Một đêm mưa bảo trong thời kỳ rối loạn của cuộc Cách mạng Pháp, một thanh niên Đức đang trên đường trở về nhà trọ vào một giờ rất khuya ngang qua khu vực cổ xưa của thành phố Paris. Ánh chớp chói lòa và tiếng sấm nổ rền dọc theo các con đường hẹp dốc cao…nhưng trước hết hãy để  tôi kể cho các bạn nghe chút ít về người thanh niên Đức này. 
         Gottfried Wolfgang là con trai một gia đình khá giả. Anh đã theo học một thời gian tại trường Gottingen ở Đức nhưng vốn có cá tính quá nhiệt thành và hay ảo tưởng, anh trở nên rất trầm tư khiến các bạn anh thường phải ngạc nhiên. Cuộc sống cô độc cùng cách học hành tách biệt đã có ảnh hưởng cả trên tâm hồn lẫn thể xác anh. Sức khỏe vì đó mà bị hao mòn và tinh thần cũng bệnh hoạn. Anh thích suy nghĩ đến những bản thể linh hồn cho tới khi…cũng giống như  Swedenborg, anh tạo ra một thế giới lý tưởng của riêng mình. Tôi không biết do nguyên nhân nào khiến anh nghỉ rằng có một quyền lực ma quỷ đang bao trùm lên anh, rằng một hồn ma đang tìm cách đánh bẩy để tiêu diệt anh. Ý nghĩ như thế cộng với bản tính trầm tư ủ rủ làm cho anh cảm thấy vô cùng chán nản. Anh trở nên tiều tụy và ngã lòng. Gia đình và bạn bè nhận thấy chứng bệnh tinh thần đang ăn mòn con người anh và họ cho rằng phương pháp chữa lành bệnh hay nhất là sự thay đổi cảnh trí. Vì vậy anh được gửi qua Pháp để tiếp tục việc học ở thành phố Paris vui nhộn, đầy ánh sáng.
         Wolfgang đến Paris vào lúc cuộc Cách mạng Pháp bùng nổ. Lúc đầu sự điên cuồng của dân chúng thích hợp với tính cách nhiệt thành của anh và anh bị lôi cuốn bởi những học thuyết chính trị và triết lý của thời đại đó. Nhưng những cảnh máu chảy thịt rơi tiếp theo sau làm cho bản chất nhạy cảm của anh bị xúc động mạnh khiến anh trở nên ghê tởm xã hội và con người, anh lại càng trầm tư và sống thu mình như một nhà ẩn sỉ. Anh ẩn mình trong một căn phòng đơn độc ở khu Latin, là khu ở của sinh viên. Nơi đó, tại một con đường tăm tối không xa tường thành kín đáo của trường đại học Sorbonne bao nhiêu, anh theo đuổi những suy tưởng ưa thích của mình. Thỉnh thoảng anh đến ở hàng giờ trong các thư viện rộng lớn của Paris, hầm mộ cùa những tác giả đã chết, tìm tòi thức ăn cho tâm hồn bệnh hoạn của mình trong đám kho tàng sách vở bụi bám và không còn ai dùng đến nửa. Có thể nói anh là một quái vật văn chương đang ăn mồi trong  nhà xác của một nền văn chương mục nát.
            Wolfgang mặc dầu sống độc thân và ẩn dật, lại có một cá tánh nóng bỏng. Có lúc cá tánh này chỉ hoạt động trong trí tưởng tượng của anh mà thôi. Anh quá nhút nhát và không sành đời nên không dám tạo những cuộc gặp gỡ với người khác phái, nhưng anh lại là người rất thích chiêm ngưỡng vẻ đẹp phụ nữ, và trong căn phòng độc thân của mình anh thường mơ đến những hình dáng, khuôn mặt anh đã gặp. Trí tưởng tượng của anh vẽ lên những khuôn mặt yêu kiều vượt quá sự thật. Trong khi tâm trí anh ở trong tình trạng mơ mộng đó, một giấc mơ lại xảy ra gây một ảnh hưởng khác thường nơi anh. Trong giấc mơ anh thấy một khuôn mặt phụ nữ với một vẻ đẹp trác tuyệt, hình ảnh hiện ra quá rõ rệt khiến anh cứ mơ đi mơ lại mãi. Ngày đêm anh bị hình ảnh đó ám ảnh, cả trong suy nghĩ lẫn trong giấc ngủ mê. Dần dà anh trở nên mê say tột cùng cái hình bóng trong mơ đó. Tình trạng này kéo dài quá lâu đến nổi trở thành những suy tưởng rồ dại, ám ảnh đầu óc của những kẻ hay âu sầu, suy tưởng mà đôi khi bị coi là điên loạn.
           Và đó là tình trạng của Gottfried Wolfgang khi xãy ra câu chuyện. Anh trở về nhà trọ trể vào một đêm mưa bảo, ngang qua những con đường tối tăm của phố Marais, khu vực cổ xưa của thành phố Paris. Tiếng sấm nổ rền vang dội dọc theo những tòa nhà cao và những con ngõ hẹp. Anh đến Place de Grève, quãng trường nơi người ta thực hiện các cuộc hành hình công cộng. Ánh chớp run rẩy trên các nóc nhọn của khách sạn cổ xưa De Ville, tạo những tia sáng lóe lên ở khoảng trống đằng trước. Khi Wolfgang đang băng qua quãng trường anh bổng thu mình sợ hãi nhận thấy mình đang sát cạnh chiêc máy chém. Cái dụng cụ giết người này luôn đứng sừng sững trong tư thế sẵn sàng, sàn nó còn chảy loang đầy máu của những người can đảm và những người đạo đức, nó là hiện thân của một nổi khiếp sợ tột đỉnh. Cũng chính ngày hôm đó nó vừa được dùng để làm công việc tàn sát. Bây giờ nó đứng đó trong bộ dáng dữ tợn, giữa một thành phố yên lặng và đang say ngủ, chờ đợi những nạn nhân mới.
            Khi anh định quay tránh bộ máy ghê khiếp đó thì tim anh thót lại, anh vừa thoáng thấy một bóng đen xùm xụp ở chân bậc thang dẫn lên đoạn đầu đài. Những tia chớp liên tiếp cho anh thấy rõ bóng đó hơn. Đó là một cô gái vận toàn đen, cô ngồi ở bậc chót dẫn lên sàn chém, úp mặt xuống đầu gối. Mái tóc dài bù rối thả chấm đất ướt sủng nước mưa đang chảy xuống như suối. Wolfgang dừng lại. Có một điều gì đáng kính sợ trong cái dáng bất động đầy cô đơn buồn thãm đó. Cô gái có vẻ thuộc tầng lớp xã hội cao. Anh biết thời kỳ đó đầy dẩy những biến đổi thăng trầm, có những người giàu sang quyền quý nay đi lang thang không nhà cửa. Có lẽ đây là một trong những con người khốn khổ đã bị lưỡi dao oan nghiệt biến thành một kẻ cô độc trên đời, bây giờ ngồi đây lòng tan nát bên lề cuộc sống, nơi đây tất cả  những người thân yêu cùa cô đã bị ném vào vô cùng tận.
 
           Anh tiến lại gọi bằng giọng thương xót. Cô ngẩng đầu nhìn anh đôi mắt hoang dại. Một ánh chớp sáng lóe lên và anh ngạc nhiên đến tột độ khi trông thấy chính khuôn mặt từng ám ảnh anh trong các giấc mơ. Tuy có hơi tái và tràn ngập sầu thãm nhưng lại có vẽ đẹp làm say lòng người.
            Run rẩy vì quá xúc động, Wolfgang nói rằng cô không nên ở ngoài trời vào giờ khuya khoắc như thế này và dưới trời mưa bảo như vậy. Anh đề nghị sẽ đưa cô về với bạn bè. Cô chỉ tay lên máy chém vẻ sợ hãi ghê khiếp :
-  “ Tôi không còn bạn bè trên đời nữa”. Cô nói.
-  “ Nhưng cô có nhà cửa chứ?” Wolfang hỏi.
-  “ Vâng…trong lòng mộ.”
          Nghe những lời đó tim người thanh niên mềm yếu đi.
-   “ Nếu một người lạ như tôi được phép đề nghị một điều mà không bị cô hiểu lầm, thì xin cô cứ dùng chỗ ở nghèo hèn của tôi làm nơi ẩn náu và tôi xin được làm người bạn hết lòng với cô. Tôi cũng không có bạn bè nào cả ở thành phố Paris này và cũng là một người lạ nơi xứ sở này, nhưng nếu có thể giúp ích gì được cho cô tôi xin sẳn sàng. Tôi thà chịu hy sinh chớ không để cho cô bị hại hay bị sĩ nhục.”
      Sự nhiệt thành với vẻ thật tình của anh cùng giọng nói ngoại quốc cho thấy rõ anh không phải là một người dân Paris tầm thường. Sự chân thành bộc lộ trong lời nói của anh không thể không tin được, vì vậy người thiếu nử không nhà bằng lòng đặt mình hoàn toàn dưới sự che chở của chàng sinh viên.
      Anh dìu cô bước đi lảo đảo qua cầu Pont Neuf và ngang qua tượng vua Henry Đệ Tứ đã bị dân chúng xô ngã. Cơn mưa bảo đã giảm bớt và tiếng sấm chỉ còn vang dội ở xa. Cả thành phố Paris hoàn toản yên tỉnh, cái khối khổng lồ gồm những con người phẩn nộ đó ngủ yên trong một lúc để dành sức cho một sự bùng nổ ngày hôm sau. Anh sinh viên đưa cô gái qua các đường phố cũ xưa của khu Latin, ngang qua các bức tường xám đen cùa đại học Sorbone để đến nhà trọ tồi tàn nơi anh cư ngụ. Người chủ nhà trọ già ra mở cửa cho họ, bà ta mở to mắt ngạc nhiên khi thấy anh chàng Wolfgang đa sầu cùng đi chung với một cô gái.
        Lần đầu tiên trong đời khi bước vào phòng Wolfgang đỏ mặt nhận thấy phòng mình trống trải thiếu kém. Phòng chỉ có một giường ngủ, một quầy rượu kiểu xưa và vài món đồ đạc còn lại thời trước được chạm trổ công phu vì nhà trọ này trước kia là một trong những khách sạn ở khu vực điện Luxembourg, là nơi ngày xưa dành cho giới quý tộc. Phòng bừa bãi đầy những sách báo và các vật dụng thông thường cùa một sinh viên.
         Khi đèn được mang đến, Wolfgang mới nhìn rõ được người con gái lạ, anh như ngộp thở vì vẻ đẹp của cô. Mặt cô hơi tái nhưng đẹp sắc sảo với những lọn tóc đen tuyền rũ xuống chung quanh. Mắt cô to và sáng long lanh với một vẻ gần như là hoang dại. Thân hình cô ẩn hiện qua bộ đầm đen cho thấy một sự cân xứng tuyệt hảo. ở cô toát ra một vẻ cao sang mặc dầu cô ăn vận theo kiểu đơn giản nhất. Vật có thể gọi là món trang sức duy nhất mà cô đeo là một dãy băng đen lớn vòng quanh cổ, gài bằng những hạt kim cương nhỏ.
        Wolfgang bối rối không biết nên xử trí thế nào với con người lạc lõng đã đặt mình dưới sự bảo vệ của mình. Anh có ý định nhường phòng cho cô còn mình thì tìm nơi ở khác nhưng sự duyên dáng của cô như mê hoặc anh khiến ý nghĩ và các giác quan của anh như bị tê liệt. Anh không thể tách mình khỏi sự hiện diện của cô được, phần cô cũng thế. Cô không nhắc gì đến máy chém nửa và nổi đau khổ của cô cũng đã lắng dịu. Sự quan tâm của Wolfgang đã chiếm được niềm tin và cả trái tim cô. Giống như anh, cô là người rất nhiệt thành và những người nhiệt thành rất chóng hiểu nhau.
          Trong cơn mê say, Wolfgang thú nhận rằng đã yêu cô, anh kể lại giấc mơ kỳ lạ, rằng cô đã chiếm hữu tim anh trước khi anh trông thấy cô bằng xương bằng thịt. Nghe anh kể lể cô vô cùng cảm kích và cho biết cô cũng có một mối cảm tình lạ lùng đối với anh. Đó là lúc dành cho những lời nói và những hành động cuồng loạn. Những thành kiến cũ và lòng mê tín bị bỏ qua, mọi việc đều dưới ảnh hưởng của “Nử thần luận lý”. Hình thức và lể nghi hôn nhân bắt đầu bị coi là những dây ràng buộc không cần thiết đối với những tâm hồn đáng kính. Wolfgang vốn có đầu óc của một lý thuyết gia nên dễ bị ảnh hưởng của những chủ thuyết tự do thời bấy giờ. Anh nói:
          -“ Tại sao chúng ta phải xa lìa nhau? Tim của chúng ta đã kết hợp nhau vì đối với danh dự và luận lý chúng ta là một, cần gì phải có những hình thức tầm thường để nối hai tâm hồn cao thượng lại với nhau?”
       Cô gái lạ lắng nghe  một cách xúc động, hẳn cô cũng cùng chung một ý nghĩ với anh. Wolfgang tiếp :
          -“ Em không có nhà cửa cũng như gia đình, xin cho phép anh được là tất cả những thứ đó với em, hay nói đúng hơn chúng ta hãy là tất cả cho nhau. Nếu cần phải có hình thức thì anh sẽ xin dùng hình thức. Đây tay anh, anh hứa dâng đời anh cho em mãi mãi.”
          - “ Mãi mãi ?” Cô gái nghiêm trang  hỏi.
          - “ Phải. Mãi mãi !” Wolfgang lập lại.
         Cô gái ôm bàn tay đưa ra của Wolfgang thì thầm:
          - “ Vậy em là của anh.” Rồi cô ngã vào lòng anh.
         Sáng hôm sau Wolfgang dậy sớm, để cô dâu nằm ngủ anh đi tìm một nhà cho thuê rộng rãi hơn để thích hợp với hoàn cảnh mới của mình. Khi trở về anh thấy cô gái nằm đầu nghiêng ra ngoài thành giường, một tay vắt ngang trên đầu, anh gọi cô nhưng không nghe trả lời. Anh tiến lại để đánh thức cô dậy khỏi tư thế nằm mệt mỏi đó, nhưng khi cầm đến thì tay cô đã lạnh và mạch không nhảy, mặt cô tái nhợt và trông đáng sợ, nói cách khác, cô chỉ còn là một cái xác.
         Hoảng hốt anh gọi chủ nhà, làm náo động mọi người. Cảnh sát được mời đến. Khi bước vào phòng vừa trông thấy xác chết, viên sĩ quan cảnh sát giật mình la lên :
         - “ Trời đất, làm sao cô ta lại đến đây được ?”
         - “ Ông có biết gì về cô ấy không ?” Wolfgang nóng lòng hỏi.
         -  “Biết gì à ? Cô ta bị chém đầu ngày hôm qua rồi.”
          Ông ta bước tới tháo dãy băng đen quanh cổ xác chết và chiếc đầu lăn xuống sàn nhà. Anh sinh viên nổi điên luôn miệng la hét:
       -  “ Con quỷ! Con quỷ đã chiếm được tôi rồi. Tôi bị trầm luân mãi mãi rồi !”
           Người ta cố gắng xoa dịu anh nhưng vô hiệu. Anh tin rằng một hồn ma đã nhập vào xác chết để gài bẩy anh. Anh trở nên điên loạn và sau đó chết trong nhà thương điên.
           Câu chuyện thế là hết, nhưng có người đã thắc mắc:
        - “ Có thật như vậy không?”
        - “ Sự thật hoàn toàn, không có gì nghi ngờ cả.” Người kể chuyện khẳng định, “ Chính anh sinh viên đã kể cho tôi nghe. Tôi đã đến thăm anh ta tại một nhà thương điên ở Paris.”
                                                                       (Dịch  hoàn tất ngày 1/12/1981)
                                                                                                  Hoàng_Yến 
 

Attached Image(s)