Dòng thơ trong nước
DÒNG THƠ TRONG NƯỚC
1975-……
LÊ VĂN CHÁNH
1907-1989
Quê Vĩnh-Kim, Sầm-Giang, Mỹ-Tho, học
Chasseloup Laubat, đậu Trung học,làm công
chức, viết thơ trào phúng, công tác với các báo
ở Sàigòn, cuối đời ông làm bài thơ “Cảm tác”
họa lại bài thơ cùng tên của Trần-Văn-Hương:
CẢM TÁC
Định mệnh tin chơi thử một phần,
“Dòng sông” ai tắm được hai lần.
Nếu xem tất cả là hư ảnh!
Thì có gì đâu hỏi hiện thân.
Ngoài chuyện mơ hồ... thù với bạn,
Trong vòng lẩn quẩn nước và dân
Lật qua trang cuối mùa thu ấy
Thật tế giờ đây... đã lột trần
~Lê-Văn-Chánh~
17-2-1976
ĐỖ TRUNG QUÂN
1945
Sinh tại Phú Nhuận, Sàigòn
QUÊ HƯƠNG
Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rượp bướm vàng bay
Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông
Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che
Quê hương là đêm trăng tỏ
Hoa cau rụng trắng ngoài thềm
Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương là bầu trời sáng
Không gian bát ngát thênh thang
Cánh diều bay không biết nói
Đừng cho nhuộm bóng chiều vàng...
~Đỗ Trung Quân~
NỤ CƯỜI DUYÊN HẢI
Bạn vẫn vốn mang mồ hôi muối
Về vùng biển thắm mặn mà thêm
Nụ cười tươi, nhẹ như con gái
Gặp một lần sẽ chẳng ai quên.
Hải đảo sóng xô căng lồng ngực
Bốn mùa sông nước kết thành hoa
Hẳn quen kéo lưới nên thành tật
Bàn tay nắm lại ít xòe ra.
Bây giờ hồn bạn như ngàn gió
Lồng lộng buồm căng thuyền ra khơi
Sợi đước nuôi hồn người mộc mạc
Cá về - câu hát tạ ơn đời.
Bạn hát ta nghe lời của biển
Lồng trong nhịp vỗ tiếng hò khoan...
Ta vốn quen rừng quen tiếng suối
Mà bỗng ngồi mơ sóng bạt ngàn.
Duyên Hải, tên giống như con gái
Một vùng nước biếc, một vùng chim
Tình yêu hẳn cũng nên thơ lắm
Có hải âu làm sứ đưa tin.
Chia tay bạn khoác vai chiếc áo
Muối trùng dương bạc trắng vầng lưng
Nụ cười miền biển mênh mông quá
Xứ mặn, mà nghe ngọt cả lòng.
~Đỗ-Trung-Quân~
TẠ LỖI TRƯỜNG SƠN
1. Một ngàn chín trăm bảy mươi lăm
Các anh từ Bắc vào Nam
Cuộc trường chinh 30 năm dằng dặc
Các anh đến
Và nhìn Sai Gon như thủ đô của rác
Của xì ke, gái điếm, cao bồi
Của tình dục, ăn chơi
Hiện sinh-buồn nôn-phi lý!!!
Các anh bảo con trai Sai Gòn không lưu manh cũng lính ngụy
Con gái Sai Gòn không tiểu thư khuê các, cũng đĩ điếm giang hồ
các anh bảo Sài Gòn là trang sách hư vô
văn hóa lai căng không cội nguồn dân tộc
ngòi bút các anh thay súng
bắn điên cuồng vào tủ lạnh, ti vi
vào những đồ tiêu dùng mang nhãn Hoa Kỳ
các anh hằn học với mọi tiện nghi tư bản
các anh bảo tuổi trẻ Sài Gòn là thú hoang nổi loạn
là thiêu thân ủy mị, yếu hèn
các anh hùa nhau lập tòa án bằng văn chương
mang tuổi trẻ Sai Gòn ra trước vành móng ngựa!!!
2.
Tội nghiệp Sài Gòn quá thể
Tội nghiệp chiếc cầu Công Lý
Có anh thợ điện ra đi không về
Tội nghiệp những bà mẹ Bàn Cờ của những ngày chống Mỹ
Lửa khói vỉa hè nám cả những hàng me
Tội nghiệp những người Sài Gòn đi xa
Đi từ tuổi hai mươi
Nhận hoang đảo tù đày để nói về lòng ái quốc
Có ai hỏi những hàng dương xanh
Xem đã bao nhiêu người Sài Gòn hóa thân vào sóng nước
Tội nghiệp những đêm Sài Gòn đốt đuốc
Những người cha bến tàu xuống đường với bao tử trống không
Tội nghiệp những ông cha rời khỏi nhà dòng
Áo chùng đen đẫm máu
Tội nghiệp những chiến trường văn chương, thi ca, sách báo
những vị giáo sư trên bục giảng đường
ưu tư nhìn học trò mình nhiễm độc
Sài Gòn của tôi-của chúng ta.
có tiếng cười
và tiếng khóc
3-
Bảy năm qua đi với nhiều buồn vui đau xót
Một góc phù hoa ngày cũ qua rồi
Những con điếm xưa có kẻ đã trở lại làm người
giã từ ghế đá công viên để sống đời lương thiện
Những gã du đãng giang hồ cũng khoác áo thanh niên xung phong lên rừng xuống biển
Tìm lại hồn nhiên cho cuộc sống của mình
Cuộc đổi thay nào cũng nhiều mất mát hy sinh
4-
Và khi ấy
Thì chính các anh
Những người nhân danh Hà Nội
Các anh đang ngồi giữa Sài Gòn bắt đầu chửi bới
Chửi đã đời
Chửi hả hê
Chửi vào tên những làng quê ghi trong lý lịch của chính mình
Các anh những người nhân danh Hà Nội sợ đến tái xanh
Khi có ai nói bây giờ về lại Bắc!!!
Tội nghiệp những bà mẹ già miền Bắc
Những bà mẹ mấy mươi năm còng lưng trên đê chống lụt
Những bà mẹ làm ra hạt lúa
Những năm thất mùa phải chống gậy ăn xin
Những bà mẹ tự nhận phần mình tối tăm
để những đứa con lớn lên có cái nhìn và trái tim trong sạch
Bây giờ
Những đứa con đang tự nhận mình trong sạch
Đang nói về quê mẹ của mình như kẻ ngoại nhân
Các anh
đang ngồi giữa Sài Gòn nhịp chân
đã bờm xờm râu tóc, cũng quần jean xắn gấu
Cũng phanh ngực áo, cũng xỏ dép sa bô
Các anh cũng chạy bấn người đi lùng kiếm tủ lạnh, tivi, cassette, radio
Bia ôm và gái
Các anh ngông nghênh tuyên ngôn khôn & dại
Các anh bắt đầu triết lý sống ở đời
Các anh cũng chạy đứt hơi
Rượt bắt và trùm kín đầu những rác rưởi Sài Gòn thời quá khứ
Sài Gòn 1982 lẽ nào
Lại bắt đầu ghẻ lở?
5-
Tội nghiệp em
Tội nghiệp anh
Tội nghiệp chúng ta những người thành phố
Những ai ngổn ngang quá khứ của mình
Những ai đang cố tẩy rửa lý lịch đen
Để tìm chỗ định cư tâm hồn bằng mồ hôi chân thật
6-
Xin ngả nón chào các ngài
Quan tòa trong sạch
Xin các ngài cứ bình thản ăn chơi
Bình thản đổi thay lốt cũ
Hãy để yên cho hàng me Sài Gòn
Hồn nhiên xanh muôn thuở
để yên cho xương rồng, gai góc
Chân thật nở hoa
Này đây!
Xin đổi chỗ không kỳ kèo cho các ngài cái quá khứ ngày xưa
Nơi một góc (chỉ một góc thôi)
Sài Gòn bầy hầy, ghẻ lở
Bây giờ
Tin chắc rằng trong các ngài đã vô số kẻ tin vào thượng đế
Khi sống hả hê giữa một thiên đường
Ai bây giờ
Sẽ
Tạ lỗi
Với Trường Sơn?
~Đỗ-Trung-Quân~
(1982)
LẼ RA CHÚNG TA KHÔNG PHẢI LÀM NHỮNG BÀI THƠ THẾ NÀY
1.
“Lẽ ra chúng ta không phải làm những bài thơ thế này…”(*)
Những bài thơ làm chảy máu mũi
Chảy máu tai
thất khiếu…
Lẽ ra chúng ta chỉ làm thơ về những đêm nhạc
cô nhạc sĩ bé bỏng hát những bài tình lẳng lơ
như ông bà ta xưa từng đong đưa
Lẽ ra chúng ta không phải làm những bài thơ thế này
bom đạn, nỗi thù hận nám đen mấy thế hệ
Lẽ ra ta mãi bình yên nhìn ra biển
san hô nở hoa xanh trên ghềnh đá trắng
sóng biển nở hoa trắng trên ghềnh đá đen
và người con gái ta yêu không rụt rè khỏa thân trên bãi vắng
Lẽ ra chúng ta không phải làm những bài thơ thế này
mắt mờ vì căm giận tim loạn nhịp vì nỗi uất ức
bọn ưng khuyển nghênh ngang trong nhà mình
Lẽ ra…
chúng ta chỉ toàn những nhà thơ tình
những nhà thơ tình hay- ngang ngửa thế giới
sao ta run rẩy thế này?
Sao ta run rẩy quẹt tay ngang mũi mình
Đỏ lòm những máu?
Sao ta khạc phổi văng khỏi ngực mình
Vì nỗi căm giận
Ôi em!
Những tình ca vắng lặng
Vắng lặng…
…đến bao giờ?
2.
Ta thấy chính mình
Chiếc bóng mệt mỏi trên vách
Thôi ngậm miệng lại
Mà sống nốt những ngày thừa
Ta thấy chính mình
Gương mặt no nê thỏa mãn từ những chuyến đi xa
Thái lan, Hông kông, Singapore, Pháp, Ý, Hoa kỳ…
Những chuyến rong chơi bằng tiền tài trợ
Du lịch, shopping, khu đèn đỏ…
Sao cũng được miễn là cứ thế mà đi
Mà hưởng thụ
3.
Ta thấy chính mình
Qua những gương mặt quen ngày xưa
Ngày xưa chưa xa
Những chàng hai mươi đầy nhiệt huyết
Nay cười mỉa “rách việc!
êm thấm lại không muốn…
Đồ ngu!..”
4.
Ta thấy chính mình
Chập chờn trên vách suốt đêm dài
con giun bị dày xéo bởi gót giày
Đất nước nhà cao tầng
Đất nước siêu thị
Đất nước xe hơi đắt tiền
Đất nước week-end
Đất nước resort
Đất nước không chiến tranh
Cớ gì đau quặn ruột?
Ta thấy mình trên vách hằng đêm
Như bóng ma gầy khô
5.
Lẽ ra
Ta đâu còn phải làm những bài thơ như thế
Nếu những gương mặt nham nhở
Không cười gằn qua cột mốc số không
Nếu những con tàu lăm lăm súng đạn
Không gầm gừ trên biển đông
Và nếu nỗi đớn hèn
Không khắc một dấu máu lên vầng trán. ~Đỗ-Trung-Quân~ CHUYỆN KỂ CỦA MỘT GÃ LANG THANG
đấy là một ngày nào đó của một năm nào đó người đàn ông trờ thành kẻ không nhà
tự nguyện
dù hắn có cửa nhà
hắn là thi sĩ ngốc nghếch
quen nói
trăng là trăng
mây là mây
gió là gió
không thể là gì khác
hắn không biết đánh bạc
ngôi nhà tự bao giờ trở thành nơi cờ bạc bịp
thế là hắn vui vẻ ra đi
đấy là một ngày nào đó của một năm nào đó
thế kỷ gần hết
còn hắn gần chết
hắn vẫn thản nhiên nói: ai mà không đi đời
nhưng cờ bạc bịp thì ta xin thôi
đã quá đủ trong ngôi nhà này
lửa
mổ hôi
máu
chia lìa
đói khỗ
chòi lá dựng xong thì bão tố
lửa âm ỉ trong xương dưới những mộ phần
biển rã mục đêm xuống tàu định mệnh
sum họp nơi này
nơi kia ly tan
ngôi nhà ấy như phạm lời bùa chú
nên mổ hôi sôi vầng trán cha già
nên trẻ thơ ra đời trong lửa đạn
lưng mẹ như vòm trời úp trọn phong ba
ngôi nhà ấy như khoảnh vườn hoang dại
cây đau thương không hạt cũng đâm chổi
hạt nghi kỵ không gieo mà đậu quả
những dấu chân trôi góc bể chân trời
Đấy là ngày nào đó của một năm nào đó
người đàn ông làm một kẻ không nhà
lầm lủi gập mình trên sỏi đá
bới tìm trong định mệnh
một chồi hoa
~Đỗ-Trung-Quân~
BÀI HỌC ĐẦU CHO CON Quê hương là gì hả mẹ
Mà cô giáo dạy hãy yêu?
Quê hương là gì hả mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều? Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che
Là hương hoa đồng cỏ nội
Bay trong giấc ngủ đêm hè Quê hương là đêm trăng tỏ
Hoa cau rụng trắng ngoài thềm
Tiếng ếch râm ran bờ ruộng
Con nằm nghe giữa mưa đêm Quê hương là bàn tay mẹ
Dịu dàng hái lá mồng tơi
Bát canh ngọt ngào tỏa khói
Sau chiều tan học mưa rơi Quê hương là vàng hoa bí
Là hồng tím giậu mồng tơi
Là đỏ đôi bờ dâm bụt
Màu hoa sen trắng tinh khôi Quê hương mỗi người đều có
Vừa khi mở mắt chào đời
Quê hương là dòng sữa mẹ
Thơm thơm giọt xuống bên nôi Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người. ~Đỗ-Trung-Quân~
CÓ MỘT CHIỀU THÁNG NĂM
“Thầy còn nhớ con không…?”
Tôi giật mình nhận ra
người đàn ông áo quần nhếch nhác
Người đàn ông gầy gò
ngồi sau tủ thuốc ven đường.
“Thầy còn nhớ con không…?”
Câu lặp lại rụt rè rơi vào im lặng.
Hoa phượng tháng năm rơi đầy vỉa hè
Rụng xuống trên vai người thầy học cũ.
“Không… xin lỗi… ông lầm… tôi chưa từng dạy học
Xin thối lại ông tiền thuốc… cám ơn…”
Cuộc sống cho ta nhiều quên, nhớ, vui, buồn
Thầy học cũ mười năm không lầm được
Thầy học cũ ngồi kia giấu mình sau tủ thuốc
Giấu mình trong hoa phượng rụng buồn tênh.
Còn biết nói gì hơn
Đứa học trò tâm sự
Người thầy cũ lại chối từ kỷ niệm
Chối từ những bài giảng dạy con người đứng thẳng
Biết yêu anh em – đất nước – xóm giềng
Đứa học trò vào đời với trăm nghìn giông bão
Bài học ngày xưa vẫn nhớ mãi không quên.
Và hôm nay…
Bên hè phố im lìm
Vành nón sụp che mắt nhìn mỏi mệt
Câu phủ nhận phải vì manh áo rách
Trước đứa học trò quần áo bảnh bao? Tôi ngẩn ngơ đi giữa phố xá ồn ào
Những đứa trẻ tan trường đuổi nhau trên phố
Mười năm nữa đứa nào trong số đó
Sẽ gặp thầy mình như tôi gặp hôm nay? ~Đỗ-Trung-Quân~ CHÉN RƯỢU MỘT THỜI NAY ĐỔ XUỐNG Vậy là chúng ta phân đôi chiến tuyến Tao thấy gáy mày đang ló đuôi sam Tao học sử để học người yêu nước Để nhớ đời Trần Ích Tắc - Việt gian Để nhớ đời ngạo nghễ Nguyễn Phi Khanh Chân cùm xích ngẩng đầu qua quan ải Và cúi đầu trước nợ nước- thù nhà Ngày Đại cáo bình ngô – Nguyễn Trãi Vậy nhé! chúng ta chia đôi chiến tuyến Đứa nào Chiêu Thống đứng sang bên Gặp trên mặt đường không chào nữa nhé Mày cứ tự nhiên gầm gừ Tao nắm đấm Cứ Vung lên... ~Đỗ-Trung-Quân~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 11.12.2013 09:31:57 bởi Anh Nguyên >
THUYỀN NHÂN
AI BÂY GiỜ
SẼ
TẠ LỖI
VỚI TRƯỜNG SƠN?
Xương sống cong vòng lưng của Mẹ
Hồng Binh phương Bắc đục ruỗng mòn
Đường thênh thang mở xe tăng ngoại
Lái giữa tủy xương Mẹ già nua
Xua đàn con dại tràn ra biển
Gọi Bố thất thanh, lông ngỗng trắng bờ
Ngọc trai ngày ấy còn tinh khiết
Nay đã đỏ màu máu tang thương
An Dương Vương từng lầm Hán Tử
Mỵ Châu dù thác, vẫn lạc đường
Bài học ngàn xưa lưu máu lệ
Cổ Loa thành cũ giặc đã tường
Trường Sơn một dải xương sống Mẹ
Ai rước giặc vào đào ruỗng xương?
Ai?
Ai?
Ai?
Lỗi này há một ai tạ được
Chín mươi triệu dân đã mỏi mòn
Hồn thiêng sông núi hờn ai oán
Chín cửa Rồng chầu khóc nước non
Gió luồn qua lòng núi
Văng vẳng nhịp trống đồng
Lồng lộng Trường Sơn bão
Sóng vỗ chín mạch Rồng
Sức sống vừa trổi dậy
Xóa tan đêm khôn cùng
~thuyền nhân~
R
THĂNG TRẦM 1958 Tức Phạm-Quốc-Thăng, cựu học sinh Petrus
Trương-Vĩnh-Ký, thường trú Q1 TP/HCM.
BÀI THƠ CHO NGÀY HAI MƯƠI THÁNG MỘT
NĂM HAI NGÀN KHÔNG TRĂM MƯỜI
mười sáu cộng bảy cộng năm cộng năm
ba mươi ba năm cho bốn người tuổi trẻ
cả bốn người chắc chưa ai mất mẹ
thêm bốn trái tim trĩu nặng nỗi buồn
tôi, đứng ngoài, bất lực, chỉ ngó suông
nên không dám lên gân lời phán xét
chỉ đánh thót, mẹ mình cũng phơ phơ đầu bạc
cũng từng đêm ngay ngáy lo toan
mẹ của anh, mẹ của tôi, trái tim nào chẳng dịu dàng
thương những đứa con đường đời bươn chải
thương từng giọt mồ hôi từng giòng máu chảy
đất nước mình, quỷ dữ ngự trên ngôi
quỷ dữ cầm cán cân công lý, cười cười
mắt ngạo mạn trừng lên, đe nẹt
mẹ anh, mẹ tôi, phập phồng giùm con mình, sống, chết
mìn bẫy, rào gai, thuốc độc, đòn thù...
đất nước mình, trời vẫn cao, mà mây xám âm u
vẫn đất bằng, vẫn sông sâu, bể rộng
mà, cúi đầu, khòm lưng, nghẹn họng
mà, lũ ngợm hai chân cứ ngang dọc vẫy vùng
mẹ lần ngón tay, phập phồng hai chữ cát-hung
lo con hèn, cũng lo con ngạo nghễ
trái tim mẹ lúc nào cũng mong manh quá thể
máu đi-về, nơm nớp những hoàng hôn
án ba mươi ba năm. tuổi trẻ có quy hàng?
có một bà mẹ chung, của tôi, của anh, và cả biết đâu: chúng nó!
đêm còn rất khuya, vầng dương chưa lấp ló
MẸ ơi, MẸ ngồi đâu đó, giữa tim con!
~
Thăng-Trầm~
R
<bài viết được chỉnh sửa lúc 08.12.2010 04:17:36 bởi Viet duong nhan >
LƯU-QUANG-VŨ
1948-1988
Sinh tại Phú Thọ, làm thơ, soạn kịch và
viết truyện.
VÀ ANH TỒN TẠI
Giữa bao la đường sá của con người
Thành phố rộng, hồ xa, chiều nổi gió
Ngày chóng tắt, cây vườn mau đổ lá
Khi tàu đông anh lỡ chuyến đi dài
Chỉ một người ở lại với anh thôi
Lúc anh vắng người ấy thường thức đợi
Khi anh khổ chỉ riêng người ấy tới
Anh yên lòng bên lửa ấm yêu thương
Người ấy chỉ vui khi anh hết lo buồn
Anh lạc bước, em đưa anh trở lại
Khi cằn cỗi thấy tháng ngày mệt mỏi
Em là sớm mai là tuổi trẻ của anh
Khi những điều giả dối vây quanh
Bàn tay ấy chở che và gìn giữ
Biết ơn em, em từ miền gió cát
Về với anh, bông cúc nhỏ hoa vàng
Anh thành người có ích cũng nhờ em
Anh biết sống vững vàng không sợ hãi
Như người làm vườn, như người dệt vải
Ngày của đời thường thành ngày - ở - bên - em
Anh biết tình yêu không phải vô biên
Như tia nắng, chúng mình không sống mãi
Như câu thơ, chắc gì ai đọc lại
Ai biết ngày mai sẽ có những gì
Người đổi thay, năm tháng cũng qua đi
Giữa thế giới mong manh nhiều biến đổi
"Anh yêu em và anh tồn tại".
Em của anh, đôi vai ấm dịu dàng
Người nhóm bếp mỗi chiều, người thức dậy lúc tinh sương
Em ở đấy, đời chẳng còn đáng ngại
Em ở đấy, bàn tay tin cậy
Bàn tay luôn đỏ lên vì giặt giũ mỗi ngày
Đôi mắt buồn của một xứ sở có nhiều mưa
Ngọn đèn sáng rụt rè trên cửa sổ
Đã quen lắm, anh vẫn còn bỡ ngỡ
Gọi tên em, môi vẫn lạ lùng sao.
~Lưu Quang Vũ~
(1976)
TIẾNG VIỆT
Tiếng Việt gọi trong hoàng hôn khói sẫm
Cánh đồng xa cò trắng rủ nhau về
Có con nghé trên lưng bùn ướt đẫm
Nghe xạc xào gió thổi giữa cau tre.
Tiếng kéo gỗ nhọc nhằn trên bãi nắng
Tiếng gọi đò sông vắng bến lau khuya
Tiếng lụa xé đau lòng thoi sợi trắng
Tiếng dập dồn nước lũ xoáy chân đê.
Tiếng cha dặn khi vun cành nhóm lửa
Khi hun thuyền, gieo mạ, lúc đưa nôi
Tiếng mưa dội ào ào trên mái cọ
Nón ai xa thăm thẳm ở bên trời.
"Đá cheo leo trâu trèo trâu trượt"
Đi mòn đàng dứt cỏ đợi người thương
Đây muối mặn gừng cay lòng khế xót
Ta như chim trong tiếng Việt như rừng.
Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói
Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ
Ôi tiếng Việt như đất cày, như lụa
trắng tre ngà và mềm mại như tơ.
Tiếng tha thiết nói thường nghe như hát
Kể mọi điều bằng ríu rít âm thanh
Như gió nước không thể nào nắm bắt
Dấu huyền trầm, dấu ngã chênh vênh.
Dấu hỏi dựng suốt ngàn đời lửa cháy
Một tiếng vườn rợp bóng lá cành vươn
Nghe mát lịm ở đầu môi tiếng suối
Tiếng heo may gợi nhớ những con đường.
Một đảo nhỏ xa xôi ngoài biển rộng
Vẫn tiếng làng tiếng nước của riêng ta
Tiếng chẳng mất khi Loa thành đã mất
Nàng Mỵ Châu quỳ xuống lạy cha già
Tiếng thao thức lòng trai ôm ngọc sáng
Dưới cát vùi sóng dập chẳng hề nguôi
Tiếng tủi cực kẻ ăn cầu ngủ quán
Thành Nguyễn Du vằng vặc nỗi thương đời.
... Buồm lộng sóng xô, mai về trúc nhớ
Phá cũi lồng vời vợi cánh chim bay
Tiếng nghẹn ngào như đời mẹ đắng cay
Tiếng trong trẻo như hồn dân tộc Việt.
Mỗi sớm dậy nghe bốn bề thân thiết
Người qua đường chung tiếng Việt cùng tôi
Như vị muối chung lòng biển mặn
Như dòng sông thương mến chảy muôn đời.
Ai thuở trước nói những lời thứ nhất
Còn thô sơ như mảnh đá thay rìu
Điều anh nói hôm nay, chiều sẽ tắt
Ai người sau nói tiếp những lời yêu?
Ai phiêu bạt nơi chân trời góc biển
Có gọi thầm tiếng Việt mỗi đêm khuya
Ai ở phía bên kia cầm súng khác
Cùng tôi trong tiếng Việt quay về.
Ôi tiếng Việt suốt đời tôi mắc nợ
Quên nỗi mình quên áo mặc cơm ăn
Trời xanh quá, môi tôi hồi hộp quá
Tiếng Việt ơi, tiếng Việt ân tình.
~Lưu Quang Vũ~
BÀI HÁT ẤY VẪN CÒN DANG DỞ
Nắng đã tắt dần trên lá im
Chiều đã xẫm màu xanh trong mắt tối
Đường đã hết trước biển cao vời vợi
Tay đã buông khi vừa dứt cung đàn
Gió đã dừng nơi cuối chót không gian
Mưa đã tạnh ở trong lòng đất thẳm
Người đã sống hết tận cùng năm tháng
Sau vô biên sẽ chỉ có vô biên
Anh vẫn chưa nói được cùng em
Bài hát ấy vẫn còn là dang dở
Chưa hiểu được mùi thơm của lá
Chưa nghe xong tiếng hót của chim rừng
Yêu thương hoài vẫn chưa đủ yêu thương
Ôi nếu phải tan thành bụi cát
Thành hư vô, không khí trời, không ánh sáng
Chỉ rỗng không, câm lặng, vô hình
Sẽ ở đâu, bài hát ấy của anh
Gương mặt của hôm nay ơi, em của những ngày đang sống?
Không thể ôm cả bầu trời lồng lộng
Nhưng có thể cầm một chùm quả trên tay
Có thể trồng thêm một bóng mát cho ngày
Không tới được một vì sao xa lắc
Nhưng có thể đến trong mùa cấy gặt
Làm thuyền trên sông, làm lúa trên đồng
Làm ngọn lửa hồng, làm tấm gương trong
Và nhận hết niềm vui trên cõi sống
Mũi kim nhỏ mà chiều mau tắt nắng
Có sao đâu: áo đẹp đã xong rồi
Phút cuối cùng tay vẫn ở trong tay
Ta đã có những ngày vui sướng nhất
Đã uống cả men nồng và rượu chát
Đã đi qua cùng tận của con đường
Sau vô biên dẫu chỉ có vô biên:
Buồm đã tới và lúa đồng đã gặt.
~Lưu-Quang-Vũ~
NHỮNG CHIẾC LÁ RƠI
I
Con người bé nhỏ
trong thành phố không màu
trước một chiếc cầu
không thể đi qua
Cuộc hẹn hò
trong niềm mơ ước cũ
Chuông đã rung lên trống đã đổ dồn
những bức tượng đã gục ngã
những người mới đã lên đường
Xao xác là vàng
những mặt nạ của mùa thu
đã chết
Con rối trong tủ kính
con chuột bằng bìa xanh
những đôi mắt trẻ con
đã rơi vào quên lãng
chỉ còn vầng trăng nhọn
sáng bên trời không nguôi
Nỗi buồn của tôi, tình yêu của tôi
như những chiếc lá không lời
rụng xuống
II
Có một cái làng
em đã đi qua
cái làng đầy hoa hồng
cheo leo bên sườn núi
chìm trong cây trong khói khuất trong mưa
tôi cũng có một cái làng
không bao giờ tới được
khi em mở bàn tay
những đường chỉ xa xôi
run run định mệnh
những đường chỉ mơ hồ lẩn khuất
dẫn anh về một cái làng xưa
đã mất
III
- Anh có nhớ Macxen Macsô
cái ông hề tóc bạc
có gương mặt rất buồn rất cô đơn?
anh có nhớ một người đùa bỡn
với cái mặt nạ cười
rồi không sao cởi được
đau đớn mệt nhoài kiệt sức
tuyệt vọng ôm vai, cái mặt vẫn cười?
anh có trông con ốc
suốt đời mang cái vỏ của mình
nhưng cất đi gánh nặng trên lưng
nó cũng không sống nữa?
- Em như con chim say nắng gió
luôn làm bộ thương chính đôi cánh của mình
~Lưu-Quang-Vũ~
THƠ RU EM NGỦ
Ngủ đi em ơi, trời xanh sau lá thưa
Trưa đã sẫm rồi, cửa ngỏ sương sa
Em nằm nghiêng, tóc cụp xuống như lông thỏ
Như con sóc hiền, như chùm dẻ mùa đông.
Ngủ đi em ơi gian phòng nhỏ như thuyền
Giấc ngủ trôi về như dải sông đen
Có rong dại và ngút ngàn lau trắng
Một thành phố xa xôi có nhịp cầu đá xám
Con quay nâu quay trên hè phố vắng
Con sẻ gầy trên gió hát ngu ngơ.
Ngủ đi em ơi, sân thượng áo phơi
Những tấm chăn hoa những thảm màu sặc sỡ
Rãnh nước chung quanh khu nhà nhỏ
Khói mịt mù mắt trẻ con cay.
Ngủ đi em ơi, trên tường mảnh chai
Không ngăn nổi những đám mây xô giạt
Những quả đồi cao những thung lũng hẹp
Tiếng tù và vang dội lòng khe.
Ngủ đi em ơi, những người gặt lúa về
Đang múa trên bờ ruộng
Tiếng tay vỗ nhịp nhàng như sóng
Tiếng hát chập chờn lúc hiện lúc tan.
Ngủ đi em ơi, làng biển nắng chang
Không có chiếc thuyền nào bão lật
Trong rừng thẳm không ai lên cơn sốt
Người lính bị thương vết bỏng đỡ đau rồi
Em hãy yên lòng một lát thảnh thơi
Ước chi lo mọi nỗi em lo, mọi nỗi em buồn
Cho phút này em được ngủ ngon
Ta sẽ cùng qua bao làng mạc ruộng vườn,
Bao giếng nước, ngày vui, bao mùa cấy gặt
Người đi đường mệt mỏi ơi, ngủ đi cho lại sức
Như chưa hề khổ nhọc
Như chưa hề đắng cay
Anh ở cạnh em đây
Đừng sợ xa nhau nữa
Nắng chiều trên ngọn lá
Gió cồn bụi trắng bay
Nẻo dài còn đợi đấy
Ngủ đi, bạn đường ơi!
~Lưu-Quang-Vũ~
ĐẤT NƯỚC ĐÀN BẦU
Đi dọc một triền sông
Những chiếc trống đồng vùi trong cát
Những mảnh bình vỡ nát
Những mũi tên lăn lóc
Khắp đồi núi hoang vu
Những rìu đá cổ sơ những hang động khổng lồ
Những đống lửa còn tro tàn sót lại.
Đi tìm lại thời gian đã mất
Thuở biển cả điên cuồng gầm thét
Những con chim lạc mỏ dài
Bay qua vầng trăng lớn
Cánh sừng sững tắm hoàng hôn đỏ rực
Cất tiếng kêu hoang dại dưới đêm nồng.
Đi tìm lại những bông hoa xanh biếc
Những rễ cây quằn quại
Những ngà voi nhọn hoắt
Những tiếng hú dài ào ạt mưa rơi
Tôi đi tìm dòng máu của tôi
Hơi thở đầu sôi sục của tôi
Trong cuồn cuộn những ngực trần đen bóng
Những bộ lạc mình vẽ đầy rồng rắn
Quần hôn trên bờ bãi sông Hồng
Những mái tóc dài bay gió biển Đông
Những mái lá có bùi nhùi giữ lửa
Những người đàn bà tết cỏ cây che vú
Đã ngọt ngào dòng sữa
Điệu ru con đầu tiên
Bức tranh đầu tiên khắc mặt người lên đá
Điệu múa đầu tiên theo nhịp thuyền.
Buổi sáng tôi ra vườn
Hoa móng rồng thơm ngát
Lá xương xông mọc quanh vại nước
Dây trầu không quấn quít hàng cau
Đất rụng vàng hoa ngâu
Nước mưa rơi tí tách
Tôi lắng nghe như chú dế mèn con
Đi ra đồng cỏ ban đêm
Quạ đen đậu ngôi mộ cổ
Những con bướm đêm đập cánh thầm thì
Tôi trở về ngồi trong lòng bà
Bà kể chuyện thời con gái
Trốn nhà theo anh trai phường vải
Gánh hát chèo tỉnh Đông
Điệu hát con gà rừng
Cô Xuý Vân giả dại
Cô Xuý Vân không chịu sống yên
Điệu hát chập chờn
Con gà rừng mê sảng
Cô Xuý Vân nổi loạn
Đốt cháy tâm hồn tôi.
Anh con trai phường vải không về
Sông Cầu xa thăm thẳm
Vạt áo tứ thân lau nước mắt
Bà hát tôi nghe những điệu buồn
Đưa tôi về làng quan họ
Nhịp cầu ván ghép rung rình
Chẻ tre đan nón ba tầm
Đội lên quán dốc
Ngồi gốc cây đa
Thấy cô bán rượu
Ống quần cỏ may
Đồng đất thì dài
Đêm hội làng ngắn quá
Từ giã bạn ra về
Mưa bay mù mịt cả
Lòng nửa thương bên nọ
Nửa sầu bên kia
Nỗi cay cực ngàn xưa
Tôi mang suốt đời không nguôi được
Dân tộc tôi bốn ngàn năm áo rách
Những người chết đặc trong lòng đất
Những mặt vàng sốt rét
Những bộ xương đói khát vật vờ đi
Vó ngựa lao dồn dập
Giặc phương Bắc kéo về
Vung gươm dài đẫm máu
Bao đền đài bị đốt thành than
Bao cuốn sách bị quăng vào lửa
Bao đầu người bêu trên cọc gỗ
Con trai chinh chiến liên miên
Con gái mong chồng, hoá đá
Mỵ Châu chết không sao hiểu được
Vì đâu Trọng Thuỷ hoá quân thù ?
Gió mùa thu
Tiếng đàn bầu nức nở
Chiều chiều ra ngõ
Sông dài cá lội biệt tăm
Thương cha nhớ mẹ
Mênh mông chớp bể mưa nguồn
Cái nỗi buồn dân tộc
Cái nỗi buồn bị đoạ đày lăng nhục
Của người quét đường, xẩm chợ, đò ngang
Của mom sông đánh dặm, đỉnh rừng đốt than
Đập đá sườn non, đi phu đi ở
Mà mỗi tháng giêng, hoa gạo nở
Vẫn sênh tiền gõ nhịp
Giải yếm sau lưng cũng tím hoa cà
Cháu lên Kẻ Chợ cùng bà
Nón quai thao, áo màu bay rực rỡ
Những lò rèn phập phù bễ lửa
Phường chạm bạc, phường đúc đồng
Phố hàng Hài thêu những chiếc hài cong.
Những cô gái dệt the và phất quạt
Những hàng Điếu hàng Buồm hàng Bát
Rùa trao gươm, chim lạ đến Tây Hồ
Lụa làng Trúc, rượu Kẻ Mơ
Phố Tràng Thi ngựa hí
Phố Tràng Thi những thầy khóa trẻ
Giấy hồng điều phấp phới bút hoa
Bao gương mặt ngày xưa
Bây giờ ai nhớ nữa?
Trên tranh khắc trên ngàn pho tượng cổ
Còn nóng rực tay người trong gỗ đá
Lung linh chim múa hoa cười.
Vọng quanh thành tiếng trống thúc xa xôi
Muôn cờ xí trập trùng đuốc lửa
Những đề đốc, những tướng quân áo đỏ
Những Đông bộ đầu, Chương Dương độ, Hàm tử quan
Thanh gươm cũ với câu thơ giữ nước
“Ngựa đá bao phen phải lấm bùn”
Cháu đi ra cửa bể Vân Đồn
Mùa thu biển lạnh
Những chú lính thú đời Trần đã chết
Bãi lầy sú vẹt mênh mông
Đảo chênh vênh dưới mù mịt mưa phùn
Hang đá ào ào gió hú
Cửa Vạn Tài, đảo Tràn Bàn sóng dữ
Thương nỗi mình lận đận vợ chồng sam.
Đêm bão gầm cồn cát chạy lang thang
Bà kể chuyện những bờ biển lạ
Cửa Thuận, cửa Hàn, những tháp Chàm sụp đổ
Những đoàn người xoã tóc hú tìm nhau.
Phương Nam xa mây trắng xoá một màu
Xác khiên mộc của bao đời chiến trận
Những người đi mở nước
Lưỡi cuốc mòn cha gửi lại cho con
Bốn bể Cà Mâu, mũi đất Hà Tiên
Với Kinh Bắc, Tràng An chung ruột thịt
Tiếng đàn bầu réo rắt
Lý ngựa ô, Lý ngựa ô
Như gió cuộn trên bình nguyên cháy khô
Ngựa ô chạy ướt đầm thân mảnh dẻ
Thương con ngựa ô xa mẹ
Bây giờ ăn cỏ nơi đâu ?
Màu áo đen của đêm, màu của đất áo nâu
Luôn đánh vật với tai ương nước mắt
Đất chỉ sinh những bàn tay làm lụng
Không có những nhà ảo mộng đăm chiêu
Đất tả tơi trong định mệnh đói nghèo
Trong độc ác dối lừa, trong sỉ nhục
Người nô lệ da vàng bất khuất
Vươn giữa trời thơm ngát tấm lòng son
Tóc phơ phơ bạc trắng sợi đau buồn
Sao bà hát những lời da diết
Cháu nghe mãi vẫn lạ lùng tiếng Việt
Chữ “thương” liền với chữ “yêu”
Chữ “thương” đi cùng chữ “nhớ”
Dân tộc trải xót xa nhiều nỗi khổ
Phải thương nhau mới sống được trên đời
Những hoàng hôn chạng vạng cánh dơi
Tôi ra sông nằm xoài trong bãi sú
Phù sa ướt lấm lem gò má
Tôi về ngồi dưới lá úa cành xoan
Tuổi thơ buồn như một mảnh vườn hoang
Nơi ấp ủ con dế mèn cô độc
Trái sung non thì chát
Quả dọc già thì chua
Em đến cùng tôi như chùm vải đầu mùa
Tóc hoang dại loà xoà trên ngực nắng
Ngực em sáng như mặt trời sắp lặn
Tôi đầm đìa sương lạnh của bờ đê
Tôi thấm đầy nước mắt của trời khuya
Trăng đã hiện, đêm ca dao vằng vặc
Những cô Tấm thử hài trong tiếng nhạc
Những nàng Kiều hồi hộp bấm dây tơ
Đêm sử thi náo động tiếng quân hò
Sôi trong máu những bầy voi nguyên thuỷ
Sáng trong mắt những rừng gươm chớp loé
Những nỗi buồn tê dại ngón tay rung
Chim Lạc bay, cánh rợp cả sườn non
Rùa đẻ trứng nồng nàn trên cát bể
Rừng gầm thét, thác nguồn sao trắng thế
Đất mênh mông tràn ngập ánh mặt trời
Gió thổi lồng những đốm lửa không nguôi
Tôi nhận hết, tôi là người tiếp nối
Là dĩ vãng nhưng chẳng là bóng tối
Nước mắt tôi ướt đẫm những dây đàn
Quả bầu khô là tâm sự của vườn
Mặt đàn gỗ là của rừng xanh thẳm
Điệu bát ngát là của đồng của đất
Lời vụng về là tha thiết lòng tôi.
Đêm hội vui, tiếng trống giục liên hồi
Bà sống dậy, bà đừng buồn nữa nhé
Bà lại trẻ như ngày xưa hát ví
Người náu mình trong quả thị bước ra
Người hứng dừa từ giấy điệp bước ra
Người đã khuất cũng về đông đủ cả
Những tượng đá bỗng chập chờn nhẩy múa
Những cụ già say rượu hát nghêu ngao
Ngực em tròn anh chẳng dám nhìn lâu
Lời em nói có măng rừng muối bể
Hồn dân tộc dậy ta làm thi sĩ
Quá khứ nhiều mà ta chẳng già nua
Mọi tai ương khủng khiếp đã qua
Gà đã gáy xôn xao chào buổi sớm
Mai gắn lại những vết thương xé thịt
Dân tộc mình mở tới một trang vui
Hoa gạo hồng lại nở, bà ơi
Cháu đã đi từ lòng bà ấm áp
Để sống hết những vui buồn dân tộc
Những hoa bìm hoa súng nở trên ao
Những ban mai xanh biếc tiếng đàn bầu
Bà hiền hậu têm trầu bên chõng nước
Em đi gặt trên cánh đồng cổ tích
Lúa bàng hoàng chín rực những triền sông…
Trắng mây bay, ngợp gió những khu rừng
Cháu đã đi những tháng năm lửa cháy
Với trùng điệp bạn bè cùng tuổi
Áo quân trang xanh cây lá vườn bà
Đất chiến hào vẫn đồng đất quê ta
Máu đồng đội đã thấm vào đất ấy
Những đêm thức nghẹn ngào nghe đất gọi
Vây quanh mình bao gương mặt thân quen
Mặt người xưa hoà lẫn mặt anh em
Câu hát cũ lẫn vào câu hát mới
Dòng sông hét, biển gầm lên dữ dội
Những chân trời vụt mở bao la
Những chân trời chưa hề biết hôm qua
Tiếng đàn bầu, tiếng đàn bầu mong nhớ
Trong gió lộng, dưới mặt trời xứ sở
Vẫn cồn cào những cơn khát khôn nguôi
Đất phù sa vô tận dấu chân người
Những đoàn quân lại ra đi từ đất
Bà đứng đó miệng trầu cay thơm ngát
Vầng yêu thương soi sáng suốt cuộc đời
Khắp triền sông vang tiếng trẻ con cười
Đất nước đàn bầu
Đất nước ban mai…
~Lưu-Quang-Vũ~
(1972-1983)
VIẾT LẠI MỘT BÀI THƠ HÀ NỘI
Thành phố tiếng cười thành phố nước mắt
Con gió đi về ngõ chợ mùa đông
Những bầy ve suốt mùa hè kêu khát
Những quả bóng màu bay mất
Những mặt hồ vụt mở giữa trưa xanh
Cái thành phố lam lũ mà chải chuốt
Cứng cỏi mà đau xót
Hay nhớ và hay quên
Nơi năm đói người kéo về nằm chết
Nơi những Giáng Kiều gặp gỡ Tú Uyên
Nơi tôi vào đời cùng với cuộc chiến tranh
Những năm khó khăn
Hè phố đầy hầm tường đầy khẩu hiệu
Quần áo và mặt người màu cỏ héo
Thiếu ăn thiếu mặc thiếu nhà
Người đợi tàu ngủ chật sân ga
Trẻ con thiếu nơi học hành dạy dỗ
Các cô gái trở nên suồng sã
Những năm già trước tuổi
Những năm thương Hà Nội trăm lần hơn
Ngày ấy mắt còn trong trẻo trước tai ương
Em còn trẻ chúng mình sôi nổi lắm
Thích gặp nhau giữa đám đông bè bạn
Yêu em nhiều mà cứ cố quên đi
Tưởng như thế mới là người cứng rắn
Hôm nay từ mặt trận
Tôi trở về thành phố tuổi thơ
Trời trong veo dưới những vũng nước mưa
Người trên phố xếp hàng dài mua củi
Nghe loáng thoáng bên tai vài câu nói
Thấy bao mối lo bao việc nặng phải làm
Tôi nhớ quả đồi khét lẹt khói bom
Gian hầm nóng thiêu dưới đất
Máu ướt đẫm bàn tay khi tôi nâng xác bạn
Anh ấy chết cho Hà Nội của tôi
Cho mỗi ngôi nhà cho mỗi niềm vui
Các anh không về chúng ta còn lại
Thật vô cùng tội lỗi
Nếu ta thiếu lòng dũng cảm lớn lao
Dũng cảm trước quân thù dũng cảm với nhau
Để biến ước mơ thành sự thật
Vết thương thành tiếng hát
Mọi người thành anh em
Người ta không thể sống bằng niềm tin đẹp
Bằng áp phích trên tường bằng những lời đanh thép
Phải mang cho mọi người áo mặc cơm ăn
Phải có nhà trường cửa sổ trời xanh
Những bàn tay dám làm những tấm lòng dám thật
Cuộc đời chẳng dừng chân một phút
Những điều hôm qua tưởng tuyệt vời tốt đẹp
Đến nay thành không đủ nữa rồi
Những người tốt tự bằng lòng với hôm nay
Mai sẽ là kẻ xấu
Thành phố lớn lao bí mật tựa cuộc đời
Tốt đẹp mà dang dở
Tôi dâng trọn đời tôi còn chưa đủ
Không đắn đo tôi gửi hết niềm tin
Hà Nội một công trường ngổn ngang
Hà Nội bàn tay cô gái dệt
Vầng trán cụ già nhăn nheo dĩ vãng
Những ngọn đèn đọc sách thâu đêm
Những quán cà phê ngon
Những bức tranh sơn dầu đầy nắng
Hà Nội trái tim của những cuộc chiến đấu ở Đông Dương
Những cửa gương hy vọng
Trên chông gai trên ngói nát
Nhà mới sẽ cao lên
Sẽ có mái hồng sẽ có tổ chim
Nụ cười mới cơn mưa rào cũng mới
Anh vẫn như ngày mười bảy tuổi
Ngực bồn chồn ước ao
Như chưa hề có chuyện khổ đau
Đêm nay đi bên nhau tới sáng
Mặt trời từ vực sâu đen thẳm
Từ biển đêm trằn trọc
Sáng dần lên trên những ngón tay em
~Lưu-Qung-Vũ~
NẾU ĐÓ LÀ TỘI LỖI
Một con người không phải chỉ là một cái tên trong hộ khẩu
Một con tốt trong bàn cờ
Một viên gạch một cái đinh
Để treo biển hàng và đặt ghế
Con người chưa được làm người
Bao lệnh cấm đang đè lên thế giới
Cấm yêu thương cấm khát vọng cấm tự do
Bao con chim bị nhốt ở trong tù
Bao giải băng đen che kín mắt
Khi bè bạn gặp nhau có người theo dõi
Thầm thì không dám nói to
Khi những bài thơ anh viết ra
Chỉ một mình anh đọc
Nhưng trước khi có chữ viết
Đã có thơ ca
Như tình yêu thơ đã sinh ra
Không phải vì tiền nhuận bút
Không sợ ngục tù bạo lực
Dù khổ sở dù phiền hà
Thơ không bao giờ câm lặng
Như nhịp đập của trái tim trung thực
Là nhân chứng của anh
Là ngọn lửa trắng trong
Trên lịch sử tối tăm trên tro bụi
“Và nhân thế sẽ còn yêu ta mãi
Bởi giữa thuở bạo tàn ta đã ca ngợi tự do” *
Ca ngợi tình yêu giữa thế giới hằn thù
Trước đau khổ của nhân dân thơ đã không gian dối
Nếu đó là tội lỗi
Anh hãy nhận về mình, như trách nhiệm, như niềm vui
Và sống chết cùng người, đất nước mến thương ơi.
~Lưu-Quang-Vũ~
* Thơ Pushkin
ANH ĐÃ MẤT CHI
ANH ĐÃ ĐƯỢC GÌ
Phải chăng anh đã mất giấc mơ
Mất tiếng ve và những mùa dưa chín
Anh đã mất cả mây qua lòng giếng
Cả tiếng gà hẻm núi cả cơn mưa
Mất những tiếng rung mơ hồ mà biết gọi người đi
Mất niềm tin vào chiếc thuyền buồm trắng
Mất đom đóm đầm sâu mất nụ cười phố vắng
Mất bài thơ trao tay nhỏ em cầm
Giờ lạnh tanh anh không còn xao động nữa
Không nỗi buồn không cay đắng không niềm vui
Khổ đau hôm nay không như khổ cũ
Nỗi lo âu cũng khác hẳn xưa rồi
Anh đã cho nhiều anh đã phải lãng quên
Người ta chê anh nhiều lưu luyến quá
Anh gắng gượng nghe theo anh vứt bỏ
Bao diệu kì chân thực thuộc về anh
Mất hạnh phúc rồi ư nhưng anh cần chi hạnh phúc
Hai tiếng xa vời hiểu rõ nghĩa từ lâu
Ừ thì ngẩn ngơ anh đành nhận thế
Giọt lệ trong không tủi hổ gì đâu
Anh chẳng mang cho đời những tiệc vui ảo ảnh
Nỗi buồn chân thành đời chẳng nhận hay sao
Cái bay thợ nề sinh ra để dựng xây
Anh sinh giữa ngày lo âu bề bộn
Bàn tay phải trồng đôi vai phải gánh
Anh có ngại chi anh đã hiểu rồi
Anh vẫn còn nguyên cái tính chất của đời
Anh đã được vầng trán cao được cái nhìn trí tuệ
Được rèn đi như luống đất được cày
Anh đã khổ đau khổ đau dài hơn số tuổi
Vẫn trong lành khi em đến cầm tay
Dẫu chẳng lấy về tất cả cho anh
Em vẫn như sông rộng tốt lành
Em mà ngọn gió chiều nức nở
Em mà ngày xưa run rẩy cả lòng anh
Em đã tới giữa mưa dầm nắng lửa
Dẫu anh mất nhà ga êm đẹp đó
Vẫn còn con tàu chuyển bánh đi xa
Anh đã mất ngôi sao trên mái nhà
Anh vẫn còn ngôi sao ngoài cửa sổ
Và nếu mất em rồi anh vẫn còn đôi mắt của em
~Lưu-Quang-Vũ~
THƯ VIẾT CHO QUỲNH TRÊN MÁY BAY
Có phải vì mười lăm năm yêu anh
Trái tim em đã mệt?
Cô gái bướng bỉnh
Cô gái hay cười ngày xưa
Mẹ của các con anh
Một tháng nay nằm viện
Chiếc giường trắng, vách tường cũng trắng
Một mình em với giấc ngủ chập chờn
Thương trái tim nhiều vất vả lo buồn
Trái tim lỡ yêu người trai phiêu bạt
Luôn mắc nợ những chuyến đi, những giấc mơ điên rồ, những ngọn lửa không có thật
Vẫn là gã trai nông nổi của em
Người chồng đoảng của em
15 mùa hè chói lọi, 15 mùa đông dài
Người yêu ơi
Có nhịp tim nào buồn khổ vì anh?
Thôi đừng buồn nữa, đừng lo phiền
Rồi em sẽ khoẻ lên
Em phải khoẻ lên
Bởi ta còn rất nhiều dặm đường phải đi
Nhiều việc phải làm nhiều biển xa phải tới
Mùa hè náo động dưới kia
Tiếng ve trong vườn nắng
Và sau đê sông Hồng nước lớn
Đỏ phập phồng như một trái tim đau
Từ nơi xa anh vội về với em
Chiếc máy bay dọc sông Hồng
Hà Nội sau những đám mây
Anh dõi tìm: đâu giữa chấm xanh nào
Có căn phòng bệnh viện nơi em ở?
Trái tim anh trong ngực em rồi đó
Hãy giữ gìn cho anh
Đêm hãy mơ những giấc mơ lành
Ngày yên tĩnh như anh luôn ở cạnh
Ta chỉ mới bắt đầu những ngày đẹp nhất
Vở kịch lớn, bài thơ hay nhất
Dành cho em, chưa kịp viết tặng em
Tấm màn nhung đỏ thắm
Mới bắt đầu kéo lên
Những ngọn nến lung linh quanh giá nhạc
Bao nỗi khổ niềm yêu thành tiếng hát
Trái tim hãy vì anh mà khoẻ mạnh
Trái tim của mùa hè, tổ ấm chở che anh...
~Lưu-Quang-Vũ~
7/5/1988
:: Những bài thơ của LQV đã đưa vào TV ::
VIỆT-NAM ƠI
Những áo quần rách rưới
Những hàng cây đắm mình vào bóng tối
Chiều mờ sương léo lắt đèn dầu
Lũ trẻ ngồi quanh mâm gỗ
Lèo tèo mì luộc canh rau.
Mấy mươi năm vẫn mái tranh này
Dòng sông đen nước cạn
Tiếng loa đầu dốc lạnh
Tin chiến trận miền xa.
Những người đi chưa về
Những quả bom những hầm hào sụt lở
Những tên tướng những lời hăm dọa
Người ta định làm gì Người nữa
Việt Nam ơi?
Mấy mươi năm đã mấy lớp người
Chia lìa gục ngã
Đã tận cùng nỗi khổ
Người ta còn muốn gì Người nữa
Việt Nam ơi?
Người đau thương, tôi gắng gượng mỉm cười
Gắng tin tưởng, nhưng lòng tôi có hạn
Chiều nay lạnh, tôi nghẹn ngào muốn khóc
Xin Người tha thứ, Việt Nam ơi!
Tổ quốc là nơi tỏa bóng yên vui
Nơi nghĩ đến lòng ta yên tĩnh nhất
Nhưng nghĩ đến Người lòng tôi rách nát
Xin Người đừng trách giận, Việt Nam ơi!
Tôi làm sao sống được nếu xa Người
Như giọt nước đậu vào bụi cỏ
Như châu chấu ôm ghì bông lúa
Người đẩy tôi ra tôi lại bám lấy Người
Không vì thế mà Người khinh tôi chứ
Việt Nam ơi?
Không vì tôi đau khổ rã rời
Mà người ghét bỏ?
Xin Người đừng nhìn tôi như kẻ lạ
Xin Người đừng ghẻ lạnh, Việt Nam ơi!
Người có triệu chúng tôi, tôi chỉ có một Người
Tất cả sẽ ra sao
Mảnh đất nghèo máu ứa
Người sẽ đi đến đâu
Hả Việt Nam khốn khổ?
Đến bao giờ bông lúa
Là tình yêu của Người?
Đến bao giờ ngày vui
Như chim về bên cửa?
Đến bao giờ Người mới được nghỉ ngơi
Trong nắng ấm và tiếng cười trẻ nhỏ?
Đến bao giờ đến bao giờ nữa
Việt Nam ơi?
~Lưu-Quang-Vũ~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 22.02.2011 08:21:06 bởi Anh Nguyên >
XUÂN QUỲNH
1942-1988
Tức Nguyễn-Thị-Xuân-Quỳnh,
Quê Hoài-Đức, Hà-Tây, làm thơ.
THÀNH PHỐ QUÊ ANH
Mỗi người có một quê
Ngày dại thơ để ở
Tuổi niên thiếu để yêu
Và lớn lên để nhớ
Anh thường kể em nghe
Về một bờ sóng vỗ
Một miền biển mặn mòi
Nơi con tàu về đỗ
Anh thường kể em nghe
Về một thành phố gió
Một thành phố miền trung
Cát bay đầy cửa sổ
Thành phố xa đó ơi
Nơi anh chưa hề ở
Nơi anh không hề sinh
Mà sao anh vẫn nhớ
Anh đừng gọi quê anh
Quê chúng mình đấy chứ
Nhiều đêm em vẫn mơ
Thấy biển về trước cửa
Nhiều khi em vẫn thương
Tán dừa xanh giữa lửa
Đứng trên đê sông Hồng
Nghe sông Hàn sóng vỗ
Ôi núi Ngũ Hành Sơn
Niềm khát khao tuổi nhỏ
Những màu đá thần tiên
Trong những câu chuyện cổ...
Nhưng quê anh biết đâu
Có cả em đấy nữa
Nhưng quê mình biết đâu
Là chúng mình vẫn nhớ
Dưới một trời phượng đỏ
Trong những ngày đạn bom
Vẫn có những người con
Mong tới ngày họp mặt
Đất nước giờ thống nhất
Con đường xanh những cây
Con đường rợp cờ bay
Trong mắt người rực rỡ
Ta đi theo mùa xuân
Em về với quê anh
Miền khát khao tuổi nhỏ
Thành phố đã bao năm
Chỉ là trong nỗi nhớ
Trời xanh trên mái nhà
Trời xanh ngoài biển gió
Anh ạ quê chúng mình
Mùa xuân về trước ngõ.
~Xuân-Quỳnh~
Tháng Một 20
THƠ VIẾT CHO MÌNH VÀ NHỮNG NGƯỜI CON GÁI KHÁC
I
Các cô gái cùng thời với tôi
Tôi giống các cô và lại khác các cô
Trán tôi dô ra bướng bỉnh hơn, bàn tay thô lại còn vụng nữa .
Vụng đến nỗi không chỉ mó tới đâu là đổ vỡ.
Mà khi nói chuyện với ai, tôi thấy tay thừa không biết dấu vào đâu.
Như các cô tôi có một tình yêu rất sâu
Rất dữ dội nhưng không bao giờ yêu được hết
ở các cô, các cô âm thầm chịu đựng
Cho đến ngày tình yêu ấy tắt đi.
Còn ở tôi, tôi mang nó nặng nề
Muốn nguôi quên, nó lại ngày càng lớn
Luôn xao động, tôi không sao ngủ được.
Không làm sao có thể ngồi nguyên
Tôi sợ màu trời sau khung cửa bình yên
Con đường vắng, người đi và rừng cây lặng gió.
Tôi yêu những dòng sông mùa nước lũ
Sau phá phách ngàn đời vẫn là lượng phù sa
Cơn mưa rào, yêu biết mấy cơ mưa
Qua sấm sét, cỏ cây từng trải
Tôi không thích nhìn ngôi nhà lộng lẫy,
Bằng những công trình còn sắt thép ngổn ngang
Những công trình giống như tuổi thanh niên
Chưa hoàn chỉnh những đó là hi vọng.
Nếu được đổi nghề tôi sẽ xin đi xây dựng
Không phải ở trong nhà rộng mát này đâu
Với nghề kia tôi luôn được bắt đầu
Mùi vôi vữa bao giờ cũng mới...
Những cái chính chúng ta ta thường chả nói
Mà bọn con gái mình hay nói xấu lẫn nhau
Bọn con trai nghe lỏm đôi câu:
"Cô này lác, cô kia thì cằm lẹm..."
Họ khinh chúng ta và lời cửa miệng:
"Chuyện đàn bà".
Họ có biết đâu
Biết bao điều mãi tận thẳm sâu
Ta chịu đựng hy sinh vì họ.
II
Dẫu sao con trai cũng là đáng quí
Mỗi người sinh ra đã hướng sẵn một chân trời
Việc hôm nay họ không để ngày mai
Họ lượng sức, lượng đường "đi phải đến".
Đầu óc họ đã quen tính toán.
Mỗi khoản trong đời đều xếp thành ngăn:
Ngăn làm thơ, ngăn đánh giặc, gia đình
Tình yêu nữa cũng trong chăn của họ
Ôi con trai thật kì lạ
Tôi yêu tất cả mọi người mà chẳng yêu được riêng ai
Không sĩ diện đâu, nếu tôi yêu được một người
Tôi sẽ yêu anh ta hơn anh ta yêu tôi nhiều lắm
Tôi yêu anh dẫu ngàn lần cay đắng...
Con gái chúng mình mang tiếng nhỏ nhen chật hẹp,
Nhưng hơn bọn con trai cái đức biết hi sinh
Ta yêu người con trai không phải vì mình
Mà họ yêu ta vì họ yêu chính họ
Được yêu hai lần, họ cao lên một bậc
Ta không được yêu cảm thấy thấp dần đi
Vì chính ta cũng chẳng yêu ta.
Chúng ta cam lòng với việc tần tảo nuôi con việc đồng ruộng hậu phương là việc phụ.
Con trai cho rằng ra mặt trận, làm thơ... là việc chính của đời kia.
Nhưng họ đâu biết rằng nếu không có chúng ta thì họ cũng chẳng đánh giặc làm thơ.
Không có chúng ta, chỉ họ sống với nhau thôi họ sẽ trở thành ngu ngốc.
III
Và cả anh, anh yêu của riêng em
Khi anh nói yêu em, trái tim em đập chừng mạnh quá.
Mạnh đến nỗi em tưởng là nghe rõ
Tiếng tim anh đang đập vì em
Em yêu anh, yêu anh như điên
Em viết những bài thơ tình yêu tưởng anh là ý tứ
Trán em bớt dô ra, bàn tay không vụng nữa
Tay này đây, em may áo cho anh
Bàn sẽ cắm hoa, tường sẽ treo tranh
Em sẽ làm theo những điều anh mơ ước
Và khi nào anh buồn, em sẽ hát
Bài hát tình yêu ca ngợi con trai
Khi chỉ anh nghe, hát cho cả mọi người
Để họ biết thế nào là hạnh phúc
Em yêu sự thông minh hóm hỉnh
Đến thói thường hay cáu gắt của anh
Nếu đời anh đã xếp thành ngăn
Em sẽ đảo tung lề thói cũ.
Điều đơn giản anh hiểu ra tất cả
Rằng tình yêu không thể tách rời
Khi ấy em là cơ thể anh rồi
Nếu cắt đi anh sẽ ngàn lần đau đớn
Nhưng mà anh thì vẫn là anh
Anh không vượt qua bọn con trai ấy nữa
Anh tính nỗi đau, niềm vui bằng tháng, bằng tuần lễ
Nhưng với em, em hiến cả cuộc đời
Anh tiếc thời gian chúng ta đã qua rồi
Em, em biết không gì mất được
Bài thơ nói về trái tim anh lại viết bằng bộ óc.
Đọc bài thơ yêu em thấy sự chia xa
Và bỗng nhiên em lại bơ vơ
Tay vẫn vụng, trán dô ra như trước
Biết bao giờ em trở nên tốt được
Vì khi già tay còn vụng về hơn!
~Xuân-Quỳnh~
21-10-1970
CHUYỆN CỔ TÍCH VỀ
LOÀI NGƯỜI
Trời sinh ra trước nhất
Chỉ toàn là trẻ con
Trên trái đất trụi trần
Không dáng cây ngọn cỏ
Mặt trời cũng chưa có
Chỉ toàn là bóng đêm
Không khí chỉ màu đen
Chưa có màu sắc khác
Mắt trẻ con sáng lắm
Nhưng chưa thấy gì đâu!
Mặt trời mới nhô cao
Cho trẻ con nhìn rõ
Màu xanh bắt đầu cỏ
Màu xanh bắt đầu cây
Cây cao bằng gang tay
Lá cỏ bằng sợi tóc
Cái hoa bằng cái cúc
Màu đỏ làm ra hoa
Chim bấy giờ sinh ra
Cho trẻ nghe tiếng hót
Tiếng hót trong bằng nước
Tiếng hót cao bằng mây
Những làn gió thơ ngây
Truyền âm thanh đi khắp
Muốn trẻ con được tắm
Sông bắt đầu làm sông
Sông cần đến mênh mông
Biển có từ thuở đó
Biển thì cho ý nghĩ
Biển sinh cá sinh tôm
Biển sinh những cánh buồm
Cho trẻ con đi khắp
Đám mây cho bóng rợp
Trời nắng mây theo che
Khi trẻ con tập đi
Đường có từ ngày đó
Nhưng còn cần cho trẻ
Tình yêu và lời ru
Cho nên mẹ sinh ra
Để bế bồng chăm sóc
Mẹ mang về tiếng hát
Từ cái bống cái bang
Từ cái hoa rất thơm
Từ cánh cò rất trắng
Từ vị gừng rất đắng
Từ vết lấm chưa khô
Từ đầu nguồn cơn mưa
Từ bãi sông cát vắng...
Biết trẻ con khao khát
Chuyện ngày xưa, ngày sau
Không hiểu là từ đâu
Mà bà về ở đó
Kể cho bao chuyện cổ :
Chuyện con cóc, nàng tiên
Chuyện cô Tấm ở hiền
Thằng Lý Thông ở ác...
Mái tóc bà thì bạc
Con mắt bà thì vui
Bà kể đến suốt đời
Cũng không sao hết chuyện
Muốn cho trẻ hiểu biết
Thế là bố sinh ra
Bố bảo cho biết ngoan
Bố dạy cho biết nghĩ
Rộng lắm là mặt bể
Dài là con đường đi
Núi thì xanh và xa
Hình tròn là trái đất...
Chữ bắt đầu có trước
Rồi có ghế có bàn
Rồi có lớp có trường
Và sinh ra thầy giáo ...
Cái bảng bằng cái chiếu
Cục phấn từ đá ra
Thầy viết chữ thật to:
"Chuyện loài người" trước nhất.
~ Xuân-Quỳnh ~
:: Bài thơ đưa vào TV ::
THƠ VUI VỀ PHÁI YẾU
Những người đàn ông các anh có bao nhiêu điều to lớn
Vượt qua ô cửa cỏn con, văn phòng hẹp hàng ngày
Các anh nghĩ ra tàu ngầm, tên lửa, máy bay
Tới thăm dò những hành tinh mới lạ
Tài sản của các anh là những tinh cầu, là vũ trụ
Các anh biết mỏ dầu, mỏ bạc ở nơi đâu
Chính phục đại dương bằng các con tàu
Đi tới tương lai trên con đường ngắn nhất
Mỗi các anh là một nhà chính khách
Các anh quan tâm đến chuyện mất còn của các quốc gia.
Biết bao điều quan trọng được đề ra
Những hiệp ước xoay vần thế giới
Chúng tôi chỉ là những người đàn bà bình thường không tên tuổi
Quen việc nhỏ nhoi bếp núc hàng ngày
Cuộc sống ngặt nghèo phải tính sao đây
Gạo, bánh, củi dầu chia thế nào cho đủ
Đầu óc linh tinh toàn nghĩ về chợ búa
Những quả cà, mớ tép, rau dưa
Đối với Nít và Kăng, những siêu nhân nay và xưa
Xin thú thực: chúng tôi thờ ơ hạng nhất
Chúng tôi còn phải xếp hàng mua thịt
Sắm cho con đôi dép tới trường
Chúng tôi quan tâm đến xà phòng, đến thuốc đánh răng
Lo đan áo cho chồng con khỏi rét...
Chúng tôi là những người đàn bà bình thường trên trái đất.
Quen với việc nhỏ nhoi bếp núc hàng ngày
Chúng tôi chẳng có tàu ngầm, tên lửa, máy bay
Càng không có hạt nhân nguyên tử
Chúng tôi chỉ có chậu có nồi có lửa
Có tình yêu và có lời ru
Những con cò con vạc từ xưa
Vẫn lặn lội bờ sông bắt tép
Cuộc sống vẫn ngàn đời nối tiếp
Như trăng lên, như hoa nở mỗi ngày...
Nếu không có ví dụ chúng tôi đây
Liệu cuộc sống có còn là cuộc sống
Ai sẽ mang lại cho các anh vui buồn hạnh phúc
Mở lòng đón các anh sau thất bại nhọc nhằn
Thử nghĩ xem thế giới chỉ đàn ông
Các anh sẽ không còn biết yêu biết ghét
Các anh không đánh nhau nhưng cũng chẳng làm nên gì hết
Thế giới sẽ già nua và sẽ lụi tàn
Ai sẽ là người sinh ra những đứa con
Để tiếp tục giống nòi và dạy chúng biết yêu, biết hát.
Buổi sớm mai ướm bước chân mình lên vết chân trên cát
Bà mẹ đã cho ra đời những Phù Đổng Thiên Vương
Dẫu là nguyên thủ quốc gia hay là những anh hùng
Là bác học... hay là ai đi nữa
Vẫn là con của một người phụ nữ
Một người đàn bà bình thường, không ai biết tuổi tên
Anh thân yêu, người vĩ đại của em
Anh là mặt trời, em chỉ là hạt muối
Một chút mặn giữa đại dương vời vợi,
Lời rong rêu chưa ai biết bao giờ
Em chỉ là ngọn cỏ dưới chân qua
Là hạt bụi vô tình trên áo
Nhưng nếu sáng nay em chẳng đong được gạo
Chắc chắn buổi chiều anh không có cơm ăn.
Vài đoạn thơ vui nhân dịp ngày xuân
Đùa một chút xin các anh đừng giận
Thú thực là chúng tôi cũng không sống được
Nếu không có các anh, thế giới chỉ đàn bà.
~Xuân-Quỳnh~
1986
THỜI GIAN TRẮNG
Cửa bệnh viện, ngoài kia là quá khứ
Những vui buồn khao khát đã từng qua
Nào chỉ đâu những chuyện ngày thơ
Con đường gạch ao bèo hoa tím ngát
Những ô ăn quan, que chuyền, bài hát
Những mùa hè chân đất, tóc râu ngô
Quá khứ em không chỉ ngày xưa
Mà ngay cả hôm nay là quá khứ
Quá khứ của em ngoài cánh cửa
Gương mặt anh, gương mặt các con yêu...
Em ở đây không sớm không chiều
Thời gian trắng, không gian toàn màu trắng
Trái tim buồn sau lần áo mỏng
Từng đập vì anh vì những trang thơ
Trái tim nay mỗi phút mỗi giờ
Chỉ có đập cho em mình em đau đớn
Trái tim này chẳng còn có ích
Cho anh yêu, cho công việc, bạn bè
Khi cuộc đời trôi chảy ngoài kia
Thời gian trắng vẫn ngừng trong bệnh viện
Chăn màn trắng, nỗi lo và cái chết
Ngày với đêm có phân biệt gì đâu
Gương mặt người nhợt nhạt như nhau
Và quần áo một màu xanh ố cũ
Người ta khuyên “lúc này đừng suy nghĩ
Mà cũng đừng xúc động, lo âu”
Phía trước, phía sau, dưới đất, trên đầu
Dường trong suốt một màu vô tận trắng
Muốn gánh đỡ cho em phần mệt nhọc
Tới thăm em, rồi anh lại ra đi
Đôi mắt lo âu, lời âu yếm xẻ chia
Lúc anh đến, anh đi thành quá khứ
Anh thuộc về những người ngoài cánh cửa
Của con đường, trang viết, câu thơ
Mùa vải thiều lại tới mùa dưa
Mùa hoa phượng chắc rơi hồng mái phố
Đường cuốn bụi bờ đê tràn ngập gió
Những phố phường lầm lụi với lo toan.
Dù cùng một thời gian, cùng một không gian
Ngoài cánh cửa với em là quá khứ
Còn hiện tại của em là nỗi nhớ
Thời gian ơi sao không đổi sắc màu.
~Xuân-Quỳnh~ TIẾNG GÀ TRƯA Trên đường hành quân xa Dừng chân bên xóm nhỏ Tiếng gà ai nhảy ổ: “Cục… cục tác cục ta” Nghe xao động nắng trưa Nghe bàn chân đỡ mỏi Nghe gọi về tuổi thơ Tiếng gà trưa Ổ rơm hồng những trứng Này con gà mái tơ Khắp mình hoa đốm trắng Này con gà mái vàng Lông óng như màu nắng. Tiếng gà trưa Có tiếng bà vẫn mắng: - Gà đẻ mà mày nhìn Rồi sau này lang mặt! Cháu về lấy gương soi Lòng dại thơ lo lắng Tiếng gà trưa Tay bà khum soi trứng Dành từng quả chắt chiu Cho con gà mái ấp Cứ hàng năm hàng năm Khi gió mùa đông tới Bà lo đàn gà toi Mong trời đừng sương muối Để cuối năm bán gà Cháu được quần áo mới Ôi cái quần chéo go Ống rộng dài quét đất Cái áo cánh chúc bâu Đi qua nghe sột soạt Tiếng gà trưa Mang bao niềm hạnh phúc Đêm cháu về nằm mơ Giấc ngủ hồng sắc trứng. Cháu chiến đấu hôm nay Vì lòng yêu tổ quốc Vì xóm làng thân thuộc Bà ơi cũng vì bà Vì tiếng gà cục tác Ổ trứng hồng tuổi thơ. 2-7-1965 MẸ CỦA ANH Phải đâu mẹ của riêng anh
Mẹ là mẹ của chúng mình đấy thôi
Mẹ tuy không đẻ không nuôi
Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong
Ngày xưa má mẹ cũng hồng
Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau
Bây giờ tóc mẹ trắng phau
Để cho mái tóc trên đầu anh đen
Đâu con dốc nắng đường quen
Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần
Thương anh thương cả bước chân
Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao
Lời ru mẹ hát thuở nào
Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anh
Nào là hoa bưởi hoa chanh
Nào câu quan họ mái đình cây đa
Xin đừng bắt chước câu ca
Đi về dối mẹ để mà yêu nhau
Mẹ không ghét bỏ em đâu
Yêu anh em đã là dâu trong nhà
Em xin hát tiếp lời ca
Ru anh sau nỗi lo âu nhọc nhằn
Hát tình yêu của chúng mình
Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng
Giữa ngàn hoa cỏ núi sông
Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ
Chắc chiu từ những ngày xưa
Mẹ sinh anh để bây giờ cho em. ~Xuân-Quỳnh~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 11.12.2013 10:41:33 bởi Anh Nguyên >
TRẦN-ĐĂNG-KHOA
1958
Sinh tại Điền-Trì, Quốc-Tuấn, Nam-Thanh,
Hải-Dương, sống ở Hà-Nội, làm thơ từ 7, 8
tuổi, có thơ in từ 10 tuổi, viết phê bình văn học.
Tốt nghiệp trường viết văn Nguyễn-Du, hội
viên hội Nhà Văn VN và Học Viện Văn Học
Thế Giới.
Ở NGHĨA TRANG VĂN ĐIỂN
Người hạnh phúc và người đau khổ
Đều gặp nhau trắng toát ở nơi đây
Đều dài rộng như nhau vuông cỏ biếc
Đều ấm lạnh như nhau trong hơi gió heo may
Ôi thiên nhiên, cám ơn người nhân hậu
Những so le, người kéo lại cho bằng
Ít nhất cũng là khi nằm xuống
Trong mảnh gỗ rừng, dưới một vầng trăng...
Những nấm đất lặng thinh như trăm ngàn nấm đất
Ai hay đâu, đây là những con người
Với bời bời nỗi niềm tâm sự
Đến bây giờ có lẽ cũng chưa nguôi...
Cháu bé nào đây, vài tháng tuổi
Tưởng còn nghe tiếng khóc oa oa
Một cái với tay giữa lưng chừng trời đất
Cõi đời này thôi thế đã đi qua
Và em gái xinh tươi, hiền dịu
Bao trái ngọt chín vì em, em đã nhận được gì?
Tấm áo hoa chờ em vào tiệc cưới
Có ai ngờ thành áo liệm lúc em đi...
Và cụ, và ông, và cô, và bác
Thương nỗi gian nan theo suốt một cuộc đời
Nên bia mộ quanh năm vẫn ấm
Và mùa đông ngọn cỏ vẫn lên tươi
Trời rộng vô cùng, đất cũng rộng vô cùng
Bởi khoảng trống mỗi con người bỏ lại
Cái khoảng trống nhỏ nhoi bằng chính vóc họ thôi
Mà cả thế giới này không sao bù nổi...
Cái chết vẫn rình ta ở khắp mọi nơi, sau từng
ngưỡng cửa
Cua đường hẹp chiều mưa, vài sải nước gần bờ
Ta chả là gì giữa bốn bề bất trắc
Chỉ tích tắc khôn lường ta đã hóa người xưa
Ta đâu muốn ví đời mình cùng ngọn cỏ
Ngọn cỏ yếu mềm, ngọn cỏ nhỏ nhoi
Nhưng khi ta đã nằm dưới mộ
Cỏ vẫn xanh biêng biếc ở bên trời
Trước thiên nhiên con người như khách trọ
Như ảo ảnh chập chờn, thoáng đến, thoáng lìa xa
Chúng ta sống bên nhau, dẫu năm này tháng khác
Thì cũng chỉ là một thoáng giữa sân ga...
Mặt trời lặn, mặt trời còn mọc lại
Ngôi sao rụng vào đêm vĩnh viễn chẳng luân hồi
Trước mặt ta là hàng hàng bia đá
Con Người ơi! Hãy thương lấy Con Người...
~Trần-Đăng-Khoa~
1982
(Tuyển thơ Trần Đăng Khoa)
<bài viết được chỉnh sửa lúc 04.01.2011 11:35:28 bởi Anh Nguyên >
LƯU-TRỌNG-LƯ
1912-1991
Sinh tại Bố-Trạch, Quảng-Bình. Làm
thơ, soạn kịch, viết truyện và tùy bút.
LẼ NÀO ANH CHẾT
Anh không ngồi đếm bao thu còn lại
Bao tuần lá đổ vàng rơi
Xin cảm tạ ngọn sóng lòng vừa tới
Giữa dòng thơ trên tờ giấy trắng tinh
Và bâng quơ tiếng gió trên cành
Xua chút lạnh trên bờ cây còn sót lại
Có nhạc nào bằng khúc nhạc ấy
Của lời trao tiếng gởi giữa con người
Cũng bao nhiêu tiếng khóc tiếng cười
Mà vàng ngọc thế gian không sánh nổi.
Ta chẳng bao giờ tiếc nuối
Những giọt nước mắt đổ ra
Vì một ý đẹp, một cành hoa
Hay vì một nỗi đau bên đường đụng phải
Có những hoàng hôn toan xóa mờ chân sói
Giữa nơi đây ta chong sáng ngọn đèn
Giữ mãi hồn thương, sắc mơ còn đỏ mãi
Dẫu mơ kia chưa trọn nở trước thềm
Có hạnh phúc nào như hạnh phúc niềm tin
Vẫn như thuở nào tóc đẻ lơi chiếc lược
Cho mắt anh lại được gặp mắt em
Cho hai tia lửa nhỏ hồng thêm
Khi gà, mai mỗi ngày còn đập cánh
Ai tắt được lửa bình minh?
Khi tim anh cò chan chứa ân tình
Lẽ nào em tin rằng: Anh chết?
Hà Nội – Nha Trang – Phan Thiết
~Lưu-Trọng-Lư~
1991
<bài viết được chỉnh sửa lúc 04.01.2011 11:37:35 bởi Anh Nguyên >
DƯƠNG-THU-HƯƠNG
1947
Sinh Tái-Bình, sống Hà-Nội, tốt nghiệp
khóa 1 trường Viết văn Nguyễn-Du.
CÓ MỘT NGÀY
Biển xanh rờn
Cát trắng dịu êm
Đã có một ngày em yêu anh như thế
Ngọt mía lau và nồng hương quế
Em yêu anh như những tín đồ thấm giọng Thánh Kinh
Với Maria và nhịp dương cầm
Như kẻ tìm vàng ngất ngây bên suối cát
Như đứa trẻ say mê chùm pháo tết
Và nhấp nhô trong làn áo biếc
Biển làm mê những trái tim non
Những ai lần đầu tiên đến với đại dương.
Nhưng em làm sao giữ được
Cái ngày xưa đã quá xa xôi
Em như kẻ chài
Sống mòn tay với biển
Biển ấm nồng âu yếm
Biển dạt dào cơn sóng yêu đương
Và biển hung tàn ngạo nghễ cuồng điên
Biển bọt bèo và cát bờ dơ dáy
Những lưỡi đá ngầm giương dao dưới đáy
Những con sứa lầy trong đám rêu rong
Xác cá trôi nát rữa với cát ròng
Có một ngày
Và phải có một ngày như thế
Chẳng ai hối tiếc vì một thời thơ trẻ
Chẳng nên đau buồn vì khoảnh khắc ngây ngô
Dẫu sao thì ta cũng đã sống qua
Dẫu sao, ta cũng từng nếm trải
Và ngày ấy sẽ còn điên đảo mãi
Những lứa tuổi dại khờ đang bước sau ta.
~Dương-Thu-Hương~
MỘT TUYÊN NGÔN CỦA NGƯỜI NGHỆ SĨ
Ta ở đâu
giữa những vách tường che
trong cô đơn chập chùng vây bủa
Cười xé ruột
và vui tràn lệ ứa
giữa muôn trùng xao xuyến mênh mông
Ta đi đâu
giữa muôn nẻo cũ mòn
vết giày đạp
Xác xơ làn cỏ rối
Những phố xá chất chồng
Những làng thôn đan nối
Vũ trụ hao gầy từng giờ khắc lại sinh sôi.
Vạn năm rồi trái đất vẫn buồn vui
và ảo ảnh rớt tan trong tĩnh lặng
và hy vọng trồi lên trên ngọn sóng
Nơi cánh buồm chao đảo cuối chân mây
Vạn năm rồi trái đất vẫn quay
Và con người yêu đương - hận thù - lừa mị
Hạnh phúc như tấm áo nát nhàu như căn nhà cũ kỹ
Hạnh phúc trinh nguyên như lửa chói lọi
như ánh sáng mặt trời
Con người dối gian
thành thực
vẫn thế thôi
Nụ cười như ngọc châu
nụ cười như rắn độc
Thế kỷ của robot, hạt nhân và tiện nghi sinh hoạt
Vẫn nỗi lo âu buồn thảm thuở hồng hoang
Ta sinh ra trong thế giới cũ mèm
Không có chi dưới mặt trời mới lạ.
Nhưng ta thề
Trên trái tim ta
trên cát bỏng
trên nước trong
trên đá
Trên những gương mặt người héo úa tả tơi
Trên nỗi cô đơn thăm thẳm tuyệt vời
Trên tro tàn khổ đau
trên thây ma ảo vọng
Ngày nào đó khi ta còn sống
Ngọn cỏ bên đường sẽ trổ xanh hơn
Núi sẽ cao trông ngóng mỏi mòn
Biển hùng vĩ và nhiệt cuồng bão tố
Ta sẽ quất hồn ta thành gió
Xua đám mây hắc ám ven đồi
Làn khí độc trên ao hồ thối rữa
Ta sẽ đốt óc não ta thành lửa
đặng đun sôi huyết mạch con người
Mỗi giọt máu lăn như một mặt trời
Từ rừng hoang nguyên
tới chân trời bất tận
Không thể náu mình trong câm lặng
Không úp mặt xuống khổ đau
Không vùi xác giữa đơn côi
Ta sẽ hóa thân trong những khúc ru hời
Trong câu hát dịu dàng ngọn lá
Để đi qua khu rừng băng giá
Những con sói khổ đau
sẽ trở lại yếu mềm
Những trái tim oán hờn cay nghiệt
trong chén rượu não lòng
sẽ bồi hồi run rẩy
như phút giây run rẩy đầu tiên
Rồi đời ta sẽ tắt lặng giữa đêm
Như cây nến tan trong quầng lửa
và yên ngủ dưới trăm tầng lá úa
Xác tan rồi
Hồn khát gọi màu xanh.
~Dương-Thu-Hương~
CAO-XUÂN-SƠN
1955
Sinh tại Nam-Định
KHÚC QUÂN HÀNH TRÊN CÁT
Dọc triền cát mặn sóng xô
hằn in dấu dép cao su - lối mòn
vô tư gió lượn chân cồn
màu hoa muống biển rập rờn ngây thơ
Tìm trong chớp mắt ngẩn ngơ
chút hơi thở ấm mơ hồ còn vương
màu xanh áo lính biên cương
hiện ra... dằng dặc nẻo đường tuần tra
Trắng là cát, tím là hoa
lối mòn nhẫn nại luồn qua tháng ngày
hình hài đất nước mình đây
ngoài kia biển rộng, trong này đất sâu
Nắng sương, thương lính dãi dầu
trở trăn biển, sóng bạc đầu qua đêm
miên man gió hát, cát mềm
gọi màu hoa tím êm đềm sóng đôi
lối mòn ơi, áo xanh ơi
đất liền nối với xa khơi yên lành
cát nâng niu vệt chỉ mành
chiều nay điệp khúc quân hành gió rung
~Cao-Xuân-Sơn~
Đồn biên phòng Hồ-Tràm 1985
ĐÊM GIÃ BIỆT
Vây quanh chiếc giường em nằm
sự lặng im
trắng toát
và lạnh buốt
Anh ngồi
tê dại môi mắt
tê dại đôi tay
ngực loạn cuồng dông bão cấp mười hai
Không tiếng bước chân
không một lời giã biệt
em đi rồi
xa rồi...
Đêm câm điếc, một mình anh sấm sét
một mình anh mưa gió tơi bời
Lã chã ngoài khung cửa
sao rơi kìa... sao rơi
~Cao-Xuân-Sơn~
2-4-1990
CÂU HỎI TRONG BỆNH VIỆN Cô gái giường số 10 đang trong cơn sốt dìu người đàn bà giường số 11
đi tìm người báo suất cháo chiều
thay cơm...
Cụ già giường số 13 nhường nửa trái cam
cho chị giường bên mấy bữa rày lạt miệng
nhà chị giường bên mấy bữa rày lạt miệng
nhà chị đông
nhưng nghe đâu toàn người nhiều công chuyện
nửa tháng rồi
không ai thăm nuôi
.... Họ chỉ là người dưng của nhau thôi
khác bệnh tật nhưng chung niềm phiền muộn
đồng cảnh ngộ, họ đồng thương, đồng cảm
ôi lẽ đời giản dị, có chi đâu?
Không - tôi chẳng ngạc nhiên
chỉ vơ vẩn trong đầu
câu hỏi cũ trở về như dao cắt
thế-giới-ngoài-kia cũng trăm ngàn dằn vặt
trăm ngàn muộn phiền
trăm ngàn bệnh tật
sao người ta cứ mãi ghét thù nhau?
~Cao-Xuân-Sơn~
HÁI LỘC
Chậm chân hái lộc sân chùa
thôi em,
nhang khói hẹn mùa xuân sau
nẻo về
tay ấm tay nhau
lặng nghe biếc gió ngang đầu
tóc xanh
Một nhành em
một nhành anh
một nụ hôn...
thế là thành mùa xuân
còn mong chi, hỡi tình nhân?
người ta
có phúc có phần cả thôi!
Lộc trời ở khắp gầm trời
dễ đâu hái được một người
thưa em...
~Cao-Xuân-Sơn~
1995
HAI PHIÊN TOÀ
Rời phòng xử án bước ra
người đàn bà bỗng khóc òa như mưa
vai gầy xô lệch nắng trưa
áo khăn ngơ ngác, giấc mơ kinh hoàng
Dẫu là một kẻ vô can
mà nghe chuyện chị hàm oan, thương thầm
nhói lòng tôi, nỗi đau câm
nỗi đau con kiến kiện nhầm củ khoai
Biết tìm ai?
biết mong ai?
ngước trông, trời vẫn nằm ngoài tiếng kêu
người như chị, hẳn còn nhiều
tôi quen mượn tiếng bọt bèo... dửng dưng
Giật mình, một tiếng chuông rung
phiên tòa mở lại giữa lồng ngực tôi!
~Cao-Xuân-Sơn~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 21.12.2010 09:18:45 bởi Anh Nguyên >
BÙI-MINH-QUỐC
1940
Sinh tại Mỹ-Đức, Hà-Tây
BÀI THƠ THÁNG TÁM
Các anh - những người Tháng Tám
Các anh đâu rồi? thấm mệt rồi chăng?
Các anh nghĩ gì sau nếp nhăn vầng trán
"Thế sự du du... thật giả nhập nhằng!"
Có lẽ nào? Có lẽ nào? lịch sử
Lại như con thò lò trong ván bài quỉ dữ
Máu nhân dân tuôn chảy đúc ngai vàng
Bạo chúa ngồi lem lẻm tụng nhân dân?
Ơi em gái Trường Sơn mười tám tuổi
Cùng đồng đội đêm nao truy điệu sống cho mình
Và cứ thế dấn thân vào lửa dội
Em nghĩ gì sau cặp mắt kiên trinh?
Em nghĩ tới tương lai tươi thắm ngọt lành?
Tương lai ấy bây giờ tôi sống dở
Quay mặt vào đâu cũng phải ghìm cơn mửa
Cả một thời đểu cáng đã lên ngôi
Tôi bước đi trên đất nước nghẹn lời
Các anh đâu rồi?
Những người Tháng Tám
Chẳng nhẽ khoanh tay nhìn tấn trò bội phản
Dân tộc này bị vỡ nợ Tự Do?
Dân tộc từng sống chết chẳng so đo
Quyết không làm nô lệ
Sao hôm nay Người đành cam chịu thế
Mặc thân phận mình dưới ách tà gian
"Việt Nam bao năm ròng rên xiết lầm than..."
Câu hát cũ lòng tôi rỉ máu
Kìa em gái Trường Sơn hiện hồn về nhìn tôi đau đáu
Tháng tám ơi! Tháng Tám nước non mình
Tôi lại đi, lầm lũi cuộc hành trình
Chỉ có thế thôi! Thơ
Với cường quyền
Đối mặt là triệu người đã khuất
Đang thét đòi món nợ: Tự Do!
~Bùi-Minh-Quốc~
19-8-1994
THƠ VỤT HIỆN TRONG PHÒNG THẨM VẤN
Tặng Vũ-Thư-Hiên, Hà Sĩ Phu, Tiêu Dao Bảo Cự
Xuân hổn hển ngực đồi cỏ thắm
Đà-lạt dậy mùa hoa
Anh nghiến răng trong phòng thẩm vấn
Giữa ban ngày mà ngập đêm đen.
Những câu hỏi làm anh lộn mửa
- Bài thơ này anh gửi cho ai?
- Ai gửi cho anh bài này bài nọ?
Trái tim thơ muốn nổ chuổi cười dài !...
Thật dễ quá đầu môi yêu Tổ Quốc
Đây tình yêu như máu cuộn không lời
Người quằn quại người nát thây lầm đất
Vẫn người đi, người tiếp mãi bên người.
Tổ Quốc hỡi tình chi đau đớn vậy
Con yêu người, ngục tối nuốt trời xanh
Ôi Tổ Quốc vào tay quỉ dữ
Tiếng hát tự do uất nghẹn khắp thân mình.
Con đối diện những tia nhìn cú vọ
Cả một thời xung trận lại trào sôi
Đôi cánh thơ vẫy vùng trong bão tố
Tiếng hát tự do trong biếc mãi dâng đời.
~Bùi-Minh-Quốc~
Xuân Hè 97
ĐÊM NAY TÔI KHÔNG NGỦ
(Tặng các nhà sử học)
Đêm nay tớ không ngủ
Gã công an hỏi dồn
Tớ chỉ nhìn ảnh Cụ
Gã lừ mắt liệu hồn
Gã sục vào văn chương
Hạnh hoẹ chuyện bài vở
Tớ chỉ nhìn ảnh Cụ
Cụ nhìn tớ lặng im
Cụ ơi sao lặng im?
Nhớ xưa hầm bí mật
Mạng con không sợ mất
Nhờ thơ Cụ trong tim
"Trên đời ngàn vạn điều cay đắng
Cay đắng chi bằng mất tự do
Mỗi việc mỗi lời không tự chủ
Để cho người dắt tựa trâu bò"
Không chịu kiếp trâu bò
Không chịu để ai dắt
Con chẳng nề sống chết
Theo Cụ giành tự do
Sao nên nỗi bây giờ
Thằng công an khinh Cụ
Tra tấn cả văn thơ
Đến từng câu từng chữ?
- Tại chúng nó phản Cụ
Hay chính Cụ lừa con?
Nghe như Cụ cười giòn:
- Mày hỏi thằng lịch sử !
~Bùi-Minh-Quốc~
Đàlạt một đêm tháng 7.1997
THƠ VIẾT TỪ BẾP
Anh ghi vội trên tờ giấy gói thịt
Những câu thơ vừa đến bất ngờ
Miếng đậu phụ đang xào trên bếp
Mắt ngó chừng hồn vẫn đòi thơ.
Em từng biết
Vì độc lập anh đâu nề sống chết
Và bây giờ vào bếp chẳng xoàng chi
Vì tự do anh lại ra đi
Dẫu chỉ bằng đôi cánh thơ từ xó bếp.
Em bươn chải phố phường
Nuôi chồng không uốn cong ngòi bút
Anh thủ gôn xó bếp
Hầu em chăm con.
Có vui nào vui hơn
Chiều nay được tặng em
Món riêu cua món đậu chiên em thích
Và món nữa tuyệt vời là bài thơ ngỗ nghịch
Thơ giành tự do.
~Bùi-Minh-Quốc~
1997
OAN HỒN DÂNG CHĨU CẢ MÂY TRỜI
Sớm thu này trời đất dễ thương sao
Hẳn muốn lượn với ngàn hương Đà Lạt
Ai đó vậy mắt rưng nhìn ngan ngát
Quyến ta vào muôn nẻo tiêu dao
Nhưng không thể, không thể nào thế được
Cơn cớ gì u uẩn dựng hồn ta
Nghe tất thẩy cõi đời nung nấu uất
Trước bao nhiêu oan trái ngập sơn hà
Vâng, ngay cả giữa ngày đẹp nhất
Tôi chẳng sao nguôi nghĩ đến các người
Những thân phận mỏi mòn dập vùi oan khuất
Oan hồn dâng trĩu cả mây trời
Oan hồn dâng trĩu cả mây trời
Đau đến bao giờ đất Việt của tôi ơi
Hận thù chất lên hận thù chồng chất
Làm sao đây, làm sao đây cho Người vượt thoát
Người thật sự anh em, Người thật sự con người.
~Bùi-Minh-Quốc~
1997
LẠI NGẪM VỀ HẠNH PHÚC
Ta đang sống đây những năm tháng đọa đày
Đâu giữa ban ngày bốn bề cửa chờn vờn cú quạ
Ngọn lửa thơ anh thắp giữa miền băng giá
Chỉ mắt em nhìn cho biển lặng trời yên
Chỉ mắt em nhìn cho biển lặng trời yên
Đôi mắt thủa nào hỏi anh về hạnh phúc
Câu hỏi muôn trùng chênh vênh
thiên đường địa ngục
Câu hỏi mang mang thế thái nhân tình
Anh từng lao vào chốn thập tử nhất sinh
Mà cảm nhận như mình đang hạnh phúc
Hồn phơi phới bay về một chân trời hòa mục
Và tử thần khi ấy cũng chào thua
Thong dong bước đời vướng đụng cả triều vua
Cả mạng lưới bùng nhùng ù lì vô cảm
Mọi thứ gian manh mọi trò đểu cáng
Thong dong bước đời thanh thản lương tâm
Trong lao lung hạnh phúc lại ươm màu
Hạnh phúc là gì, giữa cảnh đọa đày anh vụt hiểu
Khi soi trong mắt em, trong mắt em hiền dịu
Hạnh phúc là thanh thản lương tâm
Hạnh phúc là thanh thản lương tâm
Hạnh phúc là thanh thản lương tâm.
~Bùi-Minh-Quốc~
1997
THƠ DÂNG
Kính dâng anh linh các liệt sĩ
vì Tổ-Quốc đã bỏ mình trong lòng đất
lòng biển Hoàng Sa Trường Sa
Tôi ngước mắt vọng trời
Trời rựng máu
Hoàng Sa
Trường Sa
Tôi cúi đầu tìm đất
Đất ứa lệ
Hoàng Sa
Trường Sa
Tôi vây giữa ngàn thông ngàn hoa
Gốc thông nào cũng khắc
Hoàng Sa
Trường Sa
Cánh hoa nào cũng nhắc
Hoàng Sa
Trường Sa
Kìa vụt hiện ngọc ngà
Người mẫu
Em lớn từ lệ máu
Hoàng Sa
Trường Sa
Ê a bên thềm miệng sữa ê a
Vỗ lòng tôi tựa sóng
Hoàng Sa
Trường Sa
Sực nghe xuân gõ cửa mọi nhà
Âm âm
rền
Hoàng Sa
Trường Sa.
~Bùi-Minh-Quốc~
Tháng Tám 20
KHÔNG, MẸ ƠI
Dẫu biết rằng đành phải quen mà sống
Quen những mặt trơ lì những miệng trơn lu
Quen đừng tin yêu quen đừng mơ mộng
Quen giả ngu giả điếc giả mù
Quen cả bùn nhớp tận sắc trời thu
Đêm ngào ngạt nẻo tường vi bỗng ầm ầm chó sủa
Và bạn bè văn chương một thuở
Đứa nhơn nhơn vác bút đi bồi
Thằng vênh vang chức tước ăn chơi
Thằng lon ton kiêm nghề mật vụ
Tất cả
tất cả mọi điều
có thể đành quen
Duy một điều không thể nào quen
Không thể nào quen nhìn lưng còng của mẹ
Dẫu con biết nghìn năm mẹ đã còng như thế
Còng đến đáy ruộng đồng
Còng mất con mất cháu mất chồng
Để vẫn hoàn còng đứng ngồi rón rén
Mắt mờ đục miệng phào móm mém
Nhờ ơn trên, nhớ ơn trên
~Bùi-Minh-Quốc~
ÓC TIM NÀY CHẲNG AI CHO
"Đảng cho ta trái tim giàu
Thẳng lưng mà bước ngẩng đầu mà bay"
-Tố Hữu-
Óc tim này chẳng ai cho
Tự mình chiêm nghiệm mà lo phận mình
Một đời, một cõi nhân sinh
Thẳng lưng dẫu chạm thiên đình chẳng sao
Bùn nhơ tự chín tầng cao
Ngẩng đầu là thấy thiên tào mặt mo
Óc tim này chẳng ai cho
Thong dong mà sống tự do tự mình.
~Bùi-Minh-Quốc~
1997
CAY ĐẮNG THAY
Cái guồng máy nhục mạ con người
Mang bộ mặt hiền lành của người cuốc đất
cứ lì quay.
Quay
Thao thao bài đạo đức
Liệu mấy ai còn ngây?
Cay đắng thay
Mỉa mai thay
Trọn tuổi xuân ta hiến dâng cuồng nhiệt
Lại đúc nên chính cỗ máy này.
~Bùi-Minh-Quốc~
PHẢN CHIẾN
(Gửi các binh sỹ Irak và liên quân Mỹ-Anh)
Tổ quốc trong anh máu thắm tận nguồn
Tổ quốc chúng gào đầu lưỡi
Hãy cảnh giác!
Khi anh đầm mình máu mê trận mạc
Chúng đưa con du học nước ngoài
rúc kín lâu đài du hý trên ngai
Hãy cảnh giác!
Bọn mặt bự dẻo mồm
thời nào chẳng nhân danh Tổ quốc
cao giọng hùng hồn không tiếc máu xương
máu xương lầy đỏ nghiệp đế vương
Hãy cảnh giác!
Sau chiến tranh chúng lại chiến tranh
cuộc chiến tranh một phía
Người sống sót trở về oằn lưng sưu thuế
Chúng lấy máu đúc vàng
độc quyền ngự trị nghênh ngang
độc quyền nghĩ
độc quyền nói
độc quyền ráo trọi
Dân đen chỉ một quyền được Ẩđói
và thêm nữa là quyền sợ hãi
triền miên...
Hãy cảnh giác!
Dân đen
Cảnh giác!
Lòng ta yêu vô cùng Tổ quốc
Chúng luôn moi làm bẫy đánh lừa
sập lại chính đời ta
đến con cháu ta
vào kiếp chó
canh túi vàng chúng nó.
~Bùi-Minh-Quốc~
Đà Lạt, 4-4-2003 MẸ ĐÂU NGỜ
Mẹ đã bao phen đưa ngực gầy
Lẳng lặng chịu những trận đòn chí mạng
Sau lưng mẹ là Tổ Quốc mình trong khổ nạn
Là những đứa con nằm vùng mẹ nuôi giấu ngày đêm
Có những đứa mẹ chưa kịp nhìn rõ mặt biết tên
Chỉ biết nó là Cách mạng
Mẹ đâu ngờ
Mẹ đâu ngờ
Sau lưng mình từ máu đẫm trồi lên
Trồi lên
Chiếc ghế
Có thằng con thoát chết vụ khui hầm
Trở về ngồi chễm chệ
Cái mặt nó bây giờ mới đạo mạo làm sao
Nói năng đứng ngồi quan trọng
Thâm tâm chỉ nghiền ngẫm cách nào
Êm nhất
Lẹ nhất
Cho mỗi ngày chiếc ghế thêm cao
Cao
cao
cao
Đến tận chỗ không còn nghe tiếng cuộc đời oan trái
Không còn thấy trên con đường gập ghềnh của Tổ Quốc đau thương
Có người mẹ tóc bạc chân trần oằn lưng dưới chồng đơn khiếu nại
Nặng hơn dãy Trường Sơn.
~Bùi-Minh-Quốc~
Đà lạt 18.08.1988
(Bài đã đăng trên báo Thanh Niên số kỷ niệm
ngày quốc khánh 02.09.1988)
<bài viết được chỉnh sửa lúc 21.12.2013 20:05:38 bởi Anh Nguyên >
LÊ-MINH-QUỐC
1959
Sinh tại Đà-Nẵng
VAN XIN
Giấc mơ tôi nhỏ bé
Mời em cứ bước vào
Những tâm hồn chim sẻ
Xin hãy đến bên nhau
Tôi đang chờ đấy nhé
Đêm dài sắp qua mau
Tiếng gà đừng vội gáy
Lỡ làng còi chiêm bao
Tôi van xin con mắt
Ngủ ngoan ngủ ngoan nào
Từng ngôi sao đột ngột
Sắp vĩnh biệt trời cao
Tôi đợi chờ hoảng hốt
Ôi mắt môi ngọt ngào
Sao em không cúi xuống
Vỗ về trái tim đau
Tôi nằm đơn độc quá
Biết chóng chọi làm sao
Gió gào ngoài khung cửa
Lạnh buốt tựa gươm đao
Mắt trừng xuyên bóng tối
Thầm hỏi em nơi nào
Trăng mọc ngoài cửa sổ
Tái nhợt đến xanh xao
Lá cây buồn bã rụng
Bay giữa trời lao đao
Tôi van xin con mắt
Ngủ ngoan ngủ ngoan nào
Giấc mơ tôi nhỏ bé
Sao em không bước vào?
~Lê-Minh-Quốc~
VẺ ĐẸP
Không gì đẹp bằng người đàn bà bụng chửa dạ mang
từ đây có một trái đất của riêng nàng
được đặt bình yên tại nơi thánh thiện
nàng cao quý mỉm cười mãn nguyện
gìn giữ cho riêng mình
một hành tinh
một bình minh
đặt tên là Sự Sống
cây sẽ ra hoa như trùng dương đem về tiếng sóng
nàng đem đến cho tôi hình bóng
của chính tôi
áp tai nghe sự sống đã sinh sôi
trái đất lớn dần thiên thần cựa quậy
tôi thấy chính máu tôi đang chảy
vĩnh viễn trong thân xác của nàng
tôi nghe từng bước chân tôi đang nhảy
trong nỗi đau êm ái của nàng
niềm vui nào đã dạy tôi hân hoan
hạnh phúc nào đang dỗ tôi biết khóc
trái đất nhỏ nhoi tinh khôi như viên ngọc
chói ngời cõi tâm linh
tôi biết ơn nàng gìn giữ cho tôi một hành tinh
~Lê-Minh-Quốc~
DUY-GIANG
CHIỀU MƠ...HOÀN-KIẾM
trái tim mùa thu chiều Hà Nội
nắng chưa đi sương đã vội phủ mờ
để tháp rùa thoảng ẩn hiện trong mơ
giọt nắng nhạt trải quanh bờ mộng ảo.
cây đã cao lá cũng vàng mắt bảo
thương ngàn năm bước mây dạo mặt hồ
thương ngàn đời thi nhân viết áng thơ
tìm vẻ đẹp...trái tim mơ Hoàn Kiếm.
qua ngàn đời của một nền văn hiến
vẫn uy nghi một dáng đứng thiên thần
qua mấy đời lên xuống với lòng dân
vẫn âm thầm một nỗi lòng hướng thiện
bão dông không thể như ngoài biển
nhưng bão lòng nguy hiểm kém gì dông
đền Ngọc Sơn vẫn ngày tháng chờ trông
người Hà Nội sống trong lòng thanh lịch.
chiều mùa thu như mơ về cổ tích
lưỡi gươm thiêng trao trả với rùa vàng
để chứng kiến một lời hứa giang san
một Hà Nội sẽ vững vàng muôn thuở.
lá vàng thu đang mơ về quá khứ
lá xanh thu ru ngủ mộng tươi lai
giọt nắng thu nghiêng mật ngọt trải dài
hương gió thoảng bên tai trao nhịp sống.
một mùa thu làm tâm hồn xao động
muôn mơ màng chất đống ý vần thơ
dệt sao đây một bài viết không bờ
để dâng tặng...một chiều mơ Hoàn Kiếm.
~Duy-Giang~
MÙA ĐÔNG ĐỢI
mùa thu đi để bao nỗi xót xa
đường trước mặt giờ chỉ là lạnh vắng
nắng vẫn rơi trong khoảng không im lặng
chim đã bay xa trốn lạnh theo bầy.
xác lá khô chất ấm thân cây
cho chồi biếc chờ ngày xuân đến
như gió đêm vẫn làm giông cuộn biển
để sáng về cho mặt nước bình yên.
bước chân đi đã nặng lại ưu phiền
luôn thử thách chốn bình yên ngày tháng
tâm tư ơi sao không còn lãng mạn
tại đông sang...hay ta mỏi chân rồi.
lòng thầm thương nhớ gió thu rơi.
tiếng lá rụng bên những lời ru ngủ
giọt trăng gieo trên lối thề năm cũ
chút xao lòng...lưu luyến bỗng chơi vơi.
ta lại bước trên con đường đông lạnh
lá khô giờ trong màu đất nằm im
thoáng chút buồn nhớ những cánh chim
đi trốn lạnh có yên bình đôi cánh.
nhân gian vương chút sầu trong lạnh
tâm hồn ta đâu có rảnh để buồn
tiếng cuộc sống thúc dục trái tim luôn
chân có mỏi...nhưng con đường vẫn đợi.
~Duy-Giang~
DUTU
DANG DỞ
Bao nỗi đau đớn này,
Anh xin viết bằng hơi thở,
Của hồn anh trong phút ngậm ngùi,
Để máu tim anh chan hoà trong đó!
Ôi những tiếng than
Của linh hồn tuyệt vọng...
Đưa anh đi trên muôn ngàn bọt sóng,
Nuôi nấng anh từng giấc ngủ mơ hồng...
Có áo em bay và nhạc hát trên không,
Có bướm vàng hôn lên màu môi mọng...
Cho anh xem để lòng anh dậy sóng,
Để lòng anh rung động mãi không cùng!
Ôi nhừng phút thật buồn,
Anh nghe chừng đâu đó,
Có tiếng em thở dài như hơi gió,
Phải không em - hơi thở của linh hồn,
Đang về đây ru dỗ những cơn buồn,
Cho lòng anh kềm hãm mối bi thương...
Đang chảy mãi trên những tờ giấy mới.
Em hãy nhìn đây,
Lòng anh còn bối rối,
Linh hồn anh khi đỗi rất bơ vơ,
Có nói thêm chi - những tiếng nói dư thừa,
Những dở dang này,
Anh xin viết bằng hơi thở,
Hơi thở của hồn - trong những phút cô đơn!
Như những cánh sầu đông,
Khi đông về đã vỡ,
Trong nước mưa phùn,
Trên màu ngọn cỏ,
Em hãy nhìn xem...
Giọt nước nào đọng trên lá cỏ,
Có phải hồn anh gởi vào trong đó,
Có phải hồn anh nằm đó phải không em!
~Dutu~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 30.12.2010 06:14:15 bởi Anh Nguyên >
ĐẶNG-HOÀI-ANH
BÌNH YÊN
Em gục vào vai anh
Khóc như là con nít
Anh làm sao mà biết
Lòng em giờ nhẹ tênh
Em gục vào vai anh
Nghe ngây ngô gọi dậy
Bên anh em bỗng thấy
Mình sống lại thủa nào
Em gục vào chiêm bao
Xin đừng rời tay nhé
Đừng xa em như thể
Ta chưa từng của nhau
Hãy bên em thật lâu
Để nghe tim thổn thức
Em cần tình yêu thực
Bờ bến người Bình Yên
~Đặng-Hoài-Anh~
ĐỪNG HỎI
Đừng hỏi vì sao em lại yêu anh
Có hàng ngàn lý do để người ta thích ghét
Nhưng tình yêu thì chẳng cần gì hết
Bởi trái tim có lý lẽ của mình
Đừng hỏi tại sao em lại yêu anh
Để những phút nhớ mong vỡ òa nước mắt
Đường chúng mình đi giờ mình em hiu hắt
Vẫn khắc khoải 1 niềm: Yêu thế, vì yêu
Đừng hỏi tại sao em lại viết thật nhiều
Viết cho anh mà em nào dám gửi
Những vần thơ, tiếng lòng em vụng dại
Em viết an ủi mình và ru những nhớ mong
Đừng hỏi tại sao em vẫn mãi ngóng trông
Dù quá khứ trong anh chẳng thể nào tắt lịm
Em vẫn chờ mong 1 ngày anh sẽ đến
Rót những yêu thương cho bỏng cháy môi mềm
Đừng hỏi sao tình yêu lại thiêu đốt tim em !!!
~Đặng-Hoài-Anh~
5-6-06
HẠNH PHÚC CHỈ LÀ LỜI NÓI DỐI
Hạnh phúc chỉ là
Lời nói dối
Thôi anh
Bởi nếu không thì
làm sao
Em phải khóc
Bởi nếu hạnh phúc
Là
hạnh phúc
Thì những lời hứa của anh phải trở thành sự thực
Sao lại là Hư vô
Hạnh phúc là lời nói dối thật mà
Bởi em đã từng tin
Là
Anh yêu em nhiều lắm
Thế mà
1 buổi chiều đầy nắng
Anh bỏ rơi em trên bến vắng hẹn hò
Nếu anh bảo em chờ
Thì em sẽ đem cả cuộc đời đánh cược
Nhưng mà anh cứ bước
chẳng nói lại câu nào
Hạnh phúc không phải là lời nói dối đó sao?
Em đã từng tin hạnh phúc ở trên cao
Nên
Em với
Nghĩ rằng: Với hoài rồi sẽ tới
Vì em sẽ lớn lên
Thế mà chẳng bao giờ hạnh phúc chạm tay em
Mặc dù em đã lớn
Hóa ra hạnh phúc chỉ là cái Người ta tưởng
Hạnh phúc chỉ là
Lời nói dối
Thôi anh!
~Đặng-Hoài-Anh~
ĐẶNG-HUẤN
1945
Sinh tại Kiến-Sương, Thái-Bình.
EM CHẲNG ĐẸP ĐÂU
Em ơi, em chẳng đẹp đâu
Không tin, cứ lấy gương tàu mà soi
Ừ thì có thắm làn môi
Ừ thì hai lúm má cười, đã sao?
Thông minh, trán tất nhiên cao
Đã là con gái mắt nào chẳng xanh?
Kể chi suối tóc mát lành
Cứ lười không cắt, tóc anh cũng dài
Bảo em son phấn là sai
Nhưng trời nắng đẹp, má ai chả hồng!
Chưa già tất phải trẻ trung
Chị anh, hồi sắp lấy chồng ....chả thua!
Sao lại cười? Rõ lạ chưa?
Hay là em ngỡ anh đùa trêu nhau!
Thật đấy mà, chả đẹp đâu!
~Đặng-Huấn~
ĐẶNG-VƯƠNG-HƯNG
1957
Sinh tại Bắc-Giang, làm thơ, viết văn.
SỚM QUA VÁC CUỐC RA ĐỒNG
Đêm qua trời đổ cơn mưa
Làng tôi đi trước, cày bừa đi theo
Trần lưng gồng gánh chống chèo
Suốt đời đẩy bước đói nghèo chưa qua...
Buồn vui từ đất sinh ra
Như là hạt thóc như là củ khoai
Giọt mồ hôi thức đêm dài
Cho rơm rạ đủ lợp hai mái nhà
Vẫn đồng ruộng thủa ông bà
Vẫn mưa nắng ấy mẹ cha đã từng
Thương cây lúa chín còng lưng
Đói no ngày tháng xin đừng quên nhau
Sá cày lật đến mai sau
Tóc pha sương gió bạc màu thời gian...
Dẫu không sống giữa xóm làng
Vẫn ghi nhớ để mùa màng ước mong
Sớm nay vác cuốc ra đồng
Nhận ra mình giữa nơi không có mình...
~Đặng-Vương-Hưng~
9-1987
NHỮNG NGÀY ỐM
Thuốc thang không đủ tiền mời
Cơm canh lạnh nhạt, lệch đôi đũa mòn
Và em chẳng hát ru con
Thờ ơ ánh mắt, héo hon nụ cười
Niềm vui chạy chốn đâu rồi
Nỗi buồn hớn hở dạo chơi đày nhà...
~Đặng-Vương-Hưng~
1990
VỢ TÔI
Một nửa tỉnh, một nửa quê
Không xinh đẹp cũng chẳng hề cao sang
Theo chồng đành bỏ xóm làng
Lên thành phố cố học làm thị dân...
Dẫu đã buôn bán xa gần
Cũng là mưa nắng tảo tần đấy thôi
Vì con nhường nhịn suốt đời
Vì chồng chờ đợi cả thời xuân xanh...
Tôi đi qua cuộc chiến tranh
Từ rừng về phố hoá thành ngu ngơ
Đời thường không thể mộng mơ
Chẳng bon chen được đành khờ dại thôi...
Cho nên thương lắm vợ tôi
Một mình gánh nắng cả đôi vai gày
Ước gì sẽ có một ngày
Tôi mua vé số ... vận may mỉn cười !
~Đặng-Vương-Hưng~
1991
TRẺ CON Ở XÓM BỤI ĐỜI
Chưa lớn thì đã phải già
Dẫu còn cha mẹ... vẫn là mồ côi
Trẻ con ở xóm bụi đời
Như cỏ dại dưới nắng trời hoang vu...
Bây giờ chưa đến mùa thu
Vành trăng tròn trặn hình như xa vời
Đêm đêm ở xóm bụi đời
Hồn nhiên chúng hát chún g cười như không
Có ai ra ngõ mà trông
Mai này làm vợ làm chồng người ta
Mai này làm mẹ làm cha
Sinh con đẻ cái... làm bà làm ông
Mai này... ai có biết không ?
~Đặng-Vương-Hưng~
1-2000
KHI EM THÊM MỘT ĐỜI CHỒNG
Như ngày xưa ấy
Chúng mình
mới yêu
Thế là mong nhớ bao nhiêu
Ta mang đánh đổi
những chiều...
Ngẩn ngơ
Thế là thêm một tứ thơ
Tình tang, dang dở
Dại khờ
Hư không...
Khi em thêm một lần chồng
Ngập ngừng, mây trắng
Trên đồng
Lại bay...
~Đặng-Vương-Hưng~
5-2000
ĐÊM ĐÔNG
Một đời tìm kiếm đẩu đâu
Về làng lại thấy con trâu cái cày
Rạ rơm, vẫn rạ rơm này
Đêm đông đốt lửa khói bay ấm trời
~Đặng-Vương-Hưng~
11-2000
TỰ HOẠ
Không còn trẻ cũng chưa già
Người ta bảo hắn đang là...đàn ông
Người hắn yêu đã lấy chồng
Còn người yêu hắn sống cùng có con
Mộng mơ ngày tháng mỏi mòn
Chưa vuông nhà cửa, chưa tròn công danh...
Bỏ làng xóm ra thị thành
Từ rừng về phố, vẫn anh quê mùa
Kệ cho trời nắng với mưa!
Hắn đâu chịu hiểu mình chưa biết gì
Dại, khôn, hay, giở...thôi thì...
Hắn vẫn là...hắn - Có gì khác đâu!
Dẫu chưa bạc tóc, dài râu
Hắn đã tưởng tượng...kiếp sau đời mình
Rằng yêu, thì thật đa tình
Và khi giận dữ lặng thinh cửa nhà...
Hắn như vậy đó em à!
Đừng quen biết hắn mẹ cha buồn rầu...
~Đặng-Vương-Hưng~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 30.12.2010 06:16:18 bởi Anh Nguyên >
ĐÀO-PHONG-LAN
VIẾT CHO ANH NHỮNG NGÀY XA (Tặng Như-Ý) 1.
Ngày mai khi chúng mình gặp lại
Có thể là em đã khác hôm nay...
Nhớ sáng nào trên biển
Chuồn chuồn bay
những cánh ướt vẫn thơm mùi sương sớm...
Bàn chân trần đi trên cát ấm
Tay cầm tay mà sao vẫn nhớ tay?
Những bình yên đến chạm vào vai
Ru em ngủ trong ánh ngày rực rỡ...
Em nằm yên trong tay anh, trong hơi thở...
Trong nắng trời,
Gió biển,
Cát bờ xa,
những con ong rừng lấy mật về qua
ngọt như môi anh hôn em mỗi sáng...
Dòng suối nóng chảy trong lòng đất nóng
âm ỉ hoài một nỗi niềm yêu
Khi ta đón nhau biêng biếc những chiều
Và lặng thầm chia tay nhau mỗi tối...
Em cứ nói chuyện không đầu không cuối
Dòng suối nóng chảy trong lòng đất nóng
âm ỉ hoài một nỗi niềm yêu
Khi ta đón nhau biêng biếc những chiều
Và lặng thầm chia tay nhau mỗi tối...
Em cứ nói chuyện không đầu không cuối
cứ huyên thuyên về cuộc sống con người
cứ mơ hoang ánh sáng bầu trời
Không biết là ánh đèn đường đã tắt...
Anh của em,
những ngày không gặp mặt
có buồn không?
Khuôn mặt có hao gầy?
Bàn tay em đã lại nhớ bàn tay
Môi em nhớ những cái hôn rất vội
Em lầm lụi đi trên con đường tối
Ngõ vắng xa
Hoa mướp đã thôi vàng
lối cỏ xanh hôm chúng mình sang
đã xơ xác nhớ một người đi vắng...
Không có anh,
Sao quá chừng phẳng lặng?
Quá chừng mưa trên những tán lá bàng
Quá chừng rơi những thảm hoa vàng
Quá chừng hát những bài lâu không hát...
Giá anh xa đúng một vòng quả đất
Thì bây giờ em sẽ đến ôm anh
Sẽ gục lên đôi vai ấm hiền lành
sẽ hôn siết bàn tay yêu dấu
.......
2.
Ngày mai khi chúng mình gặp lại
Có thể là em đã khác hôm nay
Nhớ lần đầu ta nắm bàn tay
Đã không muốn buông rời ra nữa...
Những ngôi nhà nhẹ nhàng khép cửa
Để ta hôn nhau những cái hôn đầu
Để ta hôn nhau những cái hôn sâu
Và trái đất quay một vòng choáng váng...
Anh của em,
thời gian và năm tháng
đã nhắc em phải biết mong chờ
nhưng em sợ em không tính bằng giờ
mà em níu lấy từng giây phút
Đời rộng quá, bàn tay em nhỏ hẹp
biết làm sao che chắn được cho nhau?
Anh đang làm gì?
Anh đang ở đâu?
Anh có biết là em đang nhớ?
Giá cuộc sống chỉ là cánh cửa
Em và anh sẽ khóa trái bên ngoài
mặc mưa gió và những cánh chuồn bay
mặc núi xô hay ầm ầm biển động
Em đã sống một đời ước vọng
những khát khao trời rộng sông dài
những ngông cuồng về một ngày mai
những to tát lớn lao dự định
Nhưng bây giờ em chẳng cần định mệnh
những rủi may
những cơ hội ngàn vàng.
Chỉ cần anh dừng bước lang thang
Về với em
Căn nhà em ngỏ cửa
Bàn tay này vì anh mà nhóm lửa
Hơ ấm anh những buổi đi về
Ngày ngắn vô cùng hay dài rộng lê thê
Em cũng sẽ không màng đến nữa...
Hãy để em yêu anh
Không do dự
Và hãy yêu em như giây phút cuối cùng
Như ngày mai sẽ xa nhau vĩnh viễn, lối đi chung
của hai đứa đã có người chắn mất...
Như đã đến giờ tận thế trên trái đất
Như dòng sông sẽ cạn muôn đời
Hãy siết em vào lòng
Hãy hôn mãi không thôi
Hãy yêu em không một lần ngưng nghỉ...
.......
3.
Ngày mai khi chúng mình gặp lại
Có thể là em sẽ khác hôm nay
Như ánh chiều rồi cũng phải nhạt phai
Như chiếc lá một ngày tàn úa
Đừng hỏi em
đừng hỏi em thêm nữa
Là vì sao em nói những câu này
Hãy lặng lẽ cầm lấy bàn tay
Ủ ấm em vì em đang rét lạnh
Anh của em,
Dáng đi khổ hạnh
Bàn tay gầy mười ngón khô khan
Đến hôm nay em vẫn thấy ngỡ ngàng
Sao chúng mình yêu nhau nhanh đến thế?
Như sóng cuốn
Như gió xô
Như thể...
Là chúng mình ngàn kiếp đợi chờ nhau...
Hãy yêu em ngày hôm nay thôi nhé
Đừng bao giờ nhớ đến hôm qua
Cũng đừng nên nghĩ đến ngày xa
Vì cuộc sống ngày mai sao biết được?
Hãy yêu nhau như là hai giọt nước
Lăn vào nhau những khát vọng nồng nàn
Hãy yêu nhau như hai chiếc lá vàng
Lìa cành vẫn còn ôm ấp mãi...
.......
4.
Ngày mai khi chúng mình gặp lại
Có thể là em đã khác hôm nay ... ~
Đào-Phong-Lan~
31/10/10
ĐỊNH-HẢI 1937
Tức Nguyễn-Biểu, sinh tại Yên-Định, Than-
Hóa, làm thơ, viết ký sự và truyện ngắn.
CHỈ TẠI
Chỉ tại anh quá nghịch thôi
Nên thầy mới bắt anh ngồi sang đây
Chỉ tại cách nửa gang tay
Nên chưa tan học đã đầy túi thư
Chỉ tại cái bút hay hư
Nhờ anh sửa giúp - vô tư vậy mà
Chỉ tại giờ toán thứ ba
Giớ lš thứ bảy thầy ra lắm bài Chỉ tại con đường đến dài
Sớm trưa hai buổi cứ hoài bên nhau
Chỉ tại nhà có hàng cau
Nhà anh lại có giàn trầu xanh xanh Chỉ tại ngày tháng trôi nhanh
Một hôm bỗng thấy anh thành chàng trai
Chỉ tại ... nào phải tại ai!
~Định-Hải~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 04.01.2011 11:19:32 bởi Anh Nguyên >
KHẢI-NGUYÊN
19...
Tức Nguyễn-Nguyên-Khải, sinh tại Sơn-Phúc,
Hương-Sơn, Hà-Tĩnh, ngụ tại Hải-Phòng, giáo
sư toán, làm thơ, soạn kịch, viết truyện.tình yêu
người hà nội
TÌNH YÊU NGƯỞI HÀ NỘI!
Anh yêu em!
Bởi em chính là Hà Nội
Giản dị, đời thường
Giữa phố phường, đô hội
Anh vẫn nhận ra em.
Anh yêu em!
Bởi tình yêu không ủ cũng lên men
Như Hà Nội nhận tự anh nhúm rau... ngày ấy
Như con sông Hồng quanh năm nước chảy
Để những cây cầu soi bóng uy nghiêm.
Anh yêu em!
Hà Nội về đêm
Cho anh biết thế nào là nỗi nhớ
Ngọt ngào mùi hương... lan tỏa
Anh say.
Anh yêu em!
Hà Nội sáng hôm nay
Cái rét ngọt để hiểu thêm nỗi lòng người Hà Nội
Hà Nội nghìn năm mà như không có tuổi
Như mặt nước hồ màn sương cứ như mơ.
Anh yêu em, yêu lắm Hà Nội ơi!
Tháp Bút cứ đợi trông nắng về để nghiêng bên đài mực
Viết lên trời xanh một câu thơ rất thực
"Tả - Thanh - Thiên"
Với em - ơi tình yêu của anh!
Hãy đợi anh cùng xuân về gõ cửa
Con tim sẽ bật lên lời yêu anh mãi còn ấp ủ
Mình yêu nhau nhé, em!
~Khải-Nguyên~
ANH ĐÃ VỀ THĂM QUÊ EM ĐỒNG-THÁP
Anh đã về thăm quê em Đồng Tháp
Thăm bãi tắm An Hoà, thăm Hồng Ngự, Tam Nông
Dọc sông Tiền Giang, anh đã đến tận cùng
Nơi con sông chảy vào đất Việt
Anh đã qua thăm dòng kinh Đồng Tiến
Nơi có những chiếc cầu lắt lẻo, cong cong
Quê hương em mênh mông đến vô cùng
Như tình đất, tình người đọng mật
Vườn Lai Vung quýt ngọt thơm câu hát
Anh hát tặng Người, Người tặng trái trên tay
Tiếng "dạ thưa anh..." - gieo nỗi nhớ đong đầy
Vườn trái ngọt cho chim về xây tổ
Anh nắm tay em, nói câu gì bỡ ngỡ
Em cúi đầu vành nón lá chao nghiêng...
Đồng Tháp ơi, cho anh đến một lần
Sao em cứ níu lòng anh ở lại...
Một vùng đất toả hương sen thơm mãi
Cho anh mãi yêu Người - Người Đồng Tháp, em ơi!
~Khải-Nguyên~
LÂM-VI-GIANG
Đại học Nông Lâm
ĐẢNG TA ĐÓ...
(Kính tặng một người tù chính trị)
Đảng ta vĩ đại thật nên nhân dân còn bé xíu
Chỉ nói từ Dân Chủ, Đảng tức thì khoá miệng, trói chân tay
Đảng la lớn lắm nước ta không có tù chính trị
Vậy mà tôi đã gặp anh, người tù về từ xứ Thanh Hoá cằn khô
Đảng ta đó, một tập đoàn tư bản .
Thích dẫm lên dân nghèo, để nhăn nhở sống phởn phơ
Đảng ta đó trăm tay nghìn mắt
Nên mắt với tay nào cũng siết dân đóng thuế đến nghèo xơ
Tôi không chối quanh tôi còn nhiều người im lặng
Thích sống cuộc đời lạc lõng như cành củi trôi sông
Tôi không chối quanh tôi lại có người không biết sợ
Tiến bước cứu dân nghèo chấp nhận mọi hy sinh.
Đảng ta đó liệu Đảng ta còn sống bao lâu nữa?
Khi yêu Đảng là bịt miệng cướp người, lòng dân phải sục sôi
Người tù chính trị nhắn với tôi, anh còn sống thì anh còn tranh đấu
Chúng tôi ngã mũ chào một trái tim yêu nước đến kiệt khô
Đảng ta ơi, thôi đã quá đủ rồi
Đảng nên nhớ đến ngày tàn đang cận lắm
Kìa con đã no đủ, Bố hy sinh chi thêm nữa
Đời bố hy sinh rồi, hãy củng cố nữa con ơi
Hay hay quá, Đảng coi dân như cái mỏ
Để Đảng đào, đào mãi không thôi
Kìa cái chết của Đảng đang từ từ bước tới
Khi liềm và búa của dân nghèo sẽ hỏi tội Đảng anh ơi
Anh đến bên tôi ngồi, những vết thương bầm tím
Anh khóc với tôi rằng sẽ san sẻ máu cho tôi
~Lâm-Vi-Giang~
LÊ-GIANG
1930
Tức Trần-Thị-Kim, sinh tại Cà-Mâu,
Minh-Hải, làm thơ.
BẾN BẠ
Bất chợt dừng chân
Nghe thì thầm gió mía
Rằng nơi đây Trà Cú
Những mái nhà hiu hiu Bến Bạ
Chuồn chuồn bay cao trời không mưa.
Ngồi duỗi chân dưới bóng cây da
Sao bỗng nhớ
Cũng có lần dừng chân bất chợt
Dường như bên kia sông ai hát
Gió đưa con buồn ngủ lên bờ!
Ơi em đang dệt chiếu trong nhà
Bên ấy bên này gọi trùng tên Bến Bạ.
Nào, ta trải chiếu ra
Cùng ngồi chung một góc
Quên câu hát chàng than thiếp khóc
Nhớ câu hò tình đã gặp căn duyên.
Chuồn chuồn bay thấp trên đọt mía non
Trời muốn gửi cơn mưa ướt dầm lên cỏ lác
Con sóng đánh dập dồn câu hát
Gió đưa con buồn ngủ lên bờ!
~Lê-Giang~
Ý-NHI
1944
Tức Hoàng-Thị-Ý-Nhi, sinh tại
Quảng-Nam, chuyên về thơ.
NGƯỜI ĐÀN BÀ NGỒI ĐAN
Giữa chiều lạnh
một người đàn bà ngồi đan bên cửa sổ
vừa nhẫn nại vừa vội vã
nhẫn nại như thể đó là việc phải làm suốt đời
vội vã như thể đó là lần sau chót
Không thở dài
không mỉm cười
chị đang giữ kín đau thương
hay là hạnh phúc
lòng chị đang tràn đầy niềm tin
hay là ngờ vực
Không một lần nào chị ngẩng nhìn lên
chị đang qua những phút giây trước lần gặp mặt
hay sau buổi chia ly
trong mũi đan kia ẩn giấu niềm hân hoan hay nỗi lo âu
trong đôi mắt kia là chán chường hay hy vọng
Giữa chiều lạnh
một người đàn bà ngồi đan bên cửa sổ
dưới chân chị
cuộn len như quả cầu xanh
đang lăn đi những vòng chậm rãi.
~Ý-Nhi~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 07.01.2011 07:52:52 bởi Anh Nguyên >
BÍCH-VÂN
DUY TÂN
Đường kiến trúc nhịp nhàng theo điệu mới
Của lời thơ lòng đẹp. Tiếng ươm hương.
Tiếng ươm hương hoà nhạc vận du dương.
Tràn âm hưởng như chiều thu sóng nắng
Trong vòm xanh. Màu cưới màu, bình lặng,
Gây phương phi: chiếu sáng ngả sang mờ
Vì hình dung những sắc mát, non, tơ,
Như mặt trời mọc qua khóm liễu, một
Hoàng hôn. Ôi đàn môi, chim báu tới:
Chữ biến hình ảnh mới, lúc trong ngâm,
Chữ điêu khắc, tỉa nghệ thuật sầu câm,
Đầy thẩm mỹ như một pho thần tượng.
Lúc trong ngâm, giữa kho vàng mộng tưởng,
Múa song song khiêu vũ dưới đêm hồng:
(Những con cừu tìm trẻ mướt như lông
Men da thịt lên làn da lụa mỏng,
Mỗi con cừu bốc lên men hy vọng...)
Thơ nhịp nhàng ý nhị nhịp theo Thơ.
Tối cắn vào trái bồ vỏ xanh mơ
Tìm chất quí thơm tinh mùi khoái lạc
Bằng hơi mộng, trong hàm răng, tản mác
Mộng? Thiên tài?
- Trên hỗn độn khoả thân
Đẹp tỉ mỉ, hỡi Rung động truyền thần,
Ròng âm nhạc của lòng trai, ấm mái
Người hoạ điệu với thiên nhiên, ân ái
Buồn, và Xanh trời. (Tôi trôi với bờ
Êm biếc- khóc với thu: lời úa ngô
Vàng... Khi cách biệt - giữa hồn xây mộ
Tình hôm qua - dài hôm nay thương nhớ
Im lặng nhìn bông ý, lặng lờ lên
Những sáng hình thanh khí...) Giữa mông mênh,
Đường nhiếp ảnh, sắc khua màu - Tiếng thở.
Hỡi Hội hoạ, đến muôn đời nức nở.
Ta nhịp nhàng ý nhị nhịp theo Ta.
Lời nối lời bố thí lộc Tinh hoa
Của Âm điệu, mơ màng run lẩy bẩy,
Một hỗn độn đẹp xô bồ say dậy
Bằng cảm tình, bằng hình ảnh, yêu thương,
Và mới mẻ - trên viện cổ đông phương!
(Ai có nghe sức tiềm tàng bí mật?)
Thơ loã thể! Giai nhân tuần trăng mật,
Nữ thần ơi! Ta! Nô lệ bên người!
~Bích-Vân~
NGUYỄN-VĂN-THUẬN
Linh Mục
CON CÓ MỘT TỔ QUỐC
Con có một Tổ Quốc: Việt Nam
Quê hương yêu quý ngàn đời
Con hãnh diện
Con vui sướng
Con yêu non sông gấm vóc
Con yêu lịch sử vẻ vang
Con yêu đồng bào cần mẫn
Con yêu chiến sĩ hào hùng
Sông cuồn cuộn máu chảy cuộn hơn
Núi cao cao, xương chất cao hơn
Đất tuy hẹp nhưng chí lớn
Nước tuy nhỏ nhưng danh vang
Con phục vụ hết tâm hồn
Con trung thành hết nhiệt huyết
Con bảo vệ bằng xương máu
Con xây dựng bằng tim óc
Vui niềm vui đồng bào
Buồn nỗi buồn của dân tộc
Một nước Việt Nam
Một dân tộc Việt Nam
Một tâm hồn Việt Nam
Một văn hoá Việt Nam
Một truyền thống Việt Nam.
~Nguyễn-Văn-Thuận~
NGUYỄN-CHÂU
1950
Sinh Quảng-Ninh, làm thơ.
VỀ NƠI XƯA CÒ ĐẬU
Giờ về thăm quê, gặp phố
Phố ở giữa đồng, giữa lúa
Lịch bịch bước chân trâu bò
Cà-phê đèn mờ quán nhỏ
Vẳng tiếng sáo diều đâu đó
Lẫn trong tiếng nhạc xập xình
Karaoke đầu ngõ
Vài ba cô gái đẹp xinh.
Chuyện trồng su hào, bắp cải
Chuyện chạy hàng gần, hàng xa
Trẻ con cưỡi trâu đi học
Ngáng đường Dream, Honda
Nhà ống một tầng, hai tầng
Đua chen mặt tiền, mặt hậu
Không thấy bờ tre ngày xưa
Cò vạc rủ nhau về đậu
Xa quê lâu ngày thấy nhớ
Cánh cò vỗ nhịp ca dao
Giờ về quê mình bỡ ngỡ
Tưởng như lạc tới nơi nào?
~Nguyễn-Châu~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 12.01.2011 10:36:12 bởi Anh Nguyên >
LÊ-THÁI-SƠN
1953
Sinh Nghệ-An, làm thơ.
GIẾNG CẦU
Nhà tôi ăn nước giếng Cầu
Gánh bằng bộng đất múc gầu bằng mo
Gióng mây mua ở chợ Chùa
Đòn tre hai mấu đẽo vừa tầm vai.
Giếng Cầu xây ở xóm ngoài
Qua ngõ nhà ấy trở vai một lần
Chỉ mong mau hết nước ăn
Để chân tôi giẫm dấu chân... giếng Cầu.
Nào nói gì với nhau đâu
Có nhìn cũng chỉ nhìn sau lưng người
Gặp nhau chẳng dám mỉm cười
Sợ nước sánh với sợ người khác trông.
Mỗi lần tôi dẫu không mong
Dây gầu người ấy rơi lòng giếng sâu
Và nếu như chỉ lần đầu
Làm sao tôi có những câu thơ này.
Bao xa nay tôi về đây
Một đời múc, giếng vẫn đầy, giếng ơi!
~Lê-Thái-Sơn~
BẢO-CƯỜNG
1943
Tức Tôn-Quốc-Cường, sinh Dương-Hòa,
Hương-Thủy, Thừa-Thiên, Huế, sống tại
TP/HCM, ngâm thơ, thổi sáo, ca nhạc dân
tộc và sáng tác thơ.
NHỚ PHƯỚC LONG
Sáng hôm nay nghe lòng rười rượi
Nỗi ưu phiền nhớ kỷ niệm ngày xưa
Bà Rá Phước Long ngày nào êm ái
Xa thật rồi... mà ngỡ mới hôm qua
Hăm mấy năm qua
Rời xa vùng đất khổ
Về miền xuôi rồi rong ruổi bao miền
Bù Đốp cũ những ngày tao loạn
Đêm Đa Kia, Sông Bé ngủ bên rừng
Và Đa Khuýt dòng trong viên đá cuội
Cá đói mồi tìm rỉa nhột bàn chân
Thương Bù Na
Thương chiếc gùi vai nặng
Khố không lành mỏi gối vượt đồi cao
Người dân Thượng chưa hết lần ngơ ngác
Rời sóc buôn ngờ nghệch vẫy tay chào
Dù da đen
nhưng tình người trong trắng
Lưng trụi trần lòng thanh thản an vui
Hớp rượu cần ngọt ngon đời sơn cước
Cà sát răng môi héo vẫn luôn cười
Cầu Mười Một
Nghe Đồng Xoài ca múa
Tiếng phèng la ngày cúng lúa linh đình
Đất có sụp nhưng đời lên cao vợi
Đức Phong chờ hương lúa dịu ngày mai
Ghé Phước Bình ăn tô mì Duy Ký
Xuống Bù Chia bầy vắt nhỏ ngoai đầu
Những đêm buồn trên rừng Bù Gia Mập
Mễn lạc bầy vang tiếng tác đêm thâu
Hoàng điệp Sơn Giang
Mát tình người viễn xứ
Hột cà-phê thơm phức cũng sai cành
Và ở đó cũng một lần ly loạn
Cũng một lần binh lửa ngập rừng xanh
Mấy năm dài
Gót chân mòn phố chợ
Từng đêm buồn trên ghế đá công viên
Nghe Thác Mơ cúi mình bên Đức Mẹ
Suối đá ơi! Hai dòng sữa tươi hiền
Nhớ con đường
Bao quanh hồ Long Thủy
Lời kinh khuya văng vẳng xóm Cao Đài
Cầu Đắc Lung cô đơn bên triền núi
Nước đổ về tưới mát những nương khoai
Đường lên chợ
Từng dốc cao dốc thấp
Lũ bạn bè vài đứa cũng lang thang
Ly cà-phê bến quán Trang quán Phượng
Đêm quán Loan khói thuốc ngón tay vàng
Phước Bình thương xa
Đức Phong vời vợi
Xa quá rồi... nghẹn nghẹn nhớ Đôn Luân
Thương Bố Đức nhớ gian hàng cô Phước
Nhớ vườn cam, vườn quýt trái trĩu cành
Nhớ Nhơn Hòa có Đức Cha thánh thiện
Nhớ đàn chiên quỳ lễ hát Thánh ca
Quán Hương Duyên làm sao ta quên được
Bao nhiêu chiều anh ngồi ngắm nhìn em
Tên em đẹp tấm lòng em cao trọng
Người bạn hiền ta ngưỡng vọng từ lâu
Thủy, Nguyệt ơi! Giờ em ở nơi đâu?
Em có nhớ những ngày xưa thân ái
Đã bao lần ta lặn lội tìm em
Nhớ con đường từng góc phố thân quen
Nhớ công viên bên giáo đường tỉnh lỵ
Nhớ Tư Hiền núi Bà Rá, Sơn Long
Quán Kim Đô mẹ già nuôi độ lượng
Nhớ vô cùng da diết quá khôn nguôi
Phước Long ơi! Biết bao ngày thống khổ
Ta ngồi đây lòng thương nhớ đong đầy
Vẫn thủy chung như ngày đầu ta sống
Dù bây giờ cách biệt một dòng sông
~Bảo-Cường~
1981
NỖi NIỀM RIÊNG VỚI HUẾ
Đi chưa trọn nỗi đoạn trường với Huế
Ba mươi năm luôn giấu kín trong lòng
Hành phương nam thăm thẳm nhớ mùa đông
Cái lạnh Huế vẫn âm thầm đeo đẳng.
Nỗi nhớ quê gặm mòn đời phiêu lãng
Trên quê người hồn gửi tận Cố Đô
Biết bao năm rong ruỗi khắp sông hồ
Lòng trĩu nặng một hồn sầu xa xứ.
Ngược thời gian tìm về ngày xưa cũ
Tôi lớn lên núi Ngự chở che mình
Dưới mái trường yêu dấu mộng hồn nhiên
Mùa phượng đến nhạc ve buồn tấu khúc.
Nước Hương Giang vỗ về bao tủi nhục
Giòng sữa hiền, mẹ nuôi dưỡng lớn khôn
Sông êm đềm... dòng chảy nhẹ buồn tênh
Như Huế đó... vẫn muôn đời sâu thẳm.
Nhớ Nam Giao đường dốc cao thăm thẳm
Chiều Thiên - An con nắng ngã bên đồi
Khải - Định u buồn... triều đại xa xôi,
Bao hửng phế đã khép vào quá khứ
Sông hiền hòa, nước đổ về trăm ngã
Mang phù sa vun đắp những vườn khoai
Nhớ Huế lạ lùng... thương Huế mọi nơi
Nghe đâu đó tiếng gọi mời răng rứa!
Bến Văn Lâu bóng Hoàng Thành mưa phủ
Dấu rêu mờ thành quách cũng tang thương
Gia Hội đêm buồn, người ca kỹ sông Hương
Bao đêm trắng ủi an người lỡ bước.
Đã qua rồi một thời bao mộng ước
Đêm Hương Giang nức nở điệu Nam Bình
Dân chài nghèo đời sông nước buồn tênh
Người dân khổ đất cày phơi sỏi đá.
Nắng lạnh quanh năm, mưa dầm tầm tã
Thương o nghèo... gánh nặng chợ chiều đông.
~Bảo-Cường~
ĐÊM THÁC MƠ…NHỚ HUẾ
Rừng Phước Long nằm im bên bờ suối
Bỗng xôn xao đoàn tiên nữ giáng trần
Thác Mơ chảy hiền như dòng sữa Mẹ
Thủy điện về khơi sáng những lều tranh
Chiều lung linh những nàng tiên xứ Huế
áo vờn bay trong nắng ngã bên đồi
Thăm Thác Mơ đem lời thơ tiếng hát
Bao tình thương xoa dịu nỗi nhọc nhằn
Cám ơn người đã chia sẻ tình thâm
Đêm rừng núi nghe thiên thần ca múa
Một đêm vui dẫu mai sau xa cách
Cũng ấm lòng ở lại tiễn người đi
Tình vô biên... im lặng... khắc ghi
Trong vực thẳm lòng triều dâng dậy sóng
Nghe âm vang khúc tình ca đứt đoạn
Tiếng hát buồn như phận bạc Huyền Trân
Điệu Nam Ai nghe buồn thương mái đẩy
Lý tang tình sao nhớ lắm người ơi
áo trắng tinh khôi e ấp nón nghiêng trời
Bay lượn giữa chiều núi rừng tịch mịch
Đêm thủy chung... đêm vẹn tình ca Huế
Nắng ân tình sưởi ấm lại niềm vui
Rừng Thác Mơ nước xuôi về trăm ngả
Lưới điện hòa chung nhịp thở Nam Trung
Dù mai đây sông núi cách muôn trùng
Rừng muôn thuở vẫn nhớ về biển cả
Cầu chúc đoàn ngày đi đường êm ả
Hẹn một ngày ghé thăm lại Thác Mơ
Vẫn biết đời tan hợp giấc mơ
Sao chua xót cho người đi kẻ ở
Chút ân tình dù mai sau cách trở
Trọn tấm lòng dành cho Huế bài thơ
~Bảo-Cường~
11-3-1997
GIAO MÙA
Rừng cao su đang nép mình thay lá
Gió xuân về vang khúc nhạc tình yêu
Cây cảm hứng tấm lưng trần óng ả
Cánh tay ngày vươn gọi nắng trên cao
Nhìn thật chậm cây mở đời niên thiếu
áo ai qua đường thon thon dáng liễu
Bởi chưa quen lòng mới vẩn vơ buồn
Rừng chợt xôn xao nắng xuống thắm hồn
Nắng thơm ấm như làn da trinh nữ
Cây vờn nắng khỏa thân đùa hớn hở
Những chồi non hé nụ nhú xinh thương
Người công nhân bắt gặp làn hương
Rất quen thuộc nhưng vô cùng khác lạ
Vẫn đất vẫn cây vẫn mùa đổi lá
Đất cây này nay thuộc hẳn về ta
Sao thương cây như thương cửa thương nhà
Cây tiếp nhựa cho ta bừng sức sống
Ta đứng thẳng với cây chào hy vọng
Cây với ta cùng tô điểm nước non
Nào chim chồng, chim vợ, nọ chim con
Bay tới hót râm ran trường mẫu giáo
Người công nhân mỉm cười thương lũ cháu
Bố mới về sau xuôi ngược bao năm
Nhẹ bước chân cho con ngủ giấc đằm
Tiếng lá vỡ... ông quên giờ xem lễ
Đến với rừng hồn lâng lâng gió bể
Trải thảm lá vàng cây đón hân hoan
~Bảo-Cường~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 25.04.2013 01:04:28 bởi Anh Nguyên >
Thống kê hiện tại
Hiện đang có 0 thành viên và 1 bạn đọc.
Kiểu: