Đường Thi Trích Dịch II - Anh Nguyên

 
HỌA ƯNG
 
畫 鷹
 
素 練 風 霜 起
蒼 鷹 畫 作 殊
摐 身 思 狡 兔
側 目 似 愁 猢
倏 鏇 光 堪 摘
軒 楹 勢 可 呼
何 當 擊 凡 鳥
毛 血 洒 平 蕪
杜 甫
 
Tố luyện phong sương khởi,
Thương ưng họa tác thù.
Quặc thân tư giảo thố,
Trắc mục tự sầu hồ.
Điều tuyền quang kham trích,
Hiên doanh thế khả hô.
Hà đương kích phàm điểu,
Mao huyết sái bình vu.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Chim ưng vẽ
 
Nền lụa như nổi gió sương,
Ưng xanh, lại vẽ những đường tuyệt thay.
Nghiêng mình rình thỏ đâu đây,
Mắt nhìn như thể hồ đầy buồn đau.
Cột chân mảnh sắt bóng sao,
Trước doanh đợi lệnh bay nhào ngay ra.
Đánh cho cú vọ kêu la,
Máu, lông, vung vãi rải ra khắp đồng...
Anh-Nguyên            

 
BỆNH Mà     
 
病 馬
 
乘 爾 亦 已 久，
天 寒 關 塞 深。
塵 中 老 盡 力，
歲 晚 病 傷 心。
毛 骨 豈 殊 眾，
馴 良 猶 至 今。
物 微 意 不 淺，
感 動 一 沉 吟。    
杜 甫
 
Thừa nhĩ diệc dĩ cửu,
Thiên hàn quan tái thâm,
Trần trung lão tận lực,
Tuế vãn bệnh thương tâm.
Mao cốt khởi thù chúng,
Thuần lương do chí kim.
Vật vi ý bất thiển,
Xúc động nhất trầm ngâm.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Ngựa bệnh
 
Cưỡi mày cũng đã lâu rồi,
Tiết trời lạnh lẽo, xa xôi ải đầu.
Già, trong cát bụi quản đâu,
Cuối đời lại bệnh, ta đau xót lòng.
Cùng loài, đâu khác xương, lông,
Mà mày ngoan ngoãn một lòng đến nay.
Vật mà ý chẳng nông này,
Cảm thương, ngẫm nghĩ về mày khôn nguôi...
Anh-Nguyên
 

 
THIÊN DỤC PHIÊU ĐỒ CA
 
天 育 驃 騎 歌
 
吾 聞:
天 子 之 馬 走 千 里，
今 之 畫 圖 無 乃 是。
是 何 意 態 雄 且 傑，
駿 尾 蕭 梢 朔 風 起。
毛 為 綠 縹 兩 耳 黃，
眼 有 紫 焰 雙 瞳 方。
矯 矯 龍 性 合 變 化，
卓 立 天 骨 森 開 張。
伊 昔 太 僕 張 景 順，
監 牧 攻 駒 閱 清 峻。
遂 令 大 奴 守 天 育，
別 養 驥 子 憐 神 俊。
當 時 四 十 萬 匹 馬，
張 公 歎 其 材 盡 下。
故 獨 寫 真 傳 世 人，
見 之 座 右 久 更 新。
年 多 物 化 空 形 影，
嗚 呼 健 步 無 由 騁。
如 今 豈 無 騕 褭 與 驊 騮，
時 無 王 良 伯 樂 死 即 休。    
杜 甫 
 
Ngô văn:
Thiên tử chi mã tẩu thiên lý,
Kim chi họa đồ vô nãi thị.
Thị hà y thái hùng thả kiệt,
Tông vĩ tiêu sao sóc phong khởi.
Mao vi lục phiêu lưỡng nhĩ hoàng,
Nhãn hữu tử diễm song đồng phương.
Kiểu kiểu long tính hàm biến hóa,
Trác lập thiên cốt sâm khai trương.
Ý tích thái bộc trương cảnh thuận,
Giám mục công câu duyệt thanh tuấn.
Toại linh đại nô tự thiên dục,
Biệt dưỡng ký tử liên thần tuấn.
Đương thì tứ thập vạn thất mã,
Trương công thán kỳ tài lẫn hạ.
Cố độc tả chân truyền thế nhân,
Kiến chi tọa hữu cửu cánh tân.
Niên đa vật hóa không hình ảnh,
Ô hô kiện bộ vô do sính.
Như kim khởi vô yêu niểu dữ hoa lưu,
Thì vô vương lương bá nhạc tử tiện hưu.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Bức tranh ngựa nòi
 
Tôi nghe :
Ngựa vua nghìn dặm chạy nhanh,
Phải chăng là ngựa trong tranh vẽ này.
Dáng trông lanh lẹ mạnh thay,
Mỗi cơn gió bấc tung bay đuôi bờm.
Tai vàng, lông ánh xanh rờn,
Mắt gân máu đỏ, chập chờn ngươi vuông.
Tính rồng biến hóa khôn lường,
Đứng đây cốt cách khác thường bầy ra.
Quan Trương-Cảnh-Thuận thời xa,
Coi nuôi chọn ngựa khoẻ và lại non.
Sai người, Thiên-Dục, trông nom,
Riêng con thần tuấn Ký, còn phải chăm.
Bốn mươi vạn ngựa chẳng nhằm,
Ông Trương chê hết chẳng thăm làm gì.
Con này vẽ để nhớ ghi,
Để bên, nhìn mãi, lâu gì vẫn tươi.
Tranh còn, vật mất lâu rồi,
Than ôi! vó ngựa hết thời tự do.
Hoa-Lưu, Yêu-Niểu, nằm co,
Vương-Lương, Bá-Nhạc thiếu cho đời này...
Anh-Nguyên
 

 
THIẾU NIÊN HÀNH
 
少 年 行
 
馬 上 誰 家 薄 媚 郎，
臨 階 下 馬 坐 人 床。
不 通 姓 字 粗 豪 甚，
指 點 銀 瓶 索 酒 嘗。
杜 甫
 
Mã thượng thùy gia bạch diện lang,
Lâm giai há mã tọa nhân sàng.
Bất thông tính thị thô hào thậm,
Chỉ điểm ngân bình sách tửu thường.
Đô-Phủ
 
Dịch:
 
Chàng tuổi trẻ
 
Trên yên, mặt trắng, con ai,
Tới thềm, xuống ngựa, ngồi ngay vào bàn.
Họ tên, chẳng biết, ngang tàng,
Chỉ vào bình bạc bắt mang rượu liền...
Anh-Nguyên              

 
ĐƯỜNG THÀNH
 
堂 成
 
背 郭 堂 成 蔭 白 茅
緣 江 路 熟 俯 青 郊
榿 林 礙 日 吟 風 葉
籠 竹 和 煙 滴 露 梢
暫 止 飛 烏 將 數 子
頻 來 語 燕 定 新 巢
傍 人 錯 比 楊 雄 宅
懶 惰 無 心 作 解 嘲    
杜 甫
 
Bối quách đường thành ấn bạch mao,
Duyên giang lộ thục phủ thanh giao.
Ca lâm ngại nhật ngâm phong diệp,
Lung trúc hòa yên trích lộ sao.
Tạm chỉ phi ô tương số tử,
Tần lai ngữ yến định tân sào.
Bàng nhân thác tỷ dương hùng trạch,
Lãn nọa vô tâm tác giải trào.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Nhà mới làm
 
Dựa thành, nhà cỏ bạch mao,
Theo sông, đường đất lẫn vào đồng xanh.
Gió rừng khua lá trên cành,
Khí dâng, lá trúc, đọng thành hạt sương.
Quạ đưa con đến tạm nương,
Định làm tổ mới, yến thường lại đây.
Dương-Hùng, người ví nhà này,
‘‘Giải trào’’, ta biếng, nên nay không làm...
Anh-Nguyên            

 
HỮU HOÀI TRỊNH THẬP BÁT
 
有 懷 臺 州 鄭 十 八
 
天 台 隔 三 江，
風 浪 無 晨 暮。
鄭 公 縱 得 歸，
老 病 不 識 路。
昔 如 水 上 鷗，
今 如 罝 中 兔。
性 命 由 他 人，
悲 辛 但 狂 顧。
山 鬼 獨 一 腳，
蝮 蛇 長 如 樹。
呼 號 傍 孤 城，
歲 月 誰 與 度？
從 來 御 魑 魅。
多 為 才 名 誤。
夫 子 嵇 阮 流，
更 被 時 俗 惡。
海 隅 微 小 吏，
眼 暗 發 垂 素。
黃 帽 映 青 袍，
非 供 折 腰 具。
平 生 一 杯 酒，
見 我 故 人 遇。
相 望 無 所 成，
乾 坤 莽 回 互。
杜 甫
 
Thiên thai cách tam giang,
Phong lãng vô thần mộ.
Trịnh công túng đắc quy,
Lão bệnh bất thức lộ.
Tích như thủy thượng âu,
Kim vi thư trung thố.
Tính mệnh do tha nhân,
Bi tân đàn cuồng cố.
Sơn quỷ độc nhất cước,
Phục xà trường như thụ.
Hô hào bạng cô thành,
Tuế nguyệt thùy dữ độ.
Tòng lai ngự ly mỵ,
Đa vị tài danh ngộ.
Phu tử kê nguyễn lưu,
Cánh bị thì tục ố.
Hải ngung vi tiểu lại,
Nhãn ám phát thùy tố.
Cư trượng cận thanh bào,
Phi cung chiết yêu cụ.
Bình sinh nhất bôi tửu,
Kiến ngã cố nhân ngộ.
Tương vọng vô sở thành,
Càn khôn mãng hồi hồi hỗ.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Nhớ ông Mười Tám họ Trịnh
 
Núi Thiên-Thai, cách ba sông,
Gió to sóng lớn mênh mông suốt ngày.
Nếu ông Trịnh được về ngay,
Già và bệnh hoạn, đường nay biết gì.
Xưa, như trên nước âu đi,
Thỏ đang trong lưới, khác chi lúc này.
Người ta, tính mạng trong tay,
Điên cuồng, nhìn lại đắng cay tăng dần.
Quỷ nơi núi có một chân.
Rắn nằm giống tựa như thân cây dài,
Bên thành vắng vẻ kêu hoài,
Tháng năm nào có cùng ai chia cùng.
Từ đây, ly mỵ phục tùng,
Phần nhiều nhầm hiểu, lỡ cùng tài danh.
Kê-Khang, Nguyễn-Tịch rành rành,
Bị người thế tục ghét ganh rất nhiều.
Quan quèn góc biển tiêu điều,
Mắt lòa tóc đã bạc nhiều như tơ.
Gậy cưu và áo xanh chờ,
Gẫy lưng, liệu có bao giờ làm xong.
Bình thường, chén rượu sưởi lòng,
Cứ xem gặp bạn nơi phòng như xưa.
Ngóng nhau, ý chẳng được vừa,
Mịt mù trời đất, bây giờ nhớ nhau...
Anh-Nguyên

 
TỐNG VI PHÚNG
 
送 韋 諷
 
國 步 猶 艱 難，
兵 革 未 衰 息。
萬 方 哀 嗷 嗷，
十 載 供 軍 食。
庶 官 務 割 剝，
不 暇 憂 反 側。
誅 求 何 多 門，
賢 者 貴 為 德。
韋 生 富 春 秋，
洞 徹 有 清 識。
操 持 紀 綱 地，
喜 見 朱 絲 直。
當 令 豪 奪 吏，
自 此 無 顏 色。
必 若 救 瘡 痍，
先 應 去 蟊 賊。
揮 淚 臨 大 江，
高 天 意 淒 惻。
行 行 樹 佳 政，
慰 我 深 相 憶。      
杜 甫
 
Quốc độ do gian nan,
Binh cách vị suy tức.
Vạn phương ai ngao ngao,
Thập tải cung quân thực.
Thứ quan vụ cát bác,
Bất hạ ưu phản trắc.
Tru cầu hà đa môn,
Hiền giả quý vi đức.
Vi sinh phú xuân thu,
Đông triệt hữu thanh thức.
Thao trì kỷ cương địa,
Hỷ kiến chu ty trực.
Đương kim hào đoạt lại,
Tự thử vô nhan sắc.
Tất nhược cửu sang di,
Tiên ưng khứ mậu tặc.
Huy lệ lâm đại giang,
Thiên cao ý thê trắc.
Hành hành thụ giai chính.
Úy ngã thâm tương ức.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Tiễn Vi-Phúng
 
Nước nhà còn gặp khó khăn,
Chiến tranh chưa thể giảm dần được đâu.
Muôn nơi thảm thiết kêu sầu,
Mười năm đóng góp để hầu nuôi quân.
Quan lo vơ vét vào thân,
Rảnh đâu dẹp loạn cho dân được nhờ.
Đòi bao nhiêu thứ chưa vừa,
Người hiền, nhân đức từ xưa chăm làm.
Anh Vi tuổi trẻ đầy tràn,
Lại thêm kiến thức giỏi dang hơn người.
Giữ gìn diềng mối cho đời,
Tôi vui thấy sợi tơ rồi thẳng băng.
Lũ quan lại vốn cướp xằng,
Không còn lên mặt lăng nhăng nữa rồi.
Ắt như muốn chữa nhọt thôi,
Diệt loài sâu bọ tức thời ngại chi.
Sông to, gạt lệ ra đi,
Trời cao thương xót, hề gì, bước chân.
Đi, đi, phép tắc gieo dần,
Ủi an, tôi chỉ trong tâm nhớ nhiều...
Anh-Nguyên   

 
CUỒNG PHU
 
狂 夫
 
萬 里 橋 西 一 草 堂，
百 花 潭 水 即 淪 浪。
風 含 翠 條 娟 娟 净，
雨 裹 紅 蕖 冉 冉 香。
厚 祿 故 人 書 斷 絕，
恒 饑 稚 子 色 凄 涼。
欲 填 沟 壑 唯 疏 放，
自 笑 狂 夫 老 更 狂。   
杜 甫
 
Vạn lý kiều tây nhất thảo đường,
Bách hoa đàm thủy chính thương lương.
Phong hàm thủy tiểu quyên quyên tĩnh,
Vũ ấp hồng cừ nhiễm nhiễm hương.
Hậu lộc cố nhân thư đoạn tuyệt,
Hằng cơ trĩ tử sắc thê lương.
Dục điền câu hác duy sơ phóng,
Tự tiếu cuồng phu lão cánh cuồng.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Gã khùng
 
Tây cầu Vạn-Lý, mái tranh,
Bách-Hoa đầm nước trong xanh yên lành.
Gió ôm trúc biếc xanh xanh,
Mưa, hoa sen tỏa quanh quanh hương nồng,
Lương cao, bạn cũ thư không,
Con thơ thường đói, sắc trông buồn rầu!
Gieo mình đầm nước chết đâu,
Tự cười khùng sống càng lâu càng khùng!...
Anh-Nguyên                        

 
GIANG THÔN
 
江 村
 
清 江 一 曲 抱 村 流
長 夏 江 村 事 事 幽
自 去 自 來 堂 上 燕
相 親 相 近 水 中 鷗
老 妻 畫 紙 為 棋 局
稚 子 敲 針 作 釣 鉤
多 病 所 須 唯 藥 物
微 軀 此 外 更 何 求   
杜 甫
 
Thanh giang nhất khúc bão thôn lưu,
Trường hạ giang thôn sự sự u.
Tự khứ tự lai đường thượng yến,
Tương thân tương cận thủy trung âu.
Lão thê họa chỉ vi kỳ cục,
Trĩ tử khao châm tác điếu câu.
Đa bệnh sở tu duy dược vật,
Vi khu thử ngoại cánh hà cầu.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Xóm bên sông
 
Sông trong một khúc quanh thôn,
Hạ dài, thôn xóm sớm hôm êm đềm.
Đi, về, nhà én liệng trên,
Chim âu dưới nước, kề bên thân tình.
Bàn cờ, vợ vẽ xinh xinh,
Con thơ, kim uốn thành hình lưỡi câu.
Bệnh nhiều, nghĩ thuốc làm đầu,
Ngoài ra, còn có mong cầu gì thêm...
Anh-Nguyên             

 
KHÁCH CHÍ
 
客 至
 
舍 南 舍 北 皆 春 水，
但 見 群 鷗 日 日 來。
花 徑 不 曾 緣 客 掃，
蓬 門 今 始 為 君 開。
盤 飧 市 遠 無 兼 味，
樽 酒 家 貧 只 舊 醅。
肯 與 鄰 翁 相 對 飲，
隔 籬 呼 取 盡 餘 杯。
杜 甫
 
Xá nam xá bắc giai xuân thủy,
Đản kiến quần âu nhật nhật lai.
Hoa kính bất tằng duyên khách tảo,
Bồng môn kim thủy vị quân khai.
Bàn xan thị viễn vô kiêm vị,
Tôn tửu gia bần chỉ cựu phôi.
Khẳng dữ lân ông tương đối ẩm,
Cách ly hô tửu tận dư bôi.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Khách tới
 
Bắc nam nhà ắp nước Xuân,
Ngày ngày âu đến quây quần bên nhau.
Lối hoa, chưa quét từ lâu,
Cửa rào nay mở để hầu đón anh.
Chợ xa, mâm độc cơm canh,
Nhà nghèo, nên chỉ bình sành rượu thô.
Láng giềng, mời uống chuyện trò,
Cách rào, rượu cặn trong vò gọi thêm...
Anh-Nguyên             

 
HỮU KHÁCH
 
有 客
 
患 氣 經 時 久，
臨 江 卜 宅 新。
喧 卑 方 避 俗，
疏 快 頗 宜 人。
有 客 過 茅 宇，
呼 兒 正 葛 巾。
自 鋤 稀 菜 甲，
小 摘 為 情 親。    
杜 甫
 
Hoạn khí kinh thì cửu,
Lâm giang bốc trạch tân.
Huyên ty phương tịch tục,
Sơ khoái phá nghi nhân.
Hữu khách quá mao vũ,
Hô nhi chỉnh cát cân.
Tự xử hy thái giáp,
Tiểu trích vị tình thân.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Có khách
 
Bệnh hen xuyễn, mắc lâu rồi,
Bên sông tìm đến, chọn nơi làm nhà.
Nói rằng thế tục lánh xa,
Mới đầu thấy hợp, rất là mừng vui.
Khách thăm, nhà lá, tới nơi,
Gọi con, khăn áo mặc rồi, mới ra.
Trồng rau hiếm, tự thân ta,
Hái đem đãi khách, vì là tình thân...
Anh-Nguyên      

 
HỰU TUYẾT
 
又 雪  
 
南 雪 不 到 地，
青 崖 沾 未 消。
微 微 向 日 薄，
脈 脈 去 人 遙。
冬 熱 鴛 鴦 病，
峽 深 豺 虎 驕。
愁 邊 有 江 水，
焉 得 北 之 朝。
杜 甫

 
Nam tuyết bất đáo địa,
Thanh nhai triêm vị tiêu.
Vi vi hướng nhật bác,
Mạch mạch khứ nhân diêu.
Đông nhiệt uyên ương bệnh,
Hạp thâm sài hổ kiêu.
Sầu biên hữu giang thuỷ,
Yên đắc bắc chi triều.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Lại tuyết
 
Tuyết tan, chưa tới đất Nam,
Núi xanh, còn bám chưa tan chút nào.
Chút chút, che mặt nhật sao,
Người đi trông mãi, lúc nào hết đây.
Uyên ương, nóng dễ bệnh thay,
Kẽm sâu, hổ báo ra ngay hoành hành.
Sầu biên, sông nước chẩy quanh,
Làm sao, đất Bắc, được nhanh trở vế... 
Anh-Nguyên
 

 
HÝ TÁC HOA KHANH CA
 
戲 作 花 卿 歌
 
成 都 猛 將 有 花 卿，
學 語 小 兒 知 姓 名。
用 如 快 鶻 風 火 生，
見 賊 惟 多 身 始 輕。
綿 州 副 使 著 柘 黃，
我 卿 掃 除 即 日 平。
子 章 髑 髏 血 模 糊，
手 提 擲 還 崔 大 夫。
李 侯 重 有 此 節 度，
人 道 我 卿 絕 世 無。
既 稱 絕 世 無，
天 子 何 不 喚 取 守 京 都。   
杜 甫
 
Thành đô mãnh tướng hữu hoa khanh,
Học ngữ tiểu nhi tri tính danh.
Dụng như quyết cốt phong hỏa sinh,
Kiến tặc duy đa thân thủy khinh.
Cẩm châu phó sứ trứ giá hoàng,
Ngã khanh sái trừ tức nhật bình.
Tử chương độc lâu huyết mô hồ,
Thủ đề trịch hoàn thôi đại phu.
Lý hầu trùng hữu thử tiết độ,
Nhân đạo ngã khanh tuyệt thế vô.
Kỷ xưng tuyệt thế vô Thiên tử,
Hà bất hoán thủ thủ kinh đô.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Đùa làm bài ca về chàng Hoa
 
Họ Hoa, tướng giỏi Thành-Đô,
Tên chàng, con trẻ bi bô đọc rành.
Dùng binh như gió, lửa sanh,
Tấm thân coi nhẹ, tung hoành khắp nơi.
Cẩm-Châu, phó sứ tiếm ngôi,
Chàng ta đi dẹp xong xuôi một ngày.
Tử-Chương, đầu giặc máu rơi,
Công lao của tướng, họ Thôi lãnh rồi.
Lý thay làm Tiết-Độ thôi,
Người đều nói tướng trên đời mấy ai.
Bảo đời hiếm có người tài,
Giữ kinh, vua chẳng vời ngay chàng về?!...
Anh-Nguyên    

 
BỐC CƯ
 
卜 居
 
浣 花 流 水 水 西 頭，
主 人 為 蔔 林 塘 幽。
已 知 出 郭 少 塵 事，
更 有 澄 江 銷 客 愁。
無 數 蜻 蜓 齊 上 下，
一 雙 鸂 鶒 對 沈 浮。
東 行 萬 裏 堪 乘 興，
須 向 山 陰 上 小 舟。   
杜 甫
 
Hoãn hoa khê thủy thủy tây đầu,
Chủ nhân vi bốc lâm tuyền u.
Dĩ tri xuất quách thiểu trần sự,
Cánh hựu trừng giang tỏa khách sầu.
Vô số thanh đình tề thượng hạ,
Nhất song khê sắc đối trầm phù.
Đông hành vạn lý kham thăng dữ,
Tu hướng sơn âm nhập tiểu chu.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Chọn chỗ ở
 
Phía tây, đầu suối Hoãn-hoa,
Rừng sâu, núi thẳm, chọn nhà nơi đây.
Xa thành, thế sự chẳng dây,
Dòng sông trong vắt giải khuây mối sầu.
Thấp, cao, chuồn liệng kể đâu,
Chim le một cặp, hai đầu lặn nhô.
Đông, xe vạn dặm đi vô,
Nên theo nam núi, nhấp nhô con thuyền...
Anh-Nguyên             

 
HẬN BIỆT
 
恨 別
 
洛 城 一 別 四 千 里，
胡 騎 長 驅 五 六 年。
草 木 變 衰 行 劍 外，
兵 戈 阻 絕 老 江 邊。
思 家 步 月 清 宵 立，
憶 弟 看 雲 白 日 眠。
聞 道 河 陽 近 乘 勝，
司 徒 急 為 破 幽 燕。    
杜 甫

Lạc thành nhất biệt tứ thiên lý,
Hồ kỵ trường khu ngũ lục niên.
Thảo mộc biến suy hành kiếm ngoại,
Binh qua trở tuyệt lão giang biên.
Tư gia bộ nguyệt thanh tiêu lập,
Ức đệ khan vân bạch nhật miên.
Văn đạo hà dương cận thắng thế,
Tư đồ cấp vị phá u yên.  
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Hận ly biệt
 
Bốn ngàn dặm, biệt Lạc-Thành,
Sáu năm rong ruổi qua nhanh, ngựa Hồ.
Cỏ cây Kiếm-Ngoại xác xơ,
Gươm đao ngăn trở ở bờ sông đây.
Nhớ nhà dưới ánh trăng đầy,
Nhớ em, mãi ngắm vừng mây, ngủ ngày.
Hà-Dương, sắp thắng nơi này,
U, Yên, hãy dẹp đi ngay, Tư-Đồ...
Anh-Nguyên                         

 
HẬN BIỆT
  (Trùng)
 
恨 別
 
洛 城 一 別 四 千 里，
胡 騎 長 驅 五 六 年。
草 木 變 衰 行 劍 外，
兵 戈 阻 絕 老 江 邊。
思 家 步 月 清 宵 立，
憶 弟 看 雲 白 日 眠。
聞 道 河 陽 近 乘 勝，
司 徒 急 為 破 幽 燕。
杜 甫
 
Lạc thành nhất biệt tứ thiên lý,
Hồ kỵ trường khu ngũ lục niên.
Thảo mộc biến suy hành kiếm ngoại,
Binh qua trở tuyệt lão giang biên.
Tư gia bộ nguyệt thanh tiêu lập,
Ức đệ khan vân bạch nhật miên.
Văn đạo hà dương cận thắng thế,
Tư đồ cấp vị phá u yên.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Hận ly biệt
 
Bốn ngàn dặm, biệt Lạc-Thành,
Sáu năm rong ruổi qua nhanh, ngựa Hồ.
Cỏ cây Kiếm-Ngoại xác xơ,
Gươm đao ngăn trở ở bờ sông đây.
Nhớ nhà dưới ánh trăng đầy,
Nhớ em, mãi ngắm vừng mây, ngủ ngày.
Hà-Dương, sắp thắng nơi này,
U, Yên, hãy dẹp đi ngay, Tư-Đồ...
Anh-Nguyên                          

 
THẢO ĐƯỜNG TỨC SỰ
 
草 堂 即 事
 
荒 村 建 子 月，
獨 樹 老 夫 家。
霧 裏 江 船 渡，
風 前 徑 竹 斜。
寒 魚 依 密 藻，
宿 鷺 起 圓 沙。
蜀 酒 禁 愁 得，
無 錢 何 處 賒。  
杜 甫
 
Hoang thôn kiến tý nguyệt,
Độc thụ lão phu gia.
Vụ lý giang thuyền độ,
Phong tiền hĩnh trúc tà.
Hàn ngư y mật tảo,
Túc điểu khởi viên sa.
Thục tửu cấm sầu đắc,
Vô tiền hà xứ xa.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Căn nhà tranh
 
Vắng tanh, thôn độ tháng Giêng,
Một cây, chỉ có nhà riêng ông già.
Trong sương, thuyền đậu bến xa,
Trước cơn gió, trúc la đà ngả nghiêng.
Cá đâu núp dưới rong mềm,
Cò còn cựa quậy ở bên bãi tròn.
Ngăn sầu, rượu Thục tiếng ngon,
Không tiền, mua chịu có còn nơi đâu?...
Anh-Nguyên
 

 
DÃ LÃO
 
野 老
 
野 老 籬 邊 江 岸 回，
柴 門 不 正 逐 江 開。
漁 人 網 雥 澄 潭 下，
賈 客 船 隨 返 照 來。
長 路 關 心 悲 劍 閣，
片 雲 何 意 傍 琴 臺？
王 師 未 報 收 東 郡，
城 闕 秋 生 畫 角 哀。
 杜 甫
 
Dã lão ly biên giang ngạn hồi,
Sài môn bất chính trục giang khai.
Ngư nhân võng tập trừng đàm hạ,
Cố khách thuyền tùy phản chiếu lai.
Trường lộ quan tâm bi kiếm các,
Phiến vân hà sự bạng cầm đài.
Vương sư vị báo thu đông quận,
Thành khuyết thu sinh họa giác ai.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Ông già quê
 
Bờ sông, ven dậu lão về,
Cửa rào mở chẳng ở kề mặt sông.
Dưới đầm, thả lưới một ông,
Khách buôn, thuyền tối mới trông trở về.
Đường dài Kiếm-Các, thương ghê,
Cầm-Đài, sao lại nằm kề đám mây.
Chưa nghe Đông-Quận thu đây,
Thành Thu, tiếng ốc nghe đầy bi ai...
Anh-Nguyên                  

 
THÀNH ĐÔ PHỦ
 
成 都 府

翳 翳 桑 榆 日，
照 我 征 衣 裳。
我 行 山 川 異，
忽 在 天 一 方。
但 逢 新 人 民，
未 蔔 見 故 鄉。
大 江 東 流 去，
遊 子 去 日 長。
曾 城 填 華 屋，
季 冬 樹 木 蒼。
喧 然 名 都 會，
吹 簫 間 笙 簧。
信 美 無 與 適，
側 身 望 川 梁。
鳥 雀 夜 各 歸，
中 原 杳 茫 茫。
初 月 出 不 高，
眾 星 尚 爭 光。
自 古 有 羈 旅，
我 何 苦 哀 傷。
杜 甫
 
Ế ế tang du nhật,
Chiếu ngã chinh y thường.
Ngã hành sơn xuyên dị,
Hốt tại thiên nhất phương.
Đãn phùng tân nhân dân,
Vị bốc kiến cố hương.
Đại giang đông lưu khứ,
Du tử nhật nguyệt trường.
Tằng thành điền hoa ốc,
Quý đông thụ mộc thương.
Huyên nhiên danh đô hội,
Xuy tiêu gián sênh hoàng.
Tín mỹ vô dữ thích,
Trắc thân vọng xuyên lương.
Điểu thước dạ các quy,
Trung nguyên miểu mang mang.
Sơ nguyệt xuất bất cao,
Chúng tinh thượng thanh quang.
Tự cổ hữu ky lữ,
Ngã hà khổ ai thương.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Phủ Thành-Đô
 
Mặt trời xuống ngọn phong, dâu,
Chiếu lên quần áo nát nhầu của ta.
Ta vào sông núi lạ xa,
Phương trời đành chịu là nhà ở đây.
Gặp toàn người lạ chốn này,
Quê hương chưa định được ngày về thăm.
Hướng đông sông biến mất tăm,
Tháng ngày, du tử nhọc nhằn còn lâu.
Thành nhiều dinh thự, gác lầu,
Cuối Đông, cây cối một mầu xanh tươi.
Xứng nơi đô hội, ăn chơi,
Sênh, hoàng và sáo, từng hồi trỗi lên.
Đêm trăng đẹp, dạ buồn thêm,
Nghiêng mình đứng ngắm cầu trên sông này.
Chim bay về tổ từng bầy,
Trung nguyên xa thẳm mây bay cuối trời.
Trăng non mới mọc nửa vời,
Các sao lấp lánh trên trời đua nhau.
Sống nơi đất khách hiếm đâu,
Sao ta khổ sở, buồn rầu, thương đau?!...
Anh-Nguyên
 

 
MẠN THÀNH
 
漫 成 二 首 其 二
 
江 皋 已 仲 春，
花 下 復 清 晨。
仰 面 貪 看 鳥，
回 頭 錯 應 人。
讀 書 難 字 過，
對 酒 滿 壼 頻。
近 識 峨 眉 老，
知 予 懶 是 真。
杜 甫
 
Giang cao dĩ trọng xuân,
Hoa hạ phục thanh thần.
Ngưỡng diện tham khan điểu,
Hồi đầu thác ứng nhân.
Độc thư nan tự quá,
Đối tửu mãn hồ tần.
Cận thức nga mi lão,
Tri dư lãn thị chân.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Viết bừa
 
Ven sông, Xuân đã tháng Hai,
Dưới hoa, không khí sớm mai trong lành.
Ngước nhìn chim lượn trời xanh,
Cúi đầu nghĩ việc quẩn quanh chẳng rời.
Sách xem chữ khó liền thôi,
Rượu bầu đã cạn đến đôi ba lần.
Nga-Mi, mới biết lão dần,
Biếng lười, chính thực là thân lão rồi!...
Anh-Nguyên       

 
THỦY HẠM KHIỂN TÂM
 
水 檻 遣 心
 
去 郭 軒 楹 敞
無 村 眺 望 賒
澄 江 平 少 岸
幽 樹 晚 多 花
細 雨 魚 兒 出
微 風 燕 子 斜
城 中 十 萬 戶
此 地 兩 三 家
杜 甫
 
Khứ quách hiên doanh xưởng,
Vô thôn thiếu vọng xa.
Trường giang bình thiểu ngạn,
U thụ vãn đa hoa. Tế vũ ngư nhi xuất,
Vi phong yến tử tà.
Thành trung thập vạn hộ,
Thử địa lưỡng tam gia.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Nỗi lòng bên hiên sông
 
Xa thành, hiên mở rộng ra,
Xóm làng không có, trông xa ngút tầm.
Sông dài nước chảy âm thầm,
Đầy hoa, chiều tối cây nằm âm u.
Mưa rơi nhẹ, cá nhấp nhô,
Gió hiu hiu thổi, én thờ ơ bay.
Đến mười vạn hộ thành này.
Ở đây chỉ có hai hay ba nhà...
Anh-Nguyên

 
XUÂN DẠ HỶ VŨ
 
春 夜 喜 雨
 
好 雨 知 时 节，
当 春 乃 发 生。
随 风 潜 入 夜，
润 物 细 无 声。
野 径 云 俱 黑，
江 船 火 独 明。
晓 看 红 湿 处，
花 重 锦 官 城。
杜 甫
 
Hảo vũ tri thì tiết,
Đương xuân nãi phát sinh.
Tùy phong tiềm nhập dạ,
Nhuận vật tế vô thanh.
Dã kính vân câu hắc,
Giang thuyền hỏa độc minh.
Hiểu khan hồng thấp xứ,
Hoa trọng cẩm quan thành.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Đêm Xuân mừng mưa
 
Mưa to biết được tiết trời,
Hạt mưa đổ xuống đúng thời Xuân sang.
Đêm về, theo gió tuôn tràn,
Thắm tươi muôn vật, nhẹ nhàng ai hay.
Đường quê mây xám phủ đầy,
Trên sông chỉ thấy đó đây lửa chài.
Một vùng tươi đỏ sớm mai,
Cẩm-Quan, thành đã sớm bày hoa Xuân...
Anh-Nguyên     

 
BẠC MỘ
 
薄 暮
 
江 水 長 流 地，
山 雲 薄 暮 時。
寒 花 隱 亂 草，
宿 鳥 擇 深 枝。
舊 國 見 何 日，
高 秋 心 苦 悲。
人 生 不 再 好，
鬢 髮 白 成 絲。
杜 甫
 
Giang thủy trường lưu địa,
Sơn vân bạc mộ thì.
Hàn hoa ẩn loạn thảo,
Túc điểu trạch thâm chi.
Cựu quốc kiến hà nhật,
Cao thu tâm khổ bi.
Nhân sinh bất tái hảo,
Mấn phát tự thành ty.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Chiều hôm
 
Nơi đây sông nước chảy dài,
Chiều hôm, lại phủ mây ngoài núi xa.
Lạnh trời cỏ rối, núp hoa,
Chim tìm cành rậm ngủ qua đêm trường.
Ngày nào thấy lại quê hương,
Trời Thu lồng lộng, lòng vương nỗi buồn.
Đời không hai dịp may luôn,
Tóc mây mấy chốc nhuốm buồn thành tơ...
Anh-Nguyên                  

 
BỒI GIANG PHIẾM CHU TỐNG VI BAN QUY KINH
 
涪 江 泛 舟 送 韋 班 歸 京
 
追 餞 同 舟 日，
傷 春 一 水 間。
飄 零 為 客 久，
衰 老 羨 君 還。
花 遠 重 重 樹，
雲 輕 處 處 山。
天 涯 故 人 少，
更 益 鬢 毛 斑。
杜 甫
 
Truy tiễn đồng chu nhật,
Thương xuân nhất thủy gian.
Phiêu linh vi khách cửu,
Suy lão tiện quân hoàn.
Hoa tạp trùng trùng thụ,
Vân khinh xứ xứ san.
Thiên nhai cố nhân thiểu,
Cánh ích mấn mao ban.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Sông Bồi dong thuyền đưaVi-Ban về kinh
 
Cùng thuyền, tiễn bác hôm nào,
Nước sông tuôn chẩy, nao nao Xuân sầu.
Lênh đênh lữ khách từ lâu,
Đến giờ, mừng bác quay đầu về quê.
Hoa, cây, lớp lớp đứng kề,
Lững lờ, chốn chốn mây về đầu non.
Chân trời bạn cũ dần mòn,
Khiến cho mái tóc lại còn bạc hơn!...
Anh-Nguyên 

 
BẦN GIAO HÀNH
 
貧 交 行
 
翻 手 作 雲 覆 手 雨,
紛 紛 輕 薄 何 須 數?
君 不 見 管 鮑 貧 時 交,
此 道 今 人 棄 如 土.
杜 甫
 
Phiên thủ tác vân, phúc thủ vũ,
Phân phân khinh bạc hà tu số.
Quân bất kiến quản bào bần thì giao,
Thử đạo kim nhân khí như thổ.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Kết bạn nghèo
 
Biến đổi mây mưa, tay úp, lật,
Bạc bẽo dẫy đầy: đếm? hà tất!
Anh thấy chăng: Quản, Bào, bạn hàn vi,
Đạo kia nay vứt như cục đất.
BS Nguyễn-Huy-Hùng
 
Mây, mưa, như thể lật bàn tay,
Khinh bạc, thói đời vẫn lắm thay.
Anh thấy Quản, Bào, nghèo kết bạn,
Đạo xưa như đất, những người nay!...         
Anh-Nguyên

 
BẤT KIẾN
 
不 見
 
不 見 李 生 久，
佯 狂 真 可 哀！
世 人 皆 欲 殺，
吾 意 獨 憐 才。
敏 捷 詩 千 首，
飄 零 酒 一 杯。
匡 山 讀 書 處，
頭 白 好 歸 來。        
杜 甫
 
Bất kiến lý sinh cửu,
Dương cuồng chân khả ai.
Thế nhân giai dục sát,
Ngô ý độc liên tài.
Mẫn tiệp thi thiên thủ,
Phiêu linh tửu nhất bôi.
Khuông sơn độc thư xứ,
Đầu bạch hảo quy lai.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Không gặp
 
Lâu không gặp họ Lý,
Giả cuồng thật bi ai.
Người đời đều muốn giết,
Riêng ta vẫn mến tài.
Sáng tác thơ mau lẹ,
Lưu lạc rượu làm vui.
Núi Khuông có viện sách,
Tóc bạc rồi, nên lui!
Phạm-Doanh
 
Đã lâu không gặp Lý sinh,
Giả điên vờ dại, cho mình xót ai.
Giết đi là ý người đời,
Lẻ loi riêng chỉ mình tôi thương tài.
Lẹ mau thơ viết ngàn bài,
Lênh đênh chén rượu nổi trôi phong trần.
Nơi xưa đọc sách Khuông sơn,
Mái đầu đã bạc, cố nhân hãy về!
Trần-Trọng-San
 
Lâu rồi không gặp Lý-quân,
Giả điên thực đáng thương thân lạc loài!
Ai ai cũng muốn giết người,
Riêng ta luống những thương tài cao thanh.
Trí tinh anh thi nhanh ngàn giải,
Ngày lưu vong rượu mãi vui say.
Núi Khương đọc sách còn đây,
Mái đầu điểm bạc nên quay trở về.
Chi-Điền
 
Lâu không thấy họ Lý đâu,
Giả điên, giả dại, âu sầu, đáng thương.
Người đời muốn hại là thường,
Ý ta riêng vẫn xót thương người tài.
Giỏi, lanh, thơ viết ngàn bài,
Nổi trôi, chén rượu lai rai qua ngày.
Núi Khuông, đọc sách nơi này,
Mái đầu đã bạc, nên quay trở về...
Anh-Nguyên         

 
ĐÀO NẠN
 
逃 難
 
五 十 頭 白 翁，
南 北 逃 世 難。
疏 布 纏 枯 骨，
奔 走 苦 不 暖。
已 衰 病 方 入，
四 海 一 塗 炭。
乾 坤 萬 里 內，
莫 見 容 身 畔。
妻 孥 複 隨 我，
回 首 共 悲 歎。
故 國 莽 丘 墟，
鄰 里 各 分 散。
歸 路 從 此 迷，
涕 盡 湘 江 岸
杜 甫
 
Ngũ thập bạch đầu ông,
Nam bắc đào thế nạn.
Sơ cân triền khô cốt,
Bôn tẩu khổ bất noãn.
Dĩ táng bệnh phương nhập,
Tứ hải nhất đồ thán.
Càn khôn vạn lý nội,
Mạc kiến dung thân bạn.
Thê noa phục tùy ngã,
Hồi đầu cộng bi thán.
Cố quốc mãng khâu hư,
Lân lý các phân tán.
Quy lộ tòng thử mê,
Thế tận tương giang ngạn.
Đỗ-Phủ
 
Dịch:
 
Lánh nạn
 
Ông năm mươi tuổi bạc đầu,
Bắc, nam, lánh nạn đã lâu chưa về.
Khăn thưa xương cốt tạm che,
Chạy dài, khốn khổ không hề ấm êm.
Khổ đau, bệnh tật lại thêm,
Khắp trong bốn biển kêu rên không ngừng.
Đất trời vạn dặm đi cùng,
Không tìm ra chỗ tạm dung thân này.
Vợ con níu kéo suốt ngày,
Quay đầu nhìn lại buồn thay hỡi trời.
Quê xưa gò đống khắp nơi,
Láng giềng tản mát hết rồi còn đâu.
Đường về thôi hết mong cầu,
Sông Tương, bờ nọ lệ sầu chứa chan...
Anh-Nguyên

 


ĐƯỜNG THI TRÍCH DỊCH  
            Hết  Quyển  II
 
*/-