Trích đoạn: luky
Kính mong Bác LCR chỉ giáo! Cháu cảm ơn Bác nhiều và chúc Bác luôn vui khoẻ!
Xướng
Nhớ quê
Đông về năm hết nhớ quê hương
Buồn cảnh xa xôi nỗi dặm trường
Lạnh lẽo trời Tây màu tuyết trắng
Ấm nồng quê Mẹ sắc xuân vương
Đêm mơ tiếng pháo vui ngày Tết
Ngày mộng màu hoa rộn nẻo đường
Xa cách bao năm lòng mãi ngóng
Một lần thăm lại chốn quê hương.
Tự họa bài trên:
Tình xuân
Hoa thắm vườn xuân nở ngát hương
Tung tăng áo trắng buổi tan trường
Tóc dài buông lả hồn lưu luyến
Dáng nhỏ thơ ngây dạ vấn vương
Chờ đợi bao hôm nơi cuối phố
Hẹn hò dăm bữa ở đầu đường
Mùa xuân mang đến tình yêu mới
Rộn rã niềm vui đậm sắc hương.
Chào luky
Hai bài của luky đã hoàn hảo rồi :
đúng niêm, luật ; vần tốt ; đối nghe được ; âm điệu êm tai ; rõ ý trong từng câu ; ý có mạch lạc trên/dưới.
Coi như là phần « thực thể » của bài thơ đã hoàn toàn đúng phép.
Phần còn lại là màu sắc của bài thơ, nét riêng của thi sĩ, thì hoàn toàn do cảm hứng, tính nết, chủ ý riêng, khả năng và công phu đẽo gọt, để cho bài thơ vừa giữ đủ các điều kiện trên, vừa gây được sự rung cảm mạnh, tốt, trong lòng người đọc.
Nhắc lại bố cục của một bài thơ Ðường là :
Câu 1 và 2 : gọi là MỞ và PHÁ : dùng để giới thiệu cái đầu đề
Câu 3 và 4 : gọi là cặp THỰC : dùng tả thực trạng của đầu đề
Câu 5 và 6 : gọi là cặp LUẬN : dùng để nói lên sự suy luận, cảm nghĩ, phân trần, liên hệ đến đầu đề
Câu 7 gọi là THÚC : dùng gom ý để mở đường cho câu kết thứ 8
Câu 8 gọi là câu KẾT : dùng để Kết thúc bài thơ.
Người đọc bài thơ có đúng bố cục trên thì họ cảm thấy được lời thơ, ý thơ đưa đi một cách « khoan khoái » vì đó là một sự diễn tiến logic.
Tôi cho là hai bài thơ sau đây đáp ứng đúng cái bố cục ấy :
Bài xướng của Tôn Thọ Tường
TÔN PHU NHÂN QUI THỤC
Cật ngựa thanh gươm vẹn chữ tòng
Ngàn thu rạng tiết gái Giang Ðông
Lìa Ngô, bịn rịn chòm mây bạc
Về Hán, trao tria mảnh má hồng Son phấn thà cam dày gió bụi
Ðá vàng chi để thẹn non sông Ai về nhắn với Châu Công Cẩn
Thà mất lòng anh đặng bụng chồng.
Bài họa của Phan Văn Trị
TÔN PHU NHÂN QUI THỤC
Cài trâm sửa áo vẹn câu tòng
Giả mặt trời chiều biệt cõi Ðông
Khói tỏa đồi Ngô un sắc trắng
Duyên về đất Thục đượm màu hồng Hai vai tơ tóc bền trời đất
Một gánh cương thường nặng núi sông Anh hỡi Tôn Quyền anh có biết
Trai ngay thờ chúa gái thờ chồng.
Hai câu
Thực, cho thấy cái sự việc ra sao.
Hai câu
Luận, cho nghe rõ ràng là sự suy luận, phân trần của người trong cuộc về hành động nói trong hai câu Thực.
Ðó là nguyên tắc chung, khuôn khổ chung.
Nhưng trên thực tế sự phân biệt rõ ràng THỰC và LUẬN rất hiếm thấy. Thông thường hai cặp đó, mỗi cặp là hai câu đối nhau, mà tính chất là THỰC hay LUẬN gì cũng được. Và có những trường hợp ra ngoài nguyên tắc đó mà bài thơ vẫn hay, vì lý do những tình huống có nhu cầu đặc biệt, cần phải giữ trọn ý cho bài thơ. Ví dụ :
BẠN ÐẾN CHƠI NHÀ
Chẳng mấy khi mà bác tới nhà
Trẻ thời đi vắng chợ thời xa
Ao sâu nước cả khôn chài cá
Vườn rộng rào thưa khó bắt gà
Cải chửa ra cây cà chửa nụ
Bầu vừa rụng rốn mướp đương hoa
Ðầu trò tiếp khách trầu không có
Bác đến chơi đây ta với ta. Nguyễn Khuyến
8 câu trên nếu đem phân phối theo bố cục thì cũng miễn cưỡng tạm được, nhưng nhìn cách khác thì cả 8 câu đều nói ra sự chống chế, phân trần, với mục đích ghẹo bạn ... viện đủ lý do để khỏi phải đãi bạn cái gì cả !
Bài thơ nầy có lẽ được nhiều người ưa thích. Tôi có thấy một người đem chép to trên vách phòng khách.
Chúc luky gặt hái nhiều thành công và tìm được nhiều vui vẻ với thơ Ðường.
Thân ái, LCR
<bài viết được chỉnh sửa lúc 03.12.2005 02:59:48 bởi lá chờ rơi >