VIẾT ĐỂ LÀM GÌ ? Câu chuyện đáng lẽ đã chấm dứt khi trời về sáng. Ông bạn quay sang hỏi tôi :
- Cậu vẫn còn viết lách chứ ? Viết để làm gì và cho ai đọc ?
Câu hỏi này đáng lẽ không hấp dẫn tôi cho lắm vì nó quá cũ kỹ từ cái thời non dại,khi mà tôi đi ngang hàng sách báo,mắt ngắm nhìn những tựa đề và những hình ảnh rực rỡ trên bìa cứng ,chúng cho tôi cái cảm tưởng đang đứng trước những cánh cửa mà bên trong là những phần đời mời gọi sự tò mò,háo hức nơi mình.
Thửơ ấy món quà mà tôi thích được nhận nhất dĩ nhiên là quyển sách.Những dòng chữ,những trang giấy thơm mùi mực đã đưa tôi vào thế giới mà tôi biết mình phải sống rất lâu và sống đến 5.6 lần hơn thực tại cũng chưa học hết và đủ hiểu về cuộc đời và những biến chuyển chung quanh của nó.Và tôi viết…chập chững như đứa trẻ chịu khó tập đi,vấp ngã và thèm chạy tung tăng trên cánh đồng cỏ.
Đã bao lần, các nhà văn đã thành danh đặt câu hỏi trên với họ trên những trang giấy.Tôi viết gì,viết cho ai ? Tôi đã sung sướng tìm một chỗ ngồi ấm áp trong đêm để đọc với những cảm thông dịu dàng nhất .Cho đến khi đầu óc và phản lưng mỏi nhừ,tôi rời bàn đọc với ý nghĩ ‘’ Tôi sẽ tiếp tục đọc,cảm nhận và viết,viết về nhũng điều tốt lành nhất như một sự chia sẻ với người đang đọc dòng chữ này.
ĐỌC, CẢM NGHĨ VÀ…VIẾT
Đời sống máy móc vì chúng ta có quá nhiều tiện nghi bao quanh.Những cái Có cứ thế chất chồng lên nhau : Những nút tắt bật tí tách của đèn đóm,máy móc trong khoảng diện tích nhỏ bé,những màn hình nhả liên tục sự chuyển động trên thế giới.Những tủ lạnh mà trong bụng có những thứ đã bị bỏ quên vì thừa thãi no đầy….
Nhiều,nhiều cho đến nỗi có lúc ta không thèm đếm nữa những thứ ta đã tích trữ- vì cần thiết,vì ham muốn,cám dỗ -
Cho đến một lúc nào đó,nỗi thừa mứa ập ùa đến đánh thức ta dậy.Loay hoay đi tới, đi lui với ý nghĩ thảng hoặc ‘’ Đã vậy,sao ta vẫn còn thấy thiếu.Lạ thật ! Thiếu cái gì mà ta mơ hồ lưng lững ? ‘’
Tự đặt câu hỏi – Không ai trả lời.Có ai nghe tiếng ta đâu mà trả lời,trả vốn ? Nhiều khi câu trả lời đã nằm sẵn,núp bóng ngay trong dấu hỏi.
Ta thiếu nhiều thứ lắm ( Lại nhiều thứ ! ) Cái Thiếu sững sờ,to lớn nhất đã nằm sẵn trong đầu óc mình .Nó lãng đãng như sương mù giữa trời đông.
Sự suy tưởng từ đầu óc có phải là cái’’ có’’ và’’ không’’ của tâm hồn
không ?
Một khi đã định hình được cái ta có và không có thì ta buột miệng cười thầm với mình « Ah ! Ah ! Sự trống rỗng của tâm hồn đã làm ta lơ lững,buồn bã bên cạnh những ràng buột thừa thãi của vật chất. » .
Từ đó,cái ta của con người thèm đọc,những quyển sách,những tờ báo đầy ấp dòng chữ có thể giúp ta kết nạp thêm những điều mình thiếu.Một bài thơ hay cũng có thể khiến ta lâng lâng niềm cảm súc-Có thể ép phê hơn hai ly Whisky thứ dữ - Một áng văn trong sáng trong sự tự tin,vững mạnh trong cách lý luận cũng có thể giúp ta khởi đầu một ngày đẹp và hưng phấn.
Không biết từ thời nào, đã có người nói ‘’ Nghệ thuật không thể nuôi bao tử ta,nhưng nó có thể làm cuộc đời ta đẹp ‘’
Thật vậy ư ? Cũng có khi người làm nghệ thuật ( sau bao nhiêu năm tháng kiên trì sáng tạo ) có thể nuôi mình bằng chính những tác phẩm của mình.Sự Có thể và Không thể đó là những trường hợp khác mà chúng ta sẽ có dịp đề cập ở những bài sau ….
Để đáp ứng cái đói khát của tâm hồn,tôi đã tìm ra phương thế : Tìm sách đọc,cảm nghĩ,suy tưởng và thử viết.
Viết trong nỗi lặng thinh nhất như một đối diện thử thách với chính mình.
Ăn một bụng cho cái bao tử để mình yên ổn đọc và viết.Uống một ngụm trà,cà phê và ngồi vào bàn viết.Sướng chi bằng ? !
VIẾT VÀ PHẠM TỘI
- Này ông, ông đã đưa người đời thật vào truyện của ông mà không hỏi ý kiến và xin phép ai cả.Gan thật !
- ……
- Lỡ ông làm phật ý người ta thì sao ?
Tôi đã ngơ ngác, chống chế một cách yếu ớt.
Phiên tòa diễn ra tại một bàn ăn và tôi gãi đầu,cố gắng lôi gã luật sư miễn phí trong tôi ra ánh sáng.Tôi viết truyện hồi nào đâu ? Những điều tôi đã viết rất ngắn ngủi là những mẫu chuyện lõm bõm,buồn vui trong cuộc đời .Con đường tôi đi ngang , đứng lại,ngồi xuống gặp những nhân vật, được nhìn họ,nghe họ nói và tôi mang họ về,sắp xếp vào một chỗ kín đáo trong cái kho hàng ký ức.Khi cần thiết để hý hoáy viết về một điều gì,tôi cẩn thận bưng một vài nhân vật ra, đánh bóng,chùi bụi rất kỹ lưỡng và đặt họ lên những trang giấy.
Là kẻ nhút nhát và cẩn thận,tôi luồn lách bịa cho họ những cái tên mà theo tôi rất đẹp.Tôi đặt họ tên Du,Phiên,Thụy thay cho tên Xoài,Bí, Ổi…
Tôi rất tử tế và tránh nói xấu họ qua cái nhìn lắm khi rất chủ quan của mình…
Vì theo kinh nghiệm của những bậc cha ông, đàn anh đi trước với những hệ lụy trong cái viết của họ đối với những nhân vật sống ở ngoài đời và trong chuyện.Họ được cái chiếu cố của độc giả nạn nhân.Những lời buộc tội và sỉ vả rất tận tình kiểu « Sao ông kể thật về đời tư của tôi ? « Đúng là ông bêu xấu tôi trên mặt giấy ! ‘’. Đã có bao nhiêu người viết bị lôi thôi,bị kiện cáo về tội công kích,mạ lỵ . Ông thầy Hoàng hải Thủy của tôi đã có lúc che miệng cười ruồi nói về cái viết lách trong đời ông.Viết và lách như gã lái xe ôm đèo khách và biết tránh những con hẽm tối tăm đầy hiểm trắc…..
Có những quyển sách tôi đã đọc qua và có cảm tưởng tác giả khi viết xong rất ư là hỉ hả vì trút được cái gánh nặng của tâm sự,vì phần nào đã trả được cái uất ức từ bao năm tháng sau lưng .
Cái gì khiến người ta viết và viết trong một tâm trạng như thế nào ?
Và người đọc ? Nữ hay nam,họ im lặng chăm chú để nhập hồn vào điều được viết lên hay chỉ thờ ơ đọc như một cách để giết thì giờ khi không có việc gì khác hay ho hơn để làm ?
Trên những chiếc xe bus,trong những phòng chờ khám bệnh,tôi đã âm thầm nhìn ngắm những người ngồi đọc,một trang báo,những trang tạp chí…hoặc chăm chỉ hơn,người đọc chú tâm hết sức vào những dòng chữ để đôi khi cho tôi thấy rõ cặp lông mày được châu lại ,vẻ suy nghĩ hoặc người đọc có khi mỉm cười,vu vơ một mình.Cái thế giới chữ nghĩa tuy lặng tĩnh, âm thầm nhưng khi đến gần,tò mò dùng thời gian, đẩy cửa bước vào,ta sẽ khám phá được bao điều bất ngờ,thú vị trong tâm hồn.
Bên cạnh đó,có nhiều người ơ hờ,dững dưng ,xa lạ với trang sách báo.Họ nói với tôi ‘’ Thì giờ đâu mà đọc.Chỉ tổ mỏi mắt,nhức đầu ! ‘’ .Họ đứng, ngồi trong những phòng đợi,mặt mày nhăn nhó khó chịu,bồn chồn liếc vào mặt đồng hồ và lầm bầm vì cái cảm giác lãng phí thời giờ vô ích trong lúc chờ đợi.Tôi buồn bã nhìn chồng tạp chí nằm ngổn ngang trước mặt họ và thầm chia buồn với chúng. Đâu có sao nhỉ,không đọc sách báo,người ta vẫn sống và biết đâu đầu óc được thảnh thơi hơn .Những ‘’ con mọt sách ‘’ có lắm lúc bị xem như kẻ yếu ớt,gàn dở với những điều họ đọc trong sách .Cổ nhân có nói
‘’ Người có thể đọc cả ngàn,cả triệu quyển sách nhưng nếu chẳng chiêm nghiệm và thực hành được điều gì để học hỏi thì cũng vô bổ ! ‘’
Phải thế không ?
Gã luật sư của tôi coi bộ làm được việc sau khi cố hết sức biện hộ bênh vực nỗi niềm ‘’ đọc và viết ‘’.Hắn nghiêng đầu dặn dò tôi :
‘’ Ê ông ! Lần này thoát nạn vì gặp người chịu nghe cái luận lý của tôi.Lần sau nên viết cẩn thận,tránh tỉ mỉ chi tiết về tính tình và thành phố,nơi trốn của
’’ các nạn nhân’’ .Họa sĩ vẽ chân dung rất khó,cũng như người chụp ảnh portrait,vì ai cũng muốn thấy mình đẹp trong hình.Nhớ nhé. ‘’
Tôi gật gù ra vẻ hiểu biết và phục thiện.Tự dưng trong đầu lóe lên ý nghĩ sẽ thử viết một vài chương về érotique.Ah ha ! Cái mục này chưa bao giờ mình thử lửa.Biết đâu có nhiều người đọc và nhiệt liệt hưởng ứng.Những đề tài có vẻ đứng đắn,khô khan chỉ tổ làm độc giả nhức đầu,nhức óc.Sex là một đề tài hốt bạc của đời sống tạp chí.Thử xem.Có chết con ma nào đâu hả ?!
VIẾT ĐỂ.... TRẢ LỜI
Buổi trưa.Nhín ít thì giờ tạt qua thăm cô em gái.Căn nhà,ngôi vườn sau những ngày tuyết trắng ngó ảm đạm quá. Cô em cười, móc cho mấy cái khi ra mở cổng.
- Đi đâu vậy ?.Làm phiền em hết coi phim.
- Chờ anh về hãy xem.Nói năng cho dịu dàng chút nghe.
Hơi ấm trong nhà thật dễ chịu.Cô em bữa nay đẹp hơn mọi lần tạt vào thăm.Ảnh ông chồng trên bàn thờ cũngthấy đẹp trai hơn bình thường.Hay tại bữa nay mình vui nên mắt quáng gà ta ?
Con nhỏ đứng sừng sững,với tay tắt internet.Miệng huyên thuyên như sợ tôi bỏ chạy trốn :
- Hôm bữa có đọc mấy bài anh viết ở mạng.Thiệt tình,không hiểu nỗi chất lãng mạn của ông anh.Văn thật khác người.
- Khác chỗ nào,em gái ?
- Em không khoái cách viết của anh chút nào.Ở ngoài đời giống như ông cụ non,đạo mạo.Đọc bài cứ tưởng ông còn tuổi 20.
Tôi nhăn nhó :
- Còn chi để chê không ?.Nghe xong anh đi dìa.Bye bye.
Cô đàn bà trẻ được trớn, phang thẳng :
- Cách viết của anh khó gần gũi.Không biết nói sao cho đúng đây.À à,Nó lãng mạn và có vẻ xa rời thực tế.
Cô nói một dọc dài đến khi mệt ngừng lại để tôi xen vào.Tôi ngây thơ cụ hỏi :
- Ủa !Em cũng chịu khó đọc bài anh ư ?
- Ừa.Đã đọc nhiều bài.Thơ tình yêu,đoản văn,tâm tình này nọ.Em chỉ thích đọc truyện viết về quê hương,nhà quê.Thấy gần gũi với tâm hồn mình hơn.Chẳng hạn mấy bài viết này...
Nói xong,cô cầm lại cho tôi xem những tờ giấy vừa được in ra từ mẫu báo.Một vài truyện ngắn về tâm tình miền tây của một tác giả khoa bảng,có vợ đầm đang cùng nhau sinh sống ở quê hương.
Những dòng chữ,dòng thơ mộc mạc chân tình theo kiểu Sơn Nam,Hồ trường An.
Cô đọc thêm một vài câu thơ,vẻ trân trọng.
- Thấy không ?Thật là lai láng hồn quê.Đọc xong,thèm về Việt Nam liền.
- Ừ,Ừ.Anh cũng cảm động và đang nhớ cây đa,bến cũ như em.
-Vậy thì viết đi.Viết về quê hương.Chứ lãng mạn kiểu tây như anh.Khổ sở lắm !
- ....
- À này ! Sao anh không hỏi phép ai mà cứ lôi người đời vào truyện vậy ?
-....
Đúng là sao quả tạ chiếu tướng anh rồi.Thiện tai.Thiện tai !
Anh phải làm sao cho em vui lòng với câu phàn nàn cũ kỹ này.Khổ lắm ! Nói mãi.Đâu phải mình em chê và xét sử anh đâu,em gái.
Anh nào biết cô dàn bà coi bộ rất đầm,tự nhiên,bạo dạn từ cách ăn nói,đùa bỡn như em lại thích đọc về nét đằm thắm của miền đất phù sa có những con kinh và quãng đường đê dưới bóng dừa.Anh chưa từng thấy em mặc áo bà ba.Anh chỉ thường thấy em mặc đầm trên sàn nhảy quay tít và nhiều khi em đã nhăn nhó,quay nhìn anh trốn trong cái góc tối với cái mắng đùa - '' Nhà quê.Ông giáo làng ra nhảy rock nè.Đi đâu cũng ngồi một đống.Chán ông quá! ''.
Ừ há ! Ông nhà quê hôm nay quả là tới số!Nhưng nghĩ lại.Em có lý quá chừng.Anh đang nghĩ đến lời bài hát của Lennon với Imagine thời hyppy phản chiến.Anh sống,suy nghĩ,hành động xa rời thực tại quá.Đâu phải mình em chê trách anh đâu.
Kẻ nhiều mộng mơ như anh làm gì có chỗ đứng với thời đại công nghiệp.Làm việc.Suy Nghĩ.Ăn ưống và Chạy.Chạy cho đến khi tim ngừng và quỵ.
Nhưng dù sao.Anh cũng vui khi có được thêm người độc giả như em.Để anh thoát khỏi những viễn vông,viễn mộng của mình.Biết đâu,lúc ngồi viết,anh sẽ biết ngừng lại,suy tưởng và biết soay sở đổi chiều gió ?
Vậy hả ? Chắc anh phải gác lại cái ý nghĩ viết về tình yêu và những cơn điên lãng mạn và '' lãng xẹt '' chẳng béo bổ cho ai cả.
Chịu khó chờ anh chỉnh lại cái nhìn về con đường gập ghềnh của riêng anh nhé.
Anh thèm được đổi hệ và làm đàn bà để yêu thêm hình ảnh nữ tính có thể có trong anh.Nghĩ sao ?
VIẾT GIỮA CƠN MƯA....
'' Đừng cãi nhau nữa,đưa địa chỉ mail đây.Tôi se viết cho bạn ''
- Tớ không có nhiều thì giờ đọc đâu.Bạn bè gởi đầy vào hộp thơ.Đọc không hết ! .
Không sao.Không sao.Bạn không có thì giờ đọc thì tôi viết một mình.Những sáng sớm tĩnh lặng.Căn phòng nhỏ yên bình.Ngồi đọc tin tức loanh quanh ở Net.Vài đoạn văn,vài câu thơ đâu đó.Giữ lòng mình thanh thản và hưởng những phút giây mình thích.Như một cách sống một đời sống khác.Riêng rẻ !
Đọc và vẫn thèm viết.Buổi sáng.Trời mưa.Gió gào.Tiếng mưa gõ trên khuôn cửa reo vui.Tiếng dương cầm đến từ Bến Nhạc.Đang nghe
'' A Day without Rain ''.Thấy lạ không.Ngồi viết,nghe nhạc,nghe mưa và lời tựa bản nhạc chẳng ăn nhập gì với không gian....
Có sao đâu ? Đời sống cần có nhiều điều khác lạ .Một ngày 24 giờ.Đi làm,ăn ngủ,vui sướng,phiền muộn.Tôi chỉ có thế để vun đầy những tháng ngày trên quả đất.Tôi có nhữngđiều bạn không có và ngược lại.
Tôi có những bài thơ nho nhỏ pha ngọt đắng,những đoản văn chạy lang thang trên cánh đồng âm nhạc.Chừng ấy cũng đủ để mình vui.
Mưa vẫn gõ đều trên mái nhà.Những ngón tay tôi không làm ra mưa bay để ướt đẫm những dòng chữ này.Tiếng dương cầm nho nhỏ đang làm hồn tôi say khướt.Cám ơn âm nhạc,cám ơn văn chương đã giúp tôi được nhẹ nhàng sống.Thêm một buổi sáng,thêm một ngày.
Ngừng viết ở đây.Sẽ tắt máy,sẽ tạm biệt căn phòng dưới mưa.
Mưa đứng sẵn bên ngoài,mưa sướt mướt dẫn đường tôi đi làm với ca từ
'' A Day with(out)Rain ''.......
đăng sơn.fr ( ngày mưa )