[image]http://diendan.vnthuquan.net/upfiles/upfiles/2997/791EA458523A41BEB5DDD8C791638D24.jpg[/image]
Gai cột sống là một trong những vấn đề thường gặp ở người cao tuổi. khi bị gai cột sống, một số bệnh nhân tỏ ra rất lo lắng, nhưng ngược lại một số khác cho rằng chẳng có gì quan trọng, họ có thể chịu đựng được hoặc tự điều trị. tuy vậy, gai cột sống vẫn là vấn đề được nhiều người quan tâm. bài viết dưới đây xin giới thiệu về sự hình thành và tiến triển của gai cột sống, nhằm giúp bạn đọc hiểu rõ cũng như có cách nhìn nhận đúng về căn bệnh này.
Gai cột sống là gì? Gai cột sống được xem là sự phát triển thêm ra của xương trên thân đốt sống, đĩa sụn hay dây chằng quanh khớp. 3 nguyên nhân chính gây gai cột sống : _ Viêm khớp cột sống mãn tính: Quá trình viêm ảnh hưởng đến phần sụn đốt sống, lâu ngày phần sụn này bị hao mòn dần, khiến bề mặt trơn láng của nó trở nên thô ráp, xù xì và cuối cùng hai bề mặt xương tiếp xúc, cọ sát lên nhau. Đến lúc này, cơ thể sẽ có một quá trình tự điều chỉnh để khắc phục hiện tượng trên, nhưng kết quả của quá trình chỉnh sửa lại là sự hình thành nên gai xương; Do đó có thể nói gai xương là một đáp ứng tự nhiên của cơ thể đối với phản ứng viêm.
_ Sự lắng đọng calcium ở các dây chằng, gân tiếp xúc với đốt sống, thông thường trường hợp này gặp trong thoái hóa cột sống ở những người lớn tuổi; Đó là sự lắng đọng calcium dưới dạng calcipyrophosphat. Thoái hóa cột sống là một rối loạn có thể dẫn đến mất cấu trúc và chức năng bình thường của cột sống; Bao gồm sự thoái hóa xảy ra ở một trong các thành phần cấu tạo của cột sống: xương đốt sống, đĩa sụn gian khớp, các dây chằng bám quanh khớp; Quá trình này làm mất nước (nước chiếm 80% trong sụn) và biến đổi một số chất làm sụn khớp dễ bị calci hóa.
_ Chấn thương: Một trong những nguyên nhân dẫn đến hình thành gai cột sống là do chấn thương gây ra. Chấn thương làm hư hại xương hoặc khớp ở cột sống, và phản ứng của cơ thể để sửa chữa nơi bị tổn thương sẽ dẫn đến sự hình thành gai cột sống (trong trường hợp này, gai cũng có thể hình thành do sự lắng đọng calcium ở dây chằng bị dày lên do phản ứng viêm).
<*> Một điểm đáng lưu ý là gai cột sống tăng theo độ tuổi và nam bị nhiều hơn nữ. Đoạn cột sống chịu trọng lượng nhiều sẽ dễ bị gai, do đó gai cột sống thường gặp ở cột sống cổ (từ C5-C7) và cột sống thắt lưng (từ L4-S1).
Thực tế không như nhiều người vẫn nghĩ là gai có thể mọc rất dài và đâm vào tủy hoặc các thành phần khác... Thật ra gai thường chỉ có chiều dài vài milimet. Phần lớn gai cột sống xuất hiện ở mặt trước và bên, hiếm khi mọc ở phía sau, do đó ít chèn ép vào tủy và rễ thần kinh.
Triệu chứng thường gặp khiến bệnh nhân phải đi khám bác sĩ là đau thắt lưng, đau vai hoặc cổ lan xuống cánh tay, tê tay...; Những triệu chứng này đôi khi làm giới hạn vận động ở cổ, vai, thắt lưng. Phần lớn gai cột sống gây đau là do tiếp xúc với dây thần kinh hoặc các xương đốt sống khi cử động.
_ Điều trị : Khi được bác sĩ chẩn đoán gai cột sống, một số bệnh nhân thường nghĩ ngay đến việc mổ để cắt đi "cái gai" đáng ghét này! Nhưng thực tế việc điều trị bệnh gai cột sống thường nghiêng về điều trị bảo tồn. Những thuốc thường dùng là nhóm giảm đau kháng viêm non-steroid, nhóm giãn cơ. Đôi khi người ta dùng một số dụng cụ nâng đỡ như nẹp cổ... để giảm bớt gánh nặng lên các đốt sống bị bệnh.
_ Một số phương pháp điều trị hỗ trợ gồm: . Châm cứu, vật lý trị liệu giúp giảm đau và tăng vận động ở một số cơ khớp bị ảnh hưởng.
. Tập thể dục đều đặn, tránh những môn thể thao nặng mà cột sống phải chịu một trọng lượng lớn như đẩy tạ, nhảy cao... Nên tập các môn thể thao dưới nước như bơi lội, aerobic để giúp giảm sức nặng của cơ thể.
. Yoga cũng được xem là một phương pháp điều trị vận động giúp giảm trọng lượng cơ thể lên phần đốt sống bệnh, đồng thời làm thư giãn vùng cơ bị ảnh hưởng.
_
Lưu ý : phải đảm bảo trọng lượng cơ thể vừa phải, tránh tăng trọng quá mức. Về chế độ ăn, một số nghiên cứu cho rằng nên thêm muối để giúp cơ thể tái hấp thu một phần calcium vào máu.
_ Phẫu thuật được đặt ra khi có sự chèn ép vào tủy làm hẹp ống tủy hoặc các rễ thần kinh ở cột sống. Tuy nhiên ta cũng nên biết việc lấy gai đi không có nghĩa bệnh sẽ hết vĩnh viễn mà chỉ là khỏi tạm thời vì gai xương có thể mọc lại ở cùng vị trí cũ.
_
Như vậy, để phòng ngừa cũng như hạn chế tối đa các triệu chứng khi bị gai cột sống, cần tránh tăng trọng lượng cơ thể quá mức, nói chung là tránh cho cơ thể phải chịu đựng một khối lượng lớn; Tập các môn thể dục nhẹ nhàng như bơi lội, đi bộ... nhằm giúp các cơ vận động tốt, tránh co cứng cơ, teo cơ.
( Theo Sức khỏe và Đời sống )
<bài viết được chỉnh sửa lúc 29.01.2005 07:47:29 bởi sunflower >