NGHIỆP BÁO VÀ TÁI SINH: NHỮNG CÂU HỎI CĂN BẢN

Tác giả: Alexander Berzin / 10-08-1988

Chuyển ngữ: Tuệ Uyển / 11-03-2010


--***--




1 – HỎI: Có phải lý thuyết nghiệp báo theo lối kinh nghiệm và khoa học, hay có phải nó được chấp nhận trên niềm tin?



ĐÁP: Ý tưởng về nghiệp báo có ý nghĩa trong nhiều cách, nhưng có một số thấu hiểu sai lạc về nghiệp báo là gì. Một số người nghĩ nghiệp báo có nghĩa là số mệnh hay tiền định. Nếu ai đấy bị đụng bởi một chiếc xe hay mất nhiều tiền trong thương trường, họ nói, “Ô, may mắn lớn, đó là nghiệp báo của họ.” Đó không phải là ý tưởng của Phật giáo về nghiệp báo. Thực tế, đó là ý tưởng về ý chí của Thượng Đế hơn - điều gì ấy mà chúng ta không hiểu hay không có bất cứ sự kiểm soát nào trên ấy.

Trong Đạo Phật, nghiệp báo liên hệ đến những sự thúc đẩy. Căn cứ trên những hành động trước đây mà chúng ta đã làm, những sự thôi thúc sinh khởi trong chúng ta để hành động trong những cách nào đấy hiện tại. Nghiệp báo liên hệ đến những thúc đẩy mà nó hình thành trong tâm thức một người để truyền cho một năng lượng vào ngày trước khi nó bùng nổ hay trước khi nó hiện lên hiệu năng của nó. Hay, ai đấy có thể có sự thúc đẩy để băng qua đường chỉ ngay thời điểm khi người ấy sẽ bị một chiếc xe đụng phải, không phải năm sớm hơn hay năm phút trể hơn. Việc sinh khởi sự thúc đẩy ngay thời khắc ấy là kết quả của một hành vi nào trước đấy hay những hành động mà người đó đã làm. Trong kiếp trước, thí dụ thế, người ấy có thể đã từng tra tấn hay giết ai đấy. Thái độ tàn hại như thế cũng kết quả trong thủ phạm trãi qua một tuổi thọ ngắn ngủi thường là trong một kiếp sống khác. Vì thế, sự thúc đẩy để băng qua đường đã sinh khởi ngay thời khắc để bị đụng bởi một chiếc xe.

Một người có thể có sự thúc đẩy để la lên hay làm bị thương ai đấy khác. Sự thúc đẩy đến từ những thói quen xây đắp bởi thái độ tương tự trước đây. La lối hay làm bị thương người khác xây dựng một khả năng, khuynh hướng, và thói quen cho loại thái độ này, vì thế trong tương lai, chúng ta làm lại nó một cách dễ dàng. La lối với sân hận xây dựng nên thậm chí một khả năng, khuynh hướng, và thái độ để làm nên một cảnh giận dữ hơn một lần nữa.

Hút thuốc là một thí dụ khác. Hút một điếu thuốc hành động như một khả năng cho sự hút một điếu thuốc khác. Nó cũng xây dựng nên một khuynh hướng và thái độ để hút thuốc. Như một kết quả, khi những hoàn cảnh là đúng lúc – hoặc là trong kiếp sống này khi ai đấy trao cho chúng ta một điếu thuốc hay trong đời sống tương lai khi như một đứa bé, chúng ta thấy người lớn hút thuốc – sự thúc đẩy đến trong tâm thức chúng ta để hút thuốc và chúng ta làm thế. Hút thuốc tạo thành không chỉ sự thúc đẩy tinh thần để lập lại hành động, mà cũng ảnh hưởng sự thúc đẩy vật lý với thân thể, thí dụ, mắc phải chứng ung thư vì hút thuốc. Ý tưởng về nghiệp báo làm nên nhiều ý nghĩa, vì nó giải thích những sự thúc đẩy của chúng ta đến từ nơi nào.