòng dù dương liễu, bạch dương…

                  Tương lai tôi rồi ra sao không biết
                  Có thể cuộc đời không còn chỗ để tôi theo
                  Nhưng dù sao nhìn nước Nga gang thép
                  Cũng còn hơn nhìn thấy nước Nga nghèo.

                  Và trong khi nghe rền vang tiếng máy
                  Trong muôn ngàn bão tố, cuồng phong
                  Thì lòng tôi không còn mong nghe thấy
                  Tiếng bánh xe lăn kẽo kẹt trên đồng.
                  1925.


                  LÁ RỤNG LÁ RƠI

                  Lá rụng, lá rơi.
                  Ngọn gió đang nức nở
                  Tiếng trầm xuống và dài.
                  Có ai làm cho con tim vui vẻ?
                  Có ai an ủi nó, bạn ơi?

                  Với đôi mí mắt trĩu nặng
                  Tôi nhìn lên ánh trăng mờ.
                  Nghe tiếng gáy của những con gà trống
                  Trong không gian tĩnh lặng mùa thu.

                  Trước rạng đông. Màu xanh. Tươi mát.
                  Những vì sao may mắn trên trời.
                  Tôi chẳng biết được điều tôi mong ước
                  Chẳng biết được điều tôi mong muốn cho tôi.

                  Biết ước mong chi dưới gánh nặng cuộc đời
                  Chẳng lẽ trách ngôi nhà, trách số phận?
                  Giá mà được, bây giờ tôi chỉ muốn
                  Ngắm cô gái ngồi bên cửa sổ xinh tươi.

                  Để đôi mắt của nàng xanh thắm
                  Chỉ nhìn tôi
                  Mà không nhìn ai khác
                  Và để bằng tình cảm mới và lời
                  Nàng an ủi con tim đang thổn thức.

                  Để dưới ánh trăng bàng bạc
                  Tôi nhận về hạnh phúc may mắn cho mình
                  Để tôi sẽ lặng người theo bài hát
                  Và để với tuổi trẻ vui tươi người khác
                  Tôi không tiếc thương cho tuổi trẻ của mình.
                  8-1925.


                  NGÔI NHÀ THẤP

                  Ngôi nhà thấp, cánh cửa màu xanh thắm
                  Tôi không thể quên được nó bao giờ
                  Tiếng ngân vang của ngày chưa lâu lắm
                  Giờ đã trở thành dĩ vãng mờ xa.

                  Đến hôm nay tôi vẫn nằm mơ thấy
                  Cánh đồng làng, đồng cỏ, khu rừng
                  Màu xam xám hiện ra che lại
                  Trời phương bắc nghèo khó thân thương.

                  Lòng khâm phục giờ tôi không thể biết
                  Và chẳng mong mất hút chốn rừng xa
                  Nhưng có lẽ đến muôn đời muôn kiếp
                  Tôi mang sự dịu dàng của tấm lòng Nga.

                  Tôi đã từng yêu những đàn sếu xám
                  Với tiếng kêu của chúng hướng về xa
                  Bởi một điều trên bao la đồng ruộng
                  Chẳng bao giờ chúng được ăn no.

                  Chỉ cần nhìn màu lá của bạch dương
                  Và rặng liễu cúi mình trên mặt nước
                  Rồi được nghe tiếng huýt gió thân thương
                  Là có thể dễ dàng chết được.

                  Tôi chỉ mong cho tôi được không yêu
                  Nhưng mà rồi không thể nào học được
                  Ơi màu xanh của hoa cỏ thân yêu
                  Người với ta dịu dàng thân thuộc.

                  Chính vì thế, những ngày chưa lâu lắm
                  Giờ đã đi vào dĩ vãng mờ xa…
                  Ngôi nhà thấp, cánh cửa màu xanh thắm
                  Tôi không thể quên được nó bao giờ.
                  1924.
                  #9
                    cacbac 07.11.2007 18:42:13 (permalink)
                    NGƯỜI CẦM LÁI

                    Chưa từng có ai
                    Điều khiển hành tinh nổi
                    Và cũng chưa có ai
                    Bài hát của tôi ca ngợi.
                    Chỉ có ông
                    Với bàn tay cầm lái của mình
                    Nói rằng thế giới
                    Là một Đại gia đình.

                    Tôi không bị cám dỗ
                    Bởi những khúc hát anh hùng
                    Và không run sợ
                    Từng thớ thịt đường gân
                    Mà tôi hạnh phúc rằng
                    Trong thời u ám
                    Tôi bằng những tình cảm
                    Đã hít thở cùng với ông
                    Và sống bằng.

                    Không phải chúng ta
                    Tất cả đều
                    Gần gũi
                    Với cảnh lên voi
                    Và xuống ngựa…
                    Như chàng trai khiêm nhường
                    Từ thành phố Xim-biếc
                    Trở thành người cầm lái
                    Của đất nước, quê hương.

                    Giữa những con sóng ầm ầm
                    Ông dọn sạch quang
                    Rất nghiêm khắc, nhẹ nhàng
                    Và dịu dàng, đằm thắm
                    Ông có nhiều ý tưởng
                    Theo phong cách Mác-xít
                    Nhưng ông làm việc
                    Hoàn toàn theo kiểu Lênin.

                    Không!
                    Đây không phải cảnh bạo ngược ngang tàng
                    Không phải nổi loạn và ngai vàng
                    Của Pu-ga-chốp!
                    Ông không hề đặt
                    Một ai úp mặt vào tường
                    Mà tất cả được làm
                    Theo luật pháp.

                    Ông đầy trí thông minh
                    Và lòng dũng cảm
                    Chỉ một điều ông quyết định
                    Cầm lái là để cho
                    Trước mũi tàu
                    Những con sóng vỡ ra
                    Giành khoảng bao la rộng lớn
                    Cho con tàu.

                    Ông – người cầm lái con tàu
                    Người thuyền trưởng
                    Liệu ông có khiếp đảm
                    Trước bão tố cuồng phong?
                    Bởi người ta tập trung
                    Đến từ các nước
                    Và tất cả Đảng
                    Là những thuỷ thủ của ông.

                    Chớ nhát gan
                    Ai người chưa quen với biển:
                    Họ vì những điều hứa hẹn
                    Tốt đẹp vô cùng
                    Và khi bước lên bến
                    Sẽ là những cuốn sách chỉ nam.

                    Thì khi đó nhà thơ
                    Có số phận khác
                    Và không phải tôi
                    Mà ông sẽ hát
                    Bài ca đấu tranh
                    Cho các bạn
                    Bằng những lời
                    Mới và khác hẳn.

                    Ông sẽ nói rằng:
                    Chỉ có người bơi giỏi
                    Đã được luyện rèn
                    Trong cuộc đấu tranh
                    Mở ra cho nhân loại
                    Một hành tinh
                    Chưa từng có ai nhìn thấy.
                    17-01-1925.


                    MỘT BIỂN TIẾNG

                    Một biển tiếng của những bầy chim sẻ.
                    Còn màn đêm như có vẻ rõ ràng
                    Luôn luôn như vậy qủa là tuyệt thế.
                    Còn màn đêm như có vẻ rõ ràng
                    Trên những đôi môi trinh trắng, hồn nhiên
                    Một biển tiếng của những bầy chim sẻ.

                    Ái chà chà! Mặt trăng chiếu sáng
                    Dù có đem quăng vào nước vẫn hay.
                    Tôi không hề mong muốn sự yên lặng
                    Trong thời tiết màu xanh này.
                    Ái chà chà! Mặt trăng chiếu sáng
                    Dù có đem quăng vào nước vẫn hay.

                    Em thân yêu, có phải em? người ấy?
                    Những bờ môi này không hề mệt mỏi.
                    Những bờ môi này như dòng nước đang tuôn
                    Làm đã cuộc đời trong những nụ hôn.
                    Em thân yêu, có phải em? người ấy?
                    Có phải bên tai anh thỏ thẻ hoa hồng?

                    Anh không biết điều gì sẽ xảy ra.
                    Có thể gần hay là ở đâu xa
                    Có tiếng sáo mừng vui đang thổn thức.
                    Trong một buổi chiều êm
                    Anh yêu quí những đường viền trên ngực.
                    Có tiếng sáo mừng vui đang thổn thức
                    Anh không biết điều gì sẽ xảy ra.
                    1925.


                    HÃY CHÁY LÊN NGÔI SAO

                    Hãy cháy lên ngôi sao, đừng rụng nhé
                    Và những tia lạnh lẽo hãy tuôn ra
                    Bởi một điều sau bờ tường nghĩa địa
                    Con tim này đang sống chẳng hề khua.

                    Ngươi chiếu bằng mùa thu và lúa mạch
                    Và trải đầy sự yên tĩnh trên đồng
                    Bằng run rẩy tựa như lòng thổn thức
                    Của những bầy sếu còn lại trên không.

                    Còn tôi đây ngẩng đầu lên trong gió
                    Dường như trong rừng nhỏ, ở sau đồi
                    Tôi lại nghe một bài ca ai đó
                    Hát về quê hương, về mái nhà tôi.

                    Và mùa thu với màu vàng úa
                    Làm vơi đi sinh lực của bạch dương.
                    Cho những người tôi đã yêu rồi bỏ
                    Tiếng khóc rơi trên cát chiếc lá vàng.

                    Tôi vẫn biết được rằng sắp tới
                    Không tại tôi, không do lỗi của người
                    Dưới bức tường quanh nấm mồ ngắn ngủi
                    Tôi đành phải nằm ở đó mà thôi.

                    Ngọn lửa hồng thân thương rồi tắt hẳn
                    Và con tim sẽ thành bụi thành tro
                    Bạn bè tôi sẽ đặt hòn đá xám
                    Và dòng chữ vui được viết bằng thơ.

                    Nhưng trong khi nghe nỗi buồn đưa linh
                    Tôi viết ra cho mình câu dễ hiểu:
                    Hắn đã từng yêu quê hương của mình
                    Cũng giống như thằng say yêu quán rượu.
                    8-1925.


                    ĐỜI DỐI GIAN

                    Đời – dối gian với nỗi buồn say mê
                    Chính vì thế mà cuộc đời rất mạnh
                    Rằng cuộc đời bằng bàn tay vụng về
                    Đang viết nên những ngôn từ đau đớn.

                    Tôi thường xuyên khi đôi mắt khép vào
                    Tôi nói rằng: “Chỉ con tim lo ngại
                    Đời – dối gian nhưng đời vẫn đẹp sao
                    Những niềm vui được làm bằng giả dối.

                    Tôi ngước mắt nhìn bầu trời xám xịt
                    Số phận mình tôi đoán, nhìn vào trăng
                    Hãy yên tâm, kẻ người trần mắt thịt
                    Đừng đòi chi cái sự thật không cần”.

                    Tuyệt vời thay trong gió anh đào dại
                    Nghĩ cuộc đời này giống một con đường
                    Mặc cho dối gian những người bạn gái
                    Và dễ dàng thay đổi những bạn thân.

                    Mặc người ta với lời lẽ dịu dàng
                    Mặc lưỡi người còn sắc hơn dao ngọt
                    Tôi sống đây từ lâu đã sẵn sàng
                    Với tất cả tôi quen không thương xót.

                    Những đỉnh cao làm hồn tôi lạnh giá
                    Ấm áp đâu ra từ ánh sao trời.
                    Những người tôi từng yêu, giờ đã bỏ
                    Những kẻ tôi sống bằng – giờ họ quên tôi.

                    Dù như người bị cuộc đời xua đuổi
                    Với nụ cười tôi nhìn buổi ban mai
                    Mặt đất này tôi yêu thương, gần gũi
                    Tôi mang ơn tất cả cuộc đời này.
                    8-1925.


                    NÀO, HÔN ANH ĐI

                    Nào, hôn anh đi, em hãy hôn anh
                    Dù đau đớn, dù cho máu chảy.
                    Không hoà nhập giữa lý trí lạnh lùng
                    Và con tim bừng lên như lửa cháy.

                    Chiếc cốc vại lật úp trên bàn
                    Giữa những người vui ta không như vậy
                    Bạn gái ơi, một điều em có thấy
                    Trên mặt đất ta sống chỉ một lần!

                    Em hãy xem bằng lặng lẽ nét nhìn
                    Và hãy trông: qua màn sương ẩm ướt
                    Mặt trăng giống như con quạ màu vàng
                    Đang bay liệng, lượn lờ trên mặt đất.

                    Nào, hãy hôn anh đi! Anh muốn lắm
                    Một bài ca cái chết hát cho anh
                    Rõ một điều cái chết này linh cảm
                    Kẻ đang ngồi ngự trị giữa trời xanh.

                    Ôi thế lực úa tàn phai nhạt!
                    Nếu phải chết thì ta sẽ chết!
                    Trước khi chết đôi môi người thương
                    Ta muốn, giá mà được hôn.

                    Để muôn đời trong giấc ngủ màu xanh
                    Không giấu diếm và xấu hổ không cần
                    Trong tiếng rì rào của anh đào dại
                    Vang lên lời: “Em mãi mãi của anh”.

                    Và để trên chiếc cốc vại ánh đèn
                    Chiếu vào bọt sùi lên không tắt
                    Người bạn gái hãy uống và hãy hát:
                    Trên mặt đất ta sống chỉ một lần!
                    1925.


                    KHÔNG TRỞ VỀ

                    Không trở về ngôi nhà của mẹ cha
                    Tôi – người lãng du muôn đời muôn kiếp.
                    Đứng bên đầm về kẻ đã đi xa
                    Cứ mặc cho bụi gai dầu than khóc.

                    Cứ mặc cho những đồng cỏ cong vênh
                    Bằng cây tầm ma về tôi nhắc đến
                    Và vòng cung vang lên lúc nửa đêm
                    Lời cây hoa chuông như người mau miệng.

                    Mặt trăng kia đang đứng ở trên cao
                    Những chiếc mũ không làm sao ném đến.
                    Bài hát không nhận ra điều bí ẩn
                    Sống ở đâu và chết ở đâu.

                    Nhưng mà khi cảm thấy rằng già cả
                    Dẫn về quê tất cả mọi con đường
                    Những chiếc xe buồn thiu sẽ chở
                    Một nửa xác người, một nửa bộ xương.

                    Chẳng vô tình từ ngày xửa ngày xưa
                    Trong dân gian có một câu thành ngữ:
                    Ngay cả con chó luôn luôn trở về
                    Trút hơi thở cuối cùng trên sân chủ.

                    Tôi trở về với ngôi nhà của mình
                    Đã sống đời kẻ lãng du tội nghiệp…
                    . . . . . .
                    Đứng bên đầm trong buổi chiều màu xanh
                    Bụi gai dầu cảm động trào nước mắt.
                    1925.


                    BÌNH MINH ĐANG GỌI RA

                    Bình minh đang gọi ra bình minh khác
                    Trên cánh đồng lúa mạch bốc khói sương…
                    Tôi nhớ về người tôi thương mến nhất
                    Nhớ mẹ hiền già lão, yêu thương.

                    Như ngày trước mẹ đi ra đồi nhỏ
                    Nắm chặt trong tay cây gậy của mình
                    Mẹ nhìn vào đôi dày trăng đã cũ
                    Đang bơi trên dòng sông ngủ mơ màng.

                    Và cay đắng trong lòng, con biết mẹ
                    Với một nỗi lo và một nỗi buồn
                    Rằng giờ đây thằng con trai của mẹ
                    Đã không còn nhớ gì đến quê hương.

                    Rồi sau đó mẹ đi ra nghĩa địa
                    Mẹ nhìn vào hòn đá xám chằm chằm
                    Mẹ trút ra hơi thở dài nhè nhẹ
                    Mẹ tiếc thương những anh, chị em con.

                    Mặc chúng con trưởng thành trong cay đắng
                    Còn các em đã lớn tựa mùa xuân
                    Dù sao mẹ đôi mắt hiền, sống động
                    Đừng để cho dâng ngập nỗi đau buồn.

                    Quá đủ rồi! Khổ đau đã lắm!
                    Giờ đến lúc mẹ thấy một điều rằng
                    Cả cây táo cũng vô cùng đau đớn
                    Khi phải trút đi những chiếc lá vàng.

                    Bởi một điều niềm vui là hiếm lắm
                    Như tiếng ngân vang buổi sớm mùa xuân
                    Đối với con nếu trên cành rữa xuống
                    Thì cháy thành tro trong gió còn hơn.
                    1925.
                    #10
                      cacbac 07.11.2007 18:44:36 (permalink)
                      THÁNG NĂM XANH

                      Tháng năm xanh. Trời ấm áp màu hồng
                      Chuông bờ giậu không kêu lên xủng xoảng
                      Cây ngải cứu toả ra mùi hương
                      Anh đào ngủ trong áo choàng màu trắng.

                      Trên hai cánh của ô cửa sổ
                      Đóng vào khung những rèm sáo mỏng manh
                      Trăng đồng bóng đang ra sức thêu vẽ
                      Trên nền nhà những viền, dải đăng ten.

                      Cái phòng khách của nhà tôi dù nhỏ
                      Nhưng tinh tươm. Tôi sắp xếp cho mình…
                      Buổi chiều này thấy cuộc đời yêu quá
                      Như kỷ niệm về người bạn thân thương.

                      Vườn bốc lên tựa hồ như đám cháy
                      Và mặt trăng cố rán hết sức mình
                      Trăng muốn để cho mỗi người run rẩy
                      Bởi một lời nhức nhối “mãi yêu anh”.

                      Chỉ có tôi trong ấm áp màu hồng
                      Dưới tiếng phong cầm tháng Năm vui vẻ
                      Tôi không còn mong ước gì hơn
                      Đến tận cùng tôi nhận về tất cả.

                      Tôi nhận về – hãy hiện ra, hãy đến
                      Cả nỗi đau và cả vẻ hân hoan…
                      Hoà bình cho ngươi, cuộc đời tĩnh lặng
                      Hoà bình cho ngươi, hơi mát màu xanh.
                      1925.


                      TẶNG EM GÁI SHURA 1

                      Anh chưa thấy ai người xinh như thế
                      Nhưng em biết không, có một điều này
                      Trong lòng anh có một điều ganh tị –
                      Em gợi lại thời tuổi trẻ mê say.

                      Em – câu hát màu lam thời tuổi trẻ
                      Em của anh biết mấy yêu thương.
                      Con bò ta giờ sống ra sao nhỉ
                      Có còn vân vê những cọng rơm buồn?

                      Câu em hát sao mà yêu đến thế
                      Làm dịu trong anh giấc mộng tuổi thơ.
                      Cây thanh lương trà có còn cháy đỏ
                      Rắc lá đầy lên cửa sổ trắng mờ?

                      Mẹ giờ hát bài gì bên khung cửi?
                      Làng quê ta anh từ giã muôn đời
                      Chỉ biết rằng bão tuyết rừng rực cháy
                      Dồn lên thềm những chiếc lá vàng rơi.

                      Anh biết rằng tru khẽ về ta đó
                      Thay cho nước mắt và âu yếm ngọt ngào
                      Con chó già phút ra đi trước ngõ
                      Ai oán giã từ như đã chết nàng dâu.

                      Nhưng mà thôi ta đừng quay lại nữa
                      Bởi một điều ai quay được thời gian.
                      Như tình yêu, như niềm vui, nỗi khổ
                      Là chiếc khăn xinh đẹp của Riazan.
                      13-9-1925.


                      TẶNG EM GÁI SHURA 2

                      Em hãy hát bài ca mà thuở trước
                      Hát ru ta đã từng hát mẹ già
                      Anh chẳng tiếc thương những điều mong ước
                      Dẫu không thành, anh vẫn tiếp lời ca.

                      Anh đã từng quên và anh đã biết
                      Nên bây giờ nghe hồi hộp trong tim
                      Có vẻ như từ ngôi nhà thân thiết
                      Nghe run run trong giọng hát của em.

                      Em hãy hát cho anh nghe bài hát
                      Cũng như em, giai điệu của quê hương
                      Và anh sẽ khép mắt vào một chút
                      Để ngắm nhìn lại những nét thân thương.

                      Hát đi em, niềm vui cho anh đấy
                      Đến muôn đời anh vẫn mãi yêu thương
                      Hàng giậu cửa trong vườn thu khép lại
                      Và chiếc lá rơi, rụng xuống trong vườn.

                      Hát đi em để cho anh nhớ lại
                      Những bóng hình giờ đang ở rất xa
                      Anh sung sướng và anh hình dung thấy
                      Mẹ yêu kính của ta cùng với bầy gà.

                      Đến muôn thuở anh vẫn còn yêu mãi
                      Giọt sương móc trên cành lá bạch dương
                      Những chiếc lá vàng dệt làn tóc rối
                      Chiếc áo bên ngoài chất phác, thân thương.

                      Và anh thấy trong lòng mình thanh thản
                      Con tim rộn ràng với men rượu, lời ca
                      Anh ngỡ em – cây bạch dương đang đứng
                      Vẫy chào anh bên cửa sổ hiên nhà.
                      13-9-1925.


                      TẶNG EM GÁI SHURA 3

                      Anh là kẻ đi ngang qua cuộc đời
                      Còn em giơ cánh tay vui ra vẫy!
                      Trên vầng trăng mùa thu này cũng vậy
                      Ánh sáng dịu êm, âu yếm, gọi mời.

                      Lần đầu tiên anh sưởi ấm từ trăng
                      Lần đầu tiên sưởi ấm từ hơi lạnh
                      Giờ anh sống và lại đang hy vọng
                      Vào một tình yêu mà nay đã không còn.

                      Điều này được làm nhờ bình nguyên của ta
                      Miền đất rộng mênh mông, vùng cát mặn
                      Và nhàu nát sự ngây thơ trong trắng
                      Nỗi buồn thương cho ai đó ruột rà.

                      Chính vì thế muôn đời không giấu diếm
                      Rằng tình yêu không riêng rẽ, một mình
                      Một tình yêu của cả em và anh
                      Là tình yêu quê hương mình yêu mến.
                      13-9-1925.


                      TẶNG EM GÁI SHURA 4

                      Trái đất này mới lắm mèo làm sao
                      Anh và em không bao giờ đếm nổi
                      Cây đậu thơm thấy trong giấc chiêm bao
                      Và ngôi sao xanh giữa trời vẫy gọi.

                      Thực hay mơ, hay là đang ngái ngủ
                      Chỉ nhớ rằng từ ngày tháng rất xa
                      Con mèo kêu khò khò trên giường ngủ
                      Nhìn sang anh với đôi mắt hững hờ.

                      Còn anh khi đó chỉ là cậu bé
                      Nhưng đùa vui theo câu hát của bà
                      Mèo nhảy xổ vào giống như hổ trẻ
                      Vồ cuộn len của nó bị văng ra.

                      Tất cả qua rồi. Bà không còn nữa
                      Và thế rồi sau đó một vài năm
                      Từ con mèo người ta làm chiếc mũ
                      Chiếc mũ này ông mình đội đã sờn.
                      1925.


                      CÒN KHÓC MÃI TRONG HỒN

                      Mỗi chúng ta đều mong ước vận may
                      Người chài lưới – mong thuyền về đầy cá
                      Người nông dân – mong con ngựa, cái cày
                      Làm ra bánh mì quanh năm đầy đủ.

                      Ta uống nước đều từ cốc, từ chén
                      Cũng có thể từ hoa súng, hoa mơ
                      Nơi vực thẳm có mây hồng bay lượn
                      Sẽ không nguôi vàng ánh ở đôi bờ.

                      Ta sung sướng khi nằm trên cỏ dại
                      Dán mắt vào mặt nuớc phẳng như gương
                      Bỗng nghe thấy cõi lòng ta tê tái
                      Ánh mắt ai nhìn hờn dỗi, yêu thương.

                      Thương chim cuốc kêu hoài… Ôi chim cuốc..
                      Kêu cho ngày cứ sáng mãi không thôi
                      Nơi con tim biết nuôi niềm ao ước
                      Sẽ vui lên dưới gánh nặng cuộc đời.

                      Chỉ có tôi quên mình kẻ nông dân
                      Nên giờ đây tôi tự mình kể lại
                      Lạ lùng chăng nơi cuộc sống an nhàn
                      Tôi lại nhớ rừng, nhớ đất cày ải.

                      Ai cứ ngỡ rằng thương cho ai đấy
                      Ngỡ như mình đã từ chối quê hương
                      Ai những kẻ từ bùn lầy lớn dậy
                      Tiếng chim xưa còn khóc mãi trong hồn.
                      12-6-1925.


                      MÀN SƯƠNG XANH

                      Màn sương xanh. Cánh đồng tuyết trắng
                      Ánh trăng thanh mỏng mảnh vàng chanh.
                      Con tim ngọt ngào với nỗi đau yên lặng
                      Một điều gì gợi nhớ tháng ngày xanh.

                      Tuyết bên thềm như ai rắc cát trắng
                      Dưới trăng thanh có ai nói nên lời
                      Tôi kéo mũ lông mèo trùm xuống trán
                      Rồi lặng lẽ rời ngôi nhà của cha tôi.

                      Tôi lại về đây, quê hương thân thiết
                      Bạn bè tôi còn ai nhớ, ai quên?
                      Tôi buồn như kẻ hành hương tội nghiệp –
                      Người chủ ngày xưa ngôi nhà gỗ của mình.

                      Tôi lặng lẽ vò nhàu chiếc mũ mới
                      Màu lông chồn không hợp với hồn tôi.
                      Tôi hồi tưởng về bà, về ông ngoại
                      Tôi nhớ về nghĩa địa trắng tuyết rơi.

                      Tất cả ngủ yên, chúng ta đều đến đấy
                      Trong cuộc đời này dù muốn, dù không –
                      Chính vì thế mà tôi luôn nhận thấy
                      Với nhân gian tôi trải hết cõi lòng.

                      Chính vì thế mà suýt bật khóc oà
                      Rồi mỉm cười, cõi lòng tôi chợt tắt –
                      Con chó nhỏ trên thềm và ngôi nhà
                      Tựa hồ như nhìn thấy lần sau chót.
                      24-9-1925.


                      QUÊN HẾT SỰ ĐỜI

                      Khu rừng nhỏ. Mênh mông thảo nguyên
                      Ánh trăng thanh trải dài, rộng khắp.
                      Giờ đột ngột bỗng lại nghe vang lên
                      Trong không gian tiếng kêu lục lạc.

                      Con đường ta không phẳng lì, không đẹp
                      Nhưng ta yêu, ta thương mến suốt đời
                      Theo đường này đã muôn đời, muôn kiếp
                      Mọi người Nga đi trên đó mà thôi.

                      Chà, các ngươi, những cỗ xe trượt tuyết!
                      Tiếng kêu vang lạnh cóng gỗ cây dương.
                      Bố của tôi – người nông dân thứ thiệt
                      Lẽ tất nhiên, tôi con của nhà nông.

                      Tôi đâu có cần chi sự nổi tiếng
                      Là nhà thơ - tôi cũng chẳng bận lòng.
                      Miền quê nghèo xác xơ thương mến
                      Tôi không nhìn thấy nó đã nhiều năm.

                      Có ai người dù một lần nhìn thấy
                      Miền quê này, mặt nước phẳng như gương
                      Mà lại không vui mừng nhường ấy
                      Được hôn từng bàn chân của bạch dương.

                      Thì làm sao mà tôi không rơi lệ
                      Khi trong cơn giá lạnh mùa đông
                      Hay mùa xuân theo tiếng đàn vui vẻ
                      Với tuổi thanh xuân tươi trẻ của làng.

                      Ơi phong cầm, ngươi mang hồn dân tộc
                      Có biết không, sau tiếng hát của ngươi
                      Không chỉ một niềm vinh quang khó nhọc
                      Nghe tiếng reo vang quên hết sự đời.
                      21/22-10-1925.
                      #11
                        cacbac 07.11.2007 18:49:42 (permalink)
                        GỬI CHÚ CHÓ NHÀ KACHALOV

                        Jim, hãy đưa ta bàn chân lấy may
                        Bàn chân thế chưa bao giờ được ngắm.
                        Nào, hai ta cùng sủa dưới trăng này
                        Trong tiết trời lặng yên và thanh vắng
                        Jim, hãy đưa ta bàn chân lấy may.

                        Nào, Jim yêu, đừng liếm ta rối rít
                        Hiểu cùng ta một điều tối giản đơn
                        Bởi đời là gì Jim đâu có biết
                        Có biết đâu đáng sống lắm trên trần.

                        Chủ của Jim đáng yêu và danh tiếng
                        Khách khứa thường hay lui tới đầy nhà
                        Ai cũng cố mỉm cười và âu yếm
                        Vuốt ve bộ lông Jim mượt như tơ.

                        Trong loài chó, quả là Jim tuyệt đẹp
                        Với vẻ đáng yêu, tin cậy, dịu dàng
                        Jim chẳng thèm hỏi han chi ai hết
                        Như người say, cứ sấn đến đòi hôn.

                        Jim yêu dấu, giữa bao nhiêu khách đấy
                        Có đủ hạng người thế nọ thế này.
                        Nhưng một nàng buồn, lặng hơn hết thảy
                        Có bỗng tình cờ từng ghé đến đây.

                        Nếu nàng đến, giao phó cho Jim đấy
                        Dù vắng ta, hãy đắm đuối nhìn nàng
                        Thay ta hôn bàn tay thật dịu dàng
                        Vì tất cả, có và không có lỗi.
                        1925


                        NGỰA VÀ XE TRƯỢT TUYẾT

                        Những con ngựa và những xe trượt tuyết
                        Rõ một điều quỉ mang xuống trần gian.
                        Trên thảo nguyên phi nước đại ngang tàng
                        Tiếng nhạc ngựa cười vang, trào nước mắt.

                        Không trăng sáng, chẳng còn nghe tiếng chó
                        Phía ngoài rìa chốn hoang mạc xa xăm
                        Hãy gắng giữ, cuộc đời ta điên cuồng
                        Đến muôn thuở ta đã già đâu chứ.

                        Mặc đêm tối, hãy hát lên xà ích
                        Nếu ngươi cần ta sẽ hát cùng ngươi
                        Hát về một thời tuổi trẻ vui tươi
                        Về ánh mắt những cô nàng tinh nghịch.

                        Có nhiều khi mũ lông ngươi đội lệch
                        Rồi gióng ngựa vào giữa hai càng xe
                        Chỉ người ta kêu tên, hãy nhớ về
                        Khi đè trên lớp cỏ khô, ghì chặt.

                        Và phong thái lấy từ đâu chẳng biết
                        Khi giữa đêm hôm khuya khoắt vắng tanh
                        Đã từng rủ rê không chỉ một nàng
                        Sau tiếng đàn ta-lin-ka khoan nhặt.

                        Tất cả đi qua, tóc ta giờ thưa bớt
                        Ngựa không còn, sân nhà rộng thênh thang
                        Tiếng đàn nay đã chùng xuống, u buồn
                        Quên hết mất những điều xưa đã học.

                        Nhưng dù sao, lửa lòng đâu đã tắt
                        Ta vẫn còn yêu tuyết với giá băng.
                        Về tất cả những gì đã xa xăm
                        Tiếng nhạc ngựa cười vang trào nước mắt.
                        19-9-1925.


                        ĐÊM MÀU XANH

                        Đêm màu xanh và đêm đầy trăng
                        Ta xưa trẻ trung, xinh đẹp đã từng.

                        Không giữ lại và không hề lặp lại
                        Tất cả bay qua… bay xa… bay mãi…

                        Ánh mắt nhạt nhòa, con tim giá băng…
                        Hạnh phúc màu xanh! Ôi những đêm trăng!
                        05-10-1925


                        BÌNH NGUYÊN TUYẾT TRẮNG

                        Bình nguyên tuyết trắng, trăng màu trắng
                        Chiếc áo quan trùm kín cả đất trời.
                        Những cây bạch dương khóc trong rừng vắng
                        Ai chết nơi này? Ai chết? Chính là tôi?
                        1925


                        ÔI BÃO TUYẾT

                        Ôi bão tuyết, rõ mi đồ quái quỉ
                        Đóng hàng đinh trắng toát lên mái nhà.
                        Chỉ có ta, chỉ mình ta không sợ
                        Con tim ngang tàng ta đóng tiếp vào mi.
                        1925


                        TẠM BIỆT NHÉ, BẠN TÔI

                        Tạm biệt nhé, bạn tôi, xin tạm biệt
                        Bạn thân yêu, bạn trong trái tim này
                        Dù biệt ly theo ý trời định trước
                        Vẫn hẹn rằng sẽ gặp gỡ ngày mai.

                        Tạm biệt nhé, chẳng lời, không tay bắt
                        Chớ để nỗi buồn dâng ngập bờ mi
                        Trên đời này cổ xưa là cái chết
                        Nhưng sống, tất nhiên, cũng chẳng mới gì.
                        1925


                        ÁO MÀU TRỜI

                        Áo màu trời và màu xanh đôi mắt
                        Tôi không hề nói cho em sự thật.

                        Em hỏi tôi: “Bão tuyết có xoáy không?
                        Để lấp lò sưởi và đi trải giường?”

                        Tôi trả lời em: “Từ trên cao lắm
                        Có ai đấy rắc đầy hoa bụi trắng.

                        Em lấp lò đi và hãy trải giường
                        Không có em anh nghe bão trong lòng”.
                        1925.


                        CƠN BÃO KHÓC

                        Như cây vĩ cầm, cơn bão khóc
                        Cô gái dễ thương, nụ cười ác độc
                        Tôi rụt rè trước ánh mắt màu xanh?
                        Cần nhiều thứ và nhiều thứ không cần.

                        Ta chẳng giống nhau và thật xa xôi
                        Em còn trẻ, còn tôi sống hết rồi.
                        Hạnh phúc cho tuổi trẻ, còn cho tôi – kỷ niệm
                        Là đêm tuyết trắng trong cơn gió lạnh.

                        Cơn bão tố với tôi là vĩ cầm
                        Trong lòng tôi sóng gió nụ cười em.
                        10-1925.


                        TẠM BIỆT NHÉ, BAKU!

                        Tạm biệt nhé, Baku! Không còn gặp lại.
                        Một nỗi buồn đau, sợ hãi trong hồn.
                        Con tim này đớn đau, gần gũi
                        Và mạnh hơn, lời giản dị: bạn thân.

                        Tạm biệt nhé, Baku! Màu xanh Tuyếc
                        Máu lạnh tanh, sức lực yếu dần.
                        Nhưng ta mang hạnh phúc này đến chết
                        Ngọn sóng Caxpiên, tháng Năm Balakhan.

                        Tạm biệt nhé, Baku! Như bài ca đơn giản
                        Lần cuối cùng ôm người bạn thân thương…
                        Như bông hồng vàng, cái đầu của bạn
                        Gật đầu trong làn khói tử đinh hương.
                        5-1925.


                        NHƯ CHIM KHÔNG CÁNH

                        Bầu trời xám, em nhìn xem, đẹp thế
                        Treo lửng lơ, dán vào ánh mắt nhìn
                        Em đừng nghĩ anh không tin Thượng Đế
                        Thế tại sao anh cầu nguyện hằng đêm.

                        Anh cần lắm, anh rất cần cầu nguyện
                        Và anh mong hơi ấm của người ta
                        Để hồn anh như con chim không cánh
                        Từ mặt đất này không thể bay xa.
                        10-1925.
                        #12
                          cacbac 07.11.2007 18:55:10 (permalink)
                          LÒNG VẪN NHỚ VỀ EM

                          Người yêu ơi, anh nhớ
                          Mái tóc em sáng ngời
                          Chẳng dễ dàng, mừng rỡ
                          Phải xa em, em ơi.

                          Anh nhớ mãi những đêm
                          Rừng bạch dương xao động
                          Ngày khi đó ngắn hơn
                          Ánh trăng thu dài rộng.

                          Anh nhớ mãi lời em:
                          “Thời gian trôi thấm thoắt
                          Anh mãi mãi quên em
                          Khi bên người yêu khác”.

                          Hôm nay cành hoa nở
                          Nhắc lại mối tình xưa
                          Êm đềm tay anh thả
                          Lên tóc những cánh hoa.

                          Con tim không quên được
                          Kỷ niệm xưa êm đềm
                          Giờ bên người yêu khác
                          Lòng vẫn nhớ về em.
                          1925.


                          ĐÊM TRĂNG

                          Đêm trăng sáng thế này tôi chẳng thể!
                          Biết làm sao ngủ được dưới trăng này
                          Tôi hình như vẫn đang còn gìn giữ
                          Ở trong lòng tuổi trẻ đã vụt bay.

                          Người bạn gái của một thời xa vắng
                          Trò chơi này em chớ gọi yêu thương
                          Thà cứ để ánh trăng này yên lặng
                          Đến cùng anh trăng rọi xuống đầu giường.

                          Vẻ bạo dạn nhường này thôi cứ để
                          Ánh trăng thanh vẽ những nét ngoằn ngoèo
                          Bởi chia tay bây giờ em chẳng thể
                          Như ngày xưa em đã chẳng biết yêu.

                          Trong cuộc đời yêu chỉ một lần thôi
                          Và bởi thế em thành người xa lạ
                          Những cây gia cứ vô ích gọi mời
                          Dìm trong tuyết những đôi chân nghiêng ngả.

                          Anh cũng biết mà lòng em cũng biết
                          Rằng giờ đây chỉ còn ánh hồi quang
                          Trên cành cây giờ chẳng còn hoa đẹp
                          Trên cành cây chỉ còn tuyết và sương.

                          Rằng từ lâu chúng mình đã chia tay
                          Anh và em đều đã yêu người khác
                          Nên chẳng băn khoăn, phiền muộn lúc này
                          Chơi lại trò chơi tình yêu không đắt.

                          Nhưng mà thôi hãy ôm nhau ve vuốt
                          Trong lửa tình hừng hực của nụ hôn
                          Cho anh nhớ mãi người yêu thưở trước
                          Và con tim này mơ mãi mùa xuân.
                          30-11-1925.


                          ĐỪNG NHÌN NHƯ TRÁCH MÓC

                          Đừng nhìn anh bằng cái nhìn trách móc
                          Giờ với em chẳng dấu vẻ coi thường
                          Nhưng anh yêu ánh mắt như mời mọc
                          Và nét dịu dàng, nhí nhảnh, dễ thương.

                          Anh cứ ngỡ như em nằm sóng sượt
                          Và có khi nhìn thấy thế anh vui
                          Như cáo già đang giả vờ nằm chết
                          Chộp xong mồi lại ngơ ngác con nai.

                          Thì chộp đi, anh đâu còn nhút nhát
                          Chỉ mong sao đừng nguội lạnh đam mê
                          Cảnh tượng này bao lần anh đã gặp
                          Giữa hồn anh đã đau đớn, ê chề.

                          Nên em ạ, chẳng yêu nữa bây giờ
                          Em chỉ nhắc anh một thời vang bóng
                          Giờ nhìn em anh lại nhớ người xưa
                          Người con gái có đôi mắt xanh thắm.

                          Dù người ấy không có nét dịu hiền
                          Và có lẽ vẻ ngoài hơi lãnh đạm
                          Nhưng dáng đi của người ấy trang nghiêm
                          Đã lay động giữa hồn anh sâu thẳm.

                          Người như thế làm sao anh quên nổi
                          Em nói rằng em chẳng muốn xa anh
                          Anh vẫn nghe điều vuốt ve giả dối
                          Dù con tim em chẳng tự dối lòng.

                          Nhưng dù sao, với em dẫu coi thường
                          Anh cứ băn khoăn một điều muôn thưở:
                          Giá như không còn địa ngục, thiên đàng
                          Thì con người cũng nghĩ ra tất cả.
                          1-12-1925.


                          ĐỪNG ĐỐT LẠI LẦN SAU

                          Em chẳng yêu cũng chẳng hề thương tiếc
                          Hay tại vì anh chẳng mấy đẹp trai?
                          Đừng nhìn anh cho đam mê mỏi mệt
                          Mà đôi tay em hãy khoác vai này.

                          Em nhiệt thành với tuổi trẻ xinh tươi
                          Anh với em chẳng dịu dàng, không thô lỗ
                          Nói cùng anh đã âu yếm với bao người?
                          Bao bàn tay, đôi môi em còn nhớ?

                          Anh vẫn biết đều qua như bóng tối
                          Chẳng mảy may phai nhạt bớt lửa tình
                          Đã bao người em ngồi lên đầu gối
                          Và bây giờ em ngồi vậy cùng anh.

                          Thôi cứ để đôi mắt kia hờ khép
                          Em nghĩ về người nào đó xa xôi
                          Anh bây giờ chẳng còn yêu tha thiết
                          Tình yêu xưa anh đã để mất rồi.

                          Đam mê này chẳng gọi là duyên số
                          Phút say sưa bột phát của một ngày
                          Khi tình cờ anh và em gặp gỡ
                          Cười với nhau rồi lặng lẽ chia tay.

                          Rồi em lại đi tiếp chặng đường em
                          Quên những ngày chẳng lấy gì vui vẻ
                          Chỉ xin đừng động đến kẻ chưa hôn
                          Người chưa cháy xin em đừng gọi nhé.

                          Nếu một ngày em dạo chơi trên phố
                          Với người tình em kể chuyện tình yêu
                          Và có thể ngay trong giờ phút đó
                          Cũng tình cờ hai ta lại gặp nhau.

                          Em ngả vào vai người ấy thật gần
                          Rồi em nói với anh lời nhỏ nhẹ,
                          Một chút hơi hơi cúi xuống: “Chào anh!”
                          Anh cũng đáp lại lời em: “Chào chị!”

                          Và trong lòng chẳng có gì lo sợ
                          Và trong lòng không một chút nôn nao
                          Người đã yêu, chẳng thể nào yêu nữa
                          Kẻ cháy rồi, đừng đốt lại lần sau.
                          4-12-1925.


                          KHÔNG CAM CHỊU

                          Có thể sớm, cũng có thể muộn màng
                          Có một điều lâu nay chưa hề nghĩ:
                          Tôi đã trở thành một gã Đông-Gioăng
                          Với chút dại khờ, mộng mơ thi sĩ.

                          Có điều gì xảy đến với tôi chăng?
                          Cứ mỗi ngày lại ngồi bên người khác
                          Cứ mỗi ngày tôi đánh mất lòng thương
                          Không cam chịu cảnh người ta phụ bạc.

                          Tôi vẫn mong con tim này dần bớt
                          Đập nhẹ nhàng, rung những nhịp giản đơn
                          Tôi chỉ muốn tìm trong bao đôi mắt
                          Những điều vu vơ, gian dối, lạnh lùng.

                          Hãy giữ lấy tôi, điều tôi khinh bỉ
                          Tôi vẫn luôn để ý vẻ coi thường
                          Trong lòng tôi giờ lạnh lùng rên rỉ
                          Tiếng xạc xào của nhánh tử đinh hương.

                          Giữa hồn tôi - ánh hoàng hôn dần tắt
                          Tất cả bây giờ nghe thấu mù sương
                          Vì tự do tôi chịu điều trừng phạt
                          Thách thức này hãy nhận lấy Đông-Gioăng!

                          Và bình tĩnh tôi nhận lời thách thức
                          Nhưng nhìn ra cũng thế, chẳng gì hơn
                          Hoa mùa xuân với tôi là bão tuyết
                          Và tình yêu là những phút xao lòng.

                          Đấy là điều đã xảy đến với tôi
                          Nên từ đó cứ tìm bao người khác
                          Để muôn năm được hạnh phúc mỉm cười
                          Không cam chịu cảnh người ta phụ bạc.
                          13-12-1925.


                          CHỈ LÀ NGƯỜI MƠ MỘNG

                          Anh là ai? Chỉ là người mơ mộng
                          Màu mắt xanh nhòa trong khói sương tan
                          Cuộc đời này anh như người ở tạm
                          Giữa mọi người đang sống ở trần gian.

                          Anh lại hôn em như một thói quen
                          Bởi vì anh đã hôn bao người khác
                          Chẳng khác gì như bật một que diêm
                          Rồi đi nói những lời yêu chân thật.

                          “ Em thân yêu”, “muôn đời”, “yêu dấu nhất”
                          Nhưng trong lòng cũng vẫn thế mà thôi
                          Và tất nhiên, chẳng còn đâu sự thật
                          Nếu say mê đã thui chột trong người.

                          Và bởi thế lòng anh không cứng rắn
                          Chẳng hề mong, không đòi hỏi lửa tình
                          Em của anh - cây bạch dương di động*
                          Trời sinh em cho thiên hạ và anh.

                          Nhưng trong khi đi tìm người thân thiết
                          Anh lại luôn mỏi mệt bởi thờ ơ
                          Giờ với em chẳng hề ghen một chút
                          Và với em không trách cứ bao giờ.

                          Anh là ai? Chỉ là người mơ mộng
                          Màu mắt xanh nhòa trong khói sương tan
                          Và anh đã yêu em nhưng mà cũng
                          Như mọi người đang sống ở trần gian.
                          1925.
                          --------------------
                          * “Cây bạch dương di động” ở đây là Sofia Tolstaya – cháu gái của Đại văn hào Lev Tolstoy – người phụ nữ cuối cùng đã cố gắng cứu vớt cuộc đời của Esenin đang khủng hoảng tinh thần nghiêm trọng nhưng dường như đã muộn màng. Cuộc hôn nhân của họ đã không hạnh phúc. Cuối tháng 12-1925 Esenin đi từ Mạc Tư Khoa về Leningrad không cho vợ biết và đã tự kết thúc cuộc đời mình khi nhà thơ mới 30 tuổi.


                          EM SẼ NHỚ VỀ ANH

                          Những bông hoa bảo tôi rằng: vĩnh biệt
                          Những nụ hoa cúi xuống giọng đau buồn
                          Rằng mãi mãi tôi không còn được biết
                          Mặt hoa hồng và gương mặt quê hương.

                          Nhưng em ạ, dù sao thì anh đã
                          Thấy mặt đất này và đã thấy em
                          Nên giờ đây trước phận mình nghiệt ngã
                          Anh vui lòng nhận cái chết dịu êm.

                          Và bởi vì anh đã từng hiểu được
                          Đã đi qua cuộc sống với nụ cười
                          Anh vẫn nói rằng trong từng khoảnh khắc
                          Mọi thứ trên đời đều lặp lại thôi.

                          Đến một ngày rồi sẽ có một người
                          Chẳng xua đi nỗi đau người đi trước
                          Và người đó sẽ viết cho em tôi
                          Những bài ca đẹp hơn điều mong ước.

                          Rồi em yêu sẽ ngồi với người tình
                          Cùng lắng nghe bài ca trong đêm tối
                          Và biết đâu em sẽ nhớ về anh
                          Như bông hoa không bao giờ lặp lại.
                          27-10-1925.
                          #13
                            cacbac 07.11.2007 19:00:09 (permalink)
                            NƯỚC NGA

                            1

                            Ngôi làng nhỏ chìm sâu trong thung lũng
                            Những mái nhà con che khuất bởi cánh rừng.
                            Chỉ nhìn thấy nơi gò cao, nơi trũng
                            Một màu xanh vời vợi của trời xanh.

                            Chó sói dữ từ cánh đồng trơ trụi
                            Quen bóng tối dài đằng đẵng mùa đông.
                            Quanh khắp sân sáng ngời lên sương muối
                            Và tiếng ngựa kêu khụt khịt trong chuồng.

                            Sau cành lá như đôi mắt cú vọ
                            Bão tuyết nhìn vào những chiếc khăn nâu
                            Và đứng sau lưới gỗ sồi dúm dó
                            Như quỉ ma những cuộn sợi gai dầu.

                            Chuyện ma quỉ luôn làm ta sợ hãi
                            Rằng trên sông băng có những hố sâu
                            Rằng những buổi tối mùa đông tê tái
                            Trên bạch dương treo những sọi dây màu.

                            2

                            Nhưng tôi yêu người, tổ quốc mến yêu ơi!
                            Tại vì sao - điều tôi không thể nói
                            Tôi yêu niềm vui ngắn ngủi của người
                            Yêu tiếng hát mùa xuân trên đồng nội.

                            Yêu biết bao tiếng đàn muỗi vo ve
                            Trên khu lều những đêm mùa cắt cỏ
                            Khi các chàng trai dạo đàn ta-lin-ka
                            Các cô gái nhảy vòng quanh bếp lửa.

                            Lung linh như phúc bồn tử đen huyền
                            Những đôi mắt sau bờ mi rực lửa.
                            Nước Nga của tôi, tổ quốc yêu thương
                            Tôi sung sướng nằm lăn trên thảm cỏ.

                            3

                            Quạ đen kêu báo tin điều tai hoạ
                            Tiếng kêu dài inh ỏi giữa tầng không
                            Rừng nổi gió, cây ngả mình bốn phía
                            Nước dưới hồ sủi bọt trắng màu tang.

                            Tiếng sấm nổ chẻ trời ra từng mảng
                            Những đám mây đen trùm lấy khu rừng
                            Từ màu vàng lẻ loi còn chút sáng
                            Ngọn đèn trời tàn lụi giữa không trung.

                            Sau cửa sổ những chàng trai nhập ngũ
                            Đã được giao nhiệm vụ tới chiến trường
                            Những người phụ nữ tiễn đưa nức nở
                            Tiếng khóc dài đâm thủng cả tầng không.

                            Những thợ cày tập trung nhau lặng lẽ
                            Không nước mắt, không than vãn, buồn rầu
                            Họ đem chất những bánh mỳ vào bị
                            Rồi lên đường bằng một chiếc xe trâu.

                            Những người dân theo họ đến cổng làng
                            Rồi nói với họ những lời gì đó.
                            Nước Nga ơi, đâu rồi những anh hùng
                            Điểm tựa của Người trong thử thách gian khó.

                            4

                            Ngôi làng nhỏ ngóng chờ tin mòn mỏi
                            Ai biết giờ này nơi ấy ra sao?
                            Tin tức đâu, thư từ đâu chẳng thấy
                            Chốn đạn bom biết sống chết thế nào?

                            Mùi trầm hương thơm lừng trong rừng nhỏ
                            Tiếng gõ đều trong ngọn gió nhức xương.
                            Bỗng một hôm không ai ngờ đến cả
                            Có những người mang đến một chồng tin.

                            Những người thợ cày nâng niu quyển sổ
                            Người ta đưa cho ký nhận thư từ
                            Các cô gái đưa bàn tay chộp lấy
                            Dải băng viền quanh ở những bức thư.

                            Họ dồn thư cho cô Lusha đọc
                            Xúm vòng quanh gạn hỏi hết mọi điều
                            Ngồi chồm hỗm nghe tin rồi họ khóc
                            Khóc để mừng chiến thắng của người yêu.

                            5

                            Ơi những cánh đồng, luống cày tươi rói
                            Người đẹp hơn trong đau khổ của mình.
                            Tôi yêu những túp lều tranh đứng đợi
                            Những mẹ già tóc đã chẳng còn xanh.

                            Tôi cúi xuống nâng niu đôi giày bện
                            Hoà bình cho các ngươi liềm hái cày bừa.
                            Qua ánh mắt những nàng dâu tôi đoán
                            Số phận người chồng đang ở chiến trường xa.

                            Tôi bằng lòng với nghĩ suy yếu dại
                            Dù có trở thành hạt bụi, cây rêu.
                            Tôi tin hạnh phúc với những người con gái
                            Ngọn nến sáng lên như ánh sao chiều.

                            Ý nghĩ họ, xem chừng không thể đếm
                            Họ chẳng sợ gì sấm chớp, bão giông
                            Sau cái cày những ước mong thầm kín
                            Chẳng mơ về cái chết hoặc xiềng gông.

                            Họ tin vào những dòng thư nguệch ngoạc
                            Được viết ra với khó nhọc, nặng nề
                            Họ khóc đón niềm vui và hạnh phúc
                            Như trong mùa đại hạn đón cơn mưa.

                            Với ý nghĩ người thân xa vời vợi
                            Trên cỏ hoa còn đọng giọt sương trong
                            Họ cảm thấy hình như sau làn khói
                            Tiếng cười vui mùa cắt cỏ trên đồng.

                            Ôi nước Nga, tổ quốc mến yêu ơi
                            Chỉ tình yêu với Người tôi gìn giữ
                            Tôi yêu niềm vui ngắn ngủi của Người
                            Yêu tiếng hát mùa xuân trên đồng nội.
                            1914.


                            ĐỒNG CHÍ

                            Anh là con một công nhân bình thường
                            Và câu chuyện kể về anh rất ngắn.
                            Chỉ có điều tóc anh như màu đêm
                            Và đôi mắt màu xanh, rất diễn cảm.

                            Bố của anh suốt từ sáng đến chiều
                            Nai lưng ra làm để nuôi con nhỏ
                            Nhưng mà anh không phải làm gì cả
                            Anh có hai người bạn: Chúa và mèo.

                            Con mèo của anh điếc đặc và già
                            Không nghe ra con ruồi hay con chuột
                            Còn Chúa ngồi ở trên tay Đức Mẹ
                            Nhìn các con sống ở dưới mái nhà.

                            Mác-tin sống vậy, không một ai quan tâm
                            Ngày gõ vào đời như mưa rơi trên sắt
                            Chỉ thỉnh thoảng sau bữa ăn trưa buồn
                            Bài Mác-xây-e bố dạy cho anh hát.

                            “Khi lớn lên - ông nói – con sẽ hiểu
                            Tại sao ta nghèo con sẽ nhận ra!”
                            Và con dao cùn run run, vặn vẹo
                            Trên đồ ăn một mẩu bánh mì khô.

                            Nhưng ngoài cửa sổ
                            Bằng ván
                            Có hai ngọn gió
                            Vẫy cánh.

                            Với dòng nước
                            Mùa xuân
                            Nhân dân Nga
                            Đứng dậy…

                            Ngọn sóng ầm ầm
                            Cơn dông ca hát!
                            Từ màn sương màu xanh
                            Cháy lên những đôi mắt.

                            Tay vẫy rồi lại vẫy
                            Thây trên thây đè lên
                            Cái răng chắc của mình
                            Phá tan nỗi sợ hãi.

                            Tất cả như bay lên
                            Tất cả đều lên tiếng.
                            Vào cái miệng mở toang
                            Nguồn nước mạch chảy đến…

                            Và có người đã chết
                            Giây phút cuối thật buồn
                            Nhưng mà hãy tin rằng
                            Trước thù không sợ sệt!

                            Hồn người đó, như xưa
                            Vững vàng, không sợ hãi
                            Và vẫn còn ước mơ
                            Bàn tay không thấm máu.

                            Người đó đã sống cuộc đời
                            Chẳng vô tình những bông hoa bị nát
                            Nhưng không giống với các người
                            Ơi những giấc mơ đã tắt…

                            Bỗng bất ngờ, đột ngột
                            Được báo cho Mác-tin
                            Một tin đau đớn rằng
                            Bố của anh đã chết.

                            Với đôi mắt mờ đục
                            Và đôi môi tái xanh
                            Anh quì xuống phủ phục
                            Ôm lấy xác cha mình.

                            Nhưng anh chau bờ mi
                            Đưa tay chùi giọt lệ
                            Rồi chạy vào trong nhà
                            Đứng lên dưới tượng Chúa.

                            “Chúa có nghe, có thấy
                            Tôi đây chỉ một mình
                            Tôi đang gọi Ngài đấy
                            Bạn của Ngài – Mác-tin!

                            Bố tôi bị giết rồi
                            Nhưng chết không hèn nhát
                            Ông đang gọi chúng tôi
                            Chúa tôi trung thành nhất.

                            Gọi chúng tôi đấu tranh
                            Giúp những người đang sống
                            Giữ chí khí của mình
                            Vì công bằng, lao động!..”

                            Và âu yếm nghe theo
                            Lời của đứa con yêu
                            Đức Chúa nhảy xuống đất
                            Từ bàn tay chắc nịch.

                            Người đi tay nắm tay
                            Còn bóng đêm đen thẫm
                            Điều tai hoạ dâng đầy
                            Vẻ yên lặng màu xám.

                            Ước mơ sinh hy vọng
                            Về tự do muôn đời
                            Hai bờ mi mơn trớn
                            Cơn gió nhẹ tháng Hai.

                            Nhưng bỗng nhiên lóe sáng
                            Vang lên khẩu súng đồng
                            Ngã xuống vì trúng đạn
                            Hỡi ôi Đức Chúa con.

                            Hãy nghe đây:
                            Sự hồi sinh đã mất!
                            Xác anh ta đem chôn cất:
                            Anh nằm
                            Trên cánh đồng
                            Mác-xơ.

                            Ở nơi kia còn lại mẹ già
                            Nơi mà anh ta
                            Không bao giờ quay về nữa
                            Giờ đang ngồi bên cửa sổ
                            Con mèo già
                            Dùng chân bắt ánh trăng xa…

                            Mác-tin bò trên sàn:
                            “Hỡi những con đại bàng dũng mãnh
                            Bắt bỏ tù
                            Bắt hết các anh!”
                            Giọng Mác-tin yếu dần
                            Có ai đấy đè, ai đấy bóp
                            Rồi tiếng súng vang lên.

                            Nhưng lặng lẽ ngân vang
                            Sau cửa sổ
                            Khi mờ khi tỏ
                            Lại vang lên
                            Một lời
                            Sắt đá:
                            “Chính thể Cộng-hoà!”
                            3-1917.
                             
                             
                            #14
                              cacbac 07.11.2007 19:02:34 (permalink)
                              SÁCH THÁNH CA

                              1

                              Ơi quê hương hạnh phúc
                              Và thời gian tuyệt vời!
                              Không có gì tốt đẹp
                              Hơn đôi mắt của Người.

                              Cho các ngươi, màn sương
                              Cho cừu trên cánh đồng
                              Tựa như chùm lúa mạch
                              Trên tay tôi vầng dương.

                              Lễ Phục sinh thiêng liêng
                              Lễ Giáng sinh thần thánh
                              Để mà thức đến sáng
                              Mà uống cho say mềm.

                              Vai ta lắc bầu trời
                              Tay ta rung bóng tối
                              Trong lúa mỳ cằn cỗi
                              Ta hít thở lúa trời.

                              Nước Nga quê hương ơi
                              Ơi thảo nguyên và gió!
                              Trên phòng nhỏ vàng úa
                              Lót ổ tiếng sấm trời.

                              Nuôi gió bằng kiều mạch
                              Thung lũng – lời nguyện cầu
                              Đồng đất cày xanh màu
                              Giúp ta con bò đực.

                              Và không một hòn đá
                              Qua bẫy đá, cung tên
                              Ta chẳng thể đào lên
                              Thiếu bàn tay của Chúa.

                              2

                              “Đức Mẹ Maria!
                              Những bầu trời hát ca
                              Trên những đồng vàng ánh
                              Suối tóc hãy rót ra.

                              Hãy rửa mặt chúng tôi
                              Bằng cánh tay đất đai.
                              Phía sau những dãy núi
                              Những con tàu đang bơi.

                              Hồn người chết trong đó
                              Kỷ niệm đến muôn đời.
                              Ai khổ đau than thở
                              Xiềng xích chẳng buông lơi.

                              Người kêu trong bóng đêm
                              Và người đánh bằng trán
                              Qua dấu hiệu bí ẩn
                              Cánh cửa chẳng mở thêm.

                              Nhưng ai bước ra đây
                              Nhận ra trong khoảnh khắc!
                              Ta bằng mái của mây
                              Đè những ai mù mắt”.

                              3

                              Ơi Đức Chúa Trời
                              Có phải Người
                              Ru mặt đất trong mộng
                              Tinh cầu chiếu bụi bặm
                              Trên mái tóc chúng tôi.

                              Rì rào bá hương trời
                              Qua màn sương và hố
                              Trên thung lũng tai hoạ
                              Những cục lời rụng rơi.

                              Chúng hát về một thời
                              Của đất và nước khác
                              Trên những cành cứng nhắc
                              Mồm trăng cắn không thôi.

                              Thì thầm về những bụi
                              Rừng rậm không đi qua
                              Nơi nhảy múa hát ca
                              Cơn mưa vàng đầu gối.

                              4

                              Vị cứu tinh trên ấy!
                              Đồi núi hát thiên đường.
                              Trong thiên đường tôi thấy
                              Gương mặt của quê hương.

                              Dưới cây sồi Mô-ri-xơ
                              Ông già tôi hung đỏ
                              Chiếu lên áo ông già
                              Sao dày như hạt đỗ.

                              Và chiếc mũ lông mèo
                              Ông đội trong ngày lễ
                              Như mặt trăng nhìn vào
                              Tuyết trên những ngôi mộ.

                              Trên đồi tôi kêu ông:
                              “Ơi Đức Cha hãy đáp…”
                              Nhưng bá hương mơ màng
                              Thả những cành xuống thấp.

                              Giọng nói không bay đến
                              Bến bờ ông xa xăm
                              Tựa như bông lúa vang
                              Tuyết dưới đất lên tiếng.

                              “Hãy đứng dậy, hãy nhìn!
                              Số phận không biết được.
                              Ai người nếm trải hết
                              Sẽ biết được thời gian.

                              Sẽ gọi lên trên đó
                              Bằng ống lửa và gió
                              Và đám mây nanh vàng
                              Cắn vào rốn sông Ngân.

                              Bụng dạ trút ào ào
                              Quyền hành đem thiêu huỷ
                              Nhưng ai mơ trinh nữ
                              Sẽ bước vào tàu sao”.
                              1917.


                              BỒ CÂU GIOÓC-ĐA-NI

                              1

                              Đất của tôi màu vàng!
                              Đền mùa thu màu sáng!
                              Bầy ngỗng kêu oang oang
                              Hướng về đám mây trắng.

                              Những linh hồn biến dạng
                              Không đếm hết, một đoàn
                              Từ mặt hồ cất cánh
                              Bay lên vườn địa đàng.

                              Phía trước, thiên nga buồn
                              Như rừng, trong đôi mắt
                              Có phải Người khóc chăng
                              Ơi nước Nga đã mất?

                              Hãy bay đi, đừng đập
                              Tất cả đều có thời
                              Gió thổi vào bài hát
                              Bài hát đến muôn đời.

                              2

                              Bầu trời như quả chuông
                              Mặt trăng như cái lưỡi
                              Còn mẹ là quê hương
                              Tôi – người bôn sê vích.

                              Vì tinh thần đoàn kết
                              Của vũ trụ, con người
                              Những bài thơ tôi viết
                              Ca cái chết của người.

                              Lực lưỡng và khỏe mạnh
                              Đến cái chết của người
                              Tôi dùng trăng tôi đánh
                              Vào quả chuông – bầu trời.

                              Cho những người đồng hương
                              Những bài thơ tôi viết
                              Tôi nghe trong màn sương
                              Những lời ca thật tuyệt.

                              3

                              Đến đây rồi, đây con chim bồ câu*
                              Trên lòng bàn tay bồ câu gieo gió
                              Cuốn lên ánh bình minh trên đồng cỏ
                              Đồng cỏ Gioóc-đa-ni của tôi.

                              Tôi ca tụng Người, xứ sở màu xanh
                              Những ngôi sao chen chúc giữa tầng không
                              Bây giờ tôi lại hướng về thiên đường
                              Đôi bàn tay của tôi đã giơ lên.

                              Tôi nhìn thấy những cánh đồng vui
                              Có một bầy ngựa, lông màu hung nhạt
                              Với ống sáo của mục đồng liễu hát
                              Sứ đồ Anđrây đang bước dạo chơi.

                              Chứa chất đầy nỗi đau và giận dữ
                              Ở đằng kia, nơi ngoài mép rìa làng
                              Trút nỗi bực mình, một nàng trinh nữ
                              Đang dùng roi quất những chú lừa con.

                              4

                              Hỡi con người, những anh em của tôi!
                              Tất cả chúng ta, một khi nào đấy
                              Sẽ theo nhau ta đi về chốn ấy
                              Nơi vẫn giẫm mòn một giải sông Ngân.

                              Đừng tiếc thương những kẻ đã đi xa
                              Cứ mỗi giờ có những người từ giã
                              Về chốn ấy hoa linh lan đua nở
                              Còn tốt hơn dưới những cánh đồng ta.

                              Giữ tình yêu – số phận ăn của đút
                              Hạnh phúc không sống mãi đến muôn đời.
                              Ai hôm nay đang người yêu dấu nhất
                              Mai trở thành kẻ hành khất mà thôi.

                              5

                              Ô, ngày mới, về đây, ô ngày mới
                              Ngày xuyên qua những đám mây đen!
                              Chàng trai trẻ, đầu mặt trời tươi rói
                              Lại gần ta, bờ giậu hãy ngồi lên.

                              Hãy trao cho ta mái tóc của ngươi
                              Để ta dùng lược của trăng ta chải.
                              Cái phong tục đón chào khách như vậy
                              Dưới mặt đất ta học đã lâu rồi.

                              Cái bóng sồi Mô-ri-xơ rất cổ**
                              Với ngọn đồi ta đều có họ hàng
                              Bằng cơn mưa lên những đồng vàng úa
                              Đã đến thăm ta Ngài Abraham.

                              Ngươi hãy ngồi lại gần đây, lên bậc
                              Rồi nghiêng mình lặng lẽ xuống bờ vai
                              Ngôi sao xanh ta đem làm nến thắp
                              Ta thắp sáng lên trước mặt nhà ngươi.

                              Và cho ngươi ta sẽ nguyện cầu
                              Ngợi ca miền Gioóc-đa-ni ngươi đó…
                              Đến đây rồi, đây con chim bồ câu
                              Trên lòng bàn tay bồ câu gieo gió.
                              1918.
                              ____________
                              *Bồ câu Gioóc-đa-ni: Theo truyền thuyết là con bồ câu đã bay trên đầu Chúa Giê-su khi Chúa hiện ra trên bờ sông Gioóc-đa-ni sau khi Ngài chịu Giăng làm phép báp-têm ở dưới sông (Tân Ước_Mác1:9, 10).
                              **Cây sồi Mô-ri-xơ: Hình tượng trong sách Thánh. Esenin giải thích khái niệm này trong bài “Những mạch nước Maria”(Esenin đề tặng A. Mariengof tháng 10-1918): “Cây tượng trưng, có nghĩa là “gia đình”… trong Do Thái giáo cây này có tên là cây sồi Mô-ri-xơ… Chúng ta là con cháu của cây này, những hạt giống của cây sồi hoàn vũ…” Có thể so sánh với hình ảnh cây Bồ đề trong đạo Phật, nơi Đức Phật đã ngồi tu luyện trong 49 ngày đêm để tìm ra chân lý.
                               
                              #15
                                Thay đổi trang: 12 > | Trang 1 của 2 trang, bài viết từ 1 đến 15 trên tổng số 26 bài trong đề mục
                                Chuyển nhanh đến:

                                Thống kê hiện tại

                                Hiện đang có 0 thành viên và 1 bạn đọc.
                                Kiểu:
                                2000-2024 ASPPlayground.NET Forum Version 3.9