METHODE FRANCAIS FACILDE POUR TOUTE
(phương pháp chóng thông)
 
Trường saint thomas chĩa thẳng hai họng súng ngay trúng nhà tôi ở  dù đó là súng giả, đó là một điềm chẳng lành nhưng tôi còn trẻ nên cũng chẳng quan tâm chi chuyện đó.
Có điều là thời gian của tôi sống trong vòng tay người Pháp nên cũng có những điều u uất dù là tôi cũng vẫn chưa hẳn trưởng thành. Kể từ lúc tôi đi học trong trường và sau đó nhớ lại trong những ngày đi rước đèn trung thu qua các ngã ngách như ra tới hồ Nakét hay vào cả trường thánh mẫu tâm hoặc ra chợ rồng tôi vẫn không quên nổi những ý nghĩa về người Pháp cả.
Có lẽ đó nên tôi chịu khó học tiếng pháp nhiều hơn bạn khác.
Nhưng trong những ngày tháng sau này chính bản thân tôi quá biếng nhác việc ôn bài nên chữ thầy đã trả cho thầy mất rồi.
Không đúng là vì tôi có rất nhiều kỷ niệm căm thù với người Pháp, nếu bạn nào đã dám xem con đường rỗng là kỷ niệm chính của tôi với người Pháp thì mới hiểu nổi tôi.
Còn ai nghĩ đó cho là một chuyện mang nhiều tính chất gợi dục không mang cho tuổi trẻ và những  người già những điều gì hay hay hơn hay khôn hơn là sai.
Nhìn gần.


Chính đích thực tôi phải xác nhận như vậy vì nhiều người chưa đọc hết và chưa hiểu hết cái ý tứ của nó đã đánh giá nó là chưa hiểu về nó, gọi là đọc cho có rồi tự mình khen chê theo thiển ý  thế sao gọi là văn chương được.
Có những lần chúng tôi chui cả vào gầm xe tăng của chúng (gọi là tàu bò lội nước) cũng chẳng chết được,  lý do chúng tôi chỉ bắn bi với nhau rồi chui vào nhặt ra đó mà, hoặc trèo hẳn lên xe cầm chặt cây súng bắn máy bay trên cao nhất với thằng Saint Lumière.
Có những chuyện còn xấu hơn nhiều như  mấy thằng Pháp cứ mỗi lần chúng đi uống rượu mấy cái bar ngay ngã tư đường centdix (voi 110) hay gần đâu dây rồi đi qua vùng chúng tôi sống chúng khuậy đập hết cả những tủ kiếng của bu tôi, nên đó chính là những điều mà tôi không ưa và hầu như còn ghét thù cay đắng với chúng chứ lại.
 Cái gì nếu cần điều tra chúng những bar nào là chúng tôi có thể làm được ngay và cũng dễ thôi.
Chỉ rủ thằng Thiện con ông cậu nó còn liều mạng hơn tôi chắc khi chúng tôi vào miền nam rồi, chúng ở ngoải đó chắc cực lắm.
Thường mỗi khi đi nhìn theo mấy thằng Tây nên ngay lúc đó nó chỉ đi men theo bức tường và quẹo trái ngay là thấy hết à, thường thì có khi thấy chúng bá vai bất kỳ một cô gái đi về phía khác.
Hồi đó tôi định sẽ cho chúng một bài học là chuyện dễ ợt.
Thí dụ như dụ chúng ra cầu cho uống rượu  rồi lừa đẩy chúng xuống cầu là xong, thằng nào bơi được thì sống còn không cho chúng mày một bài học chừa thói hư tật xấu uống rượu xong quậy.
Tôi và thằng Thiện em quyết định phải làm tên là thằng Gorgle hình như tôi gọi chúng là con quỷ sống.
Tôi còn nhớ một ngày kia, chúng đi patrol (ba trui) bắn chết một ông già đang lấy nước chữa cái xe cháy khô két nước, ông già chết ngay trên miệng thùng phuy, cái xe ôtô tải chuyên chở, chạy lâu quá  nước trong két phía trước khô hết ông ta đi lấy thì mấy thằng pháp tưởng là cậy cửa người thế là nó bắn chết xong không chịu khiêng đi.
Không thể được.
Mạng người như con kiến.


Không được.


Nhưng chúng tôi còn nghịch tinh quái hơn chúng đáng lẽ phải chịu tội hơn cũng cam đi.
Thằng Thiện lấy giấy xe thành điếu thuốc đưa vào miệng người chết cho ông ấy ngồi ngậm thật kinh khủng nghịch ngợm quá chừng chừng.
Nay thì nó đi B và cũng chết rồi vợ con vào trong nam đang sống tại Vũng tầu cũng có mời tôi đi ăn đám cưới của chúng nhưng lúc đó tôi lại chẳng đi được nên lắm lúc cũng ân hận, nhưng vợ  nó thì làm sao biết được những gì mà tôi và nó biết nên cũng chẳng hay. Chẳng hạn chui vào mấy ống cống lấy máy chiếu phim theo kiểu ngày xưa là chiếu từng tấm ngày nay gọi là slide có cả những hình để dậy dỗ cho người vào đạo thiên chúa giáo, thường nói về thiên đàng và địa ngục.
Tôi nghĩ chắc đây là những tập đoàn sau truyền bá đạo theo sau những người bồ đào nha hay yphanho.
Thời gian rảnh rỗi sau khi đi học về chúng tôi thường tụ tập tại sân trường coi Tây chúng đá bóng.
Hồi đó chúng tôi coi khinh những thằng đá banh. Tôi cho rằng chỉ có một quả banh mà lại đi giành tranh với nhau nên tôi thường ghét nhiều hơn, ý tôi thường nói:
-Sao không mua cho chúng mỗi đứa một quả đến lớn, hơn mới hiểu ra.
Tức là ngay trong ký ức lớn lên tôi đã ghét những thằng Tây thật nhiều rồi.
Cho đến khi tôi theo thầy lên Hải phòng  thì cũng gần quên đi những căm thù với Tây nhiều hơn vì chúng tôi được tham gia lễ lậy với các ông cha Tây nhiều hơn.
Thường các linh mục họ có vẻ êm dịu hơn với lũ trẻ.
Nhưng với người lớn là khác hẳn.
Nhưng đó là cái vỏ bên ngoài.
Các ông biến thành những lãnh chúa một vùng ghê gớm lắm chứ ai chẳng biết như thế cả đâu muốn đánh phạt ai là quyền của các ông ý nên riêng tôi cũng chẳng thích các ông ấy dù đối với lũ trẻ chúng tôi vẫn tốt chẳng khác xưa tí xíu nào.
Vì sau này tôi biến thành một thằng bé đưa báo cho ngay các lm trong trường saint thomas, đến nỗi chỉ tôi và con chó coi canh cổng thì mới vào được trong đó thôi nhiều thằng bạn kể cả thằng Thiện muốn cũng chẳng vào được, thấy mùi khác là chó nó cắn áo hay quần và kéo lôi ra ngoài sân ngay.
Thế mới sợ chứ còn không thì ai chẳng làm được những việc dễ như vậy. Sợ rách hết quần áo chẳng đứa nào dám đi theo vào dù nó chẳng cắn, nếu nó cắn chỉ  một nhát là đi đoong, mồm nó to cả bằng bắp chân tôi hay thằng to nhất như thằng Thiện cũng sợ nó.
Sau này những ngày vào nam chẳng khác chi rứa.
Nếu xem và hiểu kỹ bọn Mỹ còn tàn ác hơn nhiều như vụ Mỹ sơn chúng cũng diệt chủng cuối cùng cô bé bị rách hết quần áo cháy vừa chạy trối chết nay cũng đã già gần sáu chục tuổi rồi còn chi nữa.
Nhưng cái khó là những người theo đóm ăn tàn của mỹ thì chẳng ai nhắc đến gì cả mà luôn được nịnh bợ thiên lệch vẫn giữ cũ kỹ những kỷ niệm rồi tự hào xum xoe chẳng ra cái thể thống gì cũng chẳng khác chi đội đá banh hiện hữu đang nổi cộm vậy nghĩ cho cùng bất hợp lý cũng như bất hợp tình sao?
Ta tự hỏi bản thân người việt ta như vậy có xứng đáng chính bản thân với tổ quốc không vậy?
Nhưng phải nói với người hiểu cơ chứ có hiểu còn bọn đặc sệt như củ chuối thì cũng chịu.
Như vậy những người cầm bút có nhiệm vụ phải đưa đến cho những người đặc sệt đó một thông điệp rằng, dù sao cũng vẫn là bản chất người việt mình mà sao suốt đời cố chấp một cách quá đáng vậy suy nghĩ vị trí, chỗ đứng thông thường. Đây tôi nói chung là vì bản thể nước ta mà phải giữ thể thống trong câu nói xưa:
-Thà chết vinh còn hơn sống nhục.
Đó là những câu ông ta đã nói tự thưở nào, nhưng theo câu tự trên tôi cũng vẫn cảm thấy dân việt đúng như tựa bài mà lại chẳng hề hành thực thi điều gì đúng như vậy cả. Tôi nhắc lại:
-Methode francaise facil de pour toute.
Hiểu nhưng phải hành tức là làm những gì ích nước lợi  nhà chứ  như hai anh bị nhận lãnh toàn bộ tội lỗi do mình bán độ bóng đá thế cho người khác tức là làm cũng chết mà không làm cũng chết, thân bại danh liệt, những cái nhục mất nước những cái nhục đau đớn cắn răng mà chịu bao nay lại dậy cho con cháu tiếp tục đi con đường bại hoại thế nữa ư. Sau này bị lộ hết cả đám đến bảy thằng.
Rồi việc gì đến sẽ đến chỉ tội cho những người vô tình bị lót đường cho một chính sách bất kỳ chẳng ra thể thống gì đã truyền tội lót đường ngược lại với thời tiết nay trời quá đen tối chưa sáng sớm hơn mọi hôm mà lòng người phải thay đổi vì tất cả đã vào thế cả rồi của các siêu cường tránh anh này thì bị anh khác quy luật muôn đời và rồi lại bắt đầu theo một qui luật mới, hoàn toàn mới, lối sống cho phù hợp với vận hội mới.
Tôi thấy (facil) rồi đấy. Tuy nhiên cái tôi vẫn phải giữ để lấy trịch quản trị nước chứ không thể tung ngay ra được. Bao nhiêu luật lệ thay đổi như trả nhà cho những người vượt biên, xử kết thúc những vụ án dân sự về tài sản…hay là được đăng khác một người nhiều xe máy vân vân và vân vân….
Riêng tôi cần phải thông hiểu điều gì? Phải làm cho đời sống nhân dân thêm ý thức sau khi no ấm, và hướng cho con cháu biết một cách rõ ràng tận tường về giữ và dựng nước để hầu đối phó với giặc phương bắc suốt đời, đó là một đe dọa liên tục trực tiếp ngàn đời mà nay vẫn còn khốn khỗ mãi cho dăn tộc việt, đó mới là điểm chính yếu vì nếu không có giặc phương bắc thì đa số nhà cầm quyền cũng chẳng dựa vào các thế lực khác bảo vệ, dựa dẫm cuối cùng không giặc này thì giặc khác vào giầy mả tổ, rồi từ đó thế lực cầm quyền mượn thế để lại chính xào xáo nội bộ đánh đấm lẫn nhau, biến thành nồi da xáo thịt. Người chết tự mình giết mình, từ đó đặt ra bao mỹ ngữ như giải phóng, cách mạng, cứu quốc, phục quốc.v.v..hay hơn nữa thì cách mạng văn hóa, thay đổi chính trường.
Làm cho con cháu thui chột vì chiến tranh, mai một hằng thế kỷ người ta tiến thì mình lùi.
Mà chẳng ai nhận thức nhiều lắm chỉ vì lo lắng nhiều quá đến tiền bạc, gái, nhà và những gì chỉ của chính bản thân mà thôi.
Sáng sớm hôm sau chúng tôi đi bộ để giải sầu vì mới bị những câu chuyện hàng xóm.
Họ để ý và theo dõi như tình báo đứa con dâu lỡ thời của tôi làm nó ngượng cả người.
Họ thắc mắc rằng sao lần này nó về giỗ chồng xong, khi trở ra lại đi hướng khác, tức hướng trở ngược về sài gòn mà không về đàlạt.
Tôi biết họ xăm xoi mọi chuyện trong nhà tôi như bao con cú nhắm nhà bệnh vậy.
Kệ buổi sáng mà trăng còn sáng vì nay mới mười bảy cuối năm cùng bước,
Sáng nay tôi và người phối ngẫu đi tập luyện thể thì ông cậu đứa con dâu đưa qua cho một quả  (quả đá) luyện bàn tay bằng đá mầu đen tuyền. Chợt bà hỏi:
-Chính ra quả này để làm gì? Tôi nói nhanh:
-Thời này thì dành cho đàn ông luyện tay đôi khi còn đi uống càfê ôm chứ thưa bà.
-Vì phải qua chồng lê giả đến hai lần cái lọc càfê, nên phải luyện tay mạnh hơn hòng xâm nhập.
-Tiếng cười khanh khách làm tôi sởn gáy như tiếng bà mụ phù thủy. Tôi dỡn:
-Thời này nó có vòng sắt đấy, nhưng không sao vì tay chúng tôi đã quá thời hạn xử dụng rồi, mềm hay cứng đều phải được phép, rồi cũng cười theo một cách hể hả.
Về đến nhà cởi áo mới thấy bao nhiêu nốt bầm trên dọc theo hai cánh tay mới rõ chuyện.
Bởi thế đó cũng là nhà cầm quyền, hễ sai là bị nắn ngay. Ông Cư nói:
-Chính phủ quần thâm ông ạ.
-À mà tôi quên mất đi là chính phủ thì chính phủ chứ sao nào.
-Ông ơi, họ đang thay đổi cuộc sống khác mà. Tôi quay qua cám ơn thật to để ông ta đã chạy về phía trước nhanh hơn cả hai rồi. Nói đuổi theo:
-Cám ơn ông nhiều nghe thật nhiều. Vừa chạy vừa trả lời tiếng nghe không rõ:
-Không có chi đâu mà nghĩ.
-Thưa ông họ cũng đã sắp học thuộc hết bài rồi, tức là sẽ chuẩn bị vào clb thương nghiệp thế giới (wto).
-Thôi ông đừng mơ.
-Họ chẳng bao giờ đâu.
-Thế họ phấn đấu mấy năm bỏ đi sao?
-Tất nhiên rồi.
-Trong chính trường nó vậy mà nói sao cho nhau hiểu được đường lối của họ chứ, có thể họ biết nếu vào đó được tức là phải theo đường lối đó lôi thôi lếch lắm ông ơi.
Những lời chuyện trò có vẻ mộc mạc làm cho tôi tỉnh hẳn giấc mơ hoa. Thì ra bấy lâu nay những tưởng sẽ có ngày này nhưng không bao giờ cả sao. Đây chỉ là những đòn phủ dụ mà thôi.
Chiều cuối năm coi bộ yên lặng quá, người người tấp nập lo lắng chạy cho đến tối ba mươi nhưng tôi không cảm thấy điều gì lôi cuốn tôi tìm hưởng thụ cho những ngày này.
Quay qua lắng nhìn mọi người trong gia đình mà lòng tạm yên tĩnh.
Phương pháp chóng hiểu là làm tốt và làm ngay cho mọi người sờ thấy, cầm thấy sẽ chẳng bao giờ có trổi lên những điều ca thán nữa.
Nhất là về tôn giáo, ngoài ra còn miếng ăn manh áo.
Bất chợt tôi nhớ đến ông bạn già hai phẩy rưỡi phải chỉ vì không cẩn thận làm sai (cái này cũng không phải chính anh mà do thằng văn phòng nó đánh máy sai mà anh không đọc lại. Ông cãi lại:
-Không lẽ mỗi giấy tờ đều phải đọc lại ư?
Tờ khai sinh mà con gái khó khăn chỉ vì sai một chữ tháng nên lên xã đăng ký kết hôn không được phải làm lại nên mất sáu trăm nghìn cho một thằng chỉ biết lợi dụng lúc say hàm hồ mắng chửi anh già nhưng trong anh có phật tính nên cũng xuôi thôi vì ngay ngày sau anh chặt bán hết vườn tràm hai triệu rưỡi để mà trả nợ cho con đi lấy chồng.
Cái thằng lấy tiền của ông còn ra vẻ nhân đạo, nó vừa nhìn anh vừa uống rượu, mặt đỏ hỏn vì quá dư thừa thức ăn:
-Từ từ mày có chút rượu rồi làm ồn quá đi, nhưng anh vẫn nói:
-Người ta giúp mình là quý. Tôi nghĩ rồi nói:
-Quý cái mả mẹ chúng chứ.
Đây là câu chuyện có thật. Câu chuyện hoàn toàn im lặng trong phật tính của anh đó, làm tôi bội phục, nhưng nói chung anh có tiền, còn người khác thì sao?
Thế rồi chuyện gì cũng qua. Thời gian làm thấm nhuần kể cả trong lòng đất dù là những giọt mưa ngấm hay kể cả những dòng nước bẩn từ chuồng heo đổ xuống cạnh nhà tên phản bạn, phản bội, tên môi giới, lừa lọc, ăn tàn.
Nước này sẽ chảy thẳng vào giếng gần đó cho gia đình tiện dụng cho nhà toàn bộ xử dụng, với hơn hai chục con chó nuôi thay heo phóng uế bừa bãi.
Ngồi nhìn qua bãi đất cuối trường học những dòng chảy sát bờ tuờng xuyên qua khu vườn trúc không biết chúng chẩy đi đâu nữa nhưng chắc chắn sẽ xuyên qua đường và cũng chảy tràn vào giếng và cách bờ hàng rào nghĩa địa khoảng hai mươi con sào, làm cho tôi liên tưởng đến những mầu nước thịt của người trộn lẫn dòng máu đồng loại để làm thức ăn trên bàn đồ uống chung trong những điều thiết yếu của những người đầy tớ nhân dân đáng kính đáng yêu dù là đã bước vào thời kỳ thay đổi, tức đã đến năm hai nghìn không sáu rồi.
Tôi suy nghĩ trong tiệm tặn tủn mủn cứ như vậy làm hỏng cung cách suy nghĩ nhưng bảo sao bây giờ.
Tìm lấy một người suy nghĩ theo phương pháp nhanh kịp với đà tiến hóa là khó vô kể.
Mục đích là thay đổi không thiên vị, sống vì đám đông, mà nói đây là cho thiểu số lãnh đạo cộng đồng và kể cả những người cán bộ hay chuyên viên văn phòng hoặc làm việc trong công sở đang tham gia sinh hoạt cuộc sống xã hội dân sự sau đó tạo lên một cái lực cho chính sự sống, tạo thêm ý sống mới phù hợp thật nhanh với tốc độ chóng mặt của toàn thế giới đừng để nước nhà đuối, theo đuôi thiên hạ trên mọi khía cạnh. Để con cháu nước ta sau này sánh vai một cách nghiễm nhiên với các cường quốc trên năm châu.
Vì thế bây giờ chúng ta vất bỏ tất cả quan niệm lão hủ để bước vào ngay con đường đi mới với dù sau những bước chập choạng rồi sau đó chúng ta vững chãi thêm.
Ta có thể so sánh với nước nào nhỉ:
-Nhật hay Đức ư?
-Không nước ta là nước Việt ở trong Seatle, (liên phòng đông nam á).
-Không ta sẽ dương dương làm việc chung trong một khối nào đó như Asian…
-Không thể vì ta là ta và không bị lệ thuộc bất kỳ ai ư?
-Tránh sao khỏi cái quỹ đạo liên minh ma quỷ giống như cái chuồng sắp sẵn.
Có điều ta tự lực cánh sinh không người bóc lột người theo chỉ dụ của HCM chính đáng ngày xưa được không. Cái khó là chính bản thân nó.
Đường hướng nào cũng chỉ là đường hướng chưa thể là thực thi ngay được mà để tự dân làm thì quá e hèm mà chính là phải thực thi đường lối mà chính mình phải tạo ra lôi kéo theo sự hỗ trợ của chính người dân tự nguyện và xây dựng thiết kế, từ đó sẽ chẳng ai phản ứng hay dị ứng với công việc nào cả nên công sức của công sẽ tự hoàn thành và từ đó ta đã có dân , vì toàn dân nên dễ chịu hơn.
Cái chủ yếu là phải có dân và lôi kéo hẳn toàn thể, cũng đôi khi phải sẵng tức dứt khoát, phải và phải.
Khó ở chỗ là ai đủ tài năng đức độ thi hành lôi cuốn.
Tôi nhìn một người ca đến xin đểu tiền chỉ vì có ai đó xoi mói là gia đình này buôn xe cũ trong đó có cả xe chôm chóa, mà không biết có đúng không nữa. Lúc đến nói:
-Nay con bé sắp sửa vào lớp mười một, phải đi học trên trường Nguyễn Trãi.
-Thây kệ ông chứ, chúng tôi làm sao biết được.
Đó là phản ứng của nhân dân.
Tự đặt mình vào cái sai. Nhưng ai kiểm tra, ai thi hành luật pháp. 
Trước tiên là chính mình phải đặt niềm tin bằng cách kiểm soát hành động của cán bộ.
Khi đủ tin họ tự nguyện và dó  nhiên đừng để cán bộ cnv đói họ làm xằng hư đi đường lối chủ trương đó là hay gọi là chấn chỉnh nội bộ cho thật nghiêm cái đã dù chưa thể chiến thắng ai hơn là chính bản thân là khó nhất.
Lời nói hôm nay chưa cuối cùng được vì còn phải làm đi lại nhiều lần mới thấm nhuần. Sau đó rút ưu khuyết rồi mới thấy được kết quả cho mọi việc hầu mong dùng cho những việc lớn hơn tức là cho đất nước vì thông thường người ta khi đi xe không đội nón chẳng hạn, thì có bảng ghi phạt hai trăm và mang xe về phòng giao thông hoặc về phòng chịu a thì người ta thà chịu phạt ngay tại chỗ năm chục ngàn còn không sướng hơn là về chỗ quan quyền hạch sách rồi không biết bao giờ về được.
Bởi thế cách phạt thì phải  thay đổi cho phù hợp với lòng dân và tránh không cho cán bộ hành sự lợi dụng nó.
Mà phải về tới ngân hàng nhà nước mà đóng phạt còn sai nữa, tức từ đó đến đó làm cho quấy nhiễu nhân dân, tốt nhất phạt vi cảnh biên lai có chữ ký mộc đoàng hoàng, sau mấy lần vẫn vi phạm thì sẽ sửa chữa những người như vậy tùy theo cách xử lý của luật pháp quy định.
Vì tôi nghĩ những công an hay cảnh sát là những người ngăn ngừa phạm pháp chứ không phải đợi người phạm pháp rồi bắt để trị tội.
Có lẽ bắt đầu ta phải tạo lên những bài học, tuyên truyền hướng dẫn cho toàn thể nhân dân.
Và làm sao cho một bài học thật chóng hiểu.
 
                 thái san
ngày 22 âm lịch năm con gà