Các Chứng Lão Hoá

Con người ta khi tới tuổi 50, cơ thể bắt đầu suy yếu gây ra trạng thái lão
hóa. Sự lão hóa của mỗi người nhanh hay chậm tùy theo tạng người (yếu
tố tiền thiên) và theo lối sống (yếu tố hậu thiên). Các biểu hiệu thường thấy
của sự suy yếu cơ thể là các chứng đau lưng, nhức mỏi, liệt dương, tóc bạc,
mắt mờ, tai điếc ... Những người ở tuổi 40 nếu chơi bời hay làm việc quá độ,
ăn uống nghỉ ngơi không đầy đủ, cũng có những triệu chứng này .
Sự lão hóa được chia ra các chứng dương hư, âm hư hay cả âm dương khí
huyết đều hư. Để bắt đầu tôi sẽ bàn riêng về chứng dương hư vì nó giản dị,
dễ hiểu.

Trong các bài này tôi chỉ viết ra những điều then chốt dễ kiểm chứng, giúp
các bạn hiểu về bệnh lý, về hiệu quả của cách ăn uống và cách dùng các
dược thảo cùng thuốc bổ.


Chứng Dương Hư

Bệnh lý
Chứng dương suy có thể sẩy ra vì các lý do sau:
* Người già thận yếu hay tiên thiên (bẩm sinh) không đủ.
* Làm việc nhiều, bị stress, ăn uống không đủ
* Phóng dục bừa bãi hay người già mà lấy vợ trẻ (hay lấy phải bà Võ Tắc Thiên),
không thỏa mãn nổi cô vợ .

Triệu chứng
Dương hư (thận dương suy) cũng gọi là chứng hỏa suy, cơ thể không đủ ấm
(dương hư ngoại hàn). Nó có những triệu chứng sau (Reference 1):
- sợ lạnh, dễ bị cảm, tay chân lạnh, bụng dưới lạnh
- sắc mặt tái nhạt, lưỡi trắng, nước tiểu nhiều và trong
- ban ngày hay ra mồ hôi lạnh - gọi là chứng tự hãn (khác với chứng
đạo hãn do người âm suy, hư hỏa bốc lên thường ra mồ hôi trộm về đêm)
- phân lỏng, hay đi tiểu đêm, nước tiểu di dỉ hoài không hết
- liệt dương

Khí thuộc về dương, nếu dương hư thì khí cũng hư, tiếng nói sẽ không có sức,
người mệt mỏi, sắc mặt ảm đạm, tinh thần không phấn chấn.

Cách trị bệnh
Bệnh dương hư tương đối dễ trị. Nó có thể trị được bằng cách ăn uống cùng
với cách dùng các dược thảo có tánh bổ dương, hoặc bằng các liều thuốc bổ
dương nếu cần.

Cách ăn uống:
Người bị dương hư nên ăn đồ cay, ấm, tránh đồ uống lạnh như nước đá, cà lem
(ice cream). Người bệnh không nên ăn các đồ ăn có tánh hàn như mướp đắng,
rưa leo, cua bể … Các đồ ăn trong bảng thực phẩm cho người bị dương hư dưới
đây rất tốt cho người bệnh:

Bảng Thực Phẩm Cho Người Bị Dương Hư (Reference 2)
  
- Ngũ cốc: cơm nếp
- Rau cỏ: hành, hành tây, tỏi, tỏi tây, củ cải, khoai tây
(tránh rau răm, rau rấp cá, dưa leo, bí đao, mướp, khổ qua)
- Trái cây: vải, long nhãn, cherry, đào (peach)
(tránh trái lê, thanh long, hồng là các trái cây có tánh hàn)
- Tôm, Cá: tôm, tôm hùm (lobster), cá cơm (anchovie), cá trout - một loại cá hồi
(tránh ăn các loại đồ biển có tánh hàn như cua, ốc, trai, hến, rùa, ba ba, cá lóc)
- Thịt: thịt gà, thịt cừu, thận bò và thận cừu (tránh thịt trâu)

Dược thảo
Sau đây là một vài dược thảo có tánh bổ dương có thể dùng chung với thức ăn hàng
ngày. Chúng có thể trị được các căn bệnh nhẹ. (Reference 3)

* Hạt Walnut: Tên thuốc là Hồ đào nhân, tính ngọt và ấm, vị bùi như đậu phọng (lạc).
Có tác dụng ôn phế, thận, ích mệnh môn hỏa, trị đau lưng mỏi gối, hư hàn ho suyển.
Walnut có bán ở các siêu thị, ăn mỗi ngày sẽ từ từ ấm người bớt đi tiểu đêm. Hồ đào
nhân được dùng trong các bài thuốc bổ dương. Hồ đào dùng chung với nhân sâm
(nhân sâm hồ đào thang) có thể trị bệnh suyển do phế khí hư.

* Gừng: tên thuốc là Can khương, tánh cay và ấm, có tác dụng phát biểu, tán hàn
ôn trung, tiêu đàm, ấm phế, tì, vị. Trộn vào đồ ăn mỗi ngày sẽ giúp việc tiêu hóa,
cơ thể sẽ từ từ ấm lên. Gừng trộn chung vào các đồ ăn có tánh hàn như cua bể sẽ
làm giảm tánh hàn của cua. Gừng là một trong bốn vị thuốc trong toa Lý Trung
Thang (Nhân sâm, bạch truật, can khương, can thảo) để trị chứng tì vị hư, đau bụng,
tiêu chẩy. Bột gừng có thể cho vào thức ăn, hay cho vào nước nóng để uống như
uống trà cho ấm người.

* Quế: tánh đại nhiệt, có vị cay và ngọt. Quế có công dụng bổ hỏa hồi dương,
ấm thận, tì, tán hàn hoạt huyết. Bột quế pha nước nóng có thể dùng để trị chứng
cảm lạnh. Quế được dùng trong các bài thuốc bổ dương, bổ tì vị, bổ tuần hoàn.
Hiệu quả của quế rất nhanh, dùng sau hai tuần lễ cam đoan các bạn sẽ bắt đầu
rượt vợ chạy quanh giường. Tôi đã thử dùng quế theo dạng 500mg capsule mua
qua Amazon.com, sau vài tuần lễ dương khí rất mạnh tay chân đâm ra táy máy.
Kết quả bị vợ đuổi ra ngủ ngoài garage (nói đùa chút chơi). Dùng nhiều quế có
thể làm da khô, mắt khô.

Thuốc bổ dương:
Nếu bạn đã ăn kiêng và dùng thêm các dược thảo mà trong người vẫn còn lạnh thì
bạn cần dùng thuốc bổ dương. Thuốc bổ dương có các vị thuốc mạnh như quế,
phụ tử, lộc nhung (sừng con nai), hải mã, đông trùng hạ thảo, dâm dương hoắc...
đã bào chế sẵn rất hiệu nghiệm và rẻ tiền. Sau đây là một vài loại thuốc tiêu biểu
(Reference 4):

** Kim quỹ thận khí hoàn (Jin Kui Shen Qi Wan), tên khác là Bát vị địa hoàng hoàn,
là thuốc bổ dương căn bản có tác dụng bổ cả âm dương, làm ấm thận, bổ mệnh môn
hỏa (là cái hỏa căn bản của sinh mệnh) làm cho người ấm áp theo. Thuốc này trị
chứng thận khí hư, người lạnh, đêm đi tiểu nhiều, eo lưng đau, tay chân đầu gối yếu,
mặt sạm đen. Kim Qũy chỉ dùng cho những người lớn tuổi và phải dùng lâu dài mới
có hiệu quả. Trong thuốc có nhiều vị bổ âm khó tiêu. Thuốc này nên dùng xen kẽ với
Bổ Trung Ích Khí Hoàn. Người có chứng phân lỏng, tì vị yếu không dùng được.

** Nhân sâm lộc nhung hoàn (Jen Shen Lu Yung Wan - gingseng deer antler
pills). Có tác dụng bổ dương, ích khí, bổ tinh, rất tốt cho các chứng ù tai, chóng
mặt, đau lưng mỏi gối, tiểu nhiều, người mỏi mệt. Thuốc bổ dương này rất kiến
hiệu, thuốc vừa uống không nóng quá, sau 1 tuần lễ là có hiệu quả.

** Hải mã bổ thận hoàn (Hyma bushen -sea horse tonic pills): Bổ cả âm dương.
Trị các chứng di tinh, tinh trùng không đủ, bất lực, đau lưng, tai điếc, mắt mờ,
ban ngày hay ra mồ hôi lạnh. Thuốc này mạnh hơn Nhân sâm lộc nhung hoàn, hiệu
quả nhanh chóng hơn, nhưng không nên dùng lâu vì có thể quá nóng với bạn.

** Phụ tử lý trung hoàn (Fu zi li zhong wan). Trị chứng tay chân lạnh, bụng lạnh, tiêu
chảy. Có tác dụng làm ấm trung tiêu, khử hàn, bổ tỳ dương. Giúp tiêu hóa, mau đói,
ăn ngon. Thuốc rất nóng không dùng lâu được, hết tiêu chảy nên đổi uống Bổ trung
ích khí để tiếp tục bổ tì vị.

Các thuốc bổ dương này (Yang tonics) có thể đặt mua trên internet qua East Earth
Trade Winds www.eastearthtrade.com hay qua Amazon www.amazon.com 

Hiệu quả
Ẩm thực và Dược thảo
- Sau 2 tuần người bạn sẽ ấm áp dễ chịu, không sợ lạnh nữa
- Sau 4 tuần thằng nhỏ của bạn sẽ tự động chào cờ mỗi ngày vào khoảng 5 tới
6 giờ sáng dù bạn muốn hay không (remember those teenage years?)

Thuốc bổ dương
- Chỉ sau tuần lễ là có hiệu quả, nhanh hơn phép ẩm thực và dược thảo nhiều.
Thuốc bổ dương rất nóng. Uống thuốc bổ dương nếu thấy trong người nóng nảy,
da dẻ sinh mụn nhọt là phải ngừng ngay.

Lưu ý:
1. Những người âm suy, hư hỏa bốc lên làm khô môi, khô mắt, nhức đầu không nên
dùng thuốc bổ dương.
2. Khi dùng các dược thảo hay thuốc bổ dương các bạn nên giữ nhật ký để biết sức
mình và sức thuốc. Lạm dụng thuốc bổ dương lâu ngày có thể sinh chứng âm hư
nội nhiệt làm miệng khô, mắt khô, khát nước.
3. Sau khi dùng thuốc bổ dương, tuy bạn có thể vác súng đi săn nai mỗi tối nhưng
súng có thể không có đạn, nghĩa là không có đủ tân dịch và tinh trùng. Thuốc bổ
dương không có khả năng giúp bạn thêm đạn dược để trường kỳ kháng chiến. Nếu
bạn cứ vác súng bắn đại mỗi tối thì sẽ sinh thêm chứng âm hư, cơ thể lại càng suy
yếu thêm. Muốn có đầy đủ đạn dược đi săn nai (tơ) thì các bạn phải dùng thêm
thuốc bổ âm lâu dài để giúp cơ thể sinh ra tân dịch và tinh trùng. Nhưng đó lại là
một đề tài khác.
 
 
References:
1. Bệnh lý của thận, Lý luận cơ bản Y học cổ truyền, GS Hoàng Bảo Châu,
nhà xuất bản Y học
2. Foods for Yang deficiency, Debra Betts, Acupuncture.rhizome.net.nz
3. Herbs that tonify the Yang, Chinese Herbal Medicine Materia Medica,
revised edition, chapter 12
4. Clinical Handbook of Chinese Prepared Medicines, Chun-Han Zhu

cmp

Chứng Âm Hư

Chứng âm hư (thận âm suy) cũng gọi là chứng thủy suy, hay âm hư nội nhiệt,
cơ thể không sinh đủ tân dịch, người nóng bức khô khan.

Triệu chứng:  
Trái với chứng dương hư người lạnh, người âm hư cơ thể không sinh đủ tân dịch,
thủy không giữ được hỏa làm hư hỏa bốc lên, thành chứng âm hư sinh nội nhiệt
(Ref. 1):
- người mệt mỏi, khó ngủ, mắt vô thần
- lòng bàn tay bàn chân nóng, lưỡi đỏ không có rêu
- miệng khô, khát nước, mắt khô
- nước tiểu ít, sắc vàng, ra mồ hôi trộm về đêm
- tóc bạc sớm, hay rụng tóc
- di tinh, đau thắt lưng, mỏi gối, chân rung
- ù tai, chóng mặt, hay quên
- áp huyết cao, tiểu đêm

Bệnh lý:
Chứng âm hư có thể sinh ra vì các lý do sau:

* Lối sống bon chen, lo lắng, suy nghĩ nhiều
* Ăn uống nghỉ ngơi không đủ
* Phóng dục bừa bãi, thận tinh hao tổn làm cơ thể suy nhược
* Phụ nữ qua tuổi 40 chân âm suy nhược
 
 
Cách trị bệnh
Bệnh âm hư có thể trị được bằng cách thay đổi lối sống, cách ăn uống, dùng thêm
thảo dược và thuốc bổ âm. Nếu như người dương hư có thể chữa chạy trong vài
tháng, người âm hư phải mất cả năm.

1. Cách ăn uống
Người âm hư nên tránh đồ ăn cay nóng, tránh uống rượu, nên ăn các thức ăn mát
sinh tân dịch như trong bảng thực phẩm dưới đây (Ref. 2):

Bảng thực phẩm cho người bị âm suy
- Ngũ cốc: lúa mạch, hạt kê, mè đen
- Khoai đậu: khoai tây, khoai lang, đậu đen, đậu nành
- Rau cỏ: rau cần, rau dền, mướp, măng tây, đậu đũa, đậu bắp
(tránh tiêu, hành, tỏi, củ cải, gừng, quế)
- Trái cây: trái nho, bơ (avocado), táo, lê, mơ, chuối, hồng, dứa, dưa hấu
(tránh trái vải, nhãn, mít, soài, sầu riêng)
- Tôm cá: các loại tôm cá, cua, sò mực
- Thịt: vịt, heo, bò, trứng gà

2. Dược thảo
Các dược thảo sau rất có ích cho người bị âm hư:
Mè đen: Tên thuốc là Hắc Chi Ma, vị ngọt tính mát, bổ can thận, nhuận
trường. Dùng làm chè (mè đen nấu với bột sắn) hay nấu cháo. Chữa
váng đầu, hoa mắt, táo bón.

 
Sâm hoa kỳ: Tên thuốc là Tây Dương Sâm, vị đắng, tánh lạnh, bổ phế âm,
sinh tân dịch; tác dụng chung là bổ khí, dưỡng âm, thanh nhiệt. Nấu trà
uống hay ngậm trong miệng, trị chứng tiêu khát, khó ngủ, mệt mỏi, hồi hộp,
hay quên.

Hà thủ ô: Vị đắng, ngọt và ấm. Bổ thận, ích tinh, bổ máu sinh tân dịch,
làm đen râu tóc. Cách dùng: mua 30 gm hà thủ ô đã chế ở tiệm thuốc bắc,
nấu với 2 lít nước tới lúc còn phân nửa. Uống như uống trà trong nhiều ngày
(BS Nguyen Van Lương, Ykhoa.net, Y học cổ truyền). Hà thủ ô cũng có bán
dưới dạng thuốc nước (Shu Wu Chih) hay thuốc viên (Shu Wu Pian) rất tiện
dụng.

3. Thuốc bổ âm
Sau đây là vài loại thuốc bổ âm căn bản, đã làm sẵn dưới dạng thuốc viên,
được nhiều người tin dùng:

* Lục vị địa hoàng hoàn (Liu Wei Di Huang Wan): Trị chứng âm hư nội nhiệt,
người mệt mỏi, sinh lý suy nhược, di tinh, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, đau lưng,
mỏi gối, miệng khô, khát nước.

Bài Lục Vị lấy từ bài Bát vị địa hoàng, bỏ hai vị quế và phụ tử. Lục vị tri chứng
âm hư còn Bát vị trị chứng âm dương đều hư. Lục vị địa hoàng hoàn có ứng
dụng như một chất kích thích (growth hormone) cho người lớn tuổi, dùng lâu
da sẽ bớt khô, tóc bớt rụng. Toa thuốc này ngày xưa chế ra là để trị bệnh
chậm lớn của con trẻ do tiên thiên không đủ (Ref. 3)

Cấm kị: Người tì vị yếu, tiêu chảy, người bị chứng dương suy cấm không được
dùng.

* Bát tiên trường thọ hoàn (Ba Xian Chang Shou Wan): Bổ phế và thận, thanh
hỏa ở tâm tạng, sinh tân. Trị chứng âm hư đã lan tới phế. Toa thuốc này bắt
đầu từ bài Lục Vị, thêm mạch môn để bổ phế thanh nhiệt, thêm ngũ vị tử để
dưỡng huyết sinh tân .

* Minh mục địa hoàng hoàn (Ming Mu Di Huang Wan): Bổ can thận âm . Trị
chứng hư hỏa đã lan tới mắt làm mắt khô, mờ, chóng mặt, buổi tối không nhìn
thấy gì .

* Ngọc tuyền hoàn (Yu Quan Wan - Jade Spring Pills): Bổ thận âm, trị hư
hỏa. Dùng cho những người bị chứng tiêu khát (miệng khô, mắt khô, khát
nước) của bệnh tiểu đường .

Các loại thuốc bổ này có bán ở www.eastearthtrade.com

Thuốc bổ âm hơi khó tiêu, người tì vị yếu nên dùng xen kẽ với thuốc bổ tì
như Bổ Trung Ích Khí Hoàn .

4. Lối sống
Lối sống là một yếu tố quan trọng trong sự lão hóa. Có người 30 tuổi mà
âm đã hư, tóc đã bạc, trong khi người khác tuổi 60 tóc vẫn đen. Khác biệt
là ở lối sống, người biết đủ, người lo lắng bon chen. Biết đủ tức là đủ chờ đủ
bao giờ mới đủ, biết nhàn tức là nhàn chờ nhàn bao giờ mới được nhàn
(Nguyễn Công Trứ).

Chứng âm hư có thể sinh ra do rượu chè, chơi bời quá độ, hay do nếp sống
vội vã lo lắng. Người bị âm hư mà không thay đổi lối sống thì dù có uống
hết cả tủ thuốc cũng không hết bệnh .

Các chứng hư hoả có thể trị được bằng phép thiền hay khí công. Nếu giữ
được tâm tĩnh lặng thì hư hoả có thể dẫn xuống đan điền, tâm đặt ở đâu khí
ở đó, làm được như vậy các hư chứng sẽ biến mất (Ref. 4).

Lưu ý:
1. Những người trẻ tuổi mà âm kiệt có thể sinh chứng liệt dương. Nếu không
biết điều này mà lạm dụng thuốc bổ dương thì bệnh sẽ nặng thêm .
2. Mục tiêu lâu dài của việc chữa bệnh là làm cân bằng thủy hoả. Nếu uống
Lục vị mà thấy lạnh bụng thì phải đổi sang Bát vị địa hoàng (Kim Quỹ Thận
Khí Hoàn) để bổ cả thủy lẫn hỏa.

References:
1. Yin deficiency symptoms, by Numo Lemos, acupunctureandpytotherapy.com
2. Yin Deficiency Foods, acupuncture.rhizome.net.nz
3. Clinical Handbook of Chinese Prepared Medicine, Chun Han Zhu
4. Bàn về chứng hư hoả của y học cổ truyền, ykhoa.net, Lương y Võ Hà

CMP

Chứng Âm Dương Khí Huyết đều hư


Bệnh lý:
Người già yếu, bị bệnh lâu dài, hoặc ăn uống tỉnh dưỡng không đủ thường sinh chứng
âm dương khí huyết đều hư.


Triệu chứng:
* người lúc nóng (âm hư hỏa vượng), lúc lạnh (dương hư)
* tóc khô, da nứt nẻ, miệng khô (âm hư) mà không muốn uống nước
* đau lưng, nhức mỏi, hay bị rụng tóc (âm hư)
* ù tai, chóng mặt (huyết hư)
* tiếng nói thều thào (khí hư)
* phân nhão, sợ lạnh, liệt dương (dương hư)

Cách trị bệnh: Dương hư ---> Cứu dương, bổ âm.  
Âm hư  ---> Cứu âm, trợ dương. 

Người lớn tuổi (trên 40) dương thường hay thừa mà âm thường hay thiếu, nên cần uống
thuốc bổ âm để kéo dài tuổi thọ. Còn người bị trứng âm dương đều hư thì phải tìm cách
cứu dương trước rồi sau mới nói truyện bổ âm được.

1- Trường hợp khẩn cấp: người lạnh, tiêu chảy thì phải dùng Phụ Tử Lý Trung Hoàn
(xem chú thích 1) để cứu lấy cái dương hỏa mà bảo tồn tánh mạng. Khi người bớt lạnh, hết
tiêu chảy và ăn uống trở lại rồi thì chuyển qua dùng Kim Quỹ Thận Khí Hoàn để tiếp tục
bổ âm dương, khí huyết.

2- Trường hợp kinh niên: như người già lão âm dương đều suy, thì có thể uống Kim
Quỹ Thận Khí Hoàn (xem chú thích 1), tức là Bát Vị Hoàn, để bổ cả âm dương.

3- Người bị dương hư kiêm chứng thiếu máu, ù tai, chóng mặt.
Nhân Sâm Lộc Nhung Hoàn rất tốt cho triệu chứng này. Thuốc này có thể uống
kèm với Thập Toàn Đại Bổ để bồi bổ khí huyết.

4- Người bị âm kiệt: nóng nảy, khát nước, da khô, hay rụng tóc.
 Lục Vị Địa Hoàng Hoàn là thuốc bổ âm chính trong trường hợp này. Lục Vị có thể uống
xen kẽ với Tây Dương Sâm (american ginseng) để bổ khí và sinh tân.

5- Người già lão
Người già lão sức khỏe thường suy kém, dù các triệu chứng âm dương không rõ rệt,
có thể dùng Toàn Lộc Hoàn. Thuốc này có đủ các vị thuốc vừa bổ âm dương, vừa bổ
khí huyết và rất dễ tiêu hóa. (xem chú thích 2)

Lưu ý:
* Âm dương phải nương tựa vào nhau. Tỉ dụ như muốn pha nước để tắm: nếu nóng quá
thì phải thêm nước lạnh (bổ âm), lạnh quá lại phải thêm chút nước nóng (bổ dương).
Hay muốn nấu cơm: nước không đủ (âm suy) mà tăng lửa (bổ dương) thì cháy nồi,
lửa không đủ (dương hư) mà tăng nước (bổ âm) thì cơm chẳng chín. 

** Dùng thuốc bổ phải uyển chuyển, gia giảm túy tình trạng sức khoẻ. Dùng đúng thuốc
đúng lượng người sẽ khỏe, ăn được ngủ được. Nếu thấy người khó chịu phải ngưng thuốc
và xem xét tại sao. Uống sau 3 tháng nên nghỉ 1 tuần rồi lại uống tiếp.

*** Những người có dịp, nên gặp các y sĩ để tư vấn trước khi dùng các loại thuốc bổ đông y .

Chú Thích:
1- Các loại thuốc này có bán dưới dạng thuốc hoàn, nhỏ bằng hạt đậu đen, qua các tiệm
thuốc bắc, hay trên internet như www.amazon.com hay www.eastearthtrade.com

- Phụ tử lý trung hoàn (Fu Zi Li Zhong Wan), 5 viên 3 lần một ngày (theo nhà sản xuất)
- Nhân Sâm Lộc Nhung Hoàn (Jen Shen Lu Yung Wan), 5 viên 3 lần một ngày
- Kim Quỹ Thận Khí Hoàn (Jin Gui Shen Qi Wan), 8 viên 3 lần một ngày
- Lục Vị Địa Hoàng Hoàn (Liu Wei Di Huang Wan), 8 viên 3 lần một ngày
- Thập Toàn Đại Bổ Hoàn (Shi Quan Da Bu Wan), 8 viên 3 lần một ngày
- Bổ Trung Ích Khí Hoàn (Bu Zhong Yi Qi Wan), 8 viên 3 lần một ngày
- Toàn Lộc Hoàn (Quan Lu Wan), 4 viên 3 lân một ngày

2- Toàn Lộc Hoàn gồm có các nhóm thuốc sau:
Nhóm 1: sừng hươu (lộc nhung), cao hươu, thận hươu và thịt hươu. Tác dụng bổ dương
và ích tinh.
Nhóm 2: nhân sâm, phục linh, can thảo, đăng hồi, trường xuân, sinh địa, thục địa, hoàng kỳ .
Tác dụng bổ khí và huyết .
Nhóm 3: cẩu kỷ tử, đỗ trọng, ngưu tất, sở đoản . Bổ gan và thận .
Nhóm 4: nhục thông dung, tỏa dương, ba kích thiên. Bổ thận dương và chống xuất tinh .
Nhóm 5: thiên môn đông, mai môn đông, ngũ vị tử . Bổ âm, an thần .
Nhóm 6: vỏ quýt (trần bì), trần xiang. Giúp khí lưu thông .

"Outline Guide to Chinese Herbal Patent Medicines in Pill Form - Margaret Ạ Naeser, Ph.D."

cmp