KIẾP LUÂN HỒI
          1
          Các triều đại phong kiến nước ta có công dựng nước và giữ nước. Lịch sử đã ghi nhận và nhân dân cũng đời đời ghi nhớ công ơn. Còn về kinh tế thì giai cấp phong kiến có cái tội là “áp bức bóc lột nhân dân”. Cách mạng đã phân tích phê phán, công tội rõ ràng từ lâu rồi. Song, trong thực tế làm gì có chuyện cứ Phong kiến Đế quốc, cứ “phi vô sản” thì cái gì cũng xấu cả. Cho nên trong cái giai cấp “ăn trên ngồi trốc”,      “xấu xa thối nát” ấy mới nảy lòi ra những ông quan thanh liêm như cụ Chu Văn An, Tác giả của “Thất trảm sớ”…
          Thế rồi mới đây tác giả Trúc Mai lại nêu ra một ông “quan liêu” nữa (Văn nghệ số 21 ngày 27/5/2006). Đó là quan thượng thư Bộ Lại, kiêm thượng thư Bộ Binh, Trịnh Hoài Đức. Ông làm quan nhất phẩm triều đình thời vua Minh Mạng. Theo tác giả Trúc Mai thì ông quan ấy còn là một nhà văn hóa lớn của Việt Nam. Ông đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị như: “Gia Định Thành Thông Chí”. Đây là bộ sách địa phương chí đầu tiên của thư tịch nước ta. Và có các tập thơ như: “Cẩn trai thi tập”, “Bắc sứ thi tập” v..v…
          Tác giả Trúc Mai viết: “…Tuy là đại thần, tước đến tột bậc, nhưng vốn là người thanh liêm chính trực nên nhà vẫn nghèo, không có dinh thự nào cả, vua Minh Mạng phải ban cho ông hai ngàn quan và vật liệu để ông xây nhà ở ngoài Hoàng thành Huế…”.
          2
          Trong sách vở lý luận chính trị, trên báo chí, hay trong các lớp học tập, nghiên cứu về hai con đường “ ai thắng ai”…Ta vẫn luôn luôn khẳng định rằng, tuyệt đại đa số cán bộ, đảng viên của ta đều là “công bộc”, là “đầy tớ trung thành của dân”…Vậy mà chẳng hiểu sao cái con số “tuyệt đại đa” ấy cứ mỗi ngày một giảm sút. Như văn kiện Đại hội Đảng lần thứ mười đã thừa nhận: “Thoái hóa biến chất về chính trị, tư tưởng, về đạo đức, lối sống, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, sách nhiễu dân trong một bộ phận không nhỏ, cán bộ, đảng viên diễn ra nghiêm trọng, kéo dài chưa được ngăn chặn đẩy lùi…”.
          Thế rồi mới đây, lại một vụ “động trời“ nữa. Đó là vụ ông giám đốc dự án PMU 18 Bùi Tiến Dũng. Ông ta đã xơi gọn của Nhà nước ba mươi tỷ đồng (Văn nghệ số 26, ngày 1/7/2006). Chưa thấy báo chí, hay cơ quan hữu trách nào thống kê xem ông ta có bao nhiêu đất đai và biệt thự? Nhưng chỉ riêng ô tô, loại đắt tiền nhất mà ông ta mua về cho bạn bè ở các cơ quan cấp trên và cấp dưới “mượn” rồi “quên” không đòi lại cũng lả ba mươi tư chiếc.Và con số ấy cũng chưa hẳn đã là con số cuối cùng. Vì vụ việc đang còn tiếp tục điều tra. Nhưng chỉ riêng cái việc ”cho mượn” quá tốt bụng ấy thì ai cũng hiểu giữa ông ta và dân, ai là “công bộc”, và ai là “đầy tớ” của ai rồi !...
          Các tín đồ đạo Phật tin rằng con người chết đi sẽ  hóa thành kiếp khác. Và cứ sau bẩy vòng luân hồi thì lại được trở lại kiếp người. Vâng. Nếu đúng như vậy thì sau bẩy vòng, các cụ Chu Văn An và Trịnh Hoài Đức lại trở về kiếp người. Và nếu các cụ lại được ra làm quan vào thời bây giờ, thì chắc là giầu lắm, chứ không nghèo như thời xưa đâu nhỉ ?...
                                                                   Uông Bí, ngày 30/5/2006