Gỏi thanh trà

Huế vốn nổi tiếng là miền đất nhiều hoa trái tươi ngon quìí vị, nào thơm, mít, dâu ... chua chua ngọt ngọt... song ấn tượng nhất vẫn là thanh trà - chỉ riêng cái tên gọi mỹ miều  này thôi đã làm cho bao người háo hức.

Đây là một loại quả mà người Huế rất thích, họ luôn muốn ăn cho bằng được, ăn cho đến khi trên cành không còn quả nào, ăn đến tận cuối mùa ... mà lòng vẫn còn thòm thèm tiếc rẻ!

Thanh trà - trái cây ngon ngày hè 

  Hằng năm, cứ vào độ tháng 7, 8  là mùa thanh trà  chín đẹp, quả thanh trà tươi xanh tròn trĩnh, múi thanh trà mọng nước gợi cho ta bao nhiêu là cảm hứng về   điều ăn sự uống. Người sành ăn thường chọn thanh trà Nguyệt Biều, họ cho rằng cái ăn cốt  cho thơm miệng, ngọt lưỡi, mát họng mới gọi là đúng gu thưởng thức hương vị cây trái, đặc biệt với quả thanh trà Nguyệt Biều hội đủ các yếu tố tuyệt hảo ấy. Phong cách ẩm thực mỗi người mỗi kiểu - với thanh trà, người năng nổ  nhiệt tình sẽ nhanh nhẹn gọt vỏ, xẻ làm tư hoặc sáu tuỳ vào độ lớn bé của quả, lột vỏ, bỏ hột và cho vào miệng nhai ngấu nghiến- thao tác ăn như vậy mới khoái khẩu, người khác nhẹ nhàng hơn dù lòng rạo rực nhưng cứ thủng tha thủng thỉnh, lột từng múi nhỏ, tách ra những tép nguyên, đủng đỉnh cho vào miệng nhỏ nhẻ nhai  thong thả, ăn thật chậm rãi dường như sợ hương vị sớm tan đi, thú vui nhâm nhi sẽ chóng qua vậy. Đặc sắc nhất là món thanh trà trộn mực khô, còn gọi là gỏi thanh trà, cách làm đơn giản, chế biến gọn nhẹ nhưng vị ngon thì rất độc đáo khiến người đã ăn, biết ăn là muốn được ăn thêm nhiều
 lần nữa....



Này nhé; nướng mực khô trên bếp than hồng chỉ vừa chín để có được vị ngọt thơm và độ mềm, nếu mực chưa chín  thì xem như hỏng mà  quá lửa thì thịt mực sẽ bị khô cứng và không còn vị ngọt, xé mực ra thành từng sợi nhỏ, thanh trà bóc ra từng múi, tách múi ra thành tép nhỏ, giả ớt, tỏi càng cay càng ngon, pha nước mắm, đường, bột ngọt, tất cả hoà tan và trộn chung vào một dĩa, trang trí trên mặt dĩa một cành hoa ớt, hoa hành vô cùng  đẹp mắt và  ngon lành đaó để. Món này ăn với cơm cũng ngon  song độc chiêu hơn cả vẫn là để làm mồi uống với rượu làng Chuồn, thật là " ấm dậm ", với bia thì càng thích thú. Đến mùa thành trà, trong thực đơn của các khách sạn sang trọng, các tiệm ăn và cả những quá ven đường bình dân đều có món thanh trà trộn mực khô, độ ngon tuỳ vào giá tiền, cụ thể là tiền nào của nấy. Tuyệt vời nhất là thanh trà loại 1, mực khô loại 1, nước mắm loại 1... và cứ thế, với thanh trà, mực, nước mắm loại 2 thì ít ngon hơn, rẻ tiền hơn. Giá cả  của mỗi dĩa thanh trà trộn mực khô còn tuỳ thuộc vào độ sang hèn của nơi ăn chốn ở,  tại khách sạn  và quán bình dân - là cả một sự chênh lệch đáng kể. Thanh trà là món ăn ngon ngày hè - là món tráng miệng của mỗi gia đình, sau bữa cơm  đầm ấm, cả nhà cùng nhau ăn một vài múi thanh trà nhiều vitamin bồi bổ cơ thể thì không còn gì sung sướng hơn -  quả là đôi khi hạnh phúc không ở đâu xa và cũng chỉ là điều đơn giản nếu con người biết tận hưởng.

Tiểu Kiều (Món ngon xứ Huế)


Sưu tầm mùi vị

Quả Thanh Trà ngoài Bắc gọi la quả Bưởi đúng không TV?

Theo Ct.ly biết là ở xứ Huế cũng là trái bưởi đó ,
Nhưng trái nhỏ , mùi rất thanh

Lang thang thấy bài ni nên em rinh về, Bười Thanh Trà
 
 
---------------------------
 
Vâng thì trái "bưởi thanh trà" nghe danh đã nhiều .. nhưng quả là cũng nhọc lòng mà phân biệt được "thanh trà" với trái bưởi . Hi vọng bài sau đây chiếu rọi được chút nào chăng ?

" Nhiều du khách đến Huế thường mua cân kẹo mè xửng hay trái bưởi Thanh Trà để về làm quà cho người thân. Mè xững và Thanh Trà vốn là đặc sản xứ Huế, từ lâu đã vượt ra vùng đất cố đô. Việt kiều từ chân trời góc biển về thăm quê nhà cũng đóng gói mè xững và Thanh Trà mang đi .

Riêng trái bưởi Thanh Trà, thì không phải lúc nào cũng có, vì trái cây là theo mùa. Trái bưởi Thanh Trà xứ Huế chín vào mùa thu (bắt đầu từ tháng bảy âm lịch) và chỉ tồn tại trong vòng hai tháng nên càng quý hiếm. Thanh Trà là trái bưởi ngon đỏng đảnh, không phải đất ở đâu cũng trồng được. Ngay giữa vùng đất Thừa Thiên Huế, chỉ có các xã vùng ven đô như Lương Quán, Nguyệt Biều ở bờ nam sông Hương và bên kia sông bờ Bắc có nhà vườn Kim Long, Hương Long, xa hơn đến xã Hương Hồ, mới là đất trồng Thanh Trà để cho hương vị thơm ngon . Nói theo ngôn từ xứ Huế: “Ăn múi Thanh Trà ngậm mà nghe", có nghĩa là vị ngọt hương thơm cứ in đậm hoài trong miệng sau khi ăn một thời gian dài.

Tới lúc chính vụ , bưởi Thanh Trà được bày bán khắp các chợ Huế, các sạp quán hàng và người gánh rong bán dạo. Nhưng để mua đúng trái Thanh Trà thì đâu phải ai cũng rành, nên mua nhầm bưởi trôi nổi để Thanh Trà thứ thiệt chịu lời oán trách cũng là đáng buồn.

 
[image]http://diendan.vnthuquan.net/upfiles/2997/2B4987861F9E41A5B9994D79828DE814.jpg[/image]
 

Bưởi Thanh Trà có những đặc điểm khá dễ nhận .

Trước hết trái không to và nặng như trái bưởi nơi khác, da màu vàng nắng chứ không xanh. Từ trên cuống xuống tận cùng to dần lên rất hài hoà. Nếu ở trên chừng 7 - 8 thì giữa là 10 - 12 và dưới cùng là 14 - 16.

Nó không nặng vì không nhiều nước, càng nắng hạ thì nước càng cô lại. Có lẽ nhờ lý do này mà bưởi Thanh Trà hết sức ngọt, như chắt lọc lấy tinh đường trong trái cây.

Để đề phòng mua nhầm , tốt nhất sau khi mua bán dứt điểm nên nhờ chị bán hàng bổ giúp tại trận một quả. Người bán Thanh Trà thứ thiệt họ đâu ngần ngại sẽ dùng cây dao bài sắc lẹm gọt vỏ, bổ tại trận cho bạn thấy tận mắt ruột của nó.

Trái bưởi Thanh Trà tép không to, trắng ngà, dù có bổ đứt tép bưởi, nước vẫn không tứa ra (vì nước ít). Nó có mùi thơm đặc biệt, cho dù trái bưởi bổ ra đang trên tay chị bán hàng. Và khi ta đã nếm thử vào miệng thì vị ngọt thanh tân làm cho ta thích thú và buột lên ý nghĩ câu nói của dân Huế: "Đúng là ngậm mà nghe…".

Bạn mua năm hay mười trái làm quà, vì đã mua đúng trái Thanh Trà chính hiệu, hãy nhờ chị bán hàng gọt lớp vỏ bên ngoài (gọt vừa thôi). Thế là bạn đã có món quà xứ Huế đem về tặng bạn bè, người thân. Trái Thanh trà sau khi đã gọt qua lớp vỏ bên ngoài, lấy giấy ni lông gói lại, sau 5-7 ngày vẫn bảo đảm thơm ngon. Nhờ đặc điểm ít nước mà Thanh Trà để dài ngày ít bị hư hao hơn các loại bưởi khác có nhiều nước .

Thưởng thức trái bưởi Thanh Trà cũng là đề tài lý thú cho những ai sành điệu ẩm thực.
Cách ăn sau đây là kiểu Huế .. rất chi Huế :

Các cụ bạn thân, mời đến nhà vườn có bưởi, vào khi trăng đẹp, sai con cháu hái vài trái, thêm con mực khô xé nhỏ, lấy tép bưởi cho vào chảo . Khi mực khô trong chảo có độ nóng vừa, cho tép bưởi vào là bắc ra ngay rồi đảo trộn đều. Với chén nước mắm đập tỏi và ớt tươi, múc ra đĩa, ba bốn cụ ngồi trên chiếc chiếu ở hiên nhà vườn, trăng đã trải vàng bên cây lá màu xanh đậm. Nào be rượu làng Chuồn thật trong rót ra ly, mời các cụ.

(MuiVi)

Attached Image(s)