Công việc đồng áng, cô không quản mắng mưa, luôn tảo tần giúp đỡ gia đình, hàng ngày cô ngủ dậy sớm chăm sóc con, giúp đỡ cha mẹ những lúc đau ốm, dần dần cô cũng nguôi ngoai và lấy lại được trạng thái cân bằng, lấy lại được tinh thần lạc quan trong cuộc sống, nhiều đêm ngồi ngoài sân, ngắm ánh trăng thượng tuần vàng quạch, lòng cô cảm thấy se sắt lại, bên cạnh đứa con đang bi bô tập nói, mà lòng cô cứ mông lung khó tả. Những điệu ru buồn lại khe khẽ vang lên:

“ Cha đi chiến đấu không về

Mẹ con mình đợi đông hè sao bưa”

Hơn hai năm sau, đứa con trai Hoàng Trọng Nghĩa  đã biết đi và bi bô tập nói. Đúng là “Gái một con trông mòn con mắt” Quỳnh Hương lại càng xinh đẹp hơn xưa nhiều, bố mẹ chồng rất thương cô, tuổi đời quá trẻ đã sớm mất chồng, không biết sống bao giờ cho hết cuộc đời này đây, càng nghĩ họ càng thương đứa con dâu bạc phận.

Gần ngày đoạn tang chồng cô, bố mẹ chồng liền bàn với Quỳnh Hương, bà nói:

- Quỳnh Hương ơi, con còn trẻ lại xinh đẹp nữa, sớm chịu cảnh mất chồng, Bố mẹ thương con nhiều lắm, sống như thế này thì biết bao giờ cho hết đời hả con.

Điều này thì Quỳnh Hương biết chứ, từ ngày bặt tin chồng, như có điềm báo, gia đình cứ động viên Quỳnh Hương, sau khi sinh con, cũng là lúc nhận tin báo tử chồng, gia đình họ càng yêu thương, chăm sóc mẹ con cô nhiều hơn. Họ dồn hết tình cảm cho đứa cháu đích tôn này.

Bố Lễ là trưởng họ,  Lễ lại là con trai độc nhất, ông bà lại không có con gái, nên họ bàn với Quỳnh Hương:

- Bây giờ, bố mẹ coi con như là đứa con gái trong nhà vậy, con cứ an tâm, đừng lo nghĩ nhiều mà ảnh hưởng tới sức khỏe, bao giờ thằng Nghĩa lớn lên một chút, bố mẹ sẽ tính chuyện cho con.

Nghe vậy, Quỳnh Hương cũng mừng thầm trong bụng, nhưng vẫn chưa hiểu hết được ý của bố mẹ chồng, nên hỏi lại:

- Bố mẹ bảo tính chuyện cho con, là tính chuyện gì đây, con chưa hiểu?

Mẹ chồng nói tiếp:

- Là tính chuyện xây dựng hạnh phúc cho con đó, bố mẹ coi con như là con gái mà.

Quỳnh Hương cảm thấy bối rối, và nói:

-  Chuyện này con chưa nghĩ tới mẹ ạ. Con rất hiểu, và thông cảm cho bố mẹ, dẫu sao con cũng cảm ơn tấm lòng tốt của bố mẹ đã giành cho con, cho cháu bấy lâu nay.

Bố chồng Quỳnh Hương ngồi trầm ngâm, hút điếu thuốc lào, nhả đám khỏi ra bay lơ lửng, mắt nhìn lơ đãng theo làn khói bay lên trần nhà. Bất chợt ông đứng dậy, lại ngay bàn thờ thắp nén nhang cho Lễ, con trai ông. Miệng lầm rầm câu gì đó, Quỳnh Hương không nghe rõ. Còn bà mẹ chồng cô cứ ngồi trầm ngâm suy nghĩ, rồi thấy bà ngửa mặt lên trần nhà thở dài một cái nghe mà nẫu ruột.

Một lát sau, Quỳnh Hương cũng đứng dậy, cô đi lại ban thờ, để thắp nén nhang cho chồng, thắp xong cô bảo:

- Con đi làm chiều đây bố mẹ nhé.

Mẹ chồng khuyên:

- Từ từ đã con, còn sớm lắm, mới một giờ chiều, trời còn nắng gắt lắm con ạ. Con đi làm sớm quá ảnh hưởng tới sức khỏe đó, công việc riêng nhà mình con cứ thư thả thôi, không như việc hợp tác xã con ạ, hôm nay chưa xong thì để ngày mai, chứ nhìn con lam lũ triền miên, mẹ sốt ruột và lo nhiều cho con.

Hàng ngày đi làm về, thì cơm nước mẹ chồng đã chuẩn bị chu đáo, còn cu Nghĩa, hôm nào bà cũng tắm rửa sạch sẽ. Nhiều hôm, ông bà còn cho ăn cơm trước, sợ cháu ngủ đói. Quỳnh Hương đi làm về, không phải làm bất cứ việc gì nữa, có hôm mẹ chồng, còn giành rửa bát, để Quỳnh Hương có nhiều thời gian bên đứa con trai yêu quí.

Hai năm sau đó ngày giỗ hết tang chồng, bố mẹ chồng mua sắm đồ hàng mã đầy đủ, nào là áo quần, dày dép, mũ sao vàng, ba lô con cóc, chiếc gậy Trường sơn, lược chải tóc, thuốc lá, tiền vàng…nhiều thứ lắm, mời thầy đến cúng, khi cúng để đốt đồ cho chồng cô. Chiều hôm đó, thầy cúng  khất âm dương toát hết cả mồ hôi mà không sao đốt được, vì  chồng Quỳnh Hương không chịu nhận, thầy cúng khất âm dương mãi, trên má thầy mồ hôi hội chảy ra ròng ròng.

Thầy cúng lẩm bẩm:

- Địa nhất được rồi, xin địa nhị. Địa nhị được rồi, xin địa tam. Lần thứ 3 lúc nào cũng không được, mọi người nghe rõ tiếng thầy nói rõ lạc địa bất thành, biết là chưa được. Công việc đó của thấy cứ lặp đi lặp lại mãi.

Bà mẹ chồng sốt ruột lại khóc lóc van xin:

- Con ơi! con có linh thiêng thì nhận đồ đi cho bố mẹ an lòng, âm dương cách biệt con không chịu nhận bố  mẹ biết làm sao đây?

Một người bác họ hỏi :

- Đã ghi tên đầy đủ cho nó chưa?

Bố Quỳnh Hương trả lời:

-         Ghi đầy đủ, thống kê rõ ràng cả rồi.

Mẹ chồng bảo:

- Quỳnh Hương cho thằng Nghĩa ra lạy bố nó đi.

Quỳnh Hương bế Nghĩa, đặt xuống bên cạnh bà nội rồi bảo:

- Nghĩa ơi, con lạy bố đi.

Bà nội lấy 2 tay Nghĩa chấp lại, Nghĩa cứ ngơ ngác không biết gì, nó cũng dơ lên đặt xuống mấy cái theo nhịp tay bà nội, khói hương nghi ngút làm Nghĩa cay xè mắt, nó khóc ré lên, Quỳnh Hương bế vội con vào nhà.

Thầy cúng lại cần mẫn khất âm dương, hai đồng tiền lại quay tít trên đĩa, ông nói:

-         Nó lại cười

Tiếng thầy cúng lầm rầm trong miệng:

- Lạy đức bản thổ thần linh thần linh đại vương,  lạy đức bản thổ long mạch chi thần…. chứng giám, chúng con là người trần mắt thịt có sai sót gì thì trăm tội trăm xá, vạn tội vạn xá, xin linh hồn Liệt sỹ Hoàng Trọng Lễ  chấp nhận cho, ông lại tung 2 đồng tiền lên:

- Địa nhất được rồi, xin địa nhị. Địa nhị được rồi, xin địa tam. Lần này thầy cúng dừng ở đây thuyết trình một lúc, nào là trăm tội trăm xá, vạn tội vạn xá, trên dương thế có ai đó làm điều chi phật lòng, phật ý thì xin linh hồn liệt sỹ Hoàng Trọng Lễ lượng thứ và cho thầy xin địa tam, thầy lại tung 2 đồng tiền lên, khi đồng tiền xoay xoay, dừng lại ai cũng căng mắt ra nhìn, lại không được. Tiếng khóc mỗi lúc một to, thầy quát, mọi người im ngay, đừng làm rối lên, Thầy lại tiếp tục khấn, hai đồng tiền tung lên, một chữ nhảy ra ngoài thầy nói lạc địa bất thành, mọi người biết vậy  là vẫn chưa được. Công việc đó của thầy cứ lặp đi lặp lại mãi. Mọi người đứng xung quanh ai cũng chắp tay khấn rì rầm, thầy cúng thì mặt đỏ gay lên, tỏ vẻ lo lắng, không hiểu vì sao? thầy này là giỏi nhất khu vực rồi, mà sao các đám khác thầy khất âm dương nhanh lắm, vài ba lần là được.

Thầy hớp một ngụm nước chè xanh rồi bảo:

- Lần này không được nữa thì  phải nhờ các cụ tổ tiên chuyển cho vong thôi, chắc nó hy sinh vì bom đạn, bạt hồn bạt vía chưa về kịp đó thôi.

Thầy cúng tiếp tục thắp hương, ra thêm tuần rượu nữa, thầy nói:

- Nếu con không chịu nhận thì cho thầy xin ba đài sấp đen, rồi để thầy nhờ các cụ tổ tiên chuyển về âm giới cho con.

Tiếng thầy cúng lại lầm rầm:

- Dạ, được địa nhất rồi, cho thầy xin địa nhị. Dạ, được địa nhị rồi, cho thầy xin địa tam. Lần này thì 3 đại sấp đen đã ứng.

Thầy cúng nói:    

- Nó không chịu nhận đâu, gia đình chuẩn bị một ít lễ cúng gia tiên, rồi để thầy nhờ các cụ chuyển đồ cho vong.

Hai ngày sau, Mẹ chồng lại gọi Quỳnh Hương và bảo:

- Con cứ để thằng Nghĩa lại đây, cho ông bà nuôi, bố mẹ cho phép con xem đám nào phù hợp, thì nên đi bước nữa, đời còn dài lắm con ạ. Bố mẹ nhìn con sống một mình thế này, cũng đau lòng lắm, bố mẹ coi con như là con gái, hơn nữa nhà cũng chẳng còn ai, tốt nhất con tìm được đứa nào, nó chịu ở lại đây, thì bố mẹ mừng lắm. Bố mẹ muốn con được hạnh phúc trọn vẹn.

Những cánh thư cứ đều đặn, qua lại giữa tiền tuyến và hậu phương, anh chị động viên nhau, dành những tình cảm chân thành nhất cho nhau, những lúc rảnh rỗi, cô cứ đem thư chồng ra đọc, rồi lại viết thư gửi cho chồng.

Cô sinh một đứa con trai kháu khỉnh giống anh như đúc, ngày cô sinh con cũng là ngày cô nhận được lá thư cuối cùng của chồng gửi về, trong lá thư đó anh đã đặt tên cho con là  Nguyễn Trường Sơn.

Những lá thư cũ, anh gửi về cô mang ra cứ đọc đi, đọc lại không biết bao nhiêu lần, nghe tin chiến sự ngày càng ác liệt, Quỳnh Hương như ngồi trên đống lửa. và đưa thư anh ra đọc:

Bố mẹ kính quí!

Quỳnh Hương yêu của anh!

Nhận được thư em đã qua 2 ngày, song chiến trường ác liệt quá, anh không có thời gian nhiều để biên thư về thăm gia đình và thăm em. Có lẽ giờ này, em và gia đình đang mong thư anh nhiều lắm nhỉ.

Hôm nay, chiến trường tạm lắng tiếng đạn bom, anh tranh thủ biên thư về cho em ngay, kẻo em mong đợi nhiều, ảnh hưởng tới đứa con trong bụng.

Em yêu quí!

Em đang làm gì đó, đã ăn com chưa?, đang mải mê với công việc, hay đang say sưa với giấc ngủ ngon lành, hãy dừng tay lại và tỉnh giấc ngủ, để đọc thư anh từ chiến trường  gửi về thăm em đây.

Lời đầu thư, anh chân thành kính chúc bố mẹ mạnh khỏe, làm ăn gặp nhiều may mắn, anh chúc các  em luôn khỏe, công tác tốt là anh vui nhất.

Em ạ, dạo này bố mẹ, các em có được khỏe không? Công việc đồng áng thế nào, chắc là vắng anh thì vất vả lắm nhỉ, bây giờ có lẽ  em cũng đã quen với khí hậu, cuộc sống  vùng đất quê anh rồi chứ? Nhớ giữ gìn sức khỏe em nhé. Anh luôn lo lắng nhiều cho em.

Còn anh vẫn khỏe, chỉ có điều chiến sự nổ ra liên tiếp, suốt ngày quen với tiếng đạn bom, đơn vị bổ sung quân liên tục, tiếng bom rơi, đạn nổ ngày đêm nhức nhối lắm, nhưng anh không sao đâu em ạ, anh không phải cầm súng trực tiếp chiến đấu, nên em cứ động viên bố mẹ an tâm, đừng lo lắng nhiều mà ảnh hưởng tới sức khỏe.

Do điều kiện thời gian không cho phép anh viết dài hơn, cuối thư một lần nữa, anh chân thành kính chúc đại gia đình ta luôn luôn mạnh khỏe làm ăn gặt hái nhiều thắng lợi, Anh chúc em sức khỏe dồi dào, luôn vui vẻ, lạc quan yêu đời và nhớ giữ gìn sức khỏe nghe em, được như vậy là anh mừngnhất.

Hạ bút chờ thư em

Khe Sanh 1972

TB: À, nếu sinh con trai thì đặt tên con là Nguyễn Trường Sơn, Nếu sinh con gái thì đặt tên con là Nguyễn Phạm Quỳnh Hoa em nhé, và qua lá thư này em cho anh gửi lời thăm hỏi sức khỏe thắm thiết nhất, tới anh em họ hàng nội ngoại, bà con làng xóm, bạn bè thân thích của anh  với nhé.

Con của gia đình

Anh của em

Nguyễn Thế Nam

Hôn em nhiều.

Anh.

Đó là lá thư cuối cùng của chồng, mà Quỳnh Hương nhận được, cô mang nó ra đọc đi, đọc lại không biết bao nhiêu lần, càng đọc cô càng lo lắng, càng sốt ruột, rồi đêm đêm cô cứ nghĩ vẩn vơ, nếu bố cu có mệnh hệ gì, thì làm sao mà sống nổi trên cõi đời này nữa đây.

Đến khi Nguyễn Trường Sơn  đang chập chững tập đi, miệng bi bô gọi bà, gọi bố, thì cũng là lúc gia đình cô nhận được giấy báo tử của chồng. Nhận được tin chồng hy sinh, cô ngất lên, ngất xuống không biết bao lần, Quỳnh Hương khóc van thảm thiết, cạn cả nước mắt, cô gào thét trong điên dại, không biết cô đã làm gì sai, mà ông trời lại bắt cô chịu khổ đến như vậy, hai lần chồng cả hai đều là Liệt sỹ, đầu óc cô cứ quay cuồng, như muốn nổ tung, cô kêu la trong hoảng loạn, rồi đập đầu vào tường, cô không thiết sống nữa, mọi người nhìn cô như vậy, ai cũng thương cho số phận của Quỳnh Hương, cả gia đình cố gắng động viên an ủi cô, dần dần Quỳnh Hương cũng gượng đứng dậy được, nhờ có đứa con trai đã tiếp thêm cho cô sức mạnh và nghị lực sống. Đêm đêm cô ôm chặt con vào lòng và thổn thức vô độ, cô nghĩ người ta nói “ Hồng nhan bạc phận” có lẽ là đúng, nên cô cứ tự trách mình, tự dằn vặt mình, Quỳnh Hương ghét cay, ghét đắng cái sắc đẹp  mà ông trời ban cho mình.

Ngày làm lễ truy điệu người chồng thứ hai này cả hai mẹ con Quỳnh Hương có mặt, những bước chân xiêu vẹo của Quỳnh Hương chới với nhũn như con chi chi, phải có người dìu mới đi được, em dâu  bế cháu nhỏ đi theo sau.

 Mặt trời đã nhô lên khỏi đỉnh núi, mọi người trong làng đã đến rất đông từ sáng sớm, nơi tổ chức lễ truy điệu chồng Quỳnh Hương được trang trí nghiêm trang, hoa quả, di ảnh, lư cắm hương … đầy đủ cả. các tổ chức đoàn thể, chính quyền từ Huyện đến xã  đã đến đầy đủ. Mẹ chồng cô vừa đi vừa khóc lóc kêu van, phải đến ba bốn người khỏe mới dìu bà đến được nơi làm lễ trụy điệu con bà. Trước lúc buỗi lễ bắt đầu, hai mẹ con chị và đứa em trai chồng gào khóc rất to, mọi người cố gắng khuyên bảo, bình tĩnh để buổi lễ được bắt đầu.

Nhà chồng Quỳnh Hương lập một ban thờ nhỏ phía đầu đốc nhà, mỗi khi nhìn tấm ảnh  sau làn khói hương nghi ngút lòng chị lại nhói đau.

Đoạn tang người chồng thứ hai xong, con trai chị Nguyễn Trường Sơn cũng đã gần 4 tuổi. Quỳnh Hương vẫn hăng say siêng năng công tác, lam lũ suốt ngày như xưa, mọi công việc gia đình cô đều đảm đang lo liệu, nhìn cô ai cũng động lòng thương cảm, Quỳnh Hương tích cực tham gia phong trào xã hội, làm chi hội trưởng Hội phụ nữ địa phương, ngoài cái đẹp người, đẹp nết cô còn có giọng hát rất hay.

Ngày cúng đốt đồ hàng mã cho chồng, Quỳnh Hương lo lắng lắm, cô chứng kiến lần trước đốt đồ cho Lễ, hết cả buổi chiều mà không xong. lần này không biết thế nào, trong lòng Quỳnh  Hương nôn nao khó tả.

Ông thầy cúng ở Tuyên Quang  khác với thầy cúng ở Nghệ An, ông không dùng đĩa, mà dùng một cái dây xâu 2 đồng tiền lại, lấy tay dơ lên lắc lắc rồi trải nhanh một cái trên nền chiếu, mấy lần như thế nhưng chẳng lần nào được như ý cả, khấn đi khấn lại mãi rồi thầy bảo xong, gia đình đem đồ đi đốt. quỳnh Hương thở phào nhẹ nhõm.

Gia đình chồng mỗi khi nhìn đứa con dâu tuổi còn trẻ, mới 28 tuổi đầu mà đã chịu thiệt thòi quá lớn, họ cũng bàn bạc giúp đỡ cô, và tạo điều kiện cho cô có cơ hội để đi thêm bước nữa.

Những chuyện đàm tiếu về Quỳnh Hương, không biết bắt đầu từ đâu, được dân làng đồn thổi, người ta nói Quỳnh Hương chính là cô gái sát chồng, cho dù xinh đẹp đến mấy, cũng không xứng làm vợ bất kỳ người nào nữa, Quỳnh Hương quá đau khổ về điều đó, đi đâu làm gì cũng bị người ta xoi mói, nhìn chị với một con mắt khác, suốt ngày cô sống trong đau khổ, tủi nhục vô cùng, gia đình nhà chồng rất thương cô nhưng không sao dẹp nổi sự đàm tiếu đó.

Đi ra đường chỗ thì  trẻ con, nơi người lớn chỉ trỏ, dè bỉu, khinh cô. Đi ra chợ cũng thế, sao mà nhiều người biết Quỳnh Hương nhiều đến vậy, dần dần Quỳnh Hương cảm thấy ngại đi ra ngoài.

Một hôm, có việc cần ra chợ, một bà hàng cá chỉ vào mặt cô, và nói:

- Con kia, mày đi xa chỗ này đi, rồi bà lại lẩm bẩm, gặp con này sờ vào, coi như là hàng ế, đồ gái sát chồng.

Quỳnh Hương nghe đau nhói trong tim nhưng cố nhẫn nại, giả vờ làm ngơ, và mua vội  vài mớ rau rồi đi thật nhanh về nhà, chạy vào phòng nằm khóc, khóc mãi…

Chú Bắc em chồng, kém cô 2 tuổi, cũng vừa lấy vợ. Sau khi anh trai hy sinh Bắc càng chăm sóc chị dâu nhiều hơn, giúp đỡ chị nhiệt tình hơn trong mọi công việc, Bắc đã hứa với anh trai là sẽ giúp đỡ, bảo vệ chị, bây giờ anh trai hy sinh rồi nên Bắc càng quan tâm hơn, nhiều khi Quỳnh Hương rất ái ngại, sợ em dâu và mọi người hiểu nhầm.

Quuỳnh Hương bảo với Bắc:

Chú này, chú không cần phải như thế đâu, mọi người dễ hiểu nhầm đó.

Bắc trả lời:

Hiểu nhầm gì mà hiểu nhầm, chị em giúp nhau là lẽ thường tình, em không sợ, em sống đúng lương tâm mình là được.

Vợ Bắc nói xen vào:

- Chị an tâm đi, anh Bắc không phải là người vô học đâu. Vợ chồng em luôn quan tâm giúp đỡ mẹ con chị mà.

Mỗi một ngày trôi qua Quỳnh Hương lại cảm thấy nặng nề hơn, những tiếng đồn đại, dị nghị  về cô ngày một nhiều hơn, dần dần cô sống khép mình, hạn chế tham gia các buổi hội họp, tránh nơi đông người, cô rất ngại đi lại. nhưng những lời nói thóc mách nhức nhối cả óc, có người độc mồm độc miệng còn nói ý giữa cô và em trại chồng, những điều đó làm cho trái tim Quỳnh Hương ngày nào cũng  bị rỉ máu.

Nguyễn Trường Sơn là cháu đích tôn nên được ông bà nội chăm sóc chu đáo, nhiều lần họ thuyết phục cô để con lại cho ông bà nội và chú thím nuôi, tạo cơ hội thuận tiện cho cô dễ bề đi thêm một bước nữa. Cô thương con rất nhiều, nhưng cũng không thể nào ở lâu được với dân làng, nơi đất khách quê người này, và cuối cùng Quỳnh Hương đành lòng cất bước ra đi.

 

Chương 3

          Theo xe gia đình, đưa bà cụ vào bệnh viện, do mấy hôm nay cụ sốt cao. Quỳnh Hương lo lắng không biết bận này cụ có qua khỏi không? Nếu bà có làm sao, thì không biết mình sẽ đi về đâu đây. Nghĩ lại, ngày liều ra tìm việc làm nơi phố xá, Quỳnh Hương lại thấy ớn lạnh dọc cả sống lưng.

          Mười ngày trôi qua trong không khí nặng nề, của nỗi lo sợ, Quỳnh Hương gầy sút đi nhiều, ở bên bà cụ có đêm Quỳnh Hương thức trắng. Gia đình họ cho người đến thay, nhưng chị không chịu, Quỳnh Hương nói:

- Cháu quen rồi, không sao đâu, cháu chịu được mà.

Con gái cụ nghe vậy, lại càng thương Quỳnh Hương hơn, nên bảo:

- Cô hiểu cháu, nhưng nếu cứ cố mãi, rồi cháu ốm thì tính sao đây?

Quỳnh Hương đáp:

-         Cô  an tâm, cháu không ốm được đâu.

Trên giường bệnh, bà cụ thều thào:

-  Cháu ơi! Cháu hãy về nhà nghỉ ít hôm đi, cháu ở đây vất vả lắm rồi, bà cũng không an tâm điều trị đâu. Cháu thương bà thì cháu nghe lời bà nhé.

Đang nói thì bà cụ ho sặc sụa, Quỳnh Hương hốt hoảng liền chạy đi gọi bác sỹ cấp cứu nhưng không kịp, bà cụ đã trút hơi thở cuối cùng sau đó ít phút.

Đám tang bà cụ, Quỳnh Hương xin được đội khăn trắng, chị gào khóc thảm thiết, hơn cả những đứa cháu ruột, nhìn chị ai cũng thương, cũng quí.

Đợi đến 49 ngày cụ xong, Quỳnh Hương xin phép gia đình họ về quê. Họ thu xếp chu đáo mọi việc, tạo điều kiện tốt nhất để Quỳnh Hương đi lại thuận tiện. Chị cảm ơn tấm lòng tốt của gia đình bấy lâu nay, trước khi lên xe về Hà Nội, Quỳnh Hương khóc như một đứa trẻ.  Xe từ từ chuyển bánh, chị ngoảnh cổ lại vẫy tay tạm biệt mọi người.

Trên đường về nhà, Quỳnh Hương cứ suy nghĩ miên man, hết cái này sang cái khác, những câu nói chê trách, mỉa mai chị cứ hiện lên, mỗi lúc một nhiều, nào là gái sát chồng, nào là đồ gái không ra gì.v.v. Rồi Quỳnh Hương ôm chặt mái đầu, cứ thế khóc, ai hỏi gì Quỳnh Hương cũng không trả lời. Đột nhiên không hiểu sao, Quỳnh Hương lại sợ về quê.

Xe đang chạy trong đêm, dù chưa đến Thành phố Vinh, Quỳnh Hương bảo nhà xe:

- Nhà xe ơi! Cho em xuống đây.

Nhà xe bảo:

- Xuống đây là chỗ nào chứ, đoạn này vắng người, đêm lại khuya không xuống được.

- Hình như cô này về Thanh Chương, ông lái xe bảo vậy.

- Về Thanh Chương thì phải xuống bến xe chứ, còn lâu mới tới.

Quỳnh Hương im lặng không nói gì nữa, rồi cô ngủ gật gà, gật gù trên ghế xe.

 

Số đã khổ thì đi đâu cũng khổ, thật không sai:

 “Họa vô đơn chí - Phúc bất trùng lai”.

 Niềm vui đến với chị chưa được bao lâu, một sự thật nghiệt ngã lại một lần nữa đến với chị.

Buổi sáng, chị đi chợ để mua một số hoa quả, bánh kẹo về sinh nhật lần thứ 2 của con trai Đỗ Thành Vinh, thì bất ngờ vết thương trên đầu chồng chị tái phát, chiều hôm đó chị khăn gói đưa anh lên bệnh viện Quân y 4, từ nhà đến bệnh viện khoảng 20 ki lô mét, một mình chị chạy đi, chạy lại  rất vất vả, thời buổi  mới kết thúc chiến tranh, xe cộ đi lại cũng hiếm hoi, có lần hỏng xe đạp, chị phải đi bộ hơn 20 km để đến bệnh viện chăm sóc chồng.

 Vết thương của anh mỗi ngày một nặng hơn, chị lo lắng quá nên cứ cầu trời, khấn phật, mong cho anh sớm bình phục. Người chị hốc hác, tiều tụy, mái tóc  bù xù, chẳng khác gì một người điên, anh em, bạn bè đồng nghiệp của chồng chị cũng tích cực giúp đỡ chị về mọi mặt, nhất là 2 đứa con, song cũng không sao bù đắp được khó khăn, vất vả mà chị đang phải hứng chịu.

 Chồng chị vẫn mê man trên giường bệnh,  hơn một tháng nay, Quỳnh Hương vẫn luôn luôn túc trực chăm sóc cho chồng, mong anh chóng bình phục, dù phải hy sinh cả cuộc đời này Quỳnh Hương cũng không thể nào đền đáp lại công ơn và tấm lòng cao quí của anh, cũng như gia đình anh đã dành cho mình. Nhưng chồng chị không thể nào khỏe lại được; những giọt lệ hữu tình từ trong khóe mắt Quỳnh Hương rơi xuống má anh, Quỳnh Hương khẽ gọi “anh Hùng ơi, anh Hùng”, Hùng mở mắt nhìn Quỳnh Hương, nhưng vẫn không hề biết gì và lại mê man như cũ; Quỳnh Hương buồn rười rượi, rồi Quỳnh Hường ngồi xích lại gần anh, Quỳnh Hương muốn thấu hiểu nỗi lòng của chồng.

Chị bác sỹ nhẹ nhàng đặt tai nghe vào ngực Hùng. Quỳnh Hương hồi hộp chờ đợi.

-         Chị đã ăn uống gì chưa? Bác sỹ hỏi.

Quỳnh Hương lúng túng đáp:

- Em ăn rồi bác sỹ ạ, chồng em có làm sao không? Bác sỹ cứu chồng em với.

-         Chị an tâm đi, anh ấy sẽ khỏi .

Quỳnh Hương hỏi lại:

-         Thưa bác sỹ, bác sỹ không nói dối chứ.

Rồi Quỳnh Hương nhè nhẹ kéo chăn đắp cho chồng, nhìn bác sỹ đi ra khỏi phòng, bác sỹ chào Quỳnh Hương, rồi nhìn bệnh nhân một cách yếu đuối, khác với đôi mắt thường ngày và nói:

- Chị cứ yên tâm, tôi sẽ cố gắng chữa trị cho anh, anh sẽ chóng khỏi.

Mỗi lần dìu chồng đi tiêm, chị lại rớt nước mắt, đôi lúc nhìn anh dơ hai cùi tay, đỡ cốc nước để uống cũng khó khăn, chị thương anh vô cùng. Đôi mắt anh đỏ hoe, có lẽ anh thương chị nhiều lắm, nên cũng khóc hoài.

Hôm nào hơi đỡ mệt anh lại động viên chị, anh kể cho chị nghe những kỷ niệm của thời thơ ấu, kỷ niệm của thời học sinh, bao lần sơ tán…; ngày anh tốt nghiệp Đại học Vinh, trái tim anh đã nghe theo tiếng gọi, thiêng liêng của Tổ Quốc, nên anh tình nguyện lên đường chiến đấu, anh kể tỷ mỉ từng li, từng tí cho chị nghe, anh động viên chị cố gắng vượt qua, có nhiều câu như là anh đang nói gở chị phải đưa tay che miệng anh lại.

Rồi chị nói:

- Anh cứ an tâm điều trị, đừng lo nhiều cho em và các con, mà ảnh hưởng tới sức khỏe. Ở nhà các thầy cô trong trường giúp đỡ nhiều lắm, các em học sinh thay nhau đến ngủ cùng các con.

Bệnh tình của Hùng ngày càng trầm trọng,  căn bệnh đã bước sang giai đoạn cuối, ngoài vết thương ở đầu, anh còn thêm chứng phổi phù thũng do hít phải khí độc đạn bom, lại còn hở van tim 2 lá,  ngày càng nguy hiểm đến cơ thể. Từ khi Hùng bị sốt cao triền miên, Quỳnh Hương đã khóc nhiều, nhiều lắm, mỗi lần ra khỏi phòng bệnh Quỳnh Hương ra ghế đá ngồi một mình và cứ khóc mãi, khóc mãi, vẻ mặt buồn rầu, ủ rũ. Quỳnh Hương muốn nói thật nhiều cho Hùng biết rằng Quỳnh Hương yêu thương anh  nhiều lắm, yêu anh hơn chính cả bản thân mình, Quỳnh Hương sẵn sàng đổi lấy tất cả những gì mình có để cứu anh.

Nhiều hôm chị lần giở cuốn nhật ký chiến trường của anh ra đọc, chị đọc to cho chồng  và mọi người trong phòng cùng nghe, anh ghi lại chi tiết các trận đánh ác liệt, trận nào những ai hy sinh, những ai bị thương, rồi những dòng lưu bút của các đồng đội, chị đọc cho anh nghe một đoạn anh trích trong bàì thơ “ Hoa chanh” của nhà thơ Nguyên Bao mà anh ghi trong cuốn nhật ký, gửi về cho người vợ trước:

“…

Tám năm xa gốc chanh 
Giàn trầu, cầu ao vắng bóng 
Anh nhớ ngày đi, 
Hai đứa nhìn nhau yên lặng 
Chúng mình chưa hẹn một lời! 
Dặm đường hành quân 
Những chiến dịch dài 
Nỗi nhớ quê nhà 
Giục chân bước gấp 
Tiếng em thầm thì ngày đêm vẫn nhắc: 
Khi Tổ quốc cần 

Chúng mình biết hi sinh! 
- Giữ lấy cầu ao 
Giữ lấy gốc chanh, 
Giữ lấy giàn trầu 
Giữ xanh mái tóc! 
Hôm nay trở về, một chân anh mất 
Nhưng quê hương tất cả hãy còn…”

Bất chợt chị nhìn anh rơm rớm nước mắt chị lại thôi.

Một buổi sáng chị tranh thủ về nhà lấy thêm một số thứ cần thiết, để vào chăm anh. Mặt hồ gợn sóng lăn tăn như vạc dầu sôi, Chị lướt nhanh về phía mặt trời vừa thức dậy. Quỳnh hương nhìn lại bóng hình mình sao mà nhếch nhác thế. Chị rùng mình một cái, bước qua vũng nước mưa đêm qua. Quỳnh Hương cố hết sức đi thật nhanh về nhà, có lẽ giờ này các con đã đi học cả.

Thân hình trước kia duyên dáng bao nhiêu thì bây giờ chị ủ rũ bấy nhiêu, suốt ngày quẩn quanh trong bệnh viện. Chị vẫn luôn luôn chăm sóc cho chồng mong được chóng bình phục. Nhưng Hùng chồng chị ngày một yếu đi, mảnh đạn quái ác trong đầu hành hạ anh đến cùng cực. Chăm sóc anh được gần 2 tháng thì một lần nữa số phận nghiệt ngã, cay đắng, lại đến với chị. Chồng chị trước lúc ra đi chỉ biết cầm tay chị, nhìn chị bằng hai dòng nước mắt, lắp bắp như đang nói lời cảm ơn vợ, sau khi trút hơi thở cuối cùng mà đôi mắt vẫn chằm chằm nhìn chị, Quỳnh Hương từ từ đưa tay lên, khẽ vuốt mắt cho anh, rồi chị ngất đi không biết gì nữa. Người ta đưa chị vào phòng cấp cứu, Quỳnh Hương lúc tỉnh, lúc mê, miệng luôn gào thét, đôi tay chị cào cấu  lung tung,  mười đầu ngón tay bầm tím đến chảy máu, bệnh viện phải dùng tới thuốc an thần, để cho chị ngủ. Gia đình anh cùng hội đồng nhà trường nơi anh dạy học, kết hợp với các tổ chức ban ngành đoàn thế của địa phương và bệnh viện đã cùng lo liệu thủ tục mai táng cho anh.

Mai táng anh xong, chị trở lại nhà, trong lòng nặng trĩu những lo âu, khắc khoải, rồi đây chị sẽ sống ra sao? Khi lần lượt 3 người đàn ông, đến với chị đều từ bỏ chị đi trước, chị hận bản thân mình, hận cái hồng nhan bạc phận này; nhiều khi muốn kết liễu mình cho xong một cuộc đời bất hạnh, nhưng chị lại thương các con nhiều, nên chị cố gắng, vượt lên đau khổ để tiếp tục chống chọi với cuộc sống, với số phận. Trong gian nhà tập thể cấp 4 đơn sơ, khói hương thờ chồng luôn nghi ngút, ngày nào chị cũng thắp nhang cho chồng.

Trải qua biết bao thăng trầm của cuộc sống, chị quá mệt mỏi với số phận long đong, nghiệt ngã cứ bám riết cuộc đời chị. Nhưng sắc đẹp của Quỳnh Hương vẫn không bị phai tàn đi, chị càng xinh đẹp bao nhiêu, chị càng cảm thấy khổ sở bấy nhiêu, tiếng đàm tiếu  gái sát chồng, đối với chị lại một lần nữa được nhân lên, cũng may chị ở khu tập thể giáo viên nên các thầy cô rất hiểu và thông cảm cho chị, họ thường qua lại động viên, an ủi chị. Phần nào chị cũng đỡ chán nản mà cố gắng khắc phục khó khăn để nuôi dạy, chăm sóc các con; hai đứa con ngày một lớn khôn khỏe mạnh, dần dần chị cũng bình tâm trở lại với cuộc sống, hòa mình vào trong xã hội đầy phức tạp, chị đã tự  vượt lên chính mình.

Dù đã qua 3 lần chồng và đã có 3 đứa con trai, nhưng chị vẫn xinh đẹp như thời con gái; mới ngoài 30 tuổi nên nét duyên thầm của chị vẫn làm bao chàng trai si mê  và mơ ước được lấy làm vợ. Có nhiều người phải lòng mà luôn tìm đến chị, họ động viên an ủi và tình nguyện chăm sóc mẹ con chị, nhưng Quỳnh Hương luôn luôn  tìm cách từ chối khéo.

Gia đình chồng rất yêu thương chị, họ nghĩ Quỳnh Hương còn rất trẻ, lại xinh đẹp, chắc trước sau gì chị cũng lại đi một bước nữa, nên bố mẹ và gia đình chú em, chủ động  bàn với chị hãy để các con cho chú mự nuôi hộ, vì chú mự cưới vợ đã 10 năm, song vợ chồng chú mự  không có con, họ nói. Muốn tạo điều kiện để chị có cơ hội xây dựng hạnh phúc riêng cho mình. Nghe vậy lòng chị đau như dao cắt, lần này chị kiên quyết không chịu, bao đêm chị trằn trọc không sao ngủ được, chị nghĩ nếu lần này phải xa các con, thì chị không thể nào mà tiếp tục cuộc sống trên đời này được nữa, càng nghĩ chị càng hận cho số phận trớ trêu của mình.

Nhất là cái Lan con gái anh ngày nào cũng thawpc hương cho bố mẹ, nó đứng trước ban thờ rất lâu ngắm ảnh qua làn hương khói, chị nhìn nó mà nước mắt cứ giàn dụa, chị thương Lan vô cùng, mới chục tuổi đầu mà đã mồ côi cả cha lẫn mẹ, ông trời bất công quá, chị nghĩ nếu như không có chiến tranh, không ai phải hy sinh cả, thì giờ này chị đã khác, số phận chị có lẽ sinh ra để làm vợ lính hay sao?, ba lần lấy chồng đều là bộ đội thì cả ba người đã bỏ chị đi trước, để lại trên đời này một mình chị và mấy đứa con bơ vơ, lạc lõng giữa thế gian này, để chị phải gánh chị những cùng cực đau khổ, nhưng cũng chẳng thấm vào đâu với bản án gái sát chồng, nó đã dày vò lương tâm chị, những cơn đau như ai bóp chặt trái tim mình, như ai dằm nát  bộ óc mình ra, nhiều khi như ai đưa tay móc đôi mắt chị ra… thật là cay nghiệt.

Với bản tính hiền lành, thật thà chất phác, nên những ngày tháng chị sống hạnh phúc bên người chồng mới, chị không ngần ngại kể hết sự tình của mình với mọi người, tất cả những gì trước đây chị phải hứng chịu, hy vọng mọi người hiểu và thông cảm cho cho chị.

Chính những điều mà chị đã nói ra giờ đây, không hiểu từ đâu mà những lời đàm tiếu về người con gái sát chồng mỗi ngày một nhiều hơn, những câu nói đó cứ ám ảnh chị, chị khốn khổ vô cùng, ra đường thì trẻ con, người lớn đâu đâu cũng dè bỉu chị, xa lánh chị. Đúng là bất công, là vô nhân đạo.

Có người còn chỉ vào mặt Quỳnh Hương nói rằng:

- Con mụ đàn bà sát chồng kia, tránh ra xa chỗ này đi.

- Đồ thối tha, tiếng của đứa nhỏ tầm tuổi con chị nói tiếp theo.

Quỳnh Hương cảm thấy quá tủi nhục, mà chỉ biết nuốt hận vào trong.

Nhưng rồi Quỳnh Hương cũng có phần nào được các thầy cô giáo cùng trường, nơi chồng chị công tác nhiệt tình giúp đỡ, an ủi động viên ba mẹ con chị, khuyên bảo chị không nên chấp những lời lẽ thô thiển thiếu văn hóa của những người vô học.

Rồi chị cố gắng gượng ở đến ngày đoạn tang người chồng thứ ba.

Cuộc sống 3 mẹ con chị trải qua những tháng ngày gian nan vất vả, nhưng chị thương đứa con riêng của chồng lắm, cái Lan mới mấy tuổi đầu mà đã mồ côi cả bố lẫn mẹ, nên chị muốn được bù đắp cho nó nhiều hơn.

Thành Vinh, nơi chị dừng chân bao nhiêu năm, đã phần nào gắn bó với cuộc đời chị, tuy thời gian chưa được bao lâu. Nhưng những tình cảm chị dành cho chồng và các con, cùng bà con lối xóm, các thầy cô giáo cùng trường chồng, thật là đáng trân trọng biết bao.

 Hôm nay, một buổi sáng mùa Thu, gió heo may đang mơn man, trên những cành lá dọc hai bên đường. Quỳnh Hương đứng ngắm những ngôi nhà tầng sừng sững, không nỡ bước đi. Đâu đó tiếng chích chòe hót vang chào buổi sáng, tay xách chiếc va li nhỏ, Quỳnh Hương chạy một đoạn dài khi khuất bóng các con, chị miễn cưỡng lê từng bước một đi ra bến xe. Trong lòng ngổn ngang bao suy nghĩ miên man, đầu óc chị quay cuồng, đôi mắt hoa cả lên.

Lên xe xong, bỗng dưng chị nghĩ mình mang cái tên vần ương mà cha mẹ đặt cho, có lẽ nó đã làm cho mình quá là khổ sở, Quỳnh Hương cảm thấy chán ghét nó, rồi chị nghĩ mình phải cải một cái tên mới. Nghĩ là làm, dọc đường đi Quỳnh Hương nghĩ ra rất nhiều tên hay, tên đẹp, nhưng chị không dám quyết một cái tên nào, Quỳnh Hương lại nghĩ tên đẹp chưa chắc đã là may mắn, cần cái tên xấu xấu, nhưng may mắn là được, rồi Quỳnh Hương lại nghĩ, tên xấu liệu vào thành phố có ai người ta thuê không? Họ sợ tên xấu bị xúi quẩy thì làm sao, càng nghĩ chị càng lúng túng, quả là khó thật. Thôi thì đặt một cái tên theo cây cỏ gì đó, Quỳnh Hương nghĩ vậy, rồi những cái tên mới lại hiện lên trong đầu óc chị.

 Xe dừng lại một cái quán bên đường, trên cửa ngõ vào Đồng Hới. Chị nhớ tới người mẹ Suốt, ngày đêm chèo đò  trên dòng sông Nhật Lệ, chị nhớ tới những người lính hy sinh trên bến phà Long Đại, chị nhớ như in lời kể của chồng về những trận đánh ở Thừa Thiên Huế. Quỳnh Hương ôm mặt khóc nức nở. Mọi người ăn cơm, uống nước, mua quà, chỉ mình Hương ngồi đó, không ăn, không uống gì, đến lúc này chị vẫn chưa nghĩ ra được cái tên mới, lòng chị rối bời, đầu óc cứ mông lung khó tả.

Xe tiếp tục lăn bánh, ngồi trên xe mắt dõi qua cửa sổ, những cánh đồng lúa xanh mơn mởn, như những giải lụa bồng bềnh lượn sóng, Tự nhiên, Quỳnh Hương nhớ quê hương da diết, nhớ cha mẹ, nhớ con, nhớ anh em họ hàng bà con lối xóm, nhớ thầy cô, bạn bè…, chị nghĩ có lẽ giờ này các con của chị đang ngồi trong lớp học, nghe cô giáo giảng bài. Bỗng dưng chị chợt nghĩ ra một cái tên, mà theo chị vừa hay vừa có ý nghĩa, tên của cô giáo chủ nhiệm hồi học cấp 3: Thanh  Thảo.

Tự nhiên chị reo lên:

- Đúng rồi, từ nay tên của mình sẽ là: Thanh Thảo

Thế nhé, Thanh Thảo ơi! Hãy đem lại may mắn cho ta nhé. Cô giáo ơi, cho em mượn tên cô nhé. Quỳnh Hương mừng thầm trong bụng.

Đến thành phố Huế, Thanh Thảo dừng chân đầu cầu Trường Tiền, trời cũng vừa chập tối, ánh điện sáng lung linh, chao ôi đẹp quá, Huế thơ mộng thật, đây là lần đầu tiên Thanh Thảo được đến Huế, lòng bâng khuâng lạ thường đi dọc bờ sông, chợ đêm bắt đầu họp, những ngọn đèn ở các sạp hàng xanh đỏ đủ màu, dọc bờ sông Hương nhộn nhịp hẳn lên, những dòng người đổ về mỗi lúc một đông, du thuyền bắt đầu hoạt động, những cô gái áo dài bước xuống thuyền, những giọng nói nhỏ nhẹ, dễ thương, nghe sao ấm áp vô cùng, tiếng sáo, giọng hò bắt đầu vang lên, cả một khúc sông náo nhiệt. Thanh Thảo chầm chậm bước đi một mình không thấy chán, đêm về khuya mọi người ra về dần, chị cảm thấy lạc lõng, hẫng hụt. Chị chưa tìm được chỗ ngủ bởi mải mê với bờ sông Hương, chị quên mất là mình mới đến, chị cứ ngỡ như đã ở đây từ lâu nên quên tìm chỗ nghỉ. Trong lòng lo lắng vô cùng, đêm càng khuya, chị càng lo. Mệt quá Thanh Thảo ngồi bệt xuống vệ đường, mùi thơm hoa cỏ dại man mác, phảng phất quanh chị, dựa vào va li quần áo, suy nghĩ mông lung, rồi chị thiếp đi cho đến sáng.

Mấy bà ở khu phố gần đó, sáng nào cũng đi bộ tập thể dục. Hôm nay họ bất ngờ nhìn thấy một cô gái xinh đẹp đang ngủ ngon lành trên vệ cỏ, hốt hoảng quá, có người hô to:

-         Lại mà xem có ai đang nằm đây này!

Mấy người xúm lại xem, họ đưa tay lên mũi, thấy chị vẫn thở đều đặn, có người nói:

- Chắc cô này mới ở đâu đến, đi đến đây mệt quá nên nằm ngủ tại đây, gọi cô dậy đi xem sao.

Thấy người đông ồn ào chị tỉnh dậy, Thanh Thảo lễ phép:

- Cháu chào các bác, các cô ạ, cháu là Thanh Thảo, cháu vừa ở Nghệ An vào hôm qua.

Một cụ lớn tuổi hỏi:

- Thế cháu vào đây thăm ai hay đi tìm việc làm?

Thanh thảo trả lời;

- Cháu đi tìm việc làm bác ạ. Cháu mong các bác, các cô giúp đỡ.

Bỗng có tiếng một người mới đến xen vào:

-À, cô này cùng chuyến xe với tôi hôm qua, thảo nào cả một chặng đường dài, nhìn cô ta buồn rầu, không nói chuyện cùng ai, không thấy ăn uống gì, có lẽ có uẩn khúc gì đây?

          Thanh Thảo ôm mặt, cúi xuống khóc nức nở, chị vừa khóc vừa kể lại sự tình cuộc đời mình cho mọi người nghe.

Một chị đứng gần nói:

Thương cho thân phận của chị quá, thôi cứ đưa chị ấy về nhà bác Hòa, hội trưởng hội phụ nữ trước. Mọi chuyện tính sau, sao trên đời này lại có người khổ đến như vậy.

Đúng là quãng thời gian đã qua, chị đã phải chịu đựng quá nhiều đau khổ mà người đời không ai có thể tưởng tượng nổi. Nghe chị kể về mình, có người ngồi khóc thút thít.

Bác Hội trưởng hội phụ nữ thương cho số phận bất hạnh của chị nên hứa tìm cho chị một việc làm.

- Thôi cháu an tâm đi, ở tạm nhà bác vài hôm, ổn định tinh thần, rồi bác tìm việc làm cho nhé.

Thanh Thảo vui mừng

- Cháu cảm ơn bác trước ạ, việc gì cháu cũng làm được, cháu hứa không làm ảnh hưởng tới bác đâu.

- Có gì đâu cháu, bác cũng là phụ nữ, bác hiểu mà, bà hội trưởng phụ nữ nói vậy.

Thanh Thảo lễ phép:

-         Cháu cảm ơn bác nhiều.

Sau một thời gian ở lại đó, đúng là “Lửa gần rơm lâu ngày cũng bén” thật không sai. Những tưởng trái tim chị đã bị đóng băng, song trước tình cảm chân thành của anh, Thanh Thảo đã đồng ý làm vợ anh, mặc dù anh kém hơn Thanh Thảo một tuổi.

Một đám cưới đơn sơ cũng được tổ chức, chị lại một lần nữa run sợ trước hạnh phúc đang có, Thanh Thảo sợ đủ thứ trên đời, các câu đàm tiếu  dị nghị của mọi người luôn ám ảnh chị, chị không dám tin vào sự thật, nhưng rồi năm tháng trôi qua chị được mọi người giúp đỡ tận tình, yêu thương chị hết mực, trong nhà luôn đầy ắp tiếng cười, đêm đêm chị được nghe chồng chị kể về những năm tháng, cùng sống với anh chính trị viên người Tuyên Quang mẫu mực, là chồng thứ 2 của chị, chị rất tự hào về người chồng cũ và cũng hy vọng sẽ có ngày đưa chồng về quê Tuyên Quang để được gặp lại con, thăm nhà thủ trưởng cũ.

Bước thăng trầm và thử thách khác đến với chị, mấy lần chị sinh con cho anh những vẫn không thành, đứa thì quái thai phải bỏ, đứa thì sinh non không được, chị lo lắng và thương anh nhiều, gia đình chồng cũng hiểu được điều đó và luôn động viên chị, một may mắn lại đến với chị vì cuối cùng thì anh chị cũng có một đứa con gái, niềm vui khôn xiết, niềm an ủi đối với vợ chồng chị, Thanh Thảo cảm thấy hạnh phúc vô cùng. Một cuộc sống tốt đẹp đã đến với chị. Chị cố gắng hết mình để xây dựng một cuộc sống gia đình hạnh phúc, đầm ấm hơn bao giờ hết, niềm vui trở lại chị càng xinh đẹp hơn, với  nước da trắng trẻo, vóc người nhỏ nhắn, kể ra thì Thanh Thảo trẻ rất lâu, ra đường không ai có thể đoán được chính xác tuổi của chị. Thường ngày, chị chở anh và con đi chơi bạn bè của anh trong thành phố, chị đi đến nhiều nhà chùa để cầu nguyện, chị tin tưởng vào cuộc sống mới êm đẹp, dập tắt hết mọi dị nghị của làng xóm trước đây, chị tự hào và hãnh diện với người chồng thứ tư này, anh là chỗ dựa vững chắc nhất và lâu dài nhất so với mấy người chồng trước.

Khi cuộc sống khá giả, chị bàn với anh về quê ngoại chơi một lần, bởi đã lâu chị không dám về quê, chị sợ sự đàm tiếu khinh bỉ chị, nỗi nhớ quê hương, nhớ cha mẹ và những đứa con trai cồn cào, lúc nào Thanh Thảo cũng nhắc tới những đứa con cho chồng nghe, anh hứa khi con nghỉ hè anh sẽ cùng chị và con sẽ trở về quê hương, thăm gia đình và thăm các con riêng của chị. Thanh Thảo rất vui khi được chồng đồng cảm và chia sẻ, chuyến đi được chuẩn bị rất chu đáo, nào là quà cho cha mẹ, cho con, cho bạn bè, chị dự tính về qua Vinh trước, rồi lên Thanh Chương, sau đó mới ra Tuyên Quang, chị  sung sướng, háo hức chờ đợi.

Những lúc rảnh rỗi công việc, gia đình vui vẻ, chị lại mang thư của chồng cũ đọc cho anh và con nghe:

Quỳnh Hương em yêu quí!

Chiều nay, anh lại nhận được thư em, Anh phấn khởi vô cùng khi được em cho biết, gia đình ta cùng anh em họ hàng, khỏe mạnh cả, em vẫn khỏe và đã dần quen với cuộc sống  mới ở quê nhà anh, miền đất cằn sỏi đá. Hơn nữa em vẫn khỏe, cái thai vẫn phát triển tốt, anh vui vô cùng, mấy anh em cứ chuyền tay nhau đọc, chúng nói em viết thư hay lắm, có lẽ là ngày xưa em học giỏi văn thì phải.

Em yêu quí của anh!

Không để em phải mong đợi thư anh, từng giờ, từng phút nữa, mà anh lấy bút,  ghi thư ngay cho em đây.

Đầu thư, anh chúc em luôn vui khỏe, lạc quan, yêu đời, đồng thời giữ gìn cái thai cẩn thận, và sinh cho anh thằng cu nhé. Em nhớ làm việc nhẹ nhàng thôi, công việc nặng nhọc, anh đã ghi thư riêng cho chú Hạnh giúp anh rồi, có gì khó khăn em cứ bảo với chú ấy, đừng cố nhiều mà ảnh hưởng tới sức khỏe nghe em. Em khỏe mạnh là nguồn động lực  để anh luôn hoàn thành nhiệm vụ.

Còn anh lâu nay vẫn khỏe, chỉ có điều: Chẳng biết là bao giờ chiến tranh kết thúc để về nhà thăm quê hương yêu dấu, thăm cha mẹ, các em, nhất là thăm mẹ con em. Thôi đời còn dài em ạ, không phải suy nghĩ nhiều, đất nước còn bóng quân thù, thì chúng mình phải biết hy sinh em nhỉ. Anh thầm cảm ơn ông trời đã xe duyên cho anh được gặp em. Nhớ lời anh em nhé.

Anh cũng biên thư về cho gia đình em ở quê, nói chung cha mẹ hai bên, cùng thằng Nghĩa  đều khỏe cả, nghe nói con nó nhắc mẹ cha hoài, em gửi thư về động viên con em nhé, khi nào nghỉ phép anh hứa sẽ đưa em và con về quê.

Thôi, thư chưa dài song anh tạm dừng bút tại đây, hy vọng anh nói ít, em hiểu nhiều.

Cuối thư một lần nữa, anh chúc em mạnh khỏe, công tác tốt, mọi sự an lành là anh mừng nhất.

Hạ bút mong thư em

Anh của em

Nguyễn Thế Nam

Đây là một trong những lá thư mà chị mang ra đọc cho chồng con nghe, tất cả những lá thư của chồng, chị đều giữ gìn cẩn thận như một báu vật, chị vuốt lại từng nếp nhăn, mỗi con chữ mờ đi chị  đều xót thương vô cùng.

Khác với mọi hôm, hai đêm nay, Thanh Thảo càng nhắm mắt lại thấy càng khó ngủ. Hình ảnh quê hương, làng xóm hiện về trong tâm trí chị, hình ảnh những đứa con chạy lại ôm chầm chị khóc mỗi lúc lại hiện về, mỗi lúc một nhiều hơn. Giấc ngủ chập chờn, hiện ra trong tâm trí của chị. Chị đưa ra nhiều giả thiết, nếu về quê các anh ấy không hy sinh, chỉ thất lạc trong chiến trường, đã trở về quê hương cùng con thì làm sao đây, họ đã lấy vợ khác chưa? Hay đang chờ mình quay trở lại… chị thương ba đứa con trai, lớn lên thiếu sự chăm sóc của mẹ, liệu các con có hiểu và tha thứ cho mình không? Phải làm sao đây. Có lúc chị lại nghĩ, đã bao năm mình không ghi thư về cho cha mẹ, liệu cha mẹ có trách mình không? có tha thứ cho đứa con bất hiếu này không? Thanh Thảo tự trách mình, tự dằn vặt lòng mình, rồi chị nghĩ cha mẹ mình bây giờ ra sao? Chắc già lắm rồi, còn sống hay đã chết, trong lòng  Thanh Thảo rối như tơ vò mà không biết làm sao. Đêm nào cũng miên man suy nghĩ, hết điều này đến việc khác, bên cạnh chị, chồng cũng không ngủ được, anh cứ lăn trở hoài, Thanh Thảo không dám cho chồng biết là mình cũng không ngủ được. Chị thương chồng vô cùng. Mấy lần, Thanh Thảo định  hỏi chuyện song lại thôi. Chị nghĩ có lẽ anh cũng đang suy nghĩ về chuyến đi có một không hai này, đưa vợ về quê, thăm con của các chồng cũ, có lẽ anh cũng đang khó xử, có lẽ anh cũng đặt ra rất nhiều giả thiết như mình, rồi chị lại  nghĩ  trai gái đã gặp gỡ nhau trên  con đường tình thì không có gì là không vượt qua được. Sở dĩ Thanh Thảo nghĩ lan man như vậy, chỉ tại hay lo mà thôi. Rồi chị ngủ thiếp đi lúc nào không biết.

Trời chưa sáng nhưng Thanh Thảo vùng ngồi dậy, đi chuẩn bị bữa sáng trước lúc lên đường, chị kiểm tra đi kiểm tra lại, xem có quên gì, thiếu gì nữa không? Chị mở các cửa sổ, cho gió sớm tràn vào buồng, vẫn còn lâu mới đến giờ xe chạy, chị để cho chồng và con ngủ thêm ít phút nữa. Bình mình lóe sáng, cảnh vật của một ngày mới bắt đầu khoe sắc, chồng chị trở mình thức giấc:

Mấy giờ rồi em

-   Mới 6 giờ anh ạ, anh ngủ thêm ít phút nữa đi. 9 giờ  xe mới xuất bến.

Sao em dậy sớm thế?

Em không ngủ được anh ạ.

Chồng chị cũng dậy luôn, bảo chị:

- Em lo lắm phải không? Hai ba đêm nay anh thấy em trằn trọc mãi.

- Đúng rồi anh, em khó ngủ, cứ suy nghĩ lung tung, vừa mừng, vừa lo anh ạ.

-  Em an tâm đi, có anh bên cạnh không ai làm gì được em đâu, hai cái cùi chỏ này quyết bảo vệ em đến cùng.

Thanh Thảo sung sướng vô cùng và nói:

Em cảm ơn anh nhiều, sao anh nhợt nhạt thế.

-  Không sao đâu, chắc mất ngủ thôi, uống vài viên thuốc là ổn thôi mà.

Con gái anh chị nghe cha mẹ trò chuyện cũng tỉnh dậy, để chuẩn bị cho chuyến đi về quê ngoại.

-  Cha mẹ  dậy sớm quá, làm con không ngủ được.

Con gái yêu của mẹ, lên xe tha hồ ngủ.

Ăn uống xong, cả gia đình chị đi ra bến xe cho kịp giờ, nhìn chồng bước đi chầm chậm, chị cảm thấy bất an trong lòng, nhưng chuyến đi đã được chuẩn bị từ lâu, nên không thể hoãn lại nữa, cơ hội đến với chị lần này chị sung sướng và tự hào lắm, chị bảo con gái xách đồ, đừng để cha phải mang, chồng chị biết ý, nên cố gắng bước đi thật vững vàng, nhưng nét mặt anh vẫn nhăn nhó, có lẽ vì đau.

Chuyến xe lăn bánh, chở vợ chồng chị cùng con gái về quê, trong niềm vui sướng vô bờ, ngồi trên xe mỗi người một luồng suy nghĩ, thỉ thoảng con gái lại hỏi:

Gần đến chưa mẹ

Còn lâu con ạ, về quê xa lắm.

Khi xe vượt được nửa đường từ Huế về Nghệ An, khi đang qua đèo Hải Vân, thì cũng là lúc vết thương trong người anh tái phát, anh đau đớn vật vã, chị ôm chặt anh vào lòng, chị khóc nức nở, mọi người đi trên xe cũng không biết làm thế nào, để giúp đỡ mẹ con chị được, không ai mang theo một thứ thuốc gì, chỉ có bác lái xe có lọ dầu cù là, đưa cho chị xoa vào 2 bên thái dương cho chồng.

 Mấy ngày trước khi chuẩn bị về quê,  chị thấy anh khang khác, chị tưởng anh lo lắng cho chuyến đi, nào ngờ anh bị đau nhưng không cho chị biết, anh cố gắng chịu đựng, tự mình uống thuốc giảm đau, anh còn không dám chuẩn bị các loại thuốc khác vì sợ chị biết, anh không muốn chuyến đi của gia đình bị bỏ dở. Xe xuống khỏi đèo Hải Vân  thì chồng chị cũng đã lả đi trên tay chị, hành khách bảo lái xe chở chị đến ngay bệnh viện gần nhất cấp cứu nhưng không kịp, chồng chị đã trút hơi thở cuối cùng khi xe vừa đến cổng bệnh viện, chồng chị được đưa ngay vào nhà xác, chị khóc lóc bên ngoài, chị gào thét như một người điên dại, đứa con chị cũng khóc theo, nó còn nhỏ dại chưa thể hiểu nổi sự đau thương mất mát đến tột cùng lại một lần nữa  giáng xuống đầu chị, cả ngày chị không ăn uống, hai mẹ con ngồi chờ vật vã bên nhà xác, để đợi ngườì thân từ Huế ra,  đón anh về quê lo hậu sự.

Trời về khuya, cơn mưa rào ập đến, chị hốt hoảng, không biết gia đình chồng có ra kịp không?, tiếng muỗi vo ve bên tai, tiếng côn trùng kêu não ruột, hai mẹ con chị ôm nhau bên thềm  nhà bệnh viện, đối diện nhà xác, từ chiều mọi người trong phòng để ý, họ thương mẹ con chị nên có người đã mua cơm cho cháu, hai mẹ con ăn một suất cơm lót dạ, chị thầm cảm ơn.

Nghe mẹ con chị lục đục ngoài hiên, chị y tá trực đêm thấy vậy liền cho chị mượn chiếc chiếu.

- Hai mẹ con chị vào đây ngủ tạm, tiếng cô y tá nói.

- Cảm ơn cô nhiều, mẹ con tôi xin ngồi tạm ngoài này cũng được.

Cô y sỹ nói:

- Chị thông cảm, mấy hôm nay có dịch sốt vi rút, nên bệnh viện quá tải, không đủ giường cho bệnh nhân, giường buồng trực cũng nhường hết cho bệnh nhân rồi, chúng em cũng không có chỗ ngả lưng. Thôi mẹ con chị vào phòng nằm tạm cho khỏi muỗi, đã 3 giờ sáng rồi.

Cảm ơn cô nhiều.

Sáng dậy, mẹ con chị lại chạy đến nhà xác ngay, mưa vẫn còn nặng hạt.

Đứa con gái ngây thơ hỏi mẹ:

Mẹ ơi, bây giờ làm sao? Liệu các bác có ra kịp không?

Yên tâm đi con, các bác sắp ra đến nơi rồi đó.

Trời cũng đã tạnh dần, các phòng bệnh người nhà bệnh nhân cũng đã dậy, uể oải vươn vai, tập thể dục. Người qua lại ai cũng đảo mắt nhìn mẹ con chị, trong lòng họ cảm thấy thương cho số phận bi đát của chị, nhưng họ cũng không giúp được gì cả.

Quá trưa hôm đó thì người nhà chồng trong Huế ra tới bệnh viện, họ động viên an ủi mẹ con chị. Mọi thủ tục đưa chồng chị về quê an táng, cũng được bệnh viện giải quyết nhanh chóng, gia đình chị mang đầy đủ giấy tờ thương binh nặng, đối tượng chính sách, nên bệnh viện đã cho một chuyến xe đưa anh về tận quê  nhà.

Anh là người con trai duy nhất của gia đình, nghe tin anh ra đi đột ngột, mọi người trong gia đình không thể tin nổi, sau khi mai táng anh xong, người mẹ chồng chì chiết con dâu đến cùng cực, những lời nói thậm tệ trút xuống đầu đứa con dâu tội nghiệp, vừa mất chồng, vừa nhỡ chuyến về quê, lại còn bị mẹ chồng, anh em nhà chồng ruồng rẫy thậm tệ. Chị đã mất chồng, lại bị mẹ chồng xúc phạm, nhưng chị vẫn cắn răng chịu đựng, không hé nửa lời, chị đã quá quen với cảnh chịu tang chồng, mặc dù như  hàng triệu mũi kim đang châm vào trái tim chị, Thanh Thảo cố nén chịu. Nói mãi rồi cũng chán, hết trong gia đình lại đến dân làng hàng xóm bàn tán xì xèo, đúng là đứa con gái sát chồng, hôm bên bờ sông Hương nó nói hoàn cảnh oái oăm vậy, nhưng mọi người không tin, điều đó lại đến một lần nữa vì các cụ nói: “ Quá tam ba bận” Thế rồi câu chuyện gái sát chồng một lần nữa lại rộ lên, làm chị không sao chịu nổi.

Bỗng một hôm hai mẹ con chị lặng lẽ bỏ nhà ra đi. Chị viết một lá thư từ biệt để lại, chị bảo là đưa con về quê. Trong thư chị tha thiết, cầu mong gia đình bố mẹ người em kết nghĩa, hiểu và thông cảm cho mẹ con chị. chị viết vì sợ ông ông bà giữ không cho đi, nên đành liều bỏ đi mà không báo trước. Cháu xin lỗi 2 hai bác, chị xin lỗi vợ chồng hai em nhé. Hẹn một ngày không xa mẹ con cháu sẽ quay về.

Hai mẹ con chị bước lên một chuyến tàu,  mà không biết tàu này đang chạy về đâu. Không có nhiều tiền mang theo, nên  trên tàu chị chỉ mua cho con mẩu bánh mỳ, còn chị thì uống nước lã, ăn qua loa cầm cự, mỗi một ga trôi qua người lên người xuống tấp nập, song mẹ con chị vẫn ngồi yên một chỗ, chị không biết xuống ga nào.

Tiếng tàu chạy xình xịch, xình xịch, mỗi lần tiếng còi rúc vào ga, là lòng chị nôn nao đến rã rời, hai mẹ con chị chưa biết xuống đâu, để đi đâu, về đâu? Màn đêm buông xuống chị mới dám nhìn ra ngoài qua ô cửa sổ, bóng đen mịt mùa bao trùm lên tất cả, chị nghĩ đời chị cũng vậy đó, trước mắt không thấy một tia hi vọng nào, cuộc sống sẽ tối tăm như vậy, càng nghĩ chị càng bối rối tâm can, chị lại nhớ đến những đứa con của chị bây gời chúng ra sao? Cũng may chị không mang chúng theo, nếu bây giờ mà cả năm mẹ con chị càng điêu đứng hơn, một mình đứa com gái bên chị đây mà chưa biết có lo nổi cho nó không, rồi chị lại tự an ủi mình, rằng âu cũng là số phận, mà ông trời đã định cho chị. Chị lại cảm căm ghét cái số phận hẩm hiu này, chị ghét cái sắc đẹp mà ông trời đã ban cho chị, chị ghét cuộc sống vô thường này, có lẽ trên đời này mọi sự việc chỉ là ước lệ, nhiều lần chị định kết liễu cuộc đời bất hạnh, nhưng chị lại thương các con, chúng nó có tội tình chi, đã thiếu vắng tình cảm người cha, nếu nay mình làm vạy, thì chúng sống làm sao được, rồi chúng sẽ hận người mẹ này muôn đời vạn kiếp, nên chị dừng lại,  và rồi chị tự an ủi mình, rằng hãy vượt lên số phận, hãy cố gắng vượt lên chính mình, để hy vọng một ngày không xa, chị sẽ được trở về quê hương thăm các con của chị.

 Đến ga cuối cùng thì tàu dừng hẳn, mà mẹ con chị vẫn ngồi trên tàu, đến khi nhân viên kiểm tra tàu, bảo chị đã đến ga Sài Gòn rồi, yêu cầu quí khách xuồng tàu, lúc đó chị mới chịu xuống tàu tay dắt con cứ thế đi ra cửa ga.

Thành phố Sài Gòn sau mấy năm giải phóng, khang trang đẹp đẽ, người, xe chạy đi, chạy lại tấp nập hơn ở Huế nhiều, sự ồn ào, náo nhiệt khác hẳn. Đã sống ở thành phố bao năm rồi, mà đến đây chị cảm thấy, lạc lõng vô cùng. Thành phố hoa lệ đang trước mắt chị, chị chưa bết làm thế nào, đi đâu, về đâu?

Hai mẹ con chị, đến cổng Dinh Độc Lập, đứng một lúc, nhìn hai bên phố nhưng không có một ai quen biết, toàn là người lạ, tuy nhiên cũng không ai để ý đến mẹ con chị, nỗi buồn hiện rõ trên khuôn mặt. Rồi chị dắt con đi rẽ về phía tay phải. Thanh Thảo chú ý vào mấy chiếc máy bay, xe tăng, chú ý vào những cây cổ thụ trước nhà, những bông hoa tươi thắm, rung rinh trước gió, như đang vẫy tay chào đón mẹ con chị. Trong giây lát chị cảm thấy hạnh phúc ngập tràn.

 Vài tiếng đồng hồ sau, chị đưa con gái ra đường, hai mẹ con chị cứ bước đi trên đường mà không biết mình đi đâu, về đâu, hai đêm liền mẹ con chị tá túc, ở những cái quán lá bên đường, cái đói, cái rét hành hạ chị, mẹ con chị không sao ngủ được, người chị xanh xao, gầy gò, hốc hác như tàu lá héo, chị lả đi bên vệ đường lúc nào không biết, đứa con chị gào khóc thảm thiết, người đi đường thấy vậy đã báo với chính quyền sở tại, họ cử người ra giúp đỡ mẹ con chị, sau một tuần chị được họ chăm sóc, chị bình tĩnh trở lại, rồi kề  hết sự tình, cuộc đời chị cho mọi người nghe, ai cũng động lòng thương cảm, nhưng để giúp chị sớm ổn định cuộc sống, quả là rất khó khăn, chị ở đâu? Con chị học ở đâu? Chị làm việc gì để kiếm sống.

Chủ tịch phường, cũng là một cựu chiến binh, thông cảm  cảm với hoàn cảnh của chị, 2 người chồng là liệt sỹ nên chấp nhận cho chị ở lại làm công tác tạp vụ ở Phường, bảo vệ  phường dành cho chị 1 gian để ở. Thanh Thảo rất  vui mừng, và chăm chỉ làm việc, ai cũng khen Thanh Thảo hiền hậu, siêng năng, chịu khó, người cho cái này, người cho cái khác, mà Thanh Thảo chỉ biết nói lời cảm ơn. Chị trân trọng từ những cái nhỏ nhất, chị vô cùng biết ơn mọi người quan tâm giúp đỡ chị. Công việc cứ thế trôi qua.

Điều làm cho Thanh Thảo sung sướng nhất, là  khi đứa con gái chị học rất giỏi, năm nào cũng đạt học sinh xuất sắc nhất trường. Nhiều năm con chị thi đạt học sinh giỏi cấp Quốc Gia. Một thời gian sau khi chị ổn định công việc,  tư tưởng thoải mái, công việc nhà hạ chị lại xinh đẹp như xưa, nhiều anh cán bộ trong Phường nhòm ngó, tán tỉnh chị, nhưng không một ai lay chuyển nổi trái tim băng giá ngày nào của chị, chị quá đau khổ với những gì, mà cuộc sống của chị đã trải qua. Khi con chị bước vào đại học năm thứ nhất, chị ở nhà một mình, nỗi cô đơn trống trải, lại  bắt đầu đến với chị.

 Ông Chủ tịch phường, thấy cậu bảo vệ thường xuyên lui tới, gian phòng  mà mẹ con chị  ở.  Ông sợ có chuyện không hay, xẩy ra ở phường, nên đã quyết định giao cho chị mượn một mảnh đất hoang, ở ngoài rìa phường, để chị sớm ổn định cuộc sống, có ai qua lại, cũng đỡ ảnh hưởng tới cơ quan. Sau khi ra đó, Thanh Thảo được nhiều người giúp đỡ, nên ngôi nhà nhỏ của chị, đã được dựng lên nhanh chóng. Ngoài thời gian đi làm, chị tranh thủ khai hoang, phục hóa đất đai bỏ hoang lâu năm, để trồng rau, bán cho những người trong thành phố.

Cậu bảo vệ phường, là người tích cực giúp chị nhất, đã có lần vợ cậu ta đến đánh ghen chị, nhưng Thanh Thảo đã bình tĩnh, và giải thích rõ mối quan hệ, và hoàn cảnh của chị, cho vợ anh ta hiểu, mọi chuyện dần dần cũng yên ắng hơn. Sắc đẹp của chị đã hút hồn anh ta, anh cứ ngấm ngầm đi lại giúp đỡ chị nuôi con ăn học đại học, hai năm sau đô thị phát triển mạnh, giá đất đai lên vùn vụt, đất của chị cũng có giá, chị bán  bớt một phần  đất để nuôi con ăn học thành người.

Sống trong cảnh cô đơn mấy năm trời, lại đương vào độ tuổi tái xuân hừng hực, chị bắt đầu cảm thấy thiếu thốn tình cảm, bao người theo đuổi chị, nhưng cuối cùng chị đã ngã vào lòng anh bảo vệ, tuy anh ta đã có vợ và 3 cô con gái, nhưng anh ấy đã giúp đỡ chị rất nhiều, vả lại đã nhiều lần anh đòi tự tử trước mắt chị, nếu như lời để nghị của anh ta không được chị đáp ứng, vừa cũng là để cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình nhất của anh ta, Một số người tuy nói vậy, nhưng họ đều sợ  đến với chị ngộ nhỡ gặp chuyện chẳng lành, thì nguy to, biết ăn nói làm sao, chỉ có anh bảo vệ là theo đuổi quyết liệt nhất, cuối cùng chị đã chấp nhận cho anh qua lại, chị nói:

- Em đồng ý cho anh qua lại đây, chứ không cưới xin gì cả đâu nhé. Để giữ gìn hạnh phúc gia đình, và công việc của anh, mỗi tuần chỉ được đến với em 1 lần, còn đâu anh phải ở nhà với vợ cả. Đồng thời từ đó, chị không nhận bất cứ một sự giúp đỡ nào của anh bằng tiền hoặc vất chất, chị bảo bây giờ kinh tế em cũng đã vững, nên anh phải dành tiền của cho vợ con anh.

Ngày chị trở dạ sinh con, anh chạy ngược chạy xuôi lo lắng đủ chuyện, trước khi lên bàn mổ anh còn ký giấy và đứng ngoài chờ đợi, anh cầu trời khấn phật mong chị sinh cho anh một cậu con trai, anh ta tưởng tượng ra một gia đình mới hạnh phúc nhất, bất chấp mọi chuyện có thể xẩy ra đối với anh.

- Ai là người nhà chị Phạm Thị Thanh Thảo.

- Có tôi đây.

- Người nhà vào đón cháu đi, sản phụ mất nhiều máu đang hôn mê.

- Cháu trai hay gái

- Cháu gái 3,6 ki lô gam anh ạ.

Bỗng người ta thấy anh, quay mặt  đi rất nhanh về phía cầu thang máy. Chờ mãi, không thấy người nhà vào đón cháu, các y bác sĩ đành phải chăm sóc cháu, mấy ngày qua họ phải đi xin sữa cho con chị. Ông trời sao lại nỡ hành hạ chị đến như thế, lão sở khanh đâu rổi?, chị uất nghẹn trong lòng, đứa con có tội tình chi, thôi âu cũng là số phận, chị cố gắng vượt qua. Đứa con vừa sinh mới chẵn tháng, nhưng có nhiều nét giống cha nó, bụ bẫm, dễ thương, nhất là rất ngoan. Chị mỉm cười mãn nguyện, và chấp nhận số phận đã đưa đẩy chị.

          Một thời gian sau, con gái chị đưa người yêu về giới thiệu, sau khi gặp con rể tương lai, chị không chê một điểm gì hết, song một điều chị lo nhất đó là:  Nhà nó ở xa quá, chị đắn đo, suy nghĩ mãi, nhưng chiều theo ý con vì hai đứa cùng cơ quan, nó học trước con chị 2 khóa.

          Khi hỏi đến quê quán, được biết con rể tương lai, là người quê gốc Tuyên Quang, khi chị nghe nói đến Tuyên Quang  đó là quê chồng thứ 2 của chị, chị hỏi tiếp:

-         Cháu ở chỗ nào Tuyên Quang

-         Dạ thưa cô, cháu ở thị xã Tuyên Quang ạ.

Thanh Thảo thở phào nhẹ nhõm, chị biết từ Thị xã về chỗ con trai chị, gần 90 km, đó là một vùng sâu, vùng xa hẻo lánh nên chị an tâm. Nhiều đêm chị hy vọng, sẽ có lần ra thăm gia đình con rể, có thể sẽ có cơ hội về thăm con trai nhiều hơn, hoặc giả là cho các con dễ bề tìm đến nhau. Rồi chị lại mừng thầm trong bụng, thấy hai đứa yêu nhau nồng thắm, hơn nữa con chị cũng đã quyết tâm, nên chị đồng ý cho hai con làm đám cưới.

Ngày ăn hỏi con chị, gia đình nhà trai đến, chị ngỡ ngàng khi nhận ra bố con rể lại chính là em trai người chồng thứ 2 của chị.  Mấy bữa  trước, khi người con rể tương lai giới thiệu ở Thị xã Tuyên Quang, như có linh tính mách bảo một điều gì đó, chị đã chột dạ, Chị đã nghĩ  từ Thị xã Tuyên Quang đến nhà chồng chị đang sống gần 90 km rồi, chị nghĩ là không thể…Nhưng cái chột dạ của chị đã đúng. Bước vào nhà, đứa em trai chồng cũng đã nhận ra ngay đó là chị dâu mình ngày xưa, chỉ có điều là ngoài chị và em trai chồng ra, thì chưa ai biết được điều đó, hai người tự hiểu và dấu kín chuyện. Đám cưới con chị được tổ chức theo đúng chương trình đã định.

Sau đám cưới con chị xong, hai người mới nói công được công khai mọi chuyện. Cái sung sướng nhất, bất ngời nhất đến với chị đó là: Con dâu, cháu nội chị cũng có mặt trong lễ cưới. Thanh Thảo reo to lên: Trời ơi!, tôi hạnh phúc quá, sung sướng quá. Chị ôm lấy con dâu và cháu nội không nói nên lời, nước mắt cứ thế tuôn trào. Con dâu chị  liền điện  thoại về cho chồng, thông báo tin vui là đã gặp được mẹ ruột, và em dâu chính là em gái chồng mình, một sự tái ngộ quá bất ngờ, chị vô cùng xúc động, thầm cảm ơn ông trời đã cho chị, những giây phút đoàn tụ thật tuyệt vời.

Nhận được tin, đứa con trai của chị lập tức thu xếp công việc, vào Sài Gòn để gặp người mẹ ruột của mình. Gặp nhau hai mẹ con ôm nhau khóc nức nở, trong sự sung sướng vô bờ.

Chị bỗng sững sờ khi nghe đứa con trai,  kể lại toàn bộ sự việc xảy ra sau khi chị  rời  gia đình ra đi:

Mẹ ạ. Sáu năm sau khi nhà mình nhận được giấy báo tử thì bố tìm được đường trở về nhà,  sau bao năm lưu lạc tại đất Căm Pu Chia, bố trở về với bao thương tích trên người, do không đủ giấy tờ chạy ngược, chạy xuôi mãi, nhờ bao nhiêu người làm chứng, rồi bố cũng được cái sổ thương binh loại 2, bố không chịu lấy vợ khác mà ở vậy nuôi con, bố cứ hy vọng một ngày nào đó mẹ sẽ quay về. khi con lớn khôn bố hay đi đến thăm những anh em đồng đội ngày xưa, bố nhờ hết người này đến người khác để tìm hiểu về thông tin của mẹ. Có lần ông bà, chú thím, bố và con đã tìm về quê mẹ, bố và gia đình hy vọng mẹ sẽ về quê, nhưng rồi cũng không gặp được mẹ, bố đau khổ vô cùng. Hồi đó, anh con đi học xa, nên con cũng chưa có cơ hội gặp anh, chỉ biết anh học giỏi lắm. Kỷ vậy duy nhất của bố, là những tấm ảnh chụp chung với đồng đội và ảnh của mẹ chụp với bố. Bố luôn giữ gìn cẩn thận, những lúc trở trời trái gió, bố đau đầu vô kể,  vì có một mảnh đạn trong đầu bố, ở một vị trí nguy hiểm không, thể can thiệp được. Con chỉ mang theo mấy tấm ảnh cho mẹ xem. Chị khóc nức nở trước mặt con, và sau đó xem đi xem lại mấy tấm ảnh, bỗng chị  cầm một tấm ảnh lên và nói với con trai:

-         Chú ấy đây này

-         Chú ấy là chú nào, con không hiểu?.

Đây là chú là chiến sỹ liên lạc của bố các con năm xưa, và cũng là bố đẻ của em Hiền, em của con đấy. Chú ấy đã bỏ mẹ đi từ mười mấy năm trước rồi.

Con trai chị lặng đi trong giây lát, rồi nói:

- Giờ này chắc có lẽ bố cũng đã gặp chú ấy rồi.

Trong lòng chị cảm thấy bối rối hỏi tiếp:

Có nghĩa là…

Người con trai ngắt lời mẹ, kể tiếp:

- Mẹ ạ, cách đây 3 năm bố đột ngột ra đi, mà không trăng trối một điều gì cả, chỉ đưa ảnh mẹ ra, rồi bố ngắm đi, ngắm lại, trước khi nhắm mắt, bố vẫn cầm trên tay tấm ảnh của mẹ. Con chỉ nghe tiếng khe khẽ từ trong cổ họng của bố:

- Quỳnh Hương ơi tha thứ cho anh, Quỳnh Hương nhé.

Cứ như vậy ba bốn lền, rồi bố tắt thở, mẹ ạ. Chúng con đứng nhìn bó như vậy, nhưng biết làm sau, không ai chia sẻ được cho bố, thương bố chờ đợi mẹ trở về trong đau khổ, và chết dần chết mòn trong sự vô vọng.

Còn ông bà, sau khi bố con về, ông bà cũng khỏe lên nhiều, chỉ có điều ông bà cứ tự trách mình, giá như không bàn cho mẹ đi lấy chồng, thì gia đình mình hạnh phúc biết mấy, ông bà nói liệu mẹ biết chuyện này có tha thứ cho ông bà không?

Thôi con đừng kể nữa, Mẹ chưa bao giờ oán trách ai, mẹ hiểu và thương ông bà lắm chứ, ông bà đều là những người tốt, yêu thương mẹ, chăm lo cho cuộc sống của mẹ rất nhiều, nhất là nuôi con khôn lớn, để có ngày hôm nay mẹ con ta được gặp nhau, mẹ cảm ơn ông bà nhiều lắm đó.

Đúng là một cú sốc nữa lại đến với chị, tất cả là chiến tranh, chiến tranh đã trút lên đầu chị biết bao nhiêu đau khổ, niềm vui chợt đến chợt đi, cứ như trêu đùa với số phận chị. Thanh Thảo thở dài một cái.

 

Cùng đưa đứa con gái út, theo vợ chồng con trai về Tuyên Quang, để thắp nén hương tạ tội với bố mẹ chồng và thắp nén hương cho chồng chị, chị được anh em họ hàng đón tiếp tử tế, có người đến chia vui, có người đến xin lỗi chị về những lời xúc phạm khi xưa. Nhưng chị không hề oán trách ai cả, chị nói chiến tranh mà. Chuyện xưa khép lại, bây giờ chị lại là thông gia với em trai chồng. Hơn nữa con trai chị cũng đã có một gia đình hạnh phúc, chị thấy cuộc đời đã không cho ai tất cả, và không lấy đi của ai tất cả.

Mấy tháng ở lại nhà con trai, chị đã kể cho các con, các cháu nghe tất cả quãng đời bất hạnh của chị, chị cũng kể về đứa con trai của người chồng Liệt sỹ đầu tiên là anh của các con có cái tên là Hoàng Trọng Nghĩa, ở Thanh Chương - Nghệ An , chị lo lắng không biết hiện giờ ra sao, nên người con trai cũng đã tính chuyện sẽ về Thanh Chương tìm lại anh. Và chị cũng kể cho các con nghe chuyện chị lên Cao bằng làm việc, trải qua bao nhiêu sóng gió, cay nghiệp, rồi chị lại kể về người chồng và người con Đỗ Thành Vinh  là thứ 3 của chị và người con riêng của chồng là Đỗ Thị Lan, trước đây ở tại Thành phố Vinh, mà không biết bây giờ ra sao? Vừa kể chị vừa thở dài, trách thân trách phận là cho các con chị cũng thấy nao lòng.

19

Chuyến xe đưa gia đình chị trở lại quê hương, trong niềm phấn khởi, sự chờ đợi, khát khao giây phút gặp lại gia đình, xe chạy rất nhanh nhưng chị vẫn cảm thấy chầm  chậm thế nào.

Hình ảnh quê hương thân thuộc, dần hiện ra trước mắt chị, chị hồi hộp vô cùng, Đây rồi, tuyến đường ngày xưa có bàn tay chị cuốc đất nay đã trải nhựa, những ngôi nhà tranh, đã thay bằng ngói đỏ, con sông Giăng xanh biếc, nước cháy xiết trong vắt vẫn chẳng khác xưa nhiều, bến dò ngang không còn nữa, thay vào đó là chiếc cầu treo, xe cộ và người qua lại thuận tiện, dễ dàng. Những cánh đồng lúa xanh rì, nhấp nhô nón mũ, nương chè bát ngát chạy nối đuôi nhau, hai bên đường những dãy phi lao cao vút, rì rào theo gió thổi, những đàn trâu, đàn bò trên bãi gặm cỏ say sưa, trẻ con thả diều, chơi khăng  hò reo rối rít…, những kỷ niệm của thời thơ ấu lại ùa về, trong lòng chị có một thứ cảm giác lâng lâng khó tả, ngắm nhìn quê hương nhiều nhà tầng đã mọc lên, xe máy chạy đi chạy lại nhiều lắm, những con đường bê tông nho nhỏ hiện dần lên, trước mắt là làng quê của chị, những ký ức tuổi thơ tràn về mỗi lúc một nhiều hơn, có lúc chị lấy khăn như lau nước mắt, nhưng chính những cái đó đã làm xua tan mọi mệt nhọc trên quãng đường dài. Rồi chị bắt đầu nhẩm tính tên từng người anh em, tên từng nhà hàng xóm, tên từng bạn học năm xưa…

Bỗng chị nói một câu rất to:

Ta đã về quê thực sự đây rồi.

Sau đó con gái chị nhìn thấy nét mặt mẹ thay đổi hẳn, nó hỏi:

-         Mẹ sao thế?

-  Mẹ có sao đâu con, tự nhiên đang vui, mẹ lại cảm thấy lo sợ.

-         Mẹ sợ gì vậy?

-         Mẹ sợ nhiều thứ, con chẳng hiểu được đâu?

Xe dừng lại trước cổng nhà, cây trám to vẫn còn, cái cổng cổ xây gạch vẫn đó, chỉ có là cái nhà cũ đã được thay thế bằng ngôi nhà 3 tầng lộng lẫy, bên cạnh cổng cũ có một cái cổng mới rất rộng, có lẽ là cổng cho xe ô tô vào. Chị xuống xe, những bước chân như đi trên không, theo sau chị là vợ chồng con rể, con gái và cháu ngoại.

Bước chân đến sân nhà, cửa mở nhưng không thấy ai, trong người chị cứ bâng lâng khó tả, chị hỏi:

-         Có ai ở nhà không?

Không thấy ai trả lời, chị lại hỏi to hơn:

-         Có ai ở nhà không?

Từ trong giường vọng ra một giọng nói yếu ớt:

-         Có, tôi ở nhà đây!

Nhận ra tiếng của chồng, chị buông vội cái làn trên tay, chạy vào giường ôm chầm lấy người đàn ông trên giường khóc nức nở, các con chị cũng khóc theo, giây phút đoàn tụ của chị là vậy đó.

- Anh ơi em đã về đây, Quỳnh Hương đã về với anh đây.

- Anh chờ em quá lâu rồi sao hôm nay em mới trở lại, em đừng đi nữa nhé, anh cần em.

Chị dìu anh dậy, rồi cả hai ra bàn thờ thắp hương cho bố mẹ, các con các cháu của chị, cũng đã  kịp bày hoa quả lên ban thờ xong, rồi cùng thắp hương.

Một lát sau người con trai cũng về, anh được ông thủ trưởng cũ của bố báo tin nên biết trước mẹ và các em về thăm quê, tính toán kiểu gì thì chiều nay cũng về tới nhà, nên anh vào nhà trường,  xin phép cho các cháu về sớm để gặp bà nội.

Bữa cơm thân mật được con dâu chị, chuẩn bị chu đáo. Đêm hôm đó ở nhà con trai chị vui hơn trẩy hội, chồng chị tự nhiên khỏe hẳn lên, anh uống rượu và chúc mừng sự đoàn tụ của gia đình hơn bốn mươi năm qua, ông trời đã giúp anh tìm lại được chính người con gái Quỳnh Hương, mà anh yêu duy nhất trên cõi đời này.

Sau mấy ngày ở lại cùng mẹ và anh trai, con rể và con gái phải quay vào Sài Gòn công tác, chị còn ở lại, chưa biết lúc nào mới đi.

Vợ chồng người con gái vào đến  nhà, mở cửa nhà thì bất ngời mổ lá thư trên khe cửa rơi xuống, con gái chị nhặt lên và  đó là lá thư của bác hàng xóm để lại, trong thư  ấy viết:

Các con yêu quí.

Hôm mẹ và các con về quê,  thì bác cũng tranh thủ vào viện để thăm khám sức khỏe, sau khi có kết quả bác vô cùng thất vọng. Các con ơi! bác bị ung thư máu, cần cấy ghép tủy ngay, nên con trai đã từ Mỹ bay về để đón bác sang bên đó, hy vọng còn nước còn tát, Bác tạm biệt các con nhé, và nhớ động viên mẹ ở lại quê chăm sóc bố  nhé, Bố cháu là lính của bác đấy.

Tạm biệt các con

Bác

Đặng Đình Tâm

Đứa con gái vội vàng điện báo tin này cho mẹ biết,  để mẹ khỏi lo cho bác ấy, vì hôm đi về quê, bác ấy cũng không được khỏe.

Từ ngày về quê hương, hai đứa cháu nội cứ quần quýt lấy chị, đêm nào cũng tranh nhau ngủ với ông bà nội. hạnh phúc tràn trề thể hiện rõ trên khôn mặt chị.

Ở Tuyên Quang, người con trai thứ hai của chị, đã được em gái báo cho biết mẹ đã tìm về với quê hương, và hiện đang ở lại để chăm sóc bố, Vợ chồng Nguyễn  Trường Sơn và cháu cũng đang xếp công việc để vào Thanh Chương thăm mẹ .

Chị dẫn các con, các cháu về nhà cậu ruột, để thắp hương cho ông bà ngoại. Tự nhiên, chị nhớ đến đứa con trai thứ 3 đang ở Vinh.

 Chị nói với cậu con trai:

- Con còn có một người em trai nữa tên là Đỗ Thành Vinh, nhà ở phường Bến Thủy, cách chân cầu chỉ độ vài km.

-         Người con trai hỏi lại mẹ một lần nữa:

-         Em con họ tên gì, mẹ nói lại nghe nào?

-         Đỗ Thành Vinh, con ạ.

 Con trai chị vội vàng lấy điện thoại điện cho Vinh ngay, chẳng lẽ Vinh nó lại là em mình.

Sau cuộctrao đổi qua điện thoại, quả thật đúng Vinh là em của mình, rồi con trai lập tức bảo với Mẹ:

- Mẹ ơi, Vinh là bạn hàng làm ăn của con. Đã bao nhiêu năm nay, hai anh em làm ăn với nhau mà không hay biết, nó hợp tính, hợp nết lắm mẹ ạ, Vinh rất giỏi, nhất là khâu maketin nó thành thạo lắm. Con bảo nó đêm nay phải về Thanh Chương ngay, để gặp mẹ ruột của em, hơn nữa anh em mình lại là anh em cùng mẹ khác bố, nó vui mừng lắm và đã nhận lời rồi, mẹ an tâm đi.

Chị hỏi:

-         Vinh đã lấy vợ chưa con?

-         Nó mới có người yêu thôi mẹ ạ

-         Người yêu nó ở đâu?

-    Người ở huyện mình, Xã Thanh Đồng mẹ ạ, con sẽ điện lại cho Vinh, bảo nó đón cả người yêu về luôn, mới ăn hỏi cách đây vài tháng.

Chị lại hỏi:

-         Người yêu nó làm gì?

-         Là một bác sỹ ở bệnh viện huyện

Dừng lại một lát, chị lại hỏi tiếp:

-         Con có biết chị gái Lan của Vinh không?

-         Có mẹ ạ.

-         Chị nó bây giờ ra sao? Làm việc gì, ở đâu?

Chị gái Vinh lấy chồng về xã bên gần đây thôi mẹ ạ, hình như cũng anh em gần gần bên ông bà ngoại. Chị ấy vui tính lắm, là cô giáo dạy lịch sử mẹ ạ, trước thì dạy ở thành phố Vinh, sau lấy chồng về đây chị đã chuyển về dạy ở xã nhà, cùng trường với chồng mẹ ạ, tháng trước chị vừa sinh cháu trai.

Chị đứng im, lắng nghe người con trai kể lại, chị như muốn nuốt lấy từng lời.

Ngắt lời đứa con chị hỏi:

- Con gọi chị sang đây cho mẹ nhé.

- Được rồi mẹ an tâm, con gọi điện ngay, nhưng giờ này chắc Vinh đã gọi điện cho chị nó rồi.

Con gái ở Sài Gòn điện về cho chị, thông báo cho chị biết tình hình của bác Tâm, sau khi nghe con gái bảo bác Tâm bị bệnh nặng, đã  được con trai về đón sang Mỹ chữa trị, mẹ không phải lo nghĩ gì nhiều cho bác ấy nữa.

Chị nói:

Hôm chị chuẩn bị về quê, thấy bác ấy không được khỏe, lên xe đi rồi chị cảm thấy lo lắng, rồi chị thở dàì một cái và nói tiếp:

- Tội nghiệp cho bác ấy bị bệnh trầm trọng quá.

Từ ngày về quê hương, hai đứa cháu nội cứ quần quýt lấy chị, đêm nào cũng tranh nhau ngủ với ông bà nội. Hạnh phúc tràn trề thể hiện rõ trên khôn mặt chị.

Ở Tuyên Quang, người con trai thứ hai của chị, đã được em gái báo cho biết mẹ đã tìm về với quê hương, và hiện đang ở lại để chăm sóc bố, Vợ chồng Nguyễn  Trường Sơn và cháu cũng đang xếp công việc để vào Thanh Chương thăm mẹ .

Chị dẫn các con, các cháu về nhà cậu ruột, để thắp hương cho ông bà ngoại. Tự nhiên, chị nhớ đến đứa con trai thứ 3 đang ở Vinh, chị bảo với cậu con trai có ý nhờ con tìm lại đứa em, chị nói nó là Đỗ Thành Vinh, nhà ở phường Bến Thủy, cách cầu chỉ độ vai trăm mét, người con trai hỏi lại mẹ một lần nữa;

-         Em con họ tên gì, mẹ nói lại nghe nào.

-         Đỗ Thành Vinh con ạ.

 Con trai chị vội lấy điện thoại điện cho Vinh ngay, chẳng lẽ nó lại là em mình, quả thật đúng vậy rồi anh lập tức bảo với Mẹ, nó là bạn hàng làm ăn của con, bao nhiêu năm nay, hai anh em làm ăn với nhau mà không hay biết, hợp tính, hợp nết lắm mẹ ạ, Vinh rất giỏi, nhất là khâu marketing nó thành thạo lắm. Con bảo nó đêm ngay phải về Thanh Chương ngay để gặp mẹ ruột của em, hơn nữa anh em mình lại là anh em cùng mẹ khác bố, nó đã nhận lời rồi, mẹ an tâm đi.

Chị hỏi:

-         Vinh đã lấy vợ chưa con?

-         Nó mới có người yêu thôi mẹ ạ

-         Người yêu nó ở đâu?

-    Người ở huyện mình, Xã Thanh Đồng mẹ ạ, con sẽ điện lại cho em Vinh, bảo nó đón cả người yêu về luôn.

-         Người yêu nó làm gì?

-         Là một bác sỹ ở bệnh viện huyện

Dừng lại một lát, chị lại hỏi tiếp:

-         Con có biết chị gái Vinh không?

-         Có mẹ ạ.

-         Chị nó bây giờ ra sao? Làm việc gì, ở đâu?

Chị gái Vinh lấy chồng về xã bên, gần đây thôi mẹ ạ, hình như cũng anh em gần gần, đằng ông bà ngoại. Chị ấy vui tính lắm, là cô giáo dạy lịch sử mẹ ạ, trước thì dạy ở thành phố Vinh, sau lấy chồng về đây, chị đã chuyển về xã nhà dạy cùng trường với chồng, tháng trước chị vừa sinh cháu trai.

Chị đứng im, lắng nghe người con trai kể lại, chị như nuốt lấy từng lời.

Ngắt lời đứa con trai chị nói:

- Con gọi chị sang đây cho mẹ nhé.

- Được rồi mẹ an tâm, con gọi điện ngay, nhưng giờ này chắc Vinh đã gọi điện cho chị nó rồi.

Em gái ở  Sài Gòn, cũng đã điện cho anh trai ở Tuyên Quang biết, gia đình  vợ con của con trai ở Tuyên Quang cũng đang chuẩn bị về quê ngoại.

Các con chị ở Sài gòn cũng đã thu xếp xong công việc, để trở lại quê gặp gỡ các anh.

Thế là các con các cháu đã tề tựu đông đủ cả.

Người anh cả tuyên bố:

Ngày mai chúng ta tổ chức đám cưới vàng cho cha mẹ.

Nhìn tấm phông xanh hiện rõ 2 cái tên “ Trọng Lễ-  Quỳnh Hương” chị nói:

Từ nay cái tên Quỳnh Hương lại trở về với chị.

Các con, các cháu nội ngoại cùng anh em họ hàng, bà con làng xóm đã đến đầy đủ.

Buổi lễ tổ đám cưới vàng của “Trọng Lễ -  Quỳnh Hương” bắt đầu.

Hai anh chị đứng dậy cầm tay nhau, cùng hướng vào nhau rồi ôm nhau và nở một nụ cười thật tươi.

Toàn hôn trường vỗ tay không ngớt.

 

                                                        Hết

                                                Tháng 8/2014