Có lẽ khá đông quý đồng hương đã may mắn được thưởng thức cuốn phim Forrest Gump (Tom Hanks trong vai Forrest Gump, đạo diễn Robert Zemeckis), và cuốn phim đã đem đến quý đồng hương nhiều nụ cười trong nước mắt nhờ tài nghệ của Tom Hanks và Robert Zemeckis. Cuốn phim đã được rất nhiều giải thưởng và đã gây ra nhiều hiện tượng giúp câu truyện Forrest Gump tồn tại mãi trong dân gian, một thí dụ nhỏ là đã có những quán cà phê hay nhà hàng đã được phối trí dựa vào nội dung và cảnh trong phim Forrest Gump.

Thế nhưng có lẽ ít ai trong chúng ta biết đến tác phẩm Forrest Gump của văn hào Winston Groom, cuốn tiểu thuyết mà Robert Zemeckis dựa vào để ghi kịch bản cho cuốn phim Forrest Gump. Trong khi cuốn phim rất nổi tiếng, thu được số tiền kỷ lục, và số giải thưởng nhận được cũng đạt kỷ lục, không có bài diễn văn nào của những người thắng giải Oscar nhắc đến Winston Groom và Groom chỉ nhận được một số tiền khá khiêm tốn so với con số kếch xù mà cuốn phim đã thu được (nguồn Wikipedia).

Người đọc cuốn tiểu thuyết của Winston Groom, thường là đọc sau khi xem phim, sẽ thấy rằng, có lẽ để thỏa mãn thị hiếu của dân ghiền phim, cuốn phim đã “rẽ ngõ khác” khá nhiều so với con đường tương đối thẳng hơn và lạnh hơn trong truyện. Thế nhưng cá tính của nhân vật chính, Forrest thì không thể đổi được.

Forrest Gump của Winston Groom là một hồi ký của nhân vật Forrest Gump (dohop chuyển sang tên Việt là Ngô Lâm). Ngô Lâm là người có tỉ số thông minh hay IQ là 70, do đó phải “học” ở trung tâm dành cho trẻ em kém trí tuệ, là nơi mà người ta chỉ dạy ăn uống tiêu tiểu là chính. Và với IQ thấp như vậy, cuốn hồi ký của Ngô Lâm sẽ đầy lỗi chính tả và lỗi văn phạm, thế nhưng bao gồm những “câu văn” rất hồn nhiên. Cái sự hồn nhiên, cái nét thật thà chân chất trong “văn chương” của Lâm, sẽ đem đến người đọc những nụ cười, nhưng cũng có những giọt nước mắt, rất tự nhiên, đến nỗi một giảng sư giảng dạy văn chương ở đại học đã ngỡ Lâm là một thiên tài, đã cố ý viết sai chính tả và văn phạm để tạo ra một lối viết văn mới đầy sáng tạo độc đáo.

Có lẽ nhờ học ở “trường” đặc biệt (trường “ngố”), nơi mà người ta chỉ dạy ăn uống, tiêu tiểu nên Lâm không biết kỳ thị, không biết thù hận, và vì không bị tẩy não bởi bất kỳ học thuyết chính trị hay lý tưởng, tôn giáo nào… nên Lâm mới có cái nhìn thật thẳng, thật trong sáng về cuộc sống. Và Lâm thấy được một cách rất “bình thường” những điều mà hàng triệu người “bình thường” không thấy hay cố ý không thấy, do mù quáng, do bị tẩy não. Thí dụ, Trung Tướng Nathan Bedford Forrest (Lâm Nã Thần Bách Phổ), là một "vĩ nhân" trong chiến tranh dân sự Hoa Kỳ nhưng đã tạo ra một đảng kỳ thị KKK thì không cần biết “ổng” đã làm gì cho đất nước, “ổng” và cái Đảng của “ổng” chỉ đáng để được xếp vào loại “cái đám tầm bậy tầm bạ.”

Có nhiều ý kiến khác nhau về ẩn số chính trị trong tiểu thuyết Forrest Gump (“Lâm Ngố”), thế nhưng dohop đồng ý với ý kiến của Steve Tisch, có lẽ là cũng là ý kiến của số đông, đó là cuốn tiểu thuyết “hổng có” ấn số chính trị gì cả, mà là một cuốn tiểu thuyết nhân bản, về lòng kính trọng, sự bao dung, về tình yêu chân thành và vô điều kiện. Cuốn tiểu thuyết này “hổng” phải là tiểu thuyết “chính chị”, và theo dohop, những ai “nghỉ” cuốn tiểu thuyết của Winston Groom là tiểu thuyết chính trị thì chính người đó đã bị tẩy não bởi “chủ nghĩa” gì đó rồi.

Đây là lần đầu tiên mà dohop dịch một cuốn tiểu thuyết. May mắn thay, dohop được chia sẻ với Ngô Lâm về sự không vẹn toàn trong ngôn ngữ. Lâm có IQ thấp hơn 70, nói năng ngây ngô, nghĩ sao viết vậy. dohop có lẽ IQ cao hơn 70, nói năng thỉnh thoảng cũng ngây ngô, hiểu sao dịch vậy. Giống như Ngô Lâm, tiếng Anh của dohop không vẹn toàn. Buồn thay, tiếng Việt của dohop cũng bị sứt mẻ một cách tự nhiên vì những ảnh hưởng “không bình thường” trong cuộc sống như là xa quê hương, xa lối học văn chương “bình thường” (tức là không xen tạp với những “thứ khỉ” khác), hay “đại lọi như dậy”, như Ngô Lâm thường nói. Hy vọng là với những khuyết điểm tương đồng, dohop sẽ có thể dịch Forrest Gump theo đúng như ý mà Ngô Lâm muốn.

dohop xin chân thành cảm ơn Nghệ Sĩ Dzuy Lynh, chị Ct Ly, đã khuyến khích và nâng đỡ về tinh thần, và tạo cho dohop có cơ hội hướng về quê hương một cách trọn vẹn nhất. dohop không quên cám ơn Họa Sĩ Triat và tất cả các bạn đọc, các mạnh thường quân đã giúp đỡ phổ biến câu chuyện Lâm Ngố.

dohop.