DÒNG THƠ MIỀN NAM
                              

                 1954-1975
 
 
TRÚC SỸ
 
TÌNH VẠN THỦA
 
Khi ta yêu, say sưa bạn hỏi:
Muốn gì anh? Ôi báu ngọc nuông chiều!
Tay cầm tay, dìu dặt bước bên nhau,
Trên ghế đá, chụm đầu nghe thở?
        - Không phải thế!
        Hay phải và tất cả!
Nhưng em yêu, còn quá thế, em ơi.
Ta muốn là hoa, là lá chỗ em ngồi,
Là cuốn lịch chỗ em làm việc,
Là bàn viết cho em tỳ tay ngọc,
Là cột nhà, em tựa tấm lưng thon,
Là lá màn lay động mãn đêm hôm
Che kín đáo giấc mơ em ngủ...
Em yêu ơi! Ta muốn tham lam, là tất cả,
Là đình màn che mối lúc đêm thâu,
Là mơn man, cánh gió lướt hàng cau
Se sẽ lọt qua song cửa ngỏ,
Quạt cho em: cánh đào tươi rực rỡ
Cho êm đềm, bình thản nét em xinh.
          Ta muốn gì?
- Ôi, vương vất quanh mình
Muốn là gió, là hoa, là bướm,
Là nước mắt rỏ nồng trên má thắm,
Trong mơ trinh, sao có lệ hai người
Rỏ gối thêu, bên sóng tóc buông lơi
Tiếng thủ thỉ mơ hồ, qua mộng điệp.
Em yêu ơi, ngày mai rồi sẽ tiếp
Vui đi em, nào biết có hồn anh
Quanh bên em che chở giấc mơ trinh
Đánh đuổi hết những hình ma quái.
Em yêu ơi, rồi ta là ánh sáng
Lọt qua song, em mở mắt yêu đời.
Ta sẽ là chậu nước, em ơi
Là khăn mặt, sà phòng đủ cả...
Là tà áo ôm thon hình ngọc nữ
Là tiền trong túi áo em tiêu
Là nguồn mơ, em ước, vẫn cho đều,
Cho hết cả mộng đời em muốn...
Cho em, cả người trai ngồn ngộn.
- Không, không, ta đã dối lòng ta!
- Nhưng thôi em, nước mắt có chan hòa,
Xin cho cả, - đời tàn trong ngõ hẹp
Đâu xứng đáng sánh vai cùng người đẹp!
Ta chỉ là một chiếc bóng vô hình,
Sẽ cho em tất cả giấc mơ tình.
Ta quấn quít trong bầu vô ảnh,
Em ốm đau, ta xin là thuốc thánh
Em yêu ơi, ta hít vết thương đau
Sẽ vuốt da dăn cho hết úa sầu,
Em bằn bặt biết chăng hồn kẻ sĩ?
Ta yêu em, lòng đau rỏ lệ
Viết từng trang tuyệt bút dưới đèn khuya.
Ta yêu em cho gối lẻ đầm đìa
Bao đêm trắng, lắng nghe lòng thổn thức.
          Em yêu ơi,
Rồi mai đây, có thép tuôn lửa rực,
Bốn phương trời, lông ngỗng rắc đưa đường,
Ta tìm em, ta gọi, hỡi em thương
Em đau đớn của hồn ta vạn thủa!
          Đừng run sợ!
          Ngẩng đầu cao sẽ gọi,
Gọi tên ta, em vững mạnh mà đi,
Mặc cho lửa thiêu, đạn réo tứ bề
Hãy tin có hồn ta hướng dẫn.
Hồn mạnh lắm, át đi bao lửa đạn
Đưa em yêu cho tới chốn thanh bình.
Tàn một đời trong: thơ ngọc lung linh
Đưa bút thép ngự đài cao Văn hóa.
Một ánh sao rơi: ta chờ bên cửa
Sẽ chờ em, như Lộng-Ngọc chàng Tiêu
Cưỡi loan uyên về chốn Nhược Bồng cao.
Hồ Than-thở, ta ngồi than thở.
Có trúc la đà, sen tàn lá úa
Có thiên nga lờ lượn trên giòng trong,
Sáo ngát du dương...Ai đó mục đồng?
Và dũ lụa, ai người xưa cũ?
          Ôi em yêu!
Bấy giờ em tỉnh mộng,
Kêu lên rằng: Ôi hỡi, hỡi Tiêu-lang!
Lỡ qua rồi, thiếp đã phụ chàng!
Thiếp đã phụ một giấc tình to lớn!
          Ai kêu gào
          Mải mê tìm bạn?
- Tai vô tình lơ đãng, đắm vinh hoa!
Giờ nơi đây: kìa dáng trắng thiên nga
Gió thanh biếc, hương ngào sen vạn thủa!
Lệ ngọc chảy: anh lại là nhiễu lụa
Nâng mắt nhung huyền, anh thấm anh lau...
Anh yêu ơi! Lại nhắc thuở ban đầu
Hai ta lại xuống trần, duyên kiếp khác!
- Không em hỡi! Trần gian là cõi tục!
Hồn thơ ta đã rắc ngát muôn phương,
Đủ quá rồi: Em đã biết yêu đương
Cảm một chút đến mối tình trong trắng.
...Gió nhẹ lơ thơ...thiên nga lãng đãng...
Sen ngạt ngào...Tàn nhẹ...tàn theo hương!
Loãng loãng đường tơ...mộng đẹp yêu thương
Nhàn nhạt...hết. Đời tàn, thơ cũng hết!
Mộng đã thành công. Bút vàng biền biệt!
Em yêu ơi, ta đã biết yêu em,
Em yêu ơi, ơi hỡi Tề-Yên
Đời sẽ đọc một trang tình ngát sử
Đầy trong trắng như Lộng-Nương Tiêu-Sử
Mơ màng sao tím ngát mộng Tần-Phi,
Và Tit-tăng I-dzớt và Ngọc-Nữ Trà-Hoa,
Và tất cả những gì ngan ngát
Vì em hỡi, đó là TÌNH BẤT DIỆT
Ta yêu em bát ngát cánh hồn trong
Dệt gấm hoa, đánh những tiếng tơ lòng
Cho ngọc réo rào châu, vô ngã,
          Yêu là Yêu
          Dầu mắt ướt dầm dề,
Không cay đắng chỉ buồn man mác nhẹ.
         Tình thi sĩ
         Ấy mối tình vương giả
Em yêu ơi, này một cánh sao rơi
Nhập hồn thơ, trôi mãi...Mai và mai
Tình chẳng cạn và thơ nguồn vẫn chảy...
Hồ Thở-than, ta ngồi than thở
Trúc cật đằng ngà, sen ngát ý đưa hương,
Sáo diều trong, ngan trắng, mục đồng
Nay lẻ bóng thổi đường tơ não nuột.
          Em yêu dấu ngàn thu!
          Có nghe gió mơ hồ
Đưa tiếng đàn tâm: rơi, rơi, thánh thót
          Lời thở than
          Than thở hồ yêu!
Ôi La-mác-tin, hồ cũng lòng đau!
Ta ngơ ngác đau lòng than thở.
Ta đã dâng em, mối TÌNH VẠN THỦA
Hỏi TỀ-YÊN đất Sa-đéc, Cần-thơ
          Cháy lòng ta
          Em nhớ em thương
          Lồng lộng ngàn phương
          Nhạc Tiêu-lang, hờ hững
          Bạn vàng!
Em hỡi hỡi, đây hồ THAN-THỞ!
Lệ Tần-Phi dao vàng...TÌNH VẠN THỦA
Xin dâng em ngọt một áng thơ trinh
Lưu lại đời thơ một áng hương tình
Tình chưa ngỏ, mà tình sao đã dứt?
          Lệ tâm đòi đoạn,
     Biết bao giờ cạn?
     Gió nhớ
     Hồ thương!
     Đã dứt, còn vương...
     Đây ruột tầm
     Âm thầm
     Tàn trong ngõ hẹp
     Dệt những dòng thơ đẹp
     YÊU
     ĐAU
Thánh thót đêm sâu,
Chỉ thấy TIÊU-LANG,
Man mác khúc tiêu sầu....
~Trúc-Sỹ~
(Nhớ hồ Than-thở Đà-lạt)
Xuân 59
  R
 
TRẦN GIA THOẠI
 
CHUYẾN TÀU ĐÊM
 
Tiếng còi ré xé tan màn sương lạnh.
Rồi đến dần theo đốm lửa đàng xa.
Làn sóng người chen lấn đổ sân ga,
Đón quen thuộc hay tiễn đưa thân mến,
Muôn mắt ngó chiếc tàu từ xa đến,
Đổ sân ga bao hy vọng tương lai.
Cất lên tàu bao mông đẹp ngày mai,
Đêm lộng lẫy như bình minh tươi sáng.
Tàu chỉ đậu nhà ga trong chớp nhoáng,
Bỗng từ từ chuyển bánh kéo toa đi.
Rồi biến dần vào cảnh tối đen sì,
Chỉ để lại: Buồn, vui, thương, tiếc, hận.
Mà nghĩ lại cuộc đời xưa nay vẫn
Chuyến tàu đêm nào có khác chi đâu:
Kiếp người ta có thể ví như tầu,
Nhà ga ấy tức là nơi cõi tạm,
Và đêm tối là thời gian ảm dạm.
Lạnh lùng trôi vào bể thẳm hư vô,
Cuộc nhân sinh là bào ảnh nhấp nhô,
Chỉ để lại chút dư âm văng vẳng.
~Trần Gia Thoại~
  R

PHAN LẠC TUYÊN
            1930
 
Sinh tại Hữu-Bằng, Thạch-Thất, Sơn-Tây.
Bỏ học Luật, vào học Khóa I Sĩ quan Trừ bị
tại Nam-Định. Tham gia cuộc đảo chính ông
Diệm, bị thất bạo, chạy sang Campuchia, sau
vào hàng ngũ  Mặt trận Giải phóng miền Nam.



ĐƯỜNG LÊN TÂY BẮC
                
Nhớ về chiến dịch ngày nào
Đường lên Tây Bắc núi cao biếc trời
Sơn-la dằng dặc núi điệp trùng
Nước bầu cơm ống súng đeo lưng.

Thân-Uyên gió cuốn mù bụi đá
Lửa sáng rừng đêm gợi nhớ nhung
Tsin-Hồ đèo cao người ngựa mỏi
Sạn-Đạo xứ Thái mây vời cao.

Hun hút Đà-Giang
Đoàn quân biên cương

Phong-Thổ mấy mùa lưu động chiến
Vắt muỗi đầy rừng rét thấu xương
Pa-Ma hoang vu không suối nước
Nhựa chuối từng hơi thay nước uống.

Rau nương nha phiến
Cơm ướt sương đêm

Phiên gác trăng rừng áo vá lưng
Súng địch bên sông hoa lửa đỏ
Reo hờn hốc núi đạn tua sao
Nằm gối súng mưa rừng run rẩy lạnh
Vượn hú buồn heo hút giữa rừng lau.
Biên thùy Trung-hoa lửa sầu dâng cao
Viễn xứ đêm trăng lạnh áo bào
Thương nhớ đường về quê cũ
Từ quy khắc khoải hơi sương
Đèo cao mây đi tha hương...
~Phan-Lạc-Tuyên~


TÌNH QUÊ HƯƠNG

Anh về qua xóm nhỏ
Em chờ dưới bóng dừa
Ánh chiều lên mái tóc
Tình quê hương đơn sơ...

Quê em nghèo, cát trắng
Tóc em lúa vừa xanh
Anh là người lính chiến
Áo bạc mầu dấu tranh...

Em mời anh dừng lại
Đêm trăng ướt lá dừa
Bên nồi khoai mới luộc
Ngát thơm, vườn ngâu thưa.

Em hẹn - Em sẽ kể,
Tình quê hương đơn sơ...
Mẹ già như chiều nắng
Nhớ con trai chưa về.

Ruộng nghèo không đủ thóc
Vườn nghèo nong tầm thưa
Ngõ buồn mầu hoang loạn
Quê nghèo thêm xác xơ...

Anh: Chiến binh tiền tuyến
Về giải phóng quê em
Bao nhịp cầu đất nước
Nối về quê miền Trung.

Anh sẽ là anh đàn em nhỏ
Là con của mẹ giữ quê hương
Quê nghèo mai sẽ tươi mầm sống
Đàn trẻ thơ reo giữa lúa vàng.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Người em nhỏ mắt thơ bừng tin tưởng
Vui nhìn đoàn trai trẻ tới niền Trung...
~Phan-Lạc-Tuyên~       


ÁO TÍM MÙA SIM

Em gái Ba-Tơ
Danh xanh rừng lá úa
Quán bên đường nho nhỏ đếm hoàng hôn
Trán thơ ngây mây tóc đọng u buồn.

Anh về qua đường sỏi đá
Một chiều nắng lửa lưng đèo
Mũ gió sương đọng màu đất đỏ
Áo mồ hôi lên khói đường xa
Chiếc xe nằm chờ đợi chuyến đi
Sắt hoen rỉ lòng em cô độc mãi...

Quán lẻ đương thưa vắng khách
Chõng cô đơn dăm vật nhỏ sơ sài
Thời gian nếp áo rách vai
Mà má đỏ từng mùa xuân phai lạt.
Xuân về tóc thơ ngây
Áo tím mùa sim chín
Đường đã nở nhiều bông gạo trắng
Một mùa xuân trở lại Ba-Tơ
Trộm nhìn gương sửa tóc đợi chờ
Nghiêng nghiêng nón đậy che tình rạo rực...

Em thấy mùa xuân
Lòng nhỏ vừa đôi tám
Các anh về chín kịp lúa đang lên
Rẫy ngô khoai trở lại búp xanh rờn
Thêm mái rạ làng nghe vui xây dựng
Các anh về Ba-Tơ đang bừng sống...
~Phan-Lạc-Tuyên~
(Ba-Tơ Mùa hoa gạo - 1955)

DINH HUNG
   1920-1967
Quê Phụng-Dực, Hà-Đông (Phú-Xuyên, Hà-
Tây), di cư vào Sàigòn, làm thơ, viết truyện,
phụ trách chương tình thơ ca Tao-Đàn trên
đài phát thanh Sàigòn


ÁC MỘNG

Niềm khát vọng, ta ghi vào huyết sử,
Dưới chân em, Thơ lạc mất linh hồn.
Ta đau xót trong mỗi giờ tình tự,
Ta khóc nhiều cả những lúc trao hôn.

Đời tàn ta em đừng ca hát nữa:
Hội thanh bình, cuộc sống gượng vui thôi.
Ta muốn điên vì khóe miệng em cười,
Ta cuồng dại bởi nghìn câu em nói.
Nhan sắc ấy chớ nên tàn nhẫn vội,
Tình mất rồi! oán hận đã mênh mông.
Chớ thờ ơ! Ta nổi giận vô cùng,
Nhiều ác mộng hằng len vào giấcc ngủ.
Ta quên hết! Ta sẽ làm Bạo Chúa,
Sống nghìn năm ngự trị một lòng em.
Cuộc ân tình ghê rợn suốt muôn đêm
Nào ai tiếc thương gì thân mỹ nữ!
Tay mãi ôm sẽ dày vò nhung lụa,
Phấn hương nhàu, tan tác áo xiêm bay.
Ta bắt em cười, nói, bắt em say,
Ta đòi lấy mảnh linh hồn bỡ ngỡ.
Ôi! ly rượu em dâng toàn huyết đỏ,
Ta uống cùng dòng lệ chảy đêm xưa,
Để ưu tư, hờn giận với nghi ngờ,
Về hiển hiện bóng ma kề bên gối.
Bao hoan lạc! sau những giờ tội lỗi,
Một mình Em sửng sốt đứng bên giường,
Ngắm ta nằm say giấc ngủ đau thương,
Trong run sợ bỗng thấy lòng tê tái.
~Đinh-Hùng~

   
GỬI NGƯỜI DƯỚI MỘ

Trời cuối thu rồi - Em ở đâu?
Nằm trong đất lạnh chắc em sầu?
Thu ơi! Đánh thức hồn ma dậy,
Ta muốn vào thăm nấm mộ sâu!

            Em mộng về đâu?
            Em mất về đâu?
       Từng đêm tôi nguyện, tôi cầu,
Đây màu hương khói là màu mắt xưa.

            Em đã về chưa?
            Em sắp về chưa?
       Trăng sao tắt, ngọn đèn mờ,
Ta nằm rỏ lệ đọc thơ gọi hồn.
    
Em hãy cười lên vang cõi âm,
Khi trăng thu lạnh bước đi thầm.
Những hồn phiêu bạt bao năm trước,
Nay đã vào chung một chỗ nằm.

            Cười lên em!
            Khóc lên em!
            Đâu trăng tình sử,
            Nép áo trần duyên?

            Gót sen tố nữ
            Xôn xao đêm huyền.
        Ta đi, lạc xứ thần tiên,
Hồn trùng dương hiện bóng thuyền U Minh.

        Ta gởi bài thơ anh linh,
Hõi người trong mộ có rùng mình?
Nắm xương khô lạnh còn ân ái?
Bộ ngực bi thương vẫn rợn tình?

            Hỡi hồn tuyết trinh!
            Hỡi người tuyết trinh!
        Mê em, ta thoát thân hình,
Nhập hồn cây cỏ, đa tình một đêm.

Em có vui thêm?
Em có buồn thêm?
Ngồi bên cửa mộ,
Kể cho ta biết nỗi niềm.

Thần chết cười trong bộ ngực điên,
Ta nghe em thở tiếng ưu phiền.
Nỗi lòng xưa dậy tan Thanh Vắng.
Hơi đất mê người - Trăng hiện lên.
~Đinh-Hùng~


BÀI CA MAN RỢ

Lòng đã khác ta trở về Đô Thị,
Bỏ thiên nhiên huyền bí của ta xưa
Bóng ta đi trùm khắp lối hoang sơ,
Và chân bước nghe chuyển rung đồi suối.
Lá cỏ sắc vương đầy trên tóc rối,
Ta khoác vai manh áo đẫm hương rừng
Rồi ta đi, khí núi bốc trên lưng,
Mắt hung ác và hình dung cổ quái.

Trông thấy ta, cả cõi đời kinh hãi,
Dòng sông con nép cạnh núi biên thùy.
Đường châu thành quằn quại dưới chân đi,
Xao động hết loài cỏ hoa đồng nội.
Người và vật nhìn ta không dám nói,
Chân lảng xa, từng cặp mắt e dè.
Ta ngẩn ngơ nhìn theo bóng ngựa xe,
Nhìn theo mãi đến khi đời lánh cả.
Và ta thấy hiện nguyên lòng sơn dã:
Cảnh sắc này bỗng nhuộm máu tà dương.
Ta xót thương, ta căm giận, hung cuồng,
Ta gầm thét, rung mấy trời thế sự.
Rồi dữ tợn, ta vùng đi khắp xứ,
Nắm hai vai người tục khách qua đường.
Lòng lạ lùng tìm ảnh với tìm hương.
Nhưng lẫn lộn chỉ thấy màu xiêm áo.
Trán thì phẳng - ôi đâu là kiêu ngạo?
Đâu hồn nhiên trên nét vẽ râu mày?
Ta ghì người tắt thở ở trong tay,
Miệng quát hỏi: có phải ngươi là bạn?
Ôi ngơ ngác một lũ người vong bản,
Mất tinh thần từ những thuở xa xôi!
Ta về đây lạ hết các ngươi rồi,
Lạ tình cảm, lạ đời chung, cách sống.
Trong bỡ ngỡ, duy lòng còn chút mộng,
Ta đi tìm người thiếu nữ ngày xưa.
Nàng không mong, ta đi đến không ngờ,
Giây phút ấy thực mắt nhìn tận mắt.
Ta cười mỉm, bỗng thấy nàng che mặt,
Ta giơ tay, nàng khiếp sợ lùi xa,
Ta điên rồ, đau đớn, xót xa.
Trong cô độc, thấy tình thương cũng mất.
Ôm Nhan Sắc với hai bàn tay sắt,
Ta nhìn ai - ôi khoé mắt ta nhìn!
Em có là ma, là quỉ, là tiên?
Em có mấy linh hồn, bao nhiêu mộng?
Em còn trái tim nào đang xúc động?
Em có gì, trong xác thịt như hoa?
Lạc thiên nhiên đến cả bọn đàn bà,
Với những vẻ dung nhan kiều diễm nhất.
Ta lảo đảo vùng đứng lên cười ngất,
Ghì chặt nàng cho chết giữa mê ly.
Rồi dày xéo lên sông núi đô kỳ,
Bên thành quách ta ra tay tàn phá.
Giữa hoang loạn của lâu đài, đình tạ,
Ta thản nhiên, đi trở lại núi rừng.
Một mặt trời đẫm máu xuống sau lưng.
~Đinh-Hùng~


TRÁI TIM HỒNG NGỌC

Em hết là em riêng của anh
Mà quên không nỡ, giận không đành
Hờn chưa giải thoát, ghen thành bệnh
Sảng sốt từng cơn nhớ bạo hành.

Nhớ bàn tay thẹn, mê từng ngón
Môi nhớ làn môi, vai nhớ vai
Hơi thở gọi nhau, hồn nhớ xác
Nhớ như thần phách lạc hình hài

Vang bóng từ chăn gối hiện hình
Dài tay bạch tuộc mắt hồ tinh
Vòng ôm giam lỏng thân tù phạm
Mê hoặc lời yêu nói một mình.

Anh chắp tay van dáng tượng sầu
Người em mây toả gót chân đau
Xin cho da thịt là sương khói
Quyền phép đôi ta vẫn nhiệm mầu.

Em vẫn là trăng xa rất xa
Là sao Thiên Trúc, cát Hằng Hà
Dáng em thu nhỏ trong lời nguyện
Phơ phất hồn thiêng cánh bướm ma.

Gót nhỏ lên thuyền một kiếp xưa
Em về trăng mọc bến chân như
Người em hơi thở say mùi huệ
Mây trắng vương buồn mắt thái sơ

Tia mắt nhìn nhau buốt thịt da
Niềm đau nhập thế vút bay xa
Em không hình sắc, anh vô thể
Bốn cánh tay vươn khúc độc xà.

Anh trốn sao đêm, lẩn mặt trời
Ghê từng ý gió, sợ hoa rơi
Chao ôi! mỗi cánh sương run rẩy
Nghe cũng vang âm giọng nói Người.

Anh vẫn là anh xưa của em
Lắng sâu chiều máu hạt sao chìm
Hồi âm mỗi huyết cầu gieo lửa
Thể chất còn rung khối hợp kim.

Cả xác thân anh giữa kiếp này
Thoát đi từng phút chết từng giây
Và em thân xác tràn yêu mị
Tỏa chiết hồn anh gãy cánh bay

Và thể xác anh giữa cuộc đời
Tiêu ma vào thạch động làn môi
Vì trong cấm địa hàm răng ấy
Huyệt lạnh kề bên mỗi nụ cười

Hãy áp môi trên phiến đá mòn
Loài hoa mộ chí cánh thoa son
Vầng trăng đáy huyệt xanh trong mắt
Nghe biển mưa sao, gió gọi hồn.

Em vẫn là em mây núi xanh
Màu hoa sắc đá dệt nên hình
Nửa hàm răng: một phương trời sáng
Áo kết tinh vân một nửa mình

Một nửa mình xuân vẫn lạc loài
Thương em chưa tận nhập phàm thai
Hỡi ơi gương mặt từ vô cực
Máu chửa tô hồng, lệ đã phai.

Ta đã mê tìm suối tử quang
Từ trong hứa địa trái tim nàng
Mắt em lẩn những tia hồng ngoại
Ký hiệu vùi sâu đáy cẩm nang.

Em đến cùng trăng đi với sao
Chuôi sao tinh đẩu lặn phương nào
Ngược chiều quỹ đạo thương đài trán
Thành quách hư vô lạc lối vào

Em đến cùng hoa, đi với hương
Mùi hương đoạt mệnh, gió quên đường
Nét đau huyền bí ngời da thịt
Linh dược bàn tay liệm vết thương.

Nghìn lẻ một đêm mộng thắp đèn
Hồn đi vào giấc ngủ hoa sen
Nền mây bích họa sương vờn bóng
Điên đảo trời sao mắt lượn thuyền

Sóng mắt trôi dòng nhạc khởi nguyên
Em từ bao kiếp dựng lời nguyền?
Màu xanh ý niệm chưa thành bướm,
Nhịp bước em vào tiết điệu Quên.

Mê nửa trái tim, say nửa hồn
Nào ngờ phép lạ phút trao hôn
Quyền uy ma lực hàng mi khép
Cuồng tín anh quỳ xuống tạ ơn.

Xin tạ ơn khí hậu nhập thần
Chan hòa đôi cánh mộng tình nhân
Tạ ơn những ngón tay tiền định
Mười phím thăng hoa lặng ghép vần

Xin tạ ơn thời khắc dị thường
Đưa tình thương tới gặp tình thương
Trăng sao kết hợp thành ngôn ngữ
Cung bậc vàng gieo một thoáng sương.

Cuồng loạn âm giai má hải đường
Gọi nhau say chết giữa mùi hương.
Tên em nửa lắng vào vô thức,
Nửa đọng trên vành môi xót thương.

Thương quá chừng thương, nhớ lạ đời
Từ mùi xiêm thoảng đến làn hơi
Nhớ in vóc dáng, bừng gương mặt
Hằn nét mày chau, rợn nét cười

Thương tột cùng thương, nhớ tuyệt vời
Tự ngoài muôn kiếp tới xa khơi
Thầm hôn dáng mộng, thương không nói
Ghì chặt không gian, nhớ vóc người

Thương tuyệt trần thương, nhớ lạ lùng
Mới kề khuôn ngực, hẫng vòng lưng
Khi ăn, niệm bóng sang ngồi cạnh
Lúc ngủ, chiêu hồn tới ngủ chung.

Nước mắt thương nhau tưởng cạn nguồn
Nào ngờ biển lạ dấy từng cơn
Ngày dâng địa chần, đêm hồng thủy
Khát vọng cuồng lưu tiếp hỏa sơn

Từ trái tim em, huyết mạch anh
Vết thương mặc khải vẫn chưa lành
Cách nhau lưu vực hai dòng máu
Lửa hết thiêng rồi, ngọc hết xanh.

Người em tóc xõa liên hành tinh
Bắc Đẩu nghiêng vai áo tự tình
Dòng lệ thủy cầu lau chẳng ráo,
Gục đầu, mây đỏ gót băng trinh.

Thương em áo mỏng xuân mười chín
Tàn kiếp thiêu thân: xác ấu trùng
Cánh lửa đêm xanh hồn ác điểu
Nhìn nhau hình tướng bỗng hư không.

Từ tế bào anh, huyết mạch em
Đại dương cuồng nộ, thái dương chìm,
Mây bay cháy thảo nguyên vầng tóc
Và mắt tinh cầu loạn bóng đêm.

Hài cốt lung linh gấm phủ hồn
Lìa vai tinh thể khóc cô đơn
Gợn màu lăng kính trăng kinh dị
Chắn nẻo luân hồi cánh cửa son

Anh sẽ hồi sinh, em tái sinh
Hòa đôi thể chất một thân hình
Giác quan biển động mưa đồng thiếp
Trên thịt da đau núi quặn mình

Thế hệ đầu tiên của chúng ta,
Mắt em sao rụng sáng thiên hà
Tình sầu khoác áo xuân Đông Hải
Khép mở càn khôn nửa mặt hoa.

Ôi nét mi trầm, mắt ngọc châu!
Vành môi tôn nữ đóa hôn đầu
Nụ hôn quận chúa nồng hương xạ
Bỗng nét môi hờn vĩnh biệt nhau.

Em vẫn là em xưa của anh
Dù xa hải đảo, cách trường thành
Của anh, vẫn trái tim hồng ngọc
Lửa sáng huyền cơ mắt phượng xanh.

Anh sẽ quên, và anh vẫn thương
Dù sa địa ngục, mất thiên đường
Tiếng ca này mọc dần xương thịt
Lồng ngực thanh tuyền lưới nhện vương.
~Đinh-Hùng~


CHỚP BỂ MƯA NGUỒN

Có kẻ nghe mưa, trạnh mối sầu,
Vắt tay chờ mộng suốt đêm thâu.
Gió từ sông lại, mưa từ biển,
Không biết người yêu nay ở đâu?

Tôi ngủ bâng khuâng một gối buồn,
Giường lênh đênh nổi giữa băng sơn.
Xoay mình, giận mảnh chăn hờ hững,
Tuyết phủ, sương dâng một nửa hồn.

Người ta xa lánh cả tôi rồi!
Trở gối, nghe hồn động biển khơi,
Xa bạn, xa lòng, xa mắt đẹp,
Gió mưa dòng tóc đắng vành môị

Dĩ vãng dầm mưa lén bước về,
Áo trùng, mây tỏa, mặt sầu chẹ
Run tay ấp nửa bàn chân lạnh,
Thương những con đường mưa cuốn đị

Gió táp ba canh mộng thở dài,
Lùa mây bên gối, suối bên vaị
Cô đơn, tay níu trời khung cửa,
Đèn phố nhòa trong nước mắt ai?

Lác đác trong mê rụng tiếng đàn,
Hồn ai khóc rợn bốn giây oan?
Gót chân thủa ấy vào mưa gió,
Còn thoảng hơi sương đậu cánh màn.

Có lẽ Tình đi lạc mất nhà,
Lặng nằm tưởng đến một tên hoạ
Ngẩn ngơ thương mãi vầng trăng lặn,
Hoài vọng nghe rung một tiếng gà.

Ai đến đây buồn chơi với ta?
Ngọn đèn tâm sự thắp trong nhà.
Trời gần mái ngói hay xa nhỉ?
Truyện nở ân tình, đêm nở hoạ
~Đinh-Hùng~


KỲ NỮ

Ta thường có từng buổi sầu ghê gớm
Ở bên Em -- ôi biển sắc, rừng hương!
Em lộng lẫy như một ngàn hoa sớm,
Em đến đây như đến tự thiên đường.

Những buổi đó, ta nhìn em kinh ngạc,
Hồn mất dần trong cặp mắt lưu ly,
Ôi mắt xa khơi! Ôi mắt dị kỳ!
Ta trông đó thấy trời ta mơ ước.
Thấy cả bóng một vầng đông thuở trước,
Cả con đường sao mọc lúc ta đi,
Cả chiều sương mây phủ lối ta về,
Khắp vũ trụ bỗng vô cùng thương nhớ.

Ta run sợ, cho yêu là mệnh số,
Mặc tay em định hộ kiếp ngày sau.
Vì người em có bao phép nhiệm mầu,
Một sợi tóc đủ làm nên mê hoặc.
Ta đặt em lên ngai thờ Nữ Sắc,
Trong âm thầm chiêm ngưỡng một làn da.
Buổi em về xác thịt tẩm hương hoa,
Ta sống mãi thở lấy hồn trinh tiết.
Ôi cám dỗ! Cả mình em băng tuyết,
Gợn xuân tình lên bộ ngực thanh tân.
Ta gần em, mê từng ngón bàn chân,
Mắt nhắm lại, để lòng nguôi gió bão.
Khi sùng bái, ta quỳ nâng nếp áo,
Nhưng cúi đầu trước vẻ ngọc trang nghiêm.
Ta khẩn cầu từng sớm lại từng đêm,
Chưa tội lỗi, đã thấy tràn hối hận.
Em đài các, lòng cũng thoa son phấn,
Hai bàn chân kiêu ngạo dẫm lên thơ.
Ôi vô lương! Trong một phút không ngờ,
Ta đã muốn trở nên người vô đạo.
Tất cả em đều bắt ta khổ não,
Và oán hờn căm giận tới đau thương.
Và yêu say, mê mệt tới hung cuồng,
Và khát vọng đến vô tình, vô giác.
Hỡi Kỳ Nữ! Em có lòng tàn ác,
Ta vẫn gần - ôi sắc đẹp yêu ma!
Lúc cuồng si, nguyền rủa cả đàn bà,
Ta ôm ngực nghe trái tim trào huyết.
Ta sẽ chết! Sẽ vì em mà chết!
Một chiều nào tắt thở giữa môi hôn,

Ta hái trong em lấy đóa hoa hồn.
~Đinh-Hùng~


ĐƯỜNG VÀO TÌNH SỬ

Khi tóc mùa xuân dài trước cửa,
Khi nắng chiêm bao khẽ chớp hàng mi,
Khi những con thuyền chở mộng ra đi,
Giấc mộng phiêu lưu như bầy hải điểu,
Kỷ niệm trở về, nắm tay nhau hiền dịu,
Ngón tay thơm vàng phấn bướm đa tình,
Anh sẽ tìm em như tìm một hành tinh,
Mặc trái đất sắp tan vào mộng ảo.

Trên đường ta đi,
Những đóa hoa nở mặt trời xích đạo,
Những làn hương mang giông tố bình sa,
Những sắc cầu vồng nghiêng cánh chim sa,
Và dĩ vãng ngủ trong hồ cẩm thạch
Của đôi mắt sáng màu trăng mặc khách,
Thời gian qua trên một nét mi dài.
Núi mùa thu buồn gợn sóng đôi vai,
Dòng sông lạ trôi sâu vào tâm sự.

Chúng ta đến nghe nỗi sầu tinh tú:
Những ngôi sao buồn suốt một chu kỳ,
Những đám tinh vân sắp sửa chia ly,
Và sao rụng biếc đôi tay cầu nguyện.
Ôi cặp mắt sáng trăng xưa hò hẹn,
Có nghìn năm quá khứ tiễn nhau đi .
Anh vịn tay số kiếp dẫn em về,
Nhìn lửa cháy những lâu đài mặt biển.

Phơi phới thuyền ta vượt bến,
Từ đêm hồng thủy ra đi.
Lòng ta dao cắt
Chia đôi
Biên thùy,
Dòng máu kinh hoàng chợt tỉnh cơn mê.

Chúng ta đi vào lá hoa Tình Sử,
Hơi thở em hòa sương khói đường thi .
Anh đọc cho em những dòng cổ tự
Ai Cập và Cổ La Hy.
Anh viết cho em bài thơ nho nhỏ
Bài thơ xanh ánh mắt hẹn tình cờ .
Có những chữ Hoa yểu điệu,
Không phải đại danh từ.
Nét uốn đơn sơ
Lưng mềm óng ả
Những chữ hoa không thêu phù hiệu,
Những chữ hoa không biết phất cờ.
Một bài thơ
Có tiếng thở dài đôi hồn tình tự,
Vần điệu dìu nhau đi trong giấc mơ,
Sông núi trập trùng lượn theo nét chữ,
Những chữ thương yêu,
Những chữ đợi chờ,
Đẹp như
Dáng em e lệ chiều xưa.

Anh sẽ tìm em, chiều nào tận thế
Khi những sầu thương cất cánh xa bay .
Khi những giận hờn, khi những mê say,
Khi tất cả hiện nguyên hình ảo mộng:
Giọt lệ hoa niên, cung đàn hoài vọng,
Và những hương thơm tình ái trao duyên .
Những không gian thăm thẳm mắt u huyền,
Những vạt áo bỗng trở màu sông biển.
Chúng ta đến, mùa xuân thay sắc diện,
Chúng ta đi, mùa hạ vụt phai nhòa,
Gương mặt mùa thu phút chốc phôi pha,
Ta dừng gót, chợt mùa đông tàn phế.

Em hát mong manh bài ca Tuổi Trẻ,
Bướm bay đầy một âm giai.
Khúc nhạc lang thang như hồn Do Thái,
Đại dương cồn sóng gọi tên ai?
Vời vợi tiếng em lướt qua Hồng hải,
Tiếng hát nhân ngư tuyệt vọng than dài.

Chúng ta thở những hơi nồng nhiệt đới,
Nghe mùa xuân nẩy lộc rợn trên vai .
Có những giấc mơ lẻn vào quá khứ,
Có những chiêm bao đi về tương lai.
Anh gặp em anh từ thủa nào?
Mênh mang sóng mắt
Ngờ biển dâu.
Núi non nhìn ta vừa nghiêng đầu
Hình như hội ngộ
Từ ngàn thâu.
Ta tỉnh hay mơ? Chiều nay trăng khép
Hàng mi sầu
Hay tà dương thu
Mưa rơi mau?

Em ơi! Vệt nắng phù kiều uốn mình ô thước,
Ta, suốt đời ngư phủ,
Thả con thuyền trên mái tóc em buồn lênh đênh.
Ôi chao dĩ vãng, Dĩ Vãng thần linh!
Một phút, một giây, nhìn ta ngàn kiếp!
Thầm gọi cỏ hoa sang tự tình.
Lời nói bâng khuâng, bàn tay duyên nghiệp.
Anh nhìn em như chiêm ngưỡng một hành tinh.
~Đinh-Hùng~


TỰ TÌNH DƯỚI HOA

Chưa gặp em, tôi vẫn nghĩ rằng:
Có nàng thiếu nữ đẹp như trăng.
Mắt xanh là bóng dừa hoang dại,
Thăm thẳm nhìn tôi, không nói năng.

Bài thơ hạnh ngộ đã trao tay,
Ôi mộng nào hơn giấc mộng này?
Mùi phấn em thơm mùi hạ cũ,
Nửa như hoài vọng, nửa như say.

Em đến như mây, chẳng đợi kỳ,
Hương ngàn gió núi động hàng mi.
Tâm tư khép mở đôi tà áo,
Hò hẹn lâu rồi - Em nói đi!

Em muốn đôi ta mộng chốn nào?
Ước nguyền đã có gác trăng sao.
Truyện tâm tình: dưới hoa thiên lý,
Còn lối bâng khuâng: Ngõ trúc đào.

Em chẳng tìm đâu cũng sẵn thơ.
Nắng trong hoa, với gió bên hồ,
Dành riêng em đấy. Khi tình tự,
Ta sẽ đi về những cảnh xưa.

Rồi buổi ưu sầu em với tôi
Nhìn nhau cũng đủ lãng quên đời.
Vai kề một mái thơ phong nguyệt,
Hạnh phúc xa xa mỉm miệng cười.
~Đinh-Hùng~

DOÃN-QUỐC-SỸ
         1923

Sinh tại Hạ Yên Quyết, Hà Nội, di cư
vào Sàigòn 1954, dạy Đại Học, chủ
trương báo Sáng Tạo, sau 1975 bị giam
giữ 14 năm, sống tại Texas Hoa Kỳ từ
năm 1995.

TÌNH MẪU TỬ

Xưa có một cậu bé Hồng-Sa
Bị yêu tinh đem vào núi từ thở mười ba
Lúc trưởng thành nó sai về quê giết mẹ
Anh vui lòng tuân theo, chẳng hiểu vì sao lại thế?

Nhưng đêm đó, khi anh vừa chợp ngủ,
Anh chợt mơ thấy mình trở về quê cũ.
Anh đã gặp người mẹ hiền,
Anh sống lại những ngày xa xưa như trong chuyện thần tiên
Và buổi chiều, anh đứng đầu nhà chờ mẹ,
Anh chờ mãi đến lúc đêm tàn trăng xế…
Mẹ vẫn không về.
Anh ngồi im kia như pho tượng đá
Nhìn về  phía mẹ ra đi mà băn khoăn tấc dạ.
Quanh anh lá rụng nước trôi,
Và trên trời có những ánh sao rơi.
Chợt,
        lòng anh tê tái
Vì có chiếc xe tang từ xa đi lại
Chiếc xe dừng trước cửa dưới tr ăng
Rồi tiếng gõ cửa…
Trời!
        mẹ hiền ngộ nạn rồi chăng?
Lòng anh quặn đau, hồn anh giá lạnh.
Vì anh đoán mẹ anh đã qua đời
                              ôi số mệnh!
Anh gục mặt vào lòng bàn tay nức nở.
Thương mẹ hiền từ nay không còn thấy nữa.
Nhưng,
          kỳ lạ thay,
                           khi anh ngửng đầu lên
Mẹ anh đã tươi cười đứng ở ngay bên.
Người cầm một trái thơm nhìn anh mắt hiền vời vợi.
Rồi trao cho anh y như hồi xưa, hồi anh còn nhỏ dại,
Và chiếc xe tang đã hóa thành xe nhỏ,
Chiếc xe chở hàng của mẹ già sớm hôm cầu chợ.

Sực tỉnh –
               Nghẹn ngào –
                                        Lòng anh nung nấu
Giấc mơ xúc động đã đưa anh trở về thời thơ ấu
Đã nhắc lại ơn sâu nghĩa nặng
Của mẫu tử tình thâm như biển trời cao rộng
Hai dòng lệ lăn đều trên gò má héo hon
Của một người vừa sực nhớ tới bổn phận làm con.

Ngày hômsau,
Yêu tinh đến khi mặt trời vừa hé
Nó muốn đưa anh về quê để thi hành độc kế.
Anh đã khỏi u mê, anh đâu còn ngơ ngẩn?
Anh cương quyết khước từ. Mặc cho yêu tinh nổi giận.
Yêu tinh đòi chặt tay anh.
Anh bằng lòng.
-    Đường gươm vung mạnh!
Yêu tinh đòi chặt chân anh.
Anh bằng lòng.
-    Nhát kiếm đưa nhanh!
Than ôi, trông anh lúc đó vuông như khúc gỗ,
Nhưng là khúc gỗ có hồn không bị loài ma cám dỗ.
Sau hết yêu tinh tiến lại bảo anh:
“Có hai hình phạt cuối cùng, ngươi phải chọn cho nhanh,
“Hoặc ta sẽ moi óc ngư i vứt ra ngoài núi,
“Hoặc ta chặt đầu nguơi quăng vào trong bụi.
“Ngươi chọn cách nào?
“Ta sẽ dùng dao
“Làm theo ý muốn
“Hết giống thanh cao!”
Anh trả lời chững chạc:
        -  Ngươi hãy chặt đầu ta!”
        Vì anh nghĩ:
                   Dẫu mình có thác
        Vẫn cần giữ bộ óc trong đầu
Dể khi xuống suối vàng…
Anh còn nhận ra mẹ mà ghi nhớ ơn sâu.
~Doãn-Quốc-Sỹ~




KIÊN GIANG
        1929

Tức Trương Khương Trinh, sinh tại Kiên
Giang. Bút danh khác: Hà Huy Hà, Nam Bình...
Kiên-Giang là bút danh làm thơ viết cho quê
hương và đề tài phản chiến.


QUÁN GIỮA ĐỒNG

Trà-Mi có quán giữa đồng,
Có cô gái nhỏ má hồng hữu duyên;
Hữu duyên mà lại chín chuyên,
Nhưng lòng khép kín như phên quán này.

Trưa nào vào đúng buổi cày,
Tôi vào quán đợi xế dài..., cày dâm.
Hôm nào trời đổ mưa dầm,
Tôi vào hơ áo...đợi tàn cơn mưa.

Chiều chiều gió đẩy gió đưa,
Nhìn xem lá mạ mà mơ duyên nồng.
Tháng ba, cá rốc lên đồng;
Trai làng đã rộ kêu công đầu mùa.
Chiều rồi!...đồng vọng chuông chùa;
Cày chưa hết vạc...mặc giờ hoàng hôn.
Cày trưa thiếu nước thiếu cơm,
Ghé vào quán nhỏ đỡ cơn đói lòng.
Cám ơn cô quán giữa đồng,
Quán nghèo tuy hẹp, mà lòng không thưa.

Từ khi giặc đốt quán xưa.
Thiếu nơi trú nắng, đụt mưa qua ngày.
Tôi buồn khi thả vạc cày,
Đành ngồi dang nắng...đợi chiều cày dâm.
Trời dù mưa mới lâm râm,
Tôi lo thiếu lửa... hơ chăn áo nghèo.

Tàn rồi biết mấy mùa cày,
Qua bao mùa cấy, lòng này quạnh hiu.
Vì đâu quán đổ lều xiêu,
Bao nhiêu tro xám, bấy nhiêu căm hờn.
Ngồi đây than thở nỗi buồn,
Tro còn tro xám, rêu còn rêu xanh.

Xóm ngoài có một đám tranh,
Xóm trong có đám tre xanh như rừng.
Em cắt tranh đương mái,
Anh đốn tre làm kèo,
Dựng lại túp quán nghèo
Trên nền xưa quán cũ.
Vội gì hỡi khách bộ hành,
Ghé đây cô quán sưởi tình xứ quê.
Quán nghèo mình thích mình mê,
Xoài chua cũng nghĩa, bưởi the cũng tình.
Nơi đây có trái thơm lành,
Quít đường Sa-đéc, cam sành Mỹ-tho;
No tròn vú sữa Cần-thơ,
Xứ vườn nước bạc gái tơ trắng hồng.
Ít tiền ai muốn no lòng,
Liệu cơm gắp mắm...mua đồng củ co.
Trai đồng tuy xấu tuy thô,
Năm thìn bão lụt, giá so nghìn vàng.
Ai đang khát nước giữa đàng,
Ghé đây sẽ được cô hàng vuốt ve.
Dừa xiêm gốc ở Bến-tre,
Uống vào, uống cả tình quê xứ dừa.
Lạy trời ráo nắng mưa vừa,
Lúa đồng ngậm sữa...hương mùa dâng men.

Mỗi mùa cày cấy ‘‘đông ken’’,
Quán nghèo rộn rã như phiên chợ làng.
Công cày yêu công cấy
Những mối tình trắng trong
Nở hương trong quán giữa đồng,
Chính đây là quán tơ hồng đưa duyên.
Hết mùa cày cấy ‘‘đông ken’’,
Công này công ấy lại nên vợ chồng.
Chỉ riêng cô quán giữa đồng,
Lọc lừa bến nước...tơ hồng chưa xe.
Vái trời khiến xui cô quán
Ở vậy... đừng kén được chồng
Để cho vui đồng vui áng,
Công cày công cấy còn đông.
Tôi yêu túp quán giữa đồng,
Hay yêu cô quán chưa chồng...đố ai!
Đố cô công cấy
Đố bạn công cày
Bao lâu,...nàng mới định ngày vu qui?
Hỡi ai về xóm Trà-Mi
Ghé thăm cô, kẻo cô đi lấy chồng!...
~Kiêng-Giang                 


HOA TRẮNG THÔI CÀI TRÊN
ÁO TÍM

Lâu quá không về thăm xóm đạo
Từ ngày binh lửa cháy quê hương
Khói bom che lấp chân trời cũ
Che cả người thương nóc giáo đường

Mười năm trước em còn đi học
Áo tím điểm tô đời nữ sinh
Hoa trắng cài duyên trên áo tím
Em còn nguyên vẹn tuổi băng trinh

Quen biết nhau qua tình lối xớm
Cổng trường đối diện ngó lầu chuông
Mỗi lần chúa nhật em xem lễ
Anh học bài ôn trước cổng trường

Thuở ấy anh hiền và nhát quá
Nép mình bên gác thánh lầu chuông
Để nghe khe khẽ lời em nguyện
Thơ thẩn chờ em trước thánh đường

Mỗi lần tan lễ, chuông ngừng đổ
Hai bóng cùng đi một lối về
E lệ em cầu kinh nho nhỏ
Thẹn thùng, anh đứng lại không đi

Sau mười năm lẽ anh thôi học
Nức nở chuông trường buổi biệt ly
Rộn rã từng hồi, chuông xớm đạo
Khi nàng áo tím bước vu quy

Anh nhìn áo cưới mà anh ngỡ
Chiếc áo tang liệm kín khối sầu!
Hoa trắng thôi cài trên áo tím
Giữ làm chi kỹ vật ban đầu!

Em lên xe cưới về quê chồng
Dù cách đò ngang cách mấy sông
Vẫn nhớ bóng vang thời áo tím
Nên tình thơ ủ kín trong lòng

Từ lúc giặc ruồng vô xóm đạo
Anh làm chiến sĩ giữ quê hương
Giữ màu áo tím, cành hoa trắng
Giữ cả trường xưa, nóc giáo đường

Giặc chiếm lầu chuông xây ổ súng
Súng gầm rung đổ gạch nhà thờ
Anh đem gạch nát, xây tường lủng
Chiếm lại lầu chuông, giết kẽ thù

Nhưng rồi người bạn đồng song ấy
Đã chết hiên ngang dưới bóng cờ
Chuông đổ ban chiều, hồi vĩnh biệt
Tiễn anh ra khỏi cổng nhà thờ

Hoa trắng thôi cài trên áo tím
Mà cài trên nắp áo quan tài
Điểm tô công trận bằng hoa trắng
Hoa tuổi học trò, mờ thắm tươi

Xe tang đã khuất nẽo đời
Chuông nhà thờ khóc đưa người ngàn thu
Từ đây tóc rũ khăn sô
Em cài hoa trắng lên mồ người xưa.
~Kiên-Giang~

HÀ-LIÊN-TỬ


TIẾNG HÁT TRONG MƯA

Ai hát đâu đây
Nghẹn ngào qua ngõ tối!
Ánh điện mờ...
Mưa dầm lụt lội,
Kinh kỳ không vắng lắm,
Có ngưởi lạnh bước phong sương!
Sầu mênh mang theo tiếng vọng bên đường...

Khách dừng lại,
Buồn kia im bặt,
Rồi bỗng dưng nghẹn ngào như tiếng nấc,
Tiếng người đứt nối trong mưa;
Tâm tình khơi suối buồn xưa...hát rằng:

Ngày xưa...ừ nhỉ ngày xưa...
Dòng đời thanh lặng, hồn chưa bão bùng;
Khắng khít niềm vui trang sách,
Mái trường hoa mộng lên hương...
Tương lai hẹn ở ngàn hoa thắm,
Mắt sáng chưa cay lớp bụi đường...

Bỗng dưng!
Mây buồn giăng khắp nẻo!
Giang san binh lửa tơi bời!
Ra đi cho tròn nghĩa vụ,
Một cười nhắp cạn ly bôi!
Rừng phong rầm rập chân dồn bước,
Vang dội lời ca khắp núi đồi...
Chí nguyện chưa thành, không chiến bại!
Ngày về bao thuở...
Núi sông ơi!

Ai cười bên tiêng khóc!
Ai hờn đất nước chia đôi!
Nước ngàn xưa nghe lòng đất bồi hồi.

Tiếng hát nghẹn ngào
Trôi qua ngõ tối,
Ánh điện mờ...
Mưa dầm lụt lội,
Tiếng hát chìm chìm trong tiếng mưa rơi
Như vang âm của một tiếng bên trời.
Khách nghe cả hờn đau từ vạn kỷ,
Mối hờn đâu đốt lòng người, âm ỉ...
Quê hương đâu?
                       ...hõi giống dân Chàm!
Ngậm ngùi mơ khói chiều lam
Mái lá, đậm tình gia thất...

Ai hát đêm nay...
Nghẹn ngào như tiếng nấc!
Mưa rơi lụt ngõ kinh kỳ...
~Hà-Liên-Tử~
                                                 

 

TẠ-TỴ
1922-2004

Sinh trưởng Hà-Nội, vào Nam 1954, SQ/QL
VNCH, tù cải tạo nhiều năm, họa sĩ, làm thơ,
viết truyện, soạn kịch. Định cư tại HK nhưng
năm 2002 lại về sống ở VN và mất ở quê nhà.


ĐÔI TA

Chiều không mầu
Ngả vào lòng thành phố
Ô đèn vuông như mắt người câm
Ô đèn vuông như những tiếng nói thầm
Của đêm sâu
Có tiếng thời gian thở dài trong xác lá

Ôi ngày hôm qua
Mái tóc anh còn xanh như trời mùa hạ
Môi em cười như một ánh sao rơi
Phải rồi
Khi chúng ta yêu nhau
Mùa yêu mười tám

Chiều không mầu
Em ngủ trong hồn tôi
Những buổi chiều năm truớc
Có hoa vàng
Có bướm trắng bay quanh
Có bốn bàn tay xây mộng chửa thành
Có đôi mắt nhìn nhau chẳng nói
Để đêm đêm
Nhìn trời cao vòi vọi
Những ô đèn tắt ngấm giữa đường khuya
Hai bóng chúng mình ngã vào nhau
Nhòe theo bóng tối

Em ngủ trong tôi
Mười mấy mùa Đông
Mấy mươi giấc mộng
Dệt bằng máu đỏ
Bằng tình thương
Của hai đứa chúng ta
Hy vọng kết vào mái tóc

Chiều không mầu
Tôi ngồi đếm những ô đèn vuông
Ô đèn vuông biết bao tiếng nói thầm
Mà sao em chẳng về đây nữa
Để tâm tư đứng buồn sau ngưỡng cửa
Trốn cô đơn khép chặt giữa bàn tay

Chiều nay
Giữa hồn tôi
Có ai hát bài ca man dại
‘‘Bao giờ em trở lại’’
Để chúng ta yêu nhau
Như mùa yêu mười tám
Thuở ban đầu
~Tạ Tỵ~
1955


NẾU MỘT NGÀY NÀO...

Tôi sẽ buồn biết bao
Nếu một ngày nào tôi chết
Bỏ lại cuộc đời
Vui tươi và cay đắng
Như mầu của bức tranh giang dở
Như cuộc tình nửa chừng tan vỡ
Bằng những giọt nước mắt
những nghẹn ngào

Buồn biết bao nhiêu
Nếu một ngày tôi chết
Linh hồn tôi sẽ không tan vào bóng tối
mà ẩn nấp trong tim em
Cho đến bao giờ em không còn yêu tôi nữa
Cho đến phút nào em phụ tôi

Tôi tiếc cuộc đời
Dù có bao nhiêu tội lỗi
Thầm kín như đêm sâu
Khêu khích dưới ánh đèn xanh đỏ
Tôi hát nghêu ngao cửa hồn bỏ ngỏ
Tiếng hát mênh mông rạn vỡ thời gian
Ngã tư khuya nức nở cung đàn
nhịp chân gõ nhẹ
Ánh đèn chiếu chếch gờ cao
Bóng tôi ngã xuống mặt đường
Như một nét dao khắc vào mặt đá

Buồn biết bao
Tôi trốn cô đơn đi vào tẻ lạnh
Phố dài hun hút đìu hiu
Tâm linh theo bóng tối dập dìu
Đi từ vũ trường vào đồng hoang cỏ úa

Có vì Sao lạc lõng
Trong đêm bao la
Dăm nhánh cây khô
Đưa lên vòm trời những bàn tay quái gở
Như cầu xin
Van lơn một cánh lá đâm mầm
Như tay tôi
Níu lấy cuộc đời
Tựa đứa trẻ con ôm dòng sữa mẹ
Tôi khao khát
Trong lạc loài
Cô đơn giữa lòng sa mạc
Bước chân lạc đà khấp khểnh
in vào mặt cát buồn hiu
Một cơn gió lốc
Thổi ùa cát mặn cào môi
Giọt nước nào đây làm sống lại mặt trời
Đốt cả tâm tư cháy tan hy vọng

Thế mà sao tôi vẫn say mê
Say mê như mùa thương mười sáu
Khi giữa đường bắt gặp tình yêu
Thoáng nhìn em qua những nét diễm kiều

Tôi buồn bao nhiêu
Khi nằm trong tẻ lạnh
Bốn bề ván mỏng vây quanh
Những cánh hoa tàn rơi trên nắp mộ
Dăm chiếc lá vàng rụng vương hè phố
Vài ba dòng lệ chảy vào tim
Bỏ lại niềm vui trong đáy huyệt im lìm
Luyến tiếc dâng sầu giữa mầu đất xám
Tôi biết nói cùng ai
Chỉ nhìn dòng nước chảy
Chảy hoài chảy mãi
theo thời gian bất tận
Vào không gian đến lúc lìa tôi
Phút tận cùng giã biệt cuộc đời

Ôi buồn biết bao nhiêu
Khi nhìn thấy ý múa lên phơi phới
Trên ngực căng má chín tuổi hai mươi
Phố nhân gian hừng sáng mặt ai cười
Tôi gục xuống nghe máu mình xao xuyến

Đời vui thế phấn son nào ẩn hiện
Hàng mi cong chớp vội nét sầu tư
Sân khấu chưa lên đã khép kết từ
Màn buông xuống hậu trường oà tiếng khóc

Nếu một ngày nào tôi đã chết
Đường phố trầm buông tiếng chuông vĩnh biệt
Tự lầu cao đổ xuống bóng cây dài
Kèn tiễn đưa run rẩy điệu bi ai
Vó ngựa thấp cao đi vào hoang rợ
Có ai đứng nhìn theo
Cửa rèm khép mở
Gửi lời chào qua ánh mắt đầy vơi
Vòng xe tang khập khễnh đã xa rồi
Buồn biết bao nhiêu
Tôi xót thương đời
Tôi yêu ý sống
Trong ly rượu cháy môi
Giữa niềm vui cuồng dại
Tôi uống hoa niên bằng tê tái
Tôi liệm đời tôi trong mái tóc óng mềm
Tôi say sưa cắn nát thịt da em
Để thấy lại hồn tôi còn sống

Nếu một ngày nào tôi chết
Tôi buồn biết đến bao nhiêu

Nhưng ngày đó chắc còn xa lắm
~Tạ-Tỵ~                     
1959


NHỮNG CON ĐƯỜNG HÀ-NỘI

Nửa đêm không ngủ
Nhớ về Hà Nội mến thương
Hà Nội ơi Hà Nội
Tương tư thức trắng canh trường

Hà Nội của tôi
Của một triệu người lìa Hà Nội
Bỏ quê hương bỏ cả phố phường
Đánh mất tuổi thơ, chôn vùi kỷ niệm
Bỗng đêm nay sống lại trong tôi
Những con đường Hà Nội mến thân ơi

Hỡi những con đường
Có từ lúc tôi ôm bầu sữa mẹ
Những vỉa hè quen thuộc tự ngày xưa
Những vỉa hè phơi nắng dầm mưa
Chân chập chững theo chiều tay mẹ dắt
Rồi nhớn lên
Giữa những con đường dằng dặc
Tiếp nối nhau theo bờ ngói xiêu xiêu
Tiếp nối nhau như tay của người yêu
Truyền hơi thở khi gió mùa đến sớm

Những con đường
Những con đường rờn rợn
Tiếng chân người lạnh lẽo gõ đêm khuya
Nghe than van từng điệp khúc não nề
Nghe rỉ rả mưa phùn lầy lội
Nghe rụng xuống dưới chân tường xám hối
Những thân tàn rũ gục chết mùa đông
Từng âm thanh gờn gợn buốt trong lòng...

Hà Nội, ôi Hà Nội!
Hà Nội của tôi
Với hình ảnh Mẹ già khắc khoải
Với em thơ mòn mỏi đếm ngày xanh
Vọng tiếng thời gian bóng xế ngang mành
Nghe thương nhớ nghẹn ngào trong ngực
Đường phố cũ chôn vùi uất ức
Thanh xuân nào e ấp giữa bàn tay
Vào chợ đời đánh mất tuổi thơ ngây
Nhìn mắt trắng buồn tênh cười thế sự

Những con đường
Ôi, những con đường cũ
Chiều phế hưng nằm ngủ dưới thời gian
Lớp bụi đời phủ trắng màu tang
Trong im lặng của bao người Hà Nội
Mà năm tháng chưa xoá mờ tội lỗi
Cứ đêm đêm từ 5 cửa Ô xa
Hát vọng về theo những canh gà
Tiếng sênh phách hú hồn ma quỷ
Bánh xe nghiến mặt đường rền rĩ
Tóc ca nhi chảy ướt vũng bùn nhơ
Hà Nội ơi! Vỡ nát cả mong chờ

Hà Nội, chao ôi Hà Nội
Hà Nội với những con đường đọng tím
Những con đường câm nín
Những con đường chết lịm ở tim tôi.
Tuổi hoa niên từng hát khúc yêu đời
Và nhảy múa khắp nẻo đường Hà Nội
Bao thương mến với bao nhiêu bối rối
Trôi về đây tàn phá cõi tâm linh
Trắng đêm thâu, trắng cả khối chân tình
Từng xác lá thu về vàng lối cỏ
Mùa úa héo dâng đầy đôi mắt nhỏ
Em ơi em! Có biết thuở nào khuây
Nhớ thương nhau qua những cánh đêm gầy
Nhìn gương mặt hãi hùng sau giấc ngủ.

Ôi, Hà Nội
Ôi những con đường cũ
Đâu hàng Bông hàng Trống với hàng Khay
Đâu hàng Đào khoe nõn những bàn tay
Những đôi mắt nhìn nhau sầu ly cách
Nước Hồ Gươm còn xanh màu cẩm thạch?
Tà áo ai còn đẹp buổi hoàng hôn?
Nhớ thương xưa nhạt nắng những khung tường
Nghiêng nghiêng xuống mặt hồ ôm bóng nước

Những con đường
Những con đường năm trước.
Của ngày xưa, xa lắm Hà Nội ơi
Đêm nay về ngự trị giữa lòng tôi
Đêm nay về, với 5 cửa Ô nghẽn lối.
Thao thức mãi, từng canh gà báo vội
Rạng đông nào gối lệch tóc đêm sâu

Ở ngoài kia, bóng tối đã phai mầu!..
~Tạ-Tỵ~


THƯƠNG VỀ 5 CỬA Ô XƯA

Tôi đứng bên này vỹ tuyến
Thương về 5 cửa ô xưa
Quan Trưởng đêm tàn dẫn lối
Ðê cao hun hút chợ Dừa
Cầu Rền mưa dầm lầy lội
Gió về đã buốt lòng chưa?
Yên Phụ đôi bờ sóng vỗ
Nhị Hà lấp lánh sao thưa
Cầu Giấy đường hoa phượng vỹ
Nhớ thương biết mấy cho vừa
Cửa Ô ơi cửa Ô
5 ngã đường đất nước
Trôi từ vạn nẻo sông hồ
Nắng mưa bốn hướng đổ vào lòng Hà Nội
Gục đầu nhớ tiếng võng đưa
Có biết chăng ai, mái tóc bồng bềnh chảy xuôi ý đẹp
Có nhớ chăng ai
Lệ nào ướt đẫm tình người
Tê tái tiếng cười
Từng cánh hoa đời khép lại
Thương về 5 cửa ô xưa!!!
~Tạ -Tỵ~

TRÚC-LIÊN
          
NGHĨA GÌ ĐÂU

Xuân về đây ,
Rực trời hoa pháo dậy.
Đất chuyển mình hương khói đón tân niên...
Men xuân lên không xóa được ưu phiền,
Ngày tháng lụn âu sầu em tự hỏi:
Anh về đâu?
Em về đâu?
Trong cõi trần thấp thỏi,
Mà ly tan luôn gián đoạn thân tình.
Anh ơi, chốn chợ đời,
Muôn người đang lạc lối.
Vạn người say hư vinh.
Thế gian mờ lửa khói,
Tan nát bấy tâm tình.
Sầu đưa lên ngất núi,
Đất chật người điêu linh.
Vị đời pha máu mặn,
Còn vui chi mà nghĩ chuyện tâm tình.
Đêm nay nữa kinh thành nghe gió loạn,
Rợn rùng thay! Ôi thương nhớ mênh mang.
Lắng im nghe đây tiếng bước thời gian,
Xào xạt lướt trên phố phường rực sáng.
Tâm tư dậy sóng cuồng dâng lai láng,
Tỏ cùng ai đời có đẹp gì đâu.
Ngày mai kia bừng tỉnh giấc mơ sầu,
Toan tính lại nghĩa đời như không nghĩa.
Ghét hay yêu? Một lối về mộ địa!
Hận đời chôn theo vạn mối sầu thương.
Nghĩa gì đâu vài ánh mắt luyến thương,
Bàn tay nắm ngại ngùng tình chẳng trọn.
Năm tháng lại gói tròn lòng đơn mọn,
Bước thăng trầm hạnh phúc mỏng manh thay.
Tình xót xa thương nhớ dẫu vơi đầy,
Miệng câm nín vạn niềm riêng ưu ái.
Chờ biến chuyển xóa dần buồn ngang trái,
Bụi thời gian đổ lấp khối tình sâu.
Nghĩa gì đâu, đời có nghĩa gì đâu.
Dù gặp nhau từ cái thuở ban đầu,
Ai đã chắc duyên tình trôi phẳng lặng?
Đời xê dịch tang thương rồi chất nặng.
Luyến lưu gì một ánh mắt, làn môi,
Nghìn năm trôi chất mãi oán hờn thôi.
~Trúc-Liên~



HOÀNG-TRÚC-LY


TUYỆT BÚT

mai này tôi chết đi
nằm nghe hồn cô độc
trời chiều không nói năng chi
em ơi sao em không khóc
mai này tôi chết đây
vì sao em không khóc
vết thương mửa máu tôi nào hay
như xế chiều nay như sáng nay
tôi viết từng trang tuyệt bút
mai này tôi chết đây
nắng ơi trời ơi nắng
nửa đêm sáng quá tôi nào hay
mùa xuân vừa nguôi cay đắng
xin rũ tóc dài lên gối trắng
người yêu nằm mộng thấy tôi về
xin gọi tên tôi dù xa vắng
thịt da người ánh lửa tình khuya
mai này tôi chết đi mai này tôi chết đi
mai này tôi chết đi
em bé mười lăm năm tóc xõa xân thì
đời lên mấy vạn lần nhan sắc
đau đớn vô cùng đêm biệt ly.

anh sẽ bình yên mà đợi chờ
từ đau thương ấy đến bây giờ
từ mùa xuân rụng trên vừng trán
có phải tên người yêu là Thơ?
hay là, hay là, hay là, ai?
trong em: thú vật và thiên thần
anh mơ thượng đế khi yêu dấu
thể xác linh hồn không nói năng
anh sẽ vì em anh sẽ yêu
hai tháng hai năm hai buổi ciều
khi ngất ngư rồi anh sẽ chết
nhớ gì như nhớ bóng người yêu
và còn các anh còn các em
hoa ngón tay còn níu tóc thề
dâng em tất cả ôi hoàng hậu
ta biết còn gì trong cuộc mê?
~Hoàng-Trúc-Ly~
(Trong Cơn Yêu Dấu)

QUÁCH-THOẠI
    (1929-1957)

Tức Đoàn-Thoại, sinh ở Huế, vào Nam
năm 1948, làm báo


CHIỀU TẬN THẾ

Sao ta bỗng giật mình lo ngại quá
Hồn ta rên la than khóc hôm nay
Ta muốn ôm, ôm lấy mặt trời ngày
Xoay trái đất cho giáp vòng ánh sáng
Ôi! Bình minh một trời xuân chói rạng
Là cuộc đời ta những ước mong thay
Loài người ơi! ta chắp cả hai tay
Đầu cúi lạy, ta nguyện cầu nhắn nhỏ
Vì khổ đau ta phải cần xin xỏ
Chút tình thương buộc chặt giữa người người
Và hoa tươi và trời hỡi hoa tươi
Trái tốt đẹp của muôn đời vũ trụ
Có lẽ đâu thời xuân xanh đi ngủ
Thế giới chìm trong ác lặn hoàng hôn
Người làm chi ta nghe dạ bồn chồn
Trong tiến bộ đã có mầm tiêu diệt
Xin lỗi người, nào tôi đâu có biết
Một chuyến xe vừa mới rớt trên đèo
Những khách hàng đã phải chết rơi theo
Và Mẹ đời hình cưa thân mổ xẻ
Ôi! đau đớn là những đường chia rẽ
Tìm đâu ra những lối đến đại đồng
Có lẽ đâu trời sẽ nổi cơn giông
Rồi sấm chớp xô lâu đài thế hệ
Đau thương, đau thương dường vô kể
Liệu loài người sẽ quyết định chi đây
Văn minh rồi nguy hiểm nắm trong tay
Tưởng hy vọng ngờ đâu thành tuyệt vọng
Không! Không! tôi vẫn hãy còn trông ngóng
Chúa Trời! - Chúa Trời! - Chúa Trời! - Chúa Trời!
Cả cuộc đời không lẽ chỉ trò chơi
Ôi! ma quỷ và Thánh Thần lẫn lộn
Sáng hôm nay chiều hoang sơ hỗn độn
Đã gặp nhau cùng trong một buổi ngày
Người ra đời bèn bị chặt hai tay
Không ôm kịp lấy đầu hay trí óc
Kể vào đâu những lời than tiếng khóc
Một quả bom chỉ vài quả bom thôi
Ôi thôi rồi chủ nghĩa với xa xôi
Chỉ minh chứng một lời kinh Thánh nói
Chiều tận thế tưởng chừng như réo gọi
Rùng mình thay cho thảm cảnh cuối cùng
Rùng mình thay cho cái phút lâm chung
Ôi! mệnh hệ ai ngờ đâu mệnh hệ
Loài người nay trần truồng không Thượng Đế
Dắt nhau đi trong tiến bộ diệu kỳ
Ngày tàn rồi bóng tối đến lâm ly
Đêm u khổ vào cuộc đời tội lỗi
Đêm đã đến chiều nhân gian hấp hối
Ánh sáng ơi! khao khát đến vô cùng.
~Quách-Thoại~

TA ÚP MẶT

Ta úp mặt mình ta khóc nức nở
Xuân đời lên một mùa hoa mới nở
Thiêng Liêng cười trên môi nụ còn tươi
Vũ trụ xanh bừng đỏ giữa tim người
Lòng hứa hẹn ước mơ thương đời vô hạn
Tối trần gian khát vô cùng ánh sáng
Trăng đã về mầu nhiệm chiếu không gian
Chuông vừa ngân thổn thức nhạc Niết Bàn. . .
. . .
Ta úp mặt mình ta khóc nức nở
Cả loài người đang gục đầu than thở
Mộng cũ tình xuân còn đâu ước mơ
Đèn văn minh đốt cháy rụi bàn thờ
Tàu hiện tại bánh xoay về hoang dại
Đò sông ơi! đã gãy rồi bánh lái
Cuồng phong! cuồng phong! sóng dậy buồm chìm.
Lạc loài kêu xơ xác một đàn chim
Ai hoi hóp đang vùng vằng giữa bể
Hát ca chi lạc lầm rồi thế hệ
Ta kêu lên: thiên hạ hãy đi về
Trời xanh kia còn say đắm si mê
Yêu tất cả một tình yêu bất diệt
Thương tất cả một tình thương tha thiết
Sáng soi thay là ánh sáng mặt trời
Rõ ràng thay là tiếng nói không lời
Trong đau khổ người nghe chăng diệu lý
Trong tiến bộ người thấy chưa vô lý
Trăng sao cười chân lý sáng hư vô
Ta cúi xin thế giới thoát mơ hồ
. . .
Ta úp mặt, mình ta khóc nức nở
Vì thương yêu ta xót xa than thở
Tình thi nhân, lòng thủ thỉ . . . lệ mờ. . .
Cảm hồn đau ta viết vội thành thơ:
“Ta úp mặt mình ta khóc nức nở”. . .

~Quách-Thoại~


NHƯ-BĂNG TRƯỜNG TÌNH

Ta ngạt thở bởi mùi hương xa vắng
Hương thiên đàng vừa thoảng bến trần gian
Ta đê mê cảm động đến mơ màng
Nghe mầu nhiệm thấm nhuần trong mến cảm
Nghe sống lại mảnh hồn ta ảm đạm
Một tình yêu thanh thoát quá diệu huyền
Ôi mắt em trời mơ mộng còn nguyên
Cho ta gửi mối tình ta trinh bạch
Cho ta hôn bàn chân em ngọc thạch
Dẫm trên đường khổ hạnh chốn tu hành
Ôi giáo đường nở kín đoá hoa xuân
Hoa cao quý tắm mình sương tuyết ngọc
Như-Băng ôi, vì đâu ta thầm khóc?
Nghĩ thương em hồn ngưỡng vọng chúa trời
Ta xót đau nhìn hỗn loạn cuộc đời
Không dám tưởng giờ em đang cầu nguyện
Em có biết một cõi lòng đang xao xuyến
Nhớ thương em đứng đợi trước nhà chung
Ta yêu em yêu mến cảnh vô cùng
Thềm tôn giáo ta đặt hồn mơ ngủ
Giữa đêm nay đến đời sau vũ trụ
Trong tình em trong tim chúa Giê-su
Ta giật mình bóng tối vẫn mịt mù
Trăng nhợt nhạt và hồn ta thấy lạnh
Lời tụng niệm xa đưa từ cô quạnh
Ta bước về hồn vẳng tiếng kinh em
Ta bước về hồn vẳng tiếng chuông đêm
Lệ nóng chảy, lòng đau kêu cửa Chúa.
Như-Băng, Như-Băng, vì đâu mà lệ ứa?
Ta khóc than nghĩ tủi phận đời ta
Một linh hồn lạc lõng giữa bao la
Một tình yêu chưa một lần trao gởi
Tim cô đơn chưa một lần ấm sưởi
Lạnh trong hồn và lạnh thấu trong xương
Hoàng hôn về ta lạc giữa mù sương
Nghe đêm xuống tưởng buồn như tận thế
Ta rất nhỏ cảm sầu thương thế hệ
Lệ rất nhiều mà khóc chẳng ai lau
Ta một mình ôm tất cả đớn đau
Không dám nói bởi chưng rằng khó nói
Viết lời thơ thành lời kinh kêu gọi
Nào vơi chi sầu hận của nhân gian
Như-Băng em, xin ngó nẻo thiên đàng
Để nguy hiểm ta sống đời địa ngục
Ta chỉ sợ rồi đây nơi nhà phúc
Máu tai ương sẽ vấy tấm thân em
Lưỡi dao người sẽ xẻ gót chân em
Em sẽ chết dập bàn tay ngà ngọc
Rồi ta khóc đến tan thành trí óc
Như-Băng ơi, nào em hiểu gì đâu
Đã từng đêm ta nguyện với ta cầu
Lòng tự hỏi bởi vì đâu đời khổ lụy
Bởi vì đâu, hỡi loài hoa cao quý
Mà hương thơm còn mãi đến ngàn sau
Nở chi đây phô sắc thắm nhiệm mầu
Đất sắp sửa sẽ nứt mình phun lửa
Như-Băng em, đau thương là thế rứa
Bởi yêu em mà khóc mấy cho vừa
Đây lệ tình ta, em biết cho chưa
Xác hồn ta đang chết gần quá nửa
Như-Băng, Như-Băng, một chiều hoi hóp lửa
Là một chiều tận thế của tương lai
Biết không em, thôi chết cả hình hài
Thôi chết cả linh hồn đời nhân loại
Bao xây dựng đi về trong hủy hoại
Bao văn minh hạnh phúc vẫn không thành
Bao đền đãi cũng vẫn chỉ hư danh
Bao khoa học vẫn không giữ người giá trị
Bao cao thượng chỉ thành ra vị kỷ
Bao lợi quyền mà vẫn hóa tay không
Bao điêu linh thì cứ đấy em trông
Xe hiện đại dẫn ngày mai xuống hố
Đời hy vọng mà vẫn tin tận số
Ô hô hô, mạt kiếp vận người
Mà Như-Băng ôi, mà môi em tươi
Mắt em ngó nhiệm mầu là biết mấy
Giữa tim em nguồn thiêng rạt rào dậy
Vừng trán em phảng phất bóng hư linh
Em hát đi cho ta hết giựt mình
Em cầu nguyện để cho ta còn tin tưởng
Ta nhìn em qua một niềm ảo tưởng
Phủ màn sương mộng ảo xuống che em
Ta muốn lấy hoa kết lại thành rèm
Để bao phủ đời em trong cõi mộng
Để nguyên vẹn ta nhìn em vững chống
Lái con thuyền tình ái đến sông trăng
Để tình ta còn đẹp tựa sông Hằng
Để Như-Băng còn mãi thể Nhu-Băng
Mà hôm nay ta khóc lạy than rằng
Xin chầm chậm hoàng hôn đừng vội lặn
Ôi, đau thương loài người xin hữu hạn.
~Quách-Thoại~


TRĂNG THIẾU PHỤ

Đã mấy đêm trường tôi không ngủ
Nằm thao thức nhớ mảnh trăng thu
Đã biết bao lần tôi tự nhủ
Rằng cho tôi chết giữa âm u
Cớ sao trăng sáng ngoài kia nhỉ
Làm động tình tôi giữa buổi đêm
Tôi nhắm mắt nằm không dám nghĩ
Sợ nhìn trăng lạnh rớt bên thềm
Tôi muốn phòng tôi luôn mãi tối
Xin trăng đừng chiếu lướt qua song
Tôi muốn hồn tôi chìm lạc lối
Cho tàn chết hết cả hoài mong
Cơ khổ cho tôi còn nuối mộng
Làm đau chăn gối giữa đêm thu
Chỉ tội hồn tôi thêm náo động
Mà thương mà sợ mảnh trăng lu
Tôi sợ ngày mai trời sẽ sáng
Trăng thu mơ mộng sẽ không còn
Tôi gặp mặt người nguời đã bán
Cả mùa xuân đẹp thuở sắc son.
Chao ơi trăng hỡi trăng thu đẹp
Trăng của lòng tôi hay của ai
Tôi mở hồn thơ - thôi khó khép
Gửi cả lên trăng tiếng thở dài
Và cho tôi ngủ cho tôi ngủ
Thao thức làm chi mãi thế này?
Trăng tội tình chi mà ấp ủ
Mảnh lòng thi sĩ quá thơ ngây
Bởi đâu lệ nhỏ lăn trên gối
Tôi thấy cô đơn lạnh lắm rồi
Tôi biết đời tôi e hấp hối
Mà trăng thì sáng tận trên đồi
- Không người thiếu phụ đứng bên tôi
~Quách-Thoại~



NGUYỄN-THU-MINH

BAO GIỜ

Thương nhớ lắm,
Người ơi! sầu vạn dặm
Đời lênh đênh theo ngày tháng hoang sơ
Tôi mở lòng sao vẫn thấy bơ vơ
Vẫn lạc lõng giữa dòng đời lý tưởng!?
Tôi tự hỏi:
- ‘‘Về đâu thuyền đúng hướng,
Gió thuận chiều - đời nở giữa lòng hoa?..’’

Trời đất bao la
Nghiệp đời run rẩy
Qua bao ngày lửa cháy
Suối lệ trào tuôn
Mồ hoang nồng nặc chiến trường,
Bút nghiên lả chả đôi đường nhớ thương.
Người về gối mộng hoàng vương,
Đại bàng vỗ cánh trùng dương trĩu buồn!

Tôi nhớ tôi thương
Hai mươi mùa lúa chín
Sắc rợp trời mây.
Đêm nao tiệc rưọu tràn đầy
Trăng soi gò má hây hây mặn nồng.
Thuyền đời nặng nợ long đong
Giờ đây chép lại những dòng xuân qua
Mười năm máu lệ chan hòa
Mười năm chôn cả vườn hoa Cuộc Đời!...

Buồn lắm ai ơi!
Đêm nay mưa gió tơi bời
Nghĩ thương cho kiếp làm người như tôi.
Hai mươi lẻ sáu tuổi rồi
Tình trong man dại - Hội đời chưa xây.

Bao giờ tay lại nắm tay
Ngời lên khoé mắt chất đầy Tình Thương.

Nắng dâng lên môi hường
Nắng tràn lên tám hướng
Sưởi ấm kẻ tha hương
Cho tôi trở lại niềm tin tưởng
Trong một ngày mai nắng dậy hường!...
~Nguyễn-Thu-Minh~

VŨ-HOÀNG-CHƯƠNG


BÀI CA SÁT THÁT

Đoàn người ấy mọc lên trong sa mạc,
Cả một rừng gươm trên lưng ngựa trường thành.
Đoàn quân ấy từ phương Đông xuất phát,
Lũ con hoang bất trị của trời xanh.
Chỉ nhắp có hơi men sung sát,
Chỉ say sưa bằng những miếng giao tranh.
Nhằm hướng Phi châu,
Ngựa vọt tới đâu là đời sống tan tành,
Biển ngập máu còn mang tên Hồng Hải.
Cờ phất Âu châu,
Ngựa giẫm tới đâu là xương phơi thịt vãi.
Biển đeo tang còn Hắc Hải ghi danh...

Như ngọn cuồng lưu, như cơn bão cát,
Từ Mông Cổ, Tân Cương đến Ba Tư Bạch Đát,
Trở về Hoa Hạ, Yên Kinh,
Lũ Thiên triều từng Bắc chiến, Tây chinh,
Lẽ nào để một phương không xéo nát!
Trời Nam riêng cõi thanh bình,
Lẽ nào để chiếc ngai vàng Thát Đát,
Ba chân trời Đại Lục đứng chênh vênh!

Hay đâu: Bắc phương vừa quẫy đuôi kình,
Rồng thiêng sớm đã cựa mình Nam phương!
Trần triều hai Thánh Đế,
Hưng Đạo một Đại Vương,
Hội mở Diên Hồng, đất nước vang rền khí thế,
Hịch truyền Vạn Kiếp, trời mây sáng rực văn chương.
Ý gửi tự muôn dân, lệnh trao từ chín bệ,
Thì nắm đầu giặc như chơi, cướp giáo giặc cũng dễ.
Đây cửa sông Hàm Tử, bến đò Chương Dương!
‘‘Nuốt Sao Ngưu’’ chẳng phải việc hoang đường,
Nam phương cường, Bắc phương cường!
Máu đào loang sóng Phú Lương mấy lần...

Sét nổ trăm hai ngọn ải Tần,
Giang Hoài biên tỉnh lại ra quân.
Năm mươi vạn tinh binh ruổi ngựa,
Tràn xuống Thăng Long như cả một khu rừng bốc lửa.
Những ‘‘Cây Sắt’’ con nòi Thiết Mộc Chân!

Giống Hồng Lạc giữa hai đường sinh tử,
Trông lên sợi tóc buộc ngàn cân!
Chợt đâu đó, xé rèm mây quá khứ,
Xa thăm thẳm mấy nghìn năm Việt sử,
Rọi về tia mắt tiền nhân:
Thiêu tàn khoảnh khắc bao do dự,
Cả thép vô danh cũng rực ánh gươm thần...

Sát cánh, vua cùng dân,
Chung lòng, tướng với quân.
‘‘Phá cường địch’’ cờ ai sáu chữ,
Báo hoàng ân là báo quốc ân.
Trăm họ chẳng ai còn lưỡng lự,
Sông núi nào riêng một họ Trần.
Bình Than lại nổi phong vân,
Một gươm Tiết chế hai lần trao tay.

Lời Đại Vương truyền, nín cỏ cây,
Ba quân hào khí ngất tầng mây.
Vụt nghe tướng lệnh, vươn mình thét:
- Sông Bạch Đằng tôi có mặt đây!
Hán hồ cũng đến chôn thây,
Trước sau một khúc sông này mà thôi...

Triều non bạc lên ngôi, giờ lịch sử
Và xuống ngôi, theo lệnh Đại Vương truyền.
Nước rút đi, như ngàn vạn mũi tên,
Lấy Đông Hải làm bia nhằm bắn tới.
Một ám hiệu: Kình nghê vừa mắc lưới,
Thuyền Vương Sư liền quật khởi tranh phong.
Tay chèo nổi ngược cơn dông,
Tiếng hò ‘‘Sát Thát’’ vang sông ngập bờ.

Duyên Giang một giải,
Lau cũng phất cờ.
Mùa xuân gần cuối,
Vẫn sóng bay hoa.
Ngang trời động sấm tháng ba,
Dọc sông chớp giật, sáng lòa gươm đao...

Cũng nơi đây Bạch Đằng Giang một khúc,
Ngô Vương từng chém Hoàng Thao.
Gió mây thôi thúc,
Quằn quại ba đào,
Chợt tưởng niệm máu càng sôi sục,
Tinh thần quyết thắng bốc lên cao.

Thế phản công làm giặc dữ nôn nao,
Chúng hoảng hốt vội thu quân về thượng lưu sông Bạch,
Nhưng số phận Hung nô, người phương Nam đã vạch,
Hỡi ơi, bằng giáo sắt cắm ngang sông.
Đáy trường giang là cả một bàn chông,
Nằm đợi sẵn khi tủy triều xuống thấp.
Đoàn thuyền giặc lui qua bị xô nghiêng, lật xấp,
Bị xé tan ra từng mảnh vỡ tan thây...

Giữa lúc rồng thiêng mở vuốt tung mây,
Quân tiếp ứng của Vương Sư ào xuất trận.
Và Hưng Đạo Đại Vương Trầng Quốc Tuấn,
Hiện ra như một vị thần linh.
Chớp mắt trên sông bặt sóng kình,
Thế là đã nơi này bỏ xác,
Lũ con hoang của trời sa mạc,
Khắp Á, Âu từng vạn lý trường chinh.
Bọn chúng ngờ đâu một sớm cõi Lý Minh,
Thân bách chiến bỗng quay về hột cát.
Trôi theo sóng cả tiếng tăm nòi Thát Đát,
Cả giấc mơ xâm lược Chúa Hồ Nguyên...

Ấy ai qua chốn giang biên,
Khói đầy khoang giấc sầu miên lạnh lùng.
Tiếng kình vang đợt sóng rung,
Có nghe chăng có thẹn cùng người xưa?
Riêng ai nước cũ mây mờ,
‘‘Thái bình Diên Yến’’ câu thơ lệ nhòa.
Tháng Giêng kỷ niệm Đống Đa,
Sông Đằng kỷ niệm tháng ba mấy lần?

Đầu mùa xuân, cuối mùa xuân,
Cánh tay Đế Nguyễn, Vương Trần nào ai?
~Vũ-Hoàng-Chương~
            1962


LỬA TỪ BI

Kính dâng lên Bồ-tát Thích-Quảng-Đức
               Vũ-Hoàng-Chương

Lửa, lửa cháy ngất tòa sen,
Tám chín phương nhục thể trần tâm hiện thành thơ, quỳ cả xuống
Hai vầng sáng rưng rưng
Đông tây nhòa lệ ngọc
Chắp tay đón một mặt trời mới mọc
Ánh đạo vàng phơi phới đang bừng lên, dâng lên
Ôi! Đích thực hôm nay trời có mặt
Giờ là giờ hoàng đạo nguy nga
Muôn vạn khối sân si vừa mở mắt
Nhìn nhau: tình huynh đệ bao la
Nam mô Đức Phật Di Đà
Sông Hằng kia bởi đâu mà cát bay?
Thương chúng sinh trầm luân bể khổ
Người rẽ phăng đêm tối đất dày
Bước ra ngồi nhập định về hướng Tây
Gọi hết lửa vào xương da bỏ ngỏ
Phật pháp chằng rời tay...
Sáu ngả luân hồi đâu đó
Mang mang cùng nín thở
Tiếng nấc lên từng nhịp bánh xe quay
Không khí vặn mình theo, khóc òa lên nổi gió
Người siêu thăng...giông bão lắng từ đây
Bóng người vượt chín tầng mây
Nhân gian mát rượi bóng cây Bồ đề.
Ngọc hay đá, tượng chẳng cần ai tạc
Lụa hay tre, nào khiến bút ai ghi
Chỗ người ngồi: một thiên thu tuyệt tác
Trong vô hình sáng chói nét từ bi.
Rồi đây...rồi mai sau...còn chi?
Ngọc đá cũng thành tro, lụa tre dần mục nát
Với thời gan, lê vết máu qua đi
Còn mãi chứ, còn trái tim Bồ tát
Dội hào quang xuống chốn A tì
Ôi ngọn lửa huyền vi...
Thế giới ba nghìn phút giây ngơ ngác
Từ cõi vô minh
Hướng về cực lạc
Vần điệu thi nhân chỉ còn là rơm rác
Và cũng chỉ nguyện được là rơm rác
Thơ cháy lên theo với lời kinh
Tụng cho nhân loại hòa bình
Trước sau bền vững tình huynh đệ này
Thổn thức nghe lòng trái đất
Mong thành quả phúc về Tây
Nam mô Thích Ca Mâu Ni Phật
Đồng loại chúng con nắm tay nhau tràn nước mắt
Tình thương hiện tháp chín tầng xây.
~Vũ-Hoàng-Chương~

(Viết tại Sàigòn ngày 15 tháng 7 năm 1963,
để tưởng niệm Hòa-Thượng Thích-Quảng-Đức)
         TC đất lành tháng 7 vằ 8 2003


NỐI LỬA TỪ BI

‘‘Dân tộc ta không thể nào thua!
Đạo pháp ta đời đời xán lạn!
Dầu trải mấy qua phân ly tán,
Bị áp lực, phao vu, bội phản,
Nhưng vẫn còn Núi còn Sông, còn chót vót mãi
ngôi Chùa.
Hỡi kẻ sống không tim! Kìa muôn người chết
không mồ
đang ngồi dậy - chẳng sức nào ngăn cả - nối tiếp
nhau trong một bài thơ:
‘‘Trả lại chúng ta ngày PHẬT ĐẢN!’’
‘‘Chấm dứt đi mau ngày QUỐC NẠN!’’
Và từng mảnh thịt xương rã rời bom đạn
vùng đứng lên gào thét vỡ sông hồ,
Khắp bãi biển hoang liêu
Khắp rừng cây rách nát:
Đà nẵng Đà lạt
Ở đó Huế đô...
nóng, những nắm xương khô
từng oan thác, cũng đội mồ bước lên
Mỗi Phật tử bên kia bờ thảm sát
dám vong thân vẫn chí sắt son bền,
đang trở về trong tình thương bát ngát
theo nhịp cầu chuông mõ nổi hai bên.
hồi thanh sáu ngả vang rền!

Cuộc tranh đãu vượt ra ngoài giới hạn
Của TỬ SINH...mầu nhiệm Pháp vô biên!
Suối Hùng lực máy thu chẳng cạn,
nước cành dương tẩy xóa mọi oan khiên...

Chúng ta may còn sống
lẽ nào chưa xúc động?
chưa lắng nghe tiếng gọi triền miên
đã ngân vang sáng tối cả hai miền?
Ôi, từ Phật mở kỷ nguyên,
tháng tư nguyệt chẳng đoàn viên, cớ gì?
tiếng niệm Phật chảy dài trang lịch sử,
mười phương tín đồ tăng ni
Trái tim Thày QUẢNG ĐỨC
vừa rung lên phơi phới đạo kỳ
Sau 175 ngày đêm nối LỬA TỪ BI
giòng trôi mưa nắng kệ chi
Lửa dâng cao, gió huyền rẽ sang mùa!
Lẽ thường: ngôi Chúa...
dựng trên súng phải tiêu...dưới đạn
Chỉ còn lại tinh thần Nhân bản
vằng vặc NÚI SÔNG chót vót NGÔI CHÙA
Nên dầu bị qua phân ly tán
bị áp bứ, phao vu, bội phản
đạo PHẬT ta vẫn đời đời xán lạn!
dân VIỆT ta vẫn không thể nào thua!
~Vũ-Hoàng-Chương~

Tưởng niệm 40 năm Pháp nạn 1963-2003
       (TC đất lành tháng 7 và 8-2003)


GIỜ ĐÃ ĐIỂM

Giờ điểm rồi đây, hỡi tuổi xanh!
Có nghe nét chữ réo tung hoành?
Có nghe giòng mực sôi trong giấy,
Nhịp bốn ngàn thu sử Đấu-tranh?

-  Đứng lên, nào bạn trẻ
Thét lên một tiếng đồng thanh.
Cho vang trời bể
Nỗi sắt niềm đanh!
Cùng đáp ý muôn vàn thế hệ...
Ôi sông Bạch, giáo Ngô-Quyền,
          bến Hồng, voi Nguyễn-Huệ!
Dấu xưa còn để,
Chúng ta nguyền noi dấu bậc đàn anh.
Chẳng mơ chuyện nền Vương nghiệp Đế,
Mà hạnh phúc toàn dân, tự do toàn thể,
Mà giá trị con người, tương lai hậu thế,
Đòi bảo vệ
Giục đua tranh
Đồng tâm kết một bức thành,
Gió tung bay đá-non-hoành rồi kia!

Giờ điểm lâu rồi, Bạn có nghe?
Xôn xao mặt giấy hiện câu thề,
Hằn lên nét mực nghiêm trang quá!
Chữ sắp hàng ra đợi nước phi...

Trong lòng sách vở đã vữa ghi
Một Sứ-Mạng vô cùng to tát.
Lòng Tuổi Trẻ bỗng dâng lên giào giạt,
Ôi nguồn cảm hứng mê-ly!

Phút nửa khắc, ngàn trái tim cùng đạt
Tới phong vị Chùa Hương, tới bài ca Sông Hát.
Nghe Cần-thơ điểm khúc tình thi
Với Hà-tiên Hà-tĩnh, cùng Phan-thiết Phan-ri,
Với đèo Ba-dội, đỉnh Ba-vì.
Giữa Đồng-tháp Đồng-đăng, cùng chung
    niềm phấn khởi.
Có chợ Đồng-xuân, có ga Đồng-hới!
Ai? Nào ai cắt được biên thùy?
Bắc Nam giàu nghĩa tương tri,
Giải đồng bên nớ bên ni vẫn liền.

Các bạn, Nào ta hãy đứng lên!
Trái tim dân tộc đã xây nền.
Tự do đã hiển linh thần tượng,
Cánh vỗ hào quang tỏa bốn bên...

Bút dâng làm nén-hương-Đền,
Trước pho thần tượng, hãy nguyền đồng tâm.
Kìa, đấy Con Người, đây Nước Tổ!
Đôi cánh thiêng nhịp vỗ khói mây trầm.

Lịch sử bốn nghìn năm
Một mùa hoa đương độ,
Chúng ta bước với linh kỳ dẫn lộ,
Bốn bề sông núi đăm đăm...
Nền Độc-lập niềm vui cương thổ,
Vững lòng tin, đài Thống-Nhất cao ngâm.
Lắng hồn quê mẹ giáng lâm,
Nén hương đền quyện khói trầm say say...
Con Người còn đó!
Nước Tổ còn đây!
Còn phải đấu tranh vì Lý-tưởng
Kết trong hai chữ Tự-Do này...
Ôi giờ đã điểm! Nghe thần tượng
Phơi phới hào quang đẹp cánh bay.

Chúng ta nguyền: Đã đến ngày
Dâng lên Nước Tổ, vào tay Con Người.
-  Đẹp như thần tượng sáng ngời
Phải chăng các bạn?  - Một đời Tự-do!
~Vũ-Hoàng-Chương~


NGUYỆN CẦU

Ta còn để lại gì không?
Kìa non đá lở, này sông cát bồi.
Lang thang từ độ luân hồi,
U minh nẻo trước, xa xôi dặm về,
Trông ra bến hoặc bờ mê,
Ngàn thu nửa chớp, bốn bề một phương.
Ta van cát bụi bụi bên đường,
Dù nhơ dù sạch đừng vương gót này,
Để ta tròn một kiếp say,
Cao xanh liều một cánh tay níu trời.
Thơ ta chẳng viết cho đời,
Không vang tiếng khóc giây cười nào đâu.
Tâm hương đốt nén linh sầu,
Nhớ quê dằng dặc ta cầu đó thôi.
Mai này ta trở về ngôi,
Hồn thơ sẽ dứt luân hồi thế gian,
Một khi đã nín cung đàn,
Nghĩ chi còn mất hơi tàn thanh âm.
~Vũ-Hoàng-Chương~


BÀI CA BÌNH BẮC

Kể từ đấy
Mặt trời mọc ở phương Ðông, ngùn ngụt lửa
Mặt trời lặn ở phương Ðoài, máu chứa chan
Đã sáu mươi ngàn lần …
Và từ đấy cũng sáu mươi ngàn lần
Trăng tỏ bóng nơi rừng cây đất Bắc
Trăng mờ gương nơi đồng lúa miền Nam
Ruộng dâu kia bao độ sóng dâng tràn
Hãy dừng lại thời gian
Trả lời ta - Có phải?
Dưới vầng nguyệt lạnh lùng quan ải
Dưới vầng dương thiêu đốt quan san
Lớp hưng phế xô nghiêng từng triều đại
Mà chí lớn dọc ngang
Mà nghiệp lớn huy hoàng
Vẫn ngàn thu còn mãi
Vẫn ngàn thu người áo vải đất Quy Nhơn

Ôi người xưa Bắc Bình Vương
Ðống Ða một trận năm đường giáp công
Ðạn vèo năm cửa Thăng Long
Trắng gò xương chất, đỏ sông máu màng
Chừ đây lại đã xuân sang
Giữa cố quận một mùa xuân nghịch lữ
Ai kia lòng có mang mang
Ðầy vơi sầu xứ - Hãy cùng ta
Ngẩng đầu lên, hướng về đây tâm sự
Nghe từng trang lịch sử thét từng trang

Một phút oai thần dậy sấm
Tan vía cường bang
Cho bóng kẻ ngồi trên lưng bạch tượng
Cao chót vót năm mầu mây chiêm ngưỡng
Dài mênh mông vượt khỏi lũy Nam Quan
Và khoảng khắc
Ðổ xuôi chiều vươn ngược hướng
Bao trùm lên đầu cuối thời gian
Bóng ấy đã ghi sâu vào tâm tưởng
Khắc sâu vào trí nhớ dân gian
Một bành voi che lấp mấy ngai vàng

Ôi Nguyễn Huệ người anh hùng áo vải
Muôn chiến công, một chiến công dồn lại
Một tấm lòng, muôn vạn tấm lòng mang
Ngọn cờ vung, bao tính mệnh sẵn sàng
Người cất bước, cả non sông một dải
Vươn mình theo – dãy Hoành Sơn mê mải
Chạy dọc lên thông cảm ý ngang tàng
Cùng chồm dậy đáp lời hô vĩ đại
Chín con rồng bơi ngược Cửu Long Giang
Người ra Bắc, oai thanh mờ nhật nguyệt
Khí thế kia làm rung động càn khôn
Lệnh ban xuống, lời lời tâm huyết
Nẻo trường chinh ai dám bước chân chồn
Gươm thiêng cựa vỏ
Giặc không mồ chôn
Voi thiêng chuyển vó
Nát lũy tan đồn
Ôi một hành ca hề, gào mây thét gió
Mà ý tướng, lòng quân hề, bền sắt tươi son

Hưởng ứng sông hồ giục núi non
“Thắt vòng vây lại” tiếng hô giòn
Tơi bời máu giặc, trăng liềm múa
Tan tác xương thù, ngựa đá bon

Sim rừng, lúa ruộng, tre thôn
Lòng say phá địch, khúc dồn tiến quân
Vinh quang hẹn với phong trần
Ðống Ða gò ấy mùa xuân năm nào

Nhớ trận Ðống Ða hề thương mùa xuân tới
Sầu xuân vời vợi
Xuân tứ nao nao
Nghe đêm trừ tịch hề, máu nở hoa đào
Ngập giấc xuân tiêu hề, lửa trùm quan tái
Trời đất vô cùng hề, một khúc hát ngao
Chí khí cũ gầm trong da thịt mới
Vẳng đáy sâu tiềm thức, tiếng mài dao
Ðèo Tam Ðiệp hề, lệnh truyền vang dội
Sóng sông Mã hề ngựa hí xôn xao
Mặt nước Lô Giang hề, là trầm biếc khói
Mây núi Tản Viên hề, lọng tía giương cao
Rằng: “Ðây bóng kẻ anh hào
Ðã về ngự trên ngã ba thời đại”
Gấm vóc giang sơn hề, còn đây một dải

Thì nghiệp lớn vẻ vang
Thì mộng lớn huy hoàng
Vẫn ngàn thu còn mãi
Ôi ngàn thu người áo vải đất Quy Nhơn

Nay cuộc thế sao nhòa, bụi vẩn
Lũ chúng ta trên ngã ba đường
Ghi ngày giỗ trận
Mơ BẮC BÌNH VƯƠNG
Lòng đấy thôn trang hề, lòng đây thị trấn
Mười ngã tâm tư hề, một nén tâm hương
Ðồng thanh rằng: “Quyết noi gương”

Ðể một mai bông thắm cỏ xanh rờn
Ca trống trận thôi lay bóng nguyệt
Mừng trời đất gió bụi tan cơn
Chúng ta sẽ không hổ với người xưa
Một trận Ðống Ða nghìn thu oanh liệt
Vì ta sau trước lòng kiên quyết
Vàng chẳng hề phai, đá chẳng sờn.
~Vũ-Hoàng-Chương~


TRẢ TA SÔNG NÚI

Trải bốn nghìn năm dựng nước nhà
Sông khoe hùng dũng, núi nguy nga
Trả ta sông núi bao người trước
Gào thét đòi cho bọn chúng ta…
Trả ta sông núi từng trang sử
Dân tộc còn nghe vọng thiết tha
Ngược vết thời gian, cùng nhắn nhủ:
Không đòi, ai trả núi sông ta

Cờ báo phục hai bà khởi nghĩa
Ðuổi quân thù, xưng đế một phương
Long Biên sấm dậy sa trường
Ba thu xã tắc, miếu đường uy nghi
Xót nòi giống, quản chi bồ liễu
Dòng Cẩm Khê còn réo tinh anh
Một phen sông núi tranh giành
Má hồng ghi dấu sử xanh đời đời

Bể dâu mấy cuộc đổi dời
Lòng trăm họ vẫn dầu sôi bừng bừng
Mai Hắc Ðế, Phùng Hưng, Bố Cái
Liều thế cô dằng lại biên cương
Ðầu voi, Lệ Hải Bà Vương
Dù khi chiến tử vẫn gươm anh hào
Tinh thần độc lập nêu cao
Sài lang kia, núi sông nào của ngươi?
Núi sông ấy của người dân Việt
Chống Bắc phương, từng quyết thư hùng
Ngô Quyền đại phá Lưu Cung
Bạch Ðằng Giang nổi muôn trùng, sóng reo
Hồn tự chủ về theo lửa đuốc
Chữ thiên thu: Nam Quốc sơn hà
Phá tan nghịch lỗ không tha
Tướng quân Thường Kiệt gan già mấy mươi
Gươm chiến thắng trỏ vời Ðông Bắc
Hịch vải nêu tội giặc tham tàn
Dựng nhân nghĩa, vớt lầm than
Danh thơm ải ngoại, sấm ran biên thùy
Khí thiêng tỏa chói tư bề
Phường đô hộ có gai ghê ít nhiều?…

Cửa Hàm Tử vang teo vết cáo
Bến Chương Dương cướp giáo quân thù
Trận Ðà Mạc dẫu rằng thua
Làm Nam quỷ, chẳng làm vua Bắc đình
Chém kiêu tướng, đồn binh Tây Kết
Triều Phú Lương gầm thét giang tân
Phá cường địch báo hoàng ân
Trẻ thơ dòng máu họ Trần cũng sôi
Kìa trận đánh bèo trôi, sóng dập
Sông Bạch Ðằng thây lấp xương khô
Những ai qua lại bây giờ
Nghe hơi gió thoảng, còn ngờ quân reo
Hịch Vạn Kiếp lời khêu tướng sĩ
Hội Diên Hồng quyết nghị toàn dân
Khuông phù một dạ ân cần
Vó thiêng ngựa đá, hai lần bùn dây
Sơn hà mấy độ lung lay
Máu bao chiến sĩ nhuộm say mầu cờ

Cảm ý núi ngồi mơ độc lập
Thuận tình sông trôi gấp tự do
Ấy ai đầu dựng cơ đồ
Gấm thêu lời chiếu Bình Ngô thuở nào
Cơn nguy khốn ra vào sinh tử
Thân nằm gai, lòng giữ sắt son
Linh Sơn lương chúa hao mòn
Quân tan Côi Huyện, chẳng còn mảy may
Chén rượu ngọt cùng say thấm thía
Tình cha con mà nghĩa vua tôi
Thuận dân là hợp ý trời
Sử xanh chót vót công người Lam Sơn

Quốc dân chung một mối hờn
Cần câu đánh giặc mà hơn giáo dài
Chống ngoại địch, gươm mài quyết chiến
Voi Quang Trung thẳng tiến kinh kỳ
Phá Thanh binh trận Thanh Trì
Sông Hồng khoảng khắc lâm ly máu hồng
Núi dậy sấm cho sông lòe chớp
Cờ Tây Sơn bay rợp Bắc Hà
Xác thù xây ngất Ðống Ða
Bụi trường chinh hãy còn pha chiến bào

Tinh thần độc lập nêu cao
Sài lang kia, núi sông nào của ngươi
Cường quyền vẫn muôn đời cưỡng áp
Dưới bàn tay giặc Pháp càng đau
Chúa tôi nhỏ lệ cùng nhau
Khua chiêng hải ngoại, rừng sâu kéo cờ
Dạ Cần Vương trơ trơ thiết thạch
Kẻ Văn Thân, hiệp khách cùng chung
Hoàng Hoa Thám, Phan Ðình Phùng
Khói reo Thanh Nghệ, lửa bùng Thái Nguyên
Hợp Nghĩa Thục kết liên đồng chí
Xuất dương tìm tri kỷ Ðông Ðô
Phan Sào Nam, Phan Tây Hồ
Long đong bốn bể, mưu đồ cứu dân
Vận nước chửa hết tuần bĩ cực
Sức người khôn đọ sức ông xanh
Mỗi phen gắng gỏi tung hoành
Thương ôi! sự nghiệp tan tành mỗi phen
Nguyễn Thái Học gan bền, chí cả
Họp đồng bang gióng giả nên đoàn
Rừng xanh bụi cỏ gian nan
Mong đem nhiệt huyết dội tan cường quyền
Tổ chức việc tuyên truyền, ám sát
Khắp nơi nơi, từng hạt, từng châu
Xiết bao hy vọng buổi đầu
Một đêm Yên Bái ngờ đâu tan tành

Ôi Việt sử là tranh đấu sử
Trước đến sau cầm cự nào ngơi
Tinh thần độc lập sáng ngời
Bao người ngã, lại bao người đứng lên

Ngày nay muốn sông bền, núi vững
Phải làm sao cho xứng nguời xưa
Yêu nòi giống, hiểu thời cơ
Bốn phương một ý: phụng thờ giang sơn
Ðừng lo yếu, hãy chung hờn
Cần câu đánh giặc từng hơn giáo dài

Trả núi sông ta! lời dĩ vãng
Thiên thu còn vọng đến tương lai
Trả ta sông núi! câu hùng tráng
Là súng là gươm giữ đất đai

Trông lên cao ngất phương trời
Hồn thiêng liệt sĩ bừng tươi sắc cờ.
~Vũ-Hoàng-Chương~

NGUYÊN-SA

Sinh Hà-Nội, du học Pháp. Giáo sư
triết. Sang Mỹ 1975, làm báo.


TUỔI MƯỜI BA

Trời hôm nay mưa nhiều hay rất nắng
Mưa tôi chả về bong bóng vỡ đầy tay
Trời nắng ngạt ngào tôi ở lại đây
Như một buổi hiên nhà nàng dịu sáng
Trời hôm ấy mười lăm hay mười tám
Tuổi của nàng tôi nhớ chỉ mười ba.
Tôi phải van lơn: ngoan nhé đừng ngờ
Tôi phải dỗ như là tôi đã lớn
Phải thẹn thò như sắp cưới hay vùa sêu
Phải nói vơ vào, rất vội: người yêu
Nếu ai có hỏi thầm: ai thế?
Tôi nói lâu rồi nhưng ngập ngừng khe khẻ
Ðể giận hờn chim bướm trả dùm tôi
Nhưng rồi lòng an ủi nắng chưa phai
Tình chưa cũ vì tình chưa mới...
Má vẫn đỏ một màu con gái
Với những lời hiền dịu nhưng chua ngoa
Lòng vẫn ngỡ ngàng tóc ướp bằng thơ
Sao hương sắc lên mắt mình tình tứ
Và đôi mắt nhìn tôi ngập ngừng chim sẻ
Ðôi mắt nhìn trời nhè nhẹ mây nghiêng
Tôi biết nói gì cả trăm phút đều thiêng
Hay muốn nói nhưng lòng mình ngường ngượng
Chân dịu bước và mắt nhìn vương vướng
Nàng đến gần tôi chỉ dám quay đi,
Cả những giờ bên lớp học trường thi
Tà áo khuất, thì thầm: "chưa phải lúc..."
Áo nàng vàng tôi về yêu hoa cúc
Áo nàng xanh tôi mến lá sân trường.
Sợ thư tình không đủ nghĩa yêu đương
Tôi thay mực cho vừa màu áo tím.
Chả có gì sao lòng mình cũng thẹn
Ðến ngượng ngùng bỡ ngỡ: hay là ai..?
Trăm bức thư lót giấy kẻ dòng đôi
Mà nét chữ run run dù rất nhẹ
Tôi đã viết hay chỉ thầm âu yếm kể
Tôi đã nhìn hay lặng lẽ say sưa
Và lo sợ khi lòng mừng quá đỗị
Rồi trách móc trời không gần cho tay với
Và cả nàng, hư quá! sao mà kiêu...
Nên đến trăm lần: "nhất định mình chưa yêu..."
Hôm nay nữa... nhưng lòng mình... sao lạ quá...
~Nguyên-Sa~


ÁO LỤA HÀ ĐÔNG*

Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát
Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông
Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng
Thơ của anh vẫn còn nguyên lụa trắng

Anh vẫn nhớ em ngồi đây tóc ngắn
Mà mùa thu dài lắm ở chung quanh
Linh hồn anh vội vã vẽ chân dung
Bầy vội vã vào trong hồn mở cửa

Gặp một bữa anh đã mừng một bữa
Gặp hai hôm thành nhị kỷ của tâm hồn
Thơ học trò anh chất lại thành non
Và đôi mắt ngất ngây thành chất rượu

Em không nói để nghe từng giai điệu
Em cưa nhìn mà đã rộng trời xanh
Anh đã trông lên bằng đôi mắt chung tình
Với tay trắng em vào thơ diễm tuyệt

Em chợt đến, chợt đi, anh vẫn biết
Trời chợt mưa, chợy nắng, chẳng vì đâu
Nhưng sao đi mà không bảo gì nhau
Để anh gọi tiếng thơ buồn vọng lại

Để anh giận mắt anh nhìn vụng dại
Giận thơ anh chẳng nói nên lời
Em đi rồi, sám hối chạy trên môi
Những ngày tháng trên vai buồn bỗng nặng

Em ở đâu, hỡi mùa thu tóc ngắn
Giữ hộ anh mầu áo lụa Hà Đông
Anh vẫn yêu mầu áo ấy vô cùng
Giữ hộ anh bài thơ tình lụa trắng
~Nguyên-Sa~


THÁNG SÁU TRỜI MƯA

                                     
Tháng sáu trời mưa, trời mưa không ngớt
Trời không mưa anh cứ lạy trời mưa
Anh lạy trời mưa phong toả đường về
Và đêm ơi xin cứ dài vô tận
Ðôi mắt em anh xin đừng lo ngại
Mười ngón tay đừng tà áo mân mê
Ðừng hỏi anh rằng: có phải đêm đã khuya
Sao lại sợ đêm khuya, sao lại e trời sáng...
Hãy dựa tóc vào vai cho thuyền ghé bến
Hãy nhìn nhau mà sưởi ấm trời mưa
Hãy gởi cho nhau từng hơi thở muà thu
Có gió heo may và nắng vàng rất nhẹ
Và hãy nói năng những lời vô nghĩa
Hãy cười bằng mắt, ngủ bằng vai
Hãy để môi rót rượu vào môi
Hãy cầm tay bằng ngón tay bấn loạn
Gió có lạnh hãy cầm tay cho chặt
Ðêm có khuya em hãy ngủ cho ngoan
Hãy biến cuộc đời bằng những tối tân hôn
Nếu em sợ thời gian dài vô tận
Tháng sáu trời mưa, em có nghe mưa xuống
Trời không mưa em có lạy trời mưa?
Anh vẫn xin mưa phong toả đường về
Anh vẫn cầu mưa mặc dầu mây ảm đạm
Da em trắng anh chẳng cần ánh sáng
Tóc em mềm anh chẳng thiết mùa xuân
Trên cuộc đời sẽ chẳng có giai nhân
Vì anh gọi tên em là nhan sắc
Anh sẽ vuốt tóc em cho đêm khuya tròn giấc
Anh sẽ nâng tay em cho ngọc sát vào môi
Anh sẽ nói thầm như gió thoảng trên vai
Anh sẽ nhớ suốt đời mưa tháng sáu
~Nguyên-Sa~


CẦN THIẾT
                    
Không có anh lấy ai đưa em đi học về?
Lấy ai viết thư cho em mang vào lớp học?
Ai lau mắt cho em ngồi khóc?
Ai đưa em đi chơi trong chiều mưa?
Những lúc em cười trong đêm khuya,
Lấy ai nhìn những đường răng em trắng?
Ðôi mắt sáng là hành tinh lóng lánh
Lúc sương mù ai thở để sương tan
Ai cầm tay cho đỏ má em hồng
Ai thở nhẹ cho mây vào trong tóc...
Không có anh nhỡ một mai em khóc
Ánh thu buồn trong mắt sẽ hao đi
Tóc sẽ dài thêm mớ tóc buồn thơ
Không có anh thì ai ve vuốt?
Không có anh lấy ai cười trong mắt
Ai ngồi nghe em nói chuyện thu phong
Ai cầm tay mà dắt mùa xuân
Nghe đường máu run từng cành lộc biếc?
Không có anh nhỡ ngày mai em chết
Thượng đế hỏi anh sao tóc em buồn
Sao tay gầy sao đôi mắt héo hon
Anh sẽ phải cúi đầu đi vào địa ngục...
~Nguyên-Sa~


HỎI THĂM SÀI GÒN

Một trong những bài thơ trong tập "Nhìn Em Nhìn
Thành Phố Nhìn Quê Hương", làm trong khoảng
thời gian 1966-1975.

Mạnh giỏi không em gái nữ sinh
Hồi này đi học chắc ít bị tụi con trai nó phá
Hồi này tụi nó bị đi cả
Tội nghiệp những con ngựa hoang chạy trên cánh đồng
tuổi trẻ
Bây giờ bị mang vô
Nhớ ngày tụi nó chọi phấn
Tụi nó viết thơ nói bậy ba.
Bỏ qua đi em gái
Đừng phiền tụi nó
Tội nghiệp tụi nó
Nghe em.

Em gái bán bar, mạnh giỏi không em cưng
Những thằng đạo đức giả còn sỉ vả các em không
Kệ chúng
Chúng nói cho yên tâm
Thằng Smith hồi này có hay say rượu không
Những ngày say rượu nó còn đánh em không
Ban đêm những chòm lông đầy ngực nó chạm vào tay
Em còn sợ hãi không
Ráng nghe cưng
Nó trả tiền, nó trả tiền, nó trả tiền
Khi nào cực quá chịu hết nổi
Khi nào rầu quá chịu hết nổi
Em hãy đọc một ngàn lần câu thơ chua sót đó
Như anh.

Các nhà trí thức chắc mạnh giỏi đều đều
Còn nói chuyện chủ quyền, nói chuyện dân chủ nữa thôi
Cánh cửa đã mở
Chiếc nệm trắng đã trải
Quần áo đã ném xuống sàn nhà
Đèn đã tắt
Các anh còn kêu ca gì
Các anh có hiểu tôi nói gì không?

Mạnh giỏi không dì ba, dì tư
Mạnh giỏi không dượng năm, dượng tám
Cái vụ tử tuất của thằng hai con dượng sáu
Để con về sẵn dịp con lo
Thôi dượng đừng khóc nữa
Dượng khóc làm ông ngoại cũng khóc
Dượng biểu tại ngoại khóc làm dượng khóc
Ngoại biểu tại dượng khóc làm ngoại khóc
Thiệt ra tại con
Tại con về không có thằng Hai.

Mạnh giỏi không Sài Gòn
Bây giờ là đợt tấn công thứ nhì
Còn nước mắt là giọi thứ mấy
Còn thao thức là đêm thứ mấy
Còn lo âu làm sao đếm
Còn thống khổ làm sao đo
Thôi đừng nói, đừng nói
Hãy gục đầu lên vai nhau.
~Nguyên-Sa~


NHÌN EM, NHÌN THÀNH PHỐ,
NHÌN QUÊ HƯƠNG

Buổi sáng thức dậy, anh cởi bộ quần áo ban đêm
và cơn ác mộng
em còn ngủ
anh bỗng nhìn thấy em
như mới nhìn thấy em
như trời đất bỗng nhiên mùa xuân
như cánh tay bỗng nhiên rạo rực.

Em ngủ đi
ngủ cho ngoan
thành phố, dưới kia, đã thức giấc
có quan hệ gì
thành phố trống rỗng
thành phố nào đầy chiến xa đại bác
đầy non sắt đầu dây thép đầy mìn chông
mà không trống vắng
đám đông nào buồnba bã
mà không cô đơn.

Mặt trời đã mọc
vẫn ở phía đông
nỗi đau xót và tủi nhục
của quê hương
vẫn ở bốn phía
chút nữa thức giấc
em sẽ thấy
tất cả vẫn còn đó
chiếc hẻm đưa tới đường
con đường đưa tới phố
ở đó
dù nắng
dù mưa
nắng như chưa từng có
mưa như chưa từng có
nhơ nhớp vẫn chạy cùng đường
vẫn tanh tưởi
mùi sắt
mùi lừa đảo
mùi xác chết
ở đó
dưới nắng
dưới mưa
em sẽ thấy
anh vẫn đi
vẫn cất lên những lời thô tục
nguyền rủa

Những lời thô tục và nguyền rủa
đập vào mặt cuộc đời
cuộc đời chó đẻ
thế kỷ chó đẻ
chiến tranh chó đẻ
anh đã nói với cuộc đời
theo em có điều gì để nói
có điều gì khác cần nói
nói với ai
nói ở đâu
nói ở phương đông
với loài rắn
nói ở phương tây
với loài quạ
anh đã lên tận miền băng giá
nói với loài gấu mùa đông
chút nữa em nhìn coi
thân hình anh tiều tụy,

Đấy là anh đã làm đúng lời em dặn
mỗi ngày
anh mượn của hiệp sĩ thanh gươm
mượn ân sủng của nhà tu hành
mượn của mẹ lòng nhẫn nại
mỗi ngày anh soi gương
những võ khí em cho anh
trên má
trên môi
những hình tượng lạ kỳ
những hình tượng
mang lại sức khỏe vô biên
như tổ tiên anh
xâm hình thủy quái,

Đấy là anh đã làm đúng lời thần linh
mỗi đêm trong chiêm bao
anh trở về đó
ai không muốn trở về đó
anh nghe thấy tiếng em hát
cùng với nỉ non của sóng
anh nghe tiếng em cười
với chân bước xôn xao
anh thấy chiếc thuyền đánh cá
có mùi muối mặn
nằm ngủ trong đêm
em nằm trong tay anh
em thấy không
em nhớ không
tiếng em dặn dò
tiếng gió đêm dặn dò
bao giờ trở về quê hương
anh sẽ mua một chiếc thuyền
chở em ra biển đông
và hôn em
cùng với tia mặt trời thứ nhất

Ôi, trái đất có nơi kỳ diệu đó chăng
cao hơn núi cao
sâu hơn biển sâu
lạnh hơn chốn giá băng
nóng hơn vùng nhiệt đới
nơi, lần đầu, nhìn thấy mắt em
cầm được tay em
thở được hơi em
nơi anh tìm ra loài cây kỳ lạ
vừa chạm tới lá
đã rung động tới cành
vừa trở gót ngó lui
quên nhìn hoa
đã mùa đông rã cánh,

Nơi, ngày anh làm thơ
sáng anh làm thơ
chiều anh làm thơ
ban đêm trong chiêm bao
anh thấy những hành tinh
đứng nhìn mắt em
những thảo mộc thơm ngát
đứng nhìn tóc em
những loài thú
run rẩy
lông mượt và diệu hiền
đứng nhìn thân thể em
rồi cám ơn anh
đã làm vinh quang cho vũ trụ .

Ngủ đi em
ngủ cho ngoan
cứ ở nơi đó
chút nữa thức giấc
nếu muốn
em sẽ nhìn xuống phố
nhìn anh
đang đi
với những buồn bã
những thô tục và nguyền rủa
có sự thô tục nào không yếu đuối
có sự nguyền rủa nào không đớn đau,

Em nhìn coi
mùa xuân đã trôi qua
mùa hạ đã trôi qua
mùa thu đã trôi qua
bây giờ là mùa đông
mùa đông ở trên vai
mùa đông trên thành phố
lá chết ở trên cành
cành chết ở trên cây
cây chết ở trên đường
thành phố
phải thành phố đó
thành phố chiến xa và đại bác
thành phố trống vắng
quê hương trống vắng
con giun xéo đã quằn
anh đi ở đó
mặt trời vẫn mọc ở phương đông
anh vẫn đi ở đó

mà vẫn còn yêu em.
~Nguyên-Sa~


TẮM

Ta cởi quần áo
Ta vặn nước
Nước chẩy từ đầu tới chân
Ôi khoái,

Nước chẩy từ trời
Chẩy từ Hoàng Hà
Chẩy từ mây
Từ núi cao
Từ suối
Từ sông
Bây giờ đến

Đến tóc
Đến vai
Đến lưng
Đến bụng
Đến những chỗ đó
Đến những nơi em gọi là mặt trời
Đến những nơi em gọi là muông thú
Mặt trời
Mặt trời
Em có nhớ
Em nhớ, em nhớ

Nước chẩy
Còn dấu tay không
Còn vết môi không
Em nhớ
Làm sao em nhớ?

Ta vặn nước
Chuyện dấu tay
Chuyện vết môi
Bỏ qua đi em
Nước đang chẩy trong tóc
Ôi khoái,
Nước đang chẩy trong tim
Ôi khoái
Trong cuống phổi
Trong ruột
Trong gan

Ruột gan trôi vật vờ
Cuống phổi trôi vật vờ
Có cái gì không trôi
Em biết không
Biết chắc k hông
Làm sao em biết
Em thử chưa
Em thả chưa
Thả mắt chưa
Thả môi chưa
Thả đôi vú
Thả đôi chân
Thả vai run
Thả da bụng trắng
Thả buổi sáng
Thả buổi chiều
Thả những đêm
Sáng đó nhớ sáng nào
Đêm đó nhớ đêm nào
Đêm ta say trên trời
Đêm ta cười trên núị.. ...

Em đừng phiền nghe em
Ta nhặt được cành khô
Ta ném cành
Ta nhặt được hoa tươi
Ta ném hoa
Ta nhặt được em
Ta ném em
Ta nhặt được ta
Ta ném ta
Xuống biển
Đã tới đó
Đang ở đó
Thì ném xuống đó
Chớ ném đi đâu
Làm sao ta lên trời
Làm sao ta lên núi
Sông Hoàng Hà ở đâu?

Sông Hoàng Hà ở đâu
Giọt nước có giống giọt nước
Vui sướng có giống vui sướng
Đau khổ có giống đau khổ
Trên nó, còn có nó
Ngoài nó, còn có nó
Làm sao ta biết
Em muốn biết
Em muốn hỏi
Em muốn thù hận
Em muốn đam mê
Em muốn gặp gỡ
Em muốn lãng quên
Em muốn trở về
Em muốn tới nơi

Này đây
Hãy cầm
Cành khô năm nhánh.
~Nguyên-Sa~                  

HOÀNG-ANH-TUÃN
        1932-2006

MƯA SAIGON, MƯA HANOI

Mua hoàng hôn
Trên thành phoâ buồn gió heo may vào hồn
Thoảng hương tóc em ngày qua
Ôi người em Hồ Gươm về
nương chiều tà
Liễu sầu úa thềm cũ nằm mơ hiền hòa
Thương mầu áo ngà
Thương mắt kiêu sa
Hiền ngoan thiết tha
Thơ ngây đôi má nhung hường
Hà thành trước kia thường thường
Về cùng lối đường
Khi mưa buốt, lạnh mình ướt
Chung nón dìu bước
Thơm phố phường
Mưa ngày nay
Như lệ khóc phần đất quê hương tù đày
Em ngoài ấy còn nhớ hẹn xưa miệt mài
Giăng mắc heo may
Sầu rơi ướt vai
Hồn quê tê tái
Mưa mùa Thu
Năm cửa ô sầu hắt hiu trong ngục tù
Tủi thân nhớ bao ngày qua
Mưa ngùi thương nhòa trên dòng sông Hồng hà
Liễu sầu úa thềm cũ nằm mơ hiền hòa
Đau lòng Tháp Rùa
Thê Húc bơ vơ
Thành đô xác xơ
Cô liêu trong nỗi u hoài
Lòng người sống lạc loài
Thê lương mềm vai gầy
Bao oan trái
Dâng tê tái
Cho kiếp người héo mòn tháng ngày
Mưa còn rơi
Ta còn ước rồi nắng yêu thương về đời
Vang trời tiếng cười
ấm niềm tin hồn người
Mây trắng vui tươi
Tình quê ngút khơi
Tự do phơi phới
~Hoàng-Anh-Tuấn~


BÀI THƠ CÒN LẠI

Bước rất nhẹ như mây mềm dưới gót
E nắng buồn làm rối tóc mưa ngâu
Em tìm anh nước uốn nhịp ven cầu
Năm tháng cũ rợn tình xưa tỉnh thức
Em vẫn bé, anh vẫn còn ngây ngất
Màu áo hường còn gợn bóng âm thanh
Mắt thuyền qua nên nón vẫn nghiêng vành
Chân cuống quýt nên guốc ròn gõ cửa
Anh mở vội cả nghìn lần hớn hở
Cho hồn nhiên, mắc cở với hoài nghi
Em cúi đầu và lặng lẽ bước đi
Từ hôm ấy cửa nhà anh bỏ ngỏ

Bước rất nhẹ như hường qua sắc đỏ
Như màu trời len lén bước vào xanh
Như thời gian vò nát lá thư tình
Bước rất nhẹ như vẫn còn đứng lại

Bước rất nhẹ như mùa thu con gái
Như bàn tay khẽ hái tiếng đàn tranh
Như chưa lần nào em nói: yêu anh
Như mãi mãi anh còn nguyên thương nhớ
Bước nhè nhẹ như bóp mềm hơi thở
Như ngập ngừng chưa nỡ xé chiêm bao
Em có về ăn cưới những vì sao
Ðể chân bước trên giòng sông loáng bạc

Ở một chỗ tưởng chừng như đi lạc
Yêu một người mà cảm thấy mênh mông
Em đi ngang nhịp bước có lạnh lùng
Mà sao vẫn y nguyên bài thơ cũ?

Vẫn lặng lẽ để anh nghe vừa đủ
Vẫn thờ ơ cho rủ hết màn the
Vẫn mỉm cười rồi vẫn lấy tay che
Cho cặp mắt bỗng nhiên mười sáu tuổi
Tay vụng quá nên thư không viết nổi
Mực trong bình như cẩm thạch ngẩn ngơ
Giấy trắng tinh đem bóc nhẹ từng tờ
Tầu bay giấy ngượng ngùng bay qua cửa!

Em nguyên vẹn là bài thơ bé nhỏ
Anh còn nguyên là một kẻ yêu em
Em đi ngang xin ráng bước cho êm
Ðừng đánh thức thời gian đang ngủ kỹ
Ðừng đẹp quá để anh đừng rối chỉ
Lấy gì đây khâu vá lại tình xưa/?
Có đi ngang xin chọn lúc bất ngờ
Ðừng nói trước để anh buồn vơ vẩn

Có đi qua xin em đừng đánh phấn
Tóc buông rèm lúa tuổi thích ô mai
Mắt vương tơ của những phút học bài
Tay khéo léo khi đánh chuyền với bạn

Em dấu đi những nỗi lòng vỡ rạn
Anh cũng thề dấu hết gió mưa đi
Bao nhiêu ánh đèn rũ rượi tái tê
Những ngõ vắng, tối tăm anh dấu hết.
~Hoàng-Anh-Tuấn~


NHỮNG MẮT TRONG ĐÊM

Em về đi, trời sửa soạn mưa đêm
Lưu luyến mãi e hàng mi sẽ ướt
Em ở lại? - Thôi để anh về trước
Tình của ai giữ lấy vốn tư riêng
Có sợ buồn gối biếc tóc nhoà đen
Anh cho mượn những ngày xưa tiểu thuyết
Thôi đừng khóc. Ðây bàn tay tiền kiếp
Lau mắt đi cho ướt ngón vụng về
Rồi khi nào bỗng nhớ thủơ xưa kia

Anh cũng vậy, dùng tay này lau mắt
Em đừng khóc! Thôi em đừng khóc
Kẻo rồi anh cũng hờn tủi rưng rưng
Kẻo rồi anh cũng thấy ngón tay chùng
Mềm như lụa của khăn mềm trao tặng

Từ thủơ ấy đến giờ môi vẫn mặn
Nên anh quên có phút lặng nhìn nhau
Nên anh quên còn những phút thương đau
Cùng ước hẹn về thăm đường kỷ niệm
Em ở lại, anh đi cho đúng hẹn
Bài thơ khuya đang thắp nến chờ anh

Nhạc đỏ, xanh rồi điệu nhạc tắt đèn
Hoài Phương, khóc bằng những dòng tóc rối
Rượu đã cạn, lòng chưa vơi giả dối
Màu áo vàng chưa cởi hết bơ vơ
Bước chân nghiêng rót xuống nhạc tình cờ
Một bóng tối ôm lấy cành ánh sáng
Ngực đã ấm nhưng tình còn lẻ bạn
Vòng tay ôm dư một quãng gần nhau
Hoài Phương ơi! Sao chẳng mối tình đầu
Cho điên loạn mang thêm màu êm dịu
Sao câu nói khàn khàn và nũng nịu
Vẫn vương vương nhiều quá vũ trường đêm
Ðến tìm em như kiếm bản thân mình
Ðể trao hết ngàn lần say đắm
Anh vẫn nói: Hoài ơi! Yêu em lắm
Em cười buồn gởi gấm trọn đôi môi
Chúng mình đi như hai đứa mồi côi
Mà hạnh phúc vẫn nửa chừng đau đớn
Ly rượu đầy/. Mộng nghe chừng đang lớn:
Chuyến tàu đêm sẽ chở chúng mình đi
Phúc và tôi không tâm sự xẻ chia
Không xây đắp bằng lâu đài cát biển
Chỉ một đêm những nhà ga ẩn hiện
Phúc ngã đầu thiếp ngủ trên vai tôi
(Tôi chỉ cần gặp Phúc một đêm thôi
Ðể đeo nhẫn cho bài thơ gởi tặng)
Sao ở đây chẳng bao giờ thật vắng
Ðể tôi yêu qua ly rượu gần say
Ðể ban đêm tôi yêu Phúc ban ngày
Ðể buổi sáng tôi mê người buổi tối
Ðể gần nhau không lo giờ quá vội
Ðể xa nhau không đợi lúc xa nhau
Ðể bài thơ đừng chua chát nghẹn ngào
Ðể vũ quán thành ngân hàng có nhạc
Ðể gởi gấm những để dành, đổi chác
Mang tình yêu cân nhắc với tình yêu
Cho tới khi thơ phung phí quá nhiều
Ký âu yếm không ân tình bảo chứng

Ðã bắt đầu mắt nhìn xanh từng vũng
Tôi mê em qua những vì sao đêm
Tóc em nhung vì gội mãi ánh đèn
Chân em điệu vì trèo lên đêm tối
Ngón tay cong như lưng người phạm tội
Chưa gần anh đã vội bỏ đi xa
Gọi tên em trắng lạnh thủơ hôm qua
Tuyết đan áo cho ngàn pho tượng rét
Paris đẹp với tên em từng nét
Anh nghe buồn thành chuỗi nhớ Pigalle
Tuyết có rơi ướt đẫm tấm khăn choàng
Những cô gái dựa cột đèn châm thuốc

Em Sàigòn vẫn chờ anh như trước?
Vẫn yêu anh trong mỗi bước mưa rơi ?
Vâng! Chiều em anh kể chuyện ngày xưa
Có một thủơ hai người yêu nhau lắm...
~Hoàng-Anh-Tuấn~


ĐIỆU NHẠC TẮT ĐÈN

Trong bóng tối buồn như màu tóc rụng
Của điệu nhạc tắt đèn
Lần đầu tiên tôi thở
bằng hơi em
lần đầu tiên tôi ngã mình trên những vì sao đã chết
gặp nhau trong vũ phiếu vo tròn
lòng tráo trân giải rộng
bước chân hút lấy bước chân
theo điệu nhạc tắt đèn
theo tiếng kèn van nài vài ly rượu mạnh
theo tiếng khóc đâm chồi từ đáy phổi rướn lên
người nhạc sĩ oặn mình
nhắm mắt
lần đầu tiên
khắp ngực tôi rồn chảy nhịp tim em
bóng tối nửa vời quay lưng ra ánh sáng
Gặp nhau cho lạnh tê vũng nhạc
Cho hàng mi không ngăn nổi mắt nhìn nhau
Cho đôi môi gọt mòn từng mức rượu
Cho tôi nói
Và cho em không hiểu
- hay hiểu rồi nhưng cố ý làm ngơ? -
để tôi chiêm bao ngâm trọn một bài thơ
5000 chữ bằng tên em nối lại
5000 chữ đo 5000 tê dại
tiêm mỗi đêm vào những móng tay cong
Dù ly nước trà đá lạnh
Không gạn nổi màu son
Nhưng đã mài dần những bài thơ ngàn lần em hẹn viết
(những bài thơ chót biến thành cuộc đời - cuộc đời mồ côi thơ -)
dù vỏ lạc rang
có họp thành cuồng phong
cũng không xé nổi lớp vải mềm buộc sát lấy mình em
nhưng đã làm đục khàn câu nói: em yêu anh
em không là cô nữ sinh
đọc thơ người yêu giữa hai trang nhật ký
tôi không là học sinh
trọn ngày chờ nhau bên cửa sổ
trọn ngày khao khát em đi ngang
vì
trà đá
và vỏ lạc rang
đã biến tình yêu thành một thứ trò đùa nhọn hoắt
điệu nhạc tắt đèn
đã thấm vào người tôi
nên tôi nhìn em qua bài blue què quặt
nên tôi nhìn em qua cửa kính vỡ tung
bước chân êm êm slow
nhưng
mắt nhìn: callypso!
Chúng mình đã nói với nhau
Bằng tiếng nói của sự thực hỗn hào
Bằng tiếng nói cởi truồng sống sượng
Bằng tiếng nói bẩn nhơ
- tiếng nói không đánh phấn, thoa son, không đeo mặt nạ
chúng mình đã dùng những lời cống rãnh
những hình ảnh của xe rác loạn màu
vì em và vì tôi
vì chúng mình
chỉ xa nhau một chiều dài đường chỉ nhỏ
em cầm một đầu
tôi cầm một đầu
nét chỉ gầy căng thẳng
như những lời chúng mình mở rộng cho nhau xem

Tôi chỉ muốn em cười
Sau mẩu khói thuốc vặn mình nghiêng ngả
Ðể quanh chúng ta thành hải cảng về khuya
Ðể một giờ lên cạn
Tôi tìm em như thuở trước tìm em
(tìm em vì thói quen nghiện ngập)
tuy đã nhàu hy vọng
tuy đã rách chờ trông
tuy biết em đang chết mòn,
trong nhà lao ngỏ cửa xanh đỏ, tắt đèn theo điệu nhạc
tôi vẫn tìm em
để hôm nay em đến tìm tôi
màu khăn san lưới lấy màu tóc lạnh
và nụ cười xanh lóe sáng
sau một lớp sương mềm
và ngọn đèn pha chột mắt
nhìn trộm hai đứa chúng mình yêu nhau!

Tôi đánh lừa tôi
Cho trọn bài thơ:
Tôi yêu em từ vần lục bát đầu tay
Từ bài thất ngôn vỡ luật
Từ bài thơ tôi không biết gửi ai
Từ bài thơ tôi đưa nhầm cho một người thiếu nữ
- không thể là em -
Từ bài thơ buồn như ánh đèn khuya
Lúc tôi đưa em về qua trăm phố vắng
Vắng như lòng hai đứa ngồi bên nhau

Cho tới khi ngã ngửa ánh đèn xanh
Tôi thầm khen em đẹp
Tất cả thơ có cỏ mượt chạy hoang
Có cầu quay hoen rỉ
Có đường mòn bánh xe
Có em (vẫn buồn như tôi yêu)
Có bàn tay em gập ghềnh tự ái
Tôi băng ngang niềm vui
Cho tới khi điệu-nhạc-tắt-đèn ngăn cách chúng ta

Và bất ngờ
Tôi yêu em qua điệu-nhạc-tắt-đèn ngắn ngủi
Khi đưa em về
Qua trăm phố vắng
Tôi viết vội bài thơ lên những ánh đèn khuya.
~Hoàng-Anh-Tuấn~
      (Sáng Tạo)

MẠC-PHƯƠNG-ĐÌNH



CHO MỘT NỤ CƯỜI

Cám ơn em buổi chiều qua đó
gởi nụ cười sau liếp cửa che
con sáo bay mang câu hát dạo
ta chào em mượn lối đi về

chiều nắng nhạt lòng chưa đủ ấm
bước chân qua ngày tháng đầy buồn
khói nhà ai ngõ xa vương vấn
còn chút gì gởi nhớ gởi thương

đường phiêu bạt theo dòng sương gió
tóc xanh xưa nay nhuốm bạc rồi
vừa bắt được nụ cười lạc xứ
đủ cho hồn xao xuyến em ơi

ba mươi năm thắp tình soi mộng
để bẽ bàng trong mỗi bước chân
ai hiểu được con tim bé nhỏ
dành cho em dù có muộn màng

đời vẫn đẹp trong dòng thác lũ
ta đem theo âu yếm nụ cười
khoé môi nhỏ ngọt ngào nhân ái
ngọn sóng tình réo khúc nhạc vui
~Mạc-Phương-Đình~


ĐÊM CHIA TAY

không gì buồn hơn đêm chia tay
cốc rượu cùng chia chút đắng cay
muốn nói những điều chưa kịp nói
nhìn nhau gịọt lệ nào vơi đầy
nhìn nhau cứ như là ly biệt
khoé mắt ngọt ngào như rượu say
người tiễn người đi, người ở lại
trong lòng là góc biển chân mây
ngỡ như một bước rồi xa cách
gió lạnh theo về rung lá bay
lạc nẻo đèn soi mềm gót nhỏ
cô đơn đọng lại một phương nầy
chong khuya kỷ niệm vàng đôi bóng
lặng nét sầu tư trong mắt ai
tay vẫn còn nhau trong giá rét
ngẩn ngơ chùng xuống nỗi quan hoài.

không gì buồn hơn đêm chia tay
mời người cùng cạn một ly này
mời người cạn nốt ly rượu cuối
mắt lệ nhoè,.. tưởng đêm mưa bay.
~Mạc-Phương-Đình~


MỘNG ẢO

Chùm hoa nắng nở vàng trên cửa sổ
em đi qua, bỏ lại một mùi hương
tà áo lụa như tấm lòng trinh bạch
gọi mời ta theo dấu mở con đường
hoa nắng nhỏ long lanh theo vị ngọt
nở trong lòng lặng lẽ mối tơ vương

từ buổi ấy mặt hồ thôi lặng sóng
bước thời gian mờ nhạt dấu yêu đương
chim vỗ cánh mang đầy bao nỗi nhớ
bóng mây xa theo gió gọi trên ngàn
em ở đó sao chừng xa vời vợi
những dòng thơ lay lắt bóng trăng tan
thuyền đợi sóng vỗ về âm điệu cũ
dấu chân xưa in lối ngõ hoa vàng
đêm trăn trở ru từng cơn mộng ảo
chút lạnh nào se sắt gió trường giang
tìm đáy cốc nỗi buồn tan giọt rượu
hồn bỗng trôi theo bóng nguyệt mơ mạng
~Mạc-Phương-Đình~

PHẠM-THIÊN-THƯ
            1940

Tức Phạm-Kim-Long, sinh tại Hải-Phòng,
nguyên quán Kiến Xương,Thái-Bình.


EM LỄ CHÙA NÀY

Đầu Mùa Xuân cùng em đi lễ
Lễ chùa này - vườn nắng tung bay
Và ngàn lau - vàng màu khép nép
Bãi sông bay - một con bướm đẹp
Mùa Hạ qua cùng em đi lễ
Trái mơ ngon - đồi gió mơn man
Từ lò hương - Làn trầm nghi ngút
Khói hương thơm - bờ tóc em rờn
Rồi mùa Thu cùng em đi lễ
Có con chim đậu dưới gác chuông
Hòa lời ca - vào làn sương sớm
Gió heo may - rụng hết lá vàng
Vào mùa Đông - cùng em đi lễ
Lễ chùa này- một thoáng mưa bay
Và ngoài sân- vài cành khô gẫy
Gió lung lay một cánh lan gầy
Tàn mùa Đông vào chùa bỡ ngỡ
Tiễn đưa em trong áo quan này
Từng cội hoa - Trầm lặng thương nhớ
Tóc em xưa - tơ óng như mây
Vườn chùa đây - vào nằm trong đất
Nép bên hoa - ôi những hoa vàng
Vườn đào tơ chập chờn cánh bướm
Bướm khua râu - ngơ ngác bay ngang
Mộ của em - mộ vừa mới lấp
Có con chim - nào hót trên cây
Lời của chim - chìm vào tiếng suối
Suối xanh lơ - buồn khóc ai hoài
Rồi từ đây - vườn chùa thanh vắng
Đến thăm em - ngày tháng qua mau
Một nụ mai - vừa nở trong nắng
Hỡi em ơi - mây đã qua cầu.
~Phạm-Thiên-Thư~


NGÀY XƯA HOÀNG THỊ

Em tan trường về
Đường mưa nho nhỏ
Chim non dấu mỏ
Dưới cội hoa vàng

Bước em thênh thang
Áo tà nguyệt bạch
Ôm nghiêng cặp sách
Vai nhỏ tóc dài

Anh đi theo hoài
Gót giầy thầm lặng
Đường chiều úa nắng
Mưa nhẹ bâng khuâng

Em tan trường về
Cuối đường mây đỏ
Anh tìm theo Ngọ
Dáng lau lách buồn

Tay nụ hoa thuôn
Vương bờ tóc suối
Tìm lời mở nói
Lòng sao ngập ngừng

Lòng sao rưng rưng
Như trời mây ngợp
Hôm sau vào lớp
Nhìn em ngại ngần

Em tan trường về
Đường mưa nho nhỏ
Trao vội chùm hoa
Ép vào cuối vở

Thương ơi vạn thuở
Biết nói chi nguôi
Em mỉm môi cười
Anh mang nổi nh§

Hè sang phượng nở
Rồi chẳng gặp nhau
Ôi mối tình đầu
Như đi trên cát

Bước nhẹ mà sâu
Mà cũng nhòa mau
Tưởng đã phai mầu
Đường chiŠu hoa cỏ

Mười năm rồi Ngọ
Tình cờ qua đây
Cây xưa vẫn gầy
Phơi nghiêng ráng đỏ

Áo em ngày nọ
Phai nhạt mấy mầu?
Chân tìm theo nhau
Còn là vang vọng
Đời như biển động
Xoá dấu ngày qua.
~Phạm-Thiên-Thư~


VẾT CHIM BAY

Ngày xưa anh đón em
Nơi gác chuông chùa nọ
Con chim nào qua đó
Còn để dấu chân in

Anh một mình gọi nhỏ
Chim ơi biết đâu tìm

Mười năm anh qua đó
Còn vẫn dấu chân chim
Anh một mình gọi nhỏ
Em ơi biết đâu tìm

Ngày xưa anh đón em
Trên gác chuông chùa nọ
Bây giờ anh qua đó
Còn thấy chữ trong chuông

Anh khoác áo nâu sồng
Em chân trời biền biệt
Tên ai còn tha thiết
Trong tiếng chuông chiều đưa

Ngày xưa em qua đây
Cho tình anh chớm nở
Như chân chim muôn thuở
In mãi bực thềm rêu

Cõi người có bao nhiêu
Mà tình sầu vô lượng
Còn chi trong giả tướng
Hay một vết chim bay
~Phạm-Thiên-Thư~


ĐƯA EM TÌM ĐỘNG HOA VÀNG

1
Mười con nhạn trắng về tha
Như Lai thường trụ trên tà áo xuân
Vai nghiêng nghiêng suối tơ huyền
Đôi gò đào nở trên miền tuyết thơm

2
Xe lên bụi quán hoa đường
Qua sương trắng dậm phố phường úa thu
Tiếng chim ướt sũng hai mùa
Hạt rơi thêm lạnh hững hờ mây qua

3
Dế buồn dỗ giấc mù sa
Âm nao lãng đãng tơ ngà sương bay
Người về sao nở trên tay
Với hài đẫm nguyệt thêm dài gót mơ

4
Con khuyên nó hót trên bờ
Em thay áo tím thờ ơ giang đầu
Tưởng xưa có kẻ trên lầu
Ngày xuân gieo nhẹ trái cầu gấm hoa

5
Tóc dài cuối nội mây xa
Vàng con bướm nhụy lẫn tà huy bay
Dùng dằng tay lại cầm tay
Trao nhau khăn lụa nhớ ngày sầu đưa

6
Từ chim thủa núi xa xưa
Về đây rớt lại hạt mơ cuối rừng
Từ em khép nép hài xanh
Về qua dục nở hồn anh đóa sầu

7
Ừ thì mình ngại mưa mau
Cũng đưa anh đến bên cầu nước xuôi
Sông này chảy một dòng thôi
Mây đầu sông thẫm tóc người cuối sông

8
Ngày xưa em chửa theo chồng
Mùa xuân em mặc áo hồng đào rơi
Mùa thu áo biếc da trời
Sang đông em lại đổi dời áo hoa

9
Đường về hái nụ mù sa
Đưa theo dài một nương cà tím thôi
Thôi thì em chẳng yêu tôi
Leo lên cành bưởi nhớ người rưng rưng

10
Sao em bước nhỏ ngập ngừng
Bên cầu sương rụng mấy từng mai mơ
Đêm về thắp nến làm thơ
Tiếng chân còn vọng nửa tờ thơ tôi

11
Đôi uyên ương trắng bay rồi
Tiếng nghe tha thiết bên trời chớm đông
Nửa đêm đắp mảnh chăn hồng
Lại nghe hoa lạnh ngoài đồng thiết tha

12
Con chim chết dưới cội hoa
Tiếng kêu rụng giữa giang hà xanh xao
Mai anh chết dưới cội đào
Khóc anh xin nhỏ lệ vào thiên thu

13
Tường thành cũ phiến bia xưa
Hồn dâu biển gọi trong cờ lau bay
Chiều xanh vòng ngọc trao tay
Tặng nhau khăn lụa cuối ngày ráng pha

14
Đêm dài ươm ngát nhụy hoa
Chim kêu cửa mộ trăng tà gõ bia
Em ơi rủ tóc mây về
Nhìn trăng nỡ để lời thề gió bay

15
Đợi nhau tàn cuộc hoa này
Đành như cánh bướm đồi tây hững hờ
Tìm trang lệ ố hàng thơ
Chữ xưa quyên dục bây giờ chim di

16
Mây xưa cũng bỏ non về
Em xưa cũng giã câu thề đó đây
Nhớ đành biết mấy tầm tay
Lông chim biển bắc hoa gầy bãi đông

17
Đợi ai trăng rõi hoa buồn
Vắng em từ thủa theo buồm gió xuôi
Chiều chiều mở cổng mây trôi
Chênh vênh núi biếc mắt ngời sao hôm

18
Thế thôi phố bụi xe hồng
Hồ ngăn ngắt đục đôi dòng nhạn bay
Đưa nhau đấu rượu hoa này
Mai đi dã hạc thành ngoài cuồng ngâm

19
Xuống non nhớ suối hoa rừng
Vào non nhớ kẻ lưng chừng phố mây
Về thành nhớ cánh chim bay
Xa thành thương vóc em gầy rạc hoa

20
Hạc xưa về khép cánh tà
Tiếng rơi thành hạt mưa sa tần ngần
Em về hong tóc mùa xuân
Trăng trầm hương tỏa dưới chân một vành

21
Em nằm ngó cội thu xanh
Môi ươm đào lý một nhành đôi mươi
Về em vàng phố mây trời
Tay đơm nụ hạ hoa dời gót xuân

22
Thì thôi tóc ấy phù vân
Thì thôi lệ ấy còn ngần dáng sương
Thì thôi mù phố xe đường
Thôi thì thôi nhé đoạn trường thế thôi

23
Gầy em vóc cỏ mây dời
Tay em mai nở chân trời tuyết pha
Ngày dài ngựa soải cầm ca
Trán cao ngần nửa trăng tà ngậm sương

24
Xe lăn bánh nhỏ bụi hường
Lao xao vó rụng trên đường phố mây
Mưa giăng ráng đỏ hao gầy
Đôi con ngựa bạch ném dài tuyết sa

25
Chim nào hát giữa thôn hoa
Tay nào hong giữa chiều tà tóc bay
Lụa nào phơi nắng sông tây
Áo xuân hạ nọ xanh hoài thu đông

26
Con chim mùa nọ chưa chồng
Cũng bay rời rã trong dòng xuân thu
Từ em giặt áo đông tơ
Nay nghe lòng suối hững hờ còn ngâm

27
Thuyền ai buông lái đêm rằm
Sông thu ngân thoảng chuông trăng rì rào
Cửa sương nhẹ mở âm vào
Lay nghiêng bầu nậm rượu đào trầm ca

28
Lên non cuốc sỏi trồng hoa
Xuôi thuyền lá trúc la đà câu sương
Vớt con cá nhỏ lòng đòng
Mải vui lại thả xuống dòng suối tơ

29
Vào non soi nguyệt tầm rùa
Đọc trên mai nhỏ xanh tờ lạc thư
Thả rùa lại đứng ưu tư
Muốn qua hang động sống như nguyệt rùa

30
Em nghiêng nón hạ cầu mưa
Sông ngâm mây trắng nước chưa buồn về
Hoa sầu cỏ cũng sầu chia
Lơ thơ xanh tụ đầm đìa vàng pha

31
Đất nam có lão trồng hoa
Mùa hoàng cúc nở ướp trà uống đông
Lại đem bầu ngọc ra trồng
Bầu khô cất nậm rượu hồng uống xuân

32
Người vui ngựa chợ xe thành
Ta leo cầu trúc bên ghềnh thác rơi
Theo chân chim gặp mây trời
Lại qua khói động hỏi người tu non

33
Bông hoa trắng rụng bên đường
Cánh thơm thông điệp vô thường tuyết băng
Con ong nhỏ mới ra giàng
Cũng nghiêng đôi cánh nhụy vàng rụng rơi

34
Mùa xuân bỏ vào suối chơi
Nghe chim hát núi gọi trời xuống hoa
Múc bình nước mát về qua
Ghé thôn mai nọ hỏi trà mạn xưa

35
Chim từ bỏ động hoa thưa
Người từ tóc biếc đôi bờ hạ đông
Lên non kiếm hạt tơ hồng
Đập ra chợt thấy đôi dòng hạc bay


36
Người về đỉnh núi sương tây
Ta riêng nằm lại đợi ngày mướp hoa
Bến nam có phố giang hà
Nghiêng nghiêng nậm ngọc dốc tà huy say

37
Tình cờ anh gặp nàng đây
Chênh chênh gót nguyệt vóc gầy liễu dương
Qua sông có kẻ chợt buồn
Ngó hoa vàng rụng bên đường chớm thu

38
Mốt mai em nhớ bao giờ
Bãi dâu vãn mộ cho dù sắc không
Chân chim nào đậu bên cồn
Ngựa xuôi có kẻ lại buồn dấu chim

39
Đợi người cuộc mộng thâu đêm
Sông Ngân trở lệ dài thêm dòng nhòa
Anh nằm gối cỏ chờ hoa
Áo em bạch hạc la đà thái hư

40
Em từ rửa mặt chân như
Nghiêng soi hạt nước mời hư không về
Thâu hương hiện kính bồ đề
Phấn son chìm lắng hạt mê luân hồi

41
Ta về rũ áo mây trôi
Gối trăng đánh giấc bên đồi dạ lan
Rằng xưa có gã từ quan
Lên non tìm động hoa vàng ngủ say

42
Ngựa xưa qua ải sương này
Còn nghe nhạn lạc kêu hoài bãi sông
Nước xuôi gờn gợn mây hồng
Tiếng ca lạnh thấu hoàng hôn giục đò

43
Hoa đào tưởng bóng đào xưa
Thuyền sang bến nọ dòng mờ khói vơi
Hoa dương vàng nhạt sầu người
Ta về uống nước sông khuây khỏa lòng

44
Đưa nhau đổ chén rượu hồng
Mai sau em có theo chồng đất xa
Qua đò gõ nhịp chèo ca
Nước xuôi làm rượu quan hà chuốc say

45
Khăn trăng từ độ trao tay
Nửa tan cát suối nửa mài nghiên sương
Mốt mai lòng có nghe buồn
Mảnh trăng hiện hóa thiên đường cõi chơi

46
Nhện cheo leo mắc tơ trời
Dòng chim qua hỏi mộ người tà dương
Đánh rơi hạt mận bên đường
Xuân sau mọc giữa chân thường cội hoa

47
Nụ vàng hương rộ tháng ba
Nửa đêm dậy ngó trăng tà tiêu tương
Chẳng như cội liễu bờ dương
Tóc xanh mướt giữa vô thường sắc không

48
Mai nào thơm ngát thu đông
Lược em chải rụng đôi dòng tơ xanh
Đôi chim hồng yến trên cành
Ngẩn ngơ quên rỉa lông mình điểm trang

49
Mùa xuân mặc lá trên ngàn
Mùa thu mặc chú bướm vàng tương tư
Động nam hoa có thiền sư
Đổi kinh lấy rượu tâm hư uống tràn

50
Nến khuya lửa hắt hiu vàng
Trang kinh lác đác đôi hàng nhạn sa
Ý nào hóa hiện ngàn hoa
Chữ nào cẩn nguyệt trên tà áo ni

51
Dỗ non suối giọng thầm thì
Độ tam thế mộng xá gì vóc hoa
Ni cô hiện giữa ta bà
Búp tay hồng ngọc nâng tà áo trăng

52
Tiếng chim trong cõi vô cùng
Nở ra bát ngát trên rừng quế hương
Tiếng em hát giữa giáo đường
Chúa về trong những thánh chương bàng hoàng

53
Đố ai nhớ hết hoa vàng
Đố ai uống cạn sương tàng trăng thâu
Đố ai tát cạn mạch sầu
Thì ta để tóc lên cầu đón ai

54
Em về sương đẫm hai vai
Dấu chân là cánh lan dài nở đêm
Từ em hé nụ cười huyền
Mùa thu đi mất trên miền cỏ hoa

55
Guốc mòn lẫn tiếng sơn ca
Sư về chống gậy trúc qua cầu này
Ngó bờ suối lạnh hoa bay
Thương sao giòng nước trôi hoài thiên thanh

56
Có con cá mại cờ xanh
Bơi lên nguồn cội tắm nhành suối xuân
Nửa dòng cá gặp phù vân
Hỏi sao mây bỏ non thần xuống chơi

57
Dù mai lều cỏ chân trời
Khơi hương lò cũ khóc người trong thơ
Em còn ửng má đào tơ
Tóc xưa dù có bây giờ sương bay

58
Lên non ngắt đóa hoa này
Soi nghiêng đáy suối bóng ai nhạt nhòa
Nom hoài chẳng rõ là ta
Tắm xong khoác áo hát ca về làng

59
Tay đeo vòng ngọc xênh xang
Áo em bay giải tơ vàng thiết tha
Bước chân tìm chán ta bà
Ngừng đây nó hỏi: đâu là vô minh

60
Hỏi con vạc đậu bờ kinh
Cớ sao lận đận cái hình không hư
Vạc rằng: thưa bác thiên thư
Mặc chi cái áo thiền sư ỡm ờ

61
Nước đi từ thủa bao giờ
Dòng xuôi người đứng trên bờ ngó xuôi
Chừng đâu dưới bến hoa tươi
Buộc thuyền xưa đã có người ngó sông

62
Từ hôm em bỏ theo chồng
Áo trắng em cất áo hồng em mang
Chiều nay giở lại bàng hoàng
Mười năm áo cũ hoe vàng lệ xanh

63
Đôi chim nho nhỏ trên cành
Giục nhau đan tổ cỏ xanh bên đường
Nửa đời mây nước du phương
Thiền sư ngắt cỏ cúng dường phật thân

64
Gò chiều ùn bụi sương lên
Hỏi ra mới biết nơi yên cành vàng
Bên mồ chồn cáo đùn hang
Chim kêu như lảnh tiếng nàng ngân nga

65
Cuối xuân ta lại tìm qua
Tiểu thư chi mộ thềm hoa dại tàn
Sớm thu ta đánh đò sang
Bên đường cỏ mộ lại vàng cúc hoa

66
Trúc thưa cổng gió ơ hờ
Em ra tựa cửa nghĩ chưa lấy chồng
Sông ơi xanh nhé một dòng
Mùa xuân cắp rổ ra đồng vớt hoa

67
Đường dài xao xác chim ca
Người còn khoác nón theo tà dương nao
Ván cờ bày trắng bông đào
Sao lên núi thẫm trăng vào chén không

68
Đồi thu vắt suối mây hồng
Chim xanh lác đác ngược dòng hoa tiên
Bấc sầu lửa lụn chờ em
Lệ xưa ai đã đổ nên dầu này

69
Đón em như ngóng chim trời
Bãi xuân sớm đậu chiều dời khói thu
Em còn áo trắng ngày xưa
Trong anh muôn thủa bao giờ lệ hoen

70
Khơi trầm thơm tụng kinh hiền
Máu xuân mạch lạnh trong miền xương da
Vườn chùa có nụ hàm ca
Sương khuya: pháp bảo trăng tà: vô môn

71
Mai tươi cánh nở bên cồn
Mưa bay lấm tấm cành hương trắng ngời
Thu đông tàng ẩn kho trời
Hạt rơi rụng ngọc cánh rời rã hoa

72
Cổng làng mở cánh sao sa
Nhã lan loáng thoáng tiếng gà xóm mai
Lên chùa dâng dĩa hoa nhài
Chợt viền trăng lạnh trên hài tổ sư

73
Chuông ngân chiều lặng trầm tư
Tiếng lơi đẫm hạt thiên thư bềnh bồng
Điệu về tay giấu chùm bông
Gót chân đất phật trổ hồng hằng sa

74
Bóng trăng tịch mặc hiên nhà
Thành đàn nẩy hạt tỳ bà quyện hương
Gió thu từ độ tha phương
Về trên hốc gỗ bên đường lặng im

75
Áo em vạt ti'm ngàn sim
Nửa nao nức gọi nửa im lặng chờ
Yêu nhau từ độ bao giờ
Gặp đây giả bộ hững hờ khói bay

76
Tình cờ như núi gặp mây
Như sương đậu cánh hoa gầy tiêu dao
Tỉnh ra thì giấc chim bao
Chuyện mười năm cũ lại nao nao lòng

77
Cành sen lá chĩu sương trong
Áo ni xám vạt trời hong buồn về
Tay nào nghiêng nón thơ che
Tay nào lần chuỗi bồ đề xanh xao

78
Đôi mày là phượng cất cao
Đôi môi chín ửng khoé đào rừng mơ
Tiếng nàng vỡ bạc thành thơ
Tụng dòng kinh tuệ trên tờ khói mây

79
Tóc em rừng ngát hương say
Tay em dài nụ hoa lay dáng ngà
Mắt xanh bản nguyện di đà
Bước trầm hương nhẹ lẫn tà dương chim

80
Mắt nàng ru chiếc nôi êm
Ru hồn tôi ngủ ngàn đêm tuyệt vời
Em là hoa hiện dáng người
Tôi là cánh bướm cung trời về say

81
Một đêm nằm ngủ trong mây
Nhớ đâu tiền kiếp có cây hương trời
Cây bưởi trắng ngát hương đời
Nụ là tay phật chỉ người qua sông

82
Non xanh khoác áo sương hồng
Con chim điểm tuyết ngoài đồng vụt bay
Tiếng kêu lạnh buốt lòng tay
Ngón buông lại chợt tuôn đầy lòng hoa

83
Em bên cửa chuốt tay ngà
Cội lan đông mặc nở qua mấy nhành
Ngày em ướp áo hồ xanh
Con uyên tha thiết trên cành gọi thu

84
Ni về khép cửa chùa tu
Sớm mai mở cổng quét thu vườn hồng
Thu vương ngọn chổi đôi bông
Thoảng dâng hương lạ bướm vòng cánh duyên

85
Sư lên chót đỉnh rừng thiền
Trong tim chợt thắp một viền tà dương
Ngón tay nở nụ đào hương
Cầm nghiêng tịnh độ một phương diệu vời

86
Một dòng hoa nổi trên trời
Một dòng hoa nở trong người trầm tư
Cánh nào mở cõi không hư
Phiến băng tuyết khảm một tờ kim cang

87
Thư em ướp nụ lan vàng
Lời em gió núi chiên đàn thoảng xa
Áo em phất cõi di đà
Ngón chân em nở cánh hoa đại từ

88
Chênh vênh đầu trượng thiền sư
Cửa non khép ải sương mù bóng ai
Non xanh ướm hỏi trang đài
Trăm năm còn lại dấu hài động hoa

89
Ngày xưa bên dậu vàng hoa
Chiều chiều kê chõng nằm ra ngó trời
Năm sau em bỏ đi rồi
Ta về ngồi lắng mưa rơi giậu buồn

90
Trên nền gạch nẻ rêu phong
Xưa phơi nhã điệu giờ hong đóa quì
Trẻ đào bãi cỏ xanh rì
Được thanh kiếm quỉ bao kỳ thu han

91
Non đem nhạn nhốt trong thành
Cho sông chưa trở yếm xanh dưới cầu
Người còn dệt lụa tằm dâu
Đêm nghe mưa rụng thiên thâu ngoài giàn

92
Núi nghiêng suối vắt tơ đàn
Nhìn ngoài thạch động mưa vàng lưa thưa
Nghiêng bình trà nhớ hương xưa
Từ vàng hoa nọ bây giờ vàng hoa

93
Sáng nghe lan rụng mái nhà
Chừng như mưa nhẹ núi xa mùa này
Đường về mù mịt ngàn mây
Về nam đôi cánh chim bay xạc xào

94
Mây dù chẳng chất non cao
Đường về dù chẳng sông đào nông sâu
Đêm đêm lòng dục nẻo sầu
Thềm trăng ngỡ tưởng hoa cau rụng thầm

95
Nhớ cha giọt lệ khôn cầm
Dưới trăng lấp lánh như trâm vân quỳnh
Nghiêng ly mình cạn bóng mình
Tay ôm vò nguyệt một bình mây bay

96
Gối tay nệm cỏ nằm say
Gõ vào đá tụng một vài biển kinh
Mai sau trời đất thái bình
Về lưng núi phượng một mình cuồng ca

97
Gây giàn thiên lý vàng hoa
Lên non cắt cỏ lợp nhà tụ mây
Xuống đầm tát cá xâu cây
Bới khoai vùi lửa nằm dài nghe chim

98
Khách xa nhớ đến nhau tìm
Lên đồi trẩy một giỏ sim làm quà
Hứng nước suối thết bình trà
Hái bầu nấu bát canh hoa cười khàn

99
Vào hang núi nhập niết bàn
Tinh anh nở đóa hoa vàng cửa khe
Mai sau thí chủ nào nghe
Tìm lên xin hỏi một bè mây xanh

100
Hoa vàng ta để chờ anh
Hiện thân ta hát trên cành tâm mai
Trần gian chào cõi mộng này
Sông Ngân tìm một bến ngoài hóa duyên
~Phạm-Thiên-Thư~


TIN HỒNG

cồn mây phơi phới
choàng áo cô dâu
hoa trắng cài đầu
mấy lòng cõi núi

anh trao nhẫn cưới
ngọc khảm mặt trời
biển già mai mối
tán tụng không thôi

phương Bắc phương Đông
chim về dạ hội
rừng cũng xum xoe
áo vàng vội cởi

suối khe nhạc trỗi
lá hồng thiếp bay
sân đêm vũ hội
cỏ biêng biếc đồi

mùa xuân cô dâu
thi nhân chú rể
nghiêng mái biển sâu
gió trải lụa mới

nghìn con nhạn sa
bài thơ thảo vội
âm ba vời vợi
mấy dòng sông ngâm

chim gấm ngập lối
chúc tụng trên đồng
đưa chúng ta đi
trăng cắm sào đợi

mùa hoa một thơm
trong vòng tay nối
em nhìn xa xôi
mắt chìm ngọc tối

anh dậy làm thơ
ngọn sao thắp vội
hai đứa chúng mình
làm cuộc trùng sinh

một trần gian mới.
~Phạm-Thiên-Thư~
      Bách Khoa 295 
              4/69

KIM-TUẤN ĐỊNH-GIANG
  


NỤ HOA VÀNG CHO EM

anh cho em mùa xuân
nụ hoa vàng mới nở
chiều đông nào nhung nhớ
đường lao xao lá đầy
chân bước mòn vỉa phố
mắt buồn vin ngọn cây
anh cho em mùa xuân
mùa xuân này tất cả
lộc non vừa nẩy lá
thơ còn thương cõi đời
con chim mừng ríu rít
vui khói chiều chơi vơi
đất mẹ gầy cỏ lúa
đồng ta xanh mấy mùa
con trâu từ đồng cỏ
giục mõ về rộn khua
ngoài đê diều thẳng cánh
trong xóm vang chuông chùa
chiều in vào bóng núi
câu hát hò vẳng đưa
tóc mẹ già mây bạc
trăng chờ sau liếp dừa
con sông dài mấy nhánh
cát trắng bờ quê xưa...
anh cho em mùa xuân
bàn tay thơm sữa ngọt
dải đất hiền chim hót
người yêu nhau trọn đời
mái nhà ai mới lợp
trẻ đùa vui nơi nơi
kết buồn mưa phố nhớ
hẹn cho nhau cuộc đời
khi hoa vàng sắp nở
trời sắp sang mùa xuân
anh cho em tất cả
tình yêu non nước này
bài thơ còn xao xuyến
nắng vàng trên ngọn cây...
~Kim-Tuấn Định-Giang~
            1961


CHIỀU MƯA BAY

Sân ga chiều mưa bay
Nhìn em không dám nói
Nhìn em không dám nói
Tình riêng dìu nhau sầu
Cầm tay em giá lạnh
Sân ga chiều mưa mau
Trời không thương hai đứa
Mưa giăng mờ chuyến tàu
Làm sao anh cúi mặt
Làm sao còn thấy nhau
Em ơi trời giá lạnh
Mưa giăng mờ chuyến tàu
Đèn thắp buồn ga nhỏ
Biết bao giờ thấy nhau
Kèn trầm run tiếng thở
Chiều đưa em lên tàu
Mưa sao bằng nước mắt
Em khóc chiều hôm nay
Tàu đi người ở lại
Buồn rưng rưng phương này
Tàu đi sầu để lại
Ga nhỏ còn mưa bay
~Kim-Tuấn~
    1961


KỶ NỆM

Từng bước từng bước thầm
Hoa vông rừng tuyết trắng
Rặng thông già lặng câm
Hai đứa nhiều nuối tiếc
Sương mù giăng mấy đồi
Tay đan đầy kỷ niệm
Mưa giữa mùa tháng năm
Dật dờ cơn gió thổi
Một tháng không trăng rằm
Mây núi ôm trời thấp
Giá rét về căm căm
Cao nguyên mù đất đỏ
Từng bước từng bước thầm
Cúi đầu in dấu mỏi
Tuổi trẻ buồn lặng câm
Núi nghiêng đầu thủ thỉ
Từng bước từng bước thầm
Hoa vông rừng tuyết trắng
Tuổi trẻ buồn lặng câm
Víu hồn hoang cỏ dại
Từng bước từng bước thầm.
~Kim-Tuấn~
Pleiku 1961



NGUYỄN-TỬ-ĐOÁ



TRAO NHAU

Thương trọn về nhau khúc nguyện cầu
Thành đô buốt lạnh khói giang đầu
Xuân tâm tư nghẹn mờ nét bút
Rượu cuồng mê phím nhạc thần giao
Uống cạn cho nhau niềm đắng cay
Men nồng có chát không hề say
Tay ôm gối mộng ôi trừ tịch
Vọng không gian hú gọi tháng ngày
Uống cạn cho nhau nỗi tủi hờn
Gục đầu mê lịm nhạc Công Sơn
Trăng sao chưa tỉnh sầu chưa nhạt
Khúc cổ bồn ca lạc phách đờn
Ném áo poncho thét gió mưa
Xuân này sao cảnh vẫn tiêu sơ
Cỏ non úp mặt màu hoang dại
Lối cũ hồn ma lạnh gió lùa
Vỗ án đập tan bình rượu cũ
Ngước đầu mê vọng tiếng Giang sơn
Chao! Giá lạnh vết oan cừu dã thú
Sầu mang mang và uất hận mang mang
Cỏ cây bừng tỉnh dậy
Vươn mình thành giáo gươm
Tắm nắng mưa xác thân này lầy lội
Ta cười đau trên xác mẹ khô cằn
Ai cưòi ta khờ dại?
Ta cười mình gian nan
Em yêu chừng muốn hỏi?
Trong gió chiều khô khan
Ta sẽ dìu em vào vòng trần xa lộ
Dìu em lên đền liệt sĩ uy nghiêm
Ta xin em
Hãy đếm
Dưới chân em
Có bao nhiêu sầu hận?
Có mấy vành khăn tang?
Có bao nhiêu trẻ thơ xanh mộng
Đang thét gào đòi sống lại tình thuơng?
Em hãy cầm tay ta và nhìn trong đáy mắt
Kiếp sống trần gian có phũ phàng?
Nhưng em còn ta
Ta còn em
Chúng ta còn ánh sáng
Ta còn đây
Còn giấc mộng thiên đường
Dù kiếp sống hôm nay nhiều sai trái
Nhưng đất nghèo còn ngát ý quê hương
Xin trao nhau tình huynh đệ
Xin chia nhau kiếp sống nhọc nhằn
Xin trao nhau mối u hoài đất tổ
Xin chia nhau ngàn ước mộng đầu xuân.
~Nguyễn-Tử-Đóa~
     Xuân 1969

NGUYỄN-KHOA-ĐIỀM
            1943

Sinh tại Phong Điền, Thừa Thiên - Huế.
Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam (1975). Lúc
nhỏ học ở quê. Năm 1955 ra Bắc học tại trường
học sinh miền Nam. Tốt nghiệp Đại học Sư phạm
năm 1964, vào miền Nam hoạt động trong phong
trào học sinh sinh viên Huế;  viết báo làm thơ...
Năm 1975.  Chủ tịch Hội Văn nghệ Bình Trị Thiên,
Phó bí thư thường trực tỉnh ủy Thừa Thiên - Huế.
Đã tham gia BCH Hội Nhà văn khóa 3. Năm 1994
ra Hà Nội, làm thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin.
Năm 1995, được bầu làm Tổng Thư ký Hội Nhà văn
Việt Nam khóa 5. Năm 1996,  Bộ trưởng Bộ Văn
hóa - Thông tin.


ĐẤT NGOẠI Ô

Khu phố ngoại ô
Tầm tã rụng bên dòng sông
những người dân nghèo về đây
như vỏ hến chiều chiều tấp lên các bến
Khu phố ngoại ô
Chân đất, đội áo nối vai
Le te chợ Hôm, chợ Mai
Đầu tắt mặt tối
Khu phố ngoại ô nằm nghe mưa nguồn và sóng vỗ
Đêm thầm tính những chuyến đò về trong giấc ngủ
Trăn trở tôn đi những năm nào
vỗ về một ngày lam lũ
trong tiếng hát nấc dài cuối ngã ba sâu
Tôi lớn lên trên khu phố buồn đau
Không còn gặp cụ Trâu và những lâu đài xưa cũng chìm dần trong lá xanh trùm kín cửa
Vườn thơ xưa không còn gã áo trắng đi về
Ngơ ngẩn đọc thơ buồn trong tiếng guốc cạo râu
Chỉ còn người phu xe cũ
nghiên cốc rượu chiều nhòe những mái tôn
Chỉ có nắng trời làm rát mặt những quán nghèo bám bờ đường nhựa
Chỉ còn mẹ tôi ngồi bán hàng suốt mùa mưa
Nước mắt thương chồng lạnh như hạt mưa đọng qua cửa thùng gương
Ôi những cuộc đời sụt lở dần theo con nước mỗi năm lùa vô Đập Đá
Chỉ có tiếng xe đoàn lê dương lăn lạo xạo trên những đốt sống lưng trần
Chỉ có tiếng còi tàu há mồm những con giòi rúc vào mạch máu
Trước Phu Văn Lâu lá cờ vàng như tài cải úa
“Trước bến Văn Lâu…”
Đau biết mấy lần mẹ hát khúc ca dao
Lũ chúng tôi lớn lên
Con gái đi học về còn biết ra sông gánh nước
Con trai còn biết đọc Lục Vân Tiên và thơ Mụ Đội cho bà
Qua hoàng thành cha ông gọi tên tôi tôi ù ù trong họng súng thần công
Hịch Cần Vương tưởng còn vang qua chín cửa
Sắc đẹp nghìn xưa thấm từng trang lịch sử
Đời bà con nghèo đọng giữa đáy truyền đơn
Nước mặn lên lúa héo ở bên cồn
Mẹ vẫn dặn “đổi nước ngọt” chứ đừng “bán nước”
Nắng tháng năm run rẩy những oan hồn
Người còn sống nhớ “Ngày thất thủ”
Ôi mùa phượng hay lòng tôi cháy đỏ
Chúng tôi đi. Từ cửa ngoại ô này
Cái vẫy tay cuối cùng của thành phố thân yêu.
Mười lăm năm đâu phải một ngày xa
Thằng bạn cũ đã thành đồng chí
Đêm đêm khơi từng ngọn lửa
Kể tôi nghe chuyện mụ lý, ông cò…
Những tấm lòng bền bỉ
Cứng như hòn đất chai
Thở bằng hơi nghĩa khí
Làm trăm nghề chỉ chừa nghề cho Mỹ
Làm trăm thân cũng dân dã cụ Hồ
Ơi Đất phải ra đi và Đất phải trở về
Là gạch ngói đau thương là chiến hào căm giận
Là Trường Sơn dựng lên ngàn bệ phóng
Là kỳ đài xưa ta khắc một câu thề
Giải phóng!
Có bao giờ như buổi sáng Xuân nay
Chúng ta bay, nghìn độ lửa, ta bay
Đất đuổi giặc đất vươn dài bén gót
Mang Cá tan hoang, Phú Bài vỡ mặt
Ngoại ô mở rồi trăm cửa ta băng băng
Trái tim hồng lắp đầu súng chống tăng
Ta đã lớn, ơi mẹ, em, đồng chí
Dưới mái xưa nhìn theo ta ứa lệ
Sức trăm năm nay chuyển xuống lòng đường
Cả ngoại ô làm chiến lũy sông Hương
Bắn tàu giặc như lá trúc vàng héo rụng
Em gái cứu thương, em trai cầm súng
Mẹ may cờ, em nhỏ đón văn công
Cửa ủy ban rực rỡ lá cờ hồng
Người lại, kẻ qua, thợ nề, thự mộc
Cả chị tiểu thương năm nào tuyệt thực
đều ngồi đây điểm mặt những quân thù…
Cảm ơn mẹ sinh con trên thành phố.
Ngàn ngày nắng và mưa, mười lăm năm bỡ ngỡ
Nay con lại chào Người dưới một vùng đạn lửa
Người đẹp vô cùng với khẩu súng trong tay
Con lại về thăm ảnh cha xưa
người chiến sĩ đánh Tây
Mười lăm nắm, mới có mặt trên bàn thờ
Bạn con đến thắp nén nhang thơm ngát
Mắt cha vui phấp phới bóng trăm cờ…
Ngoại ô bừng bừng tiếng hát
Ngực căng phồng Người trấn cửa Thuận An.
~Nguyễn-Khoa-Điềm~
       (4-1968 – 4-1969)


XUỐNG ĐƯỜNG

Hãy xuống đường để nhìn thấy khuôn mặt
anh chị em ta
Ôi khuôn mặt được đúc bằng chân lý
Từ Việt Nam từ con đường đánh Mỹ
Hôm nay rạng rỡ tự hào!
Hãy xuống đường để nhìn thấy khuôn mặt
anh chị em ta!
Những ánh mắt sau đêm dài, nhìn thấy
Kẻ thù kia và đây đồng đội
Tàn bạo kia, đánh chính nghĩa là mình
Cái đích một đời, cái nghĩa hy sinh
Lẽ sống lớn lao, tình yêu cháy bỏng
Phút này đây chúng ta đều tiếp cận
Phút này đây đồng nghĩa cuộc đời mình
Ta vụt lớn lên trong nhịp bước tuần hành
Ngực trải rộng chứa cả tầm biểu ngữ
Trường thành cổ, ta làm trường thành trẻ
Sông lặng im, ta đổ sóng mặt đường
Ta không còn là ta của đau thương
Ta là quê hương, ta là sức mạnh
áo ta trắng và hồn ta đầy ánh sas1ng
Ta vững vàng thế trước mặt sau lưng
Thành phố hồi sinh trên khắp mặt đường
Người xô cửa nhập với người, tiến bước
Những người thợ một đời cầm gang sắt
Những mẹ nghèo buôn thúng bán bưng
Những nông dân bị cướp ruộng, mất làng
Những trí thức đau một thời chữ nghĩa
Em bé đánh giày, bậc tu hành cứu khổ
Để xuống đường chung một mạch tâm tư
Cỏ cây ơi, cây cao lớn bất ngờ
Vươn cành lá đón từng băng biểu ngữ
Và đá nữa, cậy lên từ mặt nhựa
Đi với người, đá sẽ nặng hờn căm.
Đả đảo Bân Cơ, bè lũ Thiệu Hương!
Tên cướp nước và bầy bán nước
Đả đảo chiến tranh thực dân chém giết!
Đập tan ngay trò quân sự hóa học đường!
Ta quỳ xuống mặt đường
Ta vỗ xuống quê hương
Nào anh chị em, ta hát:
"Không bao giờ nô lệ một ngày
Không bao giờ nô lệ một giờ
Không bao giờ nô lệ một giây..."
Ôi ta hát chào phố phường đứng dậy
Đời màu xanh trả lại cho rừng
Đòi nụ cười cho những lứa yêu thương
Đòi cơm ăn trả về em nhỏ
Đòi chủ quyền trả về xứ sở
Đòi đời ta rả về quê hương
Đả đảo sưu cao, thuế nặng, tham nhũng, gian thương!
Tẩy chay văn hóa ngu dân, văn chương xác thịt!
Đánh đổ cường quyền hành hung phát xít
Trả bạn bè ta, phải trả ngay!
Ta quỳ xuống đất đai
Ta hát với đất dày
Nào anh chị em ơi, ta hát
Ta là bồ câu trắng
Ta là đóa hướng dương
Ta là vừng mây ấm
Ta là người biết chết quê hương
Lựu đạn cay không xóa được sắc màu
Màu ta đỏ con đường ta trước mắt
Dùi cui bay không làm ta cúi gục
Mắt hận thù quen mở giữa thương đau
Nào thép gai, ta xé thép gia!
Nào xe Mỹ, ta đốt bùng xe Mỹ!
Hồ sơ quân sự bọc học đường thì ta quăng vào lửa!
ảnh Thiệu, Ních Xơn ta vạch mặt, bôi vôi!
Anh em cảnh binh hãy đứng về phía chúng tôi
Không đứng lẫn bọn ác ôn thú dữ
Chúng muốn lửa, chúng ta có lửa
Bom xăng ta ném cháy mặt từng thằng!
Bắt tên Mỹ giết người phải quỳ trước nhân dân!
Ai dạy cho mày đến đây làm ác
Mày xem mạng người Việt Nam như cỏ rác
Máu oan khiên còn dính chặt bàn chân!
Ta xông lên chiếm hết mặt đường
Ta chiếm bục công an. Cả đô thành mở hướng
Người người đi.. Đi lên như nước cuốn
Trật tự này trật tự của nhân dân
Ôi những bước tự do chuyển động phố phường
Đại lộ nghiên đi làm thác đổ
Đội ngũ tiến lên! Tiến lên là đội ngũ!
Mặt đường là mặt người, mặt đường là thanh niên..
Chúng sợ rồi, dây thép cũng run lên!
Thằng ty trưởng công an ôm máu đầu chạy trốn
Những thằng Mỹ rúc đầu như chuột cống
Hết một thời ra ngõ ngông nghênh!
Trên mái nhà trực thăng rít cuồng điên
Như bầy quạ đen gào mất tổ
Phi tiễn, lựu đạn cay và tiếng nổ
Lòng phố thành chiến hào sạm đen
Máu đổ rồi! Máu học sinh sinh viên
Máu đỏ rực trên nền áo trắng
Máu càng thắm, Tự do càng chói sáng
Máu Việt Nam, máu yêu nước tươi hồng!
Máu thấm sâu xuống mỗi mặt đường
Trần Hưng Đạo, Phan Bội Châu, Lê Lợi
Trên trăm lối những anh hùng để lại
Máu cháu con hòa với máu cha ông
Hãy nâng máu ta lên làm ngọn cờ hồng
Trên cao điểm gian truân mùa giữa nước!
Ôi tuổi trẻ có gì cao quí nhất
Bằng hôm nay ta hiến máu xương mình!
Bằng hôm nay cho Tổ quốc quyết sinh
Ta cảm tử và xông lên quyết chiến
Những đường phố theo ta vào kháng chiến
Dòng sông xưa gươm sáng mặt kinh thành
Bạn ở đâu giữa thành phố xuống đường
Phút hân hoan tôi gọi thầm tên bạn
Ôi thành phố nửa phần là gió nắng
Mà nửa phần là khuôn mặt yêu thương
Cho tôi hôn tay bạn trăm lần
Những tay súng và tay cầm biểu ngữ
Cho tôi chào tiếng cao sang này: - Đồng chí!
Cho tôi chào "đồng chí" ơi em!
Tôi mê đi trong tiếng bước chân
Tôi, giọt máu và tôi là giọt lệ
Tôi xin gửi vào cuộc tuần hoàn này sức trẻ
Cuộc đời tôi, ôi Tổ quốc mến thân!
Xin trút một đời vào sức nặng bàn chân
Góp với đô thành, đô thành nổi dậy
Nếu trái đất là trái tim vĩ đại
Tim sẽ đập vì bước chân Việt Nam
Bạn thấy không cả nước đã lên đường
Tôi yêu quá những ngã đường gặp gỡ
Những đội ngũ. Những đường lên cửa mở
Những giá trị định hình trong sức gió ta đi
"Mở đường mà tiến, đánh địch mà đi!"
Mở sông núi những bước dài vạn dặm
Mở thế trận với muôn trùng thế trận
Khép vòng vây, dội lửa xuống đô thành!
Đạp lên đầu thù! Hành quân, hành quân..
Sông núi cài lá ngụy trang xanh
Bán đảo uốn mình thành trận lốc
Ta lên cao điểm, tràn cao ốc
Ta gọi tên bằng hiệu lệnh tiến công
Ta chào nhau bằng tiếng súng hiệp đồng
Ta đan lửa những vùng trời cao rộng
Ta đan dấu những mặt đường cháy nóng!
Đất Nước muôn năm!
Những ngựa đá lại xuống đường
Những rồng đá phải bay lên mà đuổi giặc
Những bà mẹ đo chân vào thần tích
Để hoài thai triệu triệu những anh hùng
Những anh hùng Việt Nam chống Mỹ
Đang xuống đường như nắng xuống quê hương…
~Nguyễn-Khoa-Điềm~