CHUYỆN MẤT ẤN KIẾM TRIỀU NGUYỄN (2)
 
Tháng 3/2006, Đài truyền hình Việt Nam phát sóng chiếu bộ phim lịch sử nhiều tập “Ngọn lửa hoàng cung”. Kịch bản của Lê Nhị Hà. Truyện phim xoay quanh nhân vật chính là ông vua cuối cùng của vương triều Nhà Nguyễn: Bảo Đại.
Bộ phim khá hấp dẫn. Chỉ tiếc không thấy chiếu buổi lễ cựu hoàng Bảo Đại long trọng đọc chiếu thoái vị, và trao ấn kiếm cho đại diện chính quyền Cách mạng. Mặc dù trên màn hình đã chiếu cảnh chuẩn bị cho buổi lễ ấy. Bảo Đại đã hỏi mẹ: “Con nên mặc hoàng bào hay Âu phục?”.
Bị hẫng hụt, nên khán giả thắc mắc, đoán già đoán non, cho rằng cảnh ấy có thể đã bị kiểm duyệt cắt bỏ, chứ có lẽ đâu một sự kiện lịch sử quan trọng như vậy, mà tác giả và đạo diễn lại sơ suất bỏ qua.
Rồi tiếp đến tập 44, Bà thứ phi Ngọc Diệp sang Pháp thăm Hoàng hậu Nam Phương. Nhân đó đem ấn kiếm đi trao cho Nam Phương bảo quản. Vì ở trong nước chiến sự đang ngày càng ác liệt. Trong phim chỉ có lời thoại như vậy, chứ không thấy hình ảnh ấn kiếm.
Ô hay! Cả nước ai cũng biết cựu hoàng Bảo Đại đã trao ấn kiếm cho chính quyền Cách mạng từ 30/8/1945. Vậy, tác giả Lê Nhị Hà “nhặt được” ấn kiếm ở đâu mà đưa cho bà Ngọc Diệp đem sang Pháp? Phải chăng tác giả cũng cùng quan điểm với ông Nguyễn Đắc Xuân, cho rằng cuối năm 1946, quân Pháp đào công sự ở ngoại thành Hà Nội, vớ được ấn kiếm rồi đem trả ông Bảo Đại? Hay không phải thế, nhưng vì một sự tế nhị nào đó không thể nói ra, nên tác giả đã “phớt lờ” lịch sử đi. Coi như cựu hoàng Bảo Đại chỉ đọc chiếu thoái vị. Còn ấn kiếm vẫn lưu giữ ở hoàng cung cho đến ngày bà Ngọc Diệp đi Pháp?...
                                                *
                                            *         *                   
Ngày xưa nước Ngô là một quốc gia rất sùng Đạo Khổng, coi trọng chữ “Lễ”. Nhưng lại  xẩy ra một việc hết sức nhẫn tâm, vô đạo. Đó là việc em giết anh để cướp ngôi vua của anh. Cái việc đại nghịch ấy xẩy ra, chỉ có một mình quan Tể Tướng đương triều biết. Nhưng tên bạo chúa đã ra lệnh: ”Nếu để lộ chuyện Tể Tướng sẽ mất đầu”. Tể Tướng dành nuốt hận, lặng im.
Nhưng chẳng ai nắm tay thâu ngày đến tối. Ngậm miệng, cắn răng giả câm giả điếc hết năm này sang năm khác, mãi rồi cũng đến lúc không thể chịu được nữa. Tể Tướng bèn sai lính vào rừng đào một cái hố sâu. Rồi một hôm, một mình một ngựa, Tể Tướng vào trong rừng. Ông xuống hố và gào lên thật to cho bõ bèn những ngày phải giả câm, giả điếc: “Ối giời đất ôi! Có đứa vô đạo giết anh cướp ngôi vua!”. Lúc ấy rừng vắng không một bóng người. Chỉ có trời xanh ở trên cao, đất đỏ ở dưới chân, và một đàn chim bay qua trên đầu Tể Tướng.
Khi đã toại nguyện, Tể Tướng lên ngựa trở về. Và chính ông cũng không ngờ trong lúc bay qua, đàn chim đã nhả một cái hạt xuống hố. Rồi hạt nẩy mầm mọc thành cây. Rồi cây lớn lên xanh tốt. Rồi gió vãng lai rì rào trong tán lá, đưa tiếng kêu của Tể Tướng bay đi khắp bốn phương…
Thế là chuyện kín đã vỡ lở.
                                                *
                                            *        *
Mới đây báo Văn nghệ số 14+15, 4/ 2008 có bài “Một vụ đầu cơ nghệ thuật”, của tác giả Thu Hằng, cho biết: Những năm 1928-1934, đất nước Xô Viết non trẻ cần tiền để phục hưng nền kinh tế. Điện Kremli đã phải bán nhiều kiệt tác hội họa của Nhà bảo tàng mỹ thuật quốc gia Hẻmitage cho một vài chính khách phương Tây, để lấy mười chín triệu rúp vàng…”.
Kiệt tác mỹ thuật là tài sản quý của quốc gia.Cũng chẳng khác gì chiếc ấn vàng và thanh bảo kiếm của ta. Song, vạn sự khởi đầu nan. MoSkova đã phải bán tranh. Còn Hà Nội nếu có phải cho ấn kiếm, thì âu đó cũng là điều dễ hiểu. Chỉ có điều là chuyện bán tranh, chắc ở Liên Xô (cũ) không phải ai cũng được biết. Vì đó là bí mật quốc gia. Nhưng bây giờ thi…đến cả dân ta, ở xa thế mà cũng biết!
Tục ngữ ta có câu: “Cái kim bọc giẻ lâu ngày cũng ra”. Truyện ấn kiếm Triều Nguyễn mất hay còn, chắc rồi sẽ có ngày sáng tỏ./.
 
                                                          Uông Bí, ngày 25/3/2006
                                                                             24/4/2008