Nguyễn Thái Học
TƯỞNG NIỆM NGÀY TANG
YÊN BÁI
17.06.2008
MƯỜI BA NGỌN ÐUỐC
Mười Ba Ngọn Ðuốc ghi trang sử
Một nước hùng anh rạng cõi Ðông
Dù đã thăng trầm qua mấy bận
Quyết không hàng giặc bỏ non sông
Bước đi dõng dạc, chân xiềng xích
Máy chém đầu rơi, phụt máu đào
Vừa lúc ánh dương bừng thức dậy
Hào quang lưu mãi đến ngàn sau.
Ðã non thế kỷ không ngưng nghỉ
Từng lớp... vì dân đổ máu đào
Tiếp tục đấu tranh vì chính nghĩa
Tinh thần YÊN BÁI dưới trời cao.
NHỮNG NGƯỜI BẤT TỬ:
1- Nông Dân: BÙI TƯ TOÀN
2- Binh Ðoàn Yên Bái: BÙI VĂN CHUẪN
3- Binh Ðoàn Yên Bái: NGUYỄN AN
4- Thợ Hồ: HÀ VĂN LẠO
5- Binh Ðoàn Yên Bái: ÐÀO VĂN NHÍT
6- Binh Ðoàn Yên Bái : NGÔ VĂN DU
7- Binh Ðoàn Yên Bái: NGUYỄN ÐỨC THỊNH
8- Binh đoàn Yên Bái: NGUYỄN VĂN TIỀM
9- Binh đoàn Yên Bái: ÐỖ VĂN SỨ
10- Binh đoàn Yên Bái: BÙI VĂN CỬU
11- Học Sinh: NGUYỄN NHƯ LIÊN
12- Nhà Cách Mệnh: PHÓ ÐỨC CHÍNH
Người Thứ 13: NGUYỄN THÁI HỌC, được thực dân dẫn từ nhà giam ra lần thứ 13. Người anh hùng dân tộc ấy với bộ râu quai nón, mỉm cười, đưa cặp mắt sáng quắc nhìn bốn phía, nghiêng mình chào đồng bào lần cuối cùng; hô to “VIỆT NAM MUÔN...” thì Công sứ De Bottini vẫy tay lần thứ 13, đầu NGUYỄN THÁI HỌC rơi.
Vĩnh Nhất Tâm
***
ÐÓA HOA MÁU
Dân Lạc Việt, từ thời lập quốc
Trải qua bao chiến cuộc thăng trầm.
Vẫn sừng sững mấy ngàn năm,
Vang lừng một cõi, cháu con Lạc Hồng...
Thực dân Pháp ngông cuồng tự đại,
Đâu khác chi vô lại một loài.
Sáu mươi năm, một chuỗi dài,
Người người sau trước quyết bài thực dân.
Vì bạo ngược, vô luân quá độ
Đày dân ta khốn khổ vô cùng.
Máu da nhuộm thắm non hùng,
Ngọn cờ Độc Lập vững vàng một phương.
Dân tộc Việt trước phường thảo khấu,
Đã bao phen tranh đấu không ngừng.
Ví như Thư Xã Nam Đồng,
Quyết vì đại nghĩa cho tròn chí nhân.
NGUYỄN THÁI HỌC trái tim quả cảm,
Gặp Va-ren trao bản điều trần:
Bao nhiêu nguyện vọng tối cần,
Mở mang dân trí, canh tân nước nhà.
Nhưng bọn chúng dần dà kiếm chuyện,
Dở thêm trò đê tiện hại dân.
Đúng là một lũ thực dân,
Xiết dân càng chặt, mọi phần khắt khe.
Vì dân tộc nhất tề lập chí,
Cùng anh em tính kỹ trước sau.
Cuối năm Hai Bảy (1927) bắt đầu,
Nam Đồng Thư Xã quyết trao tấm lòng.
Lập nên Đảng trong vòng bí mật,
Ðánh thực dân, vốn thật manh tâm.
Phải cách mệnh, mới canh tân,
Chung lòng giành lại giang sơn của mình.
Nhân dịp lễ Giáng-Sinh trần thế
Đảng Quốc-Dân tuyên thệ ra đời.
Thế thiên hành đạo cứu người,
Diệt loài cường bạo, người người cùng đi.
Thực dân Pháp chỉ vì trục lợi,
Dân nguyện lòng không đội trời chung.
Quyết tâm một trận thư-hùng,
Dẹp quân xâm lược, đuổi phường thực dân.
Sau vụ giết Ba-gianh bại lộ,
Pháp bắt đầu truy tố lung tung.
Trùng trùng mật thám vây lùng,
Bắt người vô tội hành hung đủ điều.
Đảng tới lúc đối đầu trực diện
Từ trung-ương cho đến hạ tầng.
Lo cho kế hoạch chu toàn,
Định ngày khởi nghĩa đuổi quân tham tàn.
Mọi dự liệu sẵn sàng tử chiến,
Quyết hoàn thành tâm nguyện non sông.
Mang dân ra khỏi cùm gông,
Ngọn Cờ Cách-Mệnh sáng hồng lửa thiêng.
Ngày khởi nghĩa dậy miền đất Bắc,
Mười tháng Hai (10-2), cờ phất tung bay
Khắp trên tất cả kỳ đài,
Đất rung, núi chuyển, trời lay, biển gào.
Máu Cách-mệnh tô cờ Độc-lập,
Hoa Tự-do rộ khắp ba Miền.
“Không thành công cũng thành nhân!”
Di ngôn Thái Học góp phần biểu dương.
Dân tộc Việt một lòng nối chí,
Tuốt gươm thiêng, hùng khí: không hàng;
Ngày Yên-Bái, nhắc dân gian
Nghiêng mình ngưỡng mộ một trang anh-hùng.
Lên máy chém ung dung, tự tại
Người từng người sắc thái oai-phong.
Mười Ba Thủ Cấp Anh Hùng,
Máu hồng lai láng đã phun pháp trường.
Gương chính khí can trường, bất khuất,
Đầu từng người lần lượt rơi theo:
“Việt-Nam... vạn-tuế!’’ tung hô
Mười Ba Dũng Sĩ ghi vào sử xanh.
Dù chí lớn chưa thành đại nghiệp!
Cứu muôn dân trên khắp ba Miền
Lương dân thống khổ triền miên
Thực dân đô hộ: xích xiềng, máu, xương.
Gương bất-khuất con Hồng, cháu Lạc
Trang Sử Thiêng ghi tạc lòng son.
Gương xưa: bất khuất, trường tồn!
Thời nay không để nước non suy tàn!
Vĩnh Nhất-Tâm 17.06.2008