Còn vài ngày nữa là đến ngày lễ Tạ Ơn, tôi ráng tìm những điều để tạ ơn năm nay. Mở trong máy, tôi thấy bài viết với tựa đề hơi quen. Ồ, mấy dòng tôi viết cho mình năm ngoái. Đọc lại, suy nghĩ của tôi vẫn như vậy. Có khác là trong chuỗi email tôi nhận hàng ngày, thiếu đi vài người quen ... có lẽ hạnh phúc ở thế giới khác.


Chân Dung Hạnh Phúc

Hạnh phúc, hai chữ nghe đơn sơ, nhưng ý nghĩa quả thật mông lung. Có người nhắc đến hạnh phúc như mơ ước, thật cao xa. Tôi hỏi nhiều người về định nghĩa của hạnh phúc. Bao giờ tôi cũng nghe câu trả lời chung chung, mà tôi nghĩ người đối diện có thể nhầm lẫn hạnh phúc với niềm vui hay may mắn.

Cách đây vài năm, tôi làm một DVD để ghi lại 55 năm chung sống của bố mẹ tôi và để mang ra xem sau buổi tiệc tại nhà. Tôi chỉ mất vài ngày để tìm những bản nhạc thích hợp cho hình ảnh của từng giai đoạn: ngày bố mẹ tôi còn bé, với gia đình ông bà, với bạn bè, ngày cưới, hình ảnh của gia đình chúng tôi với từng anh chị em chào đời, hình đại gia đình với con cháu nội ngoại, và cả những tấm hình trong nhà thương mà bố mẹ tôi đã ra vào nhiều lần. Trước ngày kỷ niệm của bố mẹ, tôi hỏi ý kiến của các anh chị em trong nhà. Ai cũng ưng ý và cho rằng đó là món quà nhiều ý nghĩa. Riêng tôi, DVD đó vẫn thiếu cái gì ấy. À, định nghĩa của hạnh phúc. Tôi lục tìm trong internet cả tuần mà không kiếm ra giải thích đơn giản về hạnh phúc. Những bài thơ, bài nhạc lại càng mơ hồ hơn. Chẳng còn cách nào hơn, tôi hỏi thẳng với mẹ, với bố tôi. Mẹ tôi không trả lời. Bà bảo tôi là bố mẹ đã nuôi bảy đứa con nên người thì tại sao tôi lại hỏi như vậy. Tôi cắc cớ
- Vậy má có thấy hạnh phúc trong cuộc sống với ba không?

Bà vẫn không trả lời và hỏi lại
- Cậu nghĩ hạnh phúc là gì?

Tôi tìm dịp khác với riêng bố tôi để hỏi. Ông trầm ngâm, bản tính cố định, rồi bảo
- Ba không biết hạnh phúc là gì. Cuộc đời ai chẳng có lúc thăng trầm, hài lòng và bất mãn với cuộc sống. Những thứ ba mong đạt được, đôi khi nằm trong tay rồi mất, hay luôn chỉ là mơ ước, vì khả năng của mình chỉ có thế. Ba gắng sống được đến tuổi này … vì còn má con … và vì con cháu.

Sau nhiều năm tìm hiểu về hạnh phúc, tôi cho đó là quan niệm. Mỗi người có quan niệm riêng, để lèo lái cảm nhận vui, buồn của cuộc sống. Cái khái niệm về hạnh phúc của tôi thời còn trẻ, thay đổi theo thời gian và sự trưởng thành.

Ngày ấy yêu em say mê,
Tôi nào nghĩ gì đến câu từ ly
Tình ái không xanh như thơ,
Đến chung hơi thở, rồi trôi rất xa ...

Mỗi lần nghe lại bài Hạnh Phúc Lang Thang, nhất là ở đoạn này tim tôi vẫn thổn thức. Đời nên thơ, dù trong mất mát. Cái khái niệm về hạnh phúc chỉ có hai người hình như không thực tế, nên không tồn tại lâu dài.

Tôi may mắn có đủ những thứ mà mọi người gọi là hạnh phúc: cha mẹ, gia đình đầm ấm, công việc yêu thích, cuộc sống tương đối đầy đủ, sức khoẻ khả quan, và những nguời bạn tốt. Có những lúc con tim của tôi ngập tràn niềm vui vì những bất chợt đến với mình. Đang cắt cỏ dưới trời nắng, tôi thấy bóng nước lung linh trên sân. Nhìn lại thấy bố tôi chân chập chững bước trở vào nhà. Ly nước bên chậu hoa, ngọt ngào lạ. Đang ngủ giữa đêm, tôi giật mình nghe tiếng đập tay của mẹ thình thịch trên nệm và tiếng ú ớ gọi tôi về nhà ăn cơm. Nằm cùng phòng với mẹ, cả tuổi thơ của tôi được đánh thức. Tôi nằm cả đêm cố dấu tiếng nấc của ngày thơ dại. Đang ăn tối, tôi cười thầm khi vợ tôi lẩm nhẩm về bữa ăn trưa cho mấy cha con, bữa ăn tối ngày mai, về thời khoá biểu hoạt động, và nhắc tôi kiểm tra bài vở của mấy đứa nhỏ. Đúng là ở nhà chỉ có một tướng. Những hôm trong sở có nhiều việc, suy nghĩ đến nhừ người, vừa bước vào nhà, tôi quăng cái máy tính, nằm xoài giữa nhà đo ván. Đang ngủ khò, xương lưng tôi kêu răng rắc dưới bước chân của hai đứa con. Chúng quen với việc đó từ khi lên ba. Nhiều khi tôi muốn tắt thở khi thằng con 14 tuổi vừa nhún nhảy và cười hồn nhiên. Năm sau nó sẽ 15. Tôi sẽ không còn niềm vui lạ đời như vậy. Đang ăn trưa, bao nhiêu email của bạn bè ập tới. Có những người 10, 20, 30 năm chưa gặp, mà vẫn còn gần gũi như mấy người bạn uống cà phê cuối tuần. Bạn có cho đó là hạnh phúc không? Theo tôi, đó chỉ là niềm vui người khác mang đến cho mình và may mắn mình có được.

Với tôi hạnh phúc là những gì mình tự nguyện làm cho người khác để mang niềm vui đến với họ. Thấy họ vui, mình vui lây. Vì không nghĩ về mình, nên tránh được so sánh. Sự suy bì đôi khi là gánh nặng làm khổ đời mình và những người chung quanh. Hạnh phúc (có lẽ) không ở đâu xa. Nó nằm trong con tim biết cho và biết nhận. Một chút quan tâm đến người khác: nụ cười, lời động viên, lắng tai thông cảm đủ làm người thân vui trọn ngày. Bao nhiêu năm tôi đi tìm hạnh phúc để vẽ chân dung. Sờ trên trái tim còn đập, tôi biết được nơi để tìm đến nó.

Khù Khờ