Tập truyện
Lập đông
Tác giả: Trùng Dương
Xuất bản năm 1972.
Nguồn: talawas
"… Ngày này khoả lấp ngày khác, mỗi ngày qua đi với công việc chưa hoàn tất, những cái phải làm, những nơi phải đến, những người phải thăm, những lời phải nói, mỗi cá nhân tự nó là cái gì chưa hoàn tất, không thể hoàn tất, không thể hoàn tất ngay khi nó vừa được sinh ra..."
William Saroyan (One Day In the Afternoon Of the World)
Đôi dòng tiểu sử
Trùng Dương tên thật là Nguyễn Thị Thái, sinh ngày 15-4-1944 tại Sơn Tây. Sống ở Hải Phòng từ 1947, đến 1954 theo gia đình di cư vào Nam. Khởi sự vào đại học từ 1962 qua các phân khoa Luật, Kiến trúc. Nhập tịch làng văn từ 1965. Đã cộng tác với các báo Bách khoa, Văn, Dân chủ, Đời, Thần phong, Sóng thần, các đài VTVN, THVH, v.v. Hiện sống tại Sài Gòn.
Tác phẩm văn xuôi: Vừa đi vừa ngước nhìn (Khai Trí, 1966); Mưa không ướt đất (Văn, 1967); Cơn hồng thuỷ và bông hoa quỳ (Trình Bày, 1968); Chung cư (Tân Văn, 1971); Một cuộc tình (Tân văn, 1972); Thành trì cuối cùng (Đại Ngà, 1972); v.v.
Tác phẩm dịch: Ngàn cánh hạc (dịch Kawabata Yasunari, Trình Bày, 1969); Người đàn bà trong cồn cát (dịch Kobo Abé, An Tiêm, 1971); v.v.
*
Lập đông
1.
Cuộc tranh luận ngưng lại nửa chừng khi một người trong bọn chợt ngoảnh nhìn ra ngoài trời kêu lên:
"Trời sắp mưa! May quá..."
Không ai hiểu tại sao chữ "may quá" lại được thốt ra. Cũng chẳng ai buồn tìm hiểu. Họ cùng im lặng và ngước nhìn trời. Từng cụm mây đen vần vũ, như một đàn quân hung bạo lùa gió đập vào những tia nắng quái buổi chiều. Một vài người trong bọn đứng dậy cáo từ nói chạy đi có việc. Những người còn lại ngồi đợi cơn mưa tới, có lẽ vì họ cũng chẳng biết đi đâu, làm gì.
Những buổi chiều như nhau. Ngần ấy khuôn mặt vây quanh một chiếc bàn nhắc lại những tin tức xảy ra trong ngày mà ai cũng đã đọc qua hay nghe thấy, biết được. Ngần ấy vấn đề đưa ra không lối thoát. Thời tiết đôi khi cũng thay đổi phần nào câu chuyện bằng vào những hồi tưởng, những mơ ước về một đôi chuyến đi xa vẫn hoài mộng chưa thực hiện được (với ý nghĩ: miễn là ra khỏi thành phố này). Như buổi chiều hôm nay với cơn mưa gọi mùa đông trở về trong trí tưởng.
"Thèm làm một chuyến đi xa ghê. Hôm nào phải tổ chức đi một tuần cả bọn chứ?"
"Một tuần ít quá. Nửa tháng mới đủ".
"Thì cứ đi, nửa chừng, người nào muốn về cứ việc lẳng lặng về, người nào muốn ở lại thì ở lại".
"Đi vài ngày thì cũng phải thu xếp công việc cả tuần trước…"
"Đi thì phải đi có đôi, chứ đi một mình hay mấy thằng với nhau, chán bỏ mẹ!"
"Mỗi kỳ lập đông mình đều có một kỷ niệm, không biết kỳ này có gì đây?"
"Lập đông! Miền Nam làm quái gì có tiết lập đông mà đòi!"
"Thì cứ tạm cho là như vậy đi. Chết ai chưa? Sao khó vậy?"
"Người ta thường ở một chỗ và nghĩ và thèm về một chỗ khác…"
"Lập đông! Nhớ những ngày lập đông ở ngoài kia chi lạ…"
Nàng cảm thấy ngột ngạt. Ngột ngạt bởi nhiều cái một lúc. Bởi không khí đầy khói thuốc và tiếng người trong quán được vây phủ bằng những khung cửa kính. Bởi những điều đã được nhắc đi lặp lại nhiều lần. Bởi những khuôn mặt thân yêu mà quá quen thuộc. Bởi một thứ tình yêu câm nín đến mơ hồ. Bởi cuộc sống nặng nề đôi khi, ngờm ngợp đôi khi, huyền bí đôi khi… Bởi những linh hồn uất nghẹn hờn tủi theo gió vật mình vào cây cối bên ngoài khung cửa kính nhìn bọn người sống như những hình nhân đã chết song đầy đủ yên ấm bên trong, dù cùng chung những uất nghẹn hờn tủi mang mang. Bởi sự tù hẹp nơi đây. Bởi những chân trời, những bờ bến lạ bên ngoài những đường biên giới. Bởi những chốn đã biết. Bởi những nơi đã cảm thấy mà chưa được đặt chân, chưa được khám phá. Bởi sự giới hạn của kiếp người và sự không cùng của cuộc sống.
Nàng vừa cảm thấy trống rỗng, vừa cảm thấy ứ đầy.
Nàng dời bàn đứng dậy như người sống trong cơn mộng du, như kẻ vừa nhấp ly rượu mạnh; dù sự tỉnh táo đến trong suốt.
Trời sắp mưa, đi đâu bây giờ?
Nàng cười lắc đầu, cáo từ, không giải thích.
Gió thổi tung mái tóc quện vào mặt, vào cổ nàng. Gió thổi tung những tà áo quện người vào ống chân nàng. Nàng không tỏ ra một cố gắng chống trả giữ gìn mà buông dài thả lỏng thân thể tâm hồn trong không gian. Nàng thầm nghĩ nếu mình cứ tiếp tục như thế này liệu mình có được bay bổng như mây, hay ít ra được như cành lá khô bay lả tả vì bị cuốn hút trong hơi gió? Dường như mình đã cười, mà không thấy phải cố gắng vận dụng đến những bắp thịt ở trên mặt. Dường như mình đã bước mà không phải cố gắng vận dụng đến lớp thần kinh trên óc sai khiến cho bắp thịt dưới chân làm việc.
Một chiếc lá khô lìa cành…
<bài viết được chỉnh sửa lúc 15.11.2008 00:17:30 bởi CTT >