PHỤ LỤC
THƯƠNG TIẾC
(Bài của em dâu là Luật sư Bùi Thị Lệ Chi)
Câu chuyện bắt đầu vào một buổi tối thứ bảy, khi tôi đến nhà chị thăm chơi, tôi được biết anh chị quyết định đem gia đình ra ngoại quốc bằng đường biển, phương tiện mà trong năm năm qua không ai còn xa lạ gì. Nghe qua tôi rất bồn chồn nhưng tôi vẫn cố giữ vẻ bình thản, nếu chị đi rồi tôi sẽ thấy cô đơn, dù không sống chung nhưng chị đã mang hình ảnh người yêu của tôi, chị có thể thay thế anh ấy để quyết định và giúp đỡ tôi nhiều mặt cả vật chất lẫn tinh thần. Anh ấy đã sống xa tôi hơn năm năm rồi nhưng bên cạnh tôi còn có chị, có gia đình nên tôi vẫn vững niềm tin mà sống một cách bình yên. Hôm nay tôi đột nhiên nghe quyết định của chị, tôi cảm thấy lòng buồn lắm như mất đi một cái gì quý báu và thân thuộc. Tôi thông cảm chị, chị là người nặng tình gia đình mà giờ đây phải dứt bỏ ra đi trong lúc mẹ đã già và các em còn trong cảnh khó khăn mà ra đi thì chẳng biết bao giờ gặp lại nhau nữa. Tôi thông cảm hơn ai hết nỗi đau trong lòng chị và tôi cũng thông cảm với nỗi lo lắng của anh về tương lai của các con. Anh không muốn đàn con khôi ngô phải sống trong cảnh kham khổ mà mình lại bất lực trước mọi vấn đề.
Thế rồi chị từ giã tôi, đưa tôi xuống tận cầu thang để dặn dò cũng như đưa những món quà kỷ niệm mà cả khoảng thời gian con gái chị dành dụm được để lại cho đứa con đầu lòng của tôi. Tôi cảm thấy muốn khóc nhưng cố giữ bình tĩnh để chỉ nói được câu: “Chị đi mạnh giỏi và gửi điện tín về khi được bình an”. Còn anh tôi chỉ gặp trong khi anh bận rộn tiếp chuyện với bạn bè, tôi nhìn anh và tự biết có lẽ đây là hình ảnh sau cùng, chắc anh không nghĩ gì về tôi vì có thể anh không biết là tôi đang biết anh sắp sửa ra đi. Tôi vội vàng xuống cầu thang vẫn nhớ là chưa âu yếm các cháu nhưng các cháu lúc đó đã đi xem truyền hình của nhà bên cạnh.
Tôi thương các cháu, nhất là Phượng, Phượng sống với tôi từ lúc mới sanh tới thời gian cháu tập đi, tập nói. Mẹ Phượng đi làm đến chiều mới về, tôi ở nhà thường xuyên nên Phượng rất mến tôi. Mỗi lần tôi đi làm về Phượng nhìn tôi mừng rỡ đưa tay lên đòi tôi bồng, tôi bế Phượng vào lòng nhìn đôi mắt đen láy ngây thơ tôi nghe lòng ấm lại sau những giờ phút căng thẳng tại các phiên tòa. Lúc đó tôi chưa có con nên có rất nhiều thời giờ bồng bế Phượng.
Tôi nhớ nhất là có một buổi trưa tôi về trễ, Phượng đói bụng thấy tôi về hai tay kêu ngoắc, tôi vội xuống pha sữa và vô ý gài núm sữa vào bình không chặt nên khi đưa vào miệng núm sữa bật ra đổ đầy mặt mũi Phượng, cháu ngộp chới với... tôi thương quá và hình ảnh đó ghi mãi trong tôi.
Liên là cháu đầu tiên mà lại lanh khôn nên người yêu của tôi cưng lắm, tôi còn nhớ mỗi lần đến nhà tôi anh thích bồng Liên theo, lúc đó Liên còn gọi tôi là dì Tư. Anh đến nhà tôi đi bằng xe hơi và để Liên đứng bên cạnh, khi anh ra về rồi tôi nghe các người láng giềng xầm xì “Cô Tư gặp ông đó có đứa con riêng...”.
Long là trai mà lại xinh đẹp, Long hiền thật dễ thương tôi biểu gì cũng nghe. Long được ba cưng nhất nhà vì giống ba như đúc. Mấy bữa trước đây tôi dẫn Long và Phượng đi công chuyện về mua cho hai gói cốm, tôi chia hai đứa một gói, còn lại một nói để đem về cho em bé Lầu. Phượng nói: “Như vậy là Phượng lỗ”. Tôi thấy con ngây thơ quá thương vô cùng nhưng cũng cố giải thích, cách nào con cũng không chịu nghe cứ nói là mình bị lỗ vì Lầu được nguyên một gói. Lầu thì phục phịch lên xuống cầu thang chơi một mình, lúc này lớn rồi nên lại chạy xuống cầu thang bắt chước các chị ôm cổ tôi kêu: “Mợ Ba, mợ Ba” răng trắng nõn thấy thương lắm. Mỗi khi tôi đến các con đều vui vẻ đeo trên lưng trên cổ, tôi vui lòng lắm nghe như mình được an ủi rất nhiều nhưng cuộc sống hiện tại đôi khi quá ràng buộc khiến tôi không có đủ thời giờ để lui tới thường xuyên.
Tôi về nhà đêm đó, chiều hôm sau trở lại tôi biết gia đình chị đã đi, tôi buồn nhưng cố an ủi má tôi.
Tôi chờ đợi tin từ đó, kế đến một ngày sau trời vừa sáng chị Tư kế bên nhà đến kêu tôi. Trông thấy chị tôi hốt hoảng liền hỏi: “Sao chị còn ở đây?” vì tôi biết chị cùng đi một chuyến với chị tôi, chị Tư trả lời:
- Nguy hiểm lắm mợ ơi, mợ đi tìm bác về cho tôi nói chuyện.
Tôi xuống dưới chẳng gặp ai, ông chủ Tân bảo:
- Ông Bích đã cướp tàu đưa gia đình đi rồi.
Tôi sửng sốt và trong lòng có linh cảm một chuyện gì không hay xảy đến cho chị, tôi kêu đứa em lên Thủ Đức tìm má tôi cho nhanh. Kể từ lúc đó tôi ngồi đứng không yên, chiều nào cũng đến nhà chị để mong tin, có nhiều đêm nghe mưa gió tôi nhủ thầm: giờ này mình đang trong nhà ấm áp còn chị và gia đình không biết ở đâu? Các cháu nhỏ chịu cực khổ rồi khóc lóc chắc bị la rầy lắm, tôi thông cảm và hiểu rất nhiều những nỗi khổ nhọc khi phải trải qua trên biển cả.
Có những chiều đi ra chợ tôi cũng nhớ và thầm nghĩ chắc không bao giờ còn gặp lại chị trong những phiên chợ chiều nữa, mỗi khi đi chợ chiều gặp chị, chị hay mua quà cho tôi, về đến nhà hai con chạy ra mừng rỡ đỡ lấy giỏ, tôi nói cô Hai gửi cho con đó, tôi vui trong niềm vui của hai con trẻ.
Hôm nay là chiều chủ nhật, tôi được nghỉ ngơi đang ngồi nói chuyện với em, nghe kêu cửa tôi ra mở thấy một cô gái tóc dài, ốm yếu da hơi trắng xanh nhìn tôi có vẻ ngập ngừng, tôi nhận ra là chưa quen cô ta bao giờ. Cô ta hỏi:
- Phải nhà của chị Loan không?
Tôi trả lời:
- Có chuyện gì cô cứ nói đi, tôi sẽ nhắn lại.
Cô gái liền đưa tôi một miếng giấy nhỏ, tôi đọc vội vàng và biết ngay là chị đã bị bắt. Tôi vội mời cô gái vào nhà trong và hỏi tiếp:
- Trường hợp nào cô gặp chị Loan hãy kể lại đầu đuôi cho tôi nghe?
Cô bắt đầu tường thuật bằng một giọng hơi đứt quãng:
- Trong một chuyến về thăm nhà, trên đường trở về tỉnh Bến Tre tôi gặp chị Loan cùng đi trên một chuyến xe đò với tôi, tôi để ý chị vì nhận thấy mặt chị thật có nét khác với những người ở miền quê này mà sao trông chị buồn quá, ngồi hay cúi đầu xuống, tôi đi có xách thâm một túi gạo nên bỏ xuống chân nhờ chị giữ hộ cho tôi thì nhìn thấy chị đi chân không. Sau đó tôi hỏi chuyện, chị Loan thuật lại nhưng tôi nghe tiếng được tiếng mất vì xe chạy. Chị kể rằng gia đình chị cùng đi với ba người bạn nữa, rồi trên biển ba người bạn đó đánh và xô chị, liệng các con chị xuống dưới biển hết, chị cố gắng bơi đến gần sáng thì được ngư phủ vớt còn các con và chồng chị hiện nay chị không biết ra sao. Chị kể và bảo tôi là có chú bộ đội đi với chị trên xe chắc là giải giao về tỉnh.
Tôi cố hỏi cô gái:
- Cô có hỏi con và chồng chị Loan ở đâu không?
Cô gái trả lời:
- Chị Loan nói các con chị chết hết còn chồng thì không rõ. Hiện chị đi có một mình nói là xin nằm nhà thương vì bị đánh đau cả ngực. Chị đưa thư cho tôi ba hôm rồi nhưng bận quá hôm nay tôi mới xuống tìm chị được.
Nghe đến đây tôi không còn bình tĩnh nữa bật khóc. Trời ơi, bốn đứa cháu đã chết rồi, tôi cho người nhà đến kêu chị Tư lại, má tôi vẫn chưa về. Tôi bối rối quá, một chặp sau tôi tiễn cô ấy về sau khi hỏi địa chỉ và tên cũng như rất cám ơn cô đã mang tin đến cho gia đình tôi.
Tôi trở vào gần như bước không vững, bao nhiêu hy vọng của tôi đã tiêu tan, hy vọng các cháu tôi sẽ có một tương lai tươi sáng, hy vọng chị được ấm no hạnh phúc trên mảnh đất mới, thế mà giờ đây đau lòng quá, như một mũi tên ai cắm vào tim, một cảm giác xốn xang chưa từng có trong tôi, các cháu tôi đã chết hết rồi. Tôi ngồi khóc một lúc, cố hy vọng một sự thật sai lệch với những điều cô ấy kể, tuy nhiên với những suy luận và linh cảm của gia đình và tôi, tôi biết chắc là cô ta nói đúng. Chị Loan chỉ trở về một mình và đi với anh bộ đội, cô ấy còn nói thêm là trông thấy tôi có khuôn mặt giống chị Loan, phải em không. Chính điều này làm tôi không còn ngờ vực gì nữa cả.
Tối lại, tôi đến nhà chị gặp má tôi và gia đình chị Tư bên cạnh. Tôi ngồi xuống cạnh má vừa khóc vừa kể lại đầu đuôi, má tôi đau buồn đến độ không thể khóc được. Nét chịu đựng hằn lên vầng trán đã điểm nhăn của bà vì tuổi già chồng chất cộng thêm những đau khổ khắc khoải do thời cuộc này tạo nên trông thật thảm não.
Sáng sớm hôm sau tôi cùng chị Tư xuống Bến Tre tìm chị, sợ sệt và dè dặt quá tôi không dám đến nhà kêu chị Tư mà lại hẹn nhau tại bến xe vì tôi sợ bọn sát nhân theo dõi thủ tiêu chị Loan và những người thân thuộc hầu cắt đứt cuộc điều tra. Tôi và chị Tư vừa đi vừa van vái linh hồn anh Hai nếu đã thác oan thì hãy phò hộ cho chúng tôi tìm gặp chị Hai sẽ tìm cách đưa chị về để lâu ngày e chị bị khủng hoảng thần kinh. Do những sự xui khiến nào đó chúng tôi đi đường gặp nhiều may mắn khi đến tỉnh lỵ Kiến Hòa hãy còn rất sớm.
Theo lời dặn của cô gái kia chúng tôi đến nhà thương tìm kiếm, thoạt đầu chẳng dám hỏi gì chỉ nói sơ với phòng nhận bệnh nhờ tìm hồ sơ một người đàn bà bị té và được đưa vào đây khoảng bốn, năm hôm rồi. Họ tìm mãi và chúng tôi cũng đi qua các trại để nhận dạng bệnh nhân nhưng đều không có tên chị, chúng tôi hơi thất vọng và lại van vái để tìm đến Trung tâm 3 mong tìm gặp được chị. Đến nơi sau khi trình qua các giấy tờ anh bảo vệ kêu chúng tôi vào gặp ông Trưởng ban. Nơi đây ông dò hỏi và điều tra tôi thật cặn kẽ. Lúc đầu tôi giấu tất cả nhưng một lúc sau tôi tự nhiên sợ bị bắt giữ lại. Tôi nói với ông xin đừng giữ tôi vì con tôi còn nhỏ lắm... Sau này nghĩ lại tôi buồn cười cho mình quá lẩm cẩm, một chặp sau ông trưởng ban bảo chúng tôi về trọ nghỉ đến 13 giờ trở lại ông sẽ cho biết chị Loan ở đâu, nếu có thể ông sẽ chuyển đồ đạc hộ tôi. Chúng tôi mừng rỡ ra chợ ăn cơm và mua ít thứ cần thiết cho chị.
Chúng tôi trở lại trước giờ hẹn, hai chị em ngồi ngoài cổng nhìn vào bất chợt tôi thấy từ bên trong bóng một người đàn bà mặc áo trắng, trán cao, tóc hơi xơ xác và dáng dấp rất quen thuộc ló ra rồi khuất vào một bức tường, tôi hồi hộp quá kêu chị Tư nhìn xem, năm phút sau rõ ràng là chị, chị đi cúi mặt xuống tiến về phòng ông trưởng ban mà tôi vào lúc trưa, tim tôi đập mạnh còn chị Tư thì mếu máo, chúng tôi không còn dằn được cơn xúc động khi nhìn thấy chị với một hình hài đau khổ tột bực, một sự tiều tụy chứng tỏ đã trải qua một cơn đau đớn về thể xác và tinh thần cao điểm. Một lúc sau chị trở ra tay xách cái giỏ tôi vừa gửi lúc trưa nhưng vẫn cúi đầu đi thẳng, tôi cố gắng kêu lên: “Chị Loan, chị Loan...”. Chị quay lại rồi đưa tay vẫy vẫy, nhìn chúng tôi như nhớ lại một dĩ vãng mà mới một tuần lễ trước đây thật đầm ấm bên cạnh chị. Rồi bóng chị khuất vào một bức tường ngăn cách. Tôi và chị Tư nhìn theo khóc một lúc rồi thu xếp ra về. Tôi không thể quên nổi hình ảnh chị lúc đó, mới tuần lễ trước đây nói nói, cười cười thì giờ đây lại ảo não trông thật tang thương. Chúng tôi ra về với nỗi buồn vô kể nhưng cũng yên tâm phần nào khi được nhìn thấy chị vẫn còn đi đứng vững vàng.
Chập sau chúng tôi ra đến bến phà nhìn sóng nước và cảnh vật hai bên bờ sông khi chiều xuống, lòng bồi hồi tôi lại khóc, hết khóc lại bàn chuyện với chị Tư, hai chị em cứ đi trong một nỗi thất vọng và mệt mỏi chán chường.
Sông, nước, những bụi cỏ lau, lục bình sóng đánh nhấp nhô, các con giờ trôi giạt nơi nào, một bến bờ xa vắng nào đâu rồi thân con tấp vào đó, từng thân thể nổi trôi... Tôi nhớ lại nét mặt chới với của Phượng thở hít lên khi tôi làm đổ sữa vào mặt lúc nhỏ và bây giờ mấy ngày trước đây chắc con cũng ngộp thở như vậy, rồi trong vài phút thì chìm sâu... đâu có bàn tay thần thánh nào lau vội vàng cho con hết ngộp. Dòng nước sao vô tình và oan nghiệt quá, các con có tội tình gì? Thơ ngây quá, ra đi với một niềm vui hớn hở rồi lại vĩnh viễn không về, không từ giã mợ, xác thân tan tác, áo quần tả tơi, một bữa cơm chiều chưa no bụng... Sao cuộc sống quá phù du, sao lòng tham và sự độc ác của con người không thể nào lường được.
Hỡi kẻ xác nhân kia, ta với mi không thù không oán sao từ một vùng đất xa lạ nào mi đến đây cướp mất nguồn vui của ta, niềm an ủi cũng như sự hãnh diện của ta về gia đình chị, ta đã mất mát thua lỗ quá nhiều trong đoạn đường hiện tại.
Nhìn dòng đời xuôi ngược, chúng tôi lặng lẽ nhìn nhau rồi thở dài, hết rồi dòng sông định mệnh đã đổ ra biển cũng như bao lý tưởng cùng tâm tình của chị đã gửi áng mây xuôi.
Tôi chấm dứt câu chuyện này trong ngày kỷ niệm 100 ngày anh và các cháu ra đi.
Viết tặng chị
Nhân kỷ niệm 100 ngày anh và các cháu ra đi
<bài viết được chỉnh sửa lúc 20.05.2008 16:17:57 bởi lishiyuan >