CẤT BƯỚC TRÊN LỐI MÒN

CẤT BƯỚC TRÊN LỐI MÒN

Nguyên tác: WALKING THE PATH

Tác giả: Paulo Coelho

Dịch giả: Tuệ Uyển
 
---
 
HAI MƯƠI NĂM SAU

18-4-2006

Ngồi  tại vườn Leon, nhìn dòng  sông trôi chảy, hôm nay là ngày hai mươi bảy tháng ba.
 
Bên cạnh tôi, hiền nội Christina đang đọc một quyển sách.  Mùa xuân đã bắt đầu ở Âu Châu và bây giờ chúng tôi có thể cất những chiếc áo ấm trong xe.  Chúng tôi đã lái xe qua nhiều ngày, trải qua những nơi đã đánh dấu đời sống của chúng tôi (Christina đã đi trên lối mòn của Saint Jame vào năm 1990).  Mặc dù chúng tôi du hành không vội vả, chúng tôi đã dự tính phải đi qua một quãng đường năm trăm cây số chỉ trong vòng một tuần.
 
Nước khoáng.
Người ta nói chuyện, người ta bước đi.
Người ta cũng uống nước khoáng và cà phê của họ.
 
Đấy là cách mà tôi đi hai mươi năm xưa, đến một buổi chiều của tháng bảy hay tháng tám năm một nghìn chín trăm tám mươi sáu.  Nước khoáng, cà phê, người ta nói chuyện và bước đi – nhưng lần này khung cảnh được viết trong dự định trải dài dọc theo Castrojeriz, ngày sinh của tôi đã đến gần, tôi đã đi từ Saint-Jean-Pied-de-Port lâu rồi, và tôi đang ở giữa đường sẽ đưa tôi đến Saint James de Compostella.
 
Tốc độ bước chân của chúng tôi là hai mươi cây số một ngày.
 
Chúng tôi đã nhìn về phong cảnh đơn điệu, người hướng dẫn cũng uống cà phê từ một quán mà dường như chẳng biết xuất hiện từ chốn nào.  Chúng tôi nhìn lại phong cảnh đơn điệu ấy nhưng điều khác biệt là lần này bụi trên sàn đã in những gót giày của chúng tôi.  Đây là cảm nghĩ tạm thời: làn gió sẽ xóa chúng đi trước khi trời sụp tối.
 
Mọi thứ dường như không thật.
 
Chúng tôi đang làm gì ở đây?  Câu hỏi này đã luôn luôn theo chúng tôi, mặc dù nhiều tuần đã trôi qua.
 
Chúng tôi đang tìm kiếm một thanh gươm. Chúng tôi đang hoàn thành một nghi thức mà chúng tôi đã học từ RAM, một dòng tu kín,  điều này không bí mật hay huyền bí gì bên cạnh cố gắng để hiểu biểu tượng ngôn ngữ thế giới.  Chúng tôi đang bắt đầu nghĩ rằng chúng tôi đã bị lừa dối, rằng đòi hỏi tâm linh này không có ý nghĩa gì và chẳng hợp lý chút nào, và rằng có thể điều tốt nhất là trở lại Ba Tây và làm những gì chúng tôi từng làm. 
 
Chúng tôi nghi ngờ sự chân thành của mình trong đòi hỏi này vì nó đưa đến quá nhiều việc làm để tìm kiếm một Đấng Tạo Hóa mà chẳng bao giờ  ngài tự  khai mở, của  sự cầu nguyện đúng giờ, và đặt chân trên những con đường lạ lùng, của sự tuân thủ những kỷ luật, của sự chấp nhận giới điều mệnh lệnh dường như ngớ ngẩn đối với chúng tôi.
 
Đấy là nó: chúng tôi nghi ngờ sự chân thành của mình.  Suốt những ngày này Petrus đã từng nói rằng con đường là cho tất cả,  cho những người bình thường, một ý tưởng thật sự làm chúng tôi chán nản.  Chúng tôi nghĩ rằng tất cả những việc tôi làm đã cho chúng tôi một vị trí riêng biệt trong số ít ỏi an lạc đã đưa đến gần vũ trụ nguyên sơ.  Chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi cuối cùng khám phá rằng tất cả những câu chuyện về  chính giới huyền bí của những người thông tuệ ở Tây Tạng,  của những liều thuốc mầu nhiệm kỳ diệu có thể đánh thức lòng từ bi yêu thương mà trước đây ngay cả không có sự hấp dẫn để hiện hữu, của những nghi thức nơi bất chợt những cánh cửa của tâm linh, Niết Bàn hay Thiên Đàng sẽ tự khai mở, là thật sự.
 
Nhưng chính xác nó đối lập với điều mà Petrus đã từng nói với tôi:  không có “những ai được lựa chọn”.  Tất cả được lựa chọn thay vì họ tự hỏi rằng “chúng ta đang làm gì ở đây?” họ lựa chọn để làm những việc sẽ đánh thức sự nhiệt tình trong con tim, trong tấm lòng của họ.  Cánh cửa của Niết Bàn, Thiên Đàng, hay Tâm linh sẽ được tìm thấy trong những việc làm với nhiệt tâm.  Đấy là thế nào mà lòng từ bi thương yêu được chuyển hóa và đưa lối chúng ta gần với tuệ trí nguyên sơ, với Tạo hóa.
 
Đây là nhiệt tâm mà sẽ kết nối chúng ta với Tâm linh thánh thiện mà không phải là một trăm, một nghìn những kinh điển luận giải cổ xưa.  Nó là lòng tin rằng cuộc sống là một phép mầu cho phép những phép mầu xảy ra, không phải “những nghi thức bí mật” hay “những giới luật nhập môn”.  Trong vắn tắt, nó là quyết định của con người để đi theo những nhân duyên đã biến mình thành một thành phần của nhân loại, không phải là những lý thuyết mà con người đã làm nên chung quanh huyền bí của cuộc sống
 
Và tôi đang ở đây.  Tại giữa chặng đường sẽ đưa tôi đến Saint James de Compostella.  Nếu những việc đơn giản như anh ta nói,  tại sao lại là chuyến mạo hiểm vô vị này?

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

HAI MƯƠI NĂM SAU - PHẦN II
 
22- 04-2006
 
Suốt buổi chiều ở Leon, trong năm xa xôi 1986, tôi vẫn không biết nó là trong  sáu hay bảy tháng tôi sẽ viết một quyển sách về kinh nghiệm của tôi, rằng chàng chăn cừu Santiago đã chiếm ngự tâm hồn tôi để đi tìm kho tàng, rằng một người con gái mang tên Veronika đang chuẩn bị cho mình những viên thuốc và dự định tự ải, rằng Pilar sẽ đến bên bờ sông Piedra và viết, đang khi khóc, trong nhật ký của cô.
 
Tất cả những điều này tôi biết rằng tôi đang bước trên lối mòn buồn cười và đơn điệu này.  Không có máy điện thư-fax hay điện thoại cầm tay, những nơi ẩn trú thì lưa thưa, người hướng đạo của tôi dường như lúc nào cũng cáu kỉnh, và tôi chẳng có cách nào để biết những gì đang xãy ra ở Ba Tây.
 
Tất cả tôi biết là ngay thời điểm này tôi căng thẳng, sợ hải, không thể nói chuyện với Petrus, bởi vì tôi vừa khám phá ra rằng tôi không thể quay lại những gì tôi đã đang làm - ngay cả nếu điều này có nghĩa là sự sút giảm thu nhập hàng tháng của tôi, quay lưng lại với cảm xúc thực tế một cách kiên định và từ một việc mà tôi đã biết rồi, và trong điều mà tôi thông thạo một ít kỷ thuật.  Tôi cần thay đổi, bước tới ước mơ của tôi, một mơ ước dường như đối với tôi là trẻ con, lố bịch, và không thể hoàn thành: để trở thành một người cầm bút một cách bí mật tôi luôn luôn khao khát để trở thành nhưng tôi không đủ can đảm để vươn tới.
 
Petrus đã lấy xong nước khoáng và cà phê của anh ta và yêu cầu tôi trả tiền để chúng tôi có thể tiếp tục cất bước, vì vẫn còn vài cây số cho cuộc hành trình để đến thành phố kế tiếp.  Người ta tiếp tục lướt qua và nói chuyện, đưa một cái nhìn vào hai người đàn ông trung niên,  nghĩ ngợi  làm thế nào có những người kỳ lạ trong thế giới này, luôn luôn sẳn sàng sống lại những quãng thời gian đã chết rồi (* trong năm tôi thực hành chuyến  hành hương, chỉ bốn trăm người đã cất bước trên con đường Saint James.  Trong năm 2005, theo thống kê không chính thức, bốn trăm người đã đi qua mỗi ngày).  Nhiệt độ vào cuối buổi chiều khoảng hai mươi bảy độ C và tôi tự hỏi mình, đến hàng nghìn lần, có phải tôi  đã không có một quyết định sai lầm.
 
Tôi đã không muốn thay đổi chứ?  Tôi không nghĩ như thế nhưng con đường này đang chuyển hóa tôi.  Tôi đã muốn làm sáng tỏ sự huyền bí chứ?  Tôi nghĩ rằng tôi muốn, những con đường này đang dạy cho tôi rằng không có sự bí ẩn, như Giê-su Ki-tô đã một lần nói, không có sự huyền bí nào không khai mở.  Một cách căn bản, tất cả đang xãy ra đến với tôi là ngược lại những gì tôi đã dự đoán.
 
Chúng tôi thức giấc và bắt đầu bước đi trong yên lặng.  Tôi mãi mê trong những suy tư  của mình, trong sự không an toàn của mình và Petrus chắc phải đang tư duy  - Tôi nghĩ - về việc làm của anh ta ở Milan.  Anh ta ở đây bởi  vì trong một phương thức anh ta bị bắt buộc bởi Truyền Thống, và chắc chắn ao ước để thi hành xong chuyến đi bộ này để trở lại những gì anh ta thích làm.
 
Chúng tôi bước đi hầu hết quãng đường vào buổi chiều mà không nói chuyện.  Chúng tôi bị cô lập trong nghĩa vụ quen thuộc của mình.  Saint James de Compostela ở phía trước chúng tôi và tôi không thể tưởng tượng rằng con đường này sẽ đưa chúng tôi đến thành phố này và đến nhiều thành phố khác trên thế giới.  Cả Petrus và tôi đều không biết rằng trong buổi chiều này, trên những đồng bằng của Leon, tôi cũng đang đi bộ đến Milan, thành phố của anh ta, nơi tôi sẽ đến gần mười năm sau, với quyển sách gọi là Câu Chuyện Một Giấc Mơ (Nhà Giả Kim).  Tôi đang bước chân đến với định ước của tôi, vì quá nhiều lần mơ mộng và chối bỏ.
 
Trong một ít ngày tôi sẽ đến một cách chính xác nơi, hôm nay, hai mươi năm sau, tôi viết những dòng này.  Tôi đang bước chân đến những gì tôi luôn luôn muốn, và tôi không tin tưởng cũng không hy vọng rằng cuộc sống của tôi sẽ thay đổi.
 
Nhưng tôi giữ bước chân tiến lên phía trước.  Tiến đến một tương lai xa xôi,  một ít ngày qua một trong những quán nơi hiền nội của tôi đang ngồi đọc một quyển sách, và tôi, đánh máy bài này trong một máy điện toán, rằng trong vài phút nữa sẽ gởi nó qua mạng lưới điện thư đến một tờ báo nơi nó sẽ được phát hành.
 

Tôi đang cất bước hướng tới tương lai - vào buổi chiều tháng tám năm một chín tám sáu.

HAI MƯƠI NĂM SAU:  PHƯỢNG HOÀNG
 
26-04-2006
 
Bước chân trên đường đến Sangtiago hai mươi năm trước, tôi dừng tại Villafranca Del Bierzo.  Một trong những hình ảnh điển hình của  những người bộ hành, Jesus Jato, đã dựng nên một trạm nghĩ cho những người hành hương ở đấy.  Những người đến từ làng xóm kế cận  và, nghĩ rằng Jato là một nhà phù thủy, đã châm lữa đốt nơi này, nhưng anh ta không bị hăm dọa, và cùng với vợ là Maria Carmen anh ta bắt đầu lại tất cả - nơi trở nên được biết như Phượng Hoàng, loài chim đã tái sinh từ trong tro tàn.
 
Jato nổi tiếng vì đã chuẩn bị “nhiệt tình Celtic”, một loại nước uống có cồn nguyên ủy từ Celtic, chúng tôi uống trong một nghi thức, cũng gọi là Celtic.  Trong một buổi chiều lạnh của mùa xuân, tại Ave Fenix có một người Gia Nã Đại, hai người Ý Đại Lợi, ba người Tây Ban Nha, và một người Úc Đại Lợi. Và Jato kể về những việc đã xảy ra đến với tôi vào năm 1986 và tôi chẳng bao giờ có can đảm để kể lại trong “Nhật Ký của một Pháp Sư”, chắc chắn người đọc sẽ không tin nó.
 
“Một tu sĩ địa phương đi ngang đã nói rằng một người hành hương đã đến ngang qua Villafranca buổi sáng nọ và không thể đến được Cebreiro (vị trí kế tiếp trong của bộ hành), vì thế chắc chắn ông ta đã lạc trong rừng”,  Jato kể.  “Tôi đã đi tìm kiếm và chỉ thấy ông ta vào lúc hai giờ trưa, đang ngũ trong một hang động.  Đấy là Paulo.  Khi tôi đánh thức,  ông ta đã phàn nàn: ‘Tôi không thể ngũ dù chỉ một giờ trên con đường này chứ?’  Tôi giải thích rằng ông ta không thả hồn theo giấc mộng chỉ một giờ; mà ông ta đã ở đấy  hơn một ngày trời.”
 
Tôi nhớ lại y như nó là hôm qua:  tôi cảm thấy mệt nhọc, suy nhược, và phiền muộn thế là tôi quyết định dừng lại một chốc, đến một hang động và nằm xuống trên nền.  Khi tôi mở mắt và thấy ông bạn, tôi chắc rằng chỉ vài phút trôi qua, bởi vì tôi ngay cả chẳng di chuyển một phân nào.  Cho đến hôm nay, tôi chẳng biết chính xác sự việc đã xảy ra thế nào, tôi cũng không tìm kiếm bất cứ một sự giải thích nào – Tôi học để sống với huyền bí.
 
 
Tất cả chúng tôi uống “nhiệt tình Celtic”, và cùng phụ họa với Jato la lên “wooh!” trong khi anh ta nói những câu của tiền nhân.  Lúc kết thúc một cô gái Gia Nã Đại đã đến bên tôi.
 
-Tôi không phải là loại người đang đi tìm kiếm lăng mộ những vị thánh, những con sông thiêng, và những nơi của phép lạ xuất hiện. Đối với tôi, làm một cuộc hành hương là kỷ niệm.  Cha tôi và và em tôi chết khi còn trẻ, cả hai đều bị nhồi máu cơ tim, và có thể tôi cũng có thiên hướng đấy.
 
“Vì thế tôi có thể lìa bỏ đời sống này một cách sớm hơn, tôi phải biết nhiều thật nhiều những gì trên thế giới mà tôi có thể biết và thưởng thức hạnh phúc an lạc mà tôi đáng được hưởng.  Để luôn đón nhận tình yêu thương bất cứ khi nào nó đi ngang qua lối mòn của đời tôi.  Để sống từng giây phút và chẳng bao giờ dừng lại bất cứ điều gì có thể làm tôi vui vẻ an lạc.
 
Khi mẹ tôi chết, tôi hứa với chính mình là vui tươi an lạc mỗi khi mặt trời mọc.  Tôi nhìn đến tương lai nhưng chẳng bao giờ hy sinh phút giây hiện tại.
 
Tôi nhớ vào năm 1986, khi tôi cũng từ bỏ mọi thứ một bên để làm một chuyến hành trình mà cũng đã thay đổi đời tôi.  Lúc ấy nhiều người đã bình phẩm chỉ trích tôi, cảm thấy đó là điên rồ - hiền nội tôi là người duy nhất đã cho tôi sự hổ trợ mà tôi cần thiết.  Cô bé Gia Nã Đại nói với tôi rằng điều ấy đã xãy ra giống như thế đối với cô, và đưa tôi một tài liệu mà cô mang theo:
 
"Đây là một phần bài diễn thuyết của Tổng thống Hoa Kỳ Theodore Roosevelt, đã đọc tại trường Đại Học Sorrbonne ở Ba Lê vào ngày 23 tháng tư năm 1910."
 
Tôi đọc những gì trên tờ giấy:
 
"Người phê bình chỉ trích chẳng nói lên bất cứ điều gì: người ta chỉ điểm ngón tay buộc tội hay tố cáo tại thời điểm quyết liệt chịu đựng một sự thất bại, hay khi họ liên lụy vào một sự sai trái.  Công trạng hay sự vẻ vang đến với những ai trong vũ đài hoạt động,  gương mặt họ lấm đầy cát bụi, mồ hôi và máu, chiến đấu một cách can trường.
 
Sự vẻ vang đi với những ai vướng phải sai lầm,  họ thất bại nhưng từng li từng tí họ nhận ra những điều đúng đắn, bởi vì chẳng có tác động nào mà không có sai sót.  Người ấy biết sự nhiệt tâm tuyệt diệu, và cống hiến sâu thẳm, và dành năng lượng của mình cho những gì có giá trị, và không phí công vô ích.  Đấy là một người chân chính, một người đúng nghĩa, một người trong nguyên lý tột bậc sẽ biết chiến thắng và chinh phục, và trong giả thuyết tồi tệ nhất sẽ thất bại, tuy thế ngay cả trong sự thất bại của mình người ấy là vĩ đại, là một bậc đại nhân, bởi vì người ấy đã sống can đảm và đứng bên trên những tâm hồn tư duy bé nhỏ, những người chẳng bao giờ biết chiến thắng hay thất bại.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

HAI MƯƠI NĂM SAU: CON ĐƯỜNG HUYỀN THOẠI
 
29-04-2006
 
Du hành trên con đường đến Saint James de Compostela trong năm 2006, hai mươi năm sau khi lần đầu tiên (và duy nhất) của tôi hành hương trên đôi chân, tôi nhớ một vài câu chuyện chúng tôi đã nghe trên cuộc hành trình.  Mỗi câu chuyện theo những đề tài có nhiều phiên bản, nhưng tôi đã chọn những điều mà tôi cảm thấy hứng thú nhất.
 
-          Sự Khai Sinh của Thành Phố
 
Một trong nhiều huyền thoại kể về Thánh Tông Đồ James đi đến một tỉnh trử tình thuộc bán đảo Tây Ban Nha để truyền bá Thánh Kinh.  Khi  trở lại Jerusalem, ông đã bị xử trảm.
 
Hai môn đệ của ông là Athanasius và Theodore, để thi hài còn lại của ông trên một chiếc thuyền không có bảnh lái và dong buồm ra khơi trong một cơn bảo biển, hướng đi chỉ do luồng gió đưa lối.  Cuối cùng họ đến cùng nơi mà James đã từng giảng dạy những lời của Giê-Su.  Nơi ấy những môn đệ đã chôn cất thi hài ông.
 
Thời gian trôi qua cho đến một hôm một người chăn cừu tên Pelayo chứng kiến một trận mưa của những ngôi sao trãi khắp cánh đồng trong nhiều ngày.  Với trận mưa này hướng đạo, anh ta đến nơi ba  lăng mộ điêu tàn của James và hai môn đệ.  Vua Alfonso đệ nhị đã xây dựng một Thánh đường nơi ấy - "Campus Stellae" (Cánh đồng của ngôi sao) - và cuộc hành hương bắt đầu.  Thời gian trôi qua tên La Tinh đã thay đổi dần dần cho đến khi nó trở thành Compostella.
 
-         Biểu Tượng Vỏ Ốc
 
Vào ngày chiếc thuyền chở thi hài của James cập bến Galicia, một trận bảo đe dọa ập vào dãy đá dọc bờ biển.
 
Một người đàn ông đi ngang qua thấy khung cảnh và cưỡi ngựa xông ra biển cố gắng để giúp những ngươi thủy thủ; nhưng ông ta cũng trở thành nạn nhân của trận cuồng phong và bắt đầu sắp chết đuối.  Tin rằng  tất cả sẽ mất mạng, ông ta cầu xin thiêng liêng gia ân cứu độ linh hồn của họ.
 
Ngay lúc ấy cơn bảo dịu dần và cả con thuyền cùng người kỵ sĩ được đẫy nhẹ vào bờ.  Nơi ấy môn đồ Athanasius và Theodore chú ý rằng áo quần người kỵ sĩ được bao phủ với một loại vỏ ốc “scallop”.
 
Để tỏ lòng tôn kính hành động anh hùng, vỏ ốc này trở nên biểu tượng của con đường, và khách hành hương có thể tìm thấy trong những tòa nhà dọc theo suốt con đường, trên những cây cầu, đài kỷ niệm, và đặc biệt trên ba lô của những khách hành hương.
 
-         Cố Gắng Đánh Lừa Định Mệnh
 
Trên đường đến Galicia trong cuộc Thánh chiến (chiến tranh tôn giáo kết thúc với việc người Tây Ban Nha đẩy người Ả Rập ra khỏi bán đảo Tây Ban Nha), Hoàng Đế Charlesmagne đối diện với một lực lượng phản bội gần Monjardin.  Trước chiến trận, vua cầu nguyện đến Thánh James, và ngài cho biết tên 140 chiến binh sẽ chết trong trận này.  Charlesmagne để những chiến binh này ở lại trại và hướng đến chiến trường.
 
Vào buổi xế chiều hôm ấy, chiến thắng mà không mất đi một chiến binh nào, vua trở về và khám phá ra rằng trại binh đã bị bốc cháy và 140 người lính ấy đã chết.
 
-         Cánh Cổng Vinh Quang
 
 
Trên đường đến Saint James de Coompostela, khách du hành phải tuân theo một loạt những nghi thức, bao gồm cả việc đặt bàn tay mình trên một chiếc cổng tuyệt đẹp tại phía cửa trước của Thánh Đường.  Huyền thoại xây dựng lên công trình nghệ thuật được vua Ferdinand đệ nhị giao phó đến một người thợ thủ công tên Mathew  vào năm 1187.
 
Sau nhiều năm Mathew làm việc với đá cẩm thạch, và ngay cả điêu khắc nên pho tượng chính mình quỳ gối ở trung tâm công trình.
 
Khi Mathew kết thúc công việc, dân chúng của thành phố quyết định chọc thủng đôi mắt của ông ta để ông không thể làm nên một công trình diệu kỳ như thế bất cứ nơi nào khác trên thế giới.

 

DÔNG BẢO ĐANG ĐẾN GẦN
 
O2-05-2006
 
Tôi biết rằng dông bảo đang đến gần bởi vì tôi thấy nó đang xảy ra từ xa, tôi thấy những gì đang xảy ra ở chân trời.  Dĩ nhiên sự sáng suốt giúp đở một ít; buổi chiều buông xuống điểm trên làn mây bao phủ.  Tôi cũng có thể thấy  sự rực rở sáng chói của những tia sấm chớp.
 
Không có một tiếng động. Làn gió cũng không thổi mạnh hơn hay yếu hơn trước đấy.  Nhưng tôi biết rằng dông bảo đang đến gần bởi vì tôi quen thuộc với cái việc quán sát chân trời.
 
Tôi dừng lại không bước đi nữa – không có gì hấp dẫn hơn hay kinh khủng hơn việc nhìn dông bảo đang tiến tới gần.  Ý nghĩ đầu tiên trong tâm tư tôi là để tìm một nơi trú ẩn – nhưng điều này có thể bị nguy hiểm.  Nơi trú ẩn có thể là một loại bẩy rập nào đấy – trong một chốc làn gió sẽ bắt đầu thổi và hắn có thể đủ mạnh để thổi tung nóc nhà, bẻ gảy cành cây, phá hủy những dây điện cao thế.
 
Tôi nhớ một ông bạn già, người đã dành thời kỳ thơ ấu ở Normady và chứng kiến sự đổ bộ của quân đội đồng minh trên vùng đất Pháp bị Phát xít chiếm đóng.  Tôi sẽ chẳng bao giờ quên lời anh ta:
 
“Tôi thức dậy và ở chân trời đầy những tàu chiến.  Trên bờ biển kế cạnh nhà tôi, lính Quốc Xã cũng đang suy tư với cảnh tượng ấy.  Nhưng sự việc làm khiếp sợ tôi nhất là sự im lặng. Sự hoàn toàn im lặng ấy đứng trước một sự sống hay chết của chiến trận.”
 
Nó giống như sự yên lặng đang bủa vây tôi bây giờ. Từng li từng tí nó bị thay thế bởi những tiếng động – rất nhẹ nhàng – của làn gió hiu hiu trong những cánh đồng bắp  chung quanh tôi.  Áp suất đang thay đổi.  Dông bảo đang đến gần hơn, và sự im lặng đang được thay thế một cách chậm rãi bằng  tiếng xào xạc mềm mại của lá cây.
 
Tôi đã từng thấy nhiều cơn dông bảo trong cuộc sống của tôi.  Hầu hết chúng đưa tôi đến sự ngạc nhiên, vì thế tôi đã học – và một cách rất nhanh chóng – để nhìn xa hơn, để thấu hiểu rằng tôi không thể kiểm soát thời gian, để thực hành nghệ thuật của kiên nhẫn, để tôn trọng sức mãnh liệt cuồng nộ của thiên nhiên.  Những sự việc không luôn luôn xảy ra theo cách mà tôi muốn chúng phải có, vì thế tốt hơn cho tôi là phải quen với nó.
 
Nhiều năm trước đây, tôi đã viết ca từ của một bản nhạc nói rằng “tôi đã mất sự sợ hãi của mình với cơn mưa bởi vì mưa, trở lại mặt đất, mang những thứ từ không gian”. Tốt nhất là chế ngự sự sợ hãi của một người.  Tôi cần giá trị những gì tôi viết, và cuối cùng thấu hiểu nó, ngay cả một cơn bảo khủng khiếp nhất cũng sẽ qua đi.
 
Gió đang tăng tốc độ. Tôi đang ở giữa đồng trống;  ồ cây cối đang ở chân trời, tối thiểu một cách lý thuyết, nó sẽ thu hút sấm sét.  Làn da tôi không thấm nước nhưng áo quần tôi có thể bị ướt sũng.  Vì thế tốt nhất là vui hưởng cảnh tượng này hơn là kiếm một nơi trú ẩn.
 
Nữa giờ nữa trôi qua.  Ông tôi là một kỷ sư, thích dạy tôi về những định luật vật lý khi chúng tôi nô đùa:  “Sau khi con thấy một tia chớp, đếm từng giây cho đến khi nghe tiếng sấm, rồi thì nhân chúng lên với 340 mét, đấy là vận tốc của âm thinh.  Thế cho nên tôi tôi lúc nào cũng biết khoảng cách của một trận bảo.”  Nó có hơi phức tạp nhưng trải qua nhiều năm tôi đã quen với việc làm này: bây giờ cơn dông tố cách tôi hai cây số.
 
Vẫn có một vài sự rõ ràng rằng làm sao tôi có thể thấy những lớp mây mà phi công máy bay gọi là CB – mây tích.  Hình dạng như cái đe, giống như người thợ rèn đang nện búa trong bầu trời, rèn những thanh gươm để làm thánh thần giận dữ, phía trên thành phố.
 
Tôi thấy dông tố tiến gần đến.  Giống như bất cứ cơn dông bảo nào, nó mang đến tàn phá – nhưng cùng lúc nó tưới mát những cánh đồng, và tuệ trí thiêng liêng từ thượng giới giáng xuống với cơn mưa.  Giống như bất cứ cơn dông tố nào, nó sẽ qua đi.  Càng dữ dội nó càng qua nhanh hơn.
 
Chuyến hành trình này đã rót đầy vào tâm hồn tôi với những kinh nghiệm thích thú, một trong những khoảnh khắc nhiệm mầu nhất đến mỗi đêm khi đọc những dòng này, tôi chẳng bao giờ nghỉ mình đơn độc trong chuyến hành trình trên lối mòn này.  Cảm ơn tất cả đã hổ trợ bằng những lời nói hay ý tưởng mà bây giờ khắc sâu trong tim tôi.

 

HAI MƯƠI NĂM SAU: PHẢI HAY TRÁI?
06-05-2006
 
Tôi đến tại Santiago de Compostela, lần này bằng xe hơi, để kỷ niệm chuyến hành hương hai mươi năm trước.  Khi tôi ở tại Puente La Reina, tôi có ý tưởng tổ chức một buổi ký tặng sách mà không tổ chức phức tạp: chỉ gọi đến thị trấn kế nơi chúng tôi sẽ nghĩ lại đêm, yêu cầu họ để thông báo trước hiệu sách địa phương, và tôi đến đấy vào thời điểm đã hẹn.
 
Nó đã xảy ra thật tuyệt vời tại những thôn làng bé nhỏ, nhưng nó thật sự cần phải có thêm một ít tổ chức tại những phố thị lớn, như chính tại Santiago de Compostela.  Tôi thích thú với những buổi gặp gở không nằm trong chương trình này;  tôi tìm thấy rằng những việc làm của yêu thương là biểu hiện tốt nhất của tinh thần ứng biến tức thời.
 
Santiago bây giờ ở trước mặt tôi, với Đại Tây Dương chỉ vài mươi cây số xa hơn.  Mặc dù thế , tôi quyết định tiến tới với buổi ký tặng sách buổi chiều hôm ấy mà không có tổ chức trước, vì dự tính của tôi là dành chín mươi ngày xa nhà.
 
Và vì tôi không có ý định vượt qua đại dương ngay lúc này, tôi nên đi về phía phải (Santander, vùng Basque) hay phía trái (Guimaraes, Bố Đào Nha)?
 
Tốt hơn là để số phận quyết định: tôi cùng hiền nội vào một quán nước và hỏi một người đàn ông đang uống cà phê: phải hay trái?  Anh ta nói với một vài thuyết phục rằng chúng tôi nên đi về phía trái -  có lẻ nghĩ là chúng tôi đang liên hệ đến những đảng phái chính trị.
 
Tôi gọi điện thoại đến người Bố Đào Nha phụ trách xuất bản của tôi.  Anh ta không hỏi tôi có điên không, cũng không phàn nàn về tin tức vào phút chót.  Hai giờ sau anh ta gọi lại tôi và nói rằng anh đã liên lạc với đài truyền thanh địa phương ở Guimaraes và Fatima và rằng trong hai mươi bốn giờ tôi có thể gặp gở những độc giả của tôi ở những thành phố ấy.
 
Mọi việc đã diễn ra tốt đẹp.
 
Và ở Fatima, như thông báo, tôi đã nhận một tặng phẩm từ những người hiện diện tại buổi ký tặng sách – tác phẩm của một tu sĩ Phật giáo, Thiền Sư Nhất Hạnh, với nhan đề “Đường Dài Để Vui”.  Từ lúc ấy trở đi, trước khi tôi tiếp tục chín mươi ngày du hành này xuyên qua thế giới, mỗi buổi sáng để đọc những từ ngữ thông tuệ của Thiền Sư Nhất Hạnh, những điều tôi đã sơ lược sau đây:
 
1-Tôi đã đến rồi.  Vì thế, cảm thấy vui sướng trên mỗi bước chân và không lo lắng về những thứ mà mình vẫn phải đối diện.  Chúng ta chẳng có gì trước chúng ta, chỉ một con đường để du hành với mỗi khoảnh khắc để  vui tươi.  Khi chúng ta thực tập thiền hành, chúng ta luôn luôn đang đến, ngôi nhà chúng ta là là giây phút hiện tại, và không có gì hơn.
 
2- Vì lý do ấy, luôn luôn mĩm cười trong khi bạn cất bước,  ngay cả nếu tôi phải thúc đẩy nó một ít và cảm thấy buồn cười.  Quen thuộc với mĩm cười và cuối cùng mình sẽ an lạc.  Đừng ngại phô bày sự toại nguyện của mình.
 
3- Nếu nghĩ rằng an lạc và hạnh phúc luôn luôn ở phía trước, mình sẽ chẳng bao giờ tìm được cách để đạt đến được.  Cố gắng để hiểu rằng cả hai là kẻ đồng hành trên bước đường của mình.
 
4- Khi bước đi, mình đang đang nâng niu và vinh danh mặt đất. Cùng một cách như thế, mỗi bước chân là mình đang cố gắng để cân bằng cơ thể và tâm hồn mình. Thông hiểu mối quan hệ này và cố gắng để tôn trọng nó – nguyện cho từng bước chân của mình vững vàng như một con sư tử, sự quý phái của một con cọp và thái độ đưởng hoàng của một vị hoàng đế.
 
5- Chú ý những gì đang xảy ra chung quanh mình.  Và tập trung vào hơi thở của mình – điều này sẽ giúp mình thoát khỏi những khó khăn và lo âu đang cố gắng đi theo với mình trên hành trình.
 
6- Khi bước đi, không phải chỉ mình đang di chuyển, nhưng mà là tất cả các thế hệ quá khứ và tương lai.  Trong điều được gọi là thế giới “thực tại”, thời gian là sự đo lường, nhưng trong thế giới chân thực không có gì hiện hữu hơn là giây phút hiện tại.  Hoàn toàn tỉnh thức rằng mọi thứ đã xảy ra và mọi thứ sẽ xảy ra là trong từng bước chân của mình.
 
7- Hãy hạnh phúc với chính mình.  Thực tập thiền hành một sự gặp gở lập tức với chính mình, chẳng bao giờ là một sự hành xác để đi tìm một phần thưởng.  Nguyện cho nơi mình đặt chân xuống luôn luôn được đơm hoa kết trái.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

DU HÀNH DỊ BIỆT
 
09-05-2006
 
Tôi nhận thức điều ấy rất sớm, đối với tôi, du hành là con đường tốt nhất để học hỏi.  Tôi vẫn có một tâm hổn hành hương, và tôi nghĩ rằng tôi sẽ ghi nhận và kể lại những kinh nghiệm tôi đã học, và hy vọng rằng chúng có thể đem đến những lợi ích thiết thực cho những người hành hương khác như tôi.
 
1-Tránh những viện bảo tàng.  Điều này có thể dường như một lời chỉ dẫn vô lý, nhưng hãy nghĩ về nó một ít: nếu ta đến một thành phố ngoại quốc, phải chăng hấp dẫn hơn để đi tìm những gì hiện tại hơn là quá khứ?  Chỉ là người ta cảm thấy nghĩa vụ, hay thừa nhận rằng nên đến những viện bảo tàng bởi vì họ học lúc bé con là du hành là để tìm kiếm hay khám phá những loại hình văn hóa như thế.  Rõ ràng viện bảo tàng là quan trọng, nhưng chúng đòi hỏi thời gian và tính khách quan – chúng ta cần biết những gì chúng ta muốn xem ở đấy, trái lại chúng ta sẽ ra đi với một cảm giác đã thấy một ít thứ thiết yếu thực sự, ngoại trừ rằng chúng ta không thể nhớ chúng là những thứ gì.
 
2-Dành thời gian ở những quán “bar”.  Quán rượu, tiệm nước là những nơi mà đời sống phố thị phơi bày chính nó, không phải ở những viện bảo tàng. Qua những hàng quán không có nghĩa là những hộp đêm, câu lạc bộ buổi tối, nhưng là những nơi mà những người bình dân thông thường đi đến, uống một ly trà, một tách nước, một cốc cà phê, một chung rượu, ngắm trời mây mưa nắng, và luôn luôn sẵn sàng cho một buổi tán gẩu.  Mua một tờ báo và thích thú nhìn dòng người trôi chảy lại qua.  Nhưng như thế là ngớ ngẩn, nếu ai đấy mở lời gợi chuyện, hãy tham dự vào:  chúng ta không thể thưởng thức, phán xét vẻ xinh đẹp, mỹ miều của một con đường đặc thù nào mà chỉ bằng việc nhìn vào cánh cổng.
 
3- Hãy cởi mở.  Một hướng dẫn viên du lịch tuyệt hảo là những ai sống tại nơi ấy, biết mọi thứ về nó, và tự hào về nơi họ sinh sống, nhưng không làm cho một đại lý môi giới.  Hãy đến những con đường, lựa những người mà chúng ta muốn nói chuyện với họ, và  hỏi họ về một vài thứ ( Thánh đường, Tu viện, Bưu điện,… ở chỗ nào?)  Nếu không có gì xảy ra, hãy cố gắng với những người khác -  Tôi bảo đảm rằng vào cuối ngày chúng ta sẽ tìm ra cho chính mình một người hướng đạo tuyệt vời.
 
 
4- Cố gắng du hành đơn độc hay - nếu chúng ta đã kết hôn - thì đi với người phối ngẫu của mình.  Nó sẽ vất vả hơn, không ai ở đấy để lo lắng cho mình, nhưng chỉ trong cách này chúng ta mới có thể thật sự bỏ lại sau lưng xứ sở của chính mình.  Du hành với một nhóm người là  một phương thức hiện diện trong một xứ lạ trong khi nói chuyện bằng ngôn ngữ mẹ đẻ, làm bất cứ gì trưỡng nhóm hướng dẫn để làm, và hứng thú hơn khi chuyện trò trong nhóm tại  nơi mà chúng ta thăm viếng.
 
5- Đừng so sánh.  Đừng so sánh với bất cứ điều gì - giá cả, điều kiện vệ sinh, phẩm chất đời sống, phương tiện di chuyển, không gì cả!  Chúng ta không du hành để chứng tỏ rằng chúng ta có một đời sống tốt hơn kẻ khác - ý định của chúng ta là để tìm hiều đời sống của những kẻ khác, những người ấy có thể dạy chúng ta những gì, người ta đối phó với những điều thực tế bình thường và những điều khác thường thế nào.
 
6- Biết rằng mọi người cũng hiểu mình.  Ngay cả nếu chúng ta không nói được ngôn ngữ địa phương, đừng sợ hải: tôi đã từng ở nhiều nơi mà tôi hoàn toàn không thể giao tiếp bằng lời nói, và tôi luôn luôn tìm thấy sự giúp đở, hướng dẫn, lời cố vấn thiết thực,và ngay cả bạn khác phái.   Có những người nghĩ rằng nếu họ du hành đơn độc, họ sẽ nằm đường và lạc lối mãi mãi.  Hãy nhớ mang theo địa chỉ của khách sạn trong túi và - nếu điều tệ hại xãy ra - gọi một chiếc taxi và đưa địa chỉ của khách sạn cho tài xế.
 
7- Đừng mua sắm nhiều quá.  Tiêu xài tiền của mình trên những thứ mình không phải mang theo: vé cho một cuộc giải trí, một chuyến đi, hay nhà hàng ăn uống.  Ngày nay,với nền kinh tế toàn cầu và Internet, chúng ta có thể mua bất cứ thứ gì mình muốn mà không cần phải trả thừa tiền cước hành lý.
 
8- Đừng cố gắng để xem thế giới trong một tháng.  Tốt hơn là ở lại một phố nhỏ trong vòng vài ngày hơn là viếng thăm năm thành phố trong vòng một tuần.  Một thành phố như một mụ phù thủy thất thường: cần có thời gian để bị quyến rũ và phơi bày bà ta hoàn toàn.
 
10- Một chuyến du hành là một cuộc mạo hiểm.  Henry Miller thường nói rằng nó quan trọng hơn nhiều để khám phá một thánh đường mà chẳng ai từng nghe về nó hơn là đến La Mã để cảm thấy được gia ân khi viếng thăm giáo đường Sistine với hai trăm nghìn người khách du lịch khác gầm vang trong tai mình.  Bằng tất cả mọi ý nghĩa đi đến giáo đường Sistine, nhưng cũng hãy thả rong trong những đường phố, khám phá những lối đi, ngõ phố, và hành lang, kinh nghiệm sự tự do với cái nhìn cho một vài thứ - thật là những gì chúng ta không biết - nhưng nó, nếu mình tìm thấy, sẽ - chúng ta có thể chắc là - thay đổi cuộc sống chúng ta.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

HAI MƯƠI NĂM SAU: THỊ XÃ - PHỐ NHỎ - PHỐ LỚN
 
12-05-2006
 
Tôi đã từng tản bộ xuyên qua những thị xã, thành phố nhỏ, thành phố lớn như tôi đã từng tản bộ qua nhiều phố thị khác trên thế giới này, và tôi thấy những khung cảnh giống nhau: một người  đàn ông bước đi và nói chuyện trên điện thoại cầm tay, và một đứa bé chạy đuổi theo chiếc xe buýt, một bà mẹ đẩy chiếc xe tay, một đôi uyên ương hôn nhau trong công viên, những đứa trẻ con chơi đá bóng trong một bãi trống, những thánh đường, tu viện, đèn tín hiệu giao thông, những bảng quảng cáo.  Tôi đứng và chờ đợi cùng với một nhóm người để băng qua đường, ngắm nhìn những đài kỷ niệm mà luôn luôn  biểu hiện cho những con người vĩ đại với tư tưởng thâm sâu, gánh nặng thế giới trên đôi vai của họ.
 
Tôi đã xuyên qua những phố thị nơi mà tôi không thể nói được bằng ngôn ngữ bản địa, nhưng có điều gì khác biệt? Trong những phố thị càng lớn thì con người càng ít nói chuyện với nhau, thậm chí không ai nói chuyện với nhau - mọi người bị chìm ngập trong những vấn đề của họ, luôn luôn vội vả.  Và nếu họ đang ngồi ở những công trường,  hay chờ đợi xe buýt, bất cứ ai đến gần bị xem như một mối đe dọa.  Những người lạ mặt là đáng ngờ, chúng ta được dạy từ tấm bé, và chúng ta nhớ điều ấy trọn cuộc đời của chúng ta.  Chẳng kể là họ khốn cùng hay cô độc như thế nào, họ cần chia sẽ niềm vui của một sự chiến thắng hay nổi buồn ngột ngạt bao nhiêu, tốt hơn và an toàn hơn là duy trì sự yên lặng.
 
Mặc dù thế, tôi đi đến những ai đấy: chúng tôi không nói một ngôn ngữ thông thường.  Tôi cố gắng với người thứ hai, rồi người thứ ba, cho đến một người đàn ông - trong vội vả, giống như những người khác - trả lời câu mà tôi muốn hỏi, câu trả lời mà tôi có thể luôn luôn đoán là:
 
- "Ai là người đã được đặt tên cho con đường này?"
- "Tôi chẳng hề biết tí gì.  Ông lạc đường à?"
 
Tôi đáp rằng tôi biết khách sạn của tôi ở chỗ nào và cảm ơn ông ta.  Trên hầu hết những đường phố trong thị trấn tôi ở tôi cũng sẽ trả lời tương tự: tôi không biết nhân vật đã được vinh dự đặt tên cho con đường. Vinh quang của thế giới là nhất thời, như Paul đã nói ở một trong những vần thơ của sứ đồ.
 
Tôi tản bộ qua thành phố, nơi mà cách hơn mười nghìn cây số từ nơi cư xá của tôi, nhưng chỉ điều khác biệt là khung cảnh của biển cả.  Trong mọi thứ khác, mọi phố thị giống nhau từng thứ  này đến thứ khác, và tôi tự hỏi mình đã làm gì sau hơn hai tháng trên bước đường du hành.  Tôi quyết định tổ chức kỷ niệm đệ  nhị thập chu niên cuộc hành hương của tôi đến Santiago de Compostela với cuộc hành trình chín mươi ngày, du hành trong bất cứ phương hướng nào làn gió đưa tôi đi, chấp nhận một vài buổi gặp  gở chuyên môn vì nó sẽ bảo vệ tôi khỏi những cám dỗ mà ngay tại mỗi khoảnh khắc này lôi cuốn tôi với một năng lực mãnh liệt: về nhà đi cưng.  Tôi đã có một quyết định sai lầm chứ, tôi có quá cấp tiến không?  Tôi quay lại đường về khách sạn, một lần nữa tôi sẽ thu xếp hành trang, nói lời chia tay một lần nữa với bè bạn tôi, vượt qua tất cả những kiểm soát bảo vệ tại phi trường, và di chuyển tới một phố thị khác nơi mà hầu như những thứ giống nhau chờ đợi tôi.
 
Tôi vào phòng mình, mở máy điện toán và vào trang blog tôi đã tạo nên trong chuyến hành trình này.  Độc giả gởi lời bình luận của họ, và một trong số ấy dường như phỏng đoán những gì tôi cảm nhận hôm nay, bởi vì anh ta kể câu chuyện sau đây:
 
"Ngày xửa ngày xưa, có một người nghèo những rất can đảm tên là Ali.  Anh ta  làm việc cho Ammar, một ông lão thương gia  giàu có.  Một đêm mùa đông ông cụ Ammar nó: "không ai có thể ở qua một đêm như thế này trên đỉnh một ngọn núi mà không có chăn mền hay thực  phẩm.  Nhưng anh cần tiền, và nếu anh có thể làm như thế, anh sẽ nhận một phần thưởng xứng đáng.  Nếu anh không thể, anh sẽ phải làm việc trong ba mươi ngày không công".  Ali trả lời:  "ngày mai  tôi sẽ thử điều này".  Nhưng khi rời cửa hiệu, anh ta thấy một ngọn gió thực sự băng giá đang thổi và trở nên sợ sệt, thế là anh ta quyết đinh hỏi người bạn thân, Aydi, có phải mình điên rồ khi nhận lời đánh cuộc này.  Sau khi suy nghĩ một lúc, Aydi trả lời:  "tôi sẽ giúp anh.  Ngày mai, khi anh ở trên đỉnh núi, nhìn về phía trước. Tôi sẽ ở trên đỉnh núi cạnh bên núi của anh, nơi tôi sẽ dành cả đêm với một đống lửa vì anh.  Anh sẽ nhìn vào lửa và nghĩ về tình bạn của chúng ta - nó sẽ giữ anh ấm áp.  Anh sẽ xoay sở được, và sau đấy tôi sẽ yêu cầu anh một vài thứ đáp lại cho việc này."  Ali chiến thắng cuộc thử thách, nhận được tiền, và đi đến nhà người bạn: "anh nói với tôi là anh cần đền trả gì đấy."  Aydi nắm lấy vai của Ali và nói: "Vâng, nhưng nó không phải là tiền.  Hãy hứa với tôi rằng nếu bất cứ khi nào một làn gió giá buốt thổi qua đời tôi, anh sẽ đốt lửa của tình bạn cho tôi."
 
Độc giả kết thúc lời bình luận của ông ta:  "bất cứ khi nào ông cũng có thể ở trong khoảnh khắc này, cảm ơn cho sự đền trả cho chúng tôi bằng một sự viếng thăm.  Khi nào ông trở lại xứ sở của chúng tôi, ngọn lửa của tình thân hữu sẽ luôn luôn được đốt lên cho ông."
 
Và mặc dù niềm cô đơn của hành trình vẫn ở đây trong tâm hồn tôi, bây giờ tôi hiểu hơn về những gì tôi đang làm ở đây.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

HAI MƯƠI NĂM SAU: ĐẤY LÀ ODESSA!
 
15-05-2006
 
Vào giữa mùa đông, Nữ Hoàng Catherine Đệ Nhất của Nga nhận vài thùng cam tươi.  Với một lời ghi chú nói rằng chúng đã đến từ một cảng xa xôi, một phần  Đế Quốc của Bà.  "Hãy xem những gì chúng tôi có thể làm; nhưng chúng tôi cần sự giúp đở của Bà để phát triển".  Cảm động, Nữ Hoàng của toàn Nga gời một số tiền khổng lồ vì thế cảng này có thể phát triển rộng lớn hơn.
 
Thực tế những quả cam đã được mang đến từ  một quốc gia khác băng qua Hắc Hải.  Không nói dối gì cả, nhưng bức thư ngắn cũng không nói hoàn toàn sự thật.  Nhưng,  tôi đã hiểu chẳng bao lâu khi tôi đặt chân đến đấy, tiếp tục 90 ngày hành hương và tôi dự định thực hiện mà không thay đổi mục tiêu, câu mà người ta thường nghe nhất trong thành phố là:  "Đấy là Odessa!"
 
Khi tôi quyết định thực hiện hành trình này, tôi biết rằng tôi sẽ cần có ít nhất một văn phòng ủy thác một tuần.  Điểu ấy sẽ giúp tôi cưỡng lại sự cám dỗ gián đoạn hành trình nữa chừng và trở lại Ba  Tây trước thời gian đã định.  Trong trường hợp này, tôi chấp nhận đến Ukraine theo lời mời của chính phủ, đến diễn đàn tổ chức kỷ niệm lần thứ 20  thảm họa nguyên tử Chernobyl.  Sự kiện chỉ diễn ra vào một buổi trưa, và vì làn gió đang đưa tôi đến Ukraine tôi quyết định ở đấy một tuần nữa.  Khi người ta hỏi là tôi muốn làm gì, tôi giải thích rằng tôi đang sắp đặt những buổi gặp gở "bất ngờ" với những độc giả của tôi, thông thường chỉ thông báo cho họ biết trước một hay hai ngày.  Và nơi nào sẽ diễn ra cuộc gặp gở?
 
"Odessa," tôi trả lời.
 
Mọi ngừoi dường như rất ngạc nhiên.  Tại sao là Odessa?  Tôi trả lời rằng tôi đã từng gặp Sergey Kostin, người có một đề án được lựa chọn bởi Tổ chức Schwab  (tôi ở trong Hội đồng Giám đốc của họ).  Tại cuộc gặp gở xãy ra ở Davos (Tổ chức được liên kết với Diễn đàn Kinh tế Thế giới), tôi rất ấn tượng với người Ukraine ấy, dù chẳng thể nói một tiếng Anh nào, đã đạt mục tiêu để  trình bày đề án của ông ta và làm cảm kích những thương gia thường lui tới Davos.  Sergey cố nài nỉ rằng tôi nên đến thăm viếng thành phố của ông;  vì tôi đang được hướng dẫn bởi những thôi thúc và  tín hiệu, tôi cảm thấy rằng thời điểm đã đến.  Theo một truyền thống đã bắt đầu ở Puente la Reina, tôi yêu cầu người  phát hành sách địa phương tổ chức một buổi tiệc ký tặng sách cho 50 người được lựa chọn bằng việc bốc thăm.
 
Một người bạn cho tôi mượn phi cơ của anh ta.  Khi chúng tôi hạ cánh, người đại diện của tôi ở Nga yêu cầu cho xem thiệp mời đến dự tiệc chỉ để bảo đảm mọi thứ trôi chảy tốt lành.  Tôi thấy một cái nhìn sợ hải trong mắt cô ta.
 
"Nhưng không có ngày tháng, không địa điểm, không thời giờ!"
 
"Đấy là Odessa!" người phát hành sách trả lời.  "Những ai nhận giấy mời sẽ điện thoại trước ba giờ đồng hồ cho những tin tức cấn thiết.  Nếu họ phát hiện sớm hơn thế, chúng ta sẽ có rất nhiều vé giả."
 
Chúng tôi cảm tưởng không ai sẽ đến, nhưng tôi yêu cầu Natasha đừng lo lắng, chúng tôi không mong chờ gì cả, đây là tất cả của sự mạo hiểm.  Tôi thăm cầu thang nơi họ quay  cảnh quan trọng nhất trong phim "Chiến hạm Potemkin" của Eisenstein.  Buổi tiệc là một thành công, mặc dù, vì "đấy là Odessa!"  quá nhiều người đến hơn là mong đợi.  Người phát hành sách  giới thiệu tôi bới một người đàn ông cao lớn, người muốn tạc một bức tượng của tôi.
 
Tôi đã từng nhận được những lời đề nghị loại này.  Tôi chưa bao giờ chấp nhận bời vì tôi biết rằng nó có nghĩa là tôi phải dành hằng mấy ngày trời để ngồi làm mẫu, tôi dự tính trở lại Kiev trong ngày mai.  Nhưng người phát hành sách khẩn khoản.
 
"Chỉ một giờ đồng hồ.  Đấy là Odessa!"
 
Nhằm vào ngày lễ Phục Sinh của Chính Thống Giáo, một ngày quan trọng của Ki Tô hữu.  Tôi cảm thấy rằng tôi nên chấp nhận chỉ để vui lòng ông ta -  Tôi thật sự không thể ở lại hơn một giờ đồng hồ, chúng tôi phải trở lại Kiev.
 
Tôi đi đến căn phòng làm việc của ông ta với một vài người bạn.  Alexander Petrovich Tokarev, đấy là tên của điêu khắc gia, nói rằng ông ta đã dành trọn đêm để cầu nguyện trong nhà thờ (một truyền thống của Chính Thống Giáo).  Mặc dù đã không ngũ, nhưng ông ta bắt đầu tạc tượng.  Tôi hơi một tí ái nái:  ông ta sẽ chẳng thể làm gì với quá ít thời gian như thế.  Ông ta đang ướt đẫm mồ hôi quá mức, đôi tay ông ta không ngừng trong một lúc, tuy thế những động tác của ông ta thì tỉ mĩ, một loại múa ballet tâm linh.  Tôi nhìn việc làm của ông ta khắp trong phòng, cảm hứng và tài ba của ông ta.  Tôi hiểu niềm yêu mến và khả năng của ông ta để hoàn thành những việc mà dường như không thể.  Đấy, một lần nữa tôi nhớ lại rằng khi chúng ta muốn việc gì ấy, toàn thể vũ trụ hiệp sức trong niềm cảm hứng của chúng ta.
 
Kết thúc một giờ tác phẩm đã sẵn sàng.  Nhưng tại sao tôi không nên quá ngạc nhiên?  Đấy là Odessa!

 

HAI MƯƠI NĂM SAU:  NGƯỜI THÔNG TUỆ
 
Ngày xửa ngày xưa có một người thông tuệ tên là Sidi Mehrez.  Ông ta quá bực mình với nơi mà ông ta sinh sống, một thị trấn xinh đẹp bên bở Địa Trung Hải nơi đàn ông và đàn bà sống với những tập tục sa đọa, và tiền là điều duy nhất mà họ yêu chuộng, đấy là vấn đề.  Khi Mehrez thì cũng là một vị thánh và hành động với những phép mầu, ông ta quyết định xếp Tunis trong chiếc khăn choàng dài của ông và ném nó xuống đại dương.
 
Những tòa nhà bắt đầu rung chuyển, mặt đất trồi lên, cư dân bắt đầu hoang mang sợ hải thấy rằng họ đang xô đẩy vào cái chết của họ.  Trong nỗi thất vọng, họ quyết định yêu cầu được giúp đở từ một người bạn của Mehrez, gọi là Sidi Ben Arous.  Ben Arous đã tìm cách thuyết phục vị thánh nghiêm khắc ấy để ngăn chặn sự tàn phá, nhưng từ lúc ấy những con đường của Tunis đã bị gồ ghề và không bẵng phẳng.
 
Tôi tản bộ qua khu buôn bán của thành phố Phi Châu này, cuốn theo chiều gió cho cuộc hành hương này để kỷ niệm lần thứ hai mươi tôi đi bộ đến  Santiago vào năm 1986.  Tôi đã được đồng hành với Adam Fathi và Samir Benali, hai người cầm bút địa phương;  cách xa năm  mươi cây số từ phế tích Carthage,  trong quá khứ xa xôi có thể thách thức với thành phố hùng mạnh La Mã  (Rome).  Chúng tôi bàn luận về thiên anh hùng ca Hannibal, một trong những thành phố của những chiến binh: những người La Mã dự đoán một cuộc hải chiến (hai thành phố chỉ cách nhau vài trăm cây số đường biển), nhưng Hannibal bất chấp sa mạc, vượt qua eo biển Gibraltar với một lực lượng quân đội khổng lồ,  hành quân xuyên qua Tây Ban Nha và Pháp Lan Tây, trèo qua đỉnh Alps với những chiến binh và voi trận, và tấn công đế quốc La Mã từ phía Bắc.  Hannibal đè bẹp mọi kẻ thù trên đường tiến binh và rồi bột nhiên, không ai biết chắc chắn tại sao, Hannibal dừng bước trước La Mã và không tấn công nó tại thời điểm thích hợp.  Kết quả của sự do dự này là Carthage đã bị xóa tên khỏi bản đồ bởi những tàu chiến của La Mã.
 
Chúng tôi đi ngang qua một tòa nhà xinh đẹp: trong năm 1754, một người anh em đã sát hại một người anh em mình và cha họ quyết định dựng nên tòa nhà này chứa đựng một hiện trường để giữ mãi kỷ niệm về người con của ông ta bị sát hại.  Tôi bình luận rằng bằng việc làm này, người con bị giết sẽ sẽ được nhớ đến.
 
“Điều đó không hoàn toàn đúng,”  Samil trả lời.  Trong văn hóa của chúng tôi, tội phạm chia sẻ trách nhiệm với tất cả những ai đã cho phép kẻ ấy thực hiện tội ác.  Khi kẻ ấy bị xử tử, người nào bán đứng kẻ ấy trên tay cũng chịu trách nhiệm trước Trời Đất và lương tâm.  Phương thức duy nhất cho người cha sửa chữa những gì ông ta quan tâm đến lỗi lầm là bằng sự thay đổi thảm kịch thành những gì mà có thể giúp đở cho những kẻ khác: thay gì giới hạn đền trả bằng trừng phạt, hiện trường cho phép kiến thức như lời chỉ dẫn và tuệ trí được truyền lại qua hàng thế kỷ.”
 
Một trong những cánh cửa ra vào của bức tường cổ xưa treo một chiếc đèn bảo.  Fathi bình luận rằng tôi là một người cầm bút nổi tiếng, trái lại ông ta vẫn đang trong thời kỳ khó khăn để được biết đến:
 
“Bây giờ đây chúng ta có một trong những câu châm ngôn nổi tiếng,  nguyên ủy của người Ả Rập: “ánh sáng chỉ chiếu soi những người xa lạ.”
 
Tôi đáp rằng Giê-Su đã bình luận giống như thế:  “không ai là một đấng tiên tri trong xứ sở của người ấy.  Chúng ta luôn luôn hướng đến vay mượn giá trị của những gì đến từ xa, mà chẳng bao giờ nhìn nhận tất cả vẻ đẹp ở chung quanh chúng ta.
 
Chúng tôi đi vào một cung điện cổ đã biến thành một trung tâm văn hóa.  Hai người bạn của tôi bắt đầu giải thích cho tôi nghe về câu chuyện của cung điện này, nhưng sự chú ý của tôi hoàn toàn xao lãng bởi âm thinh của một chiếc đàn dương cầm và tôi bắt đâu theo nó qua mê cung của tòa nhà.  Cuối cùng tôi đã đến một căn phòng, nơi một người đàn ông và một người đàn bà, rõ ràng không chú ý gì đến thế giới xung quanh, đang biểu diễn bài “Khúc Quân Hành Thổ Nhĩ Kỳ” (Turkish March) bằng bốn tay.  Tôi nhớ rằng vài năm trước tôi đã thấy những việc tương tự - một tay chơi dương cầm ở một trung tâm mua sắm, mãi mê với âm nhạc của ông ta, chẳng hề để ý đến tất cả mọi người đang đi ngang nói chuyện ồn náo hay với những đài phát thanh của họ mở to tiếng.
 
Nhưng ở đây chỉ có ba chúng tôi và hai người chơi dương cầm.  Tôi có thể thấy sự biểu cảm trên gương mặt của cả hai người: hân hoan, hoàn toàn, và tuyệt đối hân hoan.  Họ ở đấy không phải để gây ấn tượng đến khán giả, hay đúng hơn là bởi vì họ cảm thấy rằng đây là tặng phẩm của Đất Trời đã ban tặng cho họ để nói bằng tâm hồn của họ.  Giống như thế, tâm hồn của Adam, Samil, và Paulo cũng cuối cùng nói với nhau, và tất cả chúng tôi cảm thấy gần nhau hơn với ý nghĩa của cuộc sống.
 
Chúng tôi đã lắng nghe trong yên lặng cả giờ đồng hồ.  Khi kết thúc chúng tôi đã vổ tay, và khi trở lại khách sạn tôi nghĩ trong một lúc về chiếc đèn bảo ấy.
 
Vâng, có thể rằng nó chỉ soi sáng đến người xa lạ, nhưng điều gì khác biệt đã tạo ra cho những gì chúng ta làm khi chúng ta bị thấm nhuần bởi tình yêu thương rộng lớn này?

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

HAI MƯƠI NĂM SAU:
HÃY CHÂN THẬT, TRUNG THỰC, LƯƠNG THIỆN
 
23-05-2006
 
Sau khi dành năm ngày đặc biệt ở Sofia, thủ đô của Bảo Gia Lợi  (Bulgaria), lần đầu tiên tôi đi trên một phi cơ của hãng Hàng Không Bảo Gia Lợi, nó sẽ đưa tôi đến địa điểm kế tiếp của chúng tôi trong chuyến hành trình này mà không có dự kiến rằng tôi đang hành động trong dịp kỷ niệm 20 năm lần đầu tiên hành hương trên Con Đường đến Santiago.
 
Vì bị cấm mở máy điện toán trước và trong khi phi cơ cất cánh, tôi đã nhìn thoáng qua tạp chí hàng không.  Giống như tất cả những tạp chí của những tất cả những hãng hàng không khác, tôi biết rằng nó sẽ diễn tả những điều kỳ diệu của xứ sở ấy, điều mà tôi rất hứng thú vì chuyến viếng thăm của tôi là tuyệt vời, nên chẳng có ai phải nói với tôi lần nữa về sự tuyệt diệu của nơi ấy.  Những năm trước, trong thời gian chính quyền cộng sản cực kỳ khe khắc khi mà không ai có thể thăm viếng xứ sở ấy, một tác giả người Ba Tây đã viết về một quyển sách nghi vấn ngay cả sự tồn tại của Bảo Gia Lợi: ông ta phàn nàn rằng ông chưa hề biết về một linh hồn đã từng đến đây.  Vì thế, có lẻ tất cả là một âm mưu lớn làm cho chúng ta tin một thực tế mà nó không tồn tại.  Quyển sách, dĩ nhiên, rất là nực cười, mặc dù không có một sự phê bình chỉ trích nào đối với những người Bảo Gia Lợi, nhưng thực tế nó khám phá sự kiện rằng việc hư cấu chung chung thỉnh thoảng có thể bị xuyên tạc bóp méo.
 
Tôi đang nghĩ về người cầm bút ấylúc  tôi đọc tạp chí hàng không, bất chợt, trong những trang nơi thông thường chúng ta tìm thấy những lời cố vấn về khách sạn, nhà hàng, và chương trình đến-đi của máy bay, tôi đi ngang qua việc gì đấy quyến rũ và làm tôi ngạc nhiên:
 
A]  Đi bộ qua trung tâm thủ đô Sofia,  có nghĩa là đối diện với những chiếc xe hơi đậu trên lề đường, người ta bóp còi trong tai bạn, những con chó rải rác lạc lối trên đường,  những hầm hố xuất hiện mà không có bất cứ báo hiệu nào cho khách bộ hành.
 
B] Nếu bạn muốn lấy một chiếc xe buýt, hãy nhớ rằng những cánh cửa thì nhỏ, vì thế có cơ hội rằng bạn sẽ bị đụng đầu, kẹt tay, hay bị thương  trong khi lên xe.  Quẳng một đồng leva (tiền xu địa phương) vào lòng tài xế, hét lên nơi nào bạn muốn xuống xe, và nên biết rằng những chiếc xe buýt không luôn luôn tôn trọng những trạm dừng xe.  Đừng để điều ấy đặt bạn vào tình thế khó xử.
 
C] Nếu lái xe, hãy nhớ mang theo những điều sau đây:  một bằng lái xe, giấy thông hành, bạo gan mà cũng điềm tĩnh, mắt không được chớp trong chốc lát, vì đèn hiệu giao thông giống như những chữ tượng hình (Bảo Gia Lợi dùng mẫu tự kirin-Cyrillic), và những tài xế ba trợn.
 
D] Khi dừng lại vì đèn hiệu giao thông, hãy chuẩn bị để thấy xe bạn bị bao vây bởi những đứa trẻ sẵn sàng để lau kính xe:  hãy kiên quyết, không chấp nhận!
 
E] Cảnh sát giao thông thì “dễ hối lộ kinh khủng” và đang theo dõi bạn.  Hãy ứng xử như một vị thánh, đừng lộ căng thẳng, ngoại trừ bạn muốn trả một “món phạt ngay lập tức”, chỉ đơn giản là một món hối lộ.
 
F] Bảo Gia Lợi có một tỉ lệ tội phạm cao, nhưng hãy thoải mái!  Bạn sẽ an toàn hay không an toàn nơi đây cũng như ở Nửu Ước, Luân Đôn, Ba Lê hay bất cứ thành phố lớn nào.
 
G] Ánh sáng thì rất tệ hại về đêm.
 
H] Chủ các hàng quán thì chẳng bao giờ có tiền lẻ.  Hỏi tại nơi khách sạn bạn ở cho những đồng tiền nhỏ, bằng không bạn phải chịu khó chờ đợi hằng hai mươi phút trong khi những người bán hàng đi qua hàng xóm hay đến ngân hàng gần nhất để đổi tiền.
 
I] Để trở lại những xe buýt: vài xe có những chiếc máy dễ sợ tại cửa xe, và bạn phải khám phá nhanh chóng làm thế nào để lấy tấm vé của ra bạn từ nơi ấy.  Hãy nhớ rằng phương tiện giao thông công cộng là phải trả tiền bất cứ nơi nào trên thế giới này.  Dĩ nhiên, có những cơ hội ngoạn mục trong thời gian du lịch, bạn sẽ thấy những nhân viên kiểm soát lên xe và hỏi vé những hành khách, nhưng hầu hết họ không có vé, vì thế sẽ có những cuộc tranh cải và cuối cùng họ sẽ phải trả tiền phạt.  Cho nên, bạn phải khắc phục những vấn đề này bằng việc mua trước một tấm vé, và bạn có thể chứng kiến tất cả những cuộc tranh cải này mà không có bất cứ một sự sợ hải nào.
 
Hãy chân thật, trung thực và lương thiện: hầu hết những thành phố lớn trên thế giới bị thiệt hại vì hầu hết những vấn đề này (thí dụ, vấn đề tấm vé là một trong những thứ mà tôi có kinh nghiệm ở Amsterdam).  Nhưng lần đầu tiên mà một hãng hàng không đã đề cập những vấn đề như vậy.  Thật khen ngợi họ đã can đảm làm thế, điều này làm tôi yêu mến con người và đất nước này hơn bao giờ hết.

 

HAI MƯƠI NĂM SAU:
GIỮA MẠC TƯ KHOA VÀ EKATERINBURG
 
26-05-2006
 
Tôi đến gần toa xe trên chuyến tàu xuyên Tây Bá Lợi Á chở đầy sách, và nghĩ rằng tôi sẽ có rất nhiều thời gian trong hành trình 9.228 cây số.  Ngay lập tức tôi khám phá ra rằng, không thể viết hay đọc bất cứ thứ gì do bởi hoạt động thiếu vắng bộ phận giảm sốc tốt của dàn máy. Tất cả những gì tôi có thể làm là suy nghĩ và viết vội vàng vài dòng khi chúng tôi vào ga xe lửa.
 
* * *
 
Tất cả chúng ta là một bộ phận của thế gian trường mộng; như những nhân vật sống trong giấc mộng của chúng ta, chúng ta chắc chắn có một sự độc lập.  Chúng ta không là ‘thế gian trường mộng’ nhưng chúng ta là một phần của nó.  Tôi hy vọng điều này không mang đến cho tôi một cơn ác mộng, tôi hy vọng tôi có thể ngũ an bình về đêm.
 
* * *
Xin Trời Đất hãy gia hộ những sự nghi ngờ của chúng con, bởi vì nghi ngờ là một phương thức nguyện cầu.  Nó là những gì làm chúng con lớn lên, bởi vì nó hổ trợ cho chúng con để thấy mà không sợ hãi với bao nhiêu câu trả lời cho cùng một câu hỏi.
 
Và để cho điều này có thể, xin Đất Trời hãy gia hộ cho những quyết định của chúng con, bởi vì quyết định là một phương thức của nguyện cầu.  Hãy ban cho chúng con can đảm, sau nghi ngờ, để chọn lựa giữa một con đường và những con đường khác.  Hãy cho VÂNG của chúng con luôn luôn là VÂNG, và KHÔNG của chúng con luôn luôn là KHÔNG.  Một khi con đường của chúng con đã được lựa chọn, đừng bao giờ để chúng con nhìn ngược trở lại hay để tâm linh chúng con bị giày vò bởi hối hận.
 
Và để cho điều này có thể, xin Trời Đất hãy gia hộ cho những hành động của chúng con, bởi vì hành động là một phương thức nguyện cầu.  Hãy làm cho thực phẩm, bánh mì biến thành kết quả tốt đẹp nhất mà chúng con mang theo với mình.  Xin cho chúng con qua việc làm và Hành động chia sẻ một ít tình yêu thương mà chúng con đã nhận.
 
Và để cho điều này có thể, xinTtrời Đất hãy gia hộ cho những ước mơ của chúng con, bởi vì ước mơ là một phương thức nguyện cầu.  Cho phép chúng con, bất chấp tuổi tác và tình trạng của chúng con, để cho luôn luôn sống trong những trái tim của chúng con ngọn lửa thánh thiện của hy vọng và kiên nhẫn.
 
Và để cho điều này có thể, xin Trời Đất hãy cho chúng con luôn luôn đầy ấp sự nhiệt tình hăng hái, bởi vì nhiệt tình hăng hái là một phương thức nguyện cầu.  Nó là những gì nối kết chúng con với đất và trời, với người lớn và trẻ con, và nói với chúng con rằng khát vọng là quan trọng và xứng đáng với những cố gắng của chúng con.  Nó là những gì bảo đảm với chúng con rằng mọi thứ là có thể, cho đến khi nào chúng con hoàn toàn được tin tưởng những gì chúng con làm.
 
Và để cho điều này có thể, xin Trời Đất hãy gia hộ cho chúng con bởi vì cuộc sống là phương thức duy nhất mà chúng con phải biểu hiện sự mầu nhiệm của đất trời.   Xin cho Trái Đất hãy tiếp tục biến hạt giống thành lúa mì, xin cho chúng con tiếp tục biến lúa mì thành bánh mì.  Và điều này chỉ có thể nếu chúng con có tình yêu thương – vì thế đừng bao giờ để chúng con lạc lỏng cô đơn.  Xin cho nhân sinh luôn luôn hòa hiệp với ĐấtTtrời, cho sự hòa hiệp giữa nam nữ chẳng có nghi ngờ, cho hành động cùng ước mơ trở thành sự hăng hái nhiệt tình và cuộc sống như thế mỗi một ngày được hoàn toàn dâng hiến đến sự mầu nhiệm vinh quang của nhân sinh và Đất Trời.
 
Xin cho chúng con được mãn nguyện.
 
* * *
Tôi tính rằng cần khoảng ba phút để đọc bài viết của tôi.  Ô, theo thống kê, trong cùng khoảng thời giàn ngắn ngũi ấy 300 người sẽ chết và 620 người sẽ được sinh ra.
 
Tôi cần có lẻ 30 phút để viết một đề tài:  ở đây, tôi ngồi , chú mục vào máy điện toán của tôi, sách vở chất hàng đống bên cạnh tôi, những  ý tưởng trong đầu tôi, cảnh vật trôi qua bên ngoài cửa sổ.  Mọi thứ dường như bình thương một cách hoàn hảo chung quanh tôi; và tuy thế, suốt trong ba mươi phút, ba nghìn người đã chết và sáu nghìn hai trăm người vừa được thấy ánh sáng của thế giới lần đầu tiên.
 
Nơi đâu hàng nghìn người trong những gia đình đó vừa bắt đầu lau nước mắt trước sự ra đi của một người thân yêu, hay những ai khác đang vui cười trước sự ra đời của một người con, một người cháu, một người anh chị em?
 
Tôi dừng lại và quán chiếu trong một lúc: có lẻ những người chết này đang đi đến chỗ kết thúc của một quãng đường dài khổ đau bệnh tật, và những người khác an tâm rằng hạnh phúc thần tiên đã đến với họ.  Bên cạnh những điều này, tổng cộng chắc chắn có hàng trăm trẻ con đã bị bỏ rơi lúc vừa mới sinh trong vòng một phút và chuyển đến thống kê chết chóc trước khi tôi viết xong bài này.
 
Một suy tư gì nhĩ!  Một thống kê đơn giản mà tôi đã chợt nẩy ra trong óc bằng sự tình cờ – và bất thình lình tôi có thể cảm thấy tất cả những sự mất mát và gặp gở, khóc và cười.  Có bao nhiêu kẻ đang sống trong đời sống này, đơn côi trong phòng, mà chẳng có ai nhận thức điều gì đang xảy ra với họ?  Bao nhiêu trẻ con sẽ được sinh ra trong bí mật, chỉ để bị bỏ rơi tại cửa của những trại mồ côi hay nữ chủng viện?
 
Và rồi tôi quán chiếu rằng tôi đã là một thành phần của thống kê sinh sản và một ngày nào đấy tôi sẽ được bao gồm trong số những cái chết.  Ôi thật tuyệt vời biết bao khi nhận ra rằng tôi hoàn toàn tỉnh thức rằng tôi rồi cũng sẽ chết.  Từ lúc tôi cất bước trên con đường đến Santiago tôi đã hiểu rằng mặc dù cuộc sống tiếp diễn, và thể tính chúng ta là bất diệt, nhưng một ngày nào đấy sự tồn tại tạm bợ này sẽ đi đến chỗ kết thúc.
 
Người ta suy nghĩ rất ít về cái chết.  Họ dùng đời sống của họ lo lắng về  những thứ ngớ ngẩn, lố bịch hay vô lý; nhưng lại hoái thác, trì hoãn, hay lãng tránh, và bỏ qua một bên những thứ quan trọng.  Họ chẳng dám tiến hành, chẳng tận dụng cơ hội, cũng chẳng mạo hiểm bởi vì họ tin điều đó là mạo hiểm, là nguy hiểm.  Họ la hét dữ dội, nhưng hành động như những kẻ chết nhát khi thời cơ đã đến để tiến một bước quyết định.  Họ muốn mọi thứ phải thay đổi, nhưng chính họ từ chối đổi thay.
 
Nếu họ nghĩ một ít về cái chết, họ chẳng bao giờ buông trôi cú điện thoại mà họ từng đang gát máy.  Họ có hơi bất bình thường đấy.  Họ sẽ chẳng sợ kết cuộc nghiệp quả này – bởi vì bạn không thể sợ những gì mà nó sẽ xảy ra bất cứ giá nào, do nhân của chính mình tạo ra.
 
Những người Ấn Độ nói rằng: “Hôm nay là một ngày tốt như bất cứ ngày nào khác để lìa bỏ thế giới này.”  Và một nhà huyễn thuật đã một lần nói rằng: “Xin cho cái chết luôn luôn ngồi bên cạnh bạn.  Bằng cách ấy, khi bạn có những gì quan trọng nhất cần làm, nó sẽ cho bạn sức mạnh và can đảm mà bạn cần.”
 
Tôi hy vọng, những độc giả, đã từng đồng hành với tôi trên đoạn đường dài đến chỗ này.  Thật là buồn cười để chủ đề này làm bạn sợ hải, bởi vì chóng hay muộn tất cả chúng ta sẽ chết. Và chỉ những ai chấp nhận điều này mới chuẩn bị được cho sự bất sinh diệt.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

HAI MƯƠI NĂM SAU:
GIỮA EKATERINBURG VÀ NOVOSIBIRSK
 
29-05-2006
 
Tôi đang ở ngay trái tim của Tây Bá Lợi Á.  Tại những thời điểm nào đấy, tôi đã từng tự hỏi đến hàng nghìn lần về 90 ngày này của chuyến hành hương để kỷ niệm đệ nhị thập chu niên lần đầu tiên tôi theo Con  Đường đến Santiago.  Khi ở Sofia thủ đô Bảo Gia Lợi tôi nghĩ đến sự bỏ cuộc, và bây giờ tôi vui mừng rằng tôi đã tiếp bước, mặc dù tôi không thể xoay sở để viết trên xe lửa do bởi sự rung chuyển liên tiếp của toa xe, nhưng ít nhất tôi có thể ghi vội vài nét và chuyển sang máy điện toán khi tôi đến những thành phố được nối kết với internet.  Trong cách này những độc giả đồng hành với tôi có thể hiểu tình trạng tâm tư tôi tốt hơn.
 
***
 
Một trong những người trên xe lửa chỉ cho tôi một lời cầu nguyện mà bà ta nói là tìm thấy trong những vật tùy thân của một người Do Thái chết trong một trại tập trung:
 
“Đấng thủ hộ chúng sinh: khi Ngài đến trong vinh quang của Ngài, xin đừng nhớ chỉ những người với nguyện vọng tốt đẹp; xin cũng nhớ đến những người với ý chí ương hèn.
 
“Và trong ngày phán xét cuối cùng, xin đừng chỉ nhớ đến sự độc ác, tra tấn, và bạo động mà họ đã thi hành: xin cũng hãy nhớ đến hoa trái mà chúng con đã vun trồng trên mãnh đất của những gì họ đã đối đãi đến chúng con.  Xin hãy nhớ đến sự kiên nhẫn, can đảm, đoàn kết, khiêm nhường, cao thượng và trung thực của tâm linh, mà qua những người làm khổ chúng con, cuối cùng phát sinh trong tâm hồn chúng con.
 
“Đấng thủ hộ chúng sinh, xin ban bố cho hoa trái chúng con tạo nên có thể phụng sự tâm linh những người với ý chí xấu ác.”
 
***
 
Tôi phải sống với tất cả những ân huệ cố của đất trời đã ban cho tôi hôm nay.  Ân huệ không phải để dành tiết kiệm.  Không có ngân hàng ký gửi ân huệ chúng ta nhận để sau này chúng ta có thể sử dụng chúng như chúng ta mong ước.  Nếu tôi không hưởng thụ những sự  gia hộ này, tôi sẽ đánh mất chúng mãi mãi.
 
***
 
Đất trời biết rằng chúng ta sống đời sống của những nghệ sĩ. Một ngày nào đấy ân huệ cố ấy sẽ cho chúng ta cái đục để điêu khắc, ngày kế những cái cọ và tấm vải để vẽ, và rồi thì một cây bút để viết.  Nhưng chúng ta sẽ chẳng bao giờ có thể dùng cái đục trên tấm vải, hay cây bút trên bức tượng.  Mỗi ngày có phép lạ của chính nó.  Tôi phải đón nhận sự gia ân của hôm nay để sáng tạo những gì tôi có; nếu tôi làm điều này với ý thức vô tư và không cảm thấy tội lỗi, ngày mai tôi sẽ đón nhận nhiều hơn.
 
***
 
Cuộc sống giống như một chiếc xe đạp đua đường trường có ý nghĩa để mang đến huyền thoại cá nhân của mỗi chúng ta.  Khi khởi hành tất cả chúng ta cùng nhau, chia  sẽ sự thân thiết bằng hữu và nhiệt tình hăng hái.  Nhưng khi cuộc đua tiến dần lên, sự vui sướng lúc đầu biến thành con đường của một sự ganh đua thật sự: mệt mỏi, đơn điệu, và nghi ngờ vể năng lực của chính mình.
 
Chúng ta chú ý rằng một vài người bạn đã bỏ cuộc thử thách – họ vẫn đang đua đấy, nhưng bởi vì họ không thể dừng lại ở giữa đoạn đường; rất nhiều người trong họ, đạp xe bên cạnh những chiếc xe hơi hổ trợ, hàn huyên tâm sự với những người khác, để hoàn thành một nghĩa vụ.
 
Chúng ta cuối cùng chia tay với họ, và rồi thì chúng ta bị buộc phải đối diện với cô đơn, sửng sốt tại ngã rẽ xa lạ, và những vấn đề xảy ra với chiếc xe đạp.  Và ở cuối một số thời điểm nào đấy chúng ta lại bắt đầu tự hỏi chẳng biết nó có phải là tất cả giá trị của quá nhiều sự cố gắng.
 
Vâng, đấy là giá trị của nó.  Sự việc không thể để buông trôi.
 
Bên cạnh mọi thứ khác, nếu chúng ta dừng chân đạp xe, chúng ta kết thúc bằng việc rơi xuống đất.
 
***
 
Bằng tất cả những vũ khí đầy năng lực của tàn phá mà một người đã có thể sáng tạo, những điều kinh khiếp nhất – những gì nhút nhát nhất – là ngôn ngữ.
 
Những con dao và những vũ khí lửa để lại những dấu vết của máu me.  Những quả bom hủy diệt những tòa nhà và đường phố.  Chất độc cuối cùng được nhận ra.
 
Nhưng những ngôn ngữ tàn hại tìm cách trổi dậy tai họa mà không để lại bất cứ dấu vết nào.  Trẻ con bị lệ thuộc vào cha mẹ chúng hàng bao năm trời, nghệ sĩ bị bình phẩm một cách tàn nhẫn, phụ nữ bị bức tử bằng những lời bình luận bởi những lang quân của họ, sự ngoan đạo thuần thành bị tách xa tôn giáo bởi những kẻ cho rằng họ có thể diễn giải, rao giảng những lời thiêng liêng của trời đất.
 
Hãy cố gắng để thấy bạn có dùng thứ vũ khí này không.  Hãy cố gắng để thấy họ có đang dùng thứ vũ khí này để chống lại bạn không.  Và không cho phép bất cứ thứ nào trong hai loại này hành hoạt.
 
***
 
Trong một tác phẩm hiếm hoi của mình,  Sufi Hafik, một nhà thông tuệ, đã bình luận về ý tưởng của Du Hành rằng:
 
“Hãy chấp nhận một cách sáng suốt sự kiện rằng Con Đường đầy dẫy những sự mâu thuẫn.  Con Đường thường phủ nhận chính nó dường như để thúc đẩy hành giả tìm kiếm những gì phía trước ngã rẻ kế tiếp.
 
“Nếu hai kẻ đồng hành cùng đi theo một phương pháp, nó có nghĩa là một người trong họ đang đi trên một lối sai lầm.  Bởi vì không có những công thức để đạt đến chân lý của Con Đường, và mỗi chúng ta phải dẫm trên sự mạo hiểm của chính từng bước chân của người ấy.  “Chỉ có sự tìm kiếm u mê mới bắt chước thái độ của những kẻ khác.  Những người thông minh không hao phí thời gian với điều đó, họ phát triển những năng lực cá nhân của họ; họ biết rằng không có hai tờ lá giống nhau trong rừng của hàng trăm nghìn cây cối.  Không có hai cuộc du hành giống nhau trên cùng Con Đường.
 
***
 
Những châm ngôn của Tây Bá Lợi Á (mà tôi tin là toàn cầu):
 
-Nếu bạn không thể là một ngôi sao trên bầu trời, hãy là một bóng đèn trong nhà bạn.
 
-Sau khi chết người thông tuệ vẫn sống, mặc dù thân thể người ấy đã biến thành tro bụi.  Nhưng người u mê, ngay cả khi sống, thì đã chết rồi.
 
-Tình yêu là một thứ bệnh mà không ai muốn được chửa lành.  Bất cứ ai đã từng bị tấn công bởi nó không cố gắng để được lành mạnh hơn, và những ai đau khổ vì nó không muốn được cứu chửa.
 

-Khi bạn thấy hai con rồng chiến đấu, hãy giữ khoảng cách và đừng cố gắng để tách rời chúng ra; chúng có thể dàn xếp với nhau và cuối cùng tấn công bạn.
 

HAI MƯƠI NĂM SAU: GIỮA NOVOSIBIRSK VÀ IRKUTSK
 
 
                                            01 - 06 – 2006
 
Vẫn không thể viết trên xe lửa, do bởi sự rung động của nó.  Tôi gặp những độc giả tại những nhà ga, nói với họ, học rất nhiều từ những cặp mắt của họ và một vài lời mà chúng tôi cố gắng để trao đổi.  Một vài người kể chuyện, những người khác nới về thành phố và những địa phương của họ.
 
Một người trong bọn họ nói với tôi:  “Ông có biết chính xác ông đang ở nơi nào bây giờ không?  Ông đang ở ga xe lửa, cùng với nhiều người khác, và ngay trong lúc này chúng ta có một cơ hội tốt rằng nhiều người đang ôm ấp trong tim họ cùng những hy vọng và thất vọng như ông.
 
“Hãy tiếp tục:  ông là một điểm rất nhỏ trên mặt một quả bóng.  Quả bóng này quay tròn chung quanh một quả bóng khác, và quả bóng ấy cũng quay tròn trong một góc nhỏ của một thái dương hệ, cũng với hàng triệu quả bóng giống nhau.
 
“Thái dương hệ này là một phần của thứ gọi là Vũ trụ, đầy dẫy những tích tụ tinh tú khổng lồ.  Không ai biết chính xác nơi mà chúng ta gọi là Vũ trụ bắt đầu và kết thúc.
 
“Ngay cả thế, đừng để chính bạn bị nản chí vì mỏi mệt của cuộc hành trình: bạn chiến đấu, hoạt động năng nổ, và cố gắng để cải thiện, bạn có những ước mơ, hạnh phúc hay buồn khổ lớn lên bởi vì tình yêu.  Nếu bạn không nhận thức được, thì điều gì đấy đang bị thiếu vắng”
 
Tôi không biết độc giả đã tìm thấy những dòng chữ này ở nơi nào (ông ta đã đọc từ một mãnh giấy), nhưng những chữ ấy tôi cần nghe tại lúc ấy.
 
***
 
Ở hai trạm dừng chân xa hơn phía trước, một độc giả kể cho tôi nghe một câu chuyện về một người thợ mộc và những phụ tá của ông ta đã du hành qua tỉnh Qi (lúc này chúng tôi rất gần Trung Hoa), để tìm vật liệu xây dựng.  Họ thấy một cây to lớn,quá lớn đến phải năm người nắm tay không thể giáp vòng thân cây ấy, và quá cao đến nổi nó có thể đụng đến mây.
 
“Không phải mất thời gian của chúng ta cho cây này,”  bậc thầy của thợ mộc nói như thế.  “Chúng ta phải mất nhiều ngày để đốn nó xuống.  Nếu chúng ta muốn làm một chiếc thuyền, thân quá nặng nó sẽ chìm.  Nếu chúng ta quyết định dùng nó để dựng nóc nhà, những bức tường sẽ phải được xây vô dùng dày.’’
 
Nhóm người tiếp tục cuộc hành trình.  Một trong những người học nghề tuyên bố rằng:
 
“Những cây lớn như thế không dùng được cho việc gì.”
 
“Cậu nói sai rồi,” bậc thầy của thợ mộc nói.  “Nó phải theo vận mạng của chính nó.  Nếu nó giống như những cây khác, chúng ta sẽ cưa nó xuống.  Nhưng bởi vì nó  có khí lực khác thường, nó sẽ tồn tại và sống mạnh mẽ trong một thời gian dài.
 
***
 
Lão giáo nói rằng trong thời buổi tạo thiên lập địa, tâm linh và vật chất tiến hành một cuộc chiến sinh tử.  Cuối cùng tâm linh chiến thắng – và vật chất bị tuyên án phải sống trong lòng đất vĩnh viễn.
 
Tuy thế, trước khi việc ấy xảy ra, đầu hắn chạm bầu trời và làm vở bầu trời đầy sao thành những mãnh vụn.
 
Bà Nữ Oa nổi lên từ biền, rực rở trong bộ áo giáp lửa.  Nung sôi những màu sắc của cầu vồng trong một chiếc vạc, bà ta đã tìm cách bố trí lại những ngôi sao trời vào đúng những vị trí của nó, nhưng không thể tìm ra hai mãnh bạc nhỏ, và thế là bầu trời không thể được hoàn thành một cách trọn vẹn. (chúng thường nghe chuyện “Bà Nữ Oa luyện đá vá trời” có thể là  một phiên bản khác ?– Người dịch.)
 
Đây là mối tình nguyên sơ: hai tâm linh luôn luôn đi ngang qua trái đất, mỗi một tâm linh trong cuộc tìm kiếm phần kia của nó.  Khi chúng gặp nhau, chúng xoay sở để xứng hợp thích ứng với nhau.  Hai tâm linh ấy là phần lạc mất của bầu trời và toàn thể vũ trụ và thế thì chúng làm nên ý nghĩa của lứa đôi.
 
Tôi nghĩ liên miên về điều này khi đoàn xe lửa xuyên Tây Bá Lợi Á ngang qua thảo nguyên dài tít này.
 
***
 
Thật không thể tin được khi có thể nghe như có vẻ là, nhiều người sợ hãi hạnh phúc.  Với những người này, cảm thấy tốt đẹp với đời sống có nghĩa là thay đổi cả một chuỗi thói quen – và đánh mất đi bản chất của chính họ.
 
Chúng ta thường cảm thấy những thứ tốt đẹp không có giá trị xảy ra cho chúng ta.  Chúng ta không chấp nhận phép lạ - bởi vì chấp nhận chúng làm chúng ta cảm thấy rằng chúng ta hàm ơn của Đất Trời.  Bên cạnh đấy, chúng ta sợ sẽ “quen thuộc” với hạnh phúc.
 
Chúng ta nghĩ: “tốt hơn là không nên uống trôi một cốc hạnh  phúc, bởi vì chúng ta sẽ nhớ nhung nó vô vàn khi chúng ta không còn nó nữa.”
 
Vì sợ hãi co rút lại, chúng ta dừng lớn lên.  Vì sợ hãi khóc than, chúng ta dừng cười vui.
 
***
 
Trên xe lửa, tôi gặp một người đến từ Ma- Rốc đã kể cho tôi nghe một câu chuyện lạ lùng về một bộ tộc sa mạc nào đấy nghĩ về tội lỗi ban sơ.
 
Eva đang tản bộ trong vườn Địa Đang khi một con rắn đến gần:
 
“Ăn trái táo này”, con rắn nói.
 
Được Ngọc Hoàng Thượng Đế giáo huấn rất kỷ lưỡng, Eva từ chối.
 
“Ăn trái táo này”, con rắn thúc giục, “bởi vì cô phải làm cho cô xinh đẹp hơn vì người đàn ông của cô.”
 
“Tôi không phải làm thế”, Eva trả lời.   “Bởi vì ông ta không có ai ngoài tôi ra.”
 
Con rắn cười và nói: “ Dĩ nhiên ông ta có”.
 
Vì Eva không tin tưởng, con rắn dẫn cô lên đỉnh đồi, nơi có một cái giếng.
 
“Cô ta trong hang ấy; Adam dấu cô ta ở đó”.
 
Eva rướn người lên và thấy một nàng con gái xinh đẹp phản chiếu từ mặt giếng nước.  Lập tức cô ta ăn trái táo mà con rắn đem đến.
 
Theo cùng bộ tộc Ma-Rốc này, tất cả những ai nhìn nhận chính họ trong sự phản chiếu của giếng nước và không còn sợ hãi với chính họ, sẽ trở lại Thiên Đàng.

 

HAI MƯƠI NĂM SAU:  HỒ BAIKAL
 
04-06-2006
 
Pablo Picasso nói rằng:  “Sự thiêng liêng của Trời Đất ở trên tất cả một nghệ sĩ, đã tạo ra những con hưu cao cổ, voi, và kiến.  Thực sự, Tạo hóa chẳng bao giờ cố gắng để theo  một kiểu mẫu nào – Tạo hóa chỉ tiến hành những gì trong cảm giác tùy thích như ngẫu hứng.”
 
Chúng ta muốn bước chân đi là những gì chúng ta tạo nên lối mòn của chúng ta -  tuy thế, khi chúng ta bắt đầu hành trình của chúng ta nhắm đến ước mơ của chúng ta, chúng ta cảm thấy rất sợ hãi, giống như chúng ta bị bắt buộc để làm đúng mọi thứ.
 
Cuối cùng, nếu tất cả chúng ta sống những đời sống khác nhau, ai là kẻ muốn sáng chế nên “mọi thứ đúng” chuẩn mực?”
 
Nếu Tạo Hóa làm nên hươu cao cổ, voi, và kiến, và nếu chúng ta cố gắng để sống trong ý niệm và tương tự nhau của Tạo Hóa, tại sao chúng ta nên theo một khuôn mẫu?  Thỉnh thoảng kiểu mẫu giúp chúng ta tránh lập lại những lỗi lầm ngu ngốc mà những người khác đã liên lụy rồi, nhưng thông thường nó là một tù ngục bắt buộc chúng ta luôn luôn lập lại những gì mọi người đã làm.
 
Để trật tự, mạch lạc, và phù hợp thì cần luôn luôn mang một cà vạt xứng hợp  với giày vớ.  Đấy là để đặt nghĩa vụ cho mình giữ cùng ý kiến ngày mai vơi những gì mà chúng ta đang có hôm nay.  Vì đấy là những gì về cung cách mà thế giới chuyển động?
 
Miễn là không có ai bị thương tổn, thay đổi tất cả ý kiến  của chúng ta bây giờ và tiếp tục, và mâu thuẫn với chính mình mà không cảm thấy xấu hổ.  Đây là quyền của chúng ta, chẳng hề chi mặc kệ người khác nghĩ gì thì nghĩ – bởi vì rổi thế nào họ cũng nghĩ như thế.
 
Khi chúng ta quyết định hành động, vài sự quá đáng sẽ xảy ra.  Như một người nấu ăn già nói rằng: “để làm món trứng tráng, trước nhất chúng ta phải đập vở một cái trứng.”  Vì thế nó cũng tự nhiên mà những xung đột ngoài dự tính sẽ phát sinh.
 
Nó đúng là tự nhiên rằng sẽ có những thương tổn trong những xung đột này.  Những vết thương sẽ lành: chỉ những vết thẹo lưu lại.
 
Những vết thẹo sẽ chỉ cho chúng ta những dấu hiệu của những chiếc còng, chúng sẽ nhắc chúng ta về sự kinh khiếp của ngục tù – và chúng ta sẽ giữ nó trên bước  đường phía trước.
 
Vì thế, hãy thoải mái.  Hãy để Vũ trụ chuyển dịch chúng chung quanh chúng ta và khám phá niềm hoan hỉ hiện diện  một sự ngạc nhiên đến với chính mình.  “Tạo Hóa đã chọn những thứ điên cuồng của thế giới để làm rắc rối những người thông thái,”  thánh Paul đã nói như thế.
 
Một chiến sĩ của ánh sáng chú ý rằng những thời khắc nào đấy được lập lại; anh ta thường thấy chính mình đối diện những vấn đề giống nhau, và anh ta đương đầu với nhưng trạng huống mà anh ta đã đương đầu trước đây.
 
Thế là anh ta trở nên căng thẳng.  Anh ta bắt đầu cảm thấy rằng anh ta không thể làm nên bất cứ một tiến trình nào trong cuộc sống, vì những thứ giống nhau anh ta đã sống qua trong quá khứ đang tiếp tục xảy ra trở lại.
 
Anh ta phàn nàn với trái tim mình rằng:  “Mình đã trải qua điều này.”
 
“Anh thật là thế”, trái tim trả lời.  “Nhưng anh chưa bao giờ vượt qua nó.”
 
Rồi thì chiến sĩ bắt đầu nhận ra rằng những kinh nghiệm lập lại có một lý do, điều ấy dạy chúng ta rằng chúng ta chưa học thuộc bài.  Anh ta luôn luôn tìm một giải pháp khác nhau cho mỗi lần chiến đấu lập lại – và anh ta không thấy sai sót của anh ta như lỗi lầm, nhưng đúng hơn là như những bước  hướng đến sự gặp gở chính anh ta.
 
THÀNH NGỮ TRÊN NHỮNG SAI LẦM
 
-Nếu bạn lừa gạt tôi, trách nhiệm là của bạn.  Nếu bạn lừa gạt tôi hai lần, trách nhiệm là của tôi. (Anaxagoras)
 
-Nếu tôi phải sống đời sống của tôi lần nữa, tôi sẽ mắc phải cùng những lỗi lầm – chỉ là sớm hơn. (Tallulah Bankhead)
 
-Lối mòn của thành công là hãy đi chung quanh những lỗi lầm. (Thomas Watson)
 
-Cho đến khi nào bạn biết địa ngục, thiên đàng sẽ không đủ tốt cho bạn. (Kurdish proverb)
 
-Phạm tội là loài người, nhưng nó làm bạn cảm thấy như thánh thần. (Mae West)
 
-Làm việc đúng không là vấn đề; vấn đề là biết những gì đúng. (Lyndon Johnson)
 
-Không phải mọi thứ diễn ra đúng là đúng. (David Capistrano)
 
-Tôi thích làm một lỗi lầm mà nó khiến tôi thích thú làm những gì ấy đúng đắn mà làm tôi buồn. (William Shakespeare)

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

HAI MƯƠI NĂM SAU:  TRÊN BỜ HỒ BAIKAL II
 
07.06.2006
 
Bây giờ là năm giờ chiều và tôi đang nhìn dòng nước trôi đi.  Tôi xuôi theo một dòng suối nhỏ cho đến khi nó chảy đến một trong những nơi xinh đẹp nhất trên trái đất:  Hồ Baikal ở Tây Bá Lợi Á (Siberia).  Một dòng sông không bao giờ chảy qua cùng một nơi hai lần,”  triết gia đã nói như thế.  “Đời sống như một dòng sông,”  một triết gia khác nói,  điều ấy đã đưa chúng ta đến một kết luận rằng đây là một ẩn dụ gần nhất đến ý nghĩa của đời sống.
 
Nhưng hôm nay tôi vừa khám phá ra một điều gì đấy khác biệt:  có một dòng sông bên trong một dòng sông, một dòng sông chỉ lối để đi theo, tâm linh của dòng nước bên cạnh tôi trong ngôi làng nhỏ bé này nơi tôi có thể vẫn nhìn thấy một giếng nước mà những cư dân đến để lấy nước.  Đã bao lâu rồi kể từ lần cuối tôi nhìn thấy một cái giếng thật sự, một cái giếng đã cho cả làng nước để uống?
 
Tôi suy tư về dòng sông một lần nữa, cố gắng để giống nó, và để thấy những bài học mà nó đang dạy cho tôi bây giờ:
 

A- Chúng ta luôn luôn kinh nghiệm lần đầu tiên.  Trong khi chúng ta đi qua từ điểm phát xuất (sinh) đến nơi chốn của chúng ta (chết), phong cảnh sẽ luôn luôn mới mẻ với chúng ta.  Chúng ta phải đối diện với tất cả những điều mới lạ này với niềm vui sướng hơn là sợ hãi – bởi vì thật vô ích để lo lắng những điều không thể tránh khỏi.  Một dòng sông chẳng bao giờ ngừng tuôn chảy.
 
B- Trong một thung lũng chúng ta bước đi chậm rãi hơn.  Khi mọi thứ chung quanh chúng ta trở nên thoãi mái hơn, dòng nước tĩnh lặng; chúng ta phát triển rộng rãi hơn, cởi mở hơn, hào phóng hơn.
 
C- Bờ  bãi của chúng ta luôn luôn phì nhiêu phong phú.  Thực vật không chỉ mọc lên ở những nơi có nước.  Bất cứ ai đến gặp chúng ta cần phải hiểu rằng chúng ta ở đây để cho những người đang khát thức gì để uống.
 
D- Những tảng đá phải được tránh.  Dĩ nhiên, nước mạnh hơn đá hoa cương, nhưng điều ấy đòi hỏi nhiều thời gian.  Thật vô ích để chính mình bị khống chế bởi những chướng ngại mạnh hơn, hay cố gắng để chiến đấu với chúng -  điều ấy chỉ phung phí năng lượng.  Điều tốt nhất là phải hiểu nơi nào là lối thoát, và di chuyển theo hướng dẫn ấy. 
 
E- Chán nản tìm đến kiên nhẫn. Đột nhiên dòng sông chảy vào trong một lỗ hổng nào đấy và dừng trôi chảy một cách thích thú như trước đây.  Tại những thời khắc như vậy cách duy nhất để thoát là tin tưởng vào sự giúp đở của thời gian.  Khi đúng thời cơ đến, lỗ hổng đầy ấp và dòng nước có thể di chuyển về phía trước.  Thay vì là một lỗ hỗng không sinh khí xấu xí và đáng ghét , bây giờ có một hồ nước mà những người khác có thể ngắm nhìn với hạnh phúc sướng vui.
 
F- Chúng ta là duy nhất. Chúng ta sinh ra trong một nơi dành cho chúng ta và nó sẽ luôn luôn giữ duy trì sự cung cấp cho chúng ta đầy đủ nước vì thế khi chúng ta đối diện với sự chán nản chúng ta có thể cần thiết phải kiên nhẫn hay mạnh mẽ tiến tới phía trước.  Chúng ta dĩ nhiên bắt đầu tiến trình của mình trong một phương cách hiền hòa và yếu đuối, có khi ngay cả một tờ lá giản đơn cũng có thể làm ngưng lại hành trình của chúng ta.  Tuy vậy, khi chúng ta tôn trọng nguyên ủy huyền bí đã sản sinh ra chúng ta, và tin tưởng trong tuệ giác vĩnh cữu ấy, từng ly từng tí chúng ta thu hoạch được tất cả những gì cần thiết để tiếp tục con đường của chúng ta.
 
G- Mặc dù chúng ta là duy nhất, chẳng bao lâu chúng ta sẽ là nhiều.  Khi chúng ta du hành tiếp tục, những dòng nước từ những nguồn khác sẽ đến với chúng ta, bởi vì nó là lối mòn tuyệt hảo để đồng hành.  Vì thế chúng ta không còn duy nhất nữa, nhưng nhiều lắm – và cũng có khi nó sẽ đến một thời điểm khi chúng ta cảm thấy lạc lối.  Tuy vậy, như lời cổ nhân nói, “tất cả những dòng sông cùng chảy ra biển cả’’.  Thật không thể duy trì mãi trong tình trạng cô đơn tĩnh mịch,  tuy nhiên dường như có thể có vẻ lãng mạn.  Khi chúng ta chấp nhận sự hòa nhập không thể tránh được với những nguồn khác, chúng ta cuối cùng hiểu rằng điều này làm chúng ta mạnh mẻ hơn nhiều và chúng ta vượt qua những chướng ngại hay làm cho đầy ấp khoảng trống dễ dàng hơn nhiều và trong một thời gian ngắn hơn.
 
H- Chúng ta là một phương tiện giao thông vận chuyển.  Trong lá cây, tàu thuyền, ý tưởng.  Xin cho dòng nước của chúng ta lúc nào cũng rộng rãi, xin cho chúng ta luôn luôn mang về phía trước tất cả mọi thứ hay những con người cần sự giúp đở của chúng ta.
 
I- Chúng ta là cội nguồn của cảm hứng.  Và như thế, hãy cho chúng ta để lại những lời cuối cùng của nhà thơ Ba Tây Manuel Bandeira:
 
“Hãy là dòng sông trôi chảy
Im lặng giữa đêm khuya
Không khiếp sợ bóng đêm đen tối,
Phản chiếu bất cứ ngôi sao nào ở trên bầu trời.
Và nếu bầu trời đầy mây bao phủ,
Mây cũng là nước, như dòng sông
Cũng phản chiếu chúng mà không hối tiếc trong sự im lặng thâm sâu.
 

HAI MƯƠI NĂM SAU:  FRANCIS
 
Tôi đang dùng cà phê sân thượng một khách sạn ngắm nhìn về phía một lâu đài, một lâu đài khổng lồ trong ngôi làng bé bỏng này với một vài ngôi nhà trong tỉnh Navarra của Tây Ban Nha.  Màn đêm đã buông xuống nhưng không có bóng trăng.  Tôi đang lập lại chuyến hành hương bằng xe hơi đến Santiago de Compostela để kỷ niệm đệ nhị thập chu niên của lần đầu tiên tôi du hành trên con đường này.
 
Ngôi làng nơi tôi tự tìm ra, tuy thế, không là một phần của lộ trình, mà đã qua khỏi hơn 19 cây số từ nơi này.   Tôi đã dự tính viếng thăm nó, và bây giờ tôi ở đây.  Năm trăm năm trước một người đàn ông tên là Francisco đã sinh ra tại nơi này.  Ông ta chắc là đã nô đùa rất nhiều trên những cánh đồng chung quanh lâu đài.  Ông ta chắc là phải bơi lội trong dòng sông chảy gần bên.  Người con trai của cha mẹ giàu có, ông ta rời làng mình để hoàn thành việc học vấn ở trường đại học nổi tiếng Sorbonne ở Ba Lê.  Tôi nghĩ rằng đấy là chuyến du hành đầu tiên cuả ông ta.
 
Francis là một lực sĩ, bảnh trai, thông minh và được sự ái mộ cũng như ganh tị của tất cả những sinh viên khác – ngoại trừ một người, cũng đến từ một tỉnh xa của Tây Ban Nha và tên của người ấy là Ignatius.  Ignatius nói với ông ta rằng: “Francis, anh nghĩ về anh quá nhiều.  Tại sao anh không dâng hiến mình để nghĩ về những việc khác, thí dụ như Tạo Hóa chẳng hạn?  Tôi không biết tại sao, nhưng Francis, người sinh viên hảo tướng và can trường nhất của Sorbonne đã bị thuyết phục bởi Ignatius.   Họ cùng với những sinh viên khác thành lập một đoàn thể để chọc cười những tất cả những người khác, và những người khác ấy ngay cả viết trên cửa phòng nơi họ hội họp:  Đoàn thể của Giê-Su.  Thay vì bực mình khó chịu, họ lấy ngay tên ấy.  Và từ lúc ấy trở đi, Francis bắt đầu một chuyến hành trình không bao giờ quay trở lại.
 
Ông ta đi đến La Mã với Ignatius và thỉnh cầu Giáo Hoàng công nhận “đoàn thể” ấy.  Giáo Hoàng đồng ý tiếp kiến những học sinh, và để động viên họ Ngài ban bố sự đồng thuận.  Francis – người kinh khiếp với những chiếc thuyền và biển cả -  tiến hành đơn độc đến phương Đông, thấm nhuần với những gì ông chú tâm đến là sứ mệnh của ông.  Trong mười năm kế tiếp ông đã viếng thăm Phi Châu, Ấn Độ, Sumatra và Moluccas (Indonesia-Nam Dương), và Nhật Bản.  Ông học những ngôn ngữ mới, thăm bệnh viện, lao tù, thành phố, và làng mạc.  Ông viết nhiều lá thư, nhưng không, thật sự không một lá thư nào – nói đến nhưng nơi mà ông đã đi qua.  Ông chỉ bàn luận về sự cần thiết để mang đến một ngôn từ về can đảm và hy vọng đến những ai thiếu đặc ân hay quyền lợi.
 
Ông ta đã chết ở một  vùng xa ngôi làng nơi mà tôi đang ngồi uống cà phê bây giờ, và ông được chôn cất ở Goa.  Ở vào thời điểm khi mà thế giới bao la, khoảng cách dường như không thể đo lường và người ta đang sống trong chiến tranh, Francis nghĩ rằng ông ta nên quan tâm đến thế giới như một ngôi làng địa cầu.  Ông đã vượt thắng nổi sợ hãi của mình về biển cả và tàu thuyền và sự đơn côi, bởi vì ông ta tỉnh thức rằng cuộc sống ông ta có ý nghĩa.  Trong khi du hành qua phương Đông, ông không biết rằng những bước chân của ông không bao giờ bị quên lãng và rằng tất  cả những gì ông đã gieo trồng sẽ đơm hoa kết trái; ông ta đang làm tất cả bởi vì đây là huyền thoại cá nhân của ông, con đường ông đã chọn để dẫn lối cho đời sống của ông.
 
Năm trăm năm sau, ở thành phố Ahmedabad của Ấn Độ, một giáo viên hỏi học trò của ông ta về tiểu sử của Francis.  Một trong những học trò ấy viết: “ông ta là một kiến trúc sư vĩ đại, bởi vì khắp phương Đông có những ngôi trường do ông xây dựng nên và chúng đã mang tên ông.”
 
Antonio Falces, hiệu trưởng một trong những trường đại học cộng đồng này nói với tôi rằng ông ta đã nghe hai người bàn tán với nhau:
 
“Francis là người Bố Đào Nha,”  một người nói.
 
“Tất nhiên không phải.  Ông ta sinh ra và chôn cất ở đây, Goa,” người kia trả lời.
 
Cả hai đều sai, và cả hai đều đúng:  Francis đến từ một ngôi làng bé nhỏ ở Navarra, nhưng ông ta là một người của thế giới, và mọi người nghĩ rằng ông là một phần của nhân dân họ.  Ông ta cũng không là một kiến trúc sư đặc biệt trong việc xây dựng trường học, nhưng, như một trong nhưng nhà viết tiểu sử về ông đã nói, “ông ta như mặt trời, nên không thể tiến về phía trước mà không tỏa ánh sáng cùng hơi ấm bất cứ nơi nào nó đi qua.”
 
Tôi nghĩ về Francis: ở đây, du hành khắp thế giới, làm cho tên tuổi của ngôi làng nhỏ bé này được biết thật nhiều nơi và người ta tin tưởng nó là “họ” của ông ta.  Đối diện với sự sợ hãi của ông ta, bỏ lại sau lưng tất cả để đeo đuổi ước mơ của ông- có lẻ sự cảm hứng và phụng sự này là một tấm gương cho tôi, người đã học trong một trường đại học cũng gọi là “đoàn thể của Giê-Su”,  Jesuit schools, như chúng được biết.
 
Tôi đang ở đây, trong làng Javier.  Cả Francisco và Ignatius đến từ một làng nhỏ bé khác tên là Loyola, được phong thánh cùng ngày – 12 tháng ba năm 1622, vào buổi sáng ấy một biểu ngữ được treo trên tường Vatican:
 
“Thánh Francis Javier đã làm nhiều phép mầu.  Nhưng những phép lạ của thánh Ignatius thì vĩ đại hơn: Francis Javier.”

CON ĐƯỜNG VÀ Ý NGHĨA
 
10.06.2006
 
Tôi đã trên bước  đường du hành từ ngày hai mươi tháng ba, đây là cách tôi chọn để kỷ niệm đệ nhị thập chu niên lần hành hương đầu tiên của tôi trên đường đến Santiago.  Chuyến du hành đã đưa tôi đến ba lục địa khác nhau ( Âu châu, Phi châu, và Viễn Đông) và giúp tôi có thể tiếp cận trực tiếp với hàng nghìn độc giả của tôi, vì trong khoảnh khắc tôi quyết định rằng thật là không thể tổ chức bất cứ điều gì mà không có sự hiện diện của họ.
 
Ở Puente de la Reina tôi bắt đầu một buổi tặng chữ ký đầu tiên của tôi vào buổi chiều mà không có “chương trình định trước”, và từ đấy tôi hoạch định kết hợp một vài cuộc gặp gở có tổ chức với những người khác phải chắc chắn thật thoải mái.  Tất cả những buổi chiều tặng chữ ký được tiếp theo với những buổi tiệc  nơi chúng tôi cùng nhau kỷ niệm ý nghĩa mà con đường đã nói lên là: gặp gở.  Để tưởng nhớ, kỷ niệm, thảo luận, khiêu vũ, và tôn vinh huyền bí của đời sống, nhưng cùng lúc để hiểu rằng chúng ta không đơn côi trong sự huyền bí này và rằng chúng ta cần chia sẻ sự đam mê của chúng ta với những người khác những người thông hiểu phương cách suy nghĩ của chúng ta.
 
Vào ngày mười chín tháng tư, tôi tạo ra chương trình này với Paula Branconnot, vì thế tất cả những kinh nghiệm này có thể vượt xa không gian vật lý và cũng có thể tiến vào không gian thực tại.  Tôi muốn nhân cơ hội này để cảm ơn Paula vì sự chuyên môn, sự yêu mến và sự cống hiến của cô, nhờ đấy mà vượt qua tất cả những khó khăn về kỷ thuật.
 
Nơi dừng lại kế tiếp của tôi trước khi trở về nhà sẽ là Đức Quốc, nơi tôi sẽ dự Cúp Thế Giới như một khách mời của FIFA.  Như tôi không nghĩ rằng tôi sẽ có thể nói bất cứ gì về bóng đá, hôm nay tôi đang kết thúc những bài vở này.  Bất cứ những lời bình luận nào cũng sẽ được hoan nghênh nồng hậu, vì thế chúng ta có thể hoàn thiện ý tưởng có một chương trình cho những cơ hội đối thoại.
 
Vào ngày hai mươi tháng sáu, tôi sẽ trở lại nơi điểm khởi hành của tôi, nhà máy xay cổ trong rặng Pyrenees, và ngay sau đấy tôi sẽ trở lại Ba Tây.
 
Trên một trong những nơi dừng chân đầu tiên của tôi trong chuyến hành hương này, tôi đã tìm đến một làng quê Tây Ban Nha.  Nơi ấy tôi viết bài phía trên, Francis .  Tôi tin rằng, không cần biết chúng ta đến từ nơi nào, chúng ta luôn luôn có thể tiến xa hơn những gì chúng ta tưởng tượng.  Đây là thí dụ mà Francis đã cho chúng ta, thí dụ mà chúng ta nên đi theo.
 
Tôi xin dâng hiến con đường này đến những độc giả của tôi. Vô vàn cảm ơn đến sự hổ trợ mà quý vị gởi gắm tất cả cho tôi, và những đêm mà tôi đã dành để đọc những thông điệp của quý vị, những điều luôn luôn động viên tôi tiến bước trên hành trình của mình. Ý nghĩa của con đường ở nơi mọi người, và chúng ta luôn luôn thấy thế giới tốt đẹp hơn khi chúng ta cho phép sự huyền bí trong sự gặp gở của chúng ta vén mở.  Như câu cuối trong quyển Hành Hương nói rằng: “con người luôn luôn xuất hiện khi họ được nhắc đến.”
 
Bước đường du hành, đã tưới tẩm tâm hồn tôi đầy những kinh nghiệm vô cùng lý thú, một trong những khoảnh khắc mầu nhiệm nhất đến mỗi đêm khi tôi đọc những lời bình luận trao đổi với độc giả.  Mặc dù không thể trả lời tất cả, nhưng tôi muốn chư thiện hữu biết rằng nó rất quan trọng đối với tôi, để biết rằng tôi không đơn độc trên lối mòn này.  Muôn vàn cảm tạ đến sự hổ trợ của tất  cả các hiền hữu cùng những ý kiến và những từ ngữ bây giờ đã ghi khắc vào lòng tôi.
 
PAULO COELHO
 
---
 
HẾT TẬP MỘT

 

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

CẤT BƯỚC TRÊN LỐI MÒN - TẬP II

Nguyên tác: WALKING THE PATH

Tác giả: Paulo Coelho

Dịch giả: Tuệ Uyển

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 
TRÊN ĐƯỜNG ĐẾN SANTIAGO
 
31.07.2006
 
“Đám mây u ám này phải đến hồi tan biến”, tôi đã nghĩ trong khi vất vả khám phá những dấu màu vàng trên những tảng đá và cây cối trên Đường.  Gần nữa giờ đồng hồ điều trông thấy này đã được khép lại với số không, và tôi bắt đầu hát để xua đuổi sự sợ hải trong khi đợi chờ cho những điều lạ thường xảy ra. Ẩn dấu trong làn sương, tất cả riêng chỉ có trong không khí hư ảo ấy, một lần nữa, tôi bắt đầu thấy Con Đường đến Santiago giống như nó một cuộn phim, ngay thời điểm, khi bạn thấy một anh hùng hành động những gì mà không ai làm, trong khi xem hay nghe bạn nghĩ rằng những hành động này chỉ xảy ra trên phim ảnh.  Nhưng ở đấy tôi đang sống với hoàn cảnh này trong cuộc đời thực.  Rừng núi đang lớn lên im lặng hơn và tĩnh mịch hơn và sương mù đang dần tan biến.  Có lẽ nó đang chấm dứt, nhưng ánh sáng đang chói lòa trong mắt tôi, và tô điểm mọi thứ chúng quanh tôi trong những màu sắc huyền bí và kính sợ.
 
Đột nhiên, giống như một màn ảo thuật, sương mù hoàn toàn biến mất.  Ở đấy, ngay trước mắt tôi là đỉnh núi thiêng liên rực sáng.
 
Tôi nhìn chung quanh và thấy  một biển mây mà tôi đã nói đến và một biển mây khác nữa ở trên đầu tôi.  Giữa hai đại dương mây  của ngọn núi cao nhất và đỉnh Cebruiro là biểu tượng thiêng liêng, như người phương Đông có nói, núi cao có tiên thì có tiếng, và mọi tôn giáo đều lấy đỉnh cao để đặt những biểu tượng, thánh tượng, thánh giá.  Tôi cảm thấy tràn dâng một niềm cảm xúc để nguyện cầu.
 
Mặc dù đầy ước vọng, tôi đã không cố gắng để nói một lời nào.  Hàng trăm thước, một ngôi làng với mười lăm ngôi nhà và một ngôi thánh đường nhỏ bắt đầu bật sáng những ngọn đèn của nó.  Ít nhất  tôi cũng có nơi nào đấy để nghĩ lại qua đêm.  Một con cừu lạc đàn leo lên đỉnh đồi và nằm giữa tôi cùng thánh tượng.  Nó nhìn tôi, trông có vẻ sợ hãi. Qua một hồi lâu tôi nhìn đăm đăm vào bầu trời gần như đen kịt, thánh tượng,  và con cừu trắng ngay dưới chân thánh tượng.
 
“Đấng thủ hộ chúng sinh”, cuối cùng tôi nói.  “Con không bị đóng đinh trên thánh giá, con cũng không thấy Ngài ở đó.  Chỉ có sự trống không và vì thế nó sẽ ngự trị mãi mãi, bởi vì thời gian của tử sinh đã từng đi qua.  Sự trống không là biểu tượng của năng lực nguyên sơ vô cùng tận mà tất cả chúng con cùng có, chẳng ai có thể đóng đinh và giết hại được.  Bây giờ năng lực này lại trổi dậy trong cuộc sống, bởi vì chúng con đã đi trên lối mòn của những con người bình thường, Ngài đã đến để dạy tất cả rằng chúng con có thể, và chúng con đã không chấp nhận điều này.  Ngài chỉ cho chúng con rằng năng lực và vinh quang là trong tầm tay của mọi người, và viễn kiến đột nhiên này về khả năng chúng con thật là quá sung mãn.  Chúng con đóng đinh Chúa trên thập tự thánh giá không phải vì chúng con không biết ơn đến đứa con của thiên đàng, (nhưng thế thì chúng con là con của ai?) nhưng cũng bởi vì chúng con quá sợ hãi để chấp nhận khả năng của chúng con.  Với thời gian và truyền thống, Ngài lại trở thành chỉ là một vị thần thánh xa xôi, và chúng con trở lại số phận của những con người.
 
“Không có tội lỗi nào đã xảy ra. Với nửa tá bài thực tập và một lỗ tai chú ý là chúng con có thể nhận ra hầu hết những giấc mơ không tưởng đó của mình.”
 
Con cừu đứng lên và tôi đi theo nó.  Tôi đã biết nó sẽ dẫn tôi đi đến chỗ nào, và mặc dù thế gới những đám mây bên ngoài như những đám mây vọng tưởng bên trong cũng không che lấp ánh sáng của chân tâm trong tôi.  Mặc dù tôi không thấy cầu vồng ánh sáng của những vì sao trên bầu trời, tôi chắc chắn rằng nó tồn tại để chỉ cho mọi người Con Đường đến Santiago.  Tôi đi theo con cừu, bây giờ nó đang hướng đến ngôi làng nhỏ cũng gọi là Cebreiro, như một ngọn núi.   Một phép lạ đã xảy ra nơi ấy một lần rồi – phép mầu của đổi thay những gì bạn làm thành những gì bạn tin tưởng.  Bí mật của thanh gươm và con đường kỳ lạ đến Santiago.
 
Khi tôi đi xuống triền núi, tôi nhớ lại một câu chuyện.  Một nông dân từ một làng lân cận lên đây để nghe một buổi lễ ở Cebreiro một ngày nọ giữa một cơn bảo.  Buổi lễ được tổ chức bởi một tu sĩ với tấm lòng bé tí người đã khinh thị thái độ thành tâm của người nông dân.  Nhưng vào thời điểm dâng lễ, bánh thánh biến thành thân thể Chúa Kitô và rượu vang biến thành máu Ngài.  Di tích vẫn còn đấy, được giữ trong thánh đường nho nhỏ ấy, một kho tàng lớn hơn tất cả sự giàu có của Vaticant.
 
Tôi vào trong ngôi thánh đường nhỏ ấy được xây dựng bởi người nông dân và vị tu sĩ người đã bắt đầu tin tưởng trong những gì mình làm.  Chẳng ai biết họ là ai.  Hai bia mộ vô danh, trong nghĩa trang gần đấy đánh dấu nơi hài cốt họ được chôn cất.  Nhưng không thể biết ngôi mộ nào là của tu sĩ và ngôi mộ nào là của nông dân.  Bởi vì, để cho phép lạ xảy ra, cả hai năng lực phải chiến đấu cho một trận chiến Tuyệt hảo.
 
Thế rồi từ lúc ấy trở đi, bất cứ khi nào tôi phải đối diện với một thử thách quan trọng, tôi nhớ lại câu chuyện phép lạ ở Cebreiro.  Tín ngưỡng đôi khi phải được kích thích trước khi nó có thể tự biểu hiện.
 
Trong năm nay, tôi kỷ niệm đệ nhị thập chu niên cuộc hành hương mà đã thay đổi đời tôi.  Năm tới, vào ngày 25 tháng bảy, chúng tôi kỷ niệm Ngày Santiago de Composta.  Nếu bạn có thể, hãy nguyện cầu tôn vinh Đất Trời Thánh Thiện.

 

NGƯỜI MÙ VÀ ĐỈNH EVEREST
 
02.08.2006
 
Từng tí từng tí chúng ta dường như đã quá quen thuộc với những ẩn dụ của đời sống.  Vào thời gian về trước tôi đã viết “Kỷ thuật leo núi”, và không ngờ tôi đã gặp một độc giả ở Hamburg, người quyết định chia sẻ với tôi kinh nghiệm của ông ta về leo núi trong thực tế đời sống.  Ông ta khám phá khách sạn tôi đang ở, và có bình phẩm gì đấy về những bài vở của tôi trên internet.  Sau khi tặng một vài lời phê phán khe khắt, ông ta hỏi:
 
“Ông không phiền nếu tôi chụp một tấm hình với bạn gái tôi chứ?”
 
Dĩ nhiên là không.  Ông ta lấy máy điện thoại cầm tay, bấm một nút, chẳng nói gì, và bạn gái ông ta xuất hiện một phút sau đó.
 
Sau khi chụp hình xong là một câu hỏi khác kích thích hơn:
 
“Một người mù có thể leo lên đỉnh Everest chứ?”
 
“Tôi không nghĩ như vậy”, tôi trả lời.
 
“Tại sao ông không trả lời là ‘có thể’?”
 
Tôi gần như chắc chắn là mình đang gặp phải trường hợp của một sự “lạc quan ép buộc’’.  Một thứ là sự hứng thú của cả vũ trụ cho một giấc mơ trở thành hiện thực, trong khi thứ kia hoàn toàn là một nơi mà chính bạn đối diện với  với một thử thách hoàn toàn không cần thiết, điều nào có dẫn đến cái chết hay sự thất bại không thể đoán được.
 
Tôi giải thích là tôi phải đi vì một cuộc hẹn, những độc giả ấy không chịu buông tha.
 
“Người mù có thể leo lên đỉnh Everest, ngọn núi cao nhất trên thế giới (8.848 thước).  Không phải họ có thể làm điều ấy, nhưng tôi đã biết ít nhất một người mù đã làm được việc ấy.  Tên ông ta là Erik Weihenmayer.  Cái hẹn của ông có thể chờ thêm tí chứ?”
 
Vì ông ta cho tôi biết tên tuổi, phải có một câu chuyện hấp dẫn ở đấy.  Dĩ nhiên là tôi có thể trì hoãn buổi hẹn của tôi.
 
“Vào năm 2001, Weihenmayer đã được một kỳ công.  Trong khi người ta phàn nàn rằng họ không thể cung cấp một chiếc xe hơi khá hơn, áo quần thanh lịch hơn, và lương bổng thích ứng với khả năng của họ.”
 
“Ông có chắc không?”
 
“Hãy nhìn trên internet.  Nhưng những gì hấp dẫn mê hoặc tôi là Weihenmayer biết chắc chắn những gì ông ta muốn: ông ta thay đổi đời sống ông ta thành những gì ông ta nghĩ là nó nên là thế.  Ông ta có can đảm mạo hiểm mọi thứ để có sự hiệp sức của toàn vũ trụ trong những gì ông thích.”
 
Tôi đồng ý.  Độc giả tiếp tục, như thể thái độ của tôi chẳng còn quan tâm gì tới ông ta.
 
“Nếu ông biết những gì ông muốn trong đời, thế thì ông có tất cả những gì ông cần để cố gắng làm cho ước mơ minh thành hiện thực.  Chính ông đã nói như thế có phải không?”
 
Dĩ nhiên.  Những có những sự giới hạn, thí như người mù leo lên đỉnh núi cao nhất trên trái đất.
 
“Và nếu con người không có ước mơ, người ta phải làm gì?”
 
“Hãy nghĩ đến việc gì đấy mà họ muốn làm, và rồi thì khởi sự bước đầu tiên,”  tôi trả lời.  “Không sợ vấp phải sai sót.  Không sợ làm bực mình những ai ‘lo ngại’ về thái độ của họ.”
 
“Vâng chính thế!” độc giả nói,  đây là lần đầu tiên xác chứng ý kiến của tôi một cách rõ ràng.  “Thế thì chúng ta  nhận thức rằng để đạt đến những gì chúng ta muốn chúng ta phải thực hiện những điều liều lĩnh.  Ông không nói như thế trong sách của ông chứ?”
 
Tôi không chỉ nói thế, mà tôi cũng cố gắng để bảo vệ những lời của tôi.  Nhưng chúng tôi bị gián đoạn trong cuộc đối thoại; đây là lúc cho cuộc hẹn mà đã đưa tôi đến Hamburg.  Tôi cảm ơn cho sự chú ý của ông ta, nhắc ông ta gởi cho tôi những gợi ý qua máy điện toán, chúng tôi chụp một bức ảnh nữa và rồi  thì nói lời từ giã.
 
Vào lúc ba giờ sáng, trở lại sự kiện ấy, tôi mò trong túi mình để tìm chìa khóa phòng và khám phá một mãnh giấy viết tên người mù.  Mặc dù biết rằng tôi sẽ đi Cairo trong một vài giờ nữa, tôi đã mở máy điện toán, và đấy là:
 
“Vào ngày 25 tháng 5, năm 2001, ở vào tuổi 32, Erik Weihenmayer trở thành người mù đầu tiên leo lên đến đỉnh núi cao nhất trên thế giới.  Một cựu giáo viên phổ thông cấp ba đã nhận phần thưởng ESPN (Entertainment and Sports Programming Network-Hệ Thống Chương Trình Giải Trí Thể Thao) và IDEA vì sự can đảm của ông ta trong việc vượt qua những trở ngại giới hạn mà những điều kiện thân thể cho phép.  Bên cạnh Everest, Erik Weihenmayer đã leo bảy ngọn núi cao nhất khác trên thế giới, bao gồm Aconcaqua ở Á Căn Đình (Argentina) và Kilimanjaro ở Tanzania.”
 
Nếu bạn không tin nó, thì tìm xem.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

“CÂU LẠC BỘ LỐI MÒN ACHILLES” LEO NÚI KILIMANJARO
 
Người Tường Thuật:  Họ leo lên  một trong những ngọn núi cao nhất -  Nhóm những người khuyết tật leo núi từ vùng Nửu Ước.  Đấy là một câu chuyện đạt đến đỉnh cao mới, và vượt thắng những chướng ngại lớn.  Monica Pellegrini giới thiệu chúng tôi đến những người lực sĩ gây cảm hứng này.
 
Vận động viên 1:  tôi nghĩ một vài lần rằng tôi không thể leo nổi…um…tôi gần như muốn bỏ cuộc hai lần.
 
Monica Pellegrini:  Núi Kilimanajaro, ở miền bắc một quốc gia Phi Châu, Tanzania.  Leo lên nó không phải là chuyện nhỏ cho những người leo núi trung bình, nhưng cho một nhóm bảy người từ câu lạc bộ Lối Mòn Achilles ở Nửu Ước, nó là một sự thử thách lớn hơn nhiều.  Tất cả họ là những người khuyết tật trong cách nào đấy.  Năm người mù, một người điếc và hen suyễn. Còn người nữa thì vừa thoát ung thư và cụt chân.
 
Vận động viên 2:  Nó quả thật khó khăn nhiều hơn tôi nghĩ.  Ah… một sự leo núi khó khăn, và chiều cao của nó quả thật đã ảnh hưởng rất nhiều lên chúng tôi.  Nhưng chúng tôi kiên nhẫn, và đa số các vận động viên có thể tiếp tục đến cùng.
 
Monica Pellegrini:  Sự thành công làm cho một nhóm đông nhất những vận động viên khuyết tật lần đầu tiên leo lên đến đỉnh núi  Kilimanjaro – một cuộc mạo hiểm mà họ gọi là một chúc thư gởi đến tâm linh con người, và một cơ hội tăng cường năng lực cho chính họ và những người khác.
 
Vận động viên 3: Tôi muốn với tay thật sâu, và vận dụng tất cả năng lượng mà tôi có, và tiếp tục.  Bởi vì phía sau việc hoàn thành này là sự thử thách thân thể cho chính tôi, tôi biết có một thông điệp to lớn hơn mà chúng tôi mang theo.
 
Monica Pellegrini:  Nhóm leo núi ghi chép hằng ngày hành trình của họ trên mạng. và ngay cả khi gặp khó khăn, họ cố gắng, bặm môi, quay sang những người bên cạnh tìm sự cảm hứng và truyền cho nhau năng lực trong khi họ tiếp tục trên lối mòn lên đỉnh.
 
Vận động viên 4:  Tôi đã nghe là nó sẽ khó khăn.  Tôi chỉ là không nghĩ nó sẽ quá gay go như thế.
 
Monica Pellegrini:  Vâng, khó khăn gay go thật, nhưng một kinh nghiệm mà nó sẽ không bị quên lãng một cách mau chóng.
 
Vận động viên 1:  Khi chúng ta kinh nghiệm qua khoảng không gian rộng mở này, gió, ánh nắng, năng lựơng của mặt trời mà chúng tôi chưa từng được cảm nhận như thế…
 
Monica Pellegrini:  Cuộc mạo hiểm bắt đầu vào ngay 28 tháng tám và chấm vào chúa nhật tuần rồi, khi một nhóm, cùng theo có 18 người tự nguyện hướng dẫn từ Câu lạc bộ Lối Mòn Achilles,  đặt chân lên đỉnh núi.
 
Kilimanjaro là một ngọn núi ở Tanzania, Đông Phi Châu. Đây là ngọn núi cao nhất Phi Châu 19.340 bộ (5.895 thước). Vì nó ở khoảng 200 dặm phía nam đường xich đạo, khí hậu của Kilimanjaro thì khắc nghiệt, với thời tiết nhiệt đới ở chân núi và  khí tượng vùng cực ở đỉnh như nhiệt độ và gió mạnh.
 
Achilles là một nhân vật thần thoại Hy Lạp nổi tiếng và nhược điểm của ông là một nơi yếu huyệt hay làm khốn đốn cho ông là ở gót chân.  Tên ông và  nhóm chữ “gót chân Achilles” trở thành đồng nghĩa với những vấn đề và chướng ngại khó khăn mà người ta đối diện trong cuộc sống của họ.

TRÈO LÊN ĐỈNH KILIMANJARO
 
-Ngày thứ nhất:
 
Các bạn ở Nửu Ước thân mến,
 
Chào mọi người!  Chúng tôi đang ở chân núi diệu kỳ này.  Nó cao hơn 5.895 mét.  Đó là 19.340 bộ.  Đây sẽ là một thử thách lớn nhất mà tôi chưa từng làm bao  giờ, nhưng tôi đã thực sự quyết tâm để thành công.  Tôi nghĩ rằng chúng tôi mang theo một thông điệp của cảm hứng và hy vọng.  Tôi không đang trong tình trạng khỏe lắm, nhưng tôi đã dặt một mục tiêu cao độ cho tôi bất cứ giá nào.  Nếu tôi đến đỉnh, có thể những người khác sẽ cố gắng để làm giống như thế.
 
Từ nơi này, phong cảnh thật tuyệt vời.  Có một số ngôi nhà rải rác chung quanh chân các ngọn đồi.  Những con chim buông cánh xuống chung quanh tôi.  Điều này đẹp đẻ quá!
 
-Ngày thứ ba:
 
Tất cả mọi người thân mến,
 
Chúng tôi đã dành hai ngày để làm quen với độ cao.  Không khí thì loãng ở trên này!  Sau một ngày leo núi.  Tôi rã rời trên chỗ nằm tối qua.  Khi tôi mở lều buổi sáng này,  tôi thấy một nhân vật từ xa.  Lúc đầu tôi không nhận ra cô ta, nhưng khi tôi gọi lớn, “Hello,”  cô ta đáp ứng bằng cách vẩy tay.  Đấy là một trong những vận động viên khác.  Cô ta đang trầm trồ thán phục với sự xinh đẹp của tia sáng mặt trời lên.  Thật là một khoảnh khắc đầy cảm hứng.  Bây giờ tôi không thể chờ đợi để tiếp tục!
 
Tôi đang cùng nhận ra lẫn nhau với nhiều người khác.   Họ luôn luôn bình luận về những việc tôi làm tốt và nói với tôi rằng tôi khỏe thế nào, cả thân thể lẫn tinh thần.  Nhưng người hướng dẫn là những người leo núi rất mạnh mẻ và họ cho chúng tôi sự hổ trợ vật lý khi cần,  và dĩ nhiên tôi cần điều ấy.
 
-Ngày thứ năm:
 
Chào tất cả mọi người,
 
Tôi không tin rằng tôi đang viết điều này, nhưng mục tiêu thì rất gần.  Chỗ này thật ngoạn mục và hùng vĩ.  Tôi rất mừng vui vì đã quyết định là một thành phần trong chương trình này.  Và bây giờ sự kiên trì của chúng tôi đã được đền trả.  Tôi sẽ có thể nói rằng như một người sống sót của ung thư, tôi đã leo lên một trong những đỉnh núi cao nhất trên thế giới!
 
Đôi khi dường như người ta nhìn những người khuyết tật với sự cảm thương.  Những người khác gần như ồn ào rằng chúng tôi cố gắng làm những việc mà họ nghĩ là không thể được.  Đúng như họ đang phán xét chúng tôi một cách tiêu cực vì không hành động vô tích sự hay những gì giống như thế.  Họ chắc chắn không có nghĩa là muốn làm tổn thương chúng tôi, những đôi khi cũng khó mà phớt lờ họ.
 
Nhưng bây giờ, tôi nghĩ rằng mặc dù với tất cả hạn chế của chúng tôi, chúng tôi đã làm được những gì thật đặc biệt -  những gì thật khó khăn mà bất cứ người nào cũng có thể tìm cách thực hiện được.  Tôi cảm thấy thật tự hào vì những đồng đội của tôi đã thật can trường.  Tôi nghĩ rằng chúng tôi đang mang một thông điệp truyền năng lực đến mọi người những ai muốn vượt thắng một thử thách khó khăn.
 
-Ngày thứ bảy:
 
Chào tất cả mọi người,
 
Hãy sẵn sàng để nghe một tin vui…Chúng tôi ở đây!  Chúng tôi ở tại đỉnh núi!  Khi chúng tôi đến đỉnh, chúng tôi đã chụp một tấm hình của cả nhóm như một bằng chứng mà chúng tôi đã làm được!  Rồi thì chúng tôi thả một túi lông chim vào không gian, tượng trưng cho câu chuyện của chúng tôi sẽ đi đến với những người khác.  Đây thật là một kinh nghiệm lạ lùng, nhưng các bạn có thể không tin rằng nó khó khăn thế nào.  Tôi không thể tin rằng chúng tôi có thể làm được điều này.  Tuần rồi chúng tôi đang ở chân núi, và chúng tôi không biết điều gì đang chờ đợi chúng tôi.  Đỉnh cao thật là khó khăn để đối diện, nhưng chúng tôi đã không bỏ cuộc!
 
Những con chim bay vút lên phía dưới chúng tôi, và không khí trong lành.  Tôi muốn nhớ mãi ngày hôm nay.

CHIẾN SĨ CỦA TUỆ SÁNG VÀ CHIẾN LƯỢC
 
16.08.2006
 
-Chiến Sĩ của Tuệ Sáng và Chiến Lược
 
Thanh gươm có thể tồn tại một thời gian ngắn, nhưng Chiến Sĩ của Tuệ Sáng phải tồn tại lâu dài.  Đấy là tại sao anh ta phải hướng dẫn chính mình một cách không ngu ngơ bởi khả năng của chính anh ta và vì thế được thực hiện thành công một cách ngạc nhiên không ngờ.  Mỗi thứ anh ta hành động là đúng giá trị mà nó có.
 
Thường thường, khi anh ta đối diện với những vấn đề nghiêm trọng, những tiếng thì thầm như quỷ ám bên tai anh ta: “Đừng chán nản điều ấy, điều ấy không nghiêm trọng.”
 
Nhưng lúc khác, khi anh ta đối diện với những việc tầm thường, tiếng thì thầm lại vang lên: “Bạn cần dành hết năng lượng để giải quyết vấn đề này.”
 
Chiến Sĩ của Tuệ Sáng không nghe theo những tiếng tà mị thì thầm bên tai.  Anh ta là chủ nhân ông thanh gươm của anh ta.
 
-Hãy Lưu Tâm Đến Những Đồng Minh của Bạn
 
Chiến sĩ không liên kết với những ai muốn anh ta bị tổn thương.  Cũng không muốn thấy trong đội ngũ của mình những ai muốn “vuốt ve dỗ dành” mình.
 
Anh ta tránh bất cứ ai chỉ ở bên cạnh anh trong những thời điểm của thất bại.  Những ngưởi bạn giả dối này muốn chứng tỏ rằng sự yếu đuối có phần thưởng của nó.  Họ luôn luôn mang theo những tin tức xấu.  Họ luôn luôn cố gắng triệt tiêu niềm tin của người chiến sĩ,  bằng ngụy trang của sự “đoàn kết”.
 
Khi họ thấy anh ta bị thương họ đổ nước mắt, nhưng trong thâm tâm họ vui mừng bởi vì người chiến sĩ đã thất bại một cuộc chiến.  Họ không hiểu rằng đấy là một phần của cuộc chiến.
 
Những bạn đồng hành chân chính của chiến sĩ luôn ở về phía anh ta tại mỗi thời mỗi lúc, trong những thời gian cả khó khăn lẫn dễ dàng.
 
-Đàm Phán với Kẻ Thù
 
Khi những thời điểm của chiến trận đã tiến đến gần, Chiến Sĩ của Tuệ Sáng chuẩn bị cho mọi tình huống.  Anh ta phân tích mỗi điều có thể xảy ra và tự hỏi mình: “Tôi sẽ phải làm gì nếu tôi phải chiến đấu chống lại chính mình?”
 
Đây là cách làm thế nào để khám phá những nhược điểm của anh ta.
 
Tại thời điểm tiếp cận với đối phương, mang trong lòng đầy những hứa hẹn, những thỏa thuận, và những thương nghị.   Anh ta có đề  nghị lôi cuốn và phương cách thoải mái để đưa ra.
 
Chiến sĩ phân tích từng đề nghị này; anh ta cũng tìm một thỏa thuận, nhưng không để mất chân giá trị của mình.  Nếu anh ta tránh chiến trận, không phải bởi anh ta hèn nhát – nhưng đúng hơn là sự quyết định rằng đây là chiến lược tốt nhất.
 
Một Chiến Sĩ của Tuệ Sáng không nhận những món quà của kẻ thù.

 
-Với Sự Phòng Thủ và Trên Sự Tấn Công
 
Chiến sĩ thật cẩn trọng với những người nghĩ rằng họ có thể điều khiển thế giới, quyết định từng bước đi của chính họ, và chắc chắn rằng họ biết đúng con đường.  Họ luôn luôn quá tin tưởng vào khả năng của chính quyết định cuả họ rằng họ không nhận thấy sự trớ trêu với số phận đã viết nên kiếp sống mỗi người.
 
Chiến Sĩ của Tuệ Sáng có những ước mơ.  Những ước mơ đưa anh ta tiến về phía trước.  Nhưng anh ta chẳng bao giờ phạm phải sai lầm để nghĩ rằng con đường thì dễ dàng và cánh cửa rộng mở.
 
Anh ta biết rằng hoạt động của vũ trụ như thuật giả kim (alchemy): solve et coagula (phân tán và kết tụ), những bậc thầy đã nói thế.  “Tập trung và phân tán năng lượng của chúng ta tùy theo hoàn cảnh.”
 
Có những thời điểm để hành động và những thời điểm để chấp nhận.
 
-Trong Bộ Mặt của Thất Bại
 
 Chiến Sĩ của Tuệ Sáng biết làm thế nào khi thất bại.  Anh ta không ôm giữ thất bại như những gì không quan trọng, dùng những mệnh đề như “tốt thôi, nó không quan trọng gì cả”, hay “nói đúng thì, tôi cũng không thật sự muốn điều đó.”
 
Anh ta chấp nhận thất bại như là một thất bại; anh ta không cố gắng để thay đổi nó thành một chiến thắng hay một kinh nghiệm.  Anh ta khổ sở vì nhức nhối của vết thương, sự thờ ơ lãnh đạm của những bạn bè và niềm cô đơn của mất mát.  Tại những thời điểm như thế anh ta nói với chính mình: “Mình đã chiến đấu cho điều gì ấy, và mình đã thất bại trong việc đạt đến mục tiêu.  Mình đã thua trong trận chiến đầu tiên.”
 
Mệnh đề này sẽ ban cho anh ta một sức mạnh.  Anh ta tỉnh thức rằng không có ai chiến thắng trong mọi thời – nhưng sự can trường luôn luôn chiến thắng lúc sau cùng.

TRÊN TÍNH VĨNH CỮU
 
30.08.2006
 
 
Con người đáp ứng thế nào với đổi thay hay vô thường?
 

Một cách tệ hại.  Luôn luôn rất tệ hại.  Một trong những sự huyền bí phổ biến nhất trên toàn thế giới – bí ẩn của ma cà rồng – phản chiếu ý tưởng này.
 
Ma cà rồng (vampire) là gì?  Đấy là những kẻ tại một thời điểm nào đấy trong sự hiện hữu của họ trở thành vĩnh cữu.  Nói cách khác, sau một thời điểm thân thể của họ không còn theo tiến trình thông thường của tự nhiên; họ sẽ trở nên trẻ mãi, và họ có thể sống lâu như thế nào nếu họ thích mà không phải đối diện với những vấn đề làm cho phải già đi.
 
Sự kiêng khem duy nhất của một vampire là một ít máu mỗi ngày, và sự cẩn thận duy nhất với làn da của họ là tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời – nhưng đây là tất cả, điều này là một cái giá rất nhỏ phải trả để hưởng thụ tất cả những gì có thể của một kiếp sống bất tận.
 
Ngoại trừ một điều:  vampire dừng lại đúng lúc, trong khi thế giới xảy ra những đổi thay.  Mọi thứ họ thường luôn bắt đầu để thay đổi, và mặc dù họ luôn luôn phải thích ứng đến sự đổi thay này trên thế giới, họ khao khát vĩnh cữu đúng mức hoàn toàn bởi vì họ hạnh phúc với thế giới mà họ sống.  Họ không quan tâm trong việc sánh bước với những đổi thay này.
 
Hãy tưởng tượng một kẻ nào đấy trở thành một vampire ngay sau chung kết của cúp bóng đá thể giới 1986.  Kẻ ấy có thể hút thuốc trên máy bay, không cần lo tới việc chọn một băng tần truyền hình nào để xem – sự chọn lựa thật quá giới hạn.  Kẻ ấy là một nữ minh tinh cho một biểu tượng sex, hiểu tất cả về những bộ phận chế hòa khí và chiến đấu cho những ý tưởng xã hội của mình, thuyết phục Liên Bang Sô Viết sớm có thêm những thủ lĩnh có khả năng,và  sự mong mõi của nhân dân (gọi là giai cấp vô sản) cuối cùng sẽ được tôn trọng.
 
Một ngày đẹp trời nào đấy kẻ bổng ngã vào tình yêu với một sinh viên xã hội học hai mươi hai  tuổi.   Anh ta cảm mến sự xinh đẹp, lòng nhiệt tình, lý tưởng của cô ta.  Anh ta dự định biến cô ta thành một vampire, những cô nàng từ chối -  cô đã xem quá nhiều phim kinh hoàng.  Cô nàng cũng yêu và không muốn mất anh ta, nhưng cô đặt một điều kiện duy nhất để tiếp tục sự quan hệ của họ:  anh ta sẽ không bao giờ hút máu cô ta.  Anh ta một vampire không có lựa chọn nào khác hơn là giữ lời hứa của mình.  Họ thành hôn tại một văn phòng để tránh cây thập ác ghê gớm.
 
Hai mươi năm trải qua – thật sự bay nhanh qua, bởi vì một cúp quốc tế lại bắt đầu.  Sinh viên ngày xưa bây giờ đã bốn mươi hai tuổi, làm việc trong một ngân hàng (thất nghiệp)  hay  viết luận án thạc sĩ và tiến sĩ chẳng thể dùng vào việc gì cả và những nghị luận đơn thuần minh chứng đời sống cô ta như một sinh viên chuyên môn. Những bộ chế hòa khí đã biến mất trên bề mặt của trái đất.  Trong sợ hải ông ta lật qua những trang một tạp chí và thấy biểu tượng sex già cỗi, khuôn mặt với hàng tấn son phấn. Ông ta cảm thấy tội lỗi vì có 300 băng tần và chỉ xem cùng những đài từ lâu xưa.
 
Liên Bang Sô Viết đã sụp đổ. Ông ta bị buộc phải bỏ những điếu thuốc yêu mến của mình (mặc dù nó không ảnh hưởng tới sức khỏe ông ta, đừng quên rằng vampire là vĩnh cữu), bởi vì hút thuốc đã trở nên không thể được nữa, do bởi luật pháp hay do bởi những đôi mắt người ta nhìn ông ta trong nhà hàng.  Và tệ hơn cả là : mọi người đang nói về chat, internet, iPod, bình phẩm, v.v…Vampire cố gắng để theo kịp những tiến bộ hàng ngày của cuộc sống, nhưng mọi thứ dường như phức tạp quá phức tạp, làm phát cáu và chẳng có ý nghĩa gì.  Ông ta nhìn vào máy điện toán giống như ông ta đang nhìn vào một tép tỏi -  với một sự lẫn lộn của kinh khủng và bất lực.  Ông ta sẽ chẳng bao giờ điều khiển được những thứ ấy, mặc dù ông đã cố gắng nhiều lần.
 
Những bè bạn ông ta đã nghĩ hưu, dành thời gian để chơi bài – họ cũng không biết làm thế nào với những máy điện toán, nhưng họ chẳng màng tới, cả nhóm đã cùng già đi, họ có cùng những sự thích thú và có thể chia sẻ những kinh nghiệm.
 
Vampire vẫn trẻ mãi.  Vĩnh cữu.  Bây giờ ông ta đối diện với những căng thẳng ngoại tại.  Ông ta định tự ải, đi ngoài ánh sáng và nhìn vào cây thập ác, nhưng chỉ khám phá rằng những thứ này là phép mầu tạo nên bởi nhà thờ và chẳng có thể làm gì hại ông ta được.
 
Ông ta chỉ còn một điều có thể an ủi:  cón một nhân vật chính trị nổi tiếng mà ông ta biết rành rẻ (bởi vì tất cả những lĩnh tụ chính quyền trên thế giới đã thay đổi).
 
Nhưng thời đại Fidel Castro rồi cũng sẽ qua đi.  Và thế là chẳng còn gì, chẳng còn gì, sẽ tồn tại trên thế giới mà vampire đã một lần mến yêu vô cùng tận.

NHỮNG CÂU CHUYỆN CỦA TÍNH KIÊU CĂNG
Kiêu căng hay tự hào, Kiêu hảnh hay can trường?
 
13.09.2006
 
-Năng lực của Kiêu Hảnh
 
Vị thầy và người môn đệ đang nói chuyện tại một góc đường rồi thì một bà lão đến và nói với họ:
 
“Đi chỗ khác, tránh cửa sổ của tôi!”  bà lão la lối.  “Các người làm khách hàng khó chịu”.
 
Họ tiếp tục nói chuyện cho đến khi một cảnh binh đến và nói:
 
“Chúng tôi yêu cầu các ông rời khỏi vỉa hè này.  Ngài bá tước sẽ đến đây trong một vài phút nữa.”
 
“Hãy để ông ta dùng lề đường phía bên kia,”  vị thầy trả lời, mà không rời đi.
 
Rồi thì ông quay lại với người môn đệ và nói rằng:  “Đừng quên:  không bao giờ kiêu hảnh đến người khiêm hạ.  Và chẳng bao giờ khiêm tốn đến kẻ kiêu căng.”
 
-Sự Kiêu Hảnh Thánh Thiện
 
Một thiền sinh thiền định mười năm trong một hang động, cố gắng tìm ra con đường đến chân lý.  Trong khi ông ta đang nguyện cầu vào một buổi chiều, một con khỉ đến với ông ta.  Tu sĩ cố gắng để tập trung, nhưng con khỉ đến gần hơn và định cướp lấy đôi dép của ông ta.
 
“Con khỉ tinh ranh này!” nhà ẩn tu nói.  “Tại sao ngươi đến đây để quấy rầy buổi thiền định của ta?”
 
“Tôi đói,”  con khỉ nói.
 
“Cút đi!  Ngươi đang làm rối sự đối thoại của ta với chân lý!”
 
“Ông làm thế nào có thể nói chuyện với chân lý nếu ông không thể tìm được cách để đối thoại với một tạo vật khiêm hạ như tôi?  Con khỉ nói.
 
Tu sĩ xin lỗi, và cảm thấy hổ thẹn.
 
- Sức Mạnh của Kiêu hảnh-Can Trường
 
Ngôi làng bị đe dọa bởi một bộ lạc hung tợn.  Những cư dân lìa bỏ nhà cửa của họ và tìm đến một nơi an toàn hơn.  Vào cuối một năm tất cả dân làng đã rời đi -  ngoại trừ  một nhóm tu sĩ.
 
Nhóm người hung tợn tiến vào làng mà không có một kháng cự nào và họ mở một buổi tiệc lớn để mừng chiến thắng.  Giữa buổi ăn uống chè chén, một tu sĩ xuất hiện.
 
“Các ông đến đây và làm mất sự yên bình của làng xóm này.  Tôi xin các ông hãy rời đây lập tức.”
 
“Tại sao ngươi chưa đi khỏi nơi này?”  tên thủ lĩnh nhóm người hung tợn nói hét lớn.  “Ngươi không thấy là ta có thể đâm một nhát gươm xuyên qua thân ngươi mà không chớp mắt chứ?”
 
Vị tu sĩ trả lời một cách điềm tĩnh rằng:
 
“Ông không thấy là tôi có thể để một nhát gươm xuyên qua thân tôi mà không chớp mắt chứ?”
 
Ngạc nhiên với sự bình thản trước cái chết như thế, thủ lĩnh và nhóm người hung tợn của ông ta đã bỏ đi khỏi làng ấy ngay ngày hôm sau.
 
-Sự Kiêu Căng của Đố Kỵ
 
Trong sa mạc của Syria, satan nói với đồ đệ rằng:  “Loài người luôn luôn quan tâm về ước muốn những thứ của người khác hơn là làm những việc tốt cho chính họ.”
 
Và để chứng minh những gì ông ta đang nói, ông ta quyết định thử hai người đang ngơi nghĩ gần bên.
 
“Ta đến để làm cho những điều mong ước của các ngươi thành sự thật,” ông nói với một người trong họ.  “Bất cứ thứ gì ngươi muốn sẽ được ban cho.  Bạn ngươi sẽ nhận được cùng thứ như thế - nhưng gấp đôi.”
 
Người ấy im lặng một hồi lâu, và rồi cuối cùng nói rằng:
 
“Bạn tôi sẽ mãn nguyện bời vì sẽ nhận được gấp đôi, chẳng kể là người bạn tôi ước gì.  Nhưng tôi đã chuẩn bị một cái bẫy:  ước muốn của tôi là ông làm cho tôi bị mù một mắt.”
 

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

NHÂN VẬT KHÓ QUÊN CỦA TÔI
 
26.09.2006
 
Ngày xưa còn bé tôi thường đọc một tạp chí mà cha mẹ tôi đặt mua dài hạn, nó có một mục gọi là “Nhân vật khó quên của tôi” cho những người bình thường nói về những người bình thường đã ảnh hưởng đến đời sống của họ.  Dĩ nhiên, ở vào tuổi ấy, (chín hay mười) gì đấy, tôi cũng đã tạo nên một biểu tượng ảnh hưởng đến cá nhân của mình.  Về mặt khác, tôi chắc chắn rằng trải qua bao năm kiểu mẫu ấy đã thay đổi, vì thế tôi quyết định không viết về tạp chí và trình bày ý kiến của tôi (ngày nay tôi tự hỏi làm thế nào trong những ngày tháng ấy chúng có thể nhận sự cộng tác của những ai đấy cùng lứa tuổi của tôi).
 
Thời gian đã trôi qua, tôi đã từng gặp nhiều người hấp dẫn đã giúp tôi vào những thời điểm khó khăn và truyền cảm hứng cho tôi và chỉ cho tôi những con đường được tôi du hành qua.  Tuy thế, sự huyền bí lớn nhất trong thời thơ ấu luôn luôn chứng tỏ mạnh mẻ hơn;  chúng đi qua những thời điểm mất giá, tranh cải và lãng quên, nhưng chúng tồn tại, xuất hiện trong những trường hợp cần thiết với những giá trị, tấm gương, và quan điểm của chúng.
 
Nhân vật khó quên của tôi tên là José, người em trai trẻ nhất của ông tôi.  Ông ta chưa bao giờ kết hôn, làm việc như một kỷ sư nhiều năm, và khi về hưu ông quyết định sống ở Araruama, một thành phố gần Rio de Janeiro.  Đấy là nơi mà cả gia đình thường đi đến vào những ngày nghĩ lễ mùa hè với con cái trong gia đình.  Ông chú José là một người độc thân, vì thế chắc chắn ông không có nhiều kiên nhẫn với sự ồ ạt đông đảo chiếm cứ như thế, nhưng đấy là thời khắc duy nhất khi mà ông có thể chia sẻ một ít về sự cô đơn của ông với những đứa cháu trai, cháu gái.  Ông cũng là một nhà sáng tạo,  và để có chỗ trọ cho chúng tôi ông quyết định cất nên một căn nhà nơi những cái phòng chỉ xuất hiện trong mùa hè mà thôi!  Ông ấn một nút và những bức tường buông xuống từ mái nhà, những chiếc giường hiện ra từ bức tường bên ngoài, và ở đấy chúng tôi có bốn phòng ngủ là nơi ở cho những kẻ mới đến!  Khi những ngày nghĩ hè qua đi, những bức tường được kéo lên, bàn ghế tủ giường biến vào những bức tường bên ngoài và ngôi nhà một lần nữa biến thành một kho trống không được dùng để chứa những vật dụng cho xưởng làm việc của ông.
 
Ông chế tạo xe hơi.  Không chỉ thế, mà ông còn làm một chiếc xe đặc biệt để mang cả nhà đến hồ Araruama – một sự phối hợp của xe jeep và xe lửa trên bánh xe hơi.  Chúng tôi đi bơi, sống gần với thiên nhiên, dành trọn ngày để nô đùa, và tôi luôn luôn tự hỏi:  “Nhưng tại sao ông sống ở đây một mình?  Ông có tiền, ông có thể sống ở Rio!”  Ông kể chuyện về chuyến đi thăm Hoa Kỳ của ông , nơi ông làm việc trong một mõ than và mạo hiểm đến những nơi chưa từng đến bao giờ.  Gia đình thường nói rằng: “Tất cả những điều đó là bịa đặt”.  Ông luôn luôn ăn mặc như một người thợ máy, và tất cả bà con bình luận: “Ông nên trang phục cho mình những bộ đồ lịch sự hơn.”  Chẳng bao lâu khi máy truyền hình đến Ba Tây, ông mua cho mình một máy và đặt nó trên vỉa hè cho mọi người cả con đường có thể xem những chương trình.
 
Ông dạy tôi nên yêu mến mọi thứ bằng trái tim của mình.  Ông chỉ cho tôi sự quan trọng của việc làm những gì mình muốn, và đừng để ý những gì kẻ khác nói.  Ông che chở tôi khi tôi có vấn đề với cha mẹ tôi vì những bốc đồng của tuổi thanh niên.  Một ngày nọ ông nói với tôi:  “Ông đã chế tạo một hộp số tự động của xe hơi.  Ông đã đến Detroit và tiếp xúc với hãng General Motor; họ chịu mua với giá 15.000 đô la cho sáng chế hay một đô la cho mỗi chiếc xe bán ra với hệ thống mới này.  Ông đã lấy một lần tiền và sống những năm tuyệt vời nhất trong đời ông.”
 
Gia đình thường nói rằng:  “Ông chú José luôn luôn sáng chế ra những thứ gì ấy, đừng tin ông”.  Và mặc dù tôi cảm thấy hào hứng vô cùng với sự mạo hiểm của ông, nhưng với phong cách sống ấy, với sự hào phóng ấy, tôi chẳng tin câu chuyện đó.  Tôi nói với phóng viên Fernando Morais về nó chỉ vì Ông chú José là một nhân vật khó quên của tôi.
 
“Bộ hộp số tự động đầu tiên đã được sáng chế bởi anh em Sturtevant ở Boston trong năm 1904.  Hệ thống đó không hoàn hảo bởi vì nó quá nặng.  Nhưng nó được sáng chế bởi người Ba Tây Fernando de Lemos và   José Braz Araripe, đã bán cho GM năm 1932, sáng chế ấy, sự phát triển của hệ thống hộp số xe hơi tự động tung ra thị trường bởi hãng GM năm 1939. 
 
Với hàng triệu xe hơi tự động sản xuất hàng năm, gia đình chẳng bao giờ tin bất cứ điều gì và nghĩ rằng Ông Chú José ăn mặc xốc xếch có thể phải có một vận số khó lường.  Chà thật không biết hay ho thế nào để biết rằng Ông Già  José đã tận hưởng những năm tháng hạnh phúc với món tiền sáng chế ấy.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

NGƯỜI TA LUÔN LUÔN BIẾT NHỮNG GÌ TỐT ĐẸP NHẤT CHO CHÚNG TA.
 
11.10.2006
 
-Phòng Ngừa Chứng Thấp Khớp
 
Con rết quyết định hỏi nhà thông thái của một khu rừng, một con khỉ, cách nào tốt nhất để chửa trị cho chứng đau nhức trên chân của nó.
 
“Đó là chứng thấp khớp,” con khỉ nói.  “Ngươi có quá nhiều chân.  Ngươi nên giống như ta, chỉ có hai chân, chứng thấp khớp khó có thể xuất hiện”.
 
“Và tôi phải làm gì nếu chỉ có hai chân?”
 
“Đừng làm phiền ta với những chi tiết đó,” con khỉ trả lời.  “Một người thông thái chỉ cho một lời khuyên bảo tốt nhất; phần còn lại tùy nhà ngươi giải quyết vấn đề.”
 
 
-Tôi Có Thể Giúp Gì Chứ?
 
Chẳng bao lâu khi mở cửa nhà thờ, vị linh mục thấy một người phụ nữ đến, ngồi trên hàng đầu, và đặt đầu giữa hai tay của bà ta.  Hai giờ sau, ông ta chú ý rằng người đàn bà vẫn ở ngay vị trí ấy.
 
Ông ta lo lắng và đến gần bà ta và hỏi:
 
“Tôi có thể giúp điều gì không ?”  ông hỏi.
 
“Cảm ơn, không ạ,”  bà ta trả lời.  “Tôi vừa nhận được tất cả những gì tôi cần giúp khi Ngài làm gián đoạn suy tư của tôi”.
 
Jesuit Anthony Mello bình luận:  “Trong một tu viện không ai viết ‘Đừng nói với bảng thông cáo’.  Những gì được viết là  ‘Chỉ nói nếu bạn có thể làm cho sự yên lặng tốt hơn’.”
 
-Tôi Biết Những Gì Đúng
 
Trên đường trở về nhà một nông dân thấy một con lừa trên cánh đồng.
 
“Tôi không phải là một con lừa,”  con vật nói.  “Tôi là nhà tiên tri sinh ra.  Tôi sống hơn hai nghìn năm, và tôi vẫn sống để minh chứng cho điều này.”
 
Sợ hãi, người nông dân chạy đến thánh đường và nói nói với linh mục chính xứ.  “Không thể có điểu đó được!”, ông nói.  Người nông dân nắm tay ông và đưa ông đến nơi con lừa đứng.  Con vật lập lại những gì nó nói trước đấy.
 
“Tôi lập lại: thú vật không thể nói,”  linh mục nói.
 
“Nhưng chúng ta vừa nghe nó nói!”, người nông dân thêm vào.
 
“Ông ngu đần thế nào ấy! Ông đúng là tin một con lừa hơn tin một linh mục!”
 
-Điều Này Cũng Sẽ Làm Cho Chúng Ta
 
Một câu chuyện ngụ ngôn của nhà văn Li-Băng Mikail Naaimé là một sự minh họa tốt về nguy hiểm của việc theo phương pháp của những người khác, không kể là nó dường như cao quý như thế nào:
 
“Chúng ta cần phải làm cho chúng ta tự do chứ không làm nô lệ cho những kẻ khác,” một con bò nói với những con bò cùng đàn với nó.“Qua bao năm chúng ta đã lắng nghe con người nói rằng cánh cửa đến tự do phải nhuộm máu của những kẻ tử vì đạo nghĩa.  Hãy khám phá cánh cửa đó và hạ nó xuống với sức mạnh của những chiếc sừng của chúng ta.”
 
Qua bao ngày và đêm chúng bước đi trên đường cho đến khi chúng thấy một cánh cửa dính đầy máu.
 
“Đây là cánh cửa đến tự do”, chúng nói.  “Chúng ta biết rằng anh chị em chúng ta đã hy sinh tại nơi này.”
 
Từng con bò đi qua cánh cửa.  Và tất cả chúng nó vào hết bên trong, thì đã quá muộn, khi chúng nhận ra rằng nó là cánh cửa của lò sát sinh.
 
-Quyết Định Số Phận của những Kẻ Khác.
 
Malba Tahan kể câu chuyện của một người đã đi qua một sa mạc gặp một thiên thần và cho anh ta nước.  “Ta là thần chết và đã từng tìm kiếm ông,”  thần chết nói.  “Nhưng bởi vì anh đã từng là một người tốt, ta sẽ cho anh mượn Quyển Sách Định Mệnh trong năm phút;  anh có thể thay đổi bất cứ gì anh muốn.”
 
Thiên thần đưa anh ta quyển sách.  Lật qua những trang sách, người ấy đọc đời sống của những hàng xóm anh ta.  Anh ta bất mãn: “Những người này không xứng đáng với những việc tốt như thế,”  anh ta nghĩ.   Bút trong tay, anh ta bắt đầu viết lại đời sống của họ cho tệ hại hơn.
 
Cuối cùng anh ta gặp trang sách về số phận chính anh ta.  Anh ta thấy thảm kịch kết thúc, nhưng đúng lúc anh ta định thay đổi, quyển sách biếtnmất.  Năm phút đã qua.
 
Và thế là ngay lúc ấy thần chết bắt lấy linh hồn của người đó.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

ĐỐI THOẠI VỚI JOSHUA
 
25.10.2006
 
Tôi không phải là một người hay nhai lại quá khứ; tôi nghĩ rằng hiện tại là kết quả của tất cả những gì mà chúng ta đã từng sống, và nhìn thấy chúng ta hành động thế nào ngay thời điểm này đủ để chúng ta hiểu những phúc lành của chúng ta và điều chỉnh những nghiệp xấu ác trong tương lai.
 
Những bây giờ cuộc sống của tôi đang bị đảo lộn bởi phóng viên-tiểu sử Fernando Morais, tôi cũng quyết định xem lại một số ghi chép về việc học hỏi của tôi với Joshua, người bạn và cũng là thầy trong truyền thống RAM (the Regnus Agnus Mundi).  Hầu hết những ghi chép này được ghi trong khoảng thời gian giữa năm 1982 và 1986.  Đã nhiều năm qua tôi đã xuất bản một số những đối thoại trong chương trình này.  Và mặc dù sự đáp ứng từ những độc giả là tuyệt vời, nên tôi nghĩ thế là quá đủ.  Tuy nhiên, sau khi đọc lại những quyển tập ghi lại đã phủ đầy bụi (tôi không ghi chép lại và cũng không viết nhật ký nữa), tôi đã khám phá ra một số việc rất đặc biệt.  Trong bốn mục tiếp theo tôi sẽ sao chép lại những gì đã gây cho tôi sự quan tâm thích thú nhất.
 
Một buổi chiều nọ, ngồi trong một quán cà phê ở Copacabana sau một tuần dài thực tập tâm linh mà chẳng có kết quả gì, tôi hỏi:  “Tôi thường nghĩ rằng tôi bị Trời Đất lãng quên, mặc dù tôi biết rằng Đất Trời vẫn ở đây bên cạnh tôi.  Tại sao quá khó để mở một cuộc đối thoại với Thần Thánh thiêng liêng?”
 
“Một mặt chúng ta biết rằng thật quan trọng để tìm kiếm sự thiêng liêng.  Mặt khác, đời sống làm chúng ta cách xa với Thánh Thần -  bởi vì chúng ta cảm thấy rằng chúng ta bị Thần Thánh lãng quên, hay khác hơn bởi vì chúng ta quá bận rộn với đời sống hằng ngày của chúng ta.  Điều này làm chúng ta cảm thấy rất tội lỗi; cả chúng ta cảm thấy rằng chúng ta xa lánh cuộc đời quá nhiều bởi vì một đấng thiêng liêng, hay khác hơn là chúng ta cảm thấy rằng chúng ta đang xa lánh đấng thiêng liêng quá nhiều do bởi cuộc đời.  Luật nhị trùng này hiển nhiên là một ý tưởng kỳ quái: thiêng liêng ở trong đời sống, và đời sống là ở trong sự thiêng liêng. Nếu chúng ta tìm được cách thẩm thấu sự hòa hiệp thánh thiện trong sự hiện hữu của đời sống hằng ngày, chúng ta sẽ luôn luôn ở trên con đường đúng, bởi vì nghĩa vụ hằng ngày của chúng ta cũng là nghĩa vụ của Thánh Thần thiêng liêng.  Cho đến khi chúng ta thực chứng tính bất nhị.”
 
“Nhưng loại thực tập nào tôi có thể thực hành mà nó sẽ làm cho tôi thật sự tin tưởng những gì ông nói với tôi?”
 
“Hãy thong thả.  Khi chúng ta bắt đầu hành trình tâm linh, chúng ta muốn vô cùng thành khẩn để được nói chuyện với Thánh Thần và cuối cùng chúng ta chẳng nghe thấy gì cả.  Đấy là tại sao khôn ngoan là phải thong thả một ít.  Nó không dễ dàng:  chúng ta luôn luôn có khuynh hướng làm những việc gì đúng, và chúng ta nghĩ rằng chúng ta sẽ cải thiện tâm linh chúng ta là phải hành động không ngừng nghĩ.”
 
“Có phải ông đang nói rằng tôi nên thụ động và không cố gắng cải thiện chính mình?”
 
“Điều đó tùy thuộc vào việc ông thấy việc làm của ông thế nào.  Chúng ta có thể cảm thấy rằng đấy là tất cả, ngày mai đời sống này sẽ cho chúng ta điều gì là để lập lại những gì chúng ta đã làm hôm qua và hôm nay.  Nhưng nếu chúng ta chú ý chúng có thể thấy rằng không có ngày nào giống ngày nào.   Mỗi và mọi buổi sáng đem đến một sự gia ân kín đáo, một ân huệ và chỉ tốt cho ngày đặc biệt ấy mà thôi, vì nó không thể được giữ để dùng lại.  Nếu chúng ta không tận dụng sự mầu nhiệm của hôm nay, nó sẽ bị mất.”
 
“Nhưng không có một phương pháp bảo đảm thiết lập sự đối thoại này với Thánh Thần, với chân lý, thí dụ như thiền định chẳng hạn chứ?  Hay nổ lực để làm chúng ta tốt hơn mỗi ngày?”
 
“Câu hỏi của ông làm hiện ra một người liên hệ đến một ý tưởng, và nếu câu hỏi ấy có thể luôn luôn được giữ trong hiện tại, mọi thứ sẽ thích hợp với nhau.  Những điều kiện lý tưởng mà ông dang tìm kiếm không tồn tại.  Chúng ta sẽ chẳng bao giờ có thể tránh xa những khuyết điểm nào đấy.  Bắng cách dựa trên sự biết rằng mặc dù tất cả những sai lầm của chúng ta, chúng ta có một nguyên nhân để hiện diện ở đây, và chúng ta phải kinh khiếp lý do ấy.
 
“Hãy cố gắng vượt lên trên những giới hạn mà chúng ta thường có.  Mươi, mười lăm phút một ngày, làm người mà chúng ta luôn luôn muốn là.  Nếu trở ngại là hổ thẹn, khuyến khích một cuộc đối thoại.  Nếu trở ngại là mặc cảm tội lỗi, hãy cảm thấy được chấp nhận.   Nếu ông nghĩ là thế giới lãng quên ông, hãy cố gắng có ý thức để lôi cuốn sự chú ý của mọi người.  Ông sẽ kinh nghiệm tình trạng khó khăn phụ thuộc, nhưng nó đáng để làm.  Nếu mươi mười lăm phút một ngày ông có thể điều khiển để là những gì ông mơ ước, ông đã làm nên một tiến trỉnh lớn lao.”
 
Tôi quyết định kích thích ông bằng trích dẫn một đoạn kinh về sáu điều khó khăn để sống trong một căn nhà:  những việc làm liên hệ trong việc xây cất nên nó, làm nhiều việc hơn để vẫn để trả cho cho việc duy trì nó,  luôn luôn phải làm để sửa chữa nó, sự rủi ro có thể nó bị sung công cho chính quyền,  ngôi nhà thường xuyên đầy những khách viếng thăm và những khách không muốn, và ngôi nhà đang dùng như một nơi trốn tránh cho những hành động bị lên án.
 
Cũng theo cùng một kinh ấy, có sáu điều thuận lợi để sống dưới một cây cầu:  ông có thể đễ dàng được tìm thấy, dòng sông chỉ cho chúng ta rằng cuộc sống là lưu chuyển, chúng ta tránh cảm giác thèm khát, chúng ta không cần những hàng rào, người mới đi ngang qua để có một cuộc tán gẩu, và chúng ta không phải trả tiền thuê.
 
Tôi đã kết thúc bằng cách nói rằng nó là một triết lý tuyệt đẹp, nhưng tối thiểu tại xứ sở của tôi, chúng tôi nhìn những người sống dưới những cầu cây cầu và cầu cạn, chúng ta biết chắc rằng những ý tưởng này là sai lầm.
 
Joshua trả lời:  “Những ý tưởng này là tuyệt đẹp, nhưng trong hoàn cảnh của chúng ta là sai.  Tuy thế, điều này nên có tác dụng cung cấp cho cảm giác tội lỗi của chúng ta.  Chúng ta cảm thấy tội lỗi vì tất cả là xác thực trong chúng ta – lương bổng, ý tưởng, kinh nghiệm, khát vọng kín đáo và cung cách chúng ta nói năng – chúng ta ngay cả cảm thấy tội lỗi cho cha mẹ và anh chị em chúng ta.
 
“Và kết quả là gì?  Tình trạng tê liệt.  Chúng ta sinh xấu hổ khi làm bất cứ điều gì khác với những gì mà những người khác ngóng trông.  Chúng ta không dám trình bày những ý kiến của chúng ta, chúng ta không yêu cầu giúp đở.  Chúng ta bào chửa bằng cách nói rằng:  “Giê-Su đã khổ đau, và thế nên đau khổ là cần thiết.  Giê-Su đã trải qua nhiều hoàn cảnh khổ đau khác nhau, nhưng Ngài không bao giờ chủ trương nín lặng trong những tình thế như vậy.  Tính hèn nhát không thể che đậy cho loại bào chửa này, mặt khác toàn bộ thế giới sẽ thất bại để tiến về phía trước.  Đó là tại sao, nếu chúng ta thấy ai đấy sống dưới gầm cầu, hãy đến giúp đở họ, bởi vì họ là một phần của thế giới.
 
“Hãy tin tưởng.  Tin tưởng rằng nó có thể, và tất cả những hiện thực chung quanh chúng ta sẽ bắt đầu thay đổi.”
 
“Đôi khi chúng ta bình phẩm sự thiếu tin tưởng ở những người khác.  Chúng ta không thể hiểu những tình trạng mà niềm tin này đã bị mất đi, chúng ta cũng không cố gắng làm nhẹ bớt niềm khổ đau của anh chị em chúng ta – và điều này là nguyên nhân làm ghê sợ và hoài nghi với năng lực của Thần Thánh.
 
Nhà nghiên cứu khoa học nhân văn Robert Owen du hành khắp Anh Quốc để đối thoại với Đấng Tạo Hóa.  Trong thế kỷ 19, dùng trẻ con trong những việc nặng nhọc là chuyện thường, và một buổi chiều Owen dừng lại tại một mõ than nơi một cậu bé mười ba tuổi thiếu ăn đang kéo lê một bao gạch nặng nề.  ‘Tôi ở đây để giúp cậu nói chuyện với Thượng Đế, Owen nói.  ‘Cảm ơn nhiều, nhưng tôi không biết ông ta.  Ông ta chắc phải làm việc ở một mõ than khác’, cậu bé trả lời.  Làm thế nào ông có thể mong đợi một cậu bé trong những điều kiện như thế đó có thể tin tưởng ở Thượng Đế?”
 
“Hãy để tôi trở lại câu hỏi.  Làm thế nào để làm cho cho điều ấy có thể?”
 
“Bên cạnh tin tưởng, có kiên nhẫn.  Hãy hiểu rằng ông không cô đơn khi ông muốn Công lý của Thần Thánh làm nó tự hiện ra trên trái đất này.  Trong thời đại Trung Cổ những vương cung thánh đường được xây dựng qua nhiều thế hệ.  Tác động nối dài này giúp những thành phần tham dự thiết lập tư tưởng của họ, để gởi lời cảm ơn và để ước mơ.  Ngày nay chủ nghĩa lãng mạn đã chấm dứt, và tuy thế, những khát vọng để xây dựng vẫn duy trì trong tim họ, nó chỉ là vấn đề sống cởi mở để gặp những người thích hợp.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

 
THIẾT LẬP LỜI THỈNH CẦU
 
08.11.2006
 
Ở đây tôi tiếp tục sao chép những điều rút ra từ  những ghi chép tôi đã viết từ 1982 đến 1986 trong cuộc đối thoại của tôi với Joshua, người bạn và cũng là thầy trong truyền thống RAM.  Tôi nhớ rằng tôi đã luôn luôn hỏi ý kiến cho bất cứ quyết định nào mà tôi muốn thi hành.  Joshua thường giữ yên lặng một lúc trước khi nói:
 
“Con người là thành phần đời sống hằng ngày của chúng ta có thể cho chúng ta một lời gợi ý quan trọng cho những quyết định mà chúng ta cần phải hành động.  Nhưng cho mục tiêu này tất cả cần đến là một cặp mắt sắc bén và một đôi tai chú ý bởi vì những người đã có giải pháp rồi thì thường hoài nghi.
 
“Thật rất nguy hiểm để yêu cầu cho một lời khuyên.  Thật rất liều lĩnh để cho thêm một lời chỉ bảo, nếu chúng ta có một cảm nhận trách nhiệm tối thiểu đối với người khác.  Nếu họ cần giúp đở, tốt nhất là hãy nhìn những người khác giải quyết thế nào – hay không giải quyết – những vấn đề của họ.  Những thiên thần  của chúng ta thường dùng những đôi môi của người khác để nói cho chúng ta điều gì đấy, nhưng câu trả lời này đến ngẫu nhiên, thường tại một thời điểm khi chúng ta không để cho những lo lắng của chúng ta che lấp sự nhiệm mầu của đời sống.  Hãy để thiên thần của chúng ta nói lên trong cung cách mà thiên thần thường làm, điều này tại thời điểm thiên thần thấy rằng cần thiết.  Lời khuyên hay   cố vấn chỉ là lý thuyết; cuộc sống luôn luôn rất khác biệt.
 
Rồi thì ông ta lại kể cho tôi một câu chuyện hấp dẫn:
 
Đạo sư  Kais đi trên sa mạc với những môn đệ và ông ta đi ngang qua một nhà ẩn sĩ đã sống ở đấy nhiều năm.  Những môn đệ bắt đầu trút xuống ông ta những câu hỏi trên vũ trụ -  nhưng cuối cùng họ khám phá rằng ẩn sĩ không có tất cả tuệ trí mà ông ta dường như sở hữu.  Khi họ đề cập điều này  với Kais, ông trả lời:
 
“Đừng bao giờ thăm dò ý kiến một người lo lắng, không kể là người cố vấn ấy giỏi như thế nào; đừng yêu cầu một người kiêu hảnh tự hào giúp đở, bất cứ ông ta dường như thông minh thế nào.  Bởi vì lo lắng và kiêu căng làm mờ tối tri thức.  Trên tất cả, không tin những ai sống trong cô đơn tĩnh mịch; thường họ không có ở đó bởi vì họ từ bỏ mọi thứ nhưng đúng hơn bởi vì họ chẳng bao giờ biết sống với những người khác như thế nào.  Tuệ trí nào chúng ta có thể mong đợi từ những loại người như vậy?”
 
Joshua đi ra phi trường và tôi ở lại để quán chiếu lại cuộc đối thoại của chúng tôi.  Tôi cần giúp đở, bời vì tôi luôn luôn phạm phải những lỗi lầm giống nhau lần này rồi lần khác.  Đời sống của tôi quẩn quanh với những sai lầm cũ rích mãi, và ngay bây giờ và sau này tôi đối diện với những rắc rối tôi đã trãi qua quá nhiều lần trong trước đây.  Điều đó đã làm tôi căng thẳng.  Nó làm tôi cảm thấy rằng tôi không thể đặt ra một   chương trinh nào cho mình.  Tôi quyết định đến quán cà phê mà tôi vẫn thường đến, hôm nay, chỉ ngồi đấy và quán sát mọi thứ chúng quan tôi.    Tôi chẳng thấy gì mới, thật sự chẳng có gì, và tôi bắt đầu nghĩ buông bỏ.
 
Tôi quyết định nhìn vào một tờ báo mà ai đấy đã để lại trên bàn gần bên, và bắt đầu lật bừa qua những trang giấy.  Tôi khám phá mục tóm lược một quyển sách cũ của Gurdjerff vừa được tái bản; nhà phê bình dùng một đoạn rút ra từ trong sách:
 
Nhận thức tín ngưỡng là tự do.
Bản năng tín ngưỡng là nô lệ.
Máy móc tín ngưỡng là điên khùng.
Nhận thức hy vọng là sức mạnh.
Cảm xúc hy vọng là hèn nhát.
Máy móc hy vọng là bệnh hoạn.
Nhận thức yêu thương thức tỉnh thương yêu.
Cảm xúc yêu thương thức tỉnh bất định.
Máy móc yêu thương thức tỉnh hận thù.
 
Ở đấy ghi câu trả lời: cùng những yếu tố (tín ngưỡng, hy vọng và thương yêu) với những sắc thái của chúng, luôn luôn dẫn đến những kết quả khác nhau.  Tôi bắt đầu thức tỉnh rằng lập lại những kinh nghiệm phục vụ cho một mục tiêu: chúng dạy chúng ta những gì chúng ta chưa học.     Từ ngày đấy trở đi, tôi luôn luôn tìm kiếm cho một giải pháp khác nhau cho mỗi khó khăn lập lại – và từ tí từng tí tôi tìm ra con đường của tôi.
 
Khi chúng tôi gặp lại,  tôi hỏi  những gì tôi nên làm để thiết lập một ít  cho lời thỉnh cầu tâm linh của tôi; điều dường như không dẫn đến đâu.  Đây là   những gì ông ta trả lời:
 
“Đừng cố gắng thực thi nguyên tắc cứng nhắc ở mọi thời; khám phá sự hân hoan với một sự ngạc nhiên cho chính mình.  Sống nguyên tắc là phải luôn luôn đeo một cà vạt tương ứng với giày vớ của mình.  Nó có nghĩa là bắt buộc để giữ cho ngày mai những ý kiến mà chúng ta có hôm nay.  Thế giới là gì, điều mà luôn luôn thay đổi chuyển động?  Miễn là không làm tổn hại đến ai, thay đổi ý tưởng của chúng ta bây giờ và tiếp tục, và mâu thuẫn với chính mình mà không cảm thấy hổ thẹn -  chúng ta có quyền để làm thế!  Chẳng hề gì đến những người khác dù họ có nghĩ gì đi nữa – bởi vì họ sẽ nghĩ như thế ấy chẳng kể là gì.”
 
“Nhưng chúng ta đang nói về tín ngưỡng.”
 
“Chính xác!  Tiếp tục làm những gì ông đang làm, nhưng hãy cố gắng đặt yêu thương   hành động:  điều ấy sẽ đủ để thiết lập lời thỉnh cầu của ông.  Thông thường chúng ta không thêm vào giá trị đến những việc chúng ta làm hằng ngày, nhưng đấy là những thứ thay đổi thế giới chúng quanh ta.  Chúng ta nghĩ tín ngưỡng là một nghĩa vụ to lớn, nhưng chỉ đọc một vài trang tiểu sử của bất cứ một người thánh thiện nào và chúng ta sẽ khám phá một người thật sự bình thường -  ngoại trừ sự kiện rằng họ quyết định chia sẻ những gì tốt đẹp nhất của họ với những người khác.
 
“Nhiều cảm xúc làm rung động trái tim con người khi nó quyết định cống hiến chính nó đến con đường tâm linh.  Đây là một lý do “cao quý” – như tín ngưỡng, yêu thương  của những hàng xóm chúng ta, hay từ thiện.  Hay nó chỉ là một ý tư tưởng chợt nẩy ra, sự sợ hãi cô đơn, tò mò, hay sợ hãi sự chết.  Những thứ ấy chẳng nhầm gì.  Lối mòn tâm linh chân thật thì mạnh hơn những lý do đã đưa chúng ta đến nó từng tí từng tí nó cáng đáng chính nó với yêu thương, nguyên tắc và chân giá trị.  Một thời khắc đến khi chúng ta nhìn ngược trở lại,  nhớ sự khởi đầu hành trình của chúng ta, và cười với chính mình.  Chúng ta đã xoay sở để lớn lên, mặc dù chúng ta du hành con đường cho những lý do rất đầy đủ.”
 
“Làm thế nào để biết tối thiểu rằng tôi đang đi trên con đường này với yêu thương và chân giá trị?”
 
“Tạo Hóa dùng sự cô đơn để dạy chúng ta về sự sống quây quần với nhau.   Đôi khi Ngài dùng giận dữ vì điều đó chúng ta có thể hiểu giá trị vô biên của hòa bình.  Vào lúc khác Ngài dùng sự tẻ nhạt, khi Ngài muốn chỉ chúng ta sự quan trọng của mạo hiểm và lìa bỏ mọi thứ sau lưng.
 
“Tạo Hóa dùng sự im lặng để dạy chúng ta về trách nhiệm những gì chúng ta nói.  Những lúc Ngài dùng mệt mỏi vì điều đó chúng ta có thể hiểu giá trị của tỉnh thức.  Vào lúc khác Ngài dùng bệnh hoạn để chỉ chúng ta về sự quan trọng của sức khỏe.
 
“Tạo Hóa dùng lửa để dạy chúng ta về nước. Đôi khi Ngài dùng đất vì nó chúng ta có thể hiểu về giá trị của không khí.  Và tại những lúc Ngài dùng sự chết khi Ngài muốn dạy chúng ta về sự quan trọng của đời sống.”
 
“Và chúng ta làm gì về cảm giác tội lỗi mà chúng ta cùng chia sẻ?”
 
“Tại một trong những thời khắc bi thảm nhất bị đóng đinh và cây thập ác, một trong những tên trộm chú ý rằng người đang chết bên cạnh hắn là Con Trai của   Thượng Đế.  Chúa ơi, hãy nhớ đến tôi khi Ngài ở trên Thiên đàng, tên trộm nói thế.  Sự thật, ngày nay ông sẽ cùng với ta trên Thiên đàng, Giê-Su nói thế, biến kẻ cướp thành vị thánh đầu tiên của Ki Tô Giáo: Thánh Dimas.
 
“Chúng ta không biết tại sao Dimas bị lên án chết.  Thánh Kinh nói với chúng ta rằng ông ta xưng tội và   rằng ông ta bị  đóng đinh vì tội đó.  Hãy giả sử rằng ông ta làm gì đó rất nghiêm trọng, kinh khiếp đủ để kết thúc đời sống ông ta trong kiểu như thế; tuy vậy, ngay cả thế, trong giây phút cuối cùng của đời sống ông ta chuộc tội  - và ca ngợi – bằng một hành động tín ngưỡng.
 
“Hãy nhớ rằng thí dụ này cho những lý do nào đấy khi chúng ta cảm thấy không thể tiếp tục trên con đường của chúng ta.”

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!

ĐỌC TRUYỆN TRÊN INTERNET
 
22-11-2006
 
Tôi nghe từ người cháu  tôi rằng quyển sách mới của tôi "Người đẹp Portobello", ngay cả trước khi nó được in, thì nó đã đuọc lưu hành toàn bộ trên internet.  Tôi hơi ngạc nhiên, làm thế nào điều ấy có thể xãy ra?
 
Bước tiếp theo, một cách tự nhiên,  tôi xem trong tất cả  những kỷ thuật tìm kiếm nơi nào mà bản thảo của tôi có thể được tìm thấy.  Kết quả là:  không có nơi nào cả.  Ngay cả thế, cháu tôi chỉ cho tôi thấy nguyên bản.  Tôi tưởng rằng nó phải được gởi đến bởi một trong năm người mà tôi thường chỉ bài vở của tôi trước khi phát hành.  Nhưng điều ấy sẽ có nghĩa là tôi đổ sự nghi ngờ của tôi lên những ngươi mà tôi quý mến, hơn thế nữa, tôi đã gởi bản thảo của tôi cho họ trươc khi xuất bản hằng năm, và không có điều gì đã bao giờ, mà chúng tôi nói rằng, "tiết lộ" đến công chúng rộng rãi.  Nó cũng không thể bị tiết lộ ra ngoài qua ngã nhà xuất bản,vì họ chẳng hề thích thú đề làm chuyện cho không ấy, khi mà đấy là những gì nằm trong sự thu nhập của họ.
 
Tôi quyết định để vấn đề mặc nó.  Cuối cùng, internet là một con đường làm cho văn hóa thật sự dân chủ.  Nhưng tôi khuyến cáo rằng người cháu tuổi gần ba mươi đã nói với tôi nơi xoay sở để tìm ra bản thảo ấy.  Sau nhiều sự bất đắc dĩ, người cháu tiết lộ với tôi một chuyện tế nhị rằng, tôi, người đã từng điều khiển trang web đã tám chín năm, đã không hoàn toàn cảnh giác về điều ấy và rằng thật sự không thể kiểm soát (tôi sẽ giải thích vào lúc cuối, mặc dù tôi cảm thấy rằng nhiều người đọc về điều này biết tôi đang nói về những gì).
 
Vì thế, thấy rằng thật vô ích để cưỡng lại những gì không thể, tôi yêu cầu được thăm viếng trang Web ấy.  Trong một ngôn ngữ khác, năm tiếng đồng hồ tôi trở nên một "kẻ trộm" của chính mình.  Người cháu tôi nói thêm rằng không có gì sai, rằng đây là văn hóa Internet, rằng đây là những gì thay đổi thế giới, không là sự biểu hiện chống lại sự toàn cầu hóa trong diễn đàn thế giới.
 
Văn hóa Internet là gì?  Theo người cháu của tôi, chúng ta có những quyền căn bản về tin tức và vui thích.  Nếu chúng ta có tiền để mua một quyển sách, hãy tiến lên và mua nó -  thật lịch sự hơn nhiều để đọc trên một bản in.  Nhưng nếu chúng ta không có tiền, những quyền chúng ta vẫn tiếp tục - và chúng ta phải tìm cách để hành động với chúng.
 
 
Thế nào?  Có một phạm vi lạ lùng trên mạng gọi là "tương đương đến tương đương".  Tôi tìm một sự diễn dịch (trong một quyển Từ Điển trên Internet), và và điều này nghĩa là những gì giống như "từ người này đến người kia".
 
Nó đã bắt đầu thế nào?  Người cháu tôi đã trả lời vấn đề bằng ngôn ngữ của mình.  Lúc đầu nó chỉ là muốn tán gẩu (chat) với những người khác.  Thế rồi sự cần thiết tán gẩu với vài người cùng một lúc.  Nhưng tán gẩu chưa đủ - chúng ta phải chia sẽ âm nhạc, quyển sách hay một cuốn phim mà chúng ta thích.  Khi không có luật lệ nào ngăn cấm nó, thông tin này được trao đổi một cách tự do.  Cuối cùng, khi công nghiệp kỷ nghệ giải trí nhảy vào và sự kiểm soát để dẹp bỏ bắt đầu, những người say mê Internet luôn luôn xoay sở để giữ từng bước tiến lên phía truóc, và mọi việc lại tiếp tục.
 
Những nhận thức cũng thay đổi: nó dùng để chia sẽ những gì chúng ta cảm hứng với những người đồng cảm, bây giờ nó cho mọi người những gì chúng ta cảm thấy nên chia sẻ.
 
Cơ cấu hành động hoặc nhiều hay ít hơn như thế này:  tôi mua một quyển sách, và tôi thích nó. và tôi làm một bản photocopy điện toán với những trang của nó và đặt vào máy điện toán của tôi, và cùng lúc mở đường dây cho bất cứ ai vào đấy để xem và copy nó.  Về phía tôi, tôi vào đường dây này và đế những máy điện toán của những người khác để lấy những gì tôi thích thú (thường là âm nhạc và phim ảnh).  Từng tí từng tí sản phẩm này được lan truyền khắp thế giới, và chẳng ai quản lý để ngăn chặn nó bị copy nữa.

 
Rồi thì người cháu chỉ cho tôi rằng chỉ trong một mục trong nhiều  mục "tương đương đến tương đương" (Peer 2 Peer) tôi có 325 tác phẩm, trong vài ngôn ngữ, trong hàng trăm hay hàng nghìn máy điện toán.    Tôi thú nhận rằng tôi cảm thấy vinh dự bằng sự chứng minh này rằng những độc giả thật sự là những công cụ thiết yếu cho sự phát hành một tác phẩm, ngay cả điều này không được hoàn thành bằng một tập quán thông thường. 
 
Dĩ nhiên, tôi sẽ không chỉ bất cứ người nào làm sao để vào mục như thế -  điều ấy liên hệ đến một loạt những cơ cấu hợp pháp mà có thể làm phức  tạp cuộc sống của tôi.  Nó cũng không dùng bất cứ kỷ thuật điện toán biểu hiện trong việc tìm kiếm cơ cấu: người ta không dạy chúng ta mối liên hệ.  Nhưng chúng ta có ai đấy ở nhà vào khoảng 18 tuổi, có thể đã liên hệ đến việc sưu tầm những bài hát từ những mục ấy.  Hãy hỏi những đứa con, những đứa cháu, v.v...
 
Nhưng đừng nói với chúng rằng tôi vừa khám phá điều này bây giờ: chúng sẽ nói rằng tôi thì quá già , và tôi sẽ mất một độc giả.

Nắng, mưa là chuyện của trời,
Vui, buồn là chuyện của người trần gian!
Cùng nhau xây cõi địa đàng,
Xua tan sầu khổ, niết bàn là đây!