Dòng thơ trong nước
DÒNG THƠ TRONG NƯỚC
1975-……
LÊ VĂN CHÁNH
1907-1989
Quê Vĩnh-Kim, Sầm-Giang, Mỹ-Tho, học
Chasseloup Laubat, đậu Trung học,làm công
chức, viết thơ trào phúng, công tác với các báo
ở Sàigòn, cuối đời ông làm bài thơ “Cảm tác”
họa lại bài thơ cùng tên của Trần-Văn-Hương:
CẢM TÁC
Định mệnh tin chơi thử một phần,
“Dòng sông” ai tắm được hai lần.
Nếu xem tất cả là hư ảnh!
Thì có gì đâu hỏi hiện thân.
Ngoài chuyện mơ hồ... thù với bạn,
Trong vòng lẩn quẩn nước và dân
Lật qua trang cuối mùa thu ấy
Thật tế giờ đây... đã lột trần
~Lê-Văn-Chánh~
17-2-1976
ĐỖ TRUNG QUÂN
1945
Sinh tại Phú Nhuận, Sàigòn
QUÊ HƯƠNG
Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rượp bướm vàng bay
Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông
Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che
Quê hương là đêm trăng tỏ
Hoa cau rụng trắng ngoài thềm
Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương là bầu trời sáng
Không gian bát ngát thênh thang
Cánh diều bay không biết nói
Đừng cho nhuộm bóng chiều vàng...
~Đỗ Trung Quân~
NỤ CƯỜI DUYÊN HẢI
Bạn vẫn vốn mang mồ hôi muối
Về vùng biển thắm mặn mà thêm
Nụ cười tươi, nhẹ như con gái
Gặp một lần sẽ chẳng ai quên.
Hải đảo sóng xô căng lồng ngực
Bốn mùa sông nước kết thành hoa
Hẳn quen kéo lưới nên thành tật
Bàn tay nắm lại ít xòe ra.
Bây giờ hồn bạn như ngàn gió
Lồng lộng buồm căng thuyền ra khơi
Sợi đước nuôi hồn người mộc mạc
Cá về - câu hát tạ ơn đời.
Bạn hát ta nghe lời của biển
Lồng trong nhịp vỗ tiếng hò khoan...
Ta vốn quen rừng quen tiếng suối
Mà bỗng ngồi mơ sóng bạt ngàn.
Duyên Hải, tên giống như con gái
Một vùng nước biếc, một vùng chim
Tình yêu hẳn cũng nên thơ lắm
Có hải âu làm sứ đưa tin.
Chia tay bạn khoác vai chiếc áo
Muối trùng dương bạc trắng vầng lưng
Nụ cười miền biển mênh mông quá
Xứ mặn, mà nghe ngọt cả lòng.
~Đỗ-Trung-Quân~
TẠ LỖI TRƯỜNG SƠN
1. Một ngàn chín trăm bảy mươi lăm
Các anh từ Bắc vào Nam
Cuộc trường chinh 30 năm dằng dặc
Các anh đến
Và nhìn Sai Gon như thủ đô của rác
Của xì ke, gái điếm, cao bồi
Của tình dục, ăn chơi
Hiện sinh-buồn nôn-phi lý!!!
Các anh bảo con trai Sai Gòn không lưu manh cũng lính ngụy
Con gái Sai Gòn không tiểu thư khuê các, cũng đĩ điếm giang hồ
các anh bảo Sài Gòn là trang sách hư vô
văn hóa lai căng không cội nguồn dân tộc
ngòi bút các anh thay súng
bắn điên cuồng vào tủ lạnh, ti vi
vào những đồ tiêu dùng mang nhãn Hoa Kỳ
các anh hằn học với mọi tiện nghi tư bản
các anh bảo tuổi trẻ Sài Gòn là thú hoang nổi loạn
là thiêu thân ủy mị, yếu hèn
các anh hùa nhau lập tòa án bằng văn chương
mang tuổi trẻ Sai Gòn ra trước vành móng ngựa!!!
2.
Tội nghiệp Sài Gòn quá thể
Tội nghiệp chiếc cầu Công Lý
Có anh thợ điện ra đi không về
Tội nghiệp những bà mẹ Bàn Cờ của những ngày chống Mỹ
Lửa khói vỉa hè nám cả những hàng me
Tội nghiệp những người Sài Gòn đi xa
Đi từ tuổi hai mươi
Nhận hoang đảo tù đày để nói về lòng ái quốc
Có ai hỏi những hàng dương xanh
Xem đã bao nhiêu người Sài Gòn hóa thân vào sóng nước
Tội nghiệp những đêm Sài Gòn đốt đuốc
Những người cha bến tàu xuống đường với bao tử trống không
Tội nghiệp những ông cha rời khỏi nhà dòng
Áo chùng đen đẫm máu
Tội nghiệp những chiến trường văn chương, thi ca, sách báo
những vị giáo sư trên bục giảng đường
ưu tư nhìn học trò mình nhiễm độc
Sài Gòn của tôi-của chúng ta.
có tiếng cười
và tiếng khóc
3-
Bảy năm qua đi với nhiều buồn vui đau xót
Một góc phù hoa ngày cũ qua rồi
Những con điếm xưa có kẻ đã trở lại làm người
giã từ ghế đá công viên để sống đời lương thiện
Những gã du đãng giang hồ cũng khoác áo thanh niên xung phong lên rừng xuống biển
Tìm lại hồn nhiên cho cuộc sống của mình
Cuộc đổi thay nào cũng nhiều mất mát hy sinh
4-
Và khi ấy
Thì chính các anh
Những người nhân danh Hà Nội
Các anh đang ngồi giữa Sài Gòn bắt đầu chửi bới
Chửi đã đời
Chửi hả hê
Chửi vào tên những làng quê ghi trong lý lịch của chính mình
Các anh những người nhân danh Hà Nội sợ đến tái xanh
Khi có ai nói bây giờ về lại Bắc!!!
Tội nghiệp những bà mẹ già miền Bắc
Những bà mẹ mấy mươi năm còng lưng trên đê chống lụt
Những bà mẹ làm ra hạt lúa
Những năm thất mùa phải chống gậy ăn xin
Những bà mẹ tự nhận phần mình tối tăm
để những đứa con lớn lên có cái nhìn và trái tim trong sạch
Bây giờ
Những đứa con đang tự nhận mình trong sạch
Đang nói về quê mẹ của mình như kẻ ngoại nhân
Các anh
đang ngồi giữa Sài Gòn nhịp chân
đã bờm xờm râu tóc, cũng quần jean xắn gấu
Cũng phanh ngực áo, cũng xỏ dép sa bô
Các anh cũng chạy bấn người đi lùng kiếm tủ lạnh, tivi, cassette, radio
Bia ôm và gái
Các anh ngông nghênh tuyên ngôn khôn & dại
Các anh bắt đầu triết lý sống ở đời
Các anh cũng chạy đứt hơi
Rượt bắt và trùm kín đầu những rác rưởi Sài Gòn thời quá khứ
Sài Gòn 1982 lẽ nào
Lại bắt đầu ghẻ lở?
5-
Tội nghiệp em
Tội nghiệp anh
Tội nghiệp chúng ta những người thành phố
Những ai ngổn ngang quá khứ của mình
Những ai đang cố tẩy rửa lý lịch đen
Để tìm chỗ định cư tâm hồn bằng mồ hôi chân thật
6-
Xin ngả nón chào các ngài
Quan tòa trong sạch
Xin các ngài cứ bình thản ăn chơi
Bình thản đổi thay lốt cũ
Hãy để yên cho hàng me Sài Gòn
Hồn nhiên xanh muôn thuở
để yên cho xương rồng, gai góc
Chân thật nở hoa
Này đây!
Xin đổi chỗ không kỳ kèo cho các ngài cái quá khứ ngày xưa
Nơi một góc (chỉ một góc thôi)
Sài Gòn bầy hầy, ghẻ lở
Bây giờ
Tin chắc rằng trong các ngài đã vô số kẻ tin vào thượng đế
Khi sống hả hê giữa một thiên đường
Ai bây giờ
Sẽ
Tạ lỗi
Với Trường Sơn?
~Đỗ-Trung-Quân~
(1982)
LẼ RA CHÚNG TA KHÔNG PHẢI LÀM NHỮNG BÀI THƠ THẾ NÀY
1.
“Lẽ ra chúng ta không phải làm những bài thơ thế này…”(*)
Những bài thơ làm chảy máu mũi
Chảy máu tai
thất khiếu…
Lẽ ra chúng ta chỉ làm thơ về những đêm nhạc
cô nhạc sĩ bé bỏng hát những bài tình lẳng lơ
như ông bà ta xưa từng đong đưa
Lẽ ra chúng ta không phải làm những bài thơ thế này
bom đạn, nỗi thù hận nám đen mấy thế hệ
Lẽ ra ta mãi bình yên nhìn ra biển
san hô nở hoa xanh trên ghềnh đá trắng
sóng biển nở hoa trắng trên ghềnh đá đen
và người con gái ta yêu không rụt rè khỏa thân trên bãi vắng
Lẽ ra chúng ta không phải làm những bài thơ thế này
mắt mờ vì căm giận tim loạn nhịp vì nỗi uất ức
bọn ưng khuyển nghênh ngang trong nhà mình
Lẽ ra…
chúng ta chỉ toàn những nhà thơ tình
những nhà thơ tình hay- ngang ngửa thế giới
sao ta run rẩy thế này?
Sao ta run rẩy quẹt tay ngang mũi mình
Đỏ lòm những máu?
Sao ta khạc phổi văng khỏi ngực mình
Vì nỗi căm giận
Ôi em!
Những tình ca vắng lặng
Vắng lặng…
…đến bao giờ?
2.
Ta thấy chính mình
Chiếc bóng mệt mỏi trên vách
Thôi ngậm miệng lại
Mà sống nốt những ngày thừa
Ta thấy chính mình
Gương mặt no nê thỏa mãn từ những chuyến đi xa
Thái lan, Hông kông, Singapore, Pháp, Ý, Hoa kỳ…
Những chuyến rong chơi bằng tiền tài trợ
Du lịch, shopping, khu đèn đỏ…
Sao cũng được miễn là cứ thế mà đi
Mà hưởng thụ
3.
Ta thấy chính mình
Qua những gương mặt quen ngày xưa
Ngày xưa chưa xa
Những chàng hai mươi đầy nhiệt huyết
Nay cười mỉa “rách việc!
êm thấm lại không muốn…
Đồ ngu!..”
4.
Ta thấy chính mình
Chập chờn trên vách suốt đêm dài
con giun bị dày xéo bởi gót giày
Đất nước nhà cao tầng
Đất nước siêu thị
Đất nước xe hơi đắt tiền
Đất nước week-end
Đất nước resort
Đất nước không chiến tranh
Cớ gì đau quặn ruột?
Ta thấy mình trên vách hằng đêm
Như bóng ma gầy khô
5.
Lẽ ra
Ta đâu còn phải làm những bài thơ như thế
Nếu những gương mặt nham nhở
Không cười gằn qua cột mốc số không
Nếu những con tàu lăm lăm súng đạn
Không gầm gừ trên biển đông
Và nếu nỗi đớn hèn
Không khắc một dấu máu lên vầng trán. ~Đỗ-Trung-Quân~ CHUYỆN KỂ CỦA MỘT GÃ LANG THANG
đấy là một ngày nào đó của một năm nào đó người đàn ông trờ thành kẻ không nhà
tự nguyện
dù hắn có cửa nhà
hắn là thi sĩ ngốc nghếch
quen nói
trăng là trăng
mây là mây
gió là gió
không thể là gì khác
hắn không biết đánh bạc
ngôi nhà tự bao giờ trở thành nơi cờ bạc bịp
thế là hắn vui vẻ ra đi
đấy là một ngày nào đó của một năm nào đó
thế kỷ gần hết
còn hắn gần chết
hắn vẫn thản nhiên nói: ai mà không đi đời
nhưng cờ bạc bịp thì ta xin thôi
đã quá đủ trong ngôi nhà này
lửa
mổ hôi
máu
chia lìa
đói khỗ
chòi lá dựng xong thì bão tố
lửa âm ỉ trong xương dưới những mộ phần
biển rã mục đêm xuống tàu định mệnh
sum họp nơi này
nơi kia ly tan
ngôi nhà ấy như phạm lời bùa chú
nên mổ hôi sôi vầng trán cha già
nên trẻ thơ ra đời trong lửa đạn
lưng mẹ như vòm trời úp trọn phong ba
ngôi nhà ấy như khoảnh vườn hoang dại
cây đau thương không hạt cũng đâm chổi
hạt nghi kỵ không gieo mà đậu quả
những dấu chân trôi góc bể chân trời
Đấy là ngày nào đó của một năm nào đó
người đàn ông làm một kẻ không nhà
lầm lủi gập mình trên sỏi đá
bới tìm trong định mệnh
một chồi hoa
~Đỗ-Trung-Quân~
BÀI HỌC ĐẦU CHO CON Quê hương là gì hả mẹ
Mà cô giáo dạy hãy yêu?
Quê hương là gì hả mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều? Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che
Là hương hoa đồng cỏ nội
Bay trong giấc ngủ đêm hè Quê hương là đêm trăng tỏ
Hoa cau rụng trắng ngoài thềm
Tiếng ếch râm ran bờ ruộng
Con nằm nghe giữa mưa đêm Quê hương là bàn tay mẹ
Dịu dàng hái lá mồng tơi
Bát canh ngọt ngào tỏa khói
Sau chiều tan học mưa rơi Quê hương là vàng hoa bí
Là hồng tím giậu mồng tơi
Là đỏ đôi bờ dâm bụt
Màu hoa sen trắng tinh khôi Quê hương mỗi người đều có
Vừa khi mở mắt chào đời
Quê hương là dòng sữa mẹ
Thơm thơm giọt xuống bên nôi Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người. ~Đỗ-Trung-Quân~
CÓ MỘT CHIỀU THÁNG NĂM
“Thầy còn nhớ con không…?”
Tôi giật mình nhận ra
người đàn ông áo quần nhếch nhác
Người đàn ông gầy gò
ngồi sau tủ thuốc ven đường.
“Thầy còn nhớ con không…?”
Câu lặp lại rụt rè rơi vào im lặng.
Hoa phượng tháng năm rơi đầy vỉa hè
Rụng xuống trên vai người thầy học cũ.
“Không… xin lỗi… ông lầm… tôi chưa từng dạy học
Xin thối lại ông tiền thuốc… cám ơn…”
Cuộc sống cho ta nhiều quên, nhớ, vui, buồn
Thầy học cũ mười năm không lầm được
Thầy học cũ ngồi kia giấu mình sau tủ thuốc
Giấu mình trong hoa phượng rụng buồn tênh.
Còn biết nói gì hơn
Đứa học trò tâm sự
Người thầy cũ lại chối từ kỷ niệm
Chối từ những bài giảng dạy con người đứng thẳng
Biết yêu anh em – đất nước – xóm giềng
Đứa học trò vào đời với trăm nghìn giông bão
Bài học ngày xưa vẫn nhớ mãi không quên.
Và hôm nay…
Bên hè phố im lìm
Vành nón sụp che mắt nhìn mỏi mệt
Câu phủ nhận phải vì manh áo rách
Trước đứa học trò quần áo bảnh bao? Tôi ngẩn ngơ đi giữa phố xá ồn ào
Những đứa trẻ tan trường đuổi nhau trên phố
Mười năm nữa đứa nào trong số đó
Sẽ gặp thầy mình như tôi gặp hôm nay? ~Đỗ-Trung-Quân~ CHÉN RƯỢU MỘT THỜI NAY ĐỔ XUỐNG Vậy là chúng ta phân đôi chiến tuyến Tao thấy gáy mày đang ló đuôi sam Tao học sử để học người yêu nước Để nhớ đời Trần Ích Tắc - Việt gian Để nhớ đời ngạo nghễ Nguyễn Phi Khanh Chân cùm xích ngẩng đầu qua quan ải Và cúi đầu trước nợ nước- thù nhà Ngày Đại cáo bình ngô – Nguyễn Trãi Vậy nhé! chúng ta chia đôi chiến tuyến Đứa nào Chiêu Thống đứng sang bên Gặp trên mặt đường không chào nữa nhé Mày cứ tự nhiên gầm gừ Tao nắm đấm Cứ Vung lên... ~Đỗ-Trung-Quân~
<bài viết được chỉnh sửa lúc 11.12.2013 09:31:57 bởi Anh Nguyên >
Thống kê hiện tại
Hiện đang có 0 thành viên và 1 bạn đọc.
Kiểu: