Các nhà thơ đoạt giải Nobel
cacbac 30.11.2007 09:49:32 (permalink)

 
 
Pablo Neruda (1904-1973) là bút danh của Neftali Ricardo Reyes y Basoalto – nhà thơ Chilê đoạt giải Nobel Văn học 1971. Sinh ngày 12-7-1904 tại thị trấn Parral, miền nam Chilê. Ông học tiếng Pháp và Giáo dục học, rồi dạy tiếng Pháp, làm nhà ngoại giao, đi rất nhiều nơi trên thế giới; là một trong những nhân vật quan trọng trong chính quyền Chile. Năm 1927 ông làm lãnh sự Chilê ở Burma (nay là Myanmar), năm 1932 ở Argentina, năm 1934 ở Tây Ban Nha. Năm 1945 được bầu vào Thượng nghị viện, nhưng mấy năm sau bị buộc tội phản quốc và phải trốn sang Mexico vì đã công khai phê phán chính phủ đương nhiệm. Năm 1970 ông về nước ra tranh cử Tổng thống, là bạn và người ủng hộ nhiệt thành của tổng thống S. Agende.

Pablo Neruda bắt đầu sự nghiệp văn chương từ rất sớm; hai mươi tuổi ông xuất bản tập thơ Hai mươi bài thơ tình và một bài thơ tuyệt vọng, là tập thơ bán chạy nhất ở Chile, làm cho ông trở thành một trong những nhà thơ trẻ nổi danh nhất ở Mỹ Latinh. Tập thơ Bài ca chung gồm 340 bài thơ được coi là kiệt tác đỉnh cao trong sự nghiệp sáng tác của ông. P. Neruda đã đi từ trường phái biểu tượng sang siêu thực và cuối cùng trở thành hiện thực, là nhà thơ nhập cuộc, nhà thơ chiến đấu, ảnh hưởng của thơ ông đối với các dân tộc nói tiếng Tây Ban Nha là rất lớn. Năm 1971 ông được trao giải Nobel vì những lời thơ phản kháng vang khắp thế giới, có một trí tưởng tượng mãnh liệt và chất trữ tình tế nhị. P. Neruda là nhà nghệ sĩ cách mạng đấu tranh cho phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Mỹ Latinh và hòa bình thế giới, là tác giả của những kiệt tác thơ tình cuồng nhiệt, những áng thơ triết lý sâu sắc và của cả những bản tụng ca những điều giản dị, đời thường. Ông được coi là một trong những nhà thơ hàng đầu của thế kỉ XX. Thơ ông được dịch nhiều và được yêu thích ở Việt Nam. P. Neruda mất ngày 23-9-1973 tại thủ đô Santiago.

Tác phẩm:
*Bài ca ngày hội (La cancion de la fiesta, 1921), thơ
*Hoàng hôn (Crepusculario, 1923), thơ
*Hai mươi bài thơ tình và một bài thơ tuyệt vọng (Viente poemas de amor y una canciún desesperada, 1924), thơ
*Sự mạo hiểm của con người bất tử (Tentativa del hombre in finito, 1926), thơ.
*Trú ngụ trên trái đất (Residencia en la tierra, tập 1, 1933, tập 2, 1935), thơ
*Tây Ban Nha trong tim (Espana en el corazon, 1937), thơ.
*Bài ca Stalingrad (Canto Stalingrado, 1942), thơ.
*Bài ca chung của Chile (Canto general de Chile, 1939), chùm thơ sử thi.
*Bài ca chung (Canto general, 1950), thơ.
*Chùm nho và những ngọn gió (La uvas y el viento, 1954), thơ.
*Bài ca khởi thủy (Odas elementales, 1954_1959), thơ, 3 tập
*Bài ca chiến công (Canción de gesta, 1960), thơ.
*Đi biển và trở về (Na vegacionesy regresos, 1959), thơ.
*Một trăm bài sonnnê tình yêu (Cien sonetos de amur, 1960), thơ.
*Những viên ngọc Chile (Les piedras de Chile, 1960), thơ.
*Những bài ca nghi lễ (Cantos ceremoniales, 1961), thơ.
*Đài kỉ niệm của Isla Negra (Memorial de Isla Negra, 1964), thơ
*Biển cả và tiếng chuông (El mar y las campanas, 1973), thơ.
*Trái tim vàng (El corazon amarillo, 1974), thơ.



 
 
Ở VIỆT NAM

Ai đã gây nên chiến tranh?
Từ ngày hôm kia tôi đã nghe thấy nó.

Và tôi sợ.

Chiến tranh vang rền
tựa như đá ném vào tường
như tiếng sấm cùng với máu
như đang chết dần cả núi non.

Thế giới này
tạo ra không phải tôi.
Và không phải bạn.
Thế giới có từ xưa rồi.
Ai đe dọa cuộc đời móng nhọn?
Ai kề dao bên cổ cuộc đời?
Thế giới này chỉ sinh ra, có phải?
Còn ai đi chém giết vì điều này?
người đi xe đạp vô cùng sợ hãi
và vị kiến trúc sư.

Người mẹ nuôi đứa con thơ
trong đất bùn ẩn giấu
người mẹ ngủ trong hang
còn chiến tranh lan tràn
bằng lửa cháy
và những người chết ở đấy
là người mẹ cùng với đứa con.

Họ đã chết trong bùn.




 
Ôi đau thương!
và kế từ dạo ấy
đến bây giờ họ vẫn sống trong bùn.
Họ bắn súng và hát lên. Lạy Chúa tôi
giá mà nói cho bạn biết điều này
trước khi sáng tạo ra thế giới
giá mà, dù chỉ là lời nói nhỏ bên tai
rằng những người thân yêu nhất của bạn trên đời
cần phải chết khổ đau như vậy
không bao giờ biết được tại vì đâu?!
Chính những kẻ giết người này
sẽ đến giết tôi và bạn
chính những kẻ giết người này
sẽ đến đây đốt bạn và tôi
những kẻ phiêu lưu mạo hiểm hay cười
những kẻ huyênh hoang, rối rắm
sẽ bay đến đây
hủy diệt thế giới này.


 
Chúng đã bỏ lại trên đồng
máu của mẹ, cha, của những đứa con
bạn hãy đi tìm trong đó
xương và máu của mình
lẫn trong bùn đất của Việt Nam.
Bạn hãy tìm giữa đống xương người lạ
bị thiêu cháy, bây giờ chẳng của riêng ai
của tất cả mọi người
của chúng ta – của tôi và bạn
bạn hãy đi tìm
trong cái chết này cái chết của mình
bởi những kẻ giết người rồi sẽ săn lùng bạn
mang đến cho bạn cái chết trong bùn.



FAREWELL

1

Từ trong sâu thẳm nhìn vào mắt em
Những ước mơ chưa trở thành hiện thực

Vì cuộc đời này ta đem hoà nhập
Cuộc đời của anh và của em.

Vì những bàn tay này, những bàn tay của ta
Ta hãy học cách xây và phá bỏ

Vì những đôi mắt này em hãy chùi giọt lệ
Dù lệ không còn, sẽ đau đớn gấp ba.

2

Những điều này không cần nữa đâu em
Mặc cho hai ta không còn giữ gìn
Cái sức mạnh từng bắt hai chúng mình làm một.

Không phải lời mà em thoáng nghĩ ra
Không phải điều mà bằng lời không tả được

Không phải cơn bão lòng, thuở trước
Không phải bờ mi em run rẩy phút chia xa.

3

Anh thích tình yêu của những người đi biển
Gặp gỡ rồi chia xa

Họ hứa hẹn sẽ quay về
Nhưng họ không về, em có thấy

Và bến tàu – như cô gái
Vẫn mong rằng họ sẽ về mau

Nhưng ngoài biển khơi, nơi con sóng bạc đầu
Họ lấy cho mình cái chết.

4

Anh thích tình yêu, nơi hai người sẻ chia
Bánh mì và nơi ngủ trọ.

Tình yêu cho một thời gian
Hay tình yêu muôn thuở.

Tình yêu là sự nổi loạn ở trong tim
Chứ không phải là con tim tê liệt.

Tình yêu, có tình yêu bắt kịp
Và có tình yêu không bắt kịp bao giờ.

5

Mắt anh không còn uống đã ánh mắt em
Nỗi đau ngày nào trong tim không thành sẹo
Nhưng dù ở đâu, anh vẫn thấy mắt em nhìn
Và nỗi đau anh vẫn theo em khắp mọi nẻo.

Em đã từng của anh. Anh đã từng của em
Nghĩa là ta đã từng sống trong tình.

Anh đã từng của em. Em đã từng của anh
Khi em yêu người khác. Kẻ đó là người tình.

Anh từ giã buồn đau. Nhưng muôn đời đau khổ
Từ nơi gặp gỡ của chúng mình anh chẳng biết sẽ về đâu?

Vĩnh biệt! Một giọng nói thủ thỉ trong tim
Và anh cũng nhủ lòng: vĩnh biệt!






NỮ HOÀNG

Anh gọi em là nữ hoàng
Thực ra là cao hơn em, cao hơn
Thực ra là thanh sạch hơn, sạch hơn
Thực ra là đẹp hơn em, đẹp hơn.

Nhưng nữ hoàng là em.

Khi em đi trên đường phố
Ai cũng ngước mắt nhìn
Không thấy vương miện pha lê trong
Và thảm bằng vàng tấm
Nhưng nơi em đặt bàn chân đến
Thảm ấy không cần.

Em cứ ngỡ rằng
Trong người anh
Mọi con sông trên đời đang hát
Và ở trên trời
Tiếng chuông gióng lên
Một bài ca bay trên mặt đất.

Nhưng chỉ em và anh
Chỉ anh và em, hai đứa
Có thể nghe ra bài hát này.



 
BÀI THƠ SUÔNG MỪNG ĐÁM CƯỚI

Đôi mắt của em buồn vô hạn
tựa như hai thân thể rã rời.
Thế còn bao nỗi đau xót chưa nguôi
giấu trong bàn tay em đờ đẫn!

Ta gặp nhau. Anh cảm thấy nhiều hơn
trong cuộc đời của anh hơi ấm
từ đó mà em tin chắc chắn
rằng anh cũng buồn vô hạn, giống như em…


TÌNH TUYỆT VỜI
(100 sonnê tình yêu)

Tình tuyệt vời, trong đêm anh cảm thấy gần em
đêm vô cùng, không thấy gì trong giấc mộng
anh cố gắng chỉ hoài công, anh lẫn lộn
với những suy tư và lo lắng của mình.

Sóng mang đi ra biển trái tim của em
nhưng thân thể trên bờ, anh dễ dàng nhận thấy
đừng tìm anh, trong giấc mộng của anh đầy rẫy
bởi được nhân đôi như hoa cỏ trong đêm.

Sáng mai thức dậy đời sẽ khác mà em
nhưng từ cái giới hạn không rõ ràng đã mất
giới hạn giữa cuộc đời và cái chết, nơi hai đứa chúng mình.

Vẫn có điều gì còn lại trong ánh bình minh
tựa hồ như dấu vết của cái đêm rực lửa
sáng tạo của đêm đem đến thật vô tình.


NẾU ANH CHẾT
(100 sonnê tình yêu)

Nếu anh chết, thì em nhé, hãy lo
cho anh bằng một nỗi lo cuồng loạn
ánh mắt nhìn về phương Nam hãy ném
miệng hướng mặt trời vang như tiếng ghi ta.

Anh không muốn em cười ít đâu mà.
Em hãy vui – gia tài cho anh đó.
Đừng gọi anh, bởi anh không còn nữa.
Trong thiếu vắng anh như sống ở trong nhà.

Sự vắng mặt của anh – ngôi nhà rất to
xuyên qua tường, em vào nhà có thể
những bức tranh hãy treo như không khí.

Sự vắng mặt của anh – trong suốt ngôi nhà
anh thấy rõ ràng em sống ra sao trong đó
và anh sẽ chết lại nếu như em đau khổ.






TRĂNG

Khi tôi sinh ra mẹ tôi đã qua đời
Nỗi đau thiêng liêng đợi chờ điều tai họa.
Trong cơ thể mẹ một ngôi sao lấp lóa
Tôi sinh ra bằng cái chết của mẹ tôi.
Vây quanh tôi
một dòng sông vô hình
nụ cười của tôi muôn đời che khuất bởi
một nỗi buồn như giọng hát lên.
Mẹ trùm lên bình minh của tôi, mệt mỏi
bằng mùa lá rụng của cuộc đời mình.
Màu vàng của bàn tay mẹ khi hấp hối
giữa hồn tôi thành màu của ánh trăng.
Bởi thế mà cánh đồng buồn bã
tôi nhìn qua khung cửa sổ nhà mình
Mẹ ươm tôi thành bông lúa
còn màu vàng, màu của ánh trăng thanh…


BÓNG

Tôi hãy còn chưa quay về
hãy còn chưa quay trở lại
tôi vẫn hãy còn đang ra đi
trên thế giới này lửa cháy
bên trong tĩnh mạch này
máu của tôi đang chảy
tôi không thể nào quay lại
trở về với bản thân mình
tôi nhìn thấy con người, cây cối
kí ức của lá, của cành
thấy lời chào trong đôi mắt mùa xuân
và cái đuôi của chó.

Thấy yên lặng của ngôi nhà đang mở
cho giọng nói của tôi, không làm đổ bức tường
bằng tiếng súng hay tiếng đá kêu vang
bước chân tôi lang thang trên mặt đất
tôi sờ vào dây trường xuân quấn chặt
cổng vòm bằng đá hoa cương
tôi ở trong đồ vật, giữa khoảng không
bởi vì bóng của tôi nơi này không thơ thẩn
mà thực ra – tôi là bóng của người du lãng.


CHÀO!

Mỗi buổi sáng ta nói lời : Chào!
với mỗi người ta gặp
đấy là tấm danh thiếp
dù giả dối hay chân thật của ta
là tiếng chuông để tất cả nghe ra
ta ở đây – Chào! – nghĩa là ta có mặt
ta chào người này, kẻ khác
người có dao
kẻ cầm thuốc độc
Chào! - đấy là ta
ta như nhau nhưng không chịu đựng
ta yêu nhau, nhưng không giống
mỗi người có đam mê, công việc của mình
ta vui mừng được trở thành (hoặc không?)
cần biết bao nhiêu bàn tay xếp đặt
biết bao nhiêu bờ môi sắp xếp –
Chào!
thời gian còn quá ít
Chào!
có điều gì nhận biết –
Chào!
ta mải mê theo công việc
nếu có chút gì còn lại
chút gì còn lại sau ta
Chào!


CHỜ ĐỢI

Có những ngày hãy còn ở trên đường
những ngày này hãy còn chưa chuẩn bị
như bánh mì, thực phẩm, như chiếc ghế
từ trong xưởng thợ làm ra
có những nhà máy của những ngày xa
nơi những người thợ cân đong, đo đếm
theo từng ý thích mà xây dựng
trong ngày nắng cũng như ngày mưa
và có một lần đến gõ cửa nhà ta
để tặng ta quả cam chín mọng
hoặc từ sau ngưỡng cửa bắn vào ta.

#1
    Chuyển nhanh đến:

    Thống kê hiện tại

    Hiện đang có 0 thành viên và 1 bạn đọc.
    Kiểu:
    2000-2024 ASPPlayground.NET Forum Version 3.9