THƠ ĐƯỜNG - XƯỚNG + HỌA - KÍNH MỜI

Trích đoạn: lá chờ rơi

Bạn Thấy Mà Ham ơi !
T Đ Chọn Lọc trang 4, bài Xuân của Tư Lú, sao thiếu bài họa của con gái Tư Lú mượn tôi viết giùm, bài đó tên là TÌNH RIÊNG, trang 27 TĐ Xướng Họa, chẳng lẻ bị "kiểm duyệt" chỉ vì hai chữ "nhú nhú" ?
thân mến,
LCR

Bác Lá Chờ Rơi ơi

Cám ơn bác có lời nhắc nhớ.

TMH

"Thơ là trừu tượng, tình cảm là hư cấu được cấu tạo rất vô tư trong hồn thơ
Nếu ý thơ đi quá mức giới hạn của tình cảm, đó là sự hồn nhiên của thơ, xin đừng giận, sự giận dữ làm mất đi vẻ đẹp của thơ".
Trần Mạnh Hùng

Xướng

Rõ tệ

Ước có ngày ta sẽ trở về
Ngắm trời thanh thản bước trên đê
Đầu xanh lốm đốm màu hoa tuyết
Pháo đỏ đường đi vẹn ước thề
Nỗi nhớ đêm về thôi réo rắc
Niềm đau khuya tới hết lê thê
Phương xa người chắc vơi niềm nhớ
Quên mất rằng ta ... rõ tệ tề !

Trích đoạn: KimGiang

Xướng:

RÉT ĐẦU ĐÔNG

Đầu đông rét bỡn kẻ xa chồng
Hỏi có cần thêm gối nệm bông.
Hỏi cả ông già run rẩy bóng
Thăm luôn thiếu nữ cập môi hồng
Cây xơ xác lá sầu ngong ngóng
Cửa phập phồng the rủ đợi trông
Lạnh giá vô tình vô cảm động
Xa vời có thấu lạnh cùng không?

Kim Giang

Nỗi niềm
(Hoạ RÉT ĐẦU ĐÔNG)

Có kẻ đầu đông lạnh nhớ chồng
Thu mình nhỏ lại giữa chăn bông
Giường đôi lẻ bóng trời rơi tuyết
Gối chiếc phòng không nhạt má hồng
Cơn rét đầu đông thêm giá buốt
Mơ ngày hội ngộ hết xa trông
Bước ra khỏi cửa vài ba bước
Đã muốn trở vào xem chán không ?

Trích đoạn: Triều Sương

Xướng :

Họa hình người mộng

Đêm đã tàn canh vẽ bóng ai
Trăng soi đáy nước bóng in hoài
Ven bờ liễu rũ che người ngọc
Đáy nước nguyệt cười ngạo chí trai
Dậm phủ vài đường mày chợt đậm
Lướt tay cọ quết sắc bờ vai
Tố nữ trong tranh dần ẩn hiện
Có phải người mơ thoảng gót hài

Phải đó là em ?

Phải đó là ... em hay chỉ ai
Hôm kia đọc được nhớ nhung hoài
Tay che mắt biếc cười xinh xắn
thoáng lộ màu răng như ngọc trai
Cớt nhã gió lùa tung vạt áo
Nhởn nhơ bướm lượn cạnh bờ vai
Người mô duyên rứa Triều Sương chắc
Tán tỉnh nào xong đã động hài ?

bạn TMH thân mến,
Tôi có thấy vài bạn, đọc xong một bài thơ, rồi đưa ra đáp lại một bài. Đó chỉ là sự « có đi có lại », sự đáp lời đáp ý, nhưng vài người lại lầm tưởng cho rằng « họa » thơ là như vậy.
Tôi vì chẳng tiện nói thẳng như bạn, nên mới viết cái đoạn « góp ý về sự họa thơ » để giúp các bạn mới biết qua cách « họa » của thơ Đường.
Mong rằng sau đó thì những bạn ấy sẽ đưa ra những bài họa đúng cách.
Thân mến,
LCR

Có mợ thời chợ thêm đông
Vắng mợ chợ cũng chẳng "không" bữa nào !

Trích đoạn: nguyens

XƯỚNG

NHỚ MONG

Đã lâu không thấy dáng em đâu
Từ độ thu đi nắng đổi mầu
Ngọn gió đông về se sắt nhớ
Sợi mây hờ hững ngóng mưa ngâu
Bóng chiều rơi nhẹ bên sông vắng
Chờ đợi hòang hôn xuống biển sầu
Ai có trở về tìm chốn ấy
Giúp mình nhắn gửi một vài câu

Góp thêm 1 bài họa

Vẫn vậy

Có thấy gì đâu đâu có đâu
Nhớ thương vẫn vậy chẳng thay mầu
Từ khi xa vắng càng vương vấn
Mấy độ thu về thiếu giọt ngâu ???
Gió vẫn vô tình khua xác lá
Mưa còn hờ hững trút thêm sầu
Người đi gãy chiếc cầu thân ái
Cá cũng đâm hờn quên cắn câu

Xướng

Rõ tệ

Ước có ngày ta sẽ trở về
Ngắm trời thanh thản bước trên đê
Đầu xanh lốm đốm màu hoa tuyết
Pháo đỏ đường đi vẹn ước thề
Nỗi nhớ đêm về thôi réo rắc
Niềm đau khuya tới hết lê thê
Phương xa người chắc vơi niềm nhớ
Quên mất rằng ta ... rõ tệ tề !

Diệp Khai

Xin họa bài: Rõ Tệ

KHÔNG TỒI

Cứ ước mà sao chẳng thấy về
Làm chờ quặt quẹo cả triền đê
Trời xanh cợt nhả mây như tuyết
Pháo tạnh trêu ngươi hẹn với thề.
Nỗi nhớ triền miên người vẫn rắc
Niềm thương chất ngất nghĩa phu thê.
Xa xôi chắc chắn chàng còn nhớ
Cách trở không quên dẫu Sở Tề.

Kim Giang

Trích đoạn: Diep Khai

Trích đoạn: nguyens

XƯỚNG

NHỚ MONG

Đã lâu không thấy dáng em đâu
Từ độ thu đi nắng đổi mầu
Ngọn gió đông về se sắt nhớ
Sợi mây hờ hững ngóng mưa ngâu
Bóng chiều rơi nhẹ bên sông vắng
Chờ đợi hòang hôn xuống biển sầu
Ai có trở về tìm chốn ấy
Giúp mình nhắn gửi một vài câu

Góp thêm 1 bài họa

Vẫn vậy

Có thấy gì đâu đâu có đâu
Nhớ thương vẫn vậy chẳng thay mầu
Từ khi xa vắng càng vương vấn
Mấy độ thu về thiếu giọt ngâu ???
Gió vẫn vô tình khua xác lá
Mưa còn hờ hững trút thêm sầu
Người đi gãy chiếc cầu thân ái
Cá cũng đâm hờn quên cắn câu

Mong mỏi

Buổi ấy lặng im chẳng nói câu ...
Thu qua đông đến nhuộm thêm sầu
Ngưu lang ôm hận tình duyên lỡ
Chức nữ tủi buồn dệt sợi ngâu
Thầm trách số phần trời đãi bạc
Cao xanh ơi hỡi phép ban mầu (*)
Cầu ô nối nhịp dài năm tháng
Kết lại duyên tình xa mấy đâu

(*) câu trên ko hay lắm, thứ lỗi .

T_LS

Xướng:
- Trần Mạnh Hùng

KÍNH MỜI

NỖI Buồn

Nghiêng Nghiêng suối tóc dáng hoa mơ.
Chảy xoã bờ vai chảy hững hờ.
Vời vợi sầu vương lên khóe mắt.
Mơ màng thu nhuộm dáng hoang sơ.
Em mang ân ái đan thành mộng.
Em dệt tình yêu sợi ngẩn ngơ.
Nước mắt lăn dài theo luyến nhớ
Nỗi buồn còn động chút ngây thơ
Trần Mạnh Hùng

Thân họa baì NỖI BUỒN

Mơ màng


Nửa đêm thức dậy tưởng đang mơ
Thoáng mắt ngươì xưa chút hững hờ
Bỡ ngỡ đong đầy tình heó hắt
Thẫn thờ lắng cạn cảnh đơn sơ
Gió đông hờ hững vần thơ mộng
Tuyết lạnh mơ màng ghép chữ ngơ
Caí rét đêm trường dâng nôĩ nhớ
Se buồn giá buốt ngập hồn thơ

Trăng say giấc – mộng đêm lành quê mẹ
Gió thu vờn bông lúa trĩu tình ai
Đời xa ơi tôi lại muốn đi về
Tìm nhặt lại những ngày xưa yêu dấu

Trích đoạn: KimGiang

Xướng

Rõ tệ

Ước có ngày ta sẽ trở về
Ngắm trời thanh thản bước trên đê
Đầu xanh lốm đốm màu hoa tuyết
Pháo đỏ đường đi vẹn ước thề
Nỗi nhớ đêm về thôi réo rắc
Niềm đau khuya tới hết lê thê
Phương xa người chắc vơi niềm nhớ
Quên mất rằng ta ... rõ tệ tề !

Diệp Khai

Xin họa bài: Rõ Tệ

KHÔNG TỒI

Cứ ước mà sao chẳng thấy về
Làm chờ quặt quẹo cả triền đê
Trời xanh cợt nhả mây như tuyết
Pháo tạnh trêu ngươi hẹn với thề.
Nỗi nhớ triền miên người vẫn rắc
Niềm thương chất ngất nghĩa phu thê.
Xa xôi chắc chắn chàng luôn nhớ
Cách trở không quên dẫu Sở Tề.

Kim Giang

Mài sắt thành kim
(họa ngược vận Rõ tệ của Diệp Khai)

Kẻ nắn người nung đứa lại tề
Sợi dài, miếng ngắn cái lê thê
Cay co gõ đánh vào ba nhịp
Uốn éo khép khuôn vẫn lỗi thề
Hun lửa thổi bùng đưa vội vã
Quạt tay kéo thả bỏng bờ đê
Trăm công mài sắt bao giờ được
Chửa thấy kim đâu mỗi mệt về

T_LS

Trích đoạn: Sao mai

Trích đoạn: lá chờ rơi

Trích đoạn: Triều Sương

Xướng :

Họa hình người mộng

Đêm đã tàn canh vẽ bóng ai
Trăng soi đáy nước bóng in hoài
Ven bờ liễu rũ che người ngọc
Đáy nước nguyệt cười ngạo chí trai
Dậm phủ vài đường mày chợt đậm
Lướt tay cọ quết sắc bờ vai
Hiện dần tố nữ trong tranh vẽ
Có phải người mơ thoảng gót hài

ÐẦY VƠI NỖI NHỚ
(họa bài Họa hình người mộng)

Thao thức đêm này lại nhớ ai
Oanh kia xa yến dạ u hoài
Người cam chờ đợi mòn con mắt
Kẻ quyết tung hoành mạnh bước trai
Nợ nước ơn nhà chung một mối
Tình chồng nghĩa vợ nặng hai vai
Thư hồng một lá trao nhung nhớ
Trăm mối sầu vương đậm dấu hài.

VNN/LCR

Bài 1 :
Một Cõi Riêng Chung
(Thân họa bài "Họa hình người mộng" của Triều Sương)



Đêm thâu trằn trọc mộng trần ai
Khắc khoải đầy vơi nỗi nhớ hoài
Khóm trúc trăng soi vờn dáng ngọc
Hồ thu gió động giục hồn trai
Quê hương nghĩa cả còn in đậm
Đất nước tình thâm khoác nặng vai
Tình hỡi trăm năm tình chẳng cạn
Non sông vạn kiếp một hình hài.


SM - 01/12/2005



Bài 2 :
Mơ Hình Trong Mộng
( Thân họa "Họa hình người mộng" của Triều Sương )

Muốn biết vì đâu em nhớ ai
Thấy trong mắt biếc nỗi thương hoài
Xuân đi năm tháng phai duyên ngọc
Tuổi đến đường xa lấp mộng trai
Bút họa mòn theo đường nét đậm
Phù du nương kiếp nặng hai vai
Ước sao vóc liễu trong tranh hiện
Duyên dáng tình thơ thoảng nét hài .


SM - 02/12/2005


*** Triều Sương muội ơi ! Bài XƯỚNG của muội hay quá ! Nhưng câu 7 chạy tong ra ngoài Luật rồi á Muội chạy vào sửa đi

TS đã sửa lại rồi, huynh xem nhé .
Hai bài họa của SM huynh đều hay

Xướng

Vướng trở

Giọt nào đã vỡ giọt nào tan
Tình đã chia đôi ngã khác đàng
Lối vắng mình em lặng lẽ bước
Phố buồn anh đợi lòng hoang mang
Bây chừ ngõ cụt còn lai vãng
Hay cứ rêu mờ chắn nẻo sang
Lối nhỏ ngày nao giờ vướng trở
Lặng buồn mắt lệ chợt hai hàng

bài nì mần lâu rùi

T_LS

Thơ đi lang thang trong tình cảm hơi nhiều thì ít thấy gì rõ rệt, nên xin đưa một bài xướng nằm ngay trong thực tế.

XƯỚNG - KÍNH MỜI

CHẲNG CÙ LẦN

Tân niên nầy quyết kiếm tân nhân !
Dẫu phải khòm lưng bởi nợ nần
Bụng chẳng no cơm làm lỏng gối
Ðêm không đầy giấc bắt run chân
Xây qua xây lại con đầy tháng
Tay dắt tay bồng vợ vẫn xuân
Vợ trẻ mà ngoan sao chẳng lấy
Dại chi bắt chước kẻ cù lần ?

VNN/LCR

Có mợ thời chợ thêm đông
Vắng mợ chợ cũng chẳng "không" bữa nào !

Xướng

Vướng trở

Giọt nào đã vỡ giọt nào tan
Tình đã chia đôi ngã khác đàng
Lối vắng mình em lặng lẽ bước
Phố buồn anh đợi lòng hoang mang
Bây chừ ngõ cụt còn lai vãng
Hay cứ rêu mờ chắn nẻo sang
Lối nhỏ ngày nao giờ vướng trở
Lặng buồn mắt lệ chợt hai hàng

Thân họa bài Vướng trở

Đợi chờ

Chờ ai mà đợi lúc trường tan
Con mắt xăm xoi các nẻo đàng
Ngó tới ngó lui như rắn quấn
Nhìn ngang nhìn dọc giống xà mang
Tùng tùng trống điểm giờ tan lớp
Bíp bíp chuông reo baó tiết sang
Đâu bóng người thương tà áo trắng
Chiều buông phượng vĩ sánh đôi hàng

(xin lỗi vì hấp tấp ko xem lại. cảm ơn bác LCR )

Trăng say giấc – mộng đêm lành quê mẹ
Gió thu vờn bông lúa trĩu tình ai
Đời xa ơi tôi lại muốn đi về
Tìm nhặt lại những ngày xưa yêu dấu

Trích đoạn: tulipdenus

Xướng:

TÌNH NHẠT PHAI

Tình dạt trôi dần theo gió đêm
Phai màu hoa rụng lạnh bên thềm
Năm dài mỏi ngóng tình son sắc
Xuân ngắn hoài trông giấc mộng êm
Mưa đổ bên lòng, hòa lệ nhớ
Sóng dồn tim vỡ, úa môi mềm
Người đi là biết hoài xa cách
Mưa ướt bên đời mưa ướt thêm.

Thân mời các bạn họa cùng!

Thân họa TÌNH NHẠT PHAI của Tulipdenus

NỖI NHỚ ĐÊM ĐÔNG
Đông đem lạnh giá ,tuyết trong đêm
Chiếc bóng trầm tư hắt dưới thềm
Nỗi nhớ mơ về đôi mắt ấm
Niềm thương mộng tới bàn tay êm
Tình xưa khắc mãi trong tim giá
Nghĩa cũ in sâu thẳm ruột mềm
Tuyết trắng rơi đầy,ta thức trắng
Đêm đông giá lạnh nhớ dâng thêm

ViVi02

Mong Tulipdenus xem lại từ sắc trong bài xướng,theo tôi là sắt thì đúng hơn,chắc có sự nhầm lẫn hoặc khi type hơi vội

Kính họa bài MỘNG ĐẸP NỬA ĐÊM của bác Lá Chưa Rơi

Nằm mơ thấy được vợ đêm qua
Ðược cả ba gian một mái nhà
Mẹ đĩ nhe răng trông vẫn trẻ
Thằng con đội nón thấy chưa già
Khi thương đói bụng ăn mì gói
Lúc giận no hơi múa chỗi chà
Con thảo vợ hiền vui cả xóm
Xin đừng dộng cửa giật mình ta.


Họa vận

ĐÀN ÔNG BẠC BẼO*(1)

Đàn ông bạc bẽo –nỗi “can qua”
Vợ đẹp con ngoan vẫn trốn nhà
Ghẹo gái ,cua bồ- chơi trống bỏi
Chê cơm , thích phở-phá thân già
Trông gương cậu Tám -tim cồn** xát
Ngẫm cảnh cô Tư- óc muối chà
Thôi thế ta đành thôi ở vậy
Nhân tình thế thái mặc đời ta
*Xin lỗi tất cả các đàn ông ở đây vì VV không có ý "vơ đũa cả nắm" ,chẳng qua thây cảnh thực tế hàng xóm nên bức xúc mà lấy thơ để diên đạt thôi ,xin được thông cảm

**Cồn = Alcohol

Họa ngược


ĐÀN ÔNG BẠC BẼO(2)

Đàn ông bội bạc thế sao ta
Đánh vợ hành con ái ái chà!
Xét nét_ vợ chiêu toàn gái trẻ
Quàng xiên_ “ghệ” vớ tuốt dòng* già
Ngày cơm tối phở lê la quán
Sáng rượu đêm bia phá phách nhà
Cám cảnh chồng rồi thôi chẳng lấy
Xuân đời mặc xác tháng năm qua

*dòng=gái nạ dòng

let it be

Trích đoạn: vivi02



ĐÀN ÔNG BẠC BẼO(2)

Đàn ông bội bạc thế sao ta
Đánh vợ hành con ái ái chà!
Xét nét_ vợ chiêu toàn gái trẻ
Quàng xiên_ “ghệ” vớ tuốt dòng* già
Ngày cơm tối phở lê la quán
Sáng rượu đêm bia phá phách nhà
Cám cảnh chồng rồi thôi chẳng lấy
Xuân đời mặc xác tháng năm qua

*dòng=gái nạ dòng

Phải chi ...
(họa ĐÀN ÔNG BẠC BẼO)

Trách cứ sao mà "thiệt" thế ta
Restroom phần tớ vẫn luôn chà
Tiền lương tháng tháng quì dâng đủ
Bài kiểm đêm đêm tất hóa già
Xuất giá tòng thê rao khắp xóm
Nhập gia tùy tục phận cơm nhà
Phải chi bu nó xưa không lấy
Sung sướng đời qua riêng của qua

Trích đoạn: nguyens

Xướng

Vướng trở

Giọt nào đã vỡ giọt nào tan
Tình đã chia đôi ngã khác đàng
Lối vắng mình em lặng lẽ bước
Phố buồn anh đợi lòng hoang mang
Bây chừ ngõ cụt còn lai vãng
Hay cứ rêu mờ chắn nẻo sang
Lối nhỏ ngày nao giờ vướng trở
Lặng buồn mắt lệ chợt hai hàng

Thân họa bài Vướng trở

Đợi chờ

Chờ ai mà đợi lúc trường tan
Con mắt xăm xoi các nẻo đàng
Ngó tới ngó lui như rắn quấn
Nhìn ngang nhìn dọc giống xà mang
Tùng tùng trống điểm giờ tan lớp
Bíp bíp chuông reo baó tiết sang
sân trường đâu dáng người em gái
Phượng vĩ chiều vương bóng sắp hàng

Bạn Nguyens mến,
Hai câu chót sai "niêm", tôi tạm đề nghị hai câu ví dụ đúng "niêm", bạn sửa lại theo cảm hứng riêng nhé !
Thân mến,
LCR

Ðâu thấy dáng người em gái nhỏ
Ðầy sân bóng phượng vĩ giăng hàng.

Có mợ thời chợ thêm đông
Vắng mợ chợ cũng chẳng "không" bữa nào !

Thân gởi các bạn mới chơi thơ Ðường vài bài vắn tắt hướng dẫn thực hành cấp tốc.


THƠ ĐƯỜNG THỰC HÀNH

Bài 1
Vật liệu : đường 2 muỗng cà phê nửa cốc

Tìm hiểu về :
Thanh Bằng, thanh Trắc và Vần

Thanh Bằng là những chữ có : dấu huyền hoặc không dấu
Thanh Trắc là những chữ có : dấu sắc, hỏi, ngã, nặng

Thơ Đường là một bài thơ có 8 câu, mỗi câu 7 chữ

Cuối các câu 1,2,4,6,8 phải là một chữ Vần, thanh Bằng. Năm chữ Vần chỉ theo một vần và tốt hơn là dùng 5 chữ khác nhau. Ví dụ : « Không Chồng Trông Bông Lông »
Cuối các câu còn lại, tức 3,5,7 là một chữ thanh Trắc, không cần vần với chữ nào cả.

Với gói hành trang đơn sơ đó, nếu bạn viết ra được một bài thơ 8 câu 7 chữ thì đã có thể đưa ra làm bài xướng cho các bạn họa chơi.

Với chút vốn đó thì bài thơ có thể có nhiều sơ sót về « niêm, luật, đối ngẩu ». Nhưng các bạn họa thơ cóc cần những điều ấy, vì họ chỉ cần có 5 chữ vần tốt đẹp là đủ để làm bài họa rồi.

Nhưng phần bạn nếu bạn muốn trình làng một bài thơ « xướng » đủ chất lượng thì xem tiếp Bài 2 sau đây.

Chúc các bạn gặp được nhiều vui thích khi đến với thơ đường.
Thân mến, LCR

Có mợ thời chợ thêm đông
Vắng mợ chợ cũng chẳng "không" bữa nào !

THƠ ĐƯỜNG THỰC HÀNH

Bài 2
Vật liệu : đường 4 muỗng cà phê một cốc

Tìm hiểu về :
Niêm, Luật, Đối

« Niêm và Luật » giúp chúng ta viết ra những câu thơ nghe êm tai.
« đối » giúp cho câu thơ nghe hay.

1/ NIÊM VÀ LUẬT

Đừng nghĩ rằng « niêm, luật » được đặt ra để làm khó chúng ta.
Sự thật là trái lại. Người xưa đã phân tách tìm tòi và nhận ra rằng những chữ Bằng Trắc nằm ở những vị trí nào đó thì sẽ cho câu thơ được êm tai.
Nên họ ghi lại để giúp chúng ta cứ nhắm mắt theo đó là sẽ viết được những câu thơ nghe êm tai. Khỏi cần bỏ công ra phân tách tìm tòi chi nữa.

« luật » là những chữ Bằng Trắc then chốt trong một câu 7 chữ
« niêm » là những chữ Bằng Trắc then chốt để đặt các câu từ trên xuống dưới trong một bài thơ.

Trước nhứt nhắc lại : những chữ có dấu huyền và không dấu là Bằng, những chữ dấu sắc, hỏi, ngã, nặng là Trắc.

Luật như sau :

Trong một câu chỉ có 7 chữ. Chữ thứ 7 đã nói rồi trong Bài 1. Còn lại 6 chữ.

* Những chữ thứ 1, 3, 5 thì Bằng hay Trắc gì cũng được cả. Đó là câu thiệu : « nhất tam ngũ bất luận ».
* Những chữ thứ 2, 4, 6 thì phải theo luật Bằng Trắc. Đó là câu thiệu : « nhì tứ lục phân minh ».

Hễ chữ thứ 4 là Trắc, thì chữ thứ 2 và chữ thứ 6 phải là Bằng.
Và ngược lại, hễ chữ thứ 4 là Bằng thì chữ thứ 2 và chữ thứ 6 phải là Trắc.

thật là dễ tựa ăn cơm sườn !

Niêm như sau :

Bằng Trắc trong một câu, Luật đã qui định rồi và chỉ có hai loại câu : « Trắc Bằng Trắc » và « Bằng Trắc Bằng ».

Vậy, ta chỉ cần nhìn chữ thứ 2 của các câu từ trên xuống dưới :

trường hợp 1 :

chữ thứ hai của câu 1 là Trắc
chữ thứ hai của câu 2 và 3 phải là Bằng
chữ thứ hai của câu 4 và 5 phải là Trắc
chữ thứ hai của câu 6 và 7 phải là Bằng
chữ thứ hai của câu 8 phải là Trắc

trường hợp 2 :

chữ thứ hai của câu 1 là Bằng
chữ thứ hai của câu 2 và 3 phải là Trắc
chữ thứ hai của câu 4 và 5 phải là Bằng
chữ thứ hai của câu 6 và 7 phải là Trắc
chữ thứ hai của câu 8 phải là Bằng

Do đó nên chỉ có hai khung Bằng Trắc cho các bài thơ Đường như dưới đây.
Các chữ « bất luận » được đánh dấu là chữ « x », các chữ Vần thì là chữ « V », còn lại các chữ khác, « B » là Bằng, « T » là Trắc.

Hai khung đó như sau :

Khung Bằng Trắc của trường hợp 1 : Ví dụ với bài thơ : Không chồng mà chửa

x T x B x T V Trót lở ra rồi dám thở than
x B x T x B V Riêng hiềm vì nỗi má hồng nhan
x B x T x B T Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc
x T x B x T V Phận liễu sao đà nẩy nét ngang
x T x B x T T Cái nợ trăm năm chàng chịu cả
x B x T x B V Mảnh tình một khối thiếp riêng mang
x B x T x B T Chị em nhắn nhủ đừng chê trách
x T x B x T V Những kẻ không mà có mới ngoan.
Hồ Xuân Hương

Khung Bằng Trắc của trường hợp 2 : Ví dụ với bài thơ : Chiều Hôm Nhớ Nhà

x B x T x B V Trời chiều bảng lảng bóng hoàng hôn
x T x B x T V Tiếng ốc xa đưa lẫn trống đồn
x T x B x T T Gác mái ngư ông về viễn phố
x B x T x B V Gõ sừng mục tử lại cô thôn
x B x T x B T Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi
x T x B x T V Dặm liễu sương sa khách bước dồn
x T x B x T T Kẻ chốn Chương-đài người lữ thứ
x B x T x B V Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn.
Bà huyện Thanh-Quan

2/ ĐỐI

Về hai cặp phải đối, nên tìm đọc những bài thơ hay và chú ý riêng đến những cặp đối, rồi luôn tìm cách viết sao cho có hai câu đối đẹp, sắc sảo hơn thường lệ. Vì đây là nơi mà mọi người có dịp thi thố tài năng riêng của mình. Xin nhắc lại là câu thơ vẫn phải giữ đúng « niêm » và « luật ».

Sau đây là những câu đối hay :

a/ đối xứng :

Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi
Dậm liễu sương sa khách bước dồn. bà Huyện Thanh-Quan

Trâu mừng ruộng nẻ cày không được
Cá sợ ao khô vượt cả rồi. Trần Tế Xương

Mái tóc Giáp-Thìn đà nhuốm tuyết
Điểm đầu Canh-Tí chửa phai son. Trần Tế Xương

« tự loại » ở trên sao thì dưới vậy. Trên có đại-danh-từ thì dưới cũng có đại-danh-từ. Nhưng đây chỉ là cách đối xứng, hai vế cân xứng nhau.

b/ đối nghịch :

Đập cổ kính ra tìm lấy bóng
Xếp tàn y lại để dành hơi. Tự Đức

Ngoài sự đúng tự loại và cân xứng ra, còn thêm việc động tác câu trên « đập ra » nghịch với động tác câu dưới « xếp lại ».
Bà Hồ Xuân Hương có khá nhiều câu đối loại nầy :

Phành ra ba góc da còn thiếu
Xếp lại đôi bên thịt vẫn thừa. Hồ Xuân Hương

Nắm xương dưới ván chau mày khóc
Hòn máu trên tay mỉm miệng cười. Hồ Xuân Hương

Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc
Phận liễu sao đà nẩy nét ngang. Hồ Xuân Hương

Hai câu sau nầy vừa đối nghịch vừa chơi chữ hán nôm :

- chữ Thiên (trời) mà nét giữa nhô lên khỏi gạch ngang thì trở thành chữ Phu (chồng)
- chữ Liễu (dùng ví người con gái) mà thêm gạch ngang thì trở thành chữ Tử (con)
Ý muốn nói rằng « chưa có chồng mà lại có con ». Thêm cụm từ « nẩy nét ngang » cũng gợi luôn cái sự kiện bụng bị to ra !

c/ những cách đối khéo khác :

Non nước lỡ làng màu lịch sự
Gió trăng chờn chợ mối nhân duyên. Phan Sào Nam

mượn 1 chữ trong từ kép để tạo thành cặp đối « làng, chợ »

Chẳng long lay đến lòng son sắt
Há hổ ngươi vì miếng bạc đen. Phan Sào Nam

cũng vậy, mượn 1 chữ trong từ kép để tạo thành cặp đối « long, hổ »

điệp tự trong vế đối khiến cho mỗi cặp đối nghe hay một cách khác nhau :

Cây cỏ đôi nơi buồn dượi dượi
Non sông bốn mặt vắng thiu thiu. Nguyễn Khuê

Nền nếp vẫn còn nền nếp cũ
Lễ văn sao khác lễ văn xưa. Phạm Thấu

Thà không trời đất không chi cả
Còn có non sông có lẽ nào. Phan Bội Châu

Có kệ có câu là sách vở
Không lề không lối cũng văn chương. Tản Đà

Ấy dũng ấy trung là thế thế
Mà ân mà nghĩa ở mô mô. Phan Khôi

Giấc mộng chẳng lâu mà chẳng chóng
Cuộc cờ khi được lại khi thua. Nguyễn Đình Ngọc

v.v. cái đẹp cái hay muôn hình vạn trạng nằm trong hai cặp đối, tùy theo tài năng của mỗi tác giả.

Gần ước tiện nơi xa cũng ước
Sớm trông gặp hội muộn càng trông. Nguyễn Trọng Trí

Ngoài cái đẹp nhờ điệp tự, hai câu nầy lại tả đúng cái tâm lý của những người con gái :

* khi lớn lên thì ƯỚC được có chồng GẦN, nhưng nếu không có được chỗ GẦN thì XA cũng ƯỚC.
* khi đến tuổi thì ai cũng TRÔNG SỚM gặp cơ hội lấy chồng, nhưng nếu không được SỚM, tức là gặp cảnh MUỘN màng thì lại càng TRÔNG.

Tôi chưa thấy hai câu THỰC nào khác nói lên được sự xác THỰC như hai câu nầy.
Hai câu nầy trong một bài thơ gọi là loại thơ Phú Đắc, tức là phải dùng những chữ Vần của đầu đề được Ban Giám Khảo đưa ra để làm bài thơ. Đầu đề ấy là : Không Chồng Trông Bông Lông. Và toàn bài thơ nầy là :

Phú đắc lấy đề làm vần : Không chồng trông bông lông

Lẽ thường ắt có cớ sao không
Trong đục mơ màng khổ nỗi chồng
Gần ước tiện nơi xa cũng ước
Sớm trông gặp hội muộn càng trông
Thẹn thùng hiên nguyệt người chào bóng
Thắc thỏm vườn xuân khách bẻ bông
Ướm hỏi thế tình hay chẳng nhẽ
Trông bông lông vậy nhớ bông lông.

Nguyễn Trọng Trí

Mong rằng các bạn có đủ cà phê dùng đến cuối bài.
Chào thân ái.
LCR

Có mợ thời chợ thêm đông
Vắng mợ chợ cũng chẳng "không" bữa nào !

Bác Từ xin nghiêng mình, ngả nón kính chào gia chủ và và các bạn trong vườn Thơ Đường Xướng + Hoạ. Bác Từ tuy cũ nhưng mà lại mới trong vườn này. Mong được gia chủ cùng các bạn nương tay cho.
Còn chưa hết Thu, nên xin được dán bài Thu chào hỏi.

Giao Mùa

Trời đất giao mùa vạn sắc vân
Cỏ cây hoa lá đứng tần ngần
Vừa xanh ngày trước rung đầu ngõ
Đã đỏ hôm nay rụng kín sân
Chú Hạ ra đi miền xứ lạ
Cô Thu tìm đến chốn quê thân
Rộn ràng sương khói tô mờ ảo
Tấp nập vườn thơ cũng bám chân
Bác Từ

Giao Mùa

Trời đất giao mùa vạn sắc vân
Cỏ cây hoa lá đứng tần ngần
Vừa xanh ngày trước rung đầu ngõ
Đã đỏ hôm nay rụng kín sân
Chú Hạ ra đi miền xứ lạ
Cô Thu tìm đến chốn quê thân
Rộn ràng sương khói tô mờ ảo
Tấp nập vườn thơ cũng bám chân
Bác Từ

xin họa bài GIAO MÙA của BÁC TỪ

ĐỈNH ĐÈO

Chân bước lưng chừng đỉnh HẢI VÂN
Một trời non nước đẹp vô ngần
Lòng nghe xao xuyến chừng mê muội
Dạ bỗng bồi hồi si với sân
Se sắt nỗi lòng nơi viễn xứ
Bùi ngùi tâm động cảnh nhân thân
Chim trời cá nước khôn tìm lại
Sông núi chập chùng ngại bước chân

Trăng say giấc – mộng đêm lành quê mẹ
Gió thu vờn bông lúa trĩu tình ai
Đời xa ơi tôi lại muốn đi về
Tìm nhặt lại những ngày xưa yêu dấu

Xướng :
- Diệp Khai.
Hoạ:
- Kim Giang.
- Triều Sương.
- Trần Mạnh Hùng

Xướng

Rõ tệ

Ước có ngày ta sẽ trở về
Ngắm trời thanh thản bước trên đê
Đầu xanh lốm đốm màu hoa tuyết
Pháo đỏ đường đi vẹn ước thề
Nỗi nhớ đêm về thôi réo rắc
Niềm đau khuya tới hết lê thê
Phương xa người chắc vơi niềm nhớ
Quên mất rằng ta ... rõ tệ tề !
Diệp Khai

họa :

KHÔNG TỒI

Cứ ước mà sao chẳng thấy về
Làm chờ quặt quẹo cả triền đê
Trời xanh cợt nhả mây như tuyết
Pháo tạnh trêu ngươi hẹn với thề.
Nỗi nhớ triền miên người vẫn rắc
Niềm thương chất ngất nghĩa phu thê.
Xa xôi chắc chắn chàng luôn nhớ
Cách trở không quên dẫu Sở Tề.
Kim Giang

Họa

Mài sắt thành kim
(họa ngược vận Rõ tệ của Diệp Khai)

Kẻ nắn người nung đứa lại tề
Sợi dài, miếng ngắn cái lê thê
Cay co gõ đánh vào ba nhịp
Uốn éo khép khuôn vẫn lỗi thề
Hun lửa thổi bùng đưa vội vã
Quạt tay kéo thả bỏng bờ đê
Trăm công mài sắt bao giờ được
Chửa thấy kim đâu mỗi mệt về
Triều Sương

Hoạ
VẪN THẾ
Cứ thế xuân đi xuân lại về.
Sóng sau, sóng trước, sóng tràn đê.
Thân bèo bao quản theo con nước.
Phận gái sắt son vẹn ước thề.
Ba nổi, bảy chìm duyên kiếp nợ.
Ngàn thương, vạn nhớ nghĩa phu thê.
Êm đềm hạnh phúc còn ai đó.
Mà vẫn trông mong ngắp nghé tề.
Trần Mạnh Hùng

"Thơ là trừu tượng, tình cảm là hư cấu được cấu tạo rất vô tư trong hồn thơ
Nếu ý thơ đi quá mức giới hạn của tình cảm, đó là sự hồn nhiên của thơ, xin đừng giận, sự giận dữ làm mất đi vẻ đẹp của thơ".
Trần Mạnh Hùng

XƯỚNG

TRĂNG

Đêm nay trăng sáng quá trăng ơi
Hãy xuống cùng ta chuốc sự đời
Vài chén rượu nồng chưa đủ lễ
Đôi chung tửu nhạt há say rồi
Dạt dào tri kỉ thiên bôi tửu
Ngây ngất cố nhân vạn ý lời
Cái nghĩa ân tình sao nặng nhẹ
Chữ tâm nhạt đậm lúc đầy vơi

Trăng say giấc – mộng đêm lành quê mẹ
Gió thu vờn bông lúa trĩu tình ai
Đời xa ơi tôi lại muốn đi về
Tìm nhặt lại những ngày xưa yêu dấu

Trích đoạn: Diep Khai

Xướng

Rõ tệ

Ước có ngày ta sẽ trở về
Ngắm trời thanh thản bước trên đê
Đầu xanh lốm đốm màu hoa tuyết
Pháo đỏ đường đi vẹn ước thề
Nỗi nhớ đêm về thôi réo rắc
Niềm đau khuya tới hết lê thê
Phương xa người chắc vơi niềm nhớ
Quên mất rằng ta ... rõ tệ tề !

Cảm ơn Diệp Khai đã không những họa vần mà còn đối ý với bài "Đàn ông bạc bẽo"2 của VV,rất "bốp chát" ,hay quá!

Thân họa bài Rõ tệ của Diệp Khai

Tình...

Người đi đi mãi đã không về
Nghe sóng trong lòng dậy vỡ đê
Đã tưởng rằng quên rồi vẫn nhớ
Đâu hay sẽ khổ sao mà thề
Thôi yêu cho biết mùi cay đắng
Cứ giận để nghe nỗi thảm thê
Muốn hỏi ơi tình sao lạ thế?
Khi quên càng nhớ ,dị chưa tề !

Vivi02

let it be

Trích đoạn: lá chờ rơi

Thơ đi lang thang trong tình cảm hơi nhiều thì ít thấy gì rõ rệt, nên xin đưa một bài xướng nằm ngay trong thực tế.

XƯỚNG - KÍNH MỜI

CHẲNG CÙ LẦN

Tân niên nầy quyết kiếm tân nhân !
Dẫu phải khòm lưng bởi nợ nần
Bụng chẳng no cơm làm lỏng gối
Ðêm không đầy giấc bắt run chân
Xây qua xây lại con đầy tháng
Tay dắt tay bồng vợ vẫn xuân
Vợ trẻ mà ngoan sao chẳng lấy
Dại chi bắt chước kẻ cù lần ?

VNN/LCR

Cháu rất vinh hạnh được Bác LCR chỉ giáo nhiều điều.Bác đúng là một người Thầy vĩ đại!!! Kính chúc Bác cùng gia đình luôn luôn vui khoẻ!!!

Cháu nổi hứng Họa ngược vần bài thơ Chẳng cù lần:

Giục lấy vợ

Mẹ Cha nhắc nhở đã đôi lần
"Lấy vợ đi con kẻo quá xuân
Biển rộng bơi hoài thời mỏi bắp
Núi cao trèo mãi cũng run chân
Vợ chồng đang trẻ làm ăn khá
Cha Mẹ đã hưu chẳng nợ nần"
Thôi cũng phải nghe lời các cụ
Xuân này cũng quyết kiếm tân nhân

Lễ Giáng Sinh sắp đến cháu chợt nổi hứng vài dòng...

Xướng:

Giáng Sinh vui

Vui quá Giáng Sinh lại có quà
Của ông già tuyết gửi từ xa
Một bao bánh kẹo tha hồ chén
Vài túi đồ chơi thỏa sức la
Hớn hở đàn con mừng thích thú
Ấm lòng Cha Mẹ cảnh yên gia
Giáng Sinh mang đến bao vui vẻ
Hạnh phúc tràn lan khắp mọi nhà

Trích đoạn: vivi02

Trích đoạn: Diep Khai

Xướng

Rõ tệ

Ước có ngày ta sẽ trở về
Ngắm trời thanh thản bước trên đê
Đầu xanh lốm đốm màu hoa tuyết
Pháo đỏ đường đi vẹn ước thề
Nỗi nhớ đêm về thôi réo rắc
Niềm đau khuya tới hết lê thê
Phương xa người chắc vơi niềm nhớ
Quên mất rằng ta ... rõ tệ tề !

Cảm ơn Diệp Khai đã không những họa vần mà còn đối ý với bài "Đàn ông bạc bẽo"2 của VV,rất "bốp chát" ,hay quá!

Thân họa bài Rõ tệ của Diệp Khai

Tình...

Người đi đi mãi đã không về
Nghe sóng trong lòng dậy vỡ đê
Đã tưởng rằng quên rồi vẫn nhớ
Đâu hay sẽ khổ sao mà thề
Thôi yêu cho biết mùi cay đắng
Cứ giận để nghe nỗi thảm thê
Muốn hỏi ơi tình sao lạ thế?
Khi quên càng nhớ ,dị chưa tề !

Vivi02

ÐÁNG ÐEM TỀ
(hí họa Rõ Tệ của Diệp Khai)

Chớ tin chớ tưởng hắn quay về
Chớ ở đầu đê đợi cuối đê
Ðất khách dễ say lòng lữ khách
Người thề khó giữ trọn câu thề
Ngày đi nói bướng lời âu yếm
Thư lại kể bừa chuyện thảm thê
Giả nghĩa giả nhân như kẻ ấy
Ðáng đem ra chợ lấy dao tề !

VNN/LCR

hihi ! Vì gieo vần "ác ôn", chỉ có cách nói nầy mới giải quyết hợp lý chữ "tề"

Có mợ thời chợ thêm đông
Vắng mợ chợ cũng chẳng "không" bữa nào !

quote:

Trích đoạn: tulipdenus

Xướng:

TÌNH NHẠT PHAI

Tình dạt trôi dần theo gió đêm
Phai màu hoa rụng lạnh bên thềm
Năm dài mỏi ngóng tình son sắc
Xuân ngắn hoài trông giấc mộng êm
Mưa đổ bên lòng, hòa lệ nhớ
Sóng dồn tim vỡ, úa môi mềm
Người đi là biết hoài xa cách
Mưa ướt bên đời mưa ướt thêm.

Thân mời các bạn họa cùng!

GIÓ ĐÔNG

Ngọn gió đông về lúc nửa đêm
Lao xao chiếc lá rụng bên thềm
Loay hoay chăn mỏng chừng chưa ấm
Quay quắt nệm dầy không thấy êm
Xào xạc ngoài hiên hàng cúc thắm
Êm đềm trước cửa cánh lan mềm
Ai đi lặng lẽ ngoài sương gió
Người ngỡ quên rồi lại nhớ thêm

Trăng say giấc – mộng đêm lành quê mẹ
Gió thu vờn bông lúa trĩu tình ai
Đời xa ơi tôi lại muốn đi về
Tìm nhặt lại những ngày xưa yêu dấu

Rất vui khi thấy sự thành công của luky, thơ ngày càng sắc sảo. Thật là không uổng công bác. Nhưng đừng khen tặng nhiều quá, bác ngộp thở không tốt. Cứ tiếp tục như thế với thơ Ðường nhé !
thân ái, LCR

Có mợ thời chợ thêm đông
Vắng mợ chợ cũng chẳng "không" bữa nào !

Trích đoạn: nguyens

Xướng

Vướng trở

Giọt nào đã vỡ giọt nào tan
Tình đã chia đôi ngã khác đàng
Lối vắng mình em lặng lẽ bước
Phố buồn anh đợi lòng hoang mang
Bây chừ ngõ cụt còn lai vãng
Hay cứ rêu mờ chắn nẻo sang
Lối nhỏ ngày nao giờ vướng trở
Lặng buồn mắt lệ chợt hai hàng

Thân họa bài Vướng trở

Đợi chờ

Chờ ai mà đợi lúc trường tan
Con mắt xăm xoi các nẻo đàng
Ngó tới ngó lui như rắn quấn
Nhìn ngang nhìn dọc giống xà mang
Tùng tùng trống điểm giờ tan lớp
Bíp bíp chuông reo baó tiết sang
Đâu bóng người thương tà áo trắng
Chiều buông phượng vĩ sánh đôi hàng

(xin lỗi vì hấp tấp ko xem lại. cảm ơn bác LCR )

HÃY YÊU ÐỜI
(thân họa Vướng Trở của Triều Sương)

Chớ bận lòng chi cảnh hợp tan
Nơi đâu trần thế cũng thiên đàng
Lộc trời đôi lúc oằn vai gánh
Gạo chúa ba mùa vẫn nặng mang
Con cái đã nên danh phận đẹp
Xóm làng đang đợi phút vinh sang
Tưng bừng sau trước nhà như Tết
Cháu chít vào thăm phải sắp hàng !

VNN/LCR

Có mợ thời chợ thêm đông
Vắng mợ chợ cũng chẳng "không" bữa nào !

Trích đoạn: vivi02

..........

Cảm ơn Diệp Khai đã không những họa vần mà còn đối ý với bài "Đàn ông bạc bẽo"2 của VV,rất "bốp chát" ,hay quá!

..........

Hồi trước đến giờ DK vẫn nỗi tiếng ga lăng trên các thi đàn thế mà ... Sorry Vivi nha !

Thay lời cảm tạ

Bốp chát thế mà Vi cám ơn
Tưởng mau nước mắt thoắt đâm hờn
Ai ngờ cá tính ngoan như thế
Nếu biết ... vượt rào phân thiệt hơn
Thế nhé bắt đầu hơi bốp chát
Sau này quyến luyến sẽ van lơn
Đường thi tuy ngắn mà ... lai láng
Nêm chút ... tình tang chắc chẳng sờn