Câu Lạc Bộ TRI ÂM
Thay đổi trang: << < 101112 > >> | Trang 10 của 72 trang, bài viết từ 136 đến 150 trên tổng số 1076 bài trong đề mục
Phù vân 11.07.2011 22:49:18 (permalink)
0
 
                                    
 
VĂN HÓA VIỆT NAM
 
 NÓI TIẾNG MẸ ĐẺ

Song Thuận

Mở đầu
Tiếng mẹ đẻ là tiếng nói của người mẹ sinh ra con, cũng là tiếng nói đầu đời của trè thơ
được mẹ truyền dạy. Đó là tiếng nói của một dân tộc. Đối với dân tộc Việt, tiếng mẹ đẻ
chính là Tiếng Việt, một sinh ngữ tồn tại được là nhờ có “sức sống” mãnh liệt từ một nguồn
cội thuần nhất lâu đời và khả năng đồng hóa những tiếng nói của các dân tộc tiếp cận.

Thực vậy, trước khi có vua tất nhiên phải có dân. Theo truyền thuyết, từ khi được cai trị bởi
vua Kinh Dương, Lạc Long và sau đó là các vị vua Hùng, dân chúng của nước Văn Lang đã
biết quây quần thành từng bộ tộc nhỏ, rồi kết thành Bộ Lạc lớn… . Dân tộc Lạc Việt là
thành phần dân chúng quan trọng của những Bộ Lạc này. Nước Văn Lang được chia làm
15 Bộ, và tiếng nói của dân chúng trong 15 Bộ đó, theo thời gian đã thành tiếng nói của
dân tộc Việt.

Tục Ngữ, Ca Dao
Tục ngữ ca dao được coi là văn học bình dân truyền khẩu của dân tộc Việt (Tục Ngữ là
những câu có tự lâu đời – Ca Dao là câu hát phổ thông trong dân gian). Tục Ngữ Ca Dao
được hình thành từ xa xưa theo thời gian, không rõ từ bao giờ. Vì trước kia không có chữ
viết để truyền bá, tục ngữ ca dao được học thuộc lòng và truyền bắng tiếng nói (truyền
miệng hay truyền khẩu) từ người này đến người khác, từ thế hệ này qua thế hệ sau.

Chữ Nôm
Trong một ngàn năm bị người Tàu đô hộ và hơn tám trăm năm học và thi cử bằng chữ Nho
tức chữ Hán, dân tộc Việt vẫn không bị Hán hóa. Ngược lại, chữ Nôm hay chữ riêng của dân
Nam được hình thành trong thời kỳ cực thịnh của nền Nho học tại nước ta.(1)

Chữ Quốc Ngữ
Thời gian bị Tây đô hộ gần trăm năm, tiếng Việt không những không bị “Tây hóa” mà còn
được chính thức góp mặt với năm châu qua chữ Quốc Ngữ, một trong những sinh ngữ đang
được phổ biến trên thế giới và được trên tám mươi triệu người nói, học và tìm hiểu. Chữ
Quốc Ngữ chính là chữ của dân tộc Việt ngày nay.

Tiếng Việt có vị thế vững vàng trong số những sinh ngữ trên thế giới như tiếng Anh, Pháp,
Ý, Tây Ban Nha, Nga, Nhật, Trung Hoa, Ấn … là nhờ được ký âm bằng tiếng La Tinh và một
số dấu phụ. Đây là công trình nghiên cứu và sáng tạo của nhiều người, trong đó nhà truyền
giáo có công nhất là Alexandre de Rhodes, tác giả cuốn từ điển Việt Nam - Bồ Đào Nha - La
Tinh.

Học và nói tiếng mẹ đẻ chính là một nhu cầu của người Việt sống tại Hải Ngoại vì các lý do
tự hào dân tộc và mục đích giữ gìn tiếng Việt trong sáng trong một môi trường dân chủ, tự
do và cạnh tranh để sinh tồn.

Tiếng Việt dễ học và dễ truyền bá nhờ được ký hiệu bằng chữ La Tinh, một thứ chữ rất phổ
biến trên thế giới. Liên Hiệp Quốc tôn trọng tiếng nói của các dân tộc trên thế giới, nên đã
tổ chức ngày nói tiếng mẹ đẻ quốc tế hàng năm vào ngày 21 tháng 2. (2)

Theo GS Nghiêm Toản, chữ Quốc Ngữ được sáng tạo do nhu cầu truyền Đạo của các giáo
sĩ Thiên Chúa giáo tại Việt Nam: “Từ thế kỷ thứ XVI, trong thời Hậu Lê (Trịnh, Nguyễn phân
tranh) các đường giao thông trên mặt bể giữa Âu, Á được mở mang, người Tây Âu bắt đầu
đến xứ ta, phần nhiều là nhà buôn và giáo sĩ đi truyền đạo Thiên Chúa. Các giáo sĩ học nói
tiếng bản xứ và muốn đem kinh Thánh ra giảng dạy tất phải dịch ra tiếng Việt, nhưng chữ
Nôm khó học, dùng không tiện, họ bèn nghĩ cách lấy chữ La Mã để ghi âm tiếng Việt Nam.
Công cuộc sáng chế chữ Quốc Ngữ là công việc chung của nhiều người (có cả giáo sĩ Ý,
Pháp, Bồ Đào Nha…), những sách trứ thuật đầu tiên là:
Tự vựng Việt Nam - Bồ Đào Nha của cố Gaspard.
Tự vựng Bồ Đào Nha - Việt Nam của cố Antoine de
Bar

Nhân hai cuốn ấy mà cố Alexandre de Rhodes , người Pháp, soạn cuốn Từ Điển Việt Nam -
Bồ Đào Nha – La Tinh, in năm 1651 tại La Mã. Nhà in của giáo hội La Mã đúc chữ Quốc
Ngữ bắt đầu từ đó…”

Như vậy, tiếng Việt được viết bằng chữ Quốc Ngữ, dựa trên bộ chữ La Tinh, gồm:

* 22 chữ cái chính là:

A, B, C, D, E, G, H, I, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, X, Y

* 7 chữ cái phụ là

Đ, Ă, Â, Ê, Ô, Ơ, Ư

Tổng cộng 29 chữ cái.

Những chữ F, J, W, Z không dùng trong tiếng Việt, ngoại trừ để phiên âm tiếng nước
ngoài hay viết tên người.

Ngoài 29 chữ cái kể trên, tiếng Việt còn có thêm 9 chữ ghép đôi và một chữ ghép ba (Chữ
ghép đôi còn được dùng làm bội vận kép, và chữ ghép ba được dùng làm bội vận đụp):
CH, GH, GI, KH, NG, NH, PH, TH, TR và NGH

Bộ dấu chữ Việt
Ngoài các chữ cái, vẫn cần thêm dấu mới có thể phát âm đầy đủ tiếng Việt:
Có 5 dấu: HUYỀN, SẮC, HỎI, NGÃ, NẶNG

Nguyên âm và phụ âm

Để phân biệt nguyên âm và phụ âm, người ta chia ra:
- Phụ âm là chữ cái tự nó không thể phát ra âm mà phải đi với chữ khác mới phát ra âm.
Có 17 phụ âm (Còn được dùng làm Bội Vận đơn):

B, C, D, G, H, K, L, M, N, P, Q, R, S. T, V, X và Đ.

- Nguyên âm là chữ cái khi đọc lên, tự nó đủ để phát ra âm. Có 12 nguyên âm là:

A, E, I, O, U, Y, Ă, Â, Ê, Ô, Ơ, Ư .

Nguyên âm lại được chia thành:
- Nguyên âm có nghĩa: A, E, O, U, Y, Ê, Ô, Ơ, Ư .
(tự nó phát ra đã có ý nghĩa của tiếng Việt)
- Nguyên âm vô nghĩa: Ă, Â, I (tuy phát ra âm, nhưng trong tiếng Việt thì âm đó không có
nghĩa).

Cách phát âm các chữ cái -
Có hai cách phát âm những chữ cái phụ âm:

- Phát âm theo dạng chữ viết: (là cách phát âm chữ La Tinh, dù là người Pháp hay
người Viêt: B (bê), C (xê), D (dê), Đ (đê - chữ này chỉ dùng cho chữ Quốc Ngữ), G (giê), H
(hát), K (ca), L (en lờ), M (em mờ), N (en nờ), P (pê), Q (cu), R (e rờ), S (ét sì), T (tê), V
(vê), X (ich xì).

- Phát âm theo âm tiếng Việt khi phụ âm ghép vần với những chữ khác:
B (bờ), C (cờ), D (dờ), Đ (đờ), G (gờ), H (hờ), K (cờ), L (lờ), M (mờ), N (nờ), P (pờ),
Qu (quờ)*, R (rờ), S (sờ), T (tờ), V (vờ), X (xờ).

* (Phụ âm Q tự nó không thể phát âm thành vần quờ, mà phải đi kèm với chữ “u” và phát
âm là “quờ” (ở đây, “u” là phụ âm, tương tự “i” là phụ âm đi kèm với “g” thành “gi” để phát
âm chữ “giờ”)

Âm Tiết – Âm Vị - Âm Vận - Bội Vận - Chính Vận
Tiết là đốt, âm tiết là “chuỗi lời nói mà con người phát ra gồm nhiều khúc đoạn dài ngắn
khác nhau. Đơn vị phát âm ngắn nhất là âm tiết (syllable).” (nguồn: Net Ngôn Ngữ). Tiếng
Việt là đơn âm, nên một từ đọc lên được coi là một “âm tiết” (syllable), khác với tiếng Anh
hay tiếng Pháp thuộc loại “đa âm” nên mỗi từ (word) chia ra nhiều âm tiết (syllables). Như
vậy theo “Sách Giáo khoa Việt Tộc”, Từ (word) trong tiếng Việt không có “âm tiết “ mà chỉ có
“Âm Vị” mà thôi.

Vị có nghĩa là chỗ đứng (vị trí). Một Âm Vị thường có 2 Âm Vận tức là 2 loại vần. Thí dụ
chữ BAN nếu chặt đôi sẽ có vần AN (khi làm thơ gieo vần). Vần AN là vần chính của từ BAN
nên được gọi là Chính Vận, và vần B (đọc là bê hay bờ) là Bội Vận.

Chính vận được lập bởi một nguyên âm đứng đầu. Trong tiếng Việt có 3 loại chính vận, đó
là chính vận đơn (AN), chính vận kép (ghép 2 nguyên âm: ƯƠNG) và chính vận đụp (ghép
3 nguyên âm: UYÊN).

Bội Vận là phụ âm hoặc tập hợp những phụ âm. . . Có 3 loại Bội Vận: Bội Vận đơn (Thí dụ:
vần B của chữ BAN), Bội Vận kép (Thí dụ: vần CH của chữ CHÂN , Bội Vận đụp (thí dụ: vần
NGH của chữ NGHINH)…

Cách đánh vần
Tùy theo cách phát âm các chữ cái phụ âm, Có 2 cách đánh vần chữ Quốc Ngữ:
- Đánh vần theo âm các chữ cái phụ âm. Thí dụ: Đánh vần chữ BANH: A+N+H = ANH,
BÊ + A + BA + N + H = BANH - BANH

Đánh vần theo âm tiếng Việt khi chữ cái phụ âm ghép vần với những chữ khác. Thí dụ:
Đánh vần chữ BANH: A+N+H =ANH, BỜ + ANH = BANH – BANH.

Cách đánh dấu tiếng Việt
Dấu tiếng Việt rất quan trọng vì khi phát âm theo dấu sẽ làm khác hẳn nghĩa của cùng một
chữ viết không dấu. Thí dụ chữ “BA” không dấu có nghĩa là “cha”. Khi thêm dấu huyền
thành “BÀ”. thêm dấu sắc thành “BÁ”, thêm dấu hỏi thành “BẢ”, thêm dấu ngã thành “BÔ và
thêm dấu nặng thành “BẠ”.

Dấu tiếng Việt để vào đâu? Trên chữ nào?

* Theo nguyên tắc, dấu tiếng Việt phải để trên nguyên âm (chính vận). Thí dụ TÁ, MÀ, BẢ
(T, M, B là bội vận, A là chính vận đơn)
* Trường hợp có hai nguyên âm (chính vận kép), dấu sẽ để trên nguyên âm phát ra tiếng
nói hoặc trên nguyên âm ở chính giữa chữ nếu không rõ âm phát tiếng. Đây là cách để dấu
theo lối mỹ thuật của nhà in hay người trình bày bài in. Thí dụ: BUỒN, CHÁO. CỦA , HÓA,
KHỎE . Những chính vận uồn, áo, ủa do âm chính phát ra từ chữ ồ, á, ủ nên để dấu trên
các chữ này. Theo mỹ thuật, để dấu ở giữa chữ như thế cũng rất hợp lý. Đối với chữ Hóa,
chính vận óa phát âm từ chữ “á”, đáng lẽ phải để dấu trên chữ á (hoá) mới đúng. Nhưng vì
lý do mỹ thuật, để dấu ở chữ o cho cân xứng. Vậy nếu ai đánh dấu trên chữ a thành hoá
cũng không sai. Tương tự đối với chữ khỏe hay khoẻ đều đúng cả.
Trường hợp có 3 nguyên âm (chính vận đụp), dấu để trên nguyên âm chính giữa. Thí dụ:
SOÁI, TUỔI…

Cách viết tiếng Việt (Ngữ Pháp)
Tiếng Việt được viết ra bằng chữ Quốc Ngữ, nghĩa là ghép những chữ cái (nguyên âm và
phụ âm) lại với nhau mà tạo thành. Vậy CHỮ (alphabet) là những chữ cái hay gọi tắt là
CHỮ. Nhiều CHỮ tạo thành TỪ (mot, word). Nhiều TỪ tạo thành CÂU (phrase, sentence)
Nhiều CÂU tạo thành một BÀI VIẾT.

Văn phạm tiếng Việt tương đối giống văn phạm tiếng Pháp, do đó cách viết tiếng Việt cũng
giống với cách viết tiếng Pháp (do cách nói của người Việt và cũng phù họp với cách nói
của người Pháp?). Cách viết tiếng Việt khác với cách viết tiếng Hán hay tiếng Anh.
Thí dụ: Sông Hồng (tiếng Việt), Rivière rouge (tiếng Pháp), Hồng Hà (tiếng Hán), Red river
(tiếng Anh).

Cách dùng chữ i (i ngắn) và chữ Y (y dài):
Vì hai chữ i (i ngắn) và Y (y dài) phát âm giống nhau, nên thường có sự lúng túng và lẫn
lộn khi sử dụng hai chữ này.

Theo Wikipedia: “Đã có quyết định của Bộ Giáo dục Việt Nam vào năm 1984, quy định dùng
i thay cho y. Quy chuẩn này không áp dụng cho các nguyên âm đôi và nguyên âm ba, cũng
như ngoại trừ tên riêng; nhưng vẫn có hạn chế trong việc thực thi trong cuộc sống. Trường
hợp các từ có phụ âm đầu là qu, sử dụng vần y thì sẽ đúng hơn”. Wikipedia kết luận : ”y và i
có thể dùng thay cho nhau trong nhiều trường hợp”.

Không rõ “Bô Giáo Dục Việt Nam” quyết định như thế nào, nhưng sách xuất bản trong nước
ngày nay, thường dùng chữ i (i ngắn) thay cho chữ y (y dài), dù đó là tên các nhân vật lịch
sử . Thí dụ: “Lý Thường Kiệt” là một danh tướng thời Lý (y dài), nay viết là “Lí Thường Kiệt”,
nhìn vừa “lạ” mắt vừa không tôn trọng Quyết Định 1984?!

Sách Giáo Khoa - Việt Tộc Thiếu Niên Cấp II, số 2 đưa ra quy luật như sau:
• Nếu chỉ có một mình nó bao trùm chính vận, phải viết y (y dài) như Ty, By, Sy….
• Nếu đi với chữ khác mới thành chính vận được, thì chỉ có 2 loại như sau:

- Phát âm giống nhau thì phải dùng chữ i (i ngắn).Thí dụ: in, tin, tiên…(Chữ yên ngựa
đáng lẽ viết là iên ngựa mới đúng cách. Nhưng thường viết là yên ngựa. (Nhìn quen mắt mất
rồi, có nên coi đó là ngoại lệ?).
- Phát âm khác nhau, không thể thay thế chữ nọ bằng chữ kia được. Thí dụ: chính vận
úí và chính vận uý. Từ Thúi khác hẳn nghĩa với Thuý.
- Đối với chữ QUÝ phải viết là y (y dài) vì âm phát ra là “uý”. không phải “úi”.
Nhận xét và đề nghị: Có rất nhiều ngoại lệ đối với quy tắc sử dụng i và y. do “Sách Giáo
Khoa Việt Tộc” đưa ra. Thí dụ: Chữ bi (hòn bi), li (li ti), theo quy tắc trên phải viết là hòn by,
ly ty. .. ? Trên thực tế không ai viết như thế! Vì chữ i ngắn nhỏ bé, ốm yếu nhất trong bộ
chữ cái, nên dùng i ngắn đối với những chữ gợi hình nhỏ bé. thí dụ li ti, bé tí. Chữ ý là ý
kiến, nên dùng cho các chữ “lý thuyết”, “lý lẽ”, “lý luận”…

Vấn đề dùng i (i ngắn) hay y (y dài) đã được bàn luận rất nhiều từ trước đến nay. Một lần
nữa, xin đề nghị quý thầy cô giáo dạy tiếng Việt tại các Trung Tâm Việt Ngữ và quý vị làm
truyền thông, văn hóa quan tâm đến Tiếng Việt cùng góp ý kiến về vấn đề này.

Sự khác biệt giữa TR và CH
Cũng theo “Sách Giáo Khoa - Việt Tộc Thiếu Niên Cấp II, số 2”, hai chữ truyền và chuyền
đều có nghĩa là đem từ chỗ này đến chỗ khác. Nếu ý nghĩa của chữ là trừu tượng , vô hình,
thể tĩnh, thì viết là truyền. Thí dụ truyền bá tư tưởng. Còn nếu ý nghĩa của chữ là hữu hình,
cụ thể, thể động, viết là chuyền. Thí dụ chuyền banh cho nhau. Ta cũng có thể áp dụng quy
tắc này cho chữ truyện và chuyện (?)

Sự khác biệt giũa X và S
Quy tắc này được “Sách Giáo Khoa - Việt Tộc Thiếu Niên Cấp II, số 2” đề cập như sau: Ở
thể động dùng chữ S, thể tĩnh dùng chữ X. Thí dụ: NỮ SINH, XẤU XÍ.

Kết luận
Nói tiếng mẹ đẻ , nghe tiếng mẹ ru là điều tất nhiên, rất bình thường. Nếu mẹ là người Việt,
nói tiếng Việt, đứa con sinh ra đương nhiên biết nói tiếng Việt. Nhưng biết viết chữ Việt lại là
chuyện khác. Phải học mới viết được chữ Quốc Ngữ.
Xưa ta chưa có chữ viết riêng, ca dao tục ngữ được lưu truyền bằng cách truyền miệng
(truyền khẩu). Sau đó các cụ dựa vào chữ Hán để tạo ra chữ Nôm dùng để ghi chép nhiều
tài liệu văn chương giá trị. Vì nhu cầu truyền giáo tại Việt Nam, các vị Giám Mục ngoại quốc
đã nghĩ ra cách dùng bộ chữ cái (mẫu tự) La Tinh để ký âm tiếng Việt. Đó là chữ Quốc Ngữ
mà hiện nay chúng ta đang sử dụng. Nhiều người cùng góp công sáng tạo ra chữ Quốc
Ngữ, nhưng người có công nhất là Cố Alexandre de Rhodes.
Tiếng Việt là một đơn âm. Nhờ bộ dấu riêng nên âm phát ra những tiếng nói trầm bổng rất
hay.

Chữ Quốc Ngữ rất dễ học, vì thế học nói tiếng Việt không khó. Hiện nay tiếng Việt được trên
80 triều đồng bào trong nước sử dụng và hơn 3 triệu đồng hương gốc Việt ở nhiều quốc
gia trên thế giới nói và gìn giữ .(3)

Ta có thể kết luận: “Không phân biệt chủng tộc, người nào cũng có thể viết và nói được
tiếng Việt. Ai chưa nói được tiếng Việt là vì chưa muốn học nói đấy thôi”.

Chú thích

(1) Theo GS Nghiêm Toản, có 3 cách viết chữ Nôm: (a) Dùng nguyên hình chữ Nho. (
Ghép 2 chữ Nho thành chữ mới (Nôm). © Ghép một chữ Nôm chỉ âm với một chữ Nho chỉ ý.
Muốn biết chi tiết xin mời vào:

http://e-cadao.com/Chunom/chunomvaviechocchunom.htm
hoặc:
http://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%AF_N%C3%B4m#Nh.E1.BB.AFng_c.C3.A1ch_t.E1.
BA.A1o_ch.E1.BB.AF_N.C3.B4m

(2) “Ngày 21 tháng 2 hàng năm được UNESCO tuyên bố là Ngày tiếng mẹ đẻ Quốc tế vào
ngày 17 tháng 11 năm 1999. Ngày kỷ niệm này cũng đã được Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc
chính thức công nhận trong nghị quyết trong đó quyết định năm 2008 là Năm Ngôn ngữ
Quốc tế[1]. Ngày tiếng mẹ đẻ Quốc tế bắt nguồn từ sự thừa nhận trên toàn thế giới Ngày
Phong trào Ngôn ngữ, tưởng niệm sự kiện diễn ra tại Bangladesh (trước đây là Đông
Pakistan) từ năm 1952, khi một số sinh viên của trường đại học Dhaka bị cảnh sát và quân
đội Pakistan giết chết tại Dhaka trong Phong trào tiếng Bengal. Ngày tiếng mẹ đẻ Quốc tế
được các quốc gia thành viên UNESCO tổ chức hàng năm tại các trụ sở UNESCO nhằm
quảng bá sự đa dạng ngôn ngữ, văn hóa và tính đa ngôn ngữ.” (nguồn: Wikipedia”).
<bài viết được chỉnh sửa lúc 11.07.2011 22:55:42 bởi Phù Vân >
Phù vân 11.07.2011 22:59:18 (permalink)
0
VĂN HÓA VIỆT NAM
 

NHỮNG BIẾN ĐỔI TRONG VĂN HÓA VIỆT NAM

G.S. Nguyễn Thanh Liêm

Văn hóa là gì?

Một cách tổng quát có thể hiểu văn hóa là lối sống (life style) của một nhóm người ở trong một khu vực địa lý nào đó hay rộng hơn là của cả một dân tộc trong một quốc gia. Có xã hội loài người là có văn hóa vì có những sinh hoạt có ý thức của con người. Ngôn ngữ, tư tưởng, tín ngưỡng, các hoạt động kinh tế, các kỹ thuật, các sinh hoạt nghệ thuật, cách xử sự ở đời, cách ăn mặc, các thứ lễ nghi...tất cả mọi hoạt động của con người trên cõi đời này đều thuộc về văn hóa. Khi mở mắt chào đời ta đã được đặt trong một cộng đồng, một xã hội, một nền văn hóa rồi.

Văn hóa cổ truyền Việt Nam

Khi nói đến văn hóa Việt Nam chúng ta nghĩ ngay đến nền văn hóa của người dân Việt từ thuở xa xưa nào đến giờ và từ Ải Nam Quan đến Mũi Cà Mau, với một số những đặc tính nào đó gắn liền với con người và xã hội văn hóa Việt, làm cho nó khác biệt với những nền văn hóa của các dân tộc khác trên thế giới. Nó bao gồm tiếng Việt, tư tưởng Việt, tôn giáo tín ngưỡng Việt, lễ nghi Việt, quần áo thức ăn Việt, vv.. Vì mang những đặc tính rất đặc biệt của dân tộc Việt Nam từ nhiều năm qua nên văn hóa dân tộc thường được đồng hóa với văn hóa cổ truyền hay truyền thống văn hóa Việt. Đó là nền văn hóa mà hầu hết người Việt Nam chúng ta đều nghĩ rằng nó là của chung của chúng ta do tổ tiên ta dựng nên từ hơn bốn ngàn năm qua.

Văn hóa biến đổi

Những người thiết tha với văn hóa Việt Nam, muốn làm cái gì tốt đẹp cho văn hóa nước nhà thường có thể nghĩ đến một mặt bảo tồn nền văn hóa cổ truyền của dân tộc và mặt khác phát huy hay tân tiến hóa nền văn hóa đó để xây dựng nên một nền văn hóa mới. Và khi nói đến bảo tồn hay phát huy hay tân tiến hóa là phải nói đến sự biến đổi của văn hóa. Không có một nền văn hóa nào đứng yên một chỗ, không có một nền văn hóa nào có thể giữ nguyên trạng thái của nó từ buổi ban đầu cho đến bây giờ dù người ta có cố bảo tồn duy trì nó mãi. Kết quả của những công trình nghiên cứu về văn hóa của các nhà văn hoá nhân loại học (cultural anthropology) cho thấy không có một nền văn hóa nào hoàn toàn giữ được nguyên vẹn những đặc tính của nó qua thời gian. Bất cứ nền văn hóa nào, dù ở trong những xã hội đóng kín không có những tiếp xúc với bên ngoài đi nữa, vẫn ít nhiều thay đổi theo thời gian. Nhịp điệu biến đổi có thể từ rất nhanh, đến nhanh, hay chậm và rất chậm, tùy theo hoàn cảnh, tùy theo trường hợp. Phần nhiều các nền văn hóa đều thay đổi rất chậm nếu không có những va chạm/xung đột lớn lao như sự va chạm/xung đột giữa văn hóa Á Đông và văn minh Âu Tây hồi thế kỷ XIX-XX. Nhưng dầu chậm nó vẫn phải thay đổi mặc dầu trong đà biến đổi tự nhiên của văn hóa bao giờ cũng có khuynh hướng chóng chọi lại không nhiều thì ít.

Sự biến đổi trong văn hóa Việt Nam

Văn hóa Việt Nam không tránh được những định luật thay đổi tự nhiên đó theo thời gian và không gian. Từ trước thời Bắc Thuộc cho đến cuối thế kỷ XX nền văn hóa Việt Nam đã có nhiều thay đổi theo thời gian. Một số những tập tục xưa được ghi chép trong sách sử bây giờ không còn tồn tại nữa, hoặc chỉ còn sót lại trong các thế hệ trước đây ở một ít vùng quê xa xôi mà thôi như tục xăm mình, ăn trầu, nhuộm răng chẳng hạn. Ngược lại có những thói quen mới chỉ xuất hiện gần đây chớ không có trong xã hội xưa như thói quen uống cà phê buổi sáng hay bắt tay khi chào nhau. Tư tưởng, khoa học, kỹ thuật thay đổi nhiều từ khi có công cuộc đô hộ của người Pháp hồi cuối thế kỷ XIX. Trong quá trình bành trướng lãnh thổ từ Miền Bắc vào Miền Nam nền văn hóa Việt Nam cũng có nhiều thay đổi theo không gian, theo môi trường sinh sống, từ thức ăn, quần áo, đến cách phát âm tiếng Việt, làng mạc, tôn giáo, tín ngưỡng, nghệ thuật, tâm lý, tư tưởng, vv...

Về thức ăn chẳng hạn. Người Bắc có bún chả trong khi người Nam thì có bún thịt nướng tuy cả hai thứ đều dùng những mẫu số chung là bún, thịt nướng, rau sống và nước mấm, chỉ khác nhau ở phần sắp xếp trình bày. Người Bắc thì để chung thịt nướng vào trong chén với nước mấm còn bún với rau thì để riêng cho khách tùy nghi, trong khi người Nam để chung tất cả các thứ vào trong cái tô với một chén nước mấm để riêng để khách hàng tùy nghi chan vào. Nếu lấy bún với nước lèo làm mẫu số chung thì ta có bún thang bún riêu bún ốc của người Bắc, bún bò Huế của người Trung, và bún mấm với bún nước lèo của người Nam. Nước lèo là tiếng Nam trong khi nước dùng là tiếng Bắc, tuy hai tiếng chỉ cùng một thứ nước dùng cho các loại bún nói trên. Cách ăn mặc cũng có chỗ khác nhau từ chiếc áo tứ thân của người Bắc đến chiếc áo bà ba của người Nam. Đàn ông miền Nam theo Tây sớm hơn trong khi nhiều người đàn ông miền Bắc vẫn còn mặc áo dài theo xưa. Hồi thập niên 1950 ở Đại Học Văn Khoa và Cao Đẳng Sư Phạm Saigòn người ta thấy mấy cụ giáo sư Cử/ Tú từ miền Bắc vào (cụ Bình, cụ Nghinh, cụ Quỳnh, cụ Chiểu, trừ cụ Nghè Giác) vẫn mặc áo dài khăn đóng đi dạy học trong khi các giáo sư lớn tuổi miền Nam (thầy Tấn, thầy Lúa, thầy Trụ, cụ Sển...) đều ăn mặc theo Tây.

Về phương diện ngôn ngữ tuy cả ba miền đều sử dụng một thứ ngôn ngữ chung như nhau nhưng trên phần lớn ngữ vựng thông dụng cho cả ba miền còn có những tiếng địa phương đặc biệt chỉ xài cho một vùng hay một địa phương nào đó thôi. Có khi cùng một từ ngữ nhưng ý nghĩa lại khác nhau tùy theo miền. Cái hòm đối với người miền Nam là cái hàng để tẩn liệm người chết trong khi người Bắc dùng chữ đó với ý nghĩa của cái rương đựng đồ dùng của người miền Nam. Củ sắn của người Bắc là củ khoai mì của người Nam. Những tiếng xưng hô trong gia đình họ hàng cũng có chỗ khác biệt. Tiếng cô, chú, bác giữa người Nam và người Bắc rất khác nhau cũng như những tiếng dì dượng thì chỉ có người miền Nam và một số người miền Trung dùng đến. Khác biệt rõ ràng nhất là cách phát âm tiếng Việt của mỗi vùng, mỗi địa phương. Người miền Bắc phát âm đủ cả năm dấu, nhất là phân biệt được rõ ràng dấu hỏi và dấu ngã, phân biệt được phụ âm t và c ở cuối chữ (như phát và phác, phút và phúc...), nhưng lại không phân biệt được hai phụ âm tr và ch (trân châu và chân trâu chẳng hạn). Phần đông người miền Nam đều phân biệt các phụ âm tr và ch nhưng không phân biệt hỏi ngã và các phụ âm t và c ở cuối chữ. Đối với người bình dân miền Nam thì người Huế phát âm các dấu sắc hỏi ngã đều như dấu nặng, và người Quảng Nam/Quảng Ngãi thì phát âm những nguyên âm a như ơ và ơ như ô.

Trên phương diện tôn giáo, tín ngưỡng, mặc dầu hầu hết người Việt Nam đều ít nhiều chịu ảnh hưởng của tam giáo và đều xem sự thờ cúng tổ tiên như một tôn giáo chính của người Việt Nam nhưng riêng ở miền Nam thì ngoài căn bản tín ngưỡng đó còn có thêm những tôn giáo tín ngưỡng khác hơn chẳng hạn như Cao Đài giáo, Bửu Sơn Kỳ Hương và Phật Giáo Hòa Hảo. Ở địa hạt nghệ thuật hát cải lương và câu ca vọng cổ là cái gì rất đặc biệt của người miền Nam trong khi hát chèo hát quan họ thì chỉ có người Bắc mới biết. Tiểu thuyết (như tiều thuyết của Hồ Biểu Chánh chẳng hạn) hay nói chung văn chương miền Nam có những sắc thái đặc biệt của người miền Nam mà chỉ những người sanh trưởng ở vùng đồng bằng sông Củu Long mới có thể thưởng thức được cái hay cái thích thú trong đó. Đặc biệt là tổ chức làng xã ở trong Nam không giống tổ chức xã thôn ở ngoài Bắc. Ở ngoài Bắc các xã thường được bao bọc bởi lũy tre xanh và có một cái cổng vào làng. Làng này cách biệt với làng kia bằng những ranh giới có thể nhận biết dễ dàng. Ở vùng đồng bằng sông Cửu Long làng này tiếp nối với làng khác, không có cổng làng, không có lũy tre làm ranh giới. Nếu không phải là người ở tại địa phương thì khó mà biết được ranh giới giữa làng này với làng khác. Tổ chức hành chánh địa phương cũng khác với miền Bắc. Ở đây mỗi làng, dưới thời Pháp thuộc có ban hội tề gồm hương cả, hương chủ, hương sư, hương trưởng, hương quản...và chánh lục bộ, lo về việc cai trị, hành chánh trong làng. Ngoài ban hội tề còn có các vị bồi, bái, kề hiền... là những người lớn tuổi có nhiều uy tín trong làng thường giữ vai trò như cố vấn nhất là trong những việc tế tự lễ nghi. Ở miền Nam thời Pháp thuộc có những chức vụ không thấy có ở miền Bắc như Thầy Cai Tổng hay ông Hội Đồng. Tóm lại từ châu thổ sông Hồng Hà đến châu thổ sông Cửu Long lối sống của người dân Việt cũng như tổ chức xã hội Việt Nam đã có nhiều biến đổi.

Điều kiện cần để có biến đổi

Tại sao có những biến đổi như vậy? Môi trường sinh sống mới và sự tiếp xúc với những nền văn hóa khác là những điều kiện cần yếu đưa đến những biến đổi đó. Từ khi Nguyễn Hoàng vào Thuận Hóa và các chúa Nguyễn nối tiếp, xây dựng nên Đàng Trong thì bắt đầu có một nhánh văn hóa Việt biến dạng dần dần trở thành một chi nhánh văn hóa (subculture) có phần khác biệt với văn hóa cổ truyền ở miền Bắc. Sự cắt đứt liên hệ chính trị giữa Đàng Trong (Chúa Nguyễn) và Đàng Ngoài (Chúa Trịnh), sự phân tranh Nam Bắc và chia đôi lãnh thổ đã là cơ hội để tạo nên một chi nhánh văn hóa mới xa dần văn hóa cổ truyền. Đến thế kỷ XVII khi Họ Nguyễn chiếm hết cả miền Trung và rồi một số người miền Trung vào khai phá miền Nam khẩn hoang lập ấp xây dựng nên miền Nam thì một chi nhánh văn hóa khác nữa lại thành hình. Chi nhánh văn hóa mới này lại càng cách biệt với văn hóa gốc ở miền Bắc hơn nữa. Về phương diện địa lý và môi trường sinh sống, khác với những vùng đất đai chật hẹp khô cằn nằm giữa núi non và ven biển, miền Nam là cả một vùng đất hoang mênh mông chằng chịt sông rạch với không biết là bao nhiêu cá tôm rau cỏ cây trái. Đất đai lại rất phì nhiêu do phù sa mang lại. Khẩn hoang lập nghiệp tuy có cực nhọc nặng nề nhưng kết quả thu lượm dễ dàng và khả quan, đời sống tự nhiên ung dung thoải mái. Vùng mới lập này tuy có ít nhiều liên hệ với Chúa Nguyễn nhưng triều đình ở xa, tổ chức cai trị không chặt chẽ tùy thuộc ở triều đình Huế (chế độ tổng trấn), thêm vào đó còn có những biến cố chính trị làm thay ngôi đổi chủ nhiều lần cho nên tương đối có nhiều tự do địa phương. Nỗ lực chính của những thế hệ đầu tiên vào đây là khai khẩn đất đai, thiết lập đời sống mới nhiều hơn là trau dồi kinh sử để lãnh lấy mão áo chức tước của triều đình. Đời sống dễ dãi, tương đối thừa thãi về vật chất và tự do về tinh thần, đã không bắt buộc người dân Việt ở đây phải duy trì hay theo đúng những phong tục tập quán đã được mang vào Đàng Trong từ mấy thế kỷ trước. Sự lỏng lẻo của khuông phép từ thế hệ này sang thế hệ khác đã tạo nên một nếp sống mới, một tính tình và nhân cách mới, rộng rãi và phóng khoáng, với tâm hồn chân thật, chất phác, mở rộng để đón nhận những cái mới lạ hơn là khép kín để duy trì những cái đã có. Ngoài hoàn cảnh địa lý nói trên, trong quá trình mở rộng đất đai về phương Nam chi nhánh văn hóa Đàng Trong đã phải tiếp xúc va chạm với những nền văn hóa khác tạo nên điều kiện rất cần cho sự biến đổi về văn hóa. Có tiếp xúc với văn hóa khác là có cơ hội để nhìn thấy lối sống, cách hoạt động, sự tín ngưỡng, lề lối suy tư của một giống người khác. Từ đó có thể có những thích nghi với nhau hay vay mượn lẫn nhau ít nhiều từ tập quán, kỹ thuật, đến tín ngưỡng và nghệ thuật. Từ thế kỷ XVII người Đàng Trong đã có cơ hội gần gũi với văn hóa Chiêm Thành, đã nhìn thấy và hiểu biết lối sống của người dân Chàm. Sau đó sang thế kỷ XVIII người Việt khi bành trướng lãnh thổ về miền Nam lại có dịp sống bên cạnh người Miên và người Trung Hoa (Minh Hương, Triều Châu). Và gần đây hơn từ thế kỷ XIX người Việt ở đây lại có nhiều dịp để biết đến đạo Thiên Chúa cùng văn minh Tây Phương do người Pháp mang đến. Có thể nói miền Nam cũng na ná như xứ Mỹ, nó là một xã hội mới thành hình với nhiều chủng tộc sống lẫn lộn trong đó và với một nền văn hóa ít nhiều pha trộn đủ thứ. Nó như cái “melting pot” hay cái “salad bowl” của Việt Nam. Nó mang rất ít tính chất cổ truyền của nền văn hóa gốc.

Điều kiện đủ để có biến đổi

Sự gặp gỡ, tiếp xúc giữa các nền văn hóa thật ra chỉ là điều kiện cần mà thôi chớ chưa phải là điều kiện đủ để cho sự vay mượn, học hỏi xảy ra. Trường hợp của bốn bộ lạc lân cận trên vùng Nilgiri (Ấn Độ) chẳng hạn, cho thấy tuy có tiếp xúc văn hóa với nhau nhưng bốn bộ lạc khác nhau này không hề vay mượn nhau tí nào trong lối sống của họ. Các nhà văn hóa nhân loại học gọi trường hợp trên đây là “kinh tế, xã hội cọng sinh”(economic and social symbiosis) nghĩa là cùng sống với nhau về phương diện xã hội và kinh tế mà thôi nhưng không vay mượn nhau hay thích nghi với nhau về văn hóa (acculturation). Điều kiện đủ để đưa đến vay mượn và thích nghi văn hóa là sự có mặt của những yếu tố sau đây: (1) tinh thần khai phóng của người vay mượn, (2) sự tự do chấp nhận cái mới lạ của người vay mượn, và (3) sự lợi ích của những gì được vay mượn học hỏi. Văn hóa không thay đổi nếu các thành phần trong nền văn hóa đó không có tinh thần cởi mở, không chấp nhận những cái mới lạ của nền văn hóa khác. Mặt khác dù các thành phần chấp nhận những cái mới lạ của văn hóa khác nhưng không có tự do để học hỏi, thực hiện thì văn hóa cũng không có cơ hội thay đổi. Có thể vì luật lệ cứng rắn của quốc gia, có thể vì tính khắt khe của phong tục tập quán mà người ta không có đủ tự do để học hỏi và thực hiện điều gì mới lạ trong cuộc sống. Sau hết người ta chỉ học hỏi vay mượn khi nào điều người ta muốn học hỏi vay mượn đó đáp ứng được nhu cầu sinh sống của con người. Đây không phải là những đòi hỏi căn bản ở hạ tầng sinh lý (primary drives) như đói, khát, làm tình...mà là những thôi thúc ở gia tầng cao hơn (secondary drives) như phẩm chất của đồ ăn thức uống, phẩm chất và sự tiện lợi của loại đồ dùng nào đó, và cao hơn nữa là những nhu cầu tinh thần như tôn giáo tín ngưỡng, nghệ thuật, vv...

Thích ứng với môi trường: sinh tồn và tiến hóa

Những điều kiện trên đây cần phải có đủ thì văn hóa mới có thể thay đổi được. Người Việt Nam trong quá trình bành trướng lãnh thổ và định cư vào Phương Nam đã có đủ những điều kiện ghi trên. Họ có tinh thần rộng rãi khai phóng, không mù quáng tôn sùng cổ nhân, không khép kín chật hẹp hay bế quan tỏa cảng. Họ có ít nhiều tự do chớ không bị chặt chẽ ràng buộc bởi luật lệ cứng rắn của triều đình hay tập quán khắt khe của xã hội. Khi đã có đủ những điều kiện cần và đủ thì tất nhiên văn hóa phải thay đổi theo lối sống thay đổi của con người ở vùng đất mới mẻ này. Như vậy có thể nói một cách tổng quát là người Việt Nam có một nền văn hóa chung (general culture) là văn hóa Việt Nam (Vietnamese Culture), và dưới nền văn hóa chung đó có những chi nhánh văn hóa (subculture) như chi nhánh văn hóa sông Hồng, chi nhánh văn hóa miền Trung, chi nhánh văn hóa vùng đồng bằng sông Cửu Long. Các chi nhánh văn hóa có cùng một số đặc tính xem như cùng mẫu số chung nhưng trên mẫu số chung đó vẫn có những nét đặc thù khác biệt của mỗi vùng hay mỗi miền. Những khác biệt này là những biến đổi tự nhiên của văn hóa Việt Nam qua bao nhiêu thế hệ và qua quá trình bành trướng lãnh thổ, tiếp xúc với nhiều nền văn hóa khác. Biến đổi để thích ứng với môi trường và hoàn cảnh mới, đó là điều kiện cần yếu để một nền văn hóa sinh tồn và tiến hóa.

Ý kiến kết thúc

Những người làm chính trị cũng như những nhà làm văn hóa, hay nói rộng ra hơn, tất cả những ai thiết tha với nền văn hóa nước nhà, cần phải nhìn thấy sự khác biệt giữa những chi nhánh văn hóa cũng như những lý do đưa đến sự khác biệt đó. Nhận biết như vậy không phải để cổ võ cho sự chia rẽ hay gây tinh thần kỳ thị địa phương mà là để có thể đi đến tinh thần đa nguyên đa văn hóa (cultural pluralism). Tinh thần này đòi hỏi người ta phải nhìn thấy và chấp nhận sự khác biệt giữa các nền văn hóa hay giữa các chi nhánh văn hóa với nhau. Từ sự chấp nhận khác biệt đó người ta mới có thể hiểu nhau và cọng tác với nhau lâu dài và hữu hiệu được. Ngược lại nếu phủ nhận sự khác biệt để đi đến cái nhìn thiên lệch là chỉ có văn hóa của mình là tốt nhất thì khó có thể tránh được hậu quả tai hại là sẽ bị rơi vào một hình thức nào đó của chủ nghĩa “chủng tộc độc tôn” (ethnocentrism) và tinh thần kỳ thị chủng tộc hoặc một hình thức kỳ thị nào khác. Sự đoàn kết quốc gia cũng như sự thống nhất ý chí để làm một việc lớn lao nào cũng phải tựa trên tinh thần đa nguyên, đa văn hóa. Phải khởi sự bằng sự chấp nhận những khác biệt của người khác cái đã rồi mới có thể đi đến những cuộc đối thoại thông cảm xây dựng và có hiệu quả thật sự. Hơn nữa, muốn dân tộc tiến bộ, muốn hiện đại hóa xã hội, cần phải biết rõ những điều kiện cần và đủ để làm cho văn hóa biến đổi theo chiều hướng tiến bộ chung của nhân loại. Đó là những điều kiện đã đưa xã hội Miền Nam đến chỗ giàu có và dân Miền Nam đến chỗ thịnh vượng, hạnh phúc hơn xã hội Miền Bắc như đã thấy ở phần trên.

ipb.global.registerReputation( 'rep_post_12944', { app: 'forums', type: 'pid', typeid: '12944' }, parseInt('0') );
Phù vân 12.07.2011 06:53:57 (permalink)
0
LỜI CHÀO BÌNH AN
 
 


ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA NHẤN MẠNH ĐẾN
TẦM QUAN TRỌNG CỦA BÌNH AN NỘI TẠI
TRONG BUỔI PHÁP THOẠI PHÍA TÂY ĐỒI CAPITOL GẦN TÒA BẠCH ỐC
Ngọc Hằng dịch


Washington DC, USA- Vào ngày 7/9, Đức Dalai Latma đã đến nơi dạy truyền Kalachakra để chuẩn bị nghi lễ. Sau đó, Ngài đến phía tây đồi Capitol gần tòa Bạch Ốc để nói chuyện với công chúng về hòa bình thế giới.
Trước khi đức Dalai Latma đến, các nhà sư của tu viện Namgyal đã tụng đọc chú cầu nguyện. Sau đó, Ngài Bhuchung Tsering đại diện cho hội người Tây Tạng ở thủ đô chào đón mọi người và cũng cảm ơn sự quan tâm của quốc hội Hoa Kỳ đã cho phép sự kiện này được diễn ra. Các nghệ sĩ của viện biểu diễn nghệ thuật Tây Tạng, đến từ Ấn Độ đã trình diễn một tiếc mục múa đặc sắc.
Sau đó, nữ diễn viên truyền hình Whoopi Goldberg đã lên sân khấu giới thiệu chương trình. Cô bày tỏ niềm hạnh phúc được đến đây tham dự và cô cũng cho biết thêm rằng đây là một nơi rất tốt để tôn vinh ý tưởng về hòa bình
Cô Goldberg sau đó giới thiệu ca sĩ Skylar Grey trình diễn một tiếc mục đơn ca cho bài hát “Về nhà” (Coming home). Sau đó là một đoạn video của tổng giám mục Desmond Tutu mừng sinh nhật lần thứ 76 của Đức Dalai Latma được trình chiếu trên màn hình.
Khi cô Goldberg giới thiệu Đức Dalai Latma Ngài được Gyalwa Karmapa, ông Penpa Tsering, phát ngôn viên của quốc hội Tây Tạng và Tiến sĩ Lobsang Sangay, người đắc cử trong cục quản lý trung ương Tây Tạng chào đón lên sân khấu.Trong bài nói chuyện của mình, Dức Dalai Latma nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc tạo dựng bình an nội tại và Ngài cho biết Ngài cảm thấy rất hạnh phúc khi chia sẻ những ý tưởng này đến công chúng. Ngài cho biết không có sự phân biệt rằng người đó có thuộc tôn giáo hay không, ai cũng đều muốn có một cuộc sống hạnh phúc và thành công. Ngài nói thêm rằng những mục tiêu này phụ thuộc vào bình yên nội tại. Ngài cho biết nếu có quá nhiều sự nghi ngờ, lo sợ, không tin tưởng, giận dữ, ở mức độ tinh thần thì người đó không thể có một cuộc sống thành công và hạnh phúc được . Tuy nhiên, Ngài cho biết có thể thực tập để tạo nên bình an nội tại thông qua cuộc sống thế tục chứ không phải dựa trên niềm tin tôn giáo.Ngài nói về hai lời cam kết của Ngài nhằm cũng cố những giá trị nhân quyền và hòa hợp tôn giáo. Ngài cho biết ở mức độ một con người, chúng ta đều là như nhau cả về tinh thần, tình cảm và thể chất. Mọi người đều có mong muốn có một cuộc sống hạnh phúc và thành công. Ngài nói thêm rằng từ lúc chúng ta sinh ra, chúng ta có quyền có một cuộc sống hạnh phúc.Vấn đề là chúng ta thỉnh thoảng quên đi sự bình an bên trong tâm hồn mình.Nói về sự cam kết của Ngài trong việc cũng cố hòa hợp tôn giáo, Ngài cho biết theo “kinh nghiệm ít ỏi” của Ngài, tất cả các truyền thống tôn giáo đều có khả năng mang đến bình an nội tại. Ngài cho biết thêm rằng sự hợp tác giữa các tôn giáo là cần thiết.Ngài cho biết trong cuộc sống luôn luôn có vấn đề. Những vấn đề này có hai dạng chính: ở mức độ thể lực và tinh thần. Mặc dù khó khăng, chúng ta đều có khả năng tạo nên bình an cho tâm hồn. Ngài đề cập đến kinh nghiệm cá nhân của Ngài khi cho biết ở tuổi 16, Ngài đã mất đi tự do cá nhân (Ngài phải nhận lãnh trách nhiệm lãnh đạo chính trị của Tây Tạng ở một độ tuổi còn quá trẻ) và ở tuổi 24, Ngài đã mất nước (sau khi Trung Hoa đóng chiếm Tây Tạng vào năm 1959). Vào các thời điểm này, Ngài đã không mất đi sự bình thàn bên trong tâm hồn. Ngài nói về những nhà khoa học chất chứa quá nhiều thù hận, sợ hãi thường xuyên đang bào mòn hệ miễn dịch của chính mình. Ngài cũng đề cập đến một nhà khoa học đã nói chuyện tại một hội nghị ở New York rằng những ai thường nghĩ về “cái tôi” hay “chúng ta” thường có nguy cơ bị bệnh nhồi máu cơ tim rất cao. Ngài cũng nói rằng các nhà khoa học cho biết những ai có lòng từ bi và nghĩ về người khác thường có sức khỏe tốt hơn.Ngài cho biết Ngài có khả năng tạo nên bình yên cho tâm hồn và để làm được điều đó thì sự tự tin và sức mạnh bên trong tâm là điều cần thiết. Ngài cho biết mọi người cần nhận ra rằng hạnh phúc cá nhân dựa vào hạnh phúc của người khác.Ngài cho biết việc nghĩ về lòng từ bi và tha thứ chỉ thuộc về những người có tôn giáo là sai lầm. Nói rằng việc có tôn giáo hay không là sự lựa chọn cá nhân và một người vẫn có thể hạnh phúc mà không cần theo tôn giáo. Ngài cũng cho biết là sai lầm là từ bi là vì lợi ích cho người khác. Ngài cho biết lợi ích cơ bản của từ bi là cho chính bản thân mình.Nhấn mạnh đến tầm quan trọng của những giá trị mạnh mẽ bên trong tâm hồn, Ngài kéo sự chú ý đến vẻ đẹp bên trong và vẻ đẹp bên ngoài. Ở đây Ngài nói thêm rằng ngay cả quan hệ trong hôn nhân thường hạnh phúc và kéo dài hơn khi chúng ta dựa vào lòng biết ơn vẻ đẹp bên trong tâm hồn hơn vẻ đẹp bề ngoài.
Trong việc thực hành lòng từ bi, điều cần thiết là nghĩ về sự thật và nhìn vào sự việc một cách khách quan.Đề cập đến lời khuyên của nhà sư Shantideva vào thế kỷ thứ tám rằng luôn có giải pháp cho mỗi vấn đề nên không cần phải lo lắng. Tuy nhiên, nếu như không có giải pháp thì cũng chẳng đáng để lo. Ngài cho biết điều này là rất thực tế.Trong quá trình nói chuyện, Ngài chỉ vào tòa bạch ốc phía trước và nói về sự ngưỡng mộ của người Tây Tạng đối với Hoa Kỳ từ khi Ngài còn nhỏ. Ngài chỉ ra sự phát triển tích cực trong việc cổ vũ sự tự do, bình đẳng, luật trị cũng như những giá trị của con ngườii như bình đẳng, tự do, dân chủ tồn tại ở Hoa Kỳ.Sau buổi nói chuyện của Ngài, cô Goldberg lên sân khấu trở lại để điều hành phần hỏi đáp. Cô đưa ra ba câu hỏi được chọn lựa từ trên mạng. Câu đầu tiên là một câu hỏi của một cậu bé 14 tuổi hỏi làm cách nào cậu có thể tiếp cận các vấn đề cũng cố hòa bình. Ngài nói về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc mang đến một thế giới bình yên hơn. Ngài cho biết thế hệ của Ngài thuộc về thế kỷ thứ 20 trong khi thế hệ trẻ ngày nay như cậu bé 14 tuổi là ở thế kỷ thứ 21. Ngài cho biết họ phải chú tâm đến sự phát triển của bộ não cũng như sự phát triển trái tim nồng ấm.Ở đây, Ngài đề cập đến tiến trình lịch sử của Hoa Kỳ. Ngài cho biết tổng thống Abraham Lincolh đã từ bỏ nô lệ trong khi Mục sư Martin Luther King đạt được nhân quyền. Ngày nay, nước Mỹ có tổng thống Obama. Ngài cho biết đây là những thành công.Câu hỏi thứ hai liên quan đến lời khuyên để có môi trường học tập thuận lợi. Ngài cho biết điều cần thiết là thúc đẩy đạo đức thế tục và bất bạo động. Ngài cho biết mọi người cần nhận ra rằng quyền lực của sự thật và quyền lực của từ bi hiệu quả hơn là quyền lực của súng đạn.Câu thứ ba hỏi liệu Ngài có định quay trở về Tây Tạng sau 52 năm lưu vong.Ngài trả lời một cách tích cực rằng Trung Hoa đang thay đổi. Ngài cho biết tiếng nói của tự do, dân chủ, luật trị đang phát triển và chú ý ở Trung Hoa bằng chứng là thủ tướng Ôn Gia Bảo kêu gọi cải tổ chính trị.“Vì mọi thứ hiển nhiên sẽ thay đổi.” Ngài nói thêm.Khi cô Goldberg kết thúc phần trả lời vấn đáp, một người từ đám đông khán giả muốn hỏi một câu và Đức Dalai Latma chấp thuận. Người đó muốn biết điều gì cần làm nếu những người có thế lực không phải trả tiền để có thể được chú ý. Ngài cho biết mọi người có thể dùng mọi con đường có sẵn để đưa ra ý kiến. Ngài cho biết mọi người cần phải suy nghĩ cẩn thận khi trong thời gian bầu cử. Ngài cho biết dù có nhiều hạn chết, một hệ thống dân chủ vẫn là hệ thống tốt nhất và Ngài nói chuyện về việc từ bỏ quyền lực “trong vui vẻ và tự nguyện” khi nói về vấn đề này.Sau khi Ngài nói xong, nghệ sĩ dương cầm Michael Fitzpatrick chơi bài “Lời nguyện cầu cho hòa bình thế giới.”Đức Dalai Latma sau đó trở về trung tâm Verizon nơi Ngài bắt đầu các buổi thuyết giảng giáo lý sơ pháp vào buổi chiều. Sau những lời giải thích sâu rộng về tổ chức Phật giáo , Đức Dalai Latma bình luận về các giai đoạn của thiền của Acharya Kamalashila.Vào ngày 10/7, Ngài sẽ tham dự một cuộc hội thảo về dân chủ cho Trung Hoa và tương lai của Tây Tạng và sau đó Ngài sẽ tiếp tục thuyết pháp.Ngọc Hằng dịch

Theo [color=#0066cc size=5]Dalailama.com
(Thư Viện Hoa Sen)
Chùm ảnh (VP Đức Đạt Lai Lạt Ma - Ảnh: Tenzin Choejor/OHHDL)
Hàng ngàn người Hoa Kỳ đang nghe Đức Đạt Lai Lạt Ma giảng pháp
Đức Đạt Lai Lạt Ma đang vẫy tay chào đón đồng bào (người đứng bên cạnh là Dr. Thupten Jinpa - người thông dịch)
Hai nữ diễn viên trong đoàn âm nhạc truyền thống Tây Tạng đang biểu diễn
Ca sĩ Skylar Grey đang trình diễn
Ảnh từ trái: Dr. Thupten Jinpa (người thông dịch), Đức Đạt Lai Lạt Ma và nữ tài tử giải Osca Whoopi Goldberg


 
#138
    dohop 13.07.2011 19:48:13 (permalink)
    0


     
      LÂM NGÔ - CHƯƠNG TÁM - PHẦN 2
    LÂM NGÔ - CHƯƠNG CHÍN - PHẦN 1
     
    http://www.box.net/shared/akug44bttuvmexhuysfs


    Chú thích:
     
    Quan Rít = Quân Y Viện Walter Reed ở Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn, Hoa Kỳ
     
    Phước Định= Fort Dix. Căn cứ quân sự của Hoa Kỳ ở New Jersey


    Trang chú thích: xin nhấn ở đây 
     


    (Chương 8 – Phần 2)


    Ngừi ta chiển tui dìa Phước Định sau chiện đó, dà tui nhận nhịm xở ở Đại Đội Hơi Nóng.  Xuốc một ngày và hết nửa điêm, tui phải xúc than đá bỏ dô mấy cái nồi xúp de để mà trại lính được ấm áp. Đại đội trưởng là một cái anh chàng già già thuột cái tuýp ngừi hổng còn màng tới cái con khỉ dì nửa, và ổng nói là khi mà tui tới làm ở chổ của ổng thì tui chỉ còn có hai năm trong Quân đội rồi giải ngủ, và nếu tui giử cho hai cái lổ mủi của tui xạch xẻ thì mọi chiện sẻ iêm xuôi. Dà tui đang ráng làm điều đó. Tui suy nghỉ rất nhiều dìa má tui, dìa thằng Bửu, dìa cái cơ sở đánh tôm nho nhỏ,  tui nghỉ tới Duyên ở Đại Học Há-Vợt, và cùng lúc tui củng chơi ping-pong.
     
     
    Một ngày mùa xuân, có một thông cáo nói là ngừi ta xắp có một tua đấu bóng bàn, và ngừi thắng giải sẻ được đi tới Hoa Thịnh Đốn để chơi giải vô địch Toàn Quân Đội. Tui ghi tên tui dô cuộc thi và thắng giải một cách dể ẹt bởi gì  tui chỉ có một đối thủ chơi hay, nhưng mấy ngón tay của tay này đả bị bay mấc tiêu trong chiến tranh nên hắn cứ làm rớt cái vợt xuống đất hay lên bàng goài.
     
     
    Tuần kế tới tui được gởi tới Hoa Thịnh Đốn và cuộc thi đấu được tổ chứt ở Bịnh Diện Quan Rít, nơi mà có nhiều anh chàng thương binh coi tụi tui chơi. Tui thắng trận đầu dể dàng như ăn khoai mì trong trại cải tạo, trận thứ hai củng dể ẹc như ăn cơm độn, nhưng trận thứ ba, tui huề dới một tên nhỏ con lóc chóc, tên này làm đủ trò làm banh quay xiên xẹo tùm lum hết và tui muốn chóng mặc dới cái tên này, như là bị hắn guất dô đít mấy cú. Hắn đả dẩn trước tui hai séc 4 – 2 dà tui thấy là tui sắp thua rồi, nhưng bấc thình lìn tui nhìn dô đám đông và thấy, còn ai khác nửa ngồi trên xe lăng , chính là Trung Úy Dân ngày trước ở bịnh diện Đà Nẻng!
     
     
    Tụi tui có một chúc nghỉ xả hơi giửa mấy xéc nên tui tới chổ ông Dân rồi nhìn xuốn, hai chưng của ổng đâu mấc tiêu rùi.
     
     
    “Ngừi ta phải cắc bỏ nó, Lâm,” ổng nói, “nhưng ngoài cái chiện đó ra, tôi hông sao hết.”
     
     
    Ngừi ta củng đả tháo cái băng trên mặc của ổng, và tui thấy nhửng cái thẹo ghê ghớm nơi ổng bị phỏng dà bị cháy khi xe thiếc dáp của ổng bị cháy.  Hơn nửa, ổng vẩn còn có một cái ống chạy dô người ống từ một cái bình treo trên cây cột gắn dô xe lăng.
     
     
    “Người ta nói là ngừi ta sẻ để y nguyên như dậy luôn,” ông Dân nói. “Ngừi ta nghỉ là mấy thứ này củng đẹp, giống như đồ trang sức cho tôi.
     
     
    Dù sao đi nửa, ổng ưởn tới rồi nhìn thẳng dô mắc tui, rồi nói, “Lâm, tôi tin là chú có thể làm bấc cứ thứ khỉ gì mà chú muốn. Tôi đả nhìn kỷ chú chơi, và tôi dám cá là chú sẻ thắng cái tên nhóc con này bởi vì chú chơi ping-pong rất là ghê gớm, và vận mạng của chú là của kẻ vô địch.”
     
     
    Tui gậc đầu, củng tới lúc tui phải trở lại bàng, và sau đó, tui hổng bị mấc một điểm nào hết, tui tiếp tục thắng để dô chung kết và thắng giải toàn cuộc đấu.
     
     
    Tui típ tục ở Quan Rít khoản 3 ngày, và tui và ông Dân có dịp dành thời gian cho nhau. Tui đẩy ổng đi đây đó trên se lăn, thỉnh thoản tụi tui ra ngoài vườn cho ổng lấy thiêm chút ánh nắng, tối đến, tui có thể chơi ác-mo-ni-ca cho ổng nghe như là tui thường làm dới thằng Bửu. Ông Dân dành hầu hết thời gian nói dìa mọi sự diệc – dìa đủ thứ chiện hết – như là dìa lịch xử và triếc học, và một hôm ổng nói dìa thiết Tương Đối của En-xờ-ten, và ý nghỉa của nó đối dới vủ trụ. Mà ngay lúc đó, tui có một miếng dấy trong tay, tui mới vẻ cho ổng thấy nhửng gì tui biết, và nguyên công thức của Thiết Tương Đối, bởi dì đó là nhửng gì tui phải học trong lớp Quang Học Trung Cấp ngày nào khi tui còn ở Đại Học. Ổng xem rồi nói, “Lâm, chú quả thật không bao giờ làm tôi hết ngạc nhiên về chú.”
     
     
    Một hôm, khi tui trở dìa căn cứ Phước Định để típ tục xúc than ở Đại Đội Hơi Nóng, có một ông từ Ngủ Giác Đài tới gặp tui, ngực áo của ổng đầy nhóc guân chương, và ổng có một nụ cười thiệt bự trên mặt, ổng nói, “Binh Nhứt Ngô Lâm, tui rất lấy làm xung xướng được thông báo dới chú là chú đả được lựa chọn là một  thành diên của Đội Bóng Bàn Hoa Kỳ để chơi ping-pong tại xứ Tàu Đỏ. Đây là một danh dự đặt biệt, bởi dì lần đầu tiên trong cả một phần tư thế kỷ, đất nước chúng ta sẻ làm một chiện dì đó dính dáng tới cái đám Tàu Đỏ, dà đó là một biến cố quang trọng hơn rất nhiều so dới cái diệc chơi cái trò khỉ ping-pong. Đây là diệc ngoại dao, dà tương lai của nhân loại đang treo tòng teng dưới sợi chỉ mỏng.  Chú hiểu ý tui nói chứ?”
     
     
    Tui nhúng vay rồi gậc đầu, nhưng cái dì đó trong tui đang lún chìm. Tui chỉ là một thằng ngố đáng thương, thế mà bi giờ dận mạng của cả thế giới và loài ngừi đang nằm ở trong tay tui.
     
    (Hết chương 8)
     



    (Chương 9 – Phần 1)

    Chú thích:
     
    Quíu = Mister Wilkins, thuộc bộ Ngoại Giao Mỹ, đi cùng Đội Bóng Bàn Hoa Kỳ sang Bắc Kinh với Lâm.
     
    Trang chú thích: xin nhấn ở đây 
     


    Ngô Lâm - Trung Cộng


    Chương 9 – Phần 1
     
    Và bây dờ, một lầng nửa tui đi nửa dòng trái đất, lần này là Bắc Kinh, bên Tàu.
     
     
    Mấy ngừi chơi trong đội ping-pong là nhửng anh chàng thiệc là tốt tới từ đủ tần lớp trong xả hội, dà họ đặt biệt tử tế dới tui.  Cái đám ba Tàu củng thiệc là tốt, và họ là một loại dịt khác dới đám dịt con hay VC mà tui thấy ở Việt Nam.  Thứ nhức, họ rất gọn gàn dà xạch sẻ và rấc lịch xự. Thứ hai, họ hổng có tìm cách diết tui.


     
    Bộ Ngoại Giao Mỹ có gởi một tay đi cùng dới tụi tui dới nhiệm dụ là chỉ tụi tui cách cư sử dới đám ngừi Tàu, và trong tấc cả đám ngừi mà tui đả gặp, tay này là tên duy nhức hổng có tử tế lắm. Thiệt tình mà nói, hắn là một cái tên tục tằn. Tên của ổng là ông Quíu, ổng có bộ râu mép mỏng lét, và lúc nào củng xắch một cái cặp táp và lo lắng là dày của ổng hổng có bóng hay quần hổng có thẳng hay là áo hổng sạch. Tui dám cá là mổi buổi sáng sau khi thức dậy, thằng chả Quíu sẻ dùng nước miến đánh bóng cái lổ đích của thằng chả.
     
     
    Ông Quíu lúc nào củng guậy tui. “Lâm,” thằng chả  nói, “khi một ngừi Tàu cúi đầu chào chú, chú phải cuối đầu chào lại. Lâm, chú phải xì-stop cái diệc móc guần kéo áo của chú nơi công cộng.  Lâm, mấy cái vết dơ trên quần của chú là cái dì dậy? Lâm, chú mày ăn uống kiểu như con lợn.”
     
     
    Có lẻ ổng đả nói đúng cái điều sau  cùng. Cái đám ba Tàu này dùng hai cái que để ăn, và dùng que để mà xúc đồ ăn dô miệng là một điều tui hổng thể tưởng tượng là làm được, bởi dậy mà nhiều đồ ăn được tui xúc hay múc bằng que dô quần áo của tui. Hèn chi mà tui hổng có thấy được nhiều ba Tàu mập ở đây. Chắc bạn đả nghỉ là bây giờ cái đám ba Tàu đả học được cách ăn bằng nỉa rồi chứ.
     
     
    Dù xao đi nửa, tụi tui chơi thiệt là nhiều ván banh dới người Tàu và họ có nhiều tay chơi rất hay. Nhưng mà tụi tui hổng chịu thua. Tối tới, ngừi ta lúc nào củng có chiện cho tụi tui làm, như là đi đâu đó để ăn tối, hoặc là nghe gòa nhạc. Một buổi tối, tụi tui hẹn nhau để tới một nhà hàng tên là Dịt Bắc Kinh, và khi tụi tui tới hành lang của khách sạng thì ông Quíu nói, “Lâm, chú phải trở dìa phòng để thay cái áo khác. Cái áo đó làm chú giống như mới dành ăn dới ai hay sao đó.”  Ông Quíu đưa tui tới cái bàn trong quầy tiếp tân của khách sạn, rồi kiêu một ba Tàu biết nói tiếng Anh diết vài chử cho tui bằng tiếng Tàu nói là tui đi tới nhà hàng Dịt Bắc Kinh, rồi ổng nói tui đưa tờ dấy đó cho tài xế se tắc xi.
     
     
    “Tụi tui đi trước à ngheng,” Ông Quíu nói. “Chú đưa cái miếng dấy đó cho tài xế rồi người ta sẻ chở chú tới chổ đó.” Bởi dậy, tui trở dìa phòng của tui để thai cái áo khác.
     
     
    Dù xao, tui kiếm được một tắc xi trước cửa khách sạng rồi chui dô, và tài xế đề ba chạy liền.  Tui kiếm cái tờ giấy ghi Dịt Tắc Kinh goài hổng ra, tới lúc tui nghỉ ra được là tờ dấy đó đả nằm trong túi cái áo dơ thì xe tui đả chạy tới giửa phố rồi.  Anh chàng tài sế nói guyên thiêng liêng tục dới tui, tui ngỉ là ổng muốn hỏi tui đi đâu, nên tui cứ nói “Dịt Bắc Kinh, Dịt Bắc Kinh,” nhưng ổng đưa hai tay lên đầu hàng rồi chở tui đi lòng dòng ở thành phố.
     
     
    Cái dụ này kéo dài khoản 1 tiếng đồng hồ, và cho phép tui nói, tui đả thấy đủ thứ no con mắc luông.  Cúi cùng tui dổ vai ông tài sế, và khi ổng quay mặt lại, tui nói, “Dịt Bắc Kinh,” rồi tui bắc đầu vổ hai cánh tay tui y như là tui là con vịt.  Bấc thìnhlình, mắc ông tài sế sáng rở lên rồi ổng cười thiệt bự, và ổng gậc đầu rồi nhấn ga. Lâu lâu ông goay mặc nhìn tui, tui lại vổ cánh lần nửa. Khoản một tiếng sau, ổng ngừng dà tui nhìn ra cửa sổ, và trời sập nếu nơi đây hổng phải là phi trường!
     
     
    Hừm, tới lúc này thì trể quá rồi, tui hổng có miếng cơm chiều nào trong bụng, bụng tui trống rổng, và tui sắp sửa chết đói, bởi dậy, khi tụi tui đi ngang qua một nhà hàng, tui kiêu ông tài xế cho tui đi ra. Tui đưa ổng một xấp tiền vịt mà ngừi ta cho tui, rồi ông tài xế trả tui lại một ít rồi ổng dọt.
     
     
    Tui dô nhà hàng này rồi ngồi xuốn và thấy đả giống như lên cung trăng dậy. Có một cô gái tới nhìn tui thiệc là ngộ nghỉnh rồi đưa tui tờ thực đơn tiếng Tàu, bởi dậy, sau một hồi, tui chỉ dô 4, 5 cái khác nhau rồi nghỉ ít ra có một cái ăn được.  Thiệc ra, tấc cả mấy cái tui chỉ điều ăn khá ngon. Khi tui ăn song, tui trả tiền rồi đi bộ ngoài đường, tui ráng kiếm đường dìa khách sạng, nhưng sau mấy tiếng đồng hồ đi bộ, có chiếc xe tới đón tui.
     
     
    Điều kế đến mà tui biết, là người ta quăng tui dô khám.  Có một tên Tàu thiệt bự nói được tiếng Anh dà hỏi tui đủ thứ trên đời, rồi mời tui húc thuốc lá nửa, y chan như tui thấy người ta làm trong mấy bộ phim củ. Cúi cùng tới trưa hôm xau thì người ta thả tui ra; ông Quíu tới nhà tù nói chiện dới cái đám người đó một tiếng đồng hồ ngừi ta mới thả tui.
     
     
    Lảo Quíu nhảy tưng tưng như con Kăn ga ru điên. “Lâm, chú có nhậng thức được là ngừi ta nghỉ chú là dán điệp hông?” ổng nói. “Chú có biết diệc này có thể làm tiêu tang hết tấc cả các nổ lực của chúng ta không? Chú có điên hông?”
     
     
     
    Tui tính nói dới ổng, “Hông, tui hổng có điên, tui chỉ là một tên ngố thôi,” nhưng rồi tui buông xui. Dù sao, sau cái dụ này, Lảo Quíu mua một cái bong bóng thiệt là bự từ ngừi bán dạo trên đường, rồi cột bong bóng dô nút áo xơ mi của tui, để mà lảo ta có thể thấy tui “bất cứ lúc nào.”  Và củng sau dụ này, ổng gài một miếng dấy dô dạt áo của tui, ghi tui là ai và ở đâu. Cái điều này làm tui cảm thấy mình dống một tên khùng thiệt.
     
     
    Một hôm, ngừi ta nhét tụi tui dô xe buyết rồi đưa tụi tui ra ngoại ô tới một dòng xông bự và nơi đó có nhiều ba Tàu đứng chung goăn nhìn giống diên chức nhà nước, và lý do tụi tui khám phá ra sau đó là, lảnh tụ ba Tàu của toàn bộ ba Tàu, Chủ Tịch Mao, đang có ở đó.
     
     
    Mao Chủ Tiệm là ông già béo mập nhìn giống ông Địa, và ổng đả cởi bộ đồ ngủ ba-la-ma ra rồi, và ông đang bận xà lỏn, và ngừi ta nói Mao Chủ Tịt đả 80 tuổi rồi mà sắp sửa bơi qua sông này một mình ên nên ngừi ta muốn tụi tui coi ổng bơi.
     
     
    Ôi thôi, ông Chủ Tịt, ông đang đạp tay đạp chưng để bơi và cái đám guần chúng thì lo chụp hình, cái đám này và cái đám ba Tàu nói chiện chí chit chí chóe và nhìn có dẻ như đả lắm. Ổng bơi ra giửa sông thì ổng ngừng rồi đưa tay vẩy chúng tui. Ai củng dẩy tay lại.
     
     
    Khoản một phúc sau, ổng vảy tay nửa, và ai củng vảy tay lại.
     
     
    Hổng lâu sau, Mao chủ tiệm vẩy tay lần thứ ba, và bấc thình lình, hình như ai củng lóe ra cái ý là cái ông này hổng  phải vảy tay, ông đang bị chết đuối!
     
     
    Ôi thôi, cái đám guần chúng này như bị kức rớt dô đầu, và nhờ dậy tui mới hiểu “Thực Tập cứu hỏa kiểu Tàu” nghỉa là cái dì. Ngừi ta nhảy xuốn nước và tàu bè chạy cong đít từ bờ bên kia, rồi cái đám quần chúng trên bờ bắc đầu khóc và nhảy tưng tưng tự đưa tay táng dô mặc dà hai bên đầu nghe lốp bốp. Tui mới nói, mẹ bà nó, bởi dì tui thấy ông già chủ tiệm vịt tìm này đang bị luộc và bị hút xuống đáy nồi súp, nên tui quăng đôi dày của tui ra khỏi chưng rồi tui nhảy tỏm xuống sông. Tui dọt qua mặc hết cái đám ba Tàu dịt Bắc Kinh đang ráng bơi và lặn xuống chổ Mao chủ tiệm dịt đang bị chìm.  Chiếc thuyền đang chạy lòng dòng, và ngừi ta nhìn mé bên này rồi mé bên kia dống như ngừi ta đang thấy được cái gì đó mà tui thấy điều này hết sức ngu bởi dì cái màu nước sông này nó tối tăm củng giống như cái màu nước cống rảnh ở Hà thành dậy.
     
     
    Dù xao đi nửa, tui lặn xuống 3 hay 4 lầng, và chắc như bắp, tui đụng trúng cái tên già dịch đang nổi lưng chừng dưới nước. Tui câu ổng lên và vài tên dịt Bắc Kinh chụp ổng rồi kéo ổng lên chiếc thiền rồi dọt lẹ. Cái bọn dịt trên thuyền hổng thèm đưa mắc nhìn tới phía tui nửa, và bởi dậy, tui phải tự bơi dô bờ một mình ên.
     
     
    Khi tui lên tới bờ sông rồi, cái đám quần chúng ở đó nhảy lên nhải xuốn khóc huh u và vổ dô lưng tui, rùi ngừi ta khiên tui lên trên vai họ rồi đi tới xe buyết.  Nhưng khi xe buyết chạy rùi, ông Quíu mới tới chổ tui ngồi nhìn tui rồi lắc đầu. “Tao hổng ngờ chú mày bự mà ngu tới mức đó,” ổng nói, “chú mày hổng thấy được là cái điều tốt nhức có thể xảy ra cho Hoa Kỳ là cứ để cho cái tên dịt đực đó chết chìm hay sao?  Lâm, chú mày đả làm mấc một cơ hội của cả một đời ngừi!”
     
     
     
    Bởi dậy, tui đoán là tui đả quậy thúi sự diệc một lần nửa. Tui hổng biếc thiệc. Tui chỉ ráng làm theo lẻ phải thui.
     
    (Hết phần 1)
     
    <bài viết được chỉnh sửa lúc 14.07.2011 19:28:48 bởi dohop >
    #139
      triart 13.07.2011 23:13:28 (permalink)
      0


      [image]http://diendan.vnthuquan.net/upfiles/48934/F374B32E02914C65B6BE7E1CAF409B7F.jpg[/image]



       
         ngày em đi
                                                                             mây không về nữa
                                                                           con chim chiều buồn lạc lối ăn năn

                      đêm dãy chết
                    bên sân chùa úa lạnh
                    tháng năm dài phổ độ mối tình câm

       
                                                                                     ngày em đi
                                                                             mưa không về nữa
                                                                                          nhóm hương tàn ta đốt cạn ngàn sau
                                                                          những bài kinh
                                                               đã lâu ta chưa đọc 
                                              đến bây giờ ta nhớ chỉ một câu

                         đến bây giờ ta chỉ nhớ
      một câu
      trong tâm tư
      tiếng em cười hư ảo
      thấm ngọc ngà son phấn với tả tơi
      dáng em qua
      còn buốt cháy chỗ ngồi
       thân chấp ngã
                                                                       còn chi đời hạnh ngộ

                                          ngày em đi
                                        ta không về nữa
                                        áo nâu sòng xin đốt trả nhân duyên
                                        đem tâm tướng ra phơi ngoài sân vắng 


                                                                                                               rồi
                                                                                                                  thật thà ngồi ngóng
                                                                                                                                     dáng trăm năm...

       
       
                                                           Kim Sơn Tự . 2011 . vothuongdzuylynh
       
       



      <bài viết được chỉnh sửa lúc 13.07.2011 23:15:04 bởi triart >
      Attached Image(s)
      #140
        dzuylynh 14.07.2011 08:08:38 (permalink)
        0
         
         
        tặng Tàáoxanh
         
                                     


         

        khỏang cách ba phần tư trái đất, Canberra nơi cực Nam mùa đông giá buốt đang thu ngắn dần với thung lũng Hạ nồng Cali... tiếng hát em vút cao lồng lộng đất trời giữa cơn mưa nửa hạt đêm hè lặng vắng.

        giọng soprano tròn vành vạnh lấp kín khỏang trống nửa vầng trăng còn khuyết .

        chuỗi âm thanh liêu trai tuyệt vời đã bật lên giai điệu nối tiếp cho tình khúc quê hương

         

         ĐÊM NGHE TIẾNG HÁT EM ...

         

        ... những giọt Nước Mắt mùa thu từ người casỹ không chuyên nhỏ xuống tách cà phê lưu vong đặc quánh làm xanh xao vụn vỡ vùng ký ức trong tôi .

        ngã sấp một tháng ba vất gươm bẻ súng bên trời lửa đạn . bật ngửa hai mươi năm phiêu bạt tha hương làm người không tổ quốc vẫn khắc khỏai hằng mong có một ngày về .

        quê hương tôi bỏ lại đã gói trong tấm dư đồ rách .

        sao em lại đành đọan đem ra mà phủ kín tiếng đàn tôi ...

        có cánh sao băng ngòai trời, tôi quyết định viết và thu thanh ngay niềm hứng khởi này với giọng khản đặc, để mặt trời lên sẽ tan , sẽ tan mất thôi ...

        ngồi xuống bên đàn , ca từ tuôn ra đến đâu , âm thanh lùa vào đến đấy .

        một gói " mì ăn liền " cho kịp buổi điểm tâm của cô em gái ở miền xa !

        dẫu sao, tôi mang ơn người, một Tà Áo Xanh đã thấp thóang trong sương mai, dư âm tiếng hát vẫn mãi đọng lại trong một nửa đêm về sáng .

         

        thunglũngnửađêm 2:15 am.June.13.2011

        dzuylynh

         

         

        đêm nghe tiếng hát em

        khúc miên du chùng thấp

        đêm nghe tiếng hát em

        cánh hạc vút trời xanh

        đêm nghe tiếng hát em

        phím tơ buông hờ hững

        thinh không gió đưa về

        lặng nổi nhớ miên man...

         

        đêm nghe tiếng hát em

        giấc Nam Kha vụt thức

        đêm nghe tiếng hát em

        một đời cánh phù du

        đêm nghe tiếng hát em

        dưới trăng hoa thổn thức

        mang mang dáng quê nhà

        hòai mãi tiếng ru hời ...

         

        không gian lắng tâm tư

        tiếng ca muôn trùng khơi

        phương Nam tiếng mưa gầy

        mềm nỗi nhớ tha hương

        cơn say vẫn ngất ngây

        trút nhớ nhung từ đây

        đêm trông ánh sao sa

        giọt nước mắt Da Vàng ...

         

        đêm nghe tiếng hát em

        lá Thu rơi ngòai song

        đêm nghe tiếng hát em

        tuyết lạnh buốt trời Đông

        đêm nghe tiếng hát em

        bướm chao nghiêng thềm Xuân

        đêm nghe tiếng hát em

        Hạ về trắng chân mây ...

         

         

        ..........................................................................

         

        PS:

        người láng giềng đồng hương đã quá quen thuộc với những " cơn điên âm thanh " của tôi , " như thường lệ " vô cùng kiên nhẫn đứng chờ trước cửa sổ chờ nghe xong ca khúc , mới gõ cửa và nhắc khẽ :

        " nửa đêm gần sáng rồi ông nhạc sỹ ạ ! "

        thiệt dễ thương .

        vẫn biết , ngòai tôi , trên đời còn rất nhiều người thực dễ thương !





         
        <bài viết được chỉnh sửa lúc 16.07.2011 10:52:32 bởi dzuylynh >
        #141
          Huyền Băng 14.07.2011 16:09:32 (permalink)
          0

          vẫn biết , ngòai tôi , trên đời còn rất nhiều người thực dễ thương !


          Có tự tin quá không ông bạn...

          Hôm nay tâm thân hơi an lạc chút, quẹo vào đây chọc ghẹo ông xíu. Chẳng mấy chốc ông phổ nhạc hết thơ của các thi sĩ trong Việt Nam thư quán.

          Chúc ông thừa thắng xông lên để người hàng xóm của ông mất ngủ dài dài, và để người hàng xóm kia có cơ hội làm bài thơ "ông láng giềng" để cho ông phổ nhạc tiếp...

          Chúc câu lạc bộ tri âm ngày một đông vui,






          [image]http://diendan.vnthuquan.net/upfiles/9684/6A36C64853AA4C958A5AA9C0B450C748.jpg[/image]
          Attached Image(s)
          #142
            triart 15.07.2011 00:56:50 (permalink)
            0
                   http://www.4shared.com/embed/696819553/95ee74c8  


            @ HB :Chúc ông thừa thắng xông lên để người hàng xóm của ông mất ngủ dài dài, và để người hàng xóm kia có cơ hội làm bài thơ "ông láng giềng" để cho ông phổ nhạc tiếp...

            Chị Cả ui ,Ngừ hàng xóm nào có mất ngủ hông ẹc chưa biết ,chứ ẹc nghe OngTư...rên nên mất ngủ nè ,dzô quẹt cái và mồi...ngừ hàng xóm kia mần thơ :



            [image]http://diendan.vnthuquan.net/upfiles/48934/F326E58637F64CC08CABAD60B340A18B.jpg[/image]



            <bài viết được chỉnh sửa lúc 15.07.2011 00:59:49 bởi triart >
            Attached Image(s)
            #143
              damotlanyeunhau 15.07.2011 08:43:15 (permalink)
              0


              aB thân thương mến chào cả nhà CLB Tri Âm

              Múi Biển thấy nghe nhạc vào đim nguy hỉm quá chừng - như CNS Dzuylynh nà, nằm/ ngồi/ đứng nghe tiếng hát "em" trong đêm mà những ngón tay hổng nguyên yên, trí tâm thì khắc khoải sang đến cả nhà hàng xóm . aB rút kinh nghiệm từ rày chỉ sẽ hát và nghe lúc ban ngày - Nhưng cũng hem chừng CNS Dzuylynh lại cho ra đời bản tìn ca:


              nghe tiếng hát ban ngày
              trời chuyển gió heo mây
              thung lũng tình yêu - nắng
              bổng tái tê hao gầy

              gió thổi từng cơn lạnh
              não nề theo tiếng em
              thôi đi này muối biển
              đừng hát - để anh yên

              ban ngày nghe tiếng em
              tím ngắt cả ruột gan
              note nhạc mô cỏ tội
              mà như con muộn phiền

              rót vào tai giọng "rầu"
              phím lặng chùng ngất sâu
              ban ngày nghe đỡ ớn
              đêm nghe chắc - nhảy lầu <<== chòi, hum ni HS thiệt là wá sảng luôn


              phải vậy không nlynh, winh đđđt???
              #144
                damotlanyeunhau 15.07.2011 08:53:41 (permalink)
                0


                Trích đoạn: SongHuong

                TÌNH LẶNG


                Vỹ Dạ chiều nay lất phất mưa
                Giọt buồn rơi ngập lối đi xưa
                Bằng lăng lặng khóc trong chiều muộn
                Tóc rối phương xa khẽ gió lùa?

                Em sẽ về thôi...thật sao em
                Hay là trăn trở suốt bao đêm?
                Trăng khuya một mảnh vàng lơ lửng
                Chiếc là chao nghiêng đậu trước thềm

                Dẫu biết em về như giấc mơ
                Chút tình riêng lặng giữa trang thơ
                Hương xưa đồng vọng niềm xa xứ
                Khúc hát tha phương vẫn hững hờ

                Muốn gởi về em khúc Nam ai
                Để buồn thôi nặng xoã đôi vai
                Sông xưa, bến cũ, con đò nhỏ
                Vẫn ngóng ai sang, dẫu dặm dài

                Đừng để là mây bay bốn phương
                Giọt buồn rơi lặng nước sông Hương
                Đêm chia hai nửa vòng tay lạnh
                Ta sẻ chia nhau những đoạn trường



                Sông Hương




                Dĩ vãng tàn phai


                Em thấy anh, mặt trời dâng lên nắng
                Cuối ngàn mây gió ấm áp thổi qua
                Lá vàng rơi màu lãng mạn thướt tha
                Bước tình nhân sát vai trên đường phố

                Mùa đông sang nỗi niềm thành nhung nhớ
                Cõi đam mê vàm võ rực trong tim
                Góc nhỏ thiên đường lặng dưới bóng thời gian
                Ánh lửa thầm mơ, tình yêu vươn mạch sống

                Em chợt thấy ngàn hoa đăng trên sóng
                Lướt êm đềm ôm dãi cát mộng say
                Ngả ân cần dường như những ngón tay
                Đan vào nhau dạt dào nguồn rung cảm

                Dĩ vãng đi qua - vết thương sầu đắm
                Biển thênh thang vui đón bước tình nhân
                Một tình yêu thơm nồng nàn biển mặn
                Một người tình em yêu đó là anh


                aB - July 2011

                #145
                  dzuylynh 16.07.2011 08:28:21 (permalink)
                  0
                  CA NHẠC CUỐI TUẦN
                   
                  CLB TriÂm thân mời các bạn cùng thưởng thức giọng Soprano liêu trai của Tà Áo Xanh qua nhạc phẩm :
                   
                  NƯỚC MẮT MÙA THU
                   
                  nhạc Phạm Duy_ tiếng hát Tà Áo Xanh
                   




                  http://www.box.net/shared/4e9458sgryrh74ftn8my


                  Nước mắt mùa thu khóc ai trong chiều
                  Bằng cây trút lá nghĩa trang đìu hiu
                  Từng chiếc từng chiếc lệ khô vàng héo
                  Buồn thương từng kiếp nằm trong mộ réo tên người đời quên
                  Nước mắt mùa Thu khóc than triền miên

                  Nước mắt mùa Thu khóc trong đêm dài
                  Mùa mưa chới với tiếng mưa buồn rơi
                  Người xây ngục tối tình yêu lừa dối
                  Giọt mưa tìm tới để chia lầm lỗi với người hoài trinh
                  Nước mắt mùa Thu khóc cho cuộc tình

                  Nước mắt mùa Thu khóc cho hạnh phúc
                  Mỏng manh vụt đến rồi tan tành, như trăng thanh
                  Nước mắt nào nguôi khóc cho đời mất thần linh
                  Rồi, người xa người (tôi xa tôi)

                  Nước mắt mùa Thu khóc than một mình
                  Một đời ca sĩ hát trong buồn tênh
                  Giọng ca buồn bã vào trong đời úa
                  Thời gian còn đó còn thương còn nhớ hoài
                  Trời ơi nước mắt mùa Thu khóc thân phận mình
                   
                  #146
                    dzuylynh 17.07.2011 04:09:35 (permalink)
                    0
                    KHÚC CẦM



                    Album LỆ TÝM


                    sáng tác & trình bày Dzuylynh


                    ( tặng Nắng Ấm )


                     

                                                                                     



                                                                                             

                                                                                 

                                                                                    
                                          
                    mây giăng tám ngả sơn khê


                    vạt nắng đã lâu chưa về


                    sương pha trắng bờ vực mê


                    em về theo những lời ca


                    nhặt khoan đàn buông lưu luyến


                    khúc cầm trải lọn tơ nghiêng


                    gọi gió vào miền miên viễn


                    gọi mây tím cả nỗi niềm

                     
                    cảm ơn em... tiếng đàn xa vắng


                    nợ ơn em... lời ru thầm lặng


                    cảm ơn em... vạt nắng ấm cho đời


                    tạ ơn em ! tiếng đàn đầy vơi


                    cuộc nhân gian còn gì được mất



                    phù sinh thôi ! mây trắng ngang trời


                    vào hư không tiếng đàn buông lơi


                    vạt nắng ấm khúc giao hòa chơi vơi ...






                    thunglũngbìnhminh.July.16.2011



                    <bài viết được chỉnh sửa lúc 18.07.2011 06:16:35 bởi dzuylynh >
                    #147
                      dzuylynh 20.07.2011 04:37:35 (permalink)
                      0
                      ẢO ẢNH MÀ THÔI...




                       
                      http://www.box.net/shared/qkzy7up2tkahjs1ph9xv
                      truyện ngắn Triều Âm _ diễn đọc Dzuylynh






                      Một ngày lại trôi đi
                      Trên triệu miền thương nhớ
                      Một ngày lại qua đi
                      Trong hững hờ nhớ thương
                      Phải em người con gái
                      Cánh hoa dại bên đường
                      Anh là người khách lạ
                      Trông thấy, tim vấn vương ?
                      Thời gian vụi trôi đi
                      Trong vạn niềm ký ức
                      Phải chăng là sự thật
                      Hay ảo ảnh hoang đường ?
                      Ngòai trời cây thay lá
                      Cánh hoa xưa đâu rồi
                      Hỡi em người con gái
                      Với nụ cười nắng rơi ?
                      Anh vẫn tất bật lao đi trên những chặng đường đời không bằng phẳng, và anh đã quen với chúng, anh đi trên chông và gai nhưng cảm tưởng như đang đi trên đất bằng. Cuộc sống đã cho anh bản lĩnh. Cuộc sống đã tôi luyện anh. Anh đã là một người thành công. Nhưng cuộc sống đã cướp đi của anh một con tim. Một con tim biết đập, biết đau đớn, biết rung động và biết xao xuyến với một ánh mắt nào bất chợt đưa ngang.
                      Một chiều thu quen thuộc, anh vội vàng bước qua cánh rừng - con đường anh vẫn thường đi - để đến nơi anh cần đến; vẫn tất bật, nhanh nhẹn. Giữa rừng, một chiếc lá rơi ngang, rơi ngang tầm mắt anh, để tay lái anh chậm lại, rồi cũng bâng quơ nhìn cánh lá rơi.
                      Bên vệ đường, một cành hoa rừng đỏ thắm, đang đong đưa cười cùng anh. Hình như đêm quá nó mới vừa nở, hoặc giả chừng như nó đã có ở đó tự lâu rồi, nhưng tại sao anh không thấy nhỉ?
                      Anh dừng tay lái, bước ra ngòai, dụi dụi mắt, e rằng mình chưa tỉnh ngủ hẳn.
                      Cành hoa vẫn còn đó. Đẹp lạ lùng. Một lòai hoa anh không biết tên.
                      Bất chợt anh nhìn chung quanh.
                      Cánh rừng đẹp quá. Tiếng thiên nhiên dịu vợi quá. Những sắc lá chớm thu đang khóac cho cả khu rừng một chiếc áo mới.
                      " Tại sao trước giờ mình không nhận ra nhỉ?" Anh tự nhủ thầm.
                      Anh đưa tay, toan hái cánh hoa rừng ngộ ngộ kia, nhưng ngay lúc đó
                      Renggggggggg..... Tiếng cell phone làm anh giật mình.
                      " Alô ...., ...... "
                      Sau đó anh cúp máy.
                      " Mình thật là ngớ ngẩn. Trễ giờ mất thôi." Anh tự giễu mình bằng một nụ cười gượng gạo " Hôm nay mình sao thế nhỉ, chỉ là một bông hoa bình thường thôi mà."
                      Anh phóng xe đi. Rừng thu xào xạc. Lá đổi mùa.
                      * * *
                      Công việc vẫn cuốn anh đi tất bật.
                      Những mối quan hệ chóng vánh, những mối tình chẳng đáng gọi vắt vai.
                      Anh vẫn là anh, người của công việc, người thành đạt.
                      Một lần trở về nhà, trên xa lộ, trong giờ kẹt xe cao điểm hàng ngày.
                      Có tiếng "Cốp" - chiếc xe ngớ ngẩn nào đàng sau đã ủi trúng xe anh.
                      Mở cửa xe lao ra, nhất định phải cho tên stupid này một trận. Chiếc xe kia cũng mở cửa, và một cô gái nhỏ nhắn với gương mặt biết lỗi đang tiến về phía anh.
                      " xin... xin lỗi ... anh. Tôi... tôi mới lấy bằng lái."
                      Anh thở dài " Gặp trúng thiếu nhi rồi"
                      " Thôi, không sao. Lần sau đi đứng cẩn thận một chút, không phải lúc nào cô cũng gặp người dễ chịu như tôi đâu" - Anh khóac tay.
                      Cô gái ngước mặt lên, cười nụ cười thật tươi: " Thật sao, cám ơn anh quá. Anh thật là tốt bụng. Tôi cứ tưởng..."
                      " Tưởng sao?" Anh bỗng thấy vui vui...
                      " Uh, thì..."
                      "Ting.... Ting..."Ngay lúc đó thì tiếng còi xe vang lên, chiếc xe sau lưng cô gái báo hiệu đèn xanh đã lên.
                      Anh vội vã trở về xe. Cô gái cũng vậy.
                      Họ chạy xe đi. Qua ngã tư, hai hướng rẽ.
                      " Cô bé có nụ cười thật dễ thương" - Anh tự nói với mình và 1 tiếng sau, khi về đến nhà, anh cũng đã quên ngay mọi chuyện, lại chúi mũi vào công việc.
                      * * *
                      Rầm.
                      Cánh cửa sổ ai đó quên đóng bị cơn gió lạnh đập một cái rõ to.
                      Đang kì nghỉ phép. Anh chẳng biết phải đi đâu.
                      Nhìn quanh, căn nhà gọn ghẽ,ngăn nắp nhưng hình như lạnh quá.
                      "Ờ, hình như thiếu một cành hoa"
                      Anh nhìn qua sân.
                      Trời đã chớm đông. Cánh rừng ảm đạm.
                      Không hiểu vì sao anh khóac áo, và đi bộ vào lối đi quen thuộc vào rừng.
                      Sao chẳng một chiếc lá rơi để đưa anh về chỗ cũ. Cánh rừng sao bây giờ đâu cũng giống nhau, một màu xám ngóet.
                      " Có phải hôm trước mình đã gặp một bông hoa dễ thương ở đây?" Anh lẩm bẩm.
                      Đi thêm đọan nữa, nhưng anh đành bất lực, và chắc rằng nơi này hòan tòan chẳng có bông hoa nào.
                      Anh quay trở về nhà, tự đếm bước chân mình một cách vô vị.
                      Đến nhà, anh bước về phía garage. Chiếc xe cũng đang on vacation như chủ nó, ngủ ngon im lìm.
                      Anh chợt đứng sững, tay sờ vào vết trầy sau xe. Khuôn mặt cô bé đang cười rạng rỡ hôm nào hiện lên rõ mồn một, y như cánh hoa rừng một buổi sớm đang nghiêng mình ghẹo anh.
                      " Bây giờ nàng đang ở đâu nhỉ ? " Anh bất giác tự hỏi mình.
                      Và...
                      Anh lên xe, chạy về hướng xa lộ... Nơi có ngọn đèn xanh đỏ, nơi nào đó có dấu vết cô bé hôm nào, và cũng là nơi có triệu người qua lại mỗi ngày.
                      Anh dừng xe bên vệ đường. Nhắm mắt. Anh chờ một cú đụng đến từ phía sau.
                      Một tiếng. Hai tiếng trôi qua. Bóng chiều phủ xuống.
                      Anh thở dài, quay ngược đầu xe:" Mình thật là ngớ ngẩn, chỉ là một người con gái thôi mà. Đi toong một ngày nghỉ!"

                      Triều Âm
                      <bài viết được chỉnh sửa lúc 21.07.2011 04:47:51 bởi dzuylynh >
                      #148
                        dohop 20.07.2011 08:12:51 (permalink)
                        0


                         
                         
                        LÂM NGÔ - CHƯƠNG CHÍN - PHẦN 2



                         


                        Chú thích:
                         
                        Bót Tân = Boston, thủ phủ và thành phố lớn nhất của bang Massachusetts .

                        Trang chú thích: xin nhấn ở đây 
                         


                        (Chương 9 – Phần 2)


                        Tụi tui sắp xửa chơi xong hết cái trò ping-pong, và tui hổng còn nhớ nổi ai thua bao nhiêu bàng ai thắng ai nhiêu bàng nửa.  Nhưng trong thời giang đó, bởi dì tui đả kéo Mao Chủ Tịt ra khỏi dòng sông cho ổng khỏi chết chìm, tui đả trở thành một lọi anh hùng dân tộc đối dới cái đám ba Tàu.
                         
                         
                        “Lâm,” Ông Quíu nói, “cái sự ngu ngốc của chú hình như đả biến thành một cái điều lợi.  Tui mới nhận được một báo cáo là đại diện ngoại dao Trung Quấc muốn bắt đầu diệc thảo luận dìa khả năng mở lại bang giao dới chúng ta. Ngoài ra, ngừi Tàu muốn mời chú xem một cuộc đại diển hành dưới phố tại thủ đô Bắc Kinh, và tui muốn chú phải tự biết cư sử tốt bửa đó.”
                         
                         
                        Ngừi ta tổ chức một cuộc diển hành hai hôm sau đó, và đó đúng là một dịp để rửa hai con mắc. Có khoản 1 tỷ ba Tàu ở hai bên đường, dà họ vẩy tai và cuối đầu chào và làm đủ thứ khi tui đi qua. Và đoàn ngừi sẻ dồn dìa một chổ nghe dống như là Ku Minh Thằng, là chổ giống như tòa nhà Cạp Thồ của ba Tằu, dà tại đó chính Mao Chủ Tiệm sẻ gặp mặc tui để cám ơn riêng tui.
                         
                         
                        Khi tụi tui tới đó, Mao Chủ Tịt đả khô ráo và rất dui được gặp lại tui. Ngừi ta lót một miếng trải bự để tụi tui ăn trưa, dà tui được xiếp ngồi kế bên Mao chủ tịt. Tui đang ăn nửa chừng thì Mao nghiên dìa phía tui rồi nói, “Tui nghe nói là chú đả ở Việt Nam. Cho phép tui hỏi chú, chú nghỉ như thế nào dìa cuộc chiến đó?” Một thông dịt diên dịch lại câu đó cho tui, rồi tui nghỉ dìa câu hỏi trong một dài khắc, rồi tui nghỉ là, kệ mẹ nó, niếu thằng chả hổng muốn biết tui nghỉ thế nào, thằng chả đả hổng hỏi làm chi, nên tui nói, “Tui nghỉ nó là một đống kức.”
                         
                         
                        Thông dịt diên dịch lại lời tui cho Mao nghe, và nét mặc Mao chủ tịt trở nên kỳ cục, rồi ổng nhìn tui ngộ ngỉnh, nhưng rồi mắc ổng sáng lên và ổng cười thiệc là lớn, rồi ổng bắc đầu bắc tay tui rồi gật đầu liêng tục y như một con búp bê đồ chơi có cái cổ là cái lò so.  Ngừi ta chụp hình cái cảnh đó lia lịa, và sau đó có đăng lên báo chí ở Mỹ. Thế nhưng cho tới hôm nay tui chưa bao dờ nói cho ai biết tui đả nói dì dới Mao chủ tiệm để làm cho ổng cười như dậy.
                         
                         
                        Rồi tới ngày tụi tui rời xứ Tàu, tụi tui ra khỏi khách sạng, có một đám đông thiệc bự ba Tàu tới coi la hò hoang hô và vổ tay. Tui nhìn dô đám đông thì thấy có một bà mẹ Tàu dới một thằng cu trên vai, và tui thấy tên nhóc này đúng là một tên ngốc Mông Cổ thứ thiệt – hai mắt thì lé xẹ, lưởi thì lè ra ngoài, nước miến chải lòng thòng và nói bặp bặp y như mấy đứa ngốc Mông Cổ hay làm. Và rồi, tui hổng thể kiềm chế tui được. Lảo Quíu đả ra lịnh cho tụi tui hổng bao giờ tới gần cái đám ba Tàu nếu hổng được phép của ổng, nhưng tui cứ đi tới đó, trong túi tui có mấy trái ping-pong, tui lấy một trái banh ra, rồi lấy viếc ghi chữ X lên trái banh rồi đưa cho thằng bé. Điều đầu tiêng mà thằng nhóc làm là nhét trái banh dô họng, nhưng sau đó, khi ma ma của nó cho nó biết cái đó ăng hổng được, thằng nhóc đưa tay ra nắm lấy ngón tay của tui. Rồi thằng bé cười – một nụ cừi thiệc là tươi và thân thiện – và bất thình lình, tui thấy nhửng dọt nước mắc trên khuông mặc bà mẹ và bà ta bắc đầu nói chiện, và thông dịt diên của tụi tui nói cho tui biết là từ lúc mới đẻ tới giờ, đây là đầu tiên thằng bé cười. Tui nghỉ là có nhiều thứ tui muốn nói cho bà ta biếc, nhưng tụi tui đả hổng có thời giang.
                         
                         
                        Dù sao, khi tui bắc đầu phải đi, thằng bé quăng trái banh dià phía tui và trái banh ping-pong bay trúng phía sau đầu tui trước khi tưng dìa thằng bé. Và tui đả may mắng nửa vì ai đó đả chụp hình thiệc đúng lúc, và, dỉ nhiên là tấm hình này kiếm đường dô báo chí. Và tấm hình được đăng với dòng chú thích là “Thiếu Nhi Trung Quấc Biểu Lộ Lòng Căm Phẩn đối với Bọn Tư Bản Mỹ.”
                         
                         
                        Dù sao đi nửa, Lảo Quíu đi tới rồi kéo tui ra chổ khác và hổng bao lâu, tụi tui đả bay cao trên máy bay. Điều cúi cùng ổng nói dới tui trước khi máy bay đáp xuống Hoa Thịnh Đốn là, “Lâm nè, tui nghỉ là chú đả biết phong tục của người Hoa là nếu mình cứu mạng một ngừi Tàu thì mình phải chịu trách nhiệm dìa mạng sống người đó mải mải.”  Rồi lảo Quíu có một nụ cười dơ bẩn trên khuôn mặc của lảo, và ổng tới ngồi kế bên tui trên máy bay, và ngừi ta nói tụi tui gài dây an toàn và hổng được đứng dậy. Rồi thì, tui nhìn dô ổng rồi tui địc một cú lớn nhức trong đời tui. Âm thanh phác ra dống như tiếng cưa máy. Ông Quíu lỏ lòi con mắc ra luôn và nói, “Ối trời ơi!”  và bắc đầu quạc không khí, cùng lúc ráng tháo dây an toàn ra.
                         
                         
                        Một cô tiếp viên hàng không thiệc là đẹp chạy tới để coi chiện dì ồn ào xải ra, và lảo Quíu đang ho sặc xụa và bấc thình lình tui củng bắc đầu quạt không khí, tui bịt mủi và chỉ dìa phía lảo Quíu, và tui la lên, “Ai đó, làm ơn mở cửa sổ dùm,” đại loại như dậy. Lảo Quíu, mặt lảo đỏ bừng lên và bắc đầu phản đối, chỉa tay ngược lại dìa phía tui, nhưng cô tiếp diên chỉ cười rồi trở dìa chổ ngồi của cổ trên máy bay.   Sau khi lảo Quíu hết cà lăm lặp bặp, ổng mới bắc đầu xửa cổ áo rồi vừa thở hổn hển dừa nói dới tui, “Lâm, đó là cái điều lổ mảng kinh khủng nhức chú đả làm.” Nhưng tui chỉ nheo mắc cười và nhìn thẳng phía trước.
                         
                         
                        Ngừi ta gửi tui dìa lại Phước Định sau đó, nhưng thay vì đưa tui dô Đại Đội Hơi Nóng, ngừi to cho tui biết là tui sẻ được ra khỏi Quân đội sớm hơn.  Chỉ một hay hai hôm hay sao đó, rồi tui hết là lính.  Ngừi ta cho tui một ít tiền để mua một vé xe dìa nhà, và bản thân tui cũng còn mấy đồng. Bây giờ tui phải quyếc định tui sẻ làm cái gì.
                         
                         
                        Tui biết là tui nên dìa nhà để gặp má tui, bởi dì Má đang ở nhà tế bần, đại loại như dậy. Tui củng nghỉ là có lẻ tui nên bắc đầu làm cái thương nghiệp đánh tôm, và làm cái gì đó cho đời tui, nhưng toàn bộ thời giang này, sâu trong tâm tui, tui luôn nghỉ tới Duyên tại Đại Học Há-Vợt.  Tui tới trạm xe buyết, và xuốc trên đường đi, tui ráng nghỉ mình phải làm cái dì cho phải. Nhưng khi tui tới lúc tui mua vé, tui nói dới ngừi ta tui muốn đi Bót Tân, nơi có Đại Học Há-Vợt. Có nhửng lúc mà bạn không thể để lẻ phải làm cản đường đi của bạn.
                         
                         
                        (Hết chương 9)
                        <bài viết được chỉnh sửa lúc 21.07.2011 18:31:17 bởi Ct.Ly >
                        #149
                          dzuylynh 21.07.2011 03:08:18 (permalink)
                          0

                          CHIẾC VỎ SÒ

                          ( Album Trở Về Tỉnh Thức )


                          http://www.box.net/shared/f4gbkft0ozbp7k17jymg

                          Một vỏ sò nằm ngủ
                          Chỉ một chút đong đưa
                          Khi sóng chiều đến hát
                          Mặc trùng dương gầm rú
                          Vẫn lặng yên mơ màng

                          Một ngày nào đó
                          Biển hoá nương dâu
                          Bãi bờ thành đáy nước
                          Vỏ sò không sá kể
                          Ngày mai một buổi nào
                          Và dẫu nằm trong cát
                          Chẳng ghen gì mây cao

                          Vỏ sò đã quên hết
                          Nhục thân xưa của mình
                          Và những năm về trước
                          Đã đi cùng hư không
                          Mơ màng không xao xuyến
                          Lãng đãng không muộn phiền
                          Dâng mình cho nhịp điệu
                          Của bước dài Vô biên

                          Và một ngày nào đó
                          Vỏ sò ai nhặt lên
                          Sau một cuộc hoá thân
                          Hốt nhiên thành cúc áo
                          Nó sẽ không sầu não
                          Không một lần bận tâm

                          A, vỏ sò!
                          Cầu vồng nằm trong cát
                          Chỉ một chút đong đưa
                          Khi sóng chiều đến hát ...


                          Thiền Thi Shinkichi
                           
                          phổ nhạc dzuylynh.
                          thảovânamJuly.2011
                          <bài viết được chỉnh sửa lúc 21.07.2011 04:48:51 bởi Ct.Ly >
                          #150
                            Thay đổi trang: << < 101112 > >> | Trang 10 của 72 trang, bài viết từ 136 đến 150 trên tổng số 1076 bài trong đề mục
                            Chuyển nhanh đến:

                            Thống kê hiện tại

                            Hiện đang có 0 thành viên và 6 bạn đọc.
                            Kiểu:
                            2000-2024 ASPPlayground.NET Forum Version 3.9