Loại TẢN MẠN
NhàQuê 29.04.2016 00:07:25 (permalink)



Tản Mạn BUỒN VUI VIẾT LÁCH


Bạn học cũ, đồng nghiệp xưa, học trò mới liên lạc được, những người quen biết đó đây đều không khỏi ngạc nhiên bất ngờ khi mà cậu học trò ngày nao thường dưới điểm trung bình môn Việt Văn, một chú giáo dạy Toán mà ăn nhằm thứ chi, hay mắc phải cái giống gì lại đi viết văn rồi cả gan xông vào chỗ chết là làm thơ nữa chớ !? 

Tự biết mình không phải là người tài giỏi gì trong hai lãnh vực ấy, nhưng đã lỡ lầm giỡ màn chui vào coi hát "cọp" rồi thì phải quen dần với loại không khí đủ mùi đó !

Xin thưa, tất cả đều có nguyên nhân mà đối với riêng tôi vì hai lẽ: Thứ nhất là "Không Có Chó Bắt Mèo ...." thứ hai là vì Tức ...


*** ĐÂY NÓI VỀ VĂN

Thú thiệt khi cùng nhau lập BenTreHome (BTH), tôi chưa biết khởi động máy computer như thế nào, tất cả đều nhờ con ... nói chi đến email, đăng ký thành viên ...mà máy lúc đó chúng nó mua nhiều miếng về tự ráp nay lỗi thời cho lại để vọc chơi cho quen ... máy chạy chậm rì ...dĩ nhiên chưa biết bỏ dấu theo Việt Ngữ ... lại còn cái nạn là cặm cụi một hồi lớ quớ bấm hay đụng vô đâu đó "những sự nghiệp công lao" vù một cái biến mất ... lại lò mò gõ lại. Qua nhiều trận như vậy, bèn nghĩ ra cách là cứ viết được vài đoạn là SAVE liền, có trật thì sửa sau ...Thành ra có cái vui là tưởng bài mình viết chưa xong mà "người ta" vô đọc lia chia cả mấy chục người trong vòng hơn một giờ đồng hồ .... 

Cái cảm giác "hạnh phúc" về tài năng của mình được nhiều người ái mộ, chiếu cố đó cũng góp phần thúc giục, cố gắng tiến lên ... "Chuyện trở thành Nhà Văn Lớn chỉ còn trong tầm tay" ...Nhưng tới chừng biết được là do tự mình SAVE rồi vào EDIT viết tiếp nên máy nó tự động đếm số lần xem, tưởng nổi danh ngang xương... Chứ có ai khác vô đọc đâu: Bé Cái Lầm nói theo Bắc Kỳ !

Nhưng những sự việc vừa kể khộng phải là động cơ chánh yếu mà là xúm nhau lập trang WEB nghe ngon lành vậy, rồi các Nhà Sáng Lập, các Bậc Khai Quốc Công Thần nhất loạt treo ấn từ quan, lui vào ẩn dật, im re không ai viết bài hay góp ý gì cả ... hỏi ra ai cũng BẬN và BỊU tức ngoài khả năng ... Bèn phải ráng cho có, vì lý do "Lỡ Dại" ...nên gọi chuyện nầy là "Không Có Chó Phải Bắt Mèo Ăn ...." Giờ thỉnh thoảng nhìn lại thấy câu chữ thời mới "vào nghề" sao mà ngô nghê ...chấm phết lung tung và trật chánh tả thấy mà tự mắc cỡ thầm ... muốn sửa chữa lại mà sức đâu làm cho nổi.

Gặp khó khăn mới nảy ra "sáng kiến sáng tạo" là đi tìm Người Bến Tre mình hay quen chút đỉnh, quen sương sương với Bến Tre mình, dù đang Làm Ăn ở các nơi các trang Web khác cũng tha thiết thiết tha mời cộng tác...Gặp được rồi mừng chưa hết lại phải gặp khó khăn mới là họ gởi bài đã in thành sách hoặc sách hay photocopy cả cọc dày bằng đường bưu điện Mỹ, có khi bài ngắn thì đọc qua điện thoại rồi tui mở hết ga "tốc ký" sau đó sửa chữa thành chữ hàn lâm ... Lại còn giới thiệu thêm văn thi sĩ khác cùng phe ta một cách dây chuyền 

.... Thưa bà con gặp trận liệt như vậy có khóc tiếng Ấn Độ được không ...

Thì ra Họ cũng trình độ ABC về computeur như bản chức, cái khoái là họ tưởng lầm NhàQuê tui giỏi, tài ba, tầm cỡ, không tiếc lời khen ...Tui mần thinh cho sướng chơi, ngu gì "Tiết Lộ Bí Mật Quốc Gia" là mình DỐT ... Lỡ láo rồi phải tới luôn là Đăng Ký Thành Viên cho họ rồi gõ bài từng chữ một giùm theo phương pháp cò mổ, ai cũng tưởng là chính tác giả tự tham gia và post bài lên...

Mà cũng có lợi lắm bà con ơi : Nhờ đó tui cải thiện chánh tả ...tiến bộ một cách đáng kể ! Và BTH cũng có nhiều khách thăm viếng qua những "biến cố"đó .

Tui phải tự khen tui một phát cho nó đã, là tui "làm việc" không ngừng nghỉ liên tục nhiều năm không thèm mệt mỏi, viết song song 2, 3 đề tài cùng một lúc, sáng tác thật sung mãn .. quậy đủ các Forum kể cả Nhạc là thứ tui dốt trất ... Có người thấy được bèn rủ rê vô Hội Văn nầy Club nọ ... Tui đâu thèm: Tui là Trung Tâm Vũ Trụ mà ! chớ đồ bỏ sao ... Cột trụ của triều đình BTH mà chớ phải Người Phàm đâu !

Vì tự cao lãng xẹt như vậy nên có người bạn vốn là Nhà Văn đã in và ra mắt sách đó đây rồi .. bạn biểu tôi sửa vài chữ vài ý trong bài của tui ... tui ừ cho qua nhưng trong lòng giận lắm ... Đừng có làm bộ đàn anh lên lớp à nha ! Nhiều người đã gọi tui là "Nhà Quăng" rồi đó chớ không phải "thường thường bậc trung" đâu nha !

Xin được công bố cho xa gần rõ là: Tui sẽ không bao giờ gia nhập HỘI THƠ VĂN nào cả, bộ phải vô đó mới được quyền làm thơ viết văn sao ... và ... Tui sẽ không bao giờ GỞI BÀI DỰ THI nầy nọ, vì không ai đủ trình độ như tui vốn là một Thiên Tài của hai thế kỷ 20 và 21 nầy !

"Nhà Quăng" mắc lo đại sự nên ăn uống thất thường ... từ đó nghiệm ra "Mì Ăn Liền" đúng là một phát kiến cực kỳ vĩ đại làm thay đổi cục diện thế giới, và nhất là đã "chế tạo" được tui từ anh nhà quê tưới sắn, nuôi heo huề vốn, nhưng đó lại là nhà "làm kinh tế" vĩ đại nhất trong xã hội xã hội chủ nghĩa trong lúc mọi quốc doanh hay doanh doanh gì cũng thua lỗ thâm thủng nặng ...Nay nhà làm kinh tế vĩ đại ấy bỗng nhiên trở thành Nhà Quăng Danh Trấn Giang Hồ tên bay khắp không gian vũ trụ với tốc độ gần bằng ánh sáng...

Nhưng điểm yếu của Mì Ăn Liền là chỉ giúp sáng tác loại văn Mì Ăn Liền chứ không thể vào Văn Học Sử được ! Vì vậy phải tìm đường cú lấy sự nghiệp của mình, bèn vận dụng nhuần nhuyễn, sáng tạo cả nội công lẫn ngoại lực nhảy vọt qua THƠ cho tỏ ra ta đây bá ban võ nghệ, đa năng đa tài sẽ tiến thẳng, tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên Chiếu Trên kinh qua giai đoạn bưng bê, hầu quạt, nịnh nọt quà cáp để có lời bình chứng nhận của người tiền sử .... !


*** ĐÂY NÓI VỀ THƠ


Thơ phú thi xong trả lại Thầy
Dòng đời thúc bách khó ngưng tay
Dù yêu cách mấy thôi đành gác
Binh lửa trùng trùng chực bủa vây

Cũng muốn đôi khi trải tấm lòng
Ngôn từ đang ngủ tận sâu trong
Nên tìm chẳng gặp làm sao diễn
Hóa chuyển nguồn thơ ... suối nhập dòng

Ngỡ đâu khó thể khó mong gì
Những dịp bạn bè họa xướng thi
Chập chững thử gieo vần mấy lượt
Mươi lần bôi sửa chẳng ra chi

Sáu mươi hai tuổi bước vào thơ
Gom hết đường qua tự lúc khờ
Đã trải ngọt ngon cùng mật đắng
Giũa mài nên chữ hóa thành thơ

Có lẽ nhiều phen vui lẫn khổ
Nguy nàn hụp lặn tự đáy sâu
Khi ngoi bám được bờ hy vọng
Biên độ biến thiên khó nhạt nhầu

Tình đời ... thôn xóm ... bạn bè quanh
Dấu ấn còn nguyên đã sẳn dành
Mầm hạt đang chờ nơi bén rễ
Tầm cao ngôn ngữ thoát vươn thành

Cám ơn tất cả tạo nên nguồn
Đã sống trong từng khoảng nhiễu nhương
Đã mất đã tan ... tan mất cả
May còn nguyên bản gốc yêu thương

Chất liệu đem dùng tự bấy nay
Một phần chiêm nghiệm một phần vay
Cám ơn nguồn gốc và con chữ
Hóa kiếp thành vần chắp cánh bay

Xin thưa có thể đến nhiều ngàn
Cũng có vài câu ...có mấy trang 
Về phẩm biết rằng không đạt chuẩn
Cho mình ... mình viết ... thế vui chăng !?

May mắn tiện nghi và một người
Sẳn lòng chẳng nệ bận không ngơi
Bình phê thẳng thắn nhờ qua đó 
Mới dám lần hồi dự cuộc chơi

Chữ vụng thơ non khó nhập dòng
Bao lần rón rén giữa đám đông
Biết mình tiểu tốt chưa qua lụng
Lạc lối rừng thiêng muốn ngã lòng

Thôi tránh đi vào chốn thánh nhân
Chiếu trên mâm dưới hách như thần
Vợ con nheo nhóc ... lời "năm - sáu"
Chẳng chóng thì chầy nợ chửi rân

Dài ngắn thân ta sẽ đến hồi
Xuôi tay nhắm mắt mọi buông trôi
Nên giờ cố viết bài thơ mới
Tự điếu cho ta dễ mấy người
#1
    NhàQuê 22.03.2017 20:11:45 (permalink)


     Tản Mạn VIẾT CHO NGÀY SINH NHỰT
    Má sanh tôi vào thời còn Pháp Thuộc ở một vùng quê, có lẽ tôi được chào đời trong "chòi bảo sanh" dưới bàn tay nâng của bà mụ giồng mà sau nầy Má biểu tôi kêu là Bà Ngoại. Và có lẽ nhờ mát tay của bà, tôi mới được sống sót vì lúc bật khóc khi lọt lòng mẹ thì tôi chưa được 9 tháng 10 ngày như mọi hài nhi khác: sanh non hơn một tháng !

    Biết đâu nhờ sanh non như vậy "tôi mới là tôi", còn nếu bình thường có lẽ đâu phải là tôi nữa !? ..... Nhưng tôi vẫn lớn lên bình thường trong liên miên giặc giã ... không biết bao nhiêu lần Ba Má tôi, chị tôi đùm túm chạy trốn các trận lính đi ruồng. Có khi "chạy gió", có khi chạy thật, chạy mọp dưới làn đạn bắn lung tung nghe chừng chỗ nào cũng có tiếng nổ ...

    Có lẽ tôi không có được ghi vào sổ bộ khai sanh của chánh quyền lúc đó, nhưng căn cứ vào năm sanh Âm Lịch và qui ra Dương Lịch thì đúng vào những năm cuối cùng của vị Hoàng Đế cuối cùng của Việt Nam: Hoàng Đế BẢO ĐẠI ... Vậy những năm tháng đầu tiên của tôi sống dưới thời còn Quân Chủ và sau nầy học sử biết rằng tỉnh Bến Tre quê tôi nằm trong Nam Kỳ Thuộc Địa của Pháp.

    Nhà tôi cách tỉnh lộ 26 đâu chừng 300 m, nói thế để thấy rằng tôi có điều kiện tiếp cận với nền "văn minh" nhất, vì đó là con lộ có trải đá huyết mạch dẫn ra thành thị rồi tiếp tục đi xa hơn ... ngoài ra các con lộ khác đi lại đều là đường đất hay lối mòn, nhờ đó lâu lâu tôi thấy được chiếc xe mu rùa, xe rùa nắp vì nó có hình dáng giống con rùa tức loại xe ngày nay gọi là xe hơi hay xe nhà, xe du lích, xế hộp, ....

    Một thời gian dài, cả nhà mà tôi nghĩ cả xóm đều ăn cơm vào lúc sáng tinh sương để chuẩn bị chạy giặc hay lo việc đồng áng ...có dù bom đạn triền miên cây lúa vẫn âm thầm đòng đòng kết hạt ... bữa cơm có khi chỉ có nửa miếng đường tán hay dĩa cá tôm kho quẹt mà trẻ con chúng tôi vẫn lớn lên trong điều kiện vật chất như thế ... Nếu nói về đường mà sau nầy được biết nó là loại "năng lượng" cần thiết cho cơ thể, thì lúc đó chỉ có đường tán, đường thẻ, đường cát mỡ gà (không phải làm bằng mỡ gà mà có màu mỡ gà), còn đường cát trắng chưa có tên ghi trong bộ nhớ.

    Tôi còn nhớ Ba Má tôi còn xài thứ tiền kim loại có lỗ tròn hay lỗ vuông chính giữa gọi là tiền xu trong thời gian dài, tiền giấy 1 đồng có hình bà đầm có in chữ Tây đã thuộc loại mệnh giá lớn được cất rất kỹ .... nói chi đến tờ giấy "Xăn - Cent" thứ mệnh giá 100 lần lớn hơn ...thứ 100 nầy tôi chưa có "quyền" thấy nó ! Nghe nói có loại Cinq Cents Piastres (500 đồng) nữa, .... kể như vô phương biết !
     
    Rồi tới loại tiền giấy có chữ Việt và hai loại chữ lăn hoằn lít quịt Miên Lào xài cho cả 3 nước Đông Dương và riêng miệt quê tôi còn thứ tiền "xé hai" đối với tờ giấy bạc có mệnh giá từ 10 đồng trở xuống 1 đồng ...và tôi được sống trong Thời Đại Tiền Xé Hai ấy ... Cuộc đời dễ mấy ai! ! ! Vì rằng sau đó qua thời Đệ Nhất Cộng Hòa đã cho phát hành tiền mới một trong các dấu chỉ chủ quyền quốc gia và việc xé hai đồng bạc giấy coi như phá hoại và phạm tội hình.
     
     
     
    Đến đây, tôi đã trải qua ba thể chế: Quân Chủ & Thuộc Địa, .... "Quốc Gia Việt Nam Trong Liên Hiệp Pháp" với Nhà Vua giờ thoái vị và danh xưng mới là Đức Quốc Trưởng BẢO ĐẠI mà trên tờ giấy bạc có hình Ngài ... Đến Ngài bị truất phế và sang trang mới là Việt Nam Cộng Hòa đứng đầu hành pháp là Tổng Thống ... và lãnh thổ nhị phân ...Miền Bắc theo thể chế khác... Tôi thuộc dân Miền Nam !

    Với 13 năm từ đứa trẻ sơ sinh lớn dần với bao gian nan từ lớp vỡ lòng ê a trong nhà đãi ăn của ngôi đình làng, đến trường chùa, ra trường xã, qua trường tổng, vô trường quận và bây giờ lên trường tỉnh .... Đến việc học hành của tôi cũng là cơ duyên đặc biệt do tôi đậu kỳ thi tuyển vào trường trung học công lập mà nhiều bạn cùng năm với tôi nơi trường quận mong muốn mà không được, nên Ba Má tôi thấy bỏ thì uổng, do đó cố gắng cho tôi theo đuổi chứ thực trạng gia đình không đủ sức để cho tôi đi "du học" như vậy, .... với lại ở tuổi ấy chưa làm việc nặng nhọc đồng áng được.

    Bước ngoặt đó có lẽ là khúc quanh quan trọng nhất của tôi, đứa trẻ sanh thiếu tháng! Những điều tôi thấy biết ở thành thị, có thứ phải 40 hay 50 năm sau nơi tôi được sanh ra mới có.

    Và với ngã rẽ nầy đã kết chặt tôi vào nhịp sống của các thể chế tiếp theo: Đệ Nhị Cộng Hòa của Miền Nam, .... rồi làm sinh vật thấp hơn cả thứ dân của Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam khi đất nược tên gọi Việt Nam đã thống nhất, .... Cuối cùng và có lẽ tôi chấp nhận vĩnh viễn làm công dân nhập tịch của một quốc gia có đủ dân chủ tự do, quốc gia mà khi chưa học xong trung học tôi không biết nó ở đâu: Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ (The United States Of America)....

    Nơi đất nước tôi đang sống tiếp những ngày còn lại nầy, mới hôm qua đây có người tới nhà xin tôi bỏ phiếu cho các ứng cử viên thuộc đảng của họ, một lá phiếu có thể không là gì, nhưng sự việc nói lên một ý nghĩa làm cho người không sống được nơi chính quê hương mình phải suy ngẫm !

    Quê hương mới ấy không có bốn ngàn năm văn hiến, không có là đỉnh cao trí tuệ loài người, không có chủ nghĩa ưu việt bách chiến bách thắng .... mà chỉ có chưa tới ba trăm năm độc lập thoát ra từ thuộc địa, ... có trẻ con vừa biết nói, thấy hình trái tim đã đặt tay vào môi "I Love You" ! .... Người gặp trên đường chào nhau thân ái chứ không rình rập tà ý !

    Ngày mai đây, tôi 72 tuổi tròn, theo giấy tờ chứ kỳ thực Má tôi chỉ nhớ mang máng ngày sanh của tôi nên tôi không có ngày gọi là Sinh Nhựt đúng !
    Với 72 năm đó tôi đã sống đủ các thể chế từng có hoặc còn tồn tại trên hành tinh trong vòng vài thế kỷ gần đây, tức những thế kỷ nền văn minh nhân loại phát triển vượt bực giúp đời sống con người chất lượng hơn

    Tôi ví những biến chuyển vật lý của dòng đời bản thân tôi đồng hành cùng sự phát triển cải tiến của "Máy Điện Thoại" .
     
    Tôi biết xài máy điện thoại tự chế (home made) từ lâu lắm ... Hãy tin tôi đi! Với hai cái lon kim loại, nối nhau bằng sợi dây kéo ra xa thiệt căng hoặc bằng dây kẽm, dây chì nhỏ, loại để ràng rịt ...hai người cách nhau 10 m có thể nói nhỏ vào lon,người đầu kia nghe rõ từng tiếng một ... Trò chơi "đánh dây thép" chỉ những người có công góp vật liệu làm nên mới được cho nghe thử ...
    Vào thời buổi ấy kể cả tôi, chưa có một "nhân vật quan trong tí hon" nào được nhìn thấy cái máy Tồ Lô Phôn nó ra làm sao ! ... Thật vậy chỉ có quan quyền, công sở cấp cao hoặc nhà giàu có ở thành thị mới có cơ hội xử dụng điện thoại thiệt mà thôi.

    Lúc tôi lên học trường tỉnh, tôi không biết văn phòng trường có được lắp đặt điện thoại chưa, mà hình như tổng đài chánh là Ty Bưu Điện về các cuộc gọi trong lãnh vực hành chánh và dân sự ... Người cần đến Ty Bưu Điện xin gọi và lệ phí ắt rất cao !

    Như vậy cho đến học xong trung học, tôi chưa bao giờ cầm được cái "máy điện thoại" để mà alô .... Mãi cho đến khi vào quân đội và đi học chuyên môn mới có dịp xử dụng loại dã chiến liên lạc trong nội bộ, học cách trải dây, mắc dây và cả các câu văn dùng liên lạc phải ngắn gọn mà đầy đủ không rườm rà ... học thuộc lòng mã số các bộ phận liên quan đến điện thoại .... Nhưng đó chưa phải là cái thứ điện thoại "ngoài đời"! Nhưng ít ra cũng quen dần và dạn dĩ hơn là có người vừa nghe chuông reo đã giật mình dáo dác.

    Sau nầy khi ra đơn vị rồi mới có dịp dùng tới điện thoại quay số mà hai tổng đài Thống Nhất (TTM) cùng Nhân Tâm (BKTĐ) và tổng đài Tiger (Mỹ) kết nối cuộc gọi và cũng nối kết được điện thoại bên dân sự ...Nhưng cái vụ điện thoại nầy cũng bực với nó lắm, vì SẾP ưa khuya khuya gọi hỏi thăm, dặn dò nhưng đó là cách ngầm điểm danh bất thường xem mình có "dù" đi chơi, bỏ đơn vị trách nhiệm không ... Chứ liên lạc bằng máy vô tuyến thì không xác định được vì có PRC 25 hoặc VRC đặt luôn trên xe để đi lả lướt ....

    Chừng có đến 17 năm kể từ khi "Giã Từ Vũ Khí năm 1970" quên bẳng máy điện thoại và quên luôn những số cần phải nhớ trước đó .... Cho đến sáng sớm ngày 05 tháng 09 năm 1987, một ngày lịch sử của gã lưu vong .... Gã hỏi đường lò dò tới nhà bưu điện Mỹ gần nhất để gọi cho vài người quen cho hay tin đã tới Mỹ ... thì hỡi ôi ... đâu phải như xứ ta, bưu điện của họ không có "kinh doanh" loại nầy ... điện thoại nơi nước "Cờ Sao và Vạch" nhà nào cũng có và các ngã giao lộ hay các đường phố chánh đều có trụ điện thoại công cộng, trụ nọ cách trụ kia không xa lắm ....

    (Trích trong "Những Con Đường Xưa Em Đi":

    Đầu tiên là Nhà Dây Thép: Ty Bưu Điện chỉ có cấp Ty chứ không có cấp nhỏ hơn; Vì vậy vị đứng đầu là Trưởng Ty dù đôi khi chỉ có một mình ông, loại cơ quan nhỏ đến không thể nhỏ hơn được nữa. Trong trường hợp như vậy địa phương thường là các Quận xa xôi, phải "chi viện" thêm người không biết có "và của" cho ông không.

    Như ở Mỹ hiện nay mỗi ngày phát ra một tỷ thư từ, không hiểu Bưu Ðiện ta có làm xuể không? Và bao giờ thì đạt "chỉ tiêu" đó.

    Bưu điện còn phụ trách luôn điện tín, loại thông tin bên nây tạch tạch tè tè bên kia dịch ra chữ rất ư trần tục, không râu hia, mũ mão gì hết, nên nhiều khi đàng nhận được đã nghiên cứu kỹ bản văn, đã có "đáp án" rồi, thu xếp công ăn việc làm chạy riết về nơi xuất phát thì hởi ơi! Trớt quớt trật cách xa " ngàn dậm dưới đáy biển" và với góc độ 180, loại phải tiết kiệm chữ viết: VO DE VE GAP... đáp án: vỡ đê về gấp, phải về riết bằng mọi phương tiện để cứu lụt, tới nơi thì ra vợ đẻ, thôi cũng được!

    Bưu điện còn phụ trách dịch vụ điện thoại, vụ nầy làm NhàQuê "quê một cục" số là khi mới tới cái xứ Hoa Kỳ mà cái gì cũng máy móc, đêm đầu tiên lạ nhà, lạ giờ giấc không ngủ được, sáng sớm ra bưu điện xếp hàng, có mấy người đến trước hơn, chắc mấy bà Mỹ nầy cũng ngủ không được đây.

    Tới phiên NhàQuê hùng dũng tiến lên không cần chào hỏi, xổ liền: Ai nít tê lê phôn (I need telephone), tránh nói dài dòng dễ bị ngọng.

    Sau một hồi oát oát oát (what) cuối cùng con nhỏ cũng hiểu ra, nhờ có bàn tay năm ngón nắm lại như đang nắm vật cứng cỡ hơn tấc, để ngang lỗ tai, con nhỏ chỉ và nói: Ô vờ đe (over there).

    Theo hướng bàn tay có năm ngón mà sơn tới mấy màu đó, NhàQuê "phát hiện" được mà về sau nầy biết là điện thoại công cộng.

    Lại không được lôi thôi gì, phải bước ra khỏi hàng có cảm giác mình bị bỏ rơi giữa đường rất là kỳ thị, vì con nhỏ đã gọi người kế tiếp: Nét (next).

    Ðứng ngơ ngơ chưa biết phải làm sao, may quá có quới nhơn, đã nói NhàQuê đi về hướng Ðông nên cuộc đời thường gặp quới nhơn mà.

    Bà Mỹ già sau khi nhìn NhàQuê với vẻ ái ngại cuối cùng tiến tới hỏi: Ken ai hớp du? (Can I help you) .
    Nghe tiếng nầy cũng quen quen, vận dụng hết tám thành công lực và huy động hết cơ quan đoàn thể trong bộ nhớ, cuối cùng hai bên cũng hiểu được nhau. (Tại bà không chịu nói HÉP như tui đã học mà lại nói HỚP làm tui chới với !)

    Cám ơn Thượng Ðế, Ngài đã cho con hai bàn tay với mười ngón thiên thần, tội nghiệp bà Mỹ chắc là lần đầu tiên bà nói tiếng nước mình mà phải quơ tay lia chia. Bà kết luận chắc mẻm là: phải có "Cô-an" (coin) mới "đu" (do) được.

    Nghe nói tiền NhàQuê nhá cho Bà thấy tờ $US 20 duy nhứt mà thằng bạn gởi cho dằn túi phòng khi hoạn nạn.

    Bả nói : Nô quê, so ri (No way, sorry) và bỏ đi hình như với vẻ giận dữ. Coi như tình hình vô phương cứu vãn, hết thuốc chữa.

    Thôi thì "nô cô-an" ( No coin) thì đi về coi như thất bại “quàn tàn”, hay ít nhất cũng 1-0 phần thua nghiêng về phía ta. Bàn thua nầy vì NhàQuê những tưởng giống như ở xứ mình Bưu Ðiện lo luôn vụ điện thoại, thôi xóa bài làm lại. ..... Hết Trích)

    Đi xin việc gì, bất kể giao dịch gì kể cả xin ghi danh đi học họ cũng hỏi số điện thoại nhà ... Vì cần thiết nên cuối cùng phải xin gắn điện thoai. Ban đầu tưởng đâu họ tới rồi kéo dây từ ngoài đường vào ... Họ không làm cách đó mà họ vào nhà tháo bỏ ổ cũ, tra ổ mới vào và mở hộp lấy đủ bộ điện thoại mới tinh lắp đặt vào ... công việc chưa quá 2 phút và test với tổng đài thế là "You are done" cũng không nhận tiền công và tiền máy ..." You 'll receive your bill later"

    Mới biết thêm là khi xây cất, họ đã thiết trí mọi thứ từ ổ điện, ổ điện thoại, bếp, đường gas, nước sạch, nước thoát, cable, .... đầy đủ cả ...Khi dọn vào, người cư ngụ chỉ cần thông báo cho các công ty liên hệ là họ đến và sau đó mọi việc sẽ sẳn sàng !

    Đó là lần đầu tiên một số điện thoại thuộc về tôi ... Chiếc điện thoại ban đầu ấy còn thuộc thế hệ quay số (dial) và xem rất giản dị chứ không như trong phim ảnh những chiếc điện thoại sang trọng, kiểu cách đẹp mắt, có khi mạ vàng như một thứ tôn thêm vẻ nhà quyền quý, đài các, cao sang ...

    Không lâu sau thế hệ "bấm số" (touch-tone) ra đời và lại thay máy mới .... Rồi lại loại không dây có thể đi lòng vòng năm, mười mét xa khỏi base ... Trước khi tiến qua thời đại hoàn toàn không dây .... thời đại cell phone giai đoạn còn đơn giản ....

    Cho đến ngày nay, gần như ai cũng cần và ai cũng có điện thoại "di động" riêng, các thế hệ máy về sau càng nhiều chức năng chứ không đơn thuần như thời còn quay hay bấm số .... Lớp "phế thải" như cỡ tôi trở lên có lẽ ít người dùng hết các chức năng đó ... Vuốt vuốt được vài thứ đã là Tài Ba Lỗi Lạc rồi!

    Cầm chiếc máy loại rờ rờ vuốt vuốt của con tặng nhân ngày Father's Day để "Cha Xài Cho Biết Với Người Ta", làm tôi nhớ về thuở "Đánh dây thép" bằng lon sữa bò ngày xưa ...thấm thoát mà dòng sông đã chảy qua 72 khoảng ngắn dài.
     
     
     

    NQ
    Aug 14, 2015

     
    #2
      NhàQuê 22.03.2017 20:14:33 (permalink)

      Hậu cảnh là dãy chánh (nguyên thủy) của trường từ khi mới xây dựng


      Dãy lầu là dãy chánh được xây cất lại


      Cả khu trường thành công viên


      Tản Mạn: TÂM SỰ VỚI TRƯỜNG XƯA


      Ngày nay sân và trường Tiểu Học BA TRI không còn nữa, nơi đó đã trở thành công viên và diện tích thu hẹp hơn vì mở rộng thêm đường và phố buôn bán chung quanh. 

      Không biết trường tiểu học bổ túc Ba Tri lập vào năm nào, nhưng năm 1954 khi tôi từ trường Xã Diệu vào đây học lớp nhì (Lớp 4) thì trường chỉ có 3 dãy:
      .
      - Dãy 1 quay lưng và chạy dọc theo đường lên tỉnh (khuất, không có bên trái của hình nầy). Dãy 1 nguyên thủy có 2 hay 3 phòng học chứ không nhiều, nền đúc, tường gạch, lợp ngói ...Đến khoảng năm 1961 phá bỏ có lẽ do nhu cầu cần thêm phòng học và cất dãy 1 mới nhiều phòng học hơn, tường gạch, lợp tole cho mãi đến khi cả khu trường bị xóa sổ
      (Thực ra còn 1 hay 2 phòng học khác lợp lá bên kia đường ngang với dãy 1 nầy ...cùng phía với quán Cây Mận và quán sinh tố Diễm sau nầy ...thầy Thâu cận thị nặng,Huệ con thầy là bạn học chung lớp, thầy thường dạy bên ấy)
      .
      - Dãy 2 là dãy lầu trong hình xây cất vào khoảng năm 1968, trước đó còn là kiến trúc cũ không có lầu, Đây là dãy chánh có văn phòng hiệu trưởng.
      Dãy 1 cũ có 7 phòng học, phòng chính giữa dùng làm văn phòng hiệu trưởng và ngăn ra làm lớp tiếp liên ... Lớp tiếp liên là lớp dành cho học sinh đã đậu bằng tiểu học rồi nhưng không trúng tuyển vào trung học, học lại chờ năm sau ứng thí nữa ...Như vậy lớp tiếp liên như là lớp luyện thi .
      .
      Văn phòng hiệu trưởng nhìn thẳng ra cổng và thẳng ngay vào cửa của tiệm bán và sửa xe đạp Thuận Lợi, tiệm nầy có cả cho mướn xe đạp ...nhờ vậy đám học trò ở xã vào đây học và giữa 2 buổi học sáng chiều có dịp mướn xe để tập chạy ... Đứa không có tiền mướn thì phụ giữ thăng bằng cho đứa có tiền và gần hết thời gian mới cho đứa phụ xế đạp thử,.... tôi biết chạy xe đạp mà không mất tiền mướn trong trường hợp ấy "lấy công làm lời" !!!
      Vì cửa trường chiếu ngay chốc vào nhà, có lẽ kỵ về phong thủy sao đó, nên khi trường xây cất lại ... nghe đồn đa kim ngân đã chuyển được cổng trường ra ngã ba rất nguy hiểm cho trẻ con ! Vậy cổng trường tiểu học có cái lịch sử đặc biệt của nó !!!
      .
      - Dãy 3 là dãy trệt trong hình khi ấy còn lợp lá vật liệu thô sơ, tôi học dãy nầy .... Sau cất thành tường gạch lợp tole như dãy 1, và sau nữa hình như lợp ngói (giai đoạn lợp ngói nầy, tôi không biết, chỉ thấy hình mà đoán là vậy) ...
      Cây me (chua) duy nhất trong sân trường có gốc ở phía phải nhất trong hình, ngày ấy chỉ vừa khỏi đầu người lớn, các cây khác đều là cây trắc (có người gọi cây me tây, cây cồng, ...), những cây nầy có tuổi lớn hơn cây me chua đến vài chục năm.. ...cây me chua được giữ rất kỹ vì sợ học trò tướt lá hoặc oằn nhánh hái bông hay me non ....
      Và cây me sở dĩ tôi nhớ dai như vậy vì có lần thằng bạn cùng lớp với tôi và cũng cùng quê từ Tân Thủy vào đây học, nó tên là Xuẩn đã bị ông đốc N.V. T. tán cho mấy bạt tay và bắt quì gối dưới gốc me nầy với tội vô trường còn chạy xe đạp không xuống dẫn bộ và thiếu sót trong việc chào ông, khi ấy ông từ trên tỉnh xuống thanh tra trường ....
      Tôi còn nhớ ông nạt Xuẩn "Mầy học trò ai ?" và liền theo ông gọi lớn: Thằng Hinh đâu ? (Hinh là thầy Nguyễn Văn Hinh, thầy dạy lớp nhì F của chúng tôi, sau nầy khi tôi lên trung học thì thầy Hinh về làm việc ở Ty Tiểu Học Tỉnh Bến Tre) ...Thầy HINH bỏ dở bài viết sẳn lên bảng chuẩn bị đón đoàn thanh tra, chạy ra với sự mất bình tỉnh thấy rõ .... Hình ảnh ấy không nhòa chút nào trong tôi.
      .
      Thời ấy nếu từ cổng nhìn vào văn phòng hiệu trưởng thì phía trái là những lớp toàn nữ . Nam chiếm trọn phía phải ...lớp tiếp liên là lớp duy nhất hổn hợp ....
      .
      Nay nhìn lại hình nầy gợi nhớ chuyện xưa cách nay 61 năm hơn !!!
      .
      Ô hô ...vân tán tuyết tan, kẻ còn người mất !!!

      NhàQuê Oct 12, 2015
      #3
        NhàQuê 22.03.2017 20:17:18 (permalink)
        Tản Mạn Về Vài Ngôi ĐÌNH


        Đang chờ đề tài chợt xuất hiện để làm " Thơ Cười TỦM TỈM" mà chưa có, lan man nghĩ về những chuyện thuộc loại "Hồi Chầu Xưa", thì nhớ lại vài ngôi Đình đã ít nhiều quyện lấy cuộc đời, quấn chặt mấy chục ký xương da ... Dù nay đã xa vạn dặm mà không khí những nơi ấy hình như vẫn còn đọng lại đâu đây trong góc hai buồng phổi, rồi "tham gia" luân lưu, tuần hoàn trong huyết quản không chừng !

        Tôi không tìm hiểu Chư Thần của các ngôi đình sắp kể ra đây, công việc ấy của các nhà nghiên cứu phong tục, văn hóa, lịch sử, .... Tôi chỉ viết về chuyện của tôi và ĐÌNH:


        ***



        - Ngôi đình Tân Hòa (ranh ấp 2 và 3) hay đình làng Tân Thủy coi như là ngôi đình chánh của toàn xã, xã Tân Thủy còn một ngôi đình khác nhỏ hơn ở ấp Tân Định tức Giồng Sao mà về sau gọi là ấp 1...

        Ngoài hai ngôi đình ra, mỗi ấp đều có Miễu: Tỷ như ấp Tân Thành (ấp 3) có miễu Ông Tồn, ấp Tân An (ấp 4) có miễu Đụt ... rồi miễu Giồng Bà Tang (ấp 5 ), Lăng ÔNG (ấp 6, thờ cá ông chứ không phải như người Tàu thờ Quan Vân Trường), miễu Bà ở Bãi Ngao (ấp 7), Miễu Bà ở Tiệm Tôm (ấp 8)

        Đình Tân Hòa bề thế về kiến trúc, khuông viên, cây cảnh ... theo chỗ tôi biết thì đình được tái thiết, trùng tu nhiều lần do hư mụt, do mưa bão và nhất là do chiến tranh; Nhưng tổng thể vẫn giữ được nét cổ kính nhìn từ mọi góc cạnh

        Tôi đã học những lớp vỡ lòng ở đó. Vào thuở thanh bình giữa hai cuộc chiến, những năm cúng kỳ yên có hát bội, không khi nào thiếu sự có mặt của tôi, có khi tôi phải đi sớm giành chỗ nữa chớ !

        ,
        ***



        - Ngôi đình thứ hai là đình Phú Tự thuộc xã Phú Hưng, tỉnh Bến Tre ... Đình Phú Hưng nổi tiếng có cây Bạch Mai tuổi thọ dài hơn triều Nguyễn và các chánh thể về sau cộng lại ... đến nay Bạch Mai ấy vẫn được bảo tồn ... Tôi chỉ biết đến Bạch Mai về sau qua sách vở, văn thơ; Nhưng trong mấy tháng tôi ăn ở trong ngôi đình đó thì tôi không chú ý gì !

        Vì tôi bị lưu giữ ở đây trong bước đầu gọi là tập trung cải tạo, sống giữa sự hoang mang tột cùng, thay đổi đột ngột môi trường chứ đâu được như các cụ hồi xưa "Vẫn là hào kiệt vẫn phong lưu ... Chạy mỏi chân thì hãy ở tù ...." Vật vờ giữa các tin đồn đại phần nhiều thuộc loại bi quan, hy vọng được cho về dạy học rất mong manh dù rằng bản thân mình chẳng thấy có cái tội khỉ khô gì cả.

        Nên đình Phú Tự với tôi là những ngày lê thê với "Tội ác của Đế Quốc Mỹ và bè lũ tay sai ... Ba dòng thác cách mạng ... Lý lịch tự khai ... Thu hoạch ...." . Rồi nào là Xã Hội Chủ Nghĩa và Chủ Nghĩa Xã Hội ... lung tung một hồi thấy cũng y chang.

        Phú Tự với tôi là những bữa cơm trên cả đạm bạc, với canh rau dền gai cả lá và cây tướt vướng quơ quào cải thiện ... món canh đại dương không người lái đó làm bài học ngấm sâu: Tôi đời đời nhớ ơn rau dền, rau sam, rau diệu ... Rau dền sống mãi trong sự nghiệp văn thơ của gã NhàQuê nầy ... Đất nước ta có bao giờ được như thế nầy không !

        Tôi cảm ơn mái đình chở che và thần linh phò hộ rồi khổ nạn cuối cùng cũng qua theo niềm tin thiên định


        ***



        - Đình An Bình Đông tọa lạc cạnh con lộ đất đi tắt từ chợ quận Ba Tri qua chợ xã An Bình Tây, đình nằm trong lãnh thổ của xã An Đức ... có lẽ xưa lắm thì An Bình Đông là một xã trù phú; Nhưng đến khi tôi từ Giồng Bông vô học trường quận thì An Bình Đông là một ấp cho đến ngày nay.

        Hồi nhỏ tôi ít khi đi con đường nầy vì không có việc gì, vã lại nó chỉ là con đường đi vô xóm "ngoại ô" của chợ quận.

        Chỉ riêng hai năm đầu tiên Trường Trung Học Ba Tri còn được học chung tại cơ sở của trường tiểu học, đến năm thứ ba thì hình như trường tiểu học hết sức chịu đựng mới đẩy lần lần cái anh chàng mỗi ngày một lớn xác nầy ...
        Thầy trò dắt díu nhau lên trường mới cạnh đình An Bình Đông ... Nói là trường chứ đó là 3 (?) phòng học rất nhỏ hẹp mà vật liệu từ tôn, xi măng, cột, ... là những dư phế phẩm từ các nơi xây cất xong gom về ... Có còn hơn không !

        Trường Trung Học phát triển theo lẽ tự nhiên của nó với số học sinh mới tuyển thêm mỗi năm, nên vào giai đoạn đó các em thuộc thế hệ 1966, 1967 phải học các lớp mượn các cơ sở của đình ... 

        Hồi tưởng lại thấy thương đứt ruột: Các em mới ngày đầu tiên vừa bước chân vào bậc trung học, vừa hân hoan khoác chiếc áo dài hay quần xanh sơ-mi trắng đã ì ạch cùng nhau phụ tha mấy bàn học từ trường tiểu học lên để "trang bị" cho nhà võ ca (rạp hát), nhà trù (nhà đãi ăn) của đình .... Hai cơ sở mà đình cho mượn làm lớp học ... hai lớp học cùng chung không vách ngăn ! 

        Tôi nhớ hoài hình ảnh con đường đất bụi bay mù trời: "Ngõ Vắng Xôn Xao" ngày các em khiêng bàn phải nghỉ nhiều lần dọc đường đó.

        Khi ấy các em học sinh trung học Ba Tri phải học ở ba địa điểm: Trường tiểu học, trường cạnh đình và trong đình ... Rồi tôi bị gọi nhập ngũ theo hạn tuổi chi phối bởi luật về quân dịch. Vào thời ấy thanh niên phải qua 4 năm phục vụ quân sự; Nhưng thực tế sau đó chiến tranh leo thang, nên sau trận Mậu Thân thì luật quân dịch bị thay thế bằng Lịnh Tổng Động Viên do đó thời hạn phục vụ quân sự 4 năm bị kéo dài vô thời hạn ... 

        Rồi chánh phủ cũng nghĩ ra cách để giải quyết nhu cầu bên ngành giáo dục thiếu thầy, bằng cách cho "biệt phái về nhiệm sở cũ" như là hình thức giải ngũ mà không giải ngũ vẫn còn tên trong quân đội mà người thì do Bộ Giáo Dục sử dụng, điều động ...Đơn giản vậy mà hiểu bóp méo thế nầy thế nọ rất là đỉnh cao, vu oan, chụp mũ đủ điều !

        Ngày tôi trở lại thì trường đang xây cơ cở mới trên sân banh gần cầu sắt trên đường ra biển, thời gian gần đây có dịp điện thoại nói chuyện cùng anh Bùi Đức Lứt, Phó Quận Trưởng Hành Chánh trong thơi gian đó mới biết là chánh quyền quận lúc ấy rất tâm huyết với việc phát triển giáo dục, mới lấy khu đất nầy xây trường trong lúc chưa tìm được nơi nào để làm sân vận động thay thế !

        Công việc xây cất tiến dần và trường dần dần đủ phòng học và phát triển đến cấp lớp cuối của bậc trung học.
        Sau nầy khi tôi đã không còn dạy học nữa thi đình An Bình Đông là nỗi ám ảnh của tôi mà chưa ai hiểu nổi và chỉ hôm nay mới nói ra: Đó là mỗi khi có lễ lớn hay biến động gì đâu đó, chúng tôi những người còn dưới chế độ quản chế bị gom về đình, đêm ngủ trên tấm nylon mang theo trải dưới đất nơi cái võ ca mà không lâu trước đó là phòng học tạm tôi đứng giảng bài. Những đêm tập trung với sự canh gác của lực lượng võ trang, ngày thì tạp dịch đủ loại đủ kiểu cách đày đọa, hạ nhục ...
        Tôi hình dung những trường hợp đêm có người đến khều chân và dẫn đi đâu mất biệt ... Hình dung đến cái ông mang súng thái mái làm cướp cò hay tiếng nổ vu vơ "nhân tạo" đâu đó và liền theo là những loạt đạn bắn vãi rất gần ...Xong !

        Con người và con kiến !

        NhàQuê Feb 28, 2017
        #4
          NhàQuê 25.08.2017 04:49:42 (permalink)
          Tản Mạn TRÊN TRỜI DƯỚI ĐẤT
          Chuyện Cười TỦM TỈM

          +++++++++++++++++++

          Đi ăn PHỞ TÀU BAY LÝ THÁI TỔ CHÁNH GỐC
          (Của 1 lần đi Cali)
          .
          Và sự mong đợi "Phở Chánh Gốc" lần nầy làm tôi ê càng liền khi vừa ngồi vào bàn đã được người phục vụ dọn lên lổm ngổm nào giá sống, lá quế, ngò gai may là không có xà lách hay hẹ, cần tàu, ... Cái đó cũng tạm tha thứ vì sang dây Phở phải thay hình đổi dạng đôi chút theo thị hiếu của số đông Nam Kỳ giá sống!

          Tôi gọi ngay "cho tô xe lửa" bị cô chạy bàn có da có thịt hơn cả tôi trả lời như nạt "xe nửa gi" và liệng thực đơn trước mặt tôi ... Tôi nóng máy, nhưng cũng mở ra xem thì không có ghi chữ nào là xe lửa trong đó, chì dòng đầu là Tô Đặc Biệt lớn hoặc nhỏ và giá tiền ... cô chạy bàn lại hùng hỗ "bác muốn tô lào" ... Thì xe lửa! ... Cuối cùng tôi gặp chắc là tô phở Bắc Tân (Bắc Kỳ sau 1975), chứ không phải Bắc Cựu (Bắc Kỳ Di Cư 1954)
          Bỏ cái tật ghiền sưu tập phở !

          NhàQuê Aug 2012

          (Trích trong "Hỷ Khúc Ngao Du" 2012)




          ===============


          TẢN MẠN: Kể chuyện trên trời dưới đất

          ** Có lẽ tôi cũng giống như phần đông các Bậc Phàm Phu lấy sự ăn uống làm một thứ Khoái trong đời sống ... Cho nên nghe ai nói nơi nào có món gì ngon hay đặc biệt thì khi có dịp ghé qua nơi chốn đó, tôi thường "bỏ ra chút thì giờ quí báu" làm ít nhất một quả cho biết thực hư, cho biết sự tình .

          Thí dụ như mì Cầu Quay Mỹ Tho, mì Cây Gòn Gò Vấp, mì vịt tiềm Hải Ký Mì Gia Nguyễn Tri Phương Chợ Lớn, mì xào giòn đồ biển Độc Lập Nha Trang, mì đồ biển Long Hải Bà Rịa, ... thí dụ như hủ tiếu Nam Vang Kim Tháp Chợ Lớn của anh Đại, hỏa đầu vụ đơn vị tôi, hủ tiếu tôm thịt Mỹ Tho, hủ tiếu hãng xăng Shell Nhà Bè, hủ tiếu khu cư xá ngã tư Thủ Đức, hủ tiếu cá Chợ Cũ Sài Gòn, hủ tiếu Mỹ Lồng , hủ tiếu Bến Miễu Giồng Trôm ... thí dụ như cháo lòng Ba Tri, cháo huyết chèo quảy Kim Biên, suông nhà hàng Thanh Thế Sài Gòn, nhưng bộ môn suông nầy thì ngon nhất phải kể suông cô bảy Dung Ba Tri, ... thí dụ như thịt cầy , như rùa rắn Sóc Trăng, lươn y Châu Đốc, lòng bò, bò đun bánh hỏi Tín Nghĩa ngã tư Quốc Tế Bến Tre, .... thí dụ như bánh bèo Ninh Hòa, nem nướng Ninh Hòa, nem nướng Giồng Trôm .... thí dụ như mì Quảng, cao lầu Hội An, .... thí dụ như bún bò Huế Hoàng Tử Cảnh Nha Trang, bì bún chị Thới (Biếu Ký Bến Tre) ... thí dụ như thịt bò bít tếch Chateaubriand (Chateaubriand Steak). ... thí dụ như phở Tàu Bay, phở Tương Lai, phở 79, phở chợ Chụt Nha Trang, ...

          Qua các "thí dụ như" .... vừa kể đó, tôi nghiệm ra rằng các món ngon được là nhờ tôi có cái háo hức tìm tòi, cái gia vị đặc biệt của từng tiệm quán, cái thoái mái khi thưởng thức và nhất là lúc cái bao tử đang có nhu cầu thành khẩn tiếp thu , ...


          ** Sau khi điểm qua một vòng sơ lược vài món ăn phổ thông, giờ xin ghi lại ký ức riêng về món PHỞ ... Nhiều bậc danh sĩ đã nói nhiều về món nầy , về xuất xứ, hành trình bành trướng phát triển, xuôi Nam chiếm lĩnh thị trường, chen lấn vào hàng danh gia vọng tộc ... đầy đủ rồi ... cho nên tôi chỉ nói về cái riêng theo kiểu nhà quê của mình mà thôi !


          Số là hơn 61 năm về trước, tôi là đứa nhỏ nhà quê 12 tuổi vô thành thị học hành, ... nghĩa là lúc đó đợt đầu tiên dân Bắc Kỳ Không Có Lý Luận mới xâm nhập ồ ạt vào miền Nam chừng 2 năm, ... nghĩa là họ còn đang co cụm, củng cố vị trí, chưa phát triển chủ nghĩa Phở một cách rộng rãi toàn diện, ... nghĩa là dân Nam Kỳ đang vẫn còn trong thời đại hủ tiếu, bánh xèo, bánh canh con dắn con dài ai mua tôi bán ai nài tôi thêm, ... nghĩa là dân Lục Tỉnh còn đang trong thời kỳ xài tiền xé hai: 10 đồng giấy xé hai theo chiều ngang mỗi miếng phân nửa là 5 đồng, 1 đồng xé hai mỗi miếng là 5 cắc (50 xu), ... nghĩa là khi cần chạy qua hàng xóm mượn đỡ 1 đũa tép rang về ăn cơm, bữa nào có trả lại sau, .... nghĩa là khi đất rộng người chưa đông, ra vườn sau nhà quơ quào vài phút có nồi canh rau chưa dùng phân hóa học, cây trái tự nhiên chưa ai nghĩ có ngày chúng bị kích thích tăng trưởng, hóa non thành chín, hóa héo thành tươi, ...

          Rồi đùng một cái, nền văn minh Thăng Long, nền văn minh con rồng uốn éo đem cả mưa phùn gió heo may vào tận mũi Cà Mau. Và theo bước chân Nam Tiến đó, Phở ào ạt "Tiến Về Sài Gòn" rồi "Tiến Về Đồng Bằng" ....
          Hai năm sau kể từ ngày tôi vô thành thị, nghe đồn rằng bên Mỹ ...Tho có món gọi là Phở, dùng thịt bò chứ không phải thịt heo như hủ tiếu, mà thịt bò vào thời đó khá hiếm do dân miền Nam thương trâu bò giúp ích trong việc đồng áng nên cử món thịt nầy, cử giết trâu bò vô cớ ...vân vân và vân vân ... Đó là tiệm phở Hy Lập, tiệm phở đầu tiên ở Mỹ Tho nằm trên đường đi Sài Gòn hướng cửa ra Giếng Nước ... địa hình địa vật nầy phải 2 năm sau tôi mới biết, mới có dịp ghé thử: Cái lạ là mỗi tô có cho thêm một khúc củ cải trắng bùi bùi ngon ngon; Vậy thì mất cả 4 năm cái món đặc biệt đó mới bắt đầu cải tạo tôi . Trước đó riêng tôi biết những người di cư có mấy chuyện khác chúng tôi ở chỗ là họ xin rau muống dưới ao nhà, mà chúng tôi chưa bao giờ nghĩ là nó là món rau dùng để ăn ... chúng tôi cho họ hái tự do mà chưa biết họ chế biến thành món ăn như thế nào ! ... Rồi thì phụ nữ có nhiều người nhuộm răng đen, tóc quấn chứ không bới ... Rồi thì họ bỏ tiền vô ruột tượng làm thắt lưng chứ không bỏ vô túi áo ... Mấy bà còn rình mò theo dõi nói thêm là mấy bà Bắc Kỳ đái đứng nữa là (Vụ nầy tui chỉ nghe mà thôi !) ... Và câu kết luận chắc như đinh đóng cột: Họ không phải NGƯỜI VIỆT MÌNH, câu kết luận vô cùng trật lất đủ mọi phương diện

          Sự hòa nhập của hai nền văn minh Bắc Nam đó không đơn giản, không dễ dàng chấp nhận ngay nhất là về hôn nhân, chứ đâu như ngày nay con gái Huế, con gái Bắc nói trọ trẹ mà nghe dễ thương thấy mồ ! Ba nền văn minh Rau Muống, Ớt và Giá Sống từ đấy hòa đồng chứ không bên nào bị đồng hóa, cùng giữ bản sắc và cùng rực rỡ thăng hoa .

          Khoảng năm 1958 hay 1959, Phở mới thả vòi qua đất Bến Tre với một tiệm duy nhất vào lúc đó, tiệm Biên Thùy nằm trên dãy phố phía mặt từ hướng cầu Cá Lóc đi lên sắp sửa tới Ngã Tư Quốc Tế, nhưng không nhiều khách, không biết do thực khách còn lưu luyến món hủ tiếu hay vì thợ nấu gia vị món phở của tiệm không hấp dẫn, không ngon ?! Hậu quả là tiệm lây lất sống và phải dời tới lui nhiều chỗ gần địa điểm đầu tiên, có lúc như một xe phở bên lề đường có lẽ không đủ chi phí mướn phố ? ! Và món rau đi kèm có khi dùng cà chua thái mỏng (chính tôi có ăn với đồ phụ tùng nầy) ... Để biết rằng thời kỳ Phở đến tỉnh lỵ Trúc Giang lập nghiệp vô cùng vất vả ... Mãi đến năm 1962 mới có thêm tiệm phở thứ hai, tiệm Thanh Bạch (? ! có thể nhớ tên không chính xác, do quá lâu) ở góc đường Lý Thường Kiệt và Trạng Trình (xéo góc qua ngã tư với tiệm vàng Lạc Thành), tiệm thứ hai nầy còn có bán thêm mấy món khác nữa chứ không ròng phở .. như thế có nghĩa là thường thường bậc trung không có gì xuất sắc, điền vào điểm yếu đó lại có cô con của chủ tiệm trắng trẻo, nhìn dễ cảm tình (cô em nha, cô chị là bạn Tuyết cùng lớp, và đắc cử phó lớp, liên danh mà tôi đứng đầu; diễn Nôm là đội sổ) ...

          Khi tôi tiến về Sài Gòn thì Phở đã trăm hoa đua nở, cùng với phương tiện giao thông cơ giới hơn ... nên người thành đô không ngại đường xa tìm đến những nơi đúng thị hiếu của mình ... Một vài hiệu phở nổi danh tôi trước sau có tìm đến ... đúng là các bậc sành điệu mô tả không ngoa ... mỗi hiệu có hương vị độc đáo của họ ... Trong số đó Phở Tày Bay là hợp sở thích tôi hơn cả.


          ** Đại lộ Lý Thái Tổ là con đường rộng phát nguyên từ khu vực chợ cá Trần Quốc Toản, một chợ cá không nằm gần sông ... từ đó đường vượt qua bùng binh ngã bảy (( Bùng binh nầy là nơi gặp nhau của các con đường Lý Thái Tổ (2), Phan Thanh Giản (1), Minh Mạng (1), Pétrus Ký(2) và Bà Hạt (1) ...)) đến công trường Cộng Hoà (( Công trường hay bùng binh nầy làm thành bởi các con đường: Lý Thái Tổ, Hùng Vương, Nguyễn Hoàng, Cộng Hòa, Hồng Thập Tự và Phạm Viết Chánh)). Đại lộ Lý Thái Tổ đến đó là hết. 
          Nối tiếp theo là đại lộ Cộng Hòa chạy thẳng qua chợ Nancy đến mé sông bến Chương Dương, chúng làm ranh giới của Sài Gòn và Chợ Lớn xưa, sau nầy một bên là Quận 3 .... Quận 2 và một bên là Quân 5 (một phần sau là Quận 10)

          Khi tôi biết Sài Gòn và Chợ Lớn đã hợp nhất hành chánh thành Thủ Đô không còn tỉnh Chợ Lớn nữa. Lúc đó Thủ Đô chỉ có 8 quân: Sơ lược là Quận Nhứt nằm về phía trước và trái Dinh Độc Lập đổ về phía Đa Kao... Quận Nhì bên phải hầu hết là trung tâm thành phố ... Quận Ba tiếp giáp Quận Nhứt và Quận Nhì đổ về hướng Chợ Lớn ... Quân Tư bên Khánh Hội ... Quận Năm trung tâm chợ Lớn lấy đường Đồng Khánh làm trục chánh ... Quận Sáu phía Tây bao gồm Phú Thọ, Phú Lâm ... Quận Bảy bên Bình Đông, bến Mễ Cốc ... Quận Tám khu Chánh Hưng, Phạm Thế Hiển .... Vì vậy nên có tuồng cải lương mà Út Trà Ôn đóng vai ông cò Quận Chín, cho không đụng chạm tới 8 ông cò kia ... Ai dè sau nầy có Quận Chín bên Thủ Thiêm và Quận Mười cắt từ Quận Năm và Quận Sáu vùng chùa Ấn Quang ... Bao vòng ngoài của Thư Đô là thuộc lãnh thổ tỉnh Gia Định.

          Nếu hướng từ chợ cá Trần Quốc Toản đi tới Ngã Bảy thì phở Tàu Bay nằm bên phía tay phải, sẽ gặp phở Tàu Thủy trước đó vài căn phố, bề ngang mỗi căn phố không rộng rãi như các nhà hàng ... phở Tàu Thủy phải nói là rất vắng khách ... còn phở Tàu Bay có khi thực khách ngồi trên xe đậu ngoài lề đường và tài xế mang ra xe cho chủ, vì không thể tìm được bàn ngồi ... Vài đặc điểm của phở Tàu Bay theo nhận xét của tôi:

          - Tô lớn đến độ không thể gọi là cái tô
          - Nước lèo (nước dùng) có vị đặc biệt hơi tanh tanh nhưng đó là điểm hấp dẫn không nơi nào có
          - Ngoài hành đã có trong mỗi tô phở ... trên bàn không có một thứ rau nào khác ... Điểm nầy phở Tàu Bay giữ vững lập trường, không nhượng bộ lai hóa như những hiệu phở khác là có thêm giá sống hoặc giá trụng
          - Tô phở đặc biệt của phở Tàu Bay có tên riêng là TÔ XE LỬA, các hiệu phở khác không thấy tiệm nào dùng tên ấy.


          NGHE NÓI - là mỗi ngày tiệm chỉ bán đúng số tô đã xếp thành chồng sẳn, không bán thêm dù nước, bánh, thịt có còn đi nữa và đầu bếp phủi tay, cởi tạp dề nghỉ .. chấm hết - nghe nói là ông tướng pháo binh NĐT mỗi lần phải cần tới 2 Tô Xe Lửa mới vừa sức ... tôi có thử nhưng tô thứ hai hơi dội, nhưng bù trừ lâu lâu mới ghé một lần.
          Mấy chục năm qua chưa tìm được hương vị của phở Tàu Bay, nên một lần trên chuyến bay rời Cali đọc báo biếu thấy quảng cáo Phở Tàu Bay Chánh Gốc Lý Thái Tổ nên lần khác quay lại Cali tìm thử và gặp "biến cố, sự kiện" như kể phần đầu
          .

          Các nhà sành điệu còn dạy rằng: ăn phở đúng cách không có trộn xà ngầu lên mà cứ để y vậy mà thanh toán từ từ ... Riêng tôi thì ăn phở không nên dùng muỗng, chỉ đôi đũa là đủ, nước thì bưng tô mà húp, mùi thơm bốc thẳng vào mũi ...đã lắm ! ... thử đi ! dù cách nầy có vẻ phàm phu tục tử !


          ** Thề rằng từ nay nếu có trở lại Cali nhất định sẽ tránh hai nơi: phở TÀU BAY và hủ tiếu THANH XUÂN ... uổng tiền !


          NhàQuê Apr10, 2017


           
          #5
            Chuyển nhanh đến:

            Thống kê hiện tại

            Hiện đang có 0 thành viên và 1 bạn đọc.
            Kiểu:
            2000-2024 ASPPlayground.NET Forum Version 3.9