Ba anh em Tô Cương vừa bước khỏi gian lều Vũ Ngữu Như thì thúc ngựa rời khỏi doanh trại . Họ cùng tiến sát dãy núi cao mọc san sát nhau , có những bụi rậm um tùm trước mặt Tô Tử hỏi anh :
- Thế giờ bọn Lê Văn Khôi còn hoạt động vùng Phiên An chăng ?
- Chúng thua cả rồi , ca còn muốn liên minh với tàn dư của bọn ngốc ấy sao ?- Tô Hoành đáp cứng cỏi và khinh mạn .
Tô Cương quát Hoành :
- Chẳng lẽ đệ không biết bọn ấy thu phục Phiên An , là con cọp sáu tỉnh phía Nam đó sao
Tô Hoành nín thít , quay đầu ngựa trở lại doanh trại , lát sau về với chừng một trăm dũng sĩ mình trần trùng trục , đao giắt bên hông đang đong đưa trên lưng ngựa . Tô Cương vội hỏi :
- Thế quân dự bị đâu ?
Tô Hoành không đáp , chỉ khẽ cười song về luôn trại . Tô Tử chẳng cần hiểu chuyện , hô lên : “ Theo ta.” . Vừa dứt lời , toán người ấy chạy theo Tô Tử một mạch đến dãy núi phía trước , để lại Tô Cương ngơ ngác giữa đồng cỏ xanh rờn .
Trời ngả ánh chiều , một thoáng mây đen ngùn ngụt kéo tới , sau đó là trận mưa , sấm nổ giật trời , bọn Tô Tử đang đóng bên triền núi liền hối hả tìm động nào đó trú ẩn . Trong gian lều thắp đèn sáng rực , với đôi mắt tinh anh , Ngữu Như đang mày mò cuổn sách , lật hết trang này qua trang khác mà không mỏi , kéo dài ba giờ liền . Sau cùng , y reo lên sung sướng , vén cửa lều , trên tay cầm cung và hai mũi tên gắn lông nhạn ở đuôi , trực chỉ đôi cờ bằng sậy treo trên cửa trại , bắn liền . Hai mũi tên cắm cập làm đứt sậy rớt xuống . Trời cũng vừa tạnh mưa , Ngữu Như hô lớn :
- Hỡi anh em trong trại , tập hợp .
Tức thì , hàng loạt tráng đinh từ các cửa lều ập đến , xếp đội hình ngay ngắn . Ngữu Như tử nói dõng dạc :
- Hỡi anh em , hôm nay chính là ngày báo phục triều đình , trả lại cho chúng ta những gì đã mất . Sau hàng tháng vất vả luyện tập , mài gươm rèn giáp , thì thời cơ đã đến . Tên bạo vương Minh Mạng , chẳng khác nào Kiệt , Trụ ngày xưa , sát phạt chúng dân lầm than . Nay ta phụng mệnh trời đòi công bình cho lê dân bá tính , rửa hận trước cho Văn Khôi tráng sĩ , hãy cùng ta múa gươm , khuấy nước chọc trời .
Nghe Ngữu Như nói , toàn quân hô hào hưởng ứng , phấn khích về lều chuẩn bị vũ khí .
Đêm ấy , quân sĩ rời trại , thấy hai cây cờ sậy bị bắn rơi , lấy làm lạ , cho là gió mưa quật ngã , tự dựng hai cây cờ bằng sắt , cắm chặt tại cửa trại . Ai nấy trông vào cờ mới , lòng thêm mạnh mẽ . Vũ Ngữu Như đi đầu , tay cầm chùy xích hùng dũng xốc kỵ mã thẳng tiến qua đồi đến Gia Định . Vừa đi qua Mả Biền Tru , Ngữu Như cho hạ trại , làm lễ khấn vái , thắp nhang nghi ngút , rồi lại lên đường .
Lúc đó , Tô Hoành vẫn ở trại để phòng giữ tài vật , Tô Tử chỉ huy đội dân binh trăm người cướp thuyền vượt sông đánh vào các trạm gác trước Gia Định thành . Tô Cương lĩnh mệnh Ngữu Như tử tất tả đem thư trình báo cho toàn bộ thủ lãnh các toán binh rải rác quanh núi Sa Hoắc . Ban đầu , tướng Nguyễn Dĩ Cật kéo theo năm ngàn người trang bị thô sơ hội quân , tiếp đến là những đoàn quân vũ khí đầy đủ , lực lưỡng hơn hội binh trước cửa Gia Đinh thành . Ngữu Như họp các tướng trong lều tạm trại , rồi nói :
- Tôi rất đa tạ chư vị đã giúp sức chấn hưng sự nghiệp nước Đại Việt , binh ta hùng , quân ta mạnh , nhưng nguyên khi trước , thành Gia Định chính là Bát Quái thành do Nguyễn Thái Tổ xây nên , nay tuy bị phá nhưng nội địa vẫn còn nguy hiểm khó lường , vậy cần một lực lượng tiên phong vào trước công phá , để dẹp tan nguy biến , hai đạo quân dự bị và bốn đạo quân phòng chống quân triều đình cứu viện .
Ai nghe Vũ Ngưu tử cũng đồng thanh đáp :
- Ý Như từ thật là cao kiến .
Nhưng , một thuộc tướng của Bùi Văn Thất , tên Trần Cao , mặt mũi khôi ngô , tứ chi săn chắc , cao giọng bác lại :
- Điều Như tử bàn thật làm chết cả mọi người .
Ai cũng lơ láo nhìn Cao – y tiếp :
- Nay các vị tướng quân hay gan dạ một lòng muốn dẹp bạo vương , nhưng kế lại nông lắm . Binh triều giả như không tiếp viện theo chính lộ tứ quân đóng giữ , nhưng lại men theo đường rừng hay thủy lộ kéo vào như vũ bão , liệu ta còn có thể thần tốc chiến thắng hay không ?
Tất cả như ngộ tỉnh , bàn với nhau :
- Trần Cao quả biết muôn bề .
Vũ Như tử tức tốc lĩnh hai ngàn tinh binh theo hướng rừng mai phục . Hai tướng Trần Cao cùng Nguyễn Dĩ Cật cầm ba ngàn quân giỏi thủy chiến theo thủy lộ phòng ngự.
Ba anh em Tô Cương thống lĩnh ba trăm người giỏi thuật cung nỏ có tài xạ tiễn phục trên gò đồi phía sau thành Gia Định , chờ tới khi quân triều đình vừa đến thì phối hợp cùng Ngữu Như đả phá tan tành địch binh .
Vậy là thành Gia Đình an toàn .
Năm 1840 , tức là năm năm ngay sau khi khởi nghĩa Lê Văn Khôi thất bại , Vũ Ngữu Như , một người thuộc tầng lớp bần nông đã đứng lên giành lại công bình cho dân chúng dưới thời Minh Mạng .
Vừa lúc hừng đông ló rạng , năm vạn quân triều đình do Đô Đốc Nguyễn Vũ Hồ Ngạc làm thống soái rầm rộ kéo xuống phía nam bình trị . Quân kỵ lục tục làm tiên phong vượt rừng để nhanh chóng chiếm cứ khu vực tiền Gia Định . Viên tướng dẫn đầu khinh kỵ hùng hổ hống hách ưỡn ngực ra trước , mặt vênh váo đội mũ tròn vây đầu vàng óng , với áo mão thêu kim ánh lên một màu vàng rực rỡ . Y bệ vệ nhấc bổng đao lênh , quát :
- Dừng , chắc nơi đây có phục binh , Nhạc Vũ , ngươi mau dò xét tình hình phía trước , có gì cấp báo mau .
Kẻ được gọi là Nhạc Vũ là một tên Trung Hoa được phong cận vệ cho Nguyễn Vũ Hồ Ngạc , y đã lừng danh với phong hiệu “ Đả Hổ Thần Tướng” khi lập công hạ sát mười lăm tên phản loạn ở từng cuộc dã chiến khốc liệt . Sau một lúc tra xét cẩn trọng , Nhạc Vũ thúc ngựa quay về bẩm báo :
- Thưa tướng quân , phía trước rất an toàn .
Tên tướng soái nghe xong rộ mừng , những tưởng sắp lấy được công đầu , hối hả phi ngựa vút roi nhanh như chớp .
Trời vừa buông màn đêm xuống sau rặng núi , đoàn kỵ mã lảo đảo thấm mệt sau ngày dài hành quân , mặt ai cũng nhớn nhác mỏi rũ , tứ chi rã rời , bèn nhóm lửa nấu cơm ăn .
Từ xa , Vũ Ngữu Như đã trông rõ khói cùng ánh lửa bập bùng phía cuối núi , lập tức thông báo cho ba anh em họ Tô khởi binh phát động bốn bề đón địch . Viên tướng đầu kỵ quân tên gọi Lê Ngũ Hàng , là thuộc tướng cũ của Nguyễn Nhũ tướng quân , sau có công trong cuộc sát phạt Lê Văn Khôi nên được đề bạt làm Thống soái kỵ mã tiên phong . Tối đó , y đã mệt lử như đám lính ủ dột kia , chợt thiếp đi . Nào ngờ , chỉ nửa canh giờ sau , hàng vạn bó đuốc sáng ngợp trời , hàng vạn giọng gào thét dội vang cả khu rừng thâm u tĩnh lặng , phá nát bầu không gian yên ắng , khiến đám kỵ binh hốt hoảng mất hồn vía , cầm đao toan chống cự . Nhạc Vũ hiên ngang hô lớn :
- Bọn bay có phải đám phản thần nghịch tử , chống vua tàn nước , là quân giặc cỏ lục lâm đó phải không , hôm nay , ta quyết không chừa để tên nào sống sót .
Nói xong , Vũ thúc ngựa bạt đao chém nghĩa quân , nhưng chỉ vừa ra khỏi gian trại đã chẳng thấy đèn đuốc đâu nữa . Vũ càng tức tối , la hét :
- Nếu là hảo hán thì chúng bay hãy xuất đầu lộ diện đi .
Thế là , phía trước xuất hiện một tướng huơ đao chém bổ tới , Nhạc Vũ né sang bên phải , chém ngược lại , tướng ấy ngả thân ra sau , phạt ngang hông y , y không lo sợ , nhảy cao lộn đầu ra sau mà tránh , thì bên cạnh , một tên quân mã đã lăn ra chết , máu tươi phụt tứ tung , rồi lại có tiếng chục tên khác ứ lên , xong vật té . Bất chợt , hàng vạn mũi tên lao vun vút trực hướng gian trại mà tới , khiến tử thi binh triều lần lượt xuất hiện càng nhiều Ngũ Hàng tức tốc không do dự xốc lên trước , hay cầm đuốc vừa thắp , dẫn theo năm mưới kỵ mã xấn xổ chém sạch cung thủ . Từ xa , hằng hà sa số đuốc cháy rừng rực , gươm lao loạng choạng nghe leng keng , từ bóng tối xuất hiện hàng vạn nghĩa quân ồ ạt tiến tới . Biết gặp phục kích , song với ý chí không hề nao núng , Ngũ Hàng gọi lớn :
- Chia binh làm ba đội hàng ngay , hai đội trợ thủ phía sau , xếp theo Ngư Thủ trận đồ .
Sau mệnh lệnh , binh sĩ dàn thành hàng chỉnh tề , một hai đánh thẳng vào tiền quân , hàng đầu cũng trợ thủ , làm quân Tô Cương chết la liệt .
Tô Tử rút dao phóng thẳng cắm phập vào đầu một tên , y ngã nhào xuống đất , kêu vong một tiếng : “ A” . Tô Tử thừa lúc nói : “ Lê Ngũ tướng chết rồi”. Xong , nhất loạt đồng hô lớn , quân sĩ tưởng thật , rầm rộ tiến vào Ngư Thủ trận như vũ bão . Nhạc Vũ bất thần vung trường kiếm chém tới tấp vào nghĩa binh , máu chảy đầu rơi không kể xiết , toán kỵ mã cũng ùa vào giết bừa , bỗng một người, mặc quần thụng mình trần , đầu quấn vải đen , mũi hếch mắt tròn , giọng nói sang sảng , lưng đeo họa kích , tay múa đao điêu luyện thuần thục chưa từng , nhảy vào đọ chiến với Nhạc Vũ . Vũ chưa kịp lùi bước đã bị một nhát đao xé đứt mảnh giáp . Y thảng thốt , nén giận quay đầu ngựa tháo lui . Thấy hổ tướng đào thoát , Lê Ngũ Hàng cũng chẳng con ý chí , cũng bỏ cả khí giới tìm đường chạy . Binh sĩ vừa nhìn thân hình tráng kiện của viên tướng mới hiện , lòng khiếp đảm , vừa nhìn chủ soái tháo thân , bèn tan rã , liểng xiểng rút lui .
Toàn quân Vũ Ngữu Như cùng anh em họ Tô mừng khấp khởi , đem binh truy kích . Vừa dấn một ngọn đồi cao , cây cối đan chen nhau rậm rạp , nhìn xuống lều trung quân của binh triều , càng thêm rộn ràng , phái tiền binh đi trước . Xong , Ngữu Như nói với ba quân :
- Hỡi các chiến sĩ dũng mãnh của Đại Việt , hôm nay , trước anh linh của Lê Văn Khôi , của các hào kiệt đã xả thân vì nghĩa , ta xin thề quét sạch địch thù , lấy lại công bình và ấm no cho dân chúng , quyết dẹp bọn tham ô , quan lại nhũng nhiễu tàn độc , quyết lật đổ bạo vương hôn quân đời nay , xin thề .
Hàng vạn binh lính hô lớn :
- Xin thề , xin thề , xin thề .
Vừa dứt lời , quân trên đồi tràn xuống phá trại . Lều trung quân dàn hàng liên tiếp nhau , lập tức , chục ngàn ánh tên lửa dập thẳng vào các lều , rực sáng , trung quân tán loạn , Như tử gọi hai anh em Tô Cương , Tô Tử chia làm hai đạo vậy chặt trại , kẻ nào vừa thoát ra thì giết không dung . Như tử đã nghiền nát “ tấm khiên” khổng lồ chắn ngang , toàn binh xông vào chém giết , cướp bóc và tàn sát , mũ áo tả tơi , xác phơi chiến trường , giáo mác la liệt , đầu rơi máu chảy ngập ngụa đỏ ngầu , biển lửa lan rộng càng làm tinh thần quân triều thêm hoảng loạn , mạnh ai nấy lo , đội ngũ bừa phứa . Ngoài ra , anh em Tô Cương còn chém giết cả ngàn người , tử sĩ chất thây thành gò , máu me bê bết .
Viên tướng khi nãy vừa giao phong cùng Nhạc Vũ là Lý Nhuệ Bình , nhảy phóng lên cao giật quân kỳ xuống , xé nát vụn .
Trời mới còn sáng , quang cảnh thê lương điêu tàn , lều trại xiêu vẹo , hoang phế , lửa đã nguội và chỉ còn vài đốm phất phơ ngụt bốc rồi tan . Lúc này , trận thủy chiến cũng không gì hơn , đang khốc liệt vô cùng , các chiến thuyền đâm nhau thủng khoang , người chết đuối , kẻ bị hạ , loạn tên bay vút quanh mây trời , khói lửa cùng màn sương làm đen cháy mặt , sông xanh thành máu đỏ dạt trôi . Nguyễn Dĩ Cật đang cố sức chống đỡ , còn Trần Cao thì đã tử trận , quân tình nguy cấp , bộ hạ của Dĩ Cật thương vong không ít , mà quân địch cũng hao tổn khá nhiều , phó tướng Hoàng Tường đã trở thành cái xác không hồn . Đang khi thủy binh dần cạn kiệt , triều đình lại sai Võ Bát Hồng đem năm vạn quân tiếp ứng đường thủy , Nguyễn Dĩ Cật đành rút quân ra xa , vào bến Vĩ chỉnh đốn lực lượng . Quân binh hao đi quá nửa , chỉ còn sót ba phần mười người , tinh thần sa sút nghiêm trọng . Thuyền bè hư hại nặng , chìm vô kể . Dĩ Cật sai con là Nguyễn Dĩ Thanh lấy ngựa cấp báo cho Vũ Ngữu Như .
Hôm đó , trong trại của Ngữu Như đang tổ chức mừng thắng lợi , Ngữu Như nói :
- Hôm nay là ngày đại hỷ của chúng ta , nhờ có sự trợ lực của các bằng hữu hào kiệt , ta xin tạ ân đồng thời …
Chưa kịp dứt lời , Dĩ Thành hối hả bước vào , mồ hôi nhễ nhại , y phục rách rưới tâu :
- Bẩm soái tướng , thủy binh ta tổn hại rất nặng , Cao tướng quân và các bộ hạ đầu tử trận , tình hình nguy biến , triều đình lại tăng thêm viện binh kéo đến càng đông , Dĩ Cật tướng quân đang trú tại Vĩ bến , ngăn không cho thủy quân địch tiến vào ứng cứu Gia Định thành .
Như tử giật mình , song trấn tĩnh được , chậm rãi tuyên bố :
- Hôm nay , ta quyết san bằng thành Gia Định , để trả mối thù và mối nhục ấy .
Xong , các tướng tập trung binh mã , kéo về vây Gia Định , để Lý Nhuệ Bình canh phòng cứ điểm . Quan coi thành Gia Định là Trần Huệ thấy nghĩa quân ráo riết vây bốn môn quan , sợ hãi đầu hàng . Từ đó , coi như nghĩa quân đã kiểm soát Gia Định là cổng vào phương Nam . Một tướng khác là Trương Thiêm được cử đi cứu viện cho thủy quân .
Đầu Xuân năm 1841 , Trương Thiêm hợp cùng Nguyễn Dĩ Cật , Nguyễn Dĩ Thanh kéo thủy quân nghênh địch , tạo nên một cuộc chiến rền vang . Một đạo cho Dĩ Cật chỉ huy , men ra sau núi mai phục , một đạo do Dĩ Thanh thống lĩnh làm quân cảm tử , còn lại chủ lực của Trương Thiêm , Thiêm nhóm tướng bàn bạc . Một người tâu :
- Ngày xưa , Ngô Vương Quyền , Lê Đại Hành và Hưng Đạo Vương đều dùng kế cắm cọc , nhử địch vào trận địa , thừa lúc thủy triều rút mà cọc đâm tàu bè , sau dùng thuyền độc mộc len vào tiêu diệt , kế ấy nay ta nên dùng .
Trương Thiêm thắc mắc :
- Thế thì lấy đâu ra người cắm cọc ?
- Có tôi đây xin ngài chớ lo – Một dũng tướng nói lớn .
Thiêm hỏi :
- Ngươi có phải Trần Thức con Cao tướng chăng ?
- Chính tôi – Người ấy đáp .
Thiêm mừng rỡ , sai quân đi đốn cây , tuốt nhọn đầu làm cọc . Trần Thức sai nhóm thuộc hạ ngàn người của mình , có tài lặn lâu , cắm cọc xuống đất . Vừa thấy bọn quân sai trồi lên mặt nước , Trần Thức nhảy vọt lên yên ngựa , chạy thẳng về bến Vĩ . Chàng tập họp quân sĩ lại , thúc giục chí khí của họ . Trần Thức tuyên bố :
- Ta quyết đem tất cả tài nghệ tiêu diệt quân triều đính , rửa hận cho cha ta và toàn thể tử sĩ chết trong thủy chiến bến Vĩ .
Mọi người đứng đó lòng tràn ngập căm tức , hưởng ứng cầm chặt khí giới trong tay , lên thuyền rầm rộ nghênh chiến . Kế hoạch được vạch sẵn , rõ ràng và chu đáo .
Thời khắc quan trọng đã đến , trời đã ráng vàng sẫm đỏ rực lên một dải hồng thâm thẫm . Gió nhẹ , thoang thoảng lướt trên mặt biển mênh mông xanh biếc . Đoàn chiến thuyền chĩa mũi nghênh ngang vượt khơi sóng tiến vào bến Vĩ . Hàng trăm con tàu đang tiến về phía trước , bất thần mấy chục bè nhỏ chất rơm hơi thấm nước mon men thả tới sát . Từ xa , trăm thuyền độc mộc , chở theo mấy mươi cung thủ thiện xạ , cầm cung chắp tên lửa chực bắn . Thuyền của Võ Bát Hồng hô hào các thuyền khác sẵn sáng ứng chiến . Thế là , hàng trăm mũi tên bay bổng nhẽ nhàng lên nền trời , rồi lao nhanh như đại bàng vồ mồi , ồ ạt đổ xuống như những trận mưa tên bốc lửa . Tên cắm vào các bè phủ rơm không người , bè bốc cháy ngùn ngụt , lan sang tàu thuyền quân triều , rừng rực lửa đỏ . Thừa dịp , các mũi thuyền độc mộc kia kéo sát các con tàu lớn , hai bên binh sĩ xông vào chém giết , trận ác chiến đã diễn ra , hai bên giằng co quyết liệt , kẻ bị đâm chết , người hăng hái xối xả vừa thọc vừa đỡ , tử thi bồng bềnh trôi trên biển . Cuộc ẩu đả kéo dài ba canh giờ , thì một tiếng tù lớn vang động tất cả , đội thủy quân mang chiến thuyền nhỏ vội rút lui , vừa lui vừa hạ tên liên tiếp , khiến quân triều đình khó lòng truy quét . Khi đoàn người này khuất sau núi , Võ Bát Hồng hô lệnh tróc nã . Họ vượt qua dãy núi và thọc sâu vô nội địa .
- Đứng lại .
Tiếng thét vang dội làm quân triều đình kinh hãi . Trước mặt họ là Trần Thức oai vệ cầm cờ phất phới . Chàng lập tức phóng mũi cờ về phía tên lính đầu thuyền . Mũi cờ trúng phóc , y lăn ra tắt thở .
Trời vừa sập tối , toàn vùng biển lăng như tờ , Bát Hồng sai lính hầu thắp sáng đèn . Nào ngờ , thuyền động đậy , nghiêng ngả đẩy đưa . Bọn lính bên trên nhìn xuống đáy , thì thấy tàu mình châm phải cọc , đứng trên hàng loạt cọc nhọn , một trận địa cọc giăng sẵn . Hồ Ngạc hốt hoàng ra xem , vô tình y quá đà lao xuống và đâm cọc nát thây . Tình hình rối loạn . Thừa thế , Trần Thức đánh hồi trống báo hiệu , chục ngàn con thuyền độc mộc len lỏi vào trong , luồn lách các khe hở của cọc , đập thủng mạn tàu địch . Chúng sợ hãi chém bừa , nhưng cả vạn mũi tên tẩm độc đã tước đi mạng chúng . Trời tối nên bọn lính đã kinh ngạc lại còn hãi hùng hơn . Một con tàu bốc cháy . Nghĩa binh hàng hàng lớp lớp đổ tràn các thuyền , chém giết không thương xót , bởi vì họ được một mệnh lệnh cũng là lời khích lệ : “ Ai lấy trên mười thủ cấp quân địch hoặc bắt sống trên hai mươi quân giặc thì được thưởng số càng gấp mười lần tù binh hay thủ cấp .”.
Trận đánh hoàn toàn dành thế thượng phong cho nghĩa binh , và đương nhên , chiến thắng thuộc về họ . Trời tờ mờ sáng , Trần Thức sai người đi truy lùng Võ Bát Hồng , đồng thời săn tìm và dọn dẹp xác chết . Trước lúc đi , Trần Thức còn dặn :
- Các ngươi hãy vừa đi vừa rao : “ Các xác chết đem thiêu trụi , còn sống cho tiền của tha về .”
Vì vậy , nhiều kẻ vì phần nhát đảm nên giả chết . Nghe đến đó , họ lần mò xin đầu thú khá đông . Thuyền bè chiếm lại vô số , chưa kể vũ khí và khôi giáp , lương thực , vàng bạc . Võ Bát Hồng trong lúc nguy ngập , tự dùng thuyền nhỏ chạy trốn , nhưng bị Nguyễn Dĩ Thanh bắn trúng lưng bất tỉnh . Khi thức dậy , y bị đem trảm quyết , bêu thủ cấp lên thành Gia Đình mười ngày , rồi gói vào chiếc hộp son , đem về tiến triều cùng cả trăm tù binh . Tên đi đầu có nhiệm vụ cầm giấy vàng đề đại tự “ Cống phẩm” . Tự Đức giận dữ , đem chém bọn tù sai ngoài chợ , thiêu cháy tờ giấy vàng nhưng lạ thay , giấy ấy vẫn nguyên vẹn . Tự Đức kinh ngạc vật ra sau , chưa kịp trông thủ cấp Bát Hồng .
Từ ấy , Trần Thức có tài điều binh , Trương Thiêm có óc tổ chức , Nguyễn Dĩ Cật mang thân tráng kiện , Nguyễn Dĩ Thanh đủ sức thiện xạ , Tô Cương trung thành , Tô Tử nhanh nhẹn , Tô Hoành uy mãnh và Vũ Ngữu Như , chu đáo , cẩn trọng , theo hộ vệ là Lý Nhuệ Bình – Quan Công tái thế , được gọi là Cửu Hổ Gia Định thành , uy trấn vang dội .

Năm 1843 , Nguyễn Tri Phương đem binh trấn áp dã man , nhưng khó khăn lắm mới thành công . Thấy tài năng xuất chúng của “ quân cường khấu” , ông đã cho tìm xác cả chín thủ lĩnh ngoài trận trường đẫm máu , sau cùng gom lại chỉ còn năm thi thể . Nguyễn Tri Phương biết rằng bốn kẻ còn lại hẳn đã lưu lạc bên ngoại quốc , sợ lại đem quân làm phản , nên cho sứ thần sang quốc gia lân bang , mang theo hai mươi sát thủ tróc nã . Nhưng cuộc ám toán không hiệu quả . Mãi mười năm sau , một cuộc nổi dậy ở miền Trung du bùng nổ , và gồm Nguyễn Dĩ Thanh , hai anh em Tô Cương , Tô Hoành đều là thủ lĩnh đứng đầu , tung hoành một dải dọc ven bờ , đến nỗi cư dân khiếp sợ phải gọi là “ Lộ Thần” .