(91) Những con quỷ bám víu cũng có một chuỗi đau khổ không ngừng,
Những điều tuôn chảy từ sự đói khát những gì chúng tham đắm.
Chúng phải giao phó chính chúng đến trạng thái cực kỳ khủng khiếp
Mà nó xây dựng nên từ sự đói, khát, lạnh, nóng, và sợ hải.
(92) Một số, với những cái bụng to như quả núi,
Nối kết với những cái miệng, chỉ là con mắt của cây kim,
Bị tra tấn bởi đói khát, mà không có khả năng
Để ăn ngay cả miếng nhỏ nhất của thức ăn thừa thải hư thối liệng ra.
(93) Một số với những thân thể chỉ là da và xương, và trần trụi,
Giống như ngọn héo tàn của những cây thốt nốt;
Trong khi một số ngọn lửa bùng lên từ trong những cái miệng của chúng trong không gian ban đêm.
Phải ăn cát nóng như thực phẩm của chúng, đổ vào trong miệng của chúng.
(94) Vài tầng lớp thấp hơn không thể tìm ra ngay cả miếng thức ăn bẩn thỉu,
Như mủ, hay phân, hay máu, hay những thứ như vậy;
Chúng đánh đập lẫn nhau trên mặt và ăn ngấu nghiến những nung mủ rỉ ra
Mà nó chảy nhỏ giọt ra trên cổ của chúng.
(95) Đối với chúng, trong mùa hè, ngay cả mặt trăng cũng dường như nóng,
Và trong mùa đông, ngay cả mặt trời cũng dường như lạnh;
Cây cối dường như cằn cổi không có hoa trái,
bởi cái nhìn chỉ lướt qua của chúng
Và những dòng sông dường như trở nên khô cạn.
(96) Một số có những thân thể bị bó chặc
Bởi những sợi dây túm lấy của nghiệp báo của những hành vi sai quấy của chúng
Mà đã làm cho chúng tự giao phó đến khổ đau không ngừng nghĩ,
Chẳng bao giờ chết đi cho đến năm nghìn hay mười nghìn năm.
(97) Có bất cứ những khổ đau đa dạng thế nào, nếm mùi cả thảy trong mỗi một lần,
Rằng những con quỷ bám víu chịu đựng những thứ thế đó,
Nguyên nhân vì chúng đang vui sướng đê mê trong sự keo kiệt như một con người;
Và Đức Phật đã nói rằng những kẻ bỏn xẻn là đê tiện.
(98) Mặc dù những vị thế cao quý (những chúng sinh cõi thiên đàng có) niềm an lạc vô vàn,
Cấp độ khổ đau tại cái chết của họ
và di chuyển xuống là to lớn nhiều hơn thế ấy
Có quan tâm như thế ấy, những người đáng tôn trọng sẽ không bao giờ tham muốn sau khi
Có thể nghiên cứu hết mọi mặt của vị thế tái sinh cao hơn.
(99) “Màu sắc của thân thể bạn biến thành ghê gớm;
Không có hào quang nơi chỗ ngồi của bạn; tràng hoa của bạn bị khô héo;
Áo quần của bạn bốc mùi; và mồ hôi tuôn ra trên thân thể bạn,
Những điều chưa từng bao giờ xãy ra trước đây,”
(100) Đây là năm dấu hiệu báo trước cái chết và sự di chuyển xuống
Khỏi vị thế cao thượng
Xuất hiện đến những chúng sinh ở cõi thiên đàng trong vị thế tái sinh cao quý,
Giống như những dấu hiệu của cái chết xuất hiện của con người trên trái đất,
Báo hiệu cái chết xãy đến trước mắt.
(101) Nếu, tại sự di chuyển xuống khỏi thế giới thiên đàng, mà
Họ không còn ở nữa, họ phải
Rời bỏ tất cả những năng lực xây dựng, họ chuyển hóa, sau đấy,
Không còn kiểm soát, đến một tình trạng tái sinh như một tạo vật bò trườn (súc sinh)
Một con quỷ bám víu (ngạ quỷ),
Hay một chúng sinh kẹt trong thế giới không niểm vui (địa ngục), mà nó có thể là mãi mãi.
(102) Thánh thần ghen tị (a tu la) cũng có những khổ đau to lớn
Do bởi hận thù, một cách tự nhiên, đối với sự vinh quang của thiên thần thượng giới (chư thiên).
Mặc dù có sự thông minh, họ không thể thấy chân lý
Do bởi những chướng ngại của tình trạng tái sinh của họ.
(103) Vì sự luân hồi tái diễn như thế, không có tái sinh diệu kỳ
Như một thiên thần (thiên), một con người (nhân), một chúng sinh thế giới không niềm vui (địa ngục), một con quỷ bám víu (ngạ quỷ), hay một tạo vật bò trườn (súc sinh), một thánh thần ghen tị (a tu la).
Vì thế hãy biết rằng tái sinh là điều gì đấy mà hóa ra là
(Không chi hơn là) một chiếc thuyền với vô số đau thương.
(104) Do thế, đúng nếu như một ngọn lửa đột nhiên bùng lên trên đầu bạn hay áo quần bạn,
Hãy dùng mọi cố gắng dập tắt nó, và đáng lẻ là nổ lực hơn thế nữa
Vì lợi ích của sự cố gắng, làm tiêu tan sự tái sinh có xu hướng ép buộc .
Không có điều gì cần thiết cấp thiết khẩn thiết hơn điều ấy.
(105) Với đạo đức tự giác (giới), tỉnh giác phân biệt (tuệ), và tinh thần vững vàng (định),
Đạt đến một tình trạng cao độ của niết bàn, an bình, thuần hóa, và không có một sự cấu nhiễm nào,
Không có già, không có chết, và chẳng bao giờ suy giảm,
Lìa khỏi đất, nước, lửa, và gió, mặt trời, và mặt trăng.
(106) Chính niệm (niệm), tỉnh giác phân biệt mọi hiện tượng (trạch pháp), kiên trì (tấn),
Hoan hỉ (hỉ), cảm giác phù hợp (khinh an), tập trung chăm chú (định), thanh thản (xả) –
Bảy pháp này là những nhân (giác chi) cho một thể trạng tịnh hóa [2]:
Chúng là hệ thống hay tập họp những nhân tố xây dựng để mang đến
một sự thành tựu niết bàn.
(107) Không có tỉnh giác phân biệt (tuệ),
không thể có sự vững vàng của tinh thần (định);
Và không có sự vững vàng của tinh thần (định), cũng thế,
không thể có tỉnh giác phân biệt (tuệ).
Nhưng, bất cứ người nào có cả hai (định và tuệ) sẽ có thể làm cho đại dương của sự thúc đẩy luân hồi của họ
Giống như một vũng nước trên dấu chân của con bò.
(108) Đức Phật, thân quyến của Vầng Dương, đã từng tuyên bố rằng có
Mười bốn câu hỏi mà Ngài không thể có một câu trả lời đặc trưng cho thế giới.
Bất cứ chúng là gì, đừng nghĩ đến chúng.
Tâm thức lưu ý đến chúng
Thì không là một niệm có thể làm yên khổ đau.
(109) Từ sự bất giác (vô minh) , những thúc đẩy nghiệp báo đi đến lộ ra (hành)
Từ chúng, ý thức (thức) ; từ đó, danh và sắc (danh sắc);
Từ chúng, kích thích nhận thức là nguyên nhân (lục nhập);
Và từ chúng, tỉnh thức tiếp xúc (xúc), Đấng Chính Biến Tri đã từng tuyên bố.
(110) Từ tỉnh thức tiếp xúc (xúc),
Những cảm giác (thọ) của một trình độ hạnh phúc bắt đầu;
Từ căn bản của cảm giác (thọ), tham dục (ái) sinh khởi;
Từ tham dục (ái), xúc cảm đạt được hay thái độ (thủ) phát triển;
Từ đấy, một sự thúc đẩy cho sự hiện hữu xa hơn (hữu);
và từ một sự thúc đẩy cho sự hiện hữu xa hơn (hữu), tái sinh (sinh).
(111) Khi một sự tái sinh đã xãy ra, sau đó hàng khối cực kỳ to tát
Của khổ đau sẽ sinh khởi, chẳng hạn như đau buồn, bệnh tật, tuổi già,
Thiếu thốn những gì chúng tat ham muốn, và sợ hãi chết chóc;
Nhưng, bằng sự chấm dứt tái sinh, tất cả những khổ não này sẽ được ngừng lại.
(112) Đây là sự tương duyên sinh khởi, (là)
Trân bảo yêu quý nhất trong kho tàng
Của những tuyên ngôn của Đấng Chiến Thắng, là thậm thâm;
Bất cứ ai thấy duyên sinh một cách đúng đắn là thấy Đức Phật,
Đấng Chánh Biến Tri tối thượng về Thực tại.
(113) Đúng đắn về quan điểm (chánh kiến) và sinh kế (chính mệnh) và nổ lực (chính tinh tấn),
Chính niệm và tập trung chăm chú (chính định),
nói năng (chính ngữ), khuôn khổ hành động (chính nghiệp),
Và chính tư duy là tám nhánh của lối mòn tâm linh:
Bạn cần phải thiền tập về chúng vì lợi ích của việc đưa chính bạn đến
hòa bình của niết bàn.
(114) Sự tái sinh đó là khổ đau; rằng điều đó được gọi là tham dục
Là kẻ khởi đầu phạm vi bao la của những khổ đau đó;
Sự chấm dứt điều đó là sự giải thoát; và lối mòn tâm linh
Cho sự đạt đến điều ấy là tám nhánh:
Những nhánh của lối mòn tâm linh thánh thiện (arya).
(115) Với sự thể hiện thế ấy, bạn cần luôn luôn cố gắng
Vì lợi ích của thấy việc bốn chân lý cao quý thánh thiện.
Ngay cả những cư sĩ, trong cảnh vinh quang
Có thể, với tỉnh thức, lội qua những dòng sông
của những cảm xúc phiền não quấy rầy
(116) Bất cứ ai đã từng làm cho Pháp bảo thể hiện trong chính họ -
Thực tế, họ không là những người đã từng rơi xuống bầu trời;
Những người không từng nảy lên, như mùa màng,
từ lòng trái đất;
Họ chỉ là những người tầm thường trước đây, họ lệ thuộc
trên những cảm xúc phiền não quấy rầy của họ; và tiếp tục thế,
(117) Điều gì cần thiết để khuyên răn bạn nữa, Người Không Sợ Hãi?
Điều khuyên bảo quan trọng nhất của lợi ích ấy là điều này:
Hãy thuần hóa tâm bạn! Đấng Điều Ngự Sư đã từng tuyên bố,
“Tâm là gốc rể của tất cả những phương sách ngăn ngừa của Pháp bảo.”
(118) Bất cứ những gì hướng dẫn có cho bạn trong những từ ngữ này
Sẽ là khó khăn ngay cả cho một tu sĩ thọ trì một cách toàn hảo.
Vì thế, hãy cố gắng hành động như căn bản tự nhiên của hạnh kiểm của bạn
bất cứ những khía cạnh nào của những điều này mà bạn có thể làm,
Và bằng sự giao phó chính bạn đến những phẩm chất tốt đẹp đến từ ấy,
hãy làm cho cuộc đời này đầy đủ ý nghĩa.
(119) Sau đó, hãy tùy hỉ trong tất cả những hành vi xây dựng của mọi người
Và hoàn toàn hồi hướng, vì lợi ích đạt đến thể trạng của một vị Phật,
Cũng như ba khía cạnh hạnh kiểm tốt đẹp của chính bạn;
Và rồi thì, với sự tích tập năng lực tích cực này từ đấy.
(120) Bạn từng quán triệt tất cả những du già (yoga), trong vô lượng tái sinh
Trong những thế giới của chư thiên và nhân thế,
Và đã từng nuôi dưỡng vô biên chúng sinh bất hạnh
Với đạo đức của một vị Thánh Quán Tự Tại,
(121) Sau đó, mang lấy một sự tái sinh cuối cùng, và chính bạn từ bỏ
Bệnh tật, tuổi già, tham dục, và sân hận,
Hãy làm cho sự sống ấy dài vô tận như một vị thủ hộ của thế giới,
Giống như Đấng Điều Ngự A Di Đà trong Phật quốc của Ngài.
(122,123) Rổi thì, hãy trãi rộng khắp thế giới chư thiên, không gian,
Và trên mặt của trái đất
Danh thơm vô nhiễm vĩ đại của tỉnh thức phân biệt (tuệ giác), nguyên tắc đạo đức,
Và rộng rãi ban cho (bố thí)
Và rồi sau đó, đạt đến thể trạng hùng lực của một Đấng Chiến Thắng –
Là điều, vì con người trên trái đất và chư thiên trong thế giới cao quý,
Một cách hoàn toàn và cuối cùng lắng xuống sự vui thích quyến rũ trong lạc thú của họvới những thiếu nữ trẻ đẹpvà trong những vui thích khác.
Nói cách khác, thể trạng ấy, vì số đông chúng sinh,
bất hạnh qua những cảm xúc phiền não của họ,
Chế ngự nổi sợ hãi của họ, sự sinh của họ, và sự chết của họ -
Sau đó đạt đến địa vị cao quý vượt ngoài thế giới có thể hoại diệt:
Chỉ có tên là, vô úy trong sự hòa bình của nó, vô lượng thọ, chẳng bao giờ sở hữu một vết nhiễm ô.
--***--
Theo lược sử cuộc đời của Tổ sư Long Thọ, tác phẩm này ngài viết cho Quốc vương Udayibhadra.
[1] Constructive: xây dựng – Những tình trạng của tâm thức, những hành vi hoặc thân thể, lời nói, hoặc tinh thần bị thúc đẩy bởi chúng, mà chúng chín muồi thành hạnh phúc được trãi qua bời một người trên sự tiếp diễn tâm linh của họ mà chúng xãy ra. Vì dạng thức không mang ý nghĩa của sự phán xét đạo đức, diễn dịch “đạo đức” là hướng sai thuật ngữ này.
[2] Purified State: thể trạng tịnh hóa, tình trạng của một thinh văn la hán, độc giác la hán, hay một vị Phật mà trong ấy sự tương tục tinh thần của một cá nhân đạt đến một thể trạng đã được tịnh hóa của hoặc là những chướng ngại xúc tình hay cả chướng ngại của xúc tình và nhận thức.
[3] Pathway mind: lối mòn tâm linh - tâm đạo – một trình độ hay một thể trạng của tâm thức mà nó hành động hay thể hiện chức năng như một lối mòn đến giải thoát và giác ngộ. Một số dịch giả dịch thuật ngữ này là ‘lối mòn-path’, nhưng nó ám chỉ đến thể trạng tinh thần, không phải là một chuỗi những thực hành tâm linh. Cũng gọi là: tâm đạo – pathway of mind.
--***--
Text of Letter to a Friend
(bShes-pa'i springs-yig, Skt. Suhrllekha)
by Nagarjuna
translated by Alexander Berzin, March 2006
Ẩn Tâm Thất
Ngày 14 tháng Ba năm 2010
http://www.berzinarchives.com/web/en/archives/sutra/level6_study_major_texts/suhrllekha_letter_friend_nagarjuna/letter_friend.html