SÔNG-CỬU
 
BẢN THÔNG ĐIỆP TÌNH NGƯỜI

Vợ chồng người Việt Nam
Vào tham quan nghĩa trang Arlington
Nơi cải táng những liệt sĩ Mỹ Miền Nam thua trận
Trong thời chiến tranh Nam Bắc

Cách nay hơn  một trăm bốn mươi năm.
 
Mấy trăm bia mộ sơn màu xanh
Xếp quanh tượng đài vòng cung
Nhìn xa như tòa nhà Quốc Hội

Trên đỉnh
Nổi bậc hình một thiếu phụ quàng khăn sô
Tượng trưng cho các bà mẹ Mỹ Miền nam
Có con hy sinh trong  phe lâm chiến chấp nhận thua cuộc.
Đầu hàng.
Dưới vách bệ tượng đài
Khắc nổi mấy vần thơ chữ Mỹ. Đại ý

“Ở đây chẳng có vinh quang hay tưởng lệ
Ở đây chẳng có binh đòan hay cấp bậc
Ở đây chẳng có tham vọng hay mưu cầu
Ở đây chỉ đơn thuần là nhiệm vụ
Những người nằm đây hiễu rõ
Họ phải trải qua gian khổ hy sinh
Liều mình và sau cùng là đã chết . . .”(*)

Xem chưa hết bài thơ
Người đàn bà Việt Nam bật khóc!
Người chồng rút khăn giấy chặm nước mắt  vợ
Nhỏ giọng thì thầm an ủi

“Bình tĩnh chứ em . . .”

Người vợ bất hạnh nói một mình như rên rỉ
“Phải chi họ có chút tình người
Mồ mả con trai mình đâu đến nỗi rời rã nát tan !”
Người chồng cắn môi, lắc đầu
Dằn một cơn đau vừa nhói lên trước ngục, bảo vợ

“Phải chi họ có tình người ư?
Ảo tưởng làm gĩ để tự chuốc lấy thất vọng hở em!

Bất giác ông đưa tay vịn lấy tượng đài
Mắt nhìn ra rừng mộ ngòai  xa, rồi cất giọng như một diễn giả
Lời ông chẳng những làm người vợ nín khóc
Mà cả khách viếng nghĩa trang cũng im lặng đứng nhìn.

“ Em xem kìa!
Đây mới là bản thông điệp hòa hợp lịch sử của nước Mỹ
Họ viết thật kỷ, lâu dài, công phu và bằng mực tình người…
Viết từ  tiếng kèn đón tiếp viên tướng tư lệnh Miền Nam
Phi ngựa đến doanh trại quân thắng trận Miền Bắc ký văn bản đầu hàng.
Bằng thâm tình của hai viên tư lệnh Bắc Nam ôm nhau
Bằng  binh sĩ thua trận không một ngày cải tạo
Bằng hằng ngàn nghĩa trang phía đầu hàng khắp nơi luôn được chỉnh trang . . .
Bằng tòan dân Mỹ đều hiểu  rằng “Một người Mỹ bị nhục
Dù Mỹ miền  Bắc hay Mỹ miền Nam, thì cũng là người  Mỹ bị sỉ nhục . . .”

Ông  cao hứng dịch luôn những tâm ý từ tim óc của mình ra tiếng Mỹ
Nhiều khách viếng nghĩa trang vỗ tay tán thưởng đồng tình . . .
Người chồng nắm tay vợ, ôm bó hoa hồng đứng lên
Nghiêng mình cám ơn . . .rồi đi chậm rãi đến từng ngôi mộ
Họ đặt lên mỗi vách bia một cành hoa . . .

Nắng đã lên cao. Gió thu từ đồi núi thổi về. Bầu trời ấm, mát.

Vợ chồng người Việt Nam đi sát vào nhau
Ông lại cất tiếng ngâm một đọan thơ thuộc lòng mà ông cho là bất hủ
(Của thi sĩ Thanh Nam dành cho tử sĩ Nghĩa Trang Biên Hòa)
Tiếng ông ngâm rất khẽ.  Có lẽ chỉ dành riêng cho mình vợ ông
Một người  mẹ Miền Nam Việt Nam mất con nghe . . .
Mà cũng có thể để cho hồn thiêng con trai ông nghe nữa!

“Ta như người lính vừa thua trận
Nằm giữa sa trường nát gió mưa
Khép mắt cố quên đời chiến sĩ
Làm thân cây cỏ gục ven bờ
Chợt nghe từ đáy hồn thương tích
Vẳng tiếng kèn truy điệu mộng xưa” (**)

                      *

Bây giờ thì đến lượt người chồng
Âm thầm nuốt dòng u uất . . .vào lòng!
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
( ** Thơ trich trong  chuyện “Bài Học Từ Cuộc
Nội Chiến Hoa Kỳ” của tác giả Giao Chỉ)
~Sông-Cửu~
October 14,2005
 
 
SONG-NHỊ
 
VẪN ĐỢI MÙA XUÂN 
Ta đã lỡ mùa xuân từ độ ấy
em cũng nhàu hương sắc giữa mùa trăng
trang chiến sử đồng minh cờ giũ cuộc
nửa sơn hà nghịch lũ cuốn trôi phăng

Hai mươi năm mùa xuân chưa trở lại
ta mỏi mòn tóc úa bụi thời gian
tuổi thanh xuân héo hon tù cải tạo
đường H.O chiều bóng nhạt hoa tàn

Ta cũng có cũng nhớ thời hoa mộng
có bạn bè hạnh phúc có trời xuân
rồi một sớm khung trời kia khép lại
ta lặng hồn thành tượng đá vong thân

Chừ mùa xuân trong lòng ta quạnh quẽ
có còn gì rộn rã để nôn nao
cũng chẳng còn nụ hoa hồng hoa cúc
còn buốt đau trăm ký ức xuân nào

Ta ở đây cả trời xuân buốt lạnh
bỗng chợt thèm chút nắng sớm ba mươi
và thèm lắm mùi lá dong lá chuối
miếng pho-mai chát hương vị quê người

Lại nhớ lắm những mùa xuân bên mẹ
hũ dưa hành nồi bánh bếp hồng reo
chiếc khăn đóng áo dài thâm cha mặc
mái chùa cong én liệng trắng quê nghèo

Hai mươi năm tưởng chừng như một giấc
một quãng đời bề bộn đủ gian truân
chân vẫn bước trên đường dài mỏi mệt
vẫn mong ngày gặp lại được mùa xuân.
~Song-Nhị~
 
NGÀY XÓA TRẬN ĐỒ
Ngày ta rời trận đồ
ngã đời đêm hoang vắng
sơn hà nhuốm tóc tang
chiến công rời súng đạn

Ta thấy từ đôi tay
những vết hằn nhục nhã
của một đời trả vay
của một thời nghiệt ngã

Ta quay gót cúi đầu
trả lại đời tiếng gọi
giữa vô vàn thương đau
người bặt câm tiếng nói

Ngày ta bỏ đời đi
trong đoàn quân thúc thủ
quằn quại thời man di
giữa thiên đường rừng rú

Ta thấy giữa đời nay
văn minh thời Trung Cổ
tờ hộ khẩu. sổ lương (*)
bầy công an khu phố

Ta thấy đủ nhục hình
trên xác người di động
trên xác người nằm im
trên từng thoi thóp sống

Ta như kẻ bội tình
bỏ ước mơ toan tính
cùng vận nước lênh đênh
xuôi theo chiều định mệnh

Ngày ta rời trận đồ
cổng triều uy đổ nát
người trăm họ điêu linh
ta! cũng đời phiêu bạt.
~Song-Nhị~
(*) Sổ lương thực theo
chế độ khẩu phần

TIẾNG HỜN CHIẾN MÃ
Kim cổ đông tây hề! chiến mã
ào ào ngọn vó hề! sa trường
bao phen đất dội trời rung chuyển
chiến mã dọc ngang hề! tứ phương

Chiến mã lẫy lừng bao chiến trận
đã đi là quyết một lần đi
giang sơn. tổ quốc. lòng trung nghĩa
một phút. thôi đành! lẽ thịnh suy

Dây cương kéo ngược đời. thô bạo
phủ khắp tang thương xứ sở này
nợ nước non mang ngày chiến trận
trả bằng nghìn kiếp nỗi chua cay

Sá chi sinh mạng thời binh lửa
thì tiếc gì thân buổi bại hàng
lê gót xích xiềng thời đại cổ
ngậm ngùi chiến mã bước hiên ngang

Bước đi trên nỗi buồn hoang phế
trên những cỏ cây cúi gục nhìn
trên những vệ đường người lạnh cóng
những hàng đinh nhọn cắm xuyên tim

Bao giờ ngọn núi kia mòn rã
muông thú đi tìm chỗ ẩn thân
có những cánh đồng xanh. Cỏ mới
đất trời đem trả lại mùa xuân

Bao giờ thiên hạ gặp nhau lại
mở hội mà vui đến nghẹn ngào
ai hát bài ca buồn chiến mã
tiếng hờn còn vọng đến nghìn sau.
~Song-Nhị~
Thanh Hóa 1979
 
BÀI THƠ VIẾT TRƯỚC CỔNG
TRƯỜNG VẠN HẠNH
Tặng Các Bạn một thời quây quần
trong khuôn viên trường cũ.

Tôi trở về thăm lại trường xưa
Khuôn viên cũ đã thay lề đổi thói
Câu Duy Tuệ (*) xoáy lòng người nhức nhối
Từng nỗi buồn thấm lạnh từng cơn

Tôi trở về văng vẳng nỉ non
Ngọn tháp rưng rưng giữa chiều cuối hạ
Rên rỉ oán hờn
Quằn quại hồn Chiêm quốc

Mười năm núi lở đá mòn
Mười năm hồn người nhập viên đá cuội
Chìm lặng giữa dòng sông
Từng đợt sóng ngược dòng cuồn cuộn
Kéo tan hoang một cõi cơ đồ

Tôi trở về thăm lại trường xưa
Trong thác nguồn của thời Vọng Nghiệp
Cuốn đời theo thiên tai
Ngỡ ngàng hư thực
Mở cửa chân như: Lệ thấm Phật đài!

Tôi trở về thăm lại người xưa
Người xưa xuống núi
Tôi lục lọi từ hư vô
Tìm sắc hoàng y một thời rạng rỡ
Người năm xưa tán lạc mơ hồ
Ôm kinh điển trá hình vào cõi tục
Đám sinh đồ nhìn theo lơ ngơ
Gẫm từng trang Thị Nghiệp (*)

Tôi trở về thăm lại trường xưa
Cổ tháp rêu phong giữa đời gió bụi
Bầy chim nhỏ ẩn mình sau mái ngói
Kinh sách cuộn mình phủ bụi nằm mơ

Tôi trở về thăm lại trường xưa
Hồn mê mải góc giảng đường thư viện
Một thuở lòng say mê
Một thuở đời rộn rã ...

Mười năm tơi tả tôi về
Chập chờn ác mộng
Thiện ác chân giả lập lờ
Một cõi trần ai nhốn nháo
Bặt tiếng kinh cầu
Trời đất hoang sơ.
~Song-Nhị~
Sài Gòn 1985
(*) Duy Tuệ Thị Nhgiệp là châm ngôn
trên huy hiệu Đại Học Vạn Hạnh


TÂM-TƯỞNG
 
BỎ BIỂN
Để nhớ tuần dương hạm Phú Dự HQ600
Ngoảnh mặt lại nghe chân mình thú tội 
Kể từ nay anh bỏ biển lên bờ
Con sóng buồn tan theo bọt xác xơ
cố xóa những dấu chân đau mặt cát
Con tàu xưa đành trao thân biển khác
Trôi lang thang trên sóng nước người ta
Vì lời thề trên mũi kiếm đăng khoa
nên quịt nợ trùng dương. Anh bỏ biển
Lũ rong rêu xếp hàng đi tống tiển
Bến theo bờ ôm đá nén lòng đau
Biển nhớ mong nên chung kiếp bạc đầu
như tóc mẹ chờ con bên bếp rạ
Nhớ bến xưa bãi vàng ôm vách đá
Nước xanh xanh dừa lợp lá thương yêu
Mắt hải âu ươn ướt khói lam chiều
Một chút lệ cho tình anh cố lý
Lần về lại bến bờ mong nhớ ấy
Thấy chân anh còn để sẹo cho bờ
Biển ôm mừng anh bóng ngã già nua:
Con tàu cũ đã chôn thân đáy nước.
~Tâm-Tưởng~
       1995

 
 
 
THẬN-NHIÊN  
Tức Tôn Thất Thiện Nhân, sinh 1962,
nguyên quán Huế, lớn lên ở trong  Nam,
sang Mỹ 1990, ở bang Washington.
Viết thơ, kịch, truyện ngắn.

DÒNG ĐẦU NGÀY
Ba mươi chín năm trước
giờ này
chắc mẹ đang đớn đau
giờ này
chắc mẹ đang vui
con ra đời.

Con lớn lên chọn chữ làm cuộc chơi
chưa dám viết một dòng về mẹ
Những sinh nhật con vui niềm vui ra đời
có bao giờ nhớ đến cơn đau của mẹ
Khi tận cùng đau khổ
ai cũng bật khóc
Mẹ ơi!

Có lúc phải chôn những dòng chữ tận đáy lòng
Có lúc nước mắt trao ra không kềm giữ.
~ Thận-Nhiên~
      9-1-01

TÔI CHƯA THẤY BIỂN
sinh ra nơi đồng bằng và lớn lên ở núi
biển ở đẩu
tôi chưa từng thấy biển
đi qua nhiều con sông
chiều mênh mông sông mưa bạc trắng đất trời
tôi qua bờ thấy sông bé lại
biển ở đẩu

mẹ bảo biển trên lòng bàn tay con người
tôi ngửa tay tìm biển
lòng tay hoang vu
áp tai vào ngực mẹ
tôi nghe sóng dội rì rào

tôi thành kẻ chợ
về sống trong lòng phố xá
tôi chưa thấy biển mà bỏ xứ đi xa
đi về phía đông - cao ốc chắn đường lên núi
mặt trời mọc rồi mặt trời lặn
bay qua đại dương thấy biển nhỏ như sông
tôi về quê
hoang mang bóng chiều nắn rọi
mẹ đã qua đời
biển không nằm trên lòng bàn tay con người

biển ở đâu?
~Thận-Nhiên~
   17/4/2002


THANH-NAM

THƠ XUÂN ĐẤT KHÁCH
Tờ lịch đầu năm rớt hững hờ
Mới hay năm tháng đã thay mùa
Ra đi từ thuở làm ly khách
Sầu xứ hai xuân chẳng đợi chờ
Trôi giạt từ đông sang cõi bắc
Hành trình trơ một gánh ưu tư
Quê người nghĩ xót thân lưu lạc
Đất lạ đâu ngờ buổi viễn du
Thức ngủ một mình trong tủi nhục
Dặm dài chân mỏi bước bơ vơ
Giống như người lính vừa thua trận
Nằm giữ sa trường nát gió mưa
Khép mắt cố quên đời chiến sĩ
Làm thân cây cỏ gục ven bời
Chợt nghe từ đáy hồn thương tích
Vẳng tiếng kèn truy điệu mộng xưa.

Ơi hỡi quê hương, bè bạn cũ
Những ai còn mất giữa sa mù
Mất nhau từ buổi tàn xuân đó
Không một tin nhà, một cánh thư
Biền biệt thời gian mòn mỏi đợi
Rối bời tâm sự tuyết đan tơ
Một năm người có mười hai tháng
Ta trọn năm dài Một Tháng Tư!
Chấp nhận hai đời trong một kiếp
Đành cho giông bão phũ phàng đưa
Đầu thai lần nữa trên trần thế
Kéo nốt trăm năm kiếp sống nhờ
Đổi ngược họ tên cha mẹ đặt
Học làm con trẻ nói ngu ngơ
Vùi sâu dĩ vãng vào tro bụi
Thân phận không bằng đứa mãng phu
Canh bạc chưa chơi mà hết vốn
Cờ còn nước đánh phải đành thua
Muốn rơi nước mắt khi tàn mộng
Nghĩ đắt vô cùng giá Tự Do!
Bằng hữu qua đây dăm bẩy kẻ
Đứa nuôi cừu hận, đứa phong ba
Đứa nằm yên phận vui êm ấm
Đứa nhục nhằn lê kiếp sống thừa.

Mây nước có phen còn hội ngộ
Thâm tình viễn xứ lại như xa
Xuân này đón tuổi gần năm chục
Đối bóng mình ta say với ta.
~Thanh-Nam~
Seattle, mùa xuân 1977 

 
THẢO-CHI
         
TRANG NHẬT KÝ CHO ĐÀ LẠT
Cả tuần nay lạnh hơn Đà Lạt,
Nhật ký ghi thêm nỗi nhớ nhà!

Em tự hỏi lòng, sao lạ thế,
Mưa, làm nhớ quá cảnh xưa, xa...
Nhớ hồi chuông đổ trên nhà nguyện
Nóc ngói, bồ câu đứng tắm mưa,
Ướt sũng lòng em, chiều với sớm,
Đỏ ngầu con mắt những cơn mưa...

Cả tuần nay lạnh, như vừa đủ
Nhói trái tim, tràn ngập nhớ thương!
Nếu biết, chắc anh mừng lắm nhỉ,
Khua chân, huýt sáo dọc sân trường

Ngày xưa...áo trắng em đi học,
Anh, lính rừng xa chợt ghé thôi!
Mà lại đem lòng yêu áo lính,
Thẩn thơ...cho lũ bạn trêu, cười.

Sáng nay gió thổi từng cơn rét,
Con quạ co co đứng, tội tình!
Con quạ giống em, đời lẻ bạn,
Em làm thơ, nó đứng làm...thinh!
Rồi em với quạ cùng im lặng
Cùng thả hồn về thủa tuổi Xuân.
Áo lụa, nữ sinh, giờ đã mất.
Tàn y ai xếp? Đã tàn hương!

Ôi ngôi trường Nữ thời hoa mộng,
Người lính đi ngang bởi lạc đường!
Ôi bóng thời gian và dĩ vãng
Nhớ gì? Tổ Quốc với Quê Hương!
Viết trang nhật ký, tim nghèn nghẹn,
Người lính rừng xưa chết giữa rừng?
Cô nữ sinh xưa giờ cái bóng,
Yêu hoài người lính, một người dưng

Anh ơi, mưa, nát lòng em đó,
Em nguyện cầu sao, cho nắng lên!
Cho nỗi nhớ nhung chìm xuống biển,
Cho người lính trận đến bên em.
Ơi người lính cũ, ngôi trường Nữ,
Mưa trắng mờ phai mớ tóc xanh.
Ơi tà áo lụa ai chưa nắm,
Mà nhớ như vừa biết nhớ thương!
~Thảo-Chi~

 
 
 
THÍCH NHẤT HẠNH 
 
BÊN MÉ RỪNG ĐÃ NỞ RỘ HOA MAI
Thầy đi tìm con
Từ lúc non sông còn tăm tối
Thầy đi tìm con
Khi mọi loài còn chờ đợi ánh dương lên
Thầy đi tìm con
Khi con còn đắm chìm trong một giấc ngủ triền miên
Dù tiếng tù và đã vọng lên từng hồi giục giã
Không rời non xưa
Thầy đưa mắt nhìn về phương trời lạ
Và nhận ra được, trên vạn nẻo đường, từng dấu chân của con

Con đi đâu?
Có khi sương mù đã về giăng mắc chốn cô thôn
Mà trên bước phiêu linh con vẫn còn miệt mài nơi viễn xứ
Thầy đã gọi tên con trong từng hơi thở
Tin rằng dù con đang lạc loài đi về bên nớ
Con cũng sẽ cuối cùng tìm ra được lối trở về bên ni
Có khi Thầy xuất hiện ngay giữa đường con đi
Nhưng mắt con vẫn nhìn Thầy như một người xa lạ
Không thấy được mối túc duyên
Không nhớ được lời nguyền xưa vàng đá
Con đã không nhận ra được thầy
Vì tâm con còn vướng bận những hình bóng xa xôi

Trong kiếp xưa, con đã từng nhiều lần nắm tay Thầy rong chơi
Thầy trò ta đã ngồi thật lâu cạnh những gốc thông già trăm tuổi
Đã từng đứng yên cùng lắng nghe tiếng gió thì thào mời gọi
Và ngắm nhìn những cụm mây trắng bay.
Con đã từng nhặt đưa Thầy những chiếc lá ngô đồng đầu thu đỏ thắm
Thầy đã từng đưa con vượt qua những khu rừng tuyết phủ giá băng
Nhưng đi đâu thầy trò ta cũng luôn luôn trở về nơi non xưa chốn cũ,
Để được gần gũi sao trăng
Để được mỗi khuya gióng tiếng chuông đại hồng
Cho mọi loài tỉnh thức
Thầy trò ta đã từng ngồi yên trên An Tử Sơn cùng đại sĩ Trúc Lâm
Bên những cây đại già nở hoa thơm ngát
Đã từng đưa tàu ra khơi cứu người thuyền nhân phiêu dạt
Đã từng giúp thiền sư Vạn Hạnh thiết kế thành Thăng Long

Đã từng cùng nhau đánh tranh dựng chiếc thảo am bên sông
Và giăng lưới vớt Trạc Tuyền khi Tiền Đường đang đùng đùng dậy sóng

Thầy trò ta đã mở lối bước lên trời ngoại phương lồng lộng
Sau bao tháng ngày công phu chọc thủng lưới thời gian
Đã từng cất giữ được ánh sáng của những vì sao băng
Làm đuốc soi đường cho những ai muốn trở về
sau những tháng ngày rong ruổi

Nhưng cũng có khi hạt giống lãng tử trong con bừng sống dậy
Con đã rời bỏ thầy, rời bỏ huynh đệ một mình thất thểu ra đi...
Thầy nhìn con xót thương
Tuy biết rằng đây không thực sự là một cuộc phân kỳ
Bởi vì con đang có thầy nơi từng tế bào trong cơ thể
Biết con còn phải thêm một lần đóng vai người cùng tử
Nên thầy đã nguyền sẽ có mặt đó cho con mỗi lần con gặp bước gian nguy
Có khi con nằm thiếp đi trên cát nóng sa mạc chốn biên thùy
Thầy đã hóa thân làm đám bạch vân đem cho con bóng mát
Đến giữa khuya đám mây đọng lại thành sương, cam lộ rơi từng hạt
Để con uống lấy trong cơn mê.

Có khi con ngồi dưới vực sâu tăm tối, hoàn toàn cách biệt trời quê
Thầy đã hóa thân thành chiếc thang dài, và nhẹ nhàng bắc xuống
Cho con leo lên vùng chan hòa ánh sáng
Để tìm lại được màu trời xanh và tiếng suối tiếng chim

Có lúc thầy nhận ra được con ở Birmingham
Ở quận Do Linh, hay miền Tân Anh Cát Lợi
Có lúc thầy gặp con ở Hàng Châu, Hạ Môn hay Thượng Hải
Có khi thầy tìm được con ở St Petersburg, hoặc ở Tây Bá Linh
Có khi mới lên năm mà thấy con, thầy cũng nhận được chân hình
Thấy được hạt giống bồ đề nơi con, mang trong trái tim còn niên thiếu
Thấy con, thầy đã luôn luôn đưa tay lên làm dấu hiệu
Dù nơi gặp con là ở miền Kinh Bắc, vùng Bến Nghé, hay cửa biển Thuận An
Có khi con là trái trăng vàng ửng chín lơ lửng treo trên đỉnh Kim Sơn
Hay là con chim con chiêm chiếp kêu đêm Đông bay qua rừng Đại Lão
Rất nhiều khi thầy thấy được con
Nhưng con không thấy được thầy,
Dù trên nẻo con đi sương chiều đã thấm vào ướt áo
Vậy mà cuối cùng con cũng đã trở về

Con trở về ngồi dưới chân thầy, nơi chốn non xưa.
Để rồi tiếng chim kêu tiếng vượn hú lại cùng hòa với tiếng công phu sớm trưa
Con đã về bên thầy, thật sự muốn chấm dứt cuộc đời lãng tử.

Sáng nay chim chóc ca mừng vừng ô lên rạng rỡ
Con có hay trên bầu xanh mây trắng vẫn còn bay?
Con ở đâu?
Cảnh núi xưa còn đó, nơi hiện pháp chốn này
Dù đợt sóng bạc đầu vẫn còn đang muốn vươn mình đi về phương lạ
Nhìn lại đi, thầy đang ở trong con, và trong từng nụ hoa, chiếc lá
Nếu gọi tên thầy, con sẽ tự khắc thấy thầy ngay.

Con đi đâu? Cây mộc già đã nở hoa, thơm nức sáng nay
Thầy trò ta thật chưa bao giờ từng cách biệt
Xuân đã về, các cội thông đã ra chồi óng biếc
Và bên mé rừng đã nở rộ hoa Mai.
~Nhất-Hạnh~

BƯỚM BAY VƯỜN CẢI HOA VÀNG
Mười năm vườn xưa xanh tốt
Hai mươi năm nắng rọi lều tranh
Mẹ tôi gọi tôi về
Bên bến nước rửa chân
Hơ tay trên ánh lửa hồng
Đợi cơm chiều khi màn đêm buông xuống
Tôi không bao giờ khôn lớn
Kể gì mười năm, hai mươi năm, ba mươi năm
Mới hôm qua đây, tôi thấy bướm bay từng đàn rộn rã
Trong khu vườn cải hoa vàng
Mẹ và em còn đó
Gió chiều như hơi thở
Mơ gì một mảnh tương lai xa xôi?

Gió mang tiếng ca; ngày ra đi em dặn:
"Nếu ngày về thấy khung trời đổ nát,
thì tìm tôi trong tận đáy hồn anh".
Tôi đã về, (có tiếng hát ca) bàn tay trên liếp cửa,
Hỏi rằng: "Có tôi hôm nay đây, tôi giúp được gì ?"
Gió thì thầm: em nên hát ca
Bởi vì hiện hữu nhiệm mầu
Hãy là đóa hoa, hãy là nụ cười,
Hạnh phúc có bao giờ được dựng xây bằng vôi với gạch ?
Hãy thôi là nguồn khổ đau cho nhau
Tôi tìm em (như đêm giông tố loạn cuồng
rừng sâu đen tối
những cành cây sờ soạng
đợi ánh chớp lòe ngắn ngủi
thấy cần được hiện hữu bên nhau, tìm nhau)
Em hãy là đóa hoa đứng yên bên hàng dậu,
Hãy là nụ cười, là một phần của hiện hữu nhiệm mầu.
Tôi đứng đây, chúng ta không cần khởi hành
Quê hương chúng tôi đẹp như quê hương của tuổi thơ,
Xin đừng ai xâm phạm - Tôi vẫn còn hát ca.
Đầu còn gối trên thánh kinh,
sáng nay tôi nghe xôn xao trong nắng mai vũ trụ đang được những con ong vàng siêng năng bắt đầu khởi công tạo dựng công trình xây dựng ngàn đời
Nhưng công trình, em xem, đã được ngàn đời hoàn tất
Bánh xe mầu nhiệm chuyển hoài đưa chúng ta đi tới
Nắm lấy tay tôi, em sẽ thấy chúng ta đã cùng có mặt tự ngàn xưa trong hiện hữu nhiệm mầu.
Tóc mẹ tôi còn xanh, và dài chấm gót
Áo em tôi phơi còn phất phơ bay trước dậu
Nắng sớm mùa thu
Tôi ở đây, chính thực vườn xưa
Những cây ổi trái chín thơm
Những lá bàng khô thắm
Đẹp
Rụng
Còn chạy chơi la cà trên sân gạch
Tiếng hát vẳng bên sông
Những gánh rơm thơm vàng óng ả
Trăng lên, quây quần trước ngõ
Vườn cải hoa vàng, chính mắt tôi vừa thấy sáng qua.

Tôi không ngủ mơ đâu,
Ngày hôm nay đẹp lắm, thực mà
Em không về chơi trò bắt tìm nơi quá khứ
Chúng mình còn đây, hôm nay, và ngày mai nữa,
Đến đây,
Khi khát ta cùng uống ở một giếng nước thơm,
Trong ai nói cho em nghe rằng Thượng Đế đã bằng lòng cho con người khổ đau đứng dậy hợp tác cùng Người?
Chúng ta đã từng nắm tay nhau từ muôn vạn kiếp, khổ đau vì không tự biết là lá là hoa.
Em hát ca đi, bông cúc cười theo em bên hàng dậu,
Đừng bắt chúng tôi nhúng hai tay vào vôi cát
Những ngôi sao trới không bao giờ xây ngục thất cho chính mình.
Để cho chúng tôi hát ca, để cho chúng tôi là những đóa hoa.
Chúng tôi đang ở trong cuộc đời
Mắt chúng tôi chứng minh cho điều ấy
Bàn tay cũng là hoa, đừng biến bàn tay em tôi thành giây chằng.
Thanh khớp răng cua
Thành móc sắt
Hiện hữu không kêu gọi tình thương
Hiện hữu không cần ai phải thương ai
Nhưng em phải là em, là đóa hoa, là bình minh hát ca, không đắn đo suy tính
Xin ghi vào đây một tân ước nữa của tất cả chúng ta
Và xin vẫn nghe lời tôi như nghe suối reo, như nhìn trăng sáng
Em về, đưa Mẹ về cho tôi thăm
Cho tôi hát em nghe, để tóc em sẽ dài xanh như tóc Mẹ.
~Nhất-Hạnh~
      
THÚC SINH                  
 
TIẾC!
Mới yêu nhau, em cười là ngọc vỡ
hơi thở em là hương sớm ngàn hoa
(say đắm nhau nên phóng đại ấy mà)
hoa cỏ dại cũng làm ngơ đồng lõa  

Về với nhau thần tiên bay biến cả
Tôi với Anh, em sắc cạnh từng câu
từ kiếp nào mình đã hận thù nhau?
sao đôi mắt như chứa ngầm dao nhọn!

Tranh với chấp mình khổ chung cả bọn
sức ở đâu mà nhiều thế hở em?
la hét trưa, chiều rồi lại...nửa đêm
em không mệt nhưng anh hơi chóng mặt!

Nhớ ngày xưa mà tim anh quặn thắt
giận nhau tí buổi sáng, trưa làm lành
những: thưa anh, vâng ạ, dạ tùy anh...
ai lấy mất, giờ nhìn nhau trơ quá!

Thôi em nhé, thiên đường em xô ngã
thì cứ đi tìm nửa mới mà vui
đừng quay lại để thấy anh ngậm ngùi
đang ôm lấy nỗi đau cao chất ngất

Tiếc, là tiếc thần linh giờ đã mất...
~Thúc-Sinh~
             
THY 2000          

 
TÝ CỦA ANH ƠI!
Anh chưa về như lời anh đã hứa
Bởi những áo cơm từng bữa hôm nay
Bởi sông, bởi núi, bởi kiếp lưu đày
Cuộc nhân thế,
Anh vẫn còn vòng xoay trong cuộc đời lận đận
Anh vẫn nhớ, và chưa hề lú lẫn
Những con đường, đêm vắng bước chân đi
Quán sông xanh,
Ngồi nghe bờ đập đá thầm thì
Em bên nớ, anh bên ni
Tình ơi! Sao ngộ nghĩnh
Tý của anh ơi! Ta chẳng cần toan tính
Như thuở học trò,
Như tà áo tím thơ ngây
Như chiều mưa mắt lệ đong đầy
Như anh đến, anh đi
Em chẳng cần tiễn biệt
Trưa Tràng Tiền, dưới dòng Hương xanh biếc
Đỉnh Nam Giao, mây biền biệt chưa về
Dãy phố quen - anh bỗng thấy ngô nghê
Chân Mường Mán, đường quê chừ đã mất
Tý của anh ơi!
Hồn anh chất ngất
Bao yêu thương, anh dồn cất trong trái tim này
Dù mưa đến,
Dù mây bay,
Huế của ta ơi!
Tý của anh ơi!
Vẫn ngàn năm vĩnh cửu.
~Thy 2000~

 
 
NGHIEM XUAN HONG
 
TRĂNG CÀI CỔ ĐỘ
Như kẻ si ngây, Hắn lữ hành từ cổ độ,
Trải hình hài vô lượng bến phù hoa
Mái tóc biếc nhuốm ngàn lần ánh bạc
Vẫn chưa sao bặt hết ý bình bồng....

Nằm nơi đây, lắng sóng cồn xào xạc
Hắn mơ màng một giọt lửa tinh vân
Rớt xoáy trái tim, cháy hừng hực đỏ
Đốt tan tành kiếp sống chỉ trăm năm.

Tử thuở xa khơi đã từng nhiều kẻ
Quẳng hình hài mong nhập suối Hư Vô,
Hóa thành cây thông lạnh lùng réo rắt
Hay hòn đá lỳ đổ giấc vạn năm...

Nhưng hỡi ơi!
Hư Vô cũng vẫn là hoài vọng
Hòn đá kia đâu có thật vô tri!
Và Sống, Chết chẳng cắt nổi giòng thức giác
Chẳng thể ngừng Mừng - Sợ lẫn Say Mê...!?

Lạ thay! Lạ thay! Chẳng sao ngừng tri giác
Chẳng sao ngừng làm loé ánh hư minh
Tựa lớp mù sa bàn tay yêu huyễn
Dệt ảo thành nhốt kín kiếp phù-sinh!

Từ thuở không tên đắm mình giòng hư ảnh
Hết chuỗi này lại chuỗi khác nổi lên
Các thứ ước mơ theo nhau trổi dậy,
Vung bàn tay nắm bắt: Chỉ hư không..

Hư ảnh mà thôi, chẳng gì ngừng chảy
Chẳng có gì nán lại giữa vòng tay
Giấc mộng xa xưa lâu đài yêu mị
Nay tiêu chìm nơi nắng quái hoàng hôn....

Nhưng kỳ dị thay, Hắn lặng lờ khép mí,
Lắng quên mình, quên tiệt mộng phù hoa
Bỗng thấy nổi lên từ đáy từng vực thẳm
Mảnh trăng cài nơi cổ độ hoang vu...

Hoang vu, hoang vu! Chẳng còn một vật,
Chỉ diệu huyền vằng vặc ánh trăng xanh
Xanh thẳm, trong veo, xanh bát ngát:
Duy một con-tằm-hóa-bướm lững lờ bay!...
~Tịnh-Liên Nghiêm-Xuân-Hồng~


HOA TẠNG TRẦM TƯ
Gửi một người đã rũ bỏ bụi trần ai
Mặt trời đã lặn từ lâu nhưng trăng chưa mọc
Bầu trời thăm thẳm chỉ có những vì sao lấp lánh
Như muốn thì thầm nhắn nhủ một điều bí ẩn dị kỳ...
Mặt trời Đại - Bi đã lặn rồi.
Mà vầng trăng Lăng Già chưa chịu ló dạng.
Thế gian như trống vắng quạnh hiu
Các hàng Trời, Người đều như quờ quạng
Trong bóng tối đêm sâu,
Chẳng biết nghĩ sao về thân phận mình
Cũng như về bổn lai cái vũ trụ lạnh lùng huyền hoặc này
Ngay đến đàn chim cũng xào xạc thức giấc trong lùm cây
Trong bóng tối đêm sâu,
Chắc rằng có những đàn tiểu quỷ lũ lượt
đương nghiêng ngả cả cười...
Nhưng may thay là vẫn còn những vì sao
Tương tư những ánh mắt xa khơi.
Đương muốn thì thầm nhắn nhủ một điều gì?!...

Khép cánh cửa sài vì thoảng cơn gió lạnh,
Thắp nén tâm hương, khơi dậy ngọn đèn hiu hắt.
Lần giở những trang tôn kinh, đắm mình theo giòng chữ....
Bỗng thấy bàng hoàng như bơi lội giữa một biển đầy sao...
Và thoảng như nghe hiểu lời thì thầm nhắn nhủ
Của các tinh cầu thiên chủ
Muốn di ngôn cho các kiếp xưa sau...

Từ thuở không tên.
Ai, Ai đã vén lên tấm màn này???
Tấm màn vừa kỳ dị huyền hoặc vừa hết mực hiển nhiên.
Khiến cho, thọat nghe,
Các lòai hữu tình đều dụi mắt thẫn thờ
Vì không tin ở mắt mình, nghi ngờ tai mình?!
Ai đã nói lên được cái Chân lý không thể khác ấy
Về đạo lý vận hành của vũ trụ kiếp sống này?!
Chắc chắn không phải vì một vị vua trời Phạm Thiên sơ thiền nào đó.
Cũng không phải một vị Thượng Đế mờ mờ nhân ảnh.
Vì,
Cái tâm lượng hữu hạn làm sao nói được vô hạn,
Cái có số lượng làm sao nói vô lượng,
Cái chưa ra khỏi một thế giới làm sao mô tả thế - giới - võng
Và cái còn rơi rớt vọng tưởng vọng tình, chấp trước có không,
Thì làm sao luận bàn rốt ráo về hư không??
Ai đã nói lên giáo lý như thực như hư
Về nhịp điệu sở hành của cái Thâm - Tâm - Diệu - Quang - Minh - Hải ấy??

Ai đã nói lên những điều khó thể nói,
khó thể biết...
Từ mẫn nhắc nhở chúng sanh si ngây
Trong các cõi nhiều như hạt bụi...
Chỉ rõ biển Không - hải - uyên - nguyên hào quang sáng ngời không có một vật
cùng bí ẩn của sự động niệm mê sảng muốn tự chiếu soi
Khiến cho cái vô tận biến hình thành tận...

Diễn nói về những đám bụi hào quang xoay vần miên viễn
Làm loé lên cơ man cơn lốc ảnh-hiện-thức-biến chập chùng
Lung-linh-mê-đồ-ảo-phố...
Giảng giải rằng tuy mỗi tia-chớp-nháng đều niệm niệm diệt,
Nhưng vì suy động bởi sức nghiệp tương-tợ-tương-tục
Nên vẫn hiện lên như có vật và có tác vi...

Nói về nhịp điệu của thân-tâm-hành
Vừa chu kỳ (cyclique) vừa cực-độ-chuyển-hiện;
vừa ly-tâm vừa hướng-tâm
Và trong đó,
những trạng thái như trái ngược
Vẫn thường thành tựu lẫn nhau...
Diễn giải không ngừng...
Về thời gian, không gian ngang dọc huyễn-mộng vọng-tưởng
Chỉ là do nhịp điệu bồng bềnh vô thủy của tâm thức hữu tình
Về huyễn-số,
Huyễn-tế,
Huyễn-trí
Về cái tâm đại-ảo-sư nổi cơn cuồng-mị
Dệt nên đại-ảo-thành nhốt kín kẻ u mê!?..

Nhắc đi nhắc lại pháp-giới này chẳng thực chẳng hư
Chẳng-vật-chẳng-phi-vật
Không đoạn không thường
Không lai không khứ
Không Nhất-dị
Chẳng onde chẳng corpuscule
Vì chỉ là ảnh-hiện
Vì chỉ là một trường thức-biến mênh mang
Vì mọi sư-vật đểu không mảy may tự-tánh...
Và sự phủ-định kông cùng (negation) chính là chuyển sang sự khẳng định (affirmation) tối thượng
Và hết thảy vô-tự-tánh chính là chỉ rõ nơi thể tánh bờ mé khó thể chỉ bày...

Ai,
Ai là bân Nan-tư có thể khoai thai từ ái
Nói lên những điều như vậy..??

Nhưng trong cái màn lưới thế-giới-võng chập chùng
Dệt nên bởi đám bụi trần-ai-nghiệp-dĩ,
Ai là những bậc tỏa sức hào quang
Để làm nơi nương về của thế giới cùng hư-không?
Ai là bậc có đủ nhãn lực
Để nhìn thấy cả thế-giới-hải bao la;
Chỉ nhỏ như một bông hoa khi nở ra, lúc cụp lại.
Lại nhìn thấy mỗi hạt bụi cũng nở ra
Thành một thế giới nơi đó có đủ trăm vạn ức
Nhật Nguyệt, tinh tú, Tu Di cùng hải hội nhiệm mầu?
Ai là bậc biết rõ và quở trách cái thứ thiên đường thấp kém
Của ngọai-đạo còn nặng nề kiến chấp Có-Không
Nên chỉ biết loanh quanh, luẩn quẩn nơi mấy tầng trời?
Lại dùng tâm nhãn tịnh-diệu
Vượt ra khỏi tiểu-thiên thế giới,
Ra khỏi trung thiên, khỏi đại thiên,
Trải qua kiếp số,
Lặng ngắm nhìn các thứ cõi
Hoặc thô, hoặc diệu
Hoặc uế, tịnh
Để chỉ đường cho các chúng sanh hoang loạn
Biết cách xin sang Tịnh-Độ thắng duyên...

Ai là bậc có thể hiện thân vô biên
Tỏa hào quang bao trùm nhiều cõi
Để biết rõ từng hạt mưa, từng tâm niệm chúng sanh?
Là bậc hiện thân mình làm một cõi
Để dung chứa chúng sanh lăng xăng ngủ vùi...
Có thể bóp nát nhiều thế giới
Thành vi-trần
Thành bụi quang minh,
Rồi lại từ vi trần kết thành thế giới
mà chẳng làm kinh động chúng sanh???

Ai có thể trụ thân mình trong vô lượng kiếp
Để chờ đợi một chúng sanh thành thục căn lành...
Hoặc thay đổi nhịp điệu tâm-hành
Đem một kiếp vào một sát na
Hay kéo dài sát na thành nhiều kiếp...??

Ai,
Ai đây??
Ai là bậc nan-thắng này??
Ai có thể nói rằng:
Diệt tận định cây-khô-tro-nguội chưa phải là bờ-mé,
Và tầng trời Phi-tưởng kia vẫn chưa phải Bến cũ tịch liêu...

Ai là bậc ra vào thung dung các cơn đại định,
Lấy một thân nhập định, lúc xuất lại nhiều thân...
Ai dám nói rằng cơn tam muội có cơ man không siết kể,
Nhưng mọi sở-hành đều thu gọn nơi sát-na-tế-phổ-quang-minh???
Ai là bậc tùy tâm dọc ngang pháp giới,
Tuy vẫn ngồi bất động tịch-nhiên
Mà vẫn hiện hóa-thân nườm nượp tỏa khắp hư không...
Mỗi bước chân đi đều chấn động các cõi
Khiến các nẻo mê-đồ thoắt trống vắng rỗng không...??

Ai là bậc giữa những cơn tam-tai kiếp họai
Làm nổi lên những luồng phong-luân rào rạt
Đẩy các chúng sanh lên những tầng trời Sơ-Nhị-Tam thiền
Tương tự như làn sóng cồn làm sống lại đám cá Tích ngất ngư..??

Ai biết rõ chúng sanh dường như Mộng-Ảo
Song những niềm đau khổ vẫn có thật triền miên...
Ai dám tự nói mình cũng chỉ là huyễn mộng
Mà chẳng ngừng hứng khởi Đại-Bi-Tâm...
Ai biết rõ các hạnh đều như mơ, như tia nắng quái
Mà vẫn phân thân hóa độ chẳng ngừng tay....

Ai biết rõ tất cả thế gian chỉ là huyễn hiện
Mà vẫn liên miên biến hóa tràn đầy thế gian...??

Ai đã ân cần khuyên nhủ
Tất cả chúng sanh
Phải làm con cá Tích lội-ngược-giòng năm lớp sương mù
Rồi chỉ rõ các hạnh, các địa,
Các giải thóat môn,
các tràng hạnh nguyện,
Mọi thứ tâm hành biến hóa,
Để trở thành những bậc
Tuy vẫn ở thế gian mà vẫn siêu xuất thế gian....??

Ai là bậc nói lên những điều như vậy,
Khiến cho ngàn trước, ngàn sau,
Trải những kiếp số không thể tính đếm,
Chẳng có một cái gì có thể thóat khỏi
Chân lý vận hành của những lời này...??
Ai...
Ai là bậc nan-ngộ ấy???

Ai là ai vậy??
Những lời ấy là những lời gì..??

Sương khuya đã thấm lạnh miền đất sa mạc
Đột khởi lên từ đáy biển sâu do một bàn tay nào đó...

Ngọn đèn như heo hút,
lụn bấc, vơi dầu
Những trang tôn kinh như im lìm mờ nhạt,
Chỉ nghe gió khuya xào xạc...
Thấy hình như,
Thực ra...
Chẳng có ai nói cả...
Và lời kia chỉ là tiếng vọng thì thầm
Của pháp giới cùng tâm thức lặng thing....

Trên vòm trời...
Những cánh buồm sao đã ẩn đi mất dạng
Vì trăng tà đã hiện lên
Giữa thinh không
Lững-lờ-không-bạn
Tỏa sáng ngời trên Bến cũ chẳng có một ai...!!!
~Tịnh-Liên Nghiêm-Xuân-Hồng~
  
TO THUY YEN
Sinh 1938, Gò-Vấp, Gia-Định.Học
Văn-Khoa, Thiếu-tá QĐVNCH, ở tù
gần 13 năm. Sang Mỹ theo diện tù
nhân chính trị, ngụ tại St. Paul,
Minésota. Một trong những cây
bút nòng cốt của nhóm Sáng Tạo.   
 
TÀU ĐÊM
Tàu đi Lúc đó , đêm vừa mỏi
Lúc đó, sao trời đã ngủ mê
Tàu rú . Sao ơi , hãy thức dậy
Long lanh muôn mắt tiễn tàu đi
Thức dậy , những ai còn sống đó
Nhìn ra nhớ lấy phút giây này
Tàu đi như một cơn giông lửa
Cuồn cuộn sao từ ống khói bay
Cảnh vật mơ hồ trong bóng đêm
Dàn ra một ảo tượng im lìm
Ủ ê những ngọn đen thưa thớt
Sáng ít làm đêm tối tối thêm
Bến cảng nhà kho những dạng cây ...
Chưa quen mà đã giã từ ngay
Dẫu sao cũng một lần tan hợp
Chớ tiếc nhau vài cái vẫy tay
Toa nêm lúc nhúc hồn oan khốc
Ðèn bão mờ soi chẳng rõ ai
Ta gọi rụng rời ta thất lạc
Ta còn chẳng đủ nữa ta đây
Người bạn đường kia chắc không ngủ
Thành tàu sao chẳng vỗ mà ca?
Mai này xô giạt về đâu nữa?
Ðất lạ ơi , đừng hất hủi ta
Ðất lạ , người ta sống thế nào?
Trong rừng có ánh những trăng sao?
Có buồn bã lúc mùa trăn trở
Có xót thương người qua biển dâu?
Tàu đi như một cơn điên đảo
Sắt thép kinh hoàng va dập nhau
Ta  tưởng chừng nghe thời đại động
Xô đi ầm ĩ một cơn đau
Ngồi đây giữa những phân cùng bụi
Trong chuyễn đời xung xát bạo tàn
Ta trở thành than , thành súc vật
Tiếng người e cũng đã quên ngang
Ta nghe rêm nhói thân tàn rạc
Các thỏi xương lìa đụng chỏi nhau
Nghe cả hồn ta bị cán nghiến
Trên đường lịch sử sắt tuôn mau
Dường như ta chợt khóc đau đớn
Lệ nóng cường toan cháy ruột gan
Lệ chảy không ra ngoài khoé mắt
Nghẹn ngào đến cả tiếng than van
Giá ta có được một hơi thuốc
Dẫu chỉ là hơi thuốc mốc thôi
Ðể phả cho hồn ấm tỉnh lại
Ðể nghe còn sự sống trên môi
Ta nhớ dăm ba hình ảnh cũ
Lờ mờ như nhớ lại tiền thân
Ðời ta khi trước vui vầy thế
Bỗng thảm thương nghìn nỗi ngói tan
Ðem thân làm gã tù lưu xứ
Xí xóa đời ta với đất trời
Ngàn dặm lìa tan tình cố cựu
Bàng hoàng thân thế cụm mây trôi
Ðã mấy năm nay quằn quại đói
Thèm ăn như đứa trẻ con nghèo
Mẹ ơi, con nhớ thời thơ dại
Nhớ miếng ăn mà mẹ chắt chiu
Liệu còn một bữa cơm đầm ấm
Bên ánh đèn đoàn tụ vợ con
Chia xẻ chút tình cay mặn cũ
Miếng không ngon cũng lấy làm ngon
Tàu đi khoan xoáy sâu đêm thép
Tiếng nghiến ghê người thác lửa sa
Lịch sử dường như rất vội vã
Tàu không đổ lại các ga qua
Ôi những nhà ga rất cổ xưa
Dường như ta đã thấy bao giờ
Ðến nay, ngưòi giữ ga còn đứng
Ðèn bão đong đưa chút sáng mờ
Tàu qua những ruộng đồng châu thổ
Hiu hắt làng xa mấy chấm đèn
Ðêm ở nơi đây buồn lặng lặng
Cái buồn trải nặng mặt bằng đen
Hỡi cô con gái trăng mười bốn
Ðêm có nằm mơ những hội xuân
Ðời có chăng lần cam dối mẹ
Nhớ thương nào giấu thấm vành khăn?
Có lúc tàu qua những chiếc cầu
SSầm sầm những nhịp động đều nhau
Dưới kia con nước còn thao thức
Bát ngát dềnh lên bãi sậy sầu
Có lúc tàu qua những thị trấn
Mà đêm đã gói lại im lìm
Tàu qua, âu cũng là thông lệ
Nên chẳng ai buồn hé cữa xem
Ôi những nỗi sầu vô dạng ấy
Gọi ta về với những đêm vui
Ở đâu đèn sáng như châu ngọc
Ðường phố người chen chúc nói cười
Ở đâu mộng ảo vườn sao tụ
Yến tiệc bày trong những khóm cây
Ta rót mừng em ly rượu đỏ ...
Mà thôi, chớ nhớ nữa, lòng ơi
Mà thôi, hãy nuốt lệ còn nghẹn
Tỉnh thức, lòng ơi, nhìn tận tường
Thời đại đang đi từng mảng lớn
Rào rào những cụm khói miên man
Người bạn đường kia chắc vẫn thức
Mong tàu đi đến chỗ đêm tan
Có nghe lịch sử mài thê thiết
Cho sáng lên đời đã rỉ han
Tàu ơi, hãy kéo còi liên tục
Cho tiếng rền vang dậy địa cầu
Lay động những tầng mê sảng tối
Loài người, hãy thức, thức cùng nhau
~Tô-Thùy-Yên~


THỨC GIẤC TRONG BIỆT GIAM 
Nếu như người ngủ chẳng giật mình
Vì những hồi còi tàu rúc róng rả
Ngoài bến cảng gần đây,
Giấc mơ hẳn sẽ còn tiếp diễn...
 
Ta mở mắt định thần.
Phòng biệt giam tối mốc thấp hẹp.
(Ta ở đây.Hơn bảy tháng rồi)
Cánh cửa sắt nặng nề sừng sững
Sáu diện tích xi măng khuôn ép hãm đè.
Ngọn điện yếu đỏ tim ngày đêm mỏn sức
Quầng ám bầy thiêu thân.
Lỗ thông hơi trổ sâu hút u u
Mùi hôi ẩm lần quần sánh ngộp.
Ta lắng nghe,
Rán sức lắng nghe
 
Đêm chừng hãy còn khuya
Thành phố im lìm như chẳng có.
Đâu cõi người xa vợi mịt mùng
Bên ngoài những độ dày,
Bên trên những tầng sâu
Của đọa đày vùi giập
Ỉm bặt âm hao,
Những sớm hôm mưa nắng thế nào?
Ta ngồi dậy
Và như một thói tật,
Gõ gõ hỏi han
Hai bên tường tả hữu.
Có ai không?
Không có ai sao?
 
Ta khắc khoải chờ nghe
Những tiếng động của người.
Tiếng động nào bất kể,
Đột phá những trùng vây điếc đặc muỗi râm ran.
Bây giờ là mấy giờ?
Ta ước lượng thời gian
Như mò tìm một khe hở bất ngờ
Trên tường thành dằng dặc những thiên thu.
Ta phải cố quên quên bằng mọi cách
Nỗi điêu đứng sống còn
Trong hằng hằng tĩnh chết.
Ta nhìn theo mấy con thằn lằn uể oải,
Lũ dán lào xào,
Con nhện bỏ trống lưới giăng xong,
Bầy chuột phóng chạy...
~Tô-Thùy-Yên~
 
GIA BIET
Khuya đó, anh lên đường
Từ bỏ căn nhà
Từ bỏ quê hương…
Tất cả không còn của anh nữa
Anh lên đường, cúi mặt lên đường
Giả tảng không nhìn nỗi sỉ nhục
Phi trường bị đánh thức
Rộn vội cho xong
Để còn ngủ gỡ lại
Anh ngậm nghẹn lời từ biệt
Liên tưởng việc xe chôn kẻ tội đồ
Dấp dúi về khuya
Ở một nơi nào không phải là thánh địa
Bạn bè anh còn sót lại kể chẳng mấy người
Không tiễn đưa anh
Ý chừng ngại nhắc nhở…
Ôi những trang gia phả phiền hà
Người ta đã xé bỏ
Hòng đoạt trọn gia tài
Vứt lông lóc ra ngoài cho gió cuốn
Anh ra đi trần trụi giữa vô cùng
Hoảng loạn sao sa
Dẫu chẳng muốn bất cần cũng chẳng được
Đời đến tuổi này rồi
Sao còn kêu sang nữa tiếng tung hê?
Miền anh đến, mùa này cây đỏ lá
Như hoa
Có đúng thu là xuân thứ hai
Dốc sức tạ ơn
Trước khi trời đất chết
Bởi vì sao anh muốn nguôi quên
Thiên bi kịch một thời thế yểu mệnh bị bức tử
Trong hành lang nào đó tối tăm
Mất cả xác
Diễn trường khi đó tuyệt im lìm
Không có cả tiếng khóc lương tri của một hoàng hậu góa
Rồi gã thất thổ là anh
Nửa khuya nào bị trói lôi ra ngoài bến cảng lưu đày
Chói hực đèn pha
Hứng tơi tả trận đòn thù tới tấp
Ôi con mắt đó của mình
Soi mói chính mình
Như hải đăng cuồng lục lọi biển thâu đêm…
Quang quác con chim hoảng quáng lòa
Lao đầu ghềnh đá chởm
Ôi bộ da đó của mình
Đau dấu lửa
Quy phận thú bầy đàn
Mà lịch sử vô lương chăn làm sức kéo hung tàn
Kinh hồn giẫm đạp
Anh ra đi, cầu sao cho thoát được
Con mắt đó của mình
Con mắt miên man
Trừng nộ từ tối tăm tàn rụi
Quét rạt chỉ điểm người xổng chạy vô phương
Anh ra đi, cầu sao cho thoát được
Bộ da đó của mình
Đánh lạc hướng truy tầm của định mệnh
Sục sạo chờn rờn…
Chó sủa rộ những chân trời đêm mọc rợn gai
Chưa một lần, chưa một lần nào
Anh nhìn xuyên đáy mắt em
Thảng thốt nói
Về những oan khiên lẩn quất của đời mình
Như người ta niệm gọi những hồn hoang thất thểu khóc kể
Cúng siêu tán
Trong một buổi tối trời
Lửa đóm u uất
Ôi những chiếc bánh madeleine của chúng ta
Không vừa khẩu vị nhau
Nên câu chuyện ngập ngừng thận trọng
Cám ơn em những thoáng trùng phùng, những tí ân cần
Mai xa nhau còn nhớ lại…
Cũng có lần anh muốn nhìn em
Thành cây nước phun nở
Hân hoan và rã tan
Cùng kiệt tình yêu chất giấu một đời
Một đời hiển hiện và lãng quên
Như quyển sách mở trên bàn mặc tình cho gió lật
Cũng có lần anh muốn thâu gom
Cả quá khứ của em, quá khứ của anh
Làm đống lửa dỗ dành
Gọi về hai kẻ lạc loài nơi đồng không…
Em mới lớn và anh còn rất trẻ
Cũng có lần anh đến ngõ nhà em
Nhưng rồi lại đi luôn
Lang thang rã rời ngoài phố đông người
Không gặp một ai quen
Quán xá bây giờ cũng đổi mộng…
Cũng có lần anh đứng lại bên đường
Thờ thẫn chờ xe ngớt băng qua
Bất chợt nghe như đời đã muộn
Muộn đến chán chường rũ thõng đôi tay
Tưởng không cái vội nào còn bắt kịp
Chỗ tối tăm ở phía dưới chân đèn
Nỗi ngu muội nằm ngay trong ý thức
Anh nhìn quanh kinh ngạc lạnh hồn:
Mọi người vẫn sống được
Đáng tội cho anh có một cái đầu thông thống bốn bề
Đành không cô lập nổi những u mê
Nên cứ phải lần quần mỗi ám chướng
Rất nhiều hôm anh đã đi rong không biết mấy đỗi đường
Mong rớt bớt dần những thống khổ
Anh trở về thành phố lên đèn
Hàng quán bừng rộn
Khuyên lấy mình ăn một chút gì
Rồi đi ngủ sớm
Để sáng mai còn thức dậy
May ra…
Đôi khi ta phải dằn lòng cố hãnh diện
Vác cật lực mà đi
Trọng lượng của kiếp người
Trọng lượng của vận chuyển
Anh đếm từng ngày còn ở lại quê hương
Tim bóp thắt
Nghe tiếng chân dồn dập đến gần
Của định mệnh
Như ở màn bùng nổ bi kịch
Lặng sân khấu về khuya
Anh ra đi
Bứt ruột mà đi
Như đã một lần cũng bứt ruột
Đi những mười năm tưởng chẳng còn về
Máu chảy không cầm như nước theo sông
Thành phố của anh
Nhục nhằn duyên cưỡng ép
Cay đắng phận rau răm
Tim lay lắt chập chờn nỗi đợi
Mòn mỏi nén nhang khuya
Buổi trở lại, trèo lên cây bưởi cũ
Trông thấy nhau, thương chỉ để mà thương
Đôi bông đó, thôi thì em hẵng giữ
Tưởng tình xưa
Xin bỏ lỗi cho anh
Anh ra đi
Một lần nữa ra đi
Một lần nữa bứt ruột
Thương người ở lại
Thương như mưa
Anh sẽ đi qua hàng trăm thành phố lớn
Châu ngọc sáng choang
Nhớ mủi lòng một thành phố nhỏ
Thiếp lặng tro than
Thành phố của em
Thành phố mà trước đây còn thuở phân tranh anh hằng ao ước đến
Hầu được nhìn rõ lại từ đầu
Một định mệnh nào chẳng của riêng anh
Thành phố mà anh đã băng qua một lần lịch sử vội vàng
Chạy cướp xác
Ôi thành phố của em
Dòng sông đỏ xót xa
Cây cầu sắt lao đao dằng dặc
Gương hồ trầm mặc soi tang thương
Hàng cây tối tăm chụm đầu rủ rỉ gió
Lối phố ngăn trôi chìm đêm khuya lơ
U uất ánh điện
Bóng nào qua, ôi có phải hồn xưa?
Ai kể với anh về hoa gạo trưa, về hoa sữa đêm
Về người tình hai mươi mấy năm xưa chọn ở lại
Buổi rời tay, giọng nói còn vương chân
Thành phố mà anh chắt mót sẵn thương yêu để rồi
như bị phụ tình đau đớn mãi
Bây giờ thành phố đó ra sao?
Em ở lại
Em ở lại
Sau một cuộc hành trình kể cũng là dài
Băng qua nhiều đổ nát
Chọn thành phố của anh làm trạm cuối ngồi xuýt xoa chân
Thành phố của anh
Nắng mưa thương giận rõ ràng
Sức sống trẻ hỗn hào lấn lướt
Kinh rạch đen tanh
Những khoảng trời cây co rúm
Thành phố của anh
Chưa bao giờ thực sự huy hoàng
Chưa bao giờ thực sự vinh quang
Nhưng thành phố của anh
Thường cũng có những buổi chiều dịu lãng…
Em hãy yêu lấy thành phố của anh
Như tất cả những gì anh gửi lại
Trong buổi chiều dịu lãng đời em
Thành phố của anh
Bây giờ đã thuộc về em
Như lời nói thuộc về nhà thơ phe thắng trận
Thành phố của anh, ôi thành phố của anh
Chẳng lẽ chỉ là một cái tên nào bất đắc dĩ phải viết xuống phong bì
Nếu như anh muốn gửi chút chi về
Qua giấy mực
Anh mong em cất được ngôi nhà
Lưu trữ những giấc mộng
Gìn giữ em yên ấm một đời
Cây cỏ khuyên nguôi
Dù thế nào, hạnh phúc trong đầu mình vẫn có thật…
Hứa đi em
Nghe im lặng mà sống
Nhìn trời đất mà vui
Hãy như người từng trải mỏi mê về
Lúc tàn khuya
Nhà hương hỏa tối mốc
Còn ai không, có gọi chỉ thêm buồn
Thôi, chẳng tiếc túi vàng đã phung phá
Mà mừng mẩu nến chợt tìm ra
Phần anh ra đi
Thế giới thênh thang
Bạn đường chiếc bóng
Cố lên đến vùng cao nhất của mình
Làm một việc có thể là vô ích:
Nhen đống lửa hắt hiu nào
Xác nhận có
Ngồi một chút làm vui
Rồi đứng lên lững thững bước chìm dần
Tuyệt tích trong mùa đông xa trắng toát
Phần anh ra đi
Gắng gượng chút hơi tàn
Hân hoan ròn rã
Như người ngửa mặt trong trời mưa
Mong trôi khỏa nhẹ nhàng những nếp rạn
Không chỉ ở trên da…
Anh gắng gượng, quả là anh gắng gượng
Chút hơi tàn
Hân hoan ròn rã
Để người ngoài đỡ phải xót xa lây
Em hãy yêu lấy thành phố của anh
Như anh đã yêu thành phố của em
Dù bằng một tình yêu đau đớn bỏ qua vì bất lực
~Tô-Thùy-Yên~
      Cuối 1993   
      
LÃO TRƯỢNG
Lão trượng chiều quay về bản quán
Thong dong đường tre trúc hắt hiu
Nghe, nghe trời đất hát xa lộng
Những tưởng tâm mình đang hát theo
Mừng linh thụ tóc râu khang kiện
Đông đủ chim về ấm cúng đêm
Mừng cổ đình tường mái phục chế
Đời trùng tu từ thịt xương rêm
Lớp bạn cũ ơn trời để lại
Trà vườn nhà, nước trữ mưa xưa
Giọng chùng như cất từ u ẩn
Cố sự, tro tiền thả gió đưa.

Nhớ xưa thiên địa dậy hồng thủy
Núi sụp, rừng trôi, dời sảng hoàng
May nhiều, còn đứa con vơ vội...
May ít, còn tiếng nói tùy thân...
Mưa như trời sập, mưa không tận
Bốn biển dâng thành một biển thôi
Hạt cây, mầm lửa truyền nhau giữ
Nhân loại còn đâu được mấy người...
Anh phải sống, mai này nước rút
Đất trồi lên, xuất hiển kỳ lân
Thời thánh vịnh, hiền thi kết tập
Đồng hoa thánh thót phượng cầu hoàng

Nhớ xưa thiên địa bày hoang hạn
Sông cạn, đầm khô, rừng rụi tàn
Gió đuổi trùng trùng sa mạc chạy
Thú sẩy đàn, nhân loại lìa tan...
Người chết, không còn người dọn cất
Bỏ mặc tình quạ mổ diều tha
Cát vùi cả xương trắng lưu dấu...
Mặt đất vô danh, ký ức lòa
Thôi, rán giữ gìn chút nước mắt
Mai sau nhờ đó nhận ra nhau
Sẽ mưa, trời sẽ mưa châu ngọc
Ta sẽ về, qua bãi lệ rào.

Nhớ xưa thiên địa dậy binh lửa
Xứ xứ rần lên, người giết người
Thú loạn rừng kêu rú nhật nguyệt
Ruộng hoang, thành trống, ai tìm ai?
Núi đổ lấp sông, sao chổi hiện
Nhãn tiền sống chết, chuyện như chơi
Đêm trước đại quân vừa hạ trại
chiều nay, lều cháy, xác thây phơi
Xa giá càn dân lấy lối chạy
Trẻ giữa đường đứng khóc một mình
Sau cùng, có người lính chấp kích
Ra trước Ngọ môn mà quyên sinh

Nhớ xưa thiên địa làm ly tán
Anh em nhà không ngó mặt nhau
Người chạy về thành, kẻ nhảy núi
Dốc đời cho một cuộc chiêm bao
Xuân Thu, du sĩ rao phương lược
Khiêán mấy đời sau còn váng đầu
Xe kiệu rộn ràng cửa lớn nhỏ
Về ngang thánh miếu, mặt vênh cao
Có người nghề nói thơ đầu chợ
Chạỵ sắc phong thi sĩ với đời
Có người hàng thịt sẵn dao nhọn
Cũng rắp ranh làm tráng sĩ chơi

Nhớ xưa thiên địa rộn dâu biển
Người lạc người bởi ngọn đông phong
Ngọn đông phong, càn rừng, bạt núi
Người thương người chút phận long đong
Cỏ đoạn rễ, luồng sông, luống gió...
Chim xa đàn, bãi Bắc, bờ Đông...
Sao lúc rời nhau chẳng đổi áo
Khuya lạnh lùng, còn cái đắp lòng?
Rày đã ra sao, miền cố cựu?
Bờ giếng xưa, còn ai đứng trông?
Đêm nằm nghe tóc mai già rụng
Nghĩ lại, ràn tuôn nước mắt hồng.

Nhớ xưa thiên địa bừng hưng trị
Khoác áo xuân, ra với đất trời
Dắt trẻ tắm sông, hứng gió núi
Giấc suông đêm rỗng, cửa không cài
Quạt ấm pha trà độc mộc ẩm
Nghe tan ngoài ngõ những phù vân
Toan xuống núi khoe câu thơ đắc
Trời đất không cùng, ai chí thân?
Xé rải gió tờ tờ sách nát
Đi kéo theo chuỗi chuỗi cười tan
Ta mừng trời đất cho ta mộng
Vui đồng hành qua cõi võ vàng

Cây yên, cỏ lặng, trăng thiu ngủ
Giường cũ, nằm nghe tiếng dế khuya
Mơ màng có một lần xiêu lạc
Ngoài tối tăm, nhờ chỉ nẻo về
Việc đời, biết thế nào xong trọn...
Nước cuối sông còn lẩn quẩn chi?
Đêm xuân, dầm nguyệt lên sơn tự
Hỏi vị sư già chỗ trước kia
Sinh tử hai đầu mắc lại võng
Tan rền chuông vọng vọng mê mê
Trôi chìm xa vợi đường thiên cổ
Mỏi trĩu hàng mi, khởi chuyến đi.
~Tô-Thùy-Yên~
         8-1998
 

TA VỀ
Ta về một bóng trên đường lớn
Thơ chẳng ai đề vạt áo phai
Sao bỗng nghe đau mềm phế phủ
Mười năm đá cũng ngậm ngùi thay
Vĩnh biệt ta mười năm chết dấp
Chốn rừng thiêng ỉm tiếng nghìn thu
Mười năm mặt sạm soi khe nước
Ta hóa thân thành vượn cổ sơ
Ta về qua những truông cùng phá
Nếp trán nhăn đùa ngọn gió may
Ta ngẩn ngơ trông trời đất cũ
Nghe tàn cát bụi tháng năm bay
Chỉ có thệ Trời câm đất nín
Ðời im lìm đóng váng xanh xao
Mười năm, thế giới già trông thấy
Ðất bạc màu đi, đất bạc màu
Ta về như bóng chim qua trễ
Cho vội vàng thêm gió cuối mùa
Ai đứng trông vời mây nước đó
Ngàn năm râu tóc bạc phơ phơ
Một đời được mấy điều mong ước
Núi lở sông bồi đã mấy khi
Lịch sử ngơi đi nhiều tiếng động
Mười năm, cổ lục đã ai ghi
Ta về cúi mái đầu sương điểm
Nghe nặng từ tâm lượng đất trời
Cảm ơn hoa đã vì ta nở
Thế giới vui từ mỗi lẻ loi
Tưởng tượng nhà nhà đang mở cửa
Làng ta ngựa đá đã qua sông
Người đi như cá theo con nước
Trống ngũ liên nôn nả gióng mừng
Ta về như lá rơi về cội
Bếp lửa nhân quần ấm tối nay
Chút rượu hồng đây xin rưới xuống
Giải oan cho cuộc biển dâu này
Ta khóc tạ ơn đời máu chảy
Ruột mềm như đá dưới chân ta
Mười năm chớp bể mưa nguồn đó
Người thức mong buồn tận cõi xa
Ta về như hạt sương trên cỏ
Kết tụ sầu nhân thế chuyển dời
Bé bỏng cũng thì sinh, dị, diệt
Tội tình chi lắm nữa người ơi
Quán dốc hơi thu lùa nỗi nhớ
Mười năm người tỏ mặt nhau đây
Nước non ngàn dặm bèo mây hỡi
Ðành uống lưng thôi bát nước mời
Ta về như sợi tơ trời trắng
Chấp chới trôi buồn với nắng hanh
Ai gọi ai đi ngoài cõi vắng
Dừng chân nghe quặn thắt tâm can
Lời thề buổi ấy còn mang nặng
Nên mắc tình đời cởi chẳng ra
Ta nhớ người xa ngoài nỗi nhớ
Mười năm ta vẫn cứ là ta
Ta về như tứ thơ xiêu tán
Trong cõi hoang đường trắng lãng quên
Nhà cũ mừng còn nguyên mái, vách
Nhện giăng, khói ám, mối xông nền
Mọi thứ không còn ngăn nắp cũ
Nhà thương khó quá sống thờ ơ
Giậu nghiêng cổng đổ, thềm um cỏ
Khách cũ không còn, khách mới thưa
Ta về khai giải bùa thiêng yểm
Thức dậy đi nào, gỗ đá ơi
Hãy kể lại mười năm chuyện cũ
Một lần kể lại để rồi thôi
Chiều nay ta sẽ đi thơ thẩn
Thăm hỏi từng cây, những nỗi nhà
Hoa bưởi, hoa tầm xuân có nở?
Mười năm, cây có nhớ người xa?
Ta về như đứa con phung phá
Khánh kiệt đời trong cuộc biển dâu
Mười năm, con đã già trông thấy
Huống mẹ cha đèn sắp cạn dầu
Con gẫm lại đời con thất bát
Hứa trăm điều một chẳng làm nên
Ðời qua, lớp lớp tàn hư huyễn
Giọt lệ sương thầm khóc biến thiên
Ta về như tiếng kêu đồng vọng
Rau mác lên bờ đã trổ bông
Cho dẫu ngàn năm em vẫn đứng
Chờ anh như biển vẫn chờ sông
Ta gọi thời gian sau cánh cửa
Nổi mừng giàn giụa mắt ai sâu
Ta nghe như máu ân tình chảy
Tự kiếp xưa nào tưởng lạc nhau
Ta về dẫu phải đi chân đất
Khắp thế gian này để gặp em
Ðau khổ riêng gì nơi gió cát
Thềm nhà bụi chuối thức thâu đêm
Cây bưởi xưa còn nhớ, trắng hoa
Ðêm chưa khuya quá hỡi trăng tà
Tình xưa như tuổi già không ngủ
Thức trọn, khua từng nỗi xót xa
Ta về như giấc mơ thần bí
Tuổi nhỏ đi tìm một tối vui
Trăng sáng soi hồn ta vết phỏng
Trọn đời nổi nhớ sáng khôn nguôi
Bé ơi, này những vui buồn cũ
Hãy sống, đương đầu với lãng quên
Con dế vẫn là con dế ấy
Hát rong bờ cỏ giọng thân quen
Ta về như nước Tào Khê chảy
Tinh đẩu mười năm luống nhạt mờ
Thân thích những ai giờ đã khuất
Cõi đời nghe trống trải hơn xưa
Người chết đưa ta cùng xuống mộ
Ðâu còn ai nữa đứng bờ ao
Khóc người ta khóc ta rơi rụng
Tuổi hạc ôi ngày một một hao
Ta về như bóng ma hờn tủi
Lục lại thời gian kiếm chính mình
Ta nhặt mà thương từng phế liệu
Như từng hài cốt sắp vô danh
Ngồi đây nền cũ nhà hương hỏa
Ðọc lại bài thơ thủa thiếu thời
Ai đó trong hồn ta thổn thức
Vầng trăng còn tiếc cuộc rong chơi
Ta về như hạc vàng thương nhớ
Một thủa trần gian bay lướt qua
Ta tiếc đời ta sao hữa hạn
Ðành không trải hết được lòng ta
Tô-Thuỳ-Yên
 
 
Chốn tạm dung
 Nhà tôi ở toòng teng đỉnh đồi
Buổi mai đi làm thấy đời xuống dốc
Sau lưng sương ngập cao lưng trời
Trước mặt thông sầu reo đáy vực
 
Bắt đầu ngày bằng một chút vui
Hát nghêu ngao trong lòng xe rỗng tuếch
Bài ca quen bỗng chợt quên lời
Chút kỷ niệm còn lại mất khơi khơi
 
Tiếng Việt trong ta ngày mỗi héo
Hồn Việt trong ta ngày mỗi khô
Dốc mở như đời ta trước mặt
Sương kín như đời ta hôm xưa
 
Giang hồ một túi bài ca cũ
Hát nhảm cho qua nốt tuổi già
Qua những bình minh còn ngái ngủ
Còn như chưa lạc mất quê ta
 
Giữa đỉnh sương mù thông đáy vực
Trên đường chênh chếch nắng mênh mang
Trôi xuôi một mảnh hồn lưu lạc
Ðã chán nhân gian ở cuối đường
 
Chiều về lên dốc thân tơi tả
Một quả hoàng hôn đỏ kín trời
Mình mới ngoi lên ngày đã ngã
Ðêm phờ lăn lóc ngủ thay chơi
 
Giữa đỉnh sương mù thông đáy vực
Ngược xuôi ngơ ngẩn một linh hồn
Còng lưng gánh nốt đời lưu lạc
Nặng trĩu nghìn cân nhớ nước non.
(tháng 5, 77)

            
TON NU MÔNG LANH
 
NHỮNG BÀI THƠ THẤT LẠC
Anh đi tìm những bài thơ thất lạc
đã gởi cho em hàng vạn lần
Những bài thơ
Viết bằng mực đêm đen
Màu giấy trắng
là những đêm không ngủ
là những giấc ngủ không mơ

Những bài thơ
Viết bằng hơi thở lạnh
Trên con đường canh tác
Không có phong bì
Phải gói bằng sương mù

Và xin gió gởi cho em.
Trong trí nhớ mỗi ngày mỗi thụt lùi,
Anh viết cho em,
Viết rồi quên,
Viết rồi viết lại,
Rồi tự hỏi mình viết cho mình hay cho ai?

Viết để nhớ,
Hay để quên,
Hay để xác định,
Mình còn sống,
Mình là người,
Đã biết yêu, biết giận, biết bao nhiêu nữa,
Bây giờ,
Biết đau, biết đói,
Một thân thể mù mờ,
Một cọng que giữa những cọng que
Trong mịt mùng rừng núi vô danh,
Những thân người
Ít nghĩa lý hơn một cọng cỏ,
Một bao thuốc lá, một nắm cơm, một nhụm đường .
Còn nhớ ngày mình yêu nhau nhỉ?
Yêu nhau hơn những khuôn khổ tầm thường cúa cuộc sống,
Những luật lệ gò bó,
Để cùng ra đi sống những ngày tuyệt diệu,
Vồ cùng thiếu, vô cùng đủ,
"Một mái nhà tranh, hai quả tim vàng"
Hai quả tim vàng vẫn còn đó,
Tim anh, tim em,
Tim anh dưới mái nhà tranh này cùng thoi thóp với bao quả tim khác,
Còn tim em?
Tim em ở dưới mái nhà tranh nào khác,
Xin không đập cùng đồng điệu,
Xin em không cùng đau khổ,
Có bao giờ anh nghĩ sẽ cầu đôi tim ta không cùng một nhịp?

Anh đi tìm những bài thơ không còn nhớ,
Không còn nhớ bài nào ngắn, bài nào dài, bài nào trọn vẹn, bài nào ngập ngừng, gián đoạn,
vì kẻng tập họp, đi làm, lục soát ...
Anh tìm kiếm, lục lọi,
Vì anh biết trong những hộc tủ của tâm khảm, những xó xỉnh của con tim,
Có những bài thơ sợ hãi rụt rè như thỏ con,
Sợ ra làm em khóc, em buồn.
Một mai khi em hết buồn,
Khi ta vĩnh viễn gần nhau,
Anh phải dỗ như con thỏ ấy ra cho em.
Anh đi tìm những bài thơ thất lạc,
Những lời thơ không viết được, không gửi được, không bao giờ thổ lộ,
Nhưng em ơi làm sao có những câu thơ nào,
những dòng chữ nào,
nói hết chuyện đôi ta?
~Tôn Nu Mộng-Lành~

 
 
TRẮC TRẺO
 
BÀI CHO THÁNG TƯ
Tháng Tư. Trời đất ! Tháng Tư rồi
Lòng quạnh mà ran ran. Cũng lạ...
Ký ức duềnh lên thành gió. Ngã
Chân run. Gối lỏng. Tựa lưng ngồi

Bóc tim ra. Bổi hổi bồi hồi
Máu. Vẫn như tươi hoài. Sắc đỏ
Giữa rừng tóc. Còn dăm sợi trẻ
Chở bùi ngùi rong ruổi trần gian...

Tháng Tư. Cơn đau nào tím ruột
Nín lời gan mật. Rú vô thanh
Đất thịt cằn nong cày xới lật
Một vết thương nào cứ lở loang

Kiếm gãy. Ngựa què. Con lũ xiết
Đời hoang. Máu lạnh. Bại vong. Cuồng
Những mặt người dở điên dở dại
Nhăng nhố trò vui dậy phố phường

Lật gió. Vén mây. Tìm mắt bão
Ta quẳng hồn ta. Chút bận lòng
Chả biết nỗi gì chưa dứt được
Dải lòng rối rắm cuộn bòng bong

Ừ. Tháng Tư rồi. Em vẫn biết
Gầm gừ dã thú. Miệng mồm ta
Hồn vần vũ lắm. Cơn say cạn
Gióng giã chuông rung. Điệu thức lòa

Có liệt oanh nào tan rã vội
Xác thừa đọng lại. Bốc mùi ư?
Thì lăn lóc đá. Trần thân gió
Quán im. Bàn khuất. Tập thờ ơ...

Vẫn biết. Trần gian dâu bể vậy
Tầng tầng. Địa ngục quẩn quanh thôi
Đừng em. Chớ hỏi điều lân mẫn
Bỏ mặc ta riêng. Đốm lửa rời...
Trắc-Trẻo




TRẦM MẶC THIÊN THU
 
QUÁ NĂM MƯƠI NHÌN LẠI
Mỗi chiều ta lại đến
Khách sạn dưới chân cầu
Thay đồ như kép hát
Thủ vai một ả hầu

Phần tư thế kỷ dài
Ta quanh quẩn nơi đây
Bao nhiêu người đổi “job”
Ta vẫn còn loay hoay

Vẫn những dãy hành lang
hiu hắt ánh điện vàng
những cửa phòng im ỉm
che chiếu giường truy hoan

Vẫn những khung kính rộng
nhìn xuống một dòng sông
chảy qua đời bịn rịn
cuốn nỗi sầu mênh mông

Vẫn một quầy rượu cũ
Nằm ngửi khói thuốc cay
Rượu trắng đen vàng đỏ
Như lũ người qua đây

Đã gần ba mươi năm
Ta mất ánh trăng rằm
Đắm chìm trong lốc xoáy
Khản cổ gào vô âm

Làm bồi, như kép hát
Lòng buồn tênh vẫn cười
Miệng sẵn sàng vâng dạ
Ý khách như ý trời

Làm bồi, như gái điếm
sợ những khách chơi dai
Đòi món này, kiểu nọ
Mà tiền chẳng bằng ai

Dưới mắt nhiều tên Mỹ
Ta là đứa man di
Tên cúng cơm khó đọc
Vẫn cương quyết duy trì

Ngày tám giờ, đã mệt
Thêm tám tiếng ban đêm
Chén dĩa run trong mắt
Bàn ghế nhảy trong tim

Thảm êm thành sỏi đá
Nằm đau buốt dưới chân
Khách chờ ăn sốt ruột
Mắt quắc đuổi sau lưng

Đầu bếp lười, thiếu rượu
Cứ gây gỗ liên miên
Óc tị hiềm quá nặng
Loanh quanh một chữ tiền!

Quản lý, người da trắng
đôi mày cong như sâu
tướng đi như vịt đẹt
miệng không ngớt càu nhàu

Mùa đông đến, tuyết rơi
Đường xá vắng thưa người
Khách cũng lười ra phố
Bồi bếp thở dài hơi

Ế ẩm, bèn lấy sách
Ra đọc chữ thánh hiền
Quản trị viên trờ đến
Nhoẻn miệng cười vô duyên

Rồi bày trò quét dọn
Rửa ráy với lau chùi
Quần ta, hồ thẳng nếp
Cứ gầm bàn mà chui

Đêm sâu như hố thẳm
Mắt đã đỏ hơn đèn
Phút trước giờ đóng cửa
Thêm một chàng Mỹ đen

Tên khách già khó tính
Đòi “Strip Steak” “well done”
Trời ơi, thêm nửa tiếng
Ta muốn thành du côn

Vừa ăn, vừa đọc báo
Chẳng buồn nhìn chung quanh
Nhà hàng im thin thít
Vắng như chùa bà đanh

Thêm một giờ trôi qua
Trăng non, nay đã già
Thỏa mãn cơn hành hạ
Tên khách già đi ra

Tiền típ mười phần trăm
Tức, chỉ biết rủa thầm
Nhìn mâm, mâm chẳng nói
Nhìn dĩa, dĩa trầm ngâm

Quá tuổi tri thiên mệnh
Ta vẫn còn vác mâm
Môi vẫn bầm tê tái
Thuốc không hút mà thâm

Tạ ơn chiếc xe già
Chở nặng quãng đời ta
Ta và ngươi chung phận
Hạt cát giữa hằng sa

Quá năm mươi, nhìn lại
Thấy kinh hãi quá chừng
Biết làm sao níu nổi
Xe thời gian dửng dưng

Ta nhuộm đầu đen mướt
Cố giấu hồn bạc phơ
Bởi đời là bể khổ
Nên lặn hụp từng giờ!
~Trầm Mặc Thiên Thu~
              3/05


THAU RƯỢU ĐẾ NGÀY XƯA
Riêng tặng Tâm Tưởng

Gần bốn mươi năm, tao thấy mày vẫn thế
Vẫn ngang tàng như một thuở thanh niên
Môi vẫn thơm chưa chớm nụ ưu phiền
Mắt vẫn sáng như chửa từng vương bụi

Ngày mới lớn, thơ đã già trước tuổi
“Trên đỉnh đời huyền sử”(1) đứng ngông nghênh
Tưởng mình già hơn phấn trắng bảng đen
Dù tóc vẫn xanh, xanh bạt ngàn hy vọng

Bao nhiêu năm qua vèo như giấc mộng
Tao nhớ hoài thau rượu đế ngày xưa
Hai thằng lom khom trên vũng nắng ban trưa
Cố bắt cho được mấy con còng bạc phước

Rượu pha đường uống vỡ đầu, tê óc
Con nít trân cũng ngất ngưỡng say nhè
Gió Cam Ranh ngoài vịnh nhẹ trôi về
Hai đứa gục dưới nắng vàng loang lổ

Tuổi thơ qua theo súng từng đêm nổ
Mày lên đường đi “điểm mặt trùng dương”(2)
Một năm sau tao cũng hướng sa trường
Học sách cũ, ca bài ca tuý ngọa

Sóng hồng thủy xô mỗi thằng mỗi ngả
Từ bờ đông trôi giạt tận bờ tây
Tao bây giờ... đã mất rồi thời khói thuốc vàng tay
Sống ngoan ngoản hiền lành như cục bột

Mừng cho mày vẫn dọc ngang trời đất
Nay Sài-gòn, mai Vọng Các, Sydney
Sáng Maui, chiều đã đến Cali
Mai lại đến tận miền đông nước Mỹ

Mày xong sớm, còn tao thì quá trễ
Mày năm mươi có cháu gọi bằng ông
Tao năm mươi con trẻ học chưa xong
Từ bỏ xứ chưa về thăm đất nước

Gần bốn mươi năm, ta không còn như trước
Tìm đâu ra thau rượu đế ngày xưa?
~Trầm-Mặc Thiên-Thu~
(1 )Tên tập thơ chung in ronéo của Tâm Tưởng và TMTT
(2) Thơ Tâm Tưởng:
“Kéo lục phân cầm chân Hoàng Đạo
  Xoay hải bàn điểm mặt trùng dương”


MẸ VIỆT NAM
Mẹ ngồi một mình trong trại Fort Chaffee
Nơi mẹ đến ba mươi năm về trước
Buổi di tản mẹ xuống tàu lìa nước
Cắt ruột đau bỏ lại Việt Nam mình

Thời gian sau nối tiếp cuộc hành trình
Mẹ trôi giạt đến miền Nam nước Mỹ
Biloxi sau buổi đầu quạnh quẽ
Đã quen dần thành một chỗ dung thân

Ba mươi năm như một áng phù vân
Mẹ yên phận sống nốt đời còn lại
Mong một ngày bên kia bờ Đông-hải
Quê đổi đời, mẹ nhất định hồi hương

Ba mươi năm thêm một cuộc tang thương
Cơn bão dữ trong một ngày cuối Hạ
Tràn về đây như trận đòn nghiệt ngã
Quất tả tơi trên thân xác triệu người

Đất hôm qua nay bỗng hóa trùng khơi
Căn nhà mẹ chỉ còn là gạch vụn
Căn nhà ấy bao tháng năm gầy dựng
Đã đong đầy ngàn kỷ niệm thân yêu

Ngay cả giáo đường cũng mái đổ tường xiêu
Tượng Thánh Chúa bập bềnh trên nước lũ
Phật đứng lặng dưới mịt trời mưa đổ
Thương chúng sinh trong nghiệp chướng tội tình

Trong đớn đau, trong kinh khổ, nhục hình
Mẹ mừng thấy tình Việt Nam thắm thiết
Đàn con mẹ trên quê người đất khách
Kéo nhau về cùng góp một bàn tay

Trong khu chợ này, chị đó, em đây
Lòng rộng mở đón đoàn người chạy bão
Ly nước, chén cơm, manh quần, tấm áo
Kẻ góp tiền, người góp của, góp công

Tình Việt Nam hơ ấm lại bao lòng
Tim tị nạn thêm một lần rỉ máu
Nhưng máu hôm nay không do tay cường bạo
Của lũ người cùng bọc trứng Âu Cơ

Đời mẹ buồn từ tháng Tám năm-mươi-tư
Ba mươi tuổi, bỏ quê hương miền Bắc
Hương hoa sữa ven hồ Tây thơm ngát
Theo mẹ hiền vào tận đất miền Nam

Rồi đến ngày đen tối bảy-mươi-lăm
Mẹ không chỉ xa quê, mà bỏ nước
Hai mươi năm lại trắng tay như trước
Trắng cả lòng trong mối hận lưu vong

Tám mươi năm, mẹ trở lại số không
Bánh luân lạc cứ xoay vòng quái ác
Nhưng giờ đây trong buồn đau tan tác
Mẹ vẫn còn hơi ấm những bàn tay

Những gói mì, những tô cháo hôm nay
Sẽ ngọt mãi trong lòng người mai hậu
Vì dẫu thế nào…
Thì đây cũng là nơi đất lành chim đậu
Và muôn đời còn hót giọng Việt Nam.
~Trầm Mặc Thiên Thu~