Ngày tàn của Tập Cận Bình


Tập Cận Bình sau 7 năm nắm quyền tại Trung Hoa đã được coi là lãnh tụ tối thượng ngang hàng với thời của Mao Trạch Đông trước kia. Với chiêu bài trừ tham nhũng, họ Tập đã loại hết các đối thủ có khả năng chống đối và nắm giữ hết các vai trò và quyền lực của chính quyền cộng sản Trung Hoa. 

Nhưng những biến chuyển gần đây đã đặt nhiều dấu hỏi về sự bền vững và khả năng lãnh đạo của Tập Cận Bình. Đặc biệt với các cuộc biểu tình kéo dài đã 3 tháng nay của dân chúng Hồng Kông, mỗi lúc một sôi động hơn và có triển vọng để tạo thành thế nguy cơ cho chính quyền của Tập Cận Bình.

Hồng Kông là một hải cảng và thành phố với dân số 7 triệu người nhưng giữ vai trò đặc biệt với Trung Hoa. Nguyên là thuộc địa của Anh sau cuộc chiến tranh nha phiến hơn 200 năm trước, Hồng Kông được Anh trao trả chủ quyền cho Trung Hoa năm 1997. Một điều kiện để trao trả chủ quyền là tuy thuộc về Trung Hoa, Hồng Kông có chế độ tự trị và người dân được hưởng nhiều quyền tự do hơn dân nội địa Trung Hoa rất nhiều.

Tuy thế trong những năm sau này, Bắc Kinh đã áp đặt lên những luật lệ và ngăn chặn dần các thể chế tự trị của Hồng Kông. Quan trọng nhất là chính quyền địa phương tại Hồng Kông hoàn toàn do Bắc Kinh chọn lựa và các quyền tự do của người dân Hồng Kông đã bị hạn chế nhiều.

Ba tháng trước đây, Carrie Lam, chủ tịch hành pháp của Hồng Kông đưa ra đạo luật mới là các tội phạm tại Hồng Kông có thể bị dẫn độ về nội địa Trung Hoa để xét xử, không còn được tòa án của Hồng Kông xử án như trước. Có nghĩa dân Hồng Kông bây giờ không còn được hưởng quyền về tư pháp và tòa án theo tiêu chuẩn của Tây Phương xét xử công bằng. Nhưng phải theo công lý của chính quyền cộng sản của Bắc Kinh, muốn xử sao thì xử, theo lệnh của đảng, hay nói cách khác, hoàn toàn không có chút pháp luật nào!

Dân Hồng Kông rất sợ đạo luật của bà Carrie Lam, bù nhìn của cộng sản Bắc Kinh, đưa ra này. Vì những người trẻ bị bắt trong những cuộc biểu tình chống chính quyền trong khoảng vài năm nay, mệnh danh là Phong Trào Dù, umbrella movement, mang dù đi biểu tình để che xịt nước và hơi cay của cảnh sát, nay sẽ không còn được tòa án của Hồng Kông bảo vệ nữa, nhưng sẽ bị dẫn độ về Bắc Kinh nằm tù rục xương.

Sau khi Carrie Lam đưa ra luật mới này, dân Hồng Kông xuống đường biểu tình chống đối, lên đến cả triệu người. Phần lớn các biểu tình này bất bạo động, xảy ra vào những ngày cuối tuần. Nhưng đã làm tê liệt cả thành phố, nhất là với những vụ tràn vào các phòng bán vé và phòng đợi của phi trường, tạo nên hỗn loạn cho du khách cũng như cho doanh nhân. Vì Hồng Kông là địa điểm trọng yếu cho rất nhiều công ty quốc tế có văn phòng và chi nhánh đặy tại Hồng Kông để làm ăn với Trung Hoa cũng như cả vùng Á Châu.

Mặc dù Carrie Lam cho tạm ngưng luật dẫn độ, chưa áp dụng ngay nhưng dân chúng tiếp tục biểu tình, kéo dài ba tháng nay với nhiều đòi hỏi hơn như Carrie Lam phải từ chức, phải điều tra về những hành hung và đàn áp quá tay của cảnh sát, phải cho dân chúng bầu trực tiếp chính quyền địa phương. Có nghĩa biểu tình giờ đây đã leo thang về đòi hỏi lại những quyền tự do trước kia của dân chúng Hồng Kông đã bị chính quyền Bắc Kinh hạn chế nhiều năm nay.

Trong tuần lễ vừa qua, bà Carrie Lam, với chỉ thị của Bắc Kinh, sau cùng đã tuyên bố là hủy bỏ hẳn luật dẫn độ, đầu dây mối nhợ của các vụ biểu tình chống đối, không phải chỉ tạm hoãn như trước. Nhưng dân biểu tình Hồng Kông cho là quá trễ và quá ít, không làm dịu được sự công phẫn của họ và đến cuối tuần tiếp tục xuống đường biểu tình!

Phản ứng của Tập Cận Bình trước chuyện biểu tình của dân Hồng Kông rất dè dặt, không dám làm mạnh. Mặc dù cho báo chí và TV chỉ trích dân biểu tình, cũng như cho vài ngàn quân lính đến Shenzen, thành phố giáp ranh với Hồng Kông để thao diễn và tập trận dẹp biểu tình, nhưng họ Tập không dám cho xe tăng và quân lực hùng hậu đến trị an Hồng Kông như thời Thiên An Môn trước kia.

Đây là điểm làm chia rẽ giới lãnh đạo hiện nay của Bắc Kinh. Theo nguồn tin được lộ ra từ cuộc họp các giới lãnh đạo Trung Hoa tại vùng bờ biển Beidahe, một số muốn nhượng bộ dân biểu tình, một số khác đòi phải thẳng tay trừng trị và đưa Hồng Kông vào khuôn phép của Bắc Kinh, không còn chế độ tự trị nào cả. Điều này cho thấy các giới lãnh đạo cao cấp nhất của Trung Hoa đã phân hóa trầm trọng trong việc đối phó với nội loạn tại Hồng Kông.

Thái độ của Tập Cận Bình là kiên nhẫn chờ đợi, hy vọng dân chúng Hồng Kông thấy biểu tình không đi đến đâu, sau cùng sẽ chán dần. Những chuyện dàn quân tại Shenzen và cho tập trận dẹp biểu tình và đưa lên TV chiếu cho dân Hồng Kông xem, nhiều phần chỉ là dọa suông. Thực ra, Tập Cận Bình rất sợ chuyện tái diễn Thiên An Môn như thuở trước, khi chính quyền cộng sản cho xe tăng vào dẹp loạn và bắn chết vài ngàn sinh viên chiếm đóng Thiên An Môn. 

Thời đó, Trung Hoa chưa phát triển như bây giờ và bất kể đến phản ứng của quốc tế khi dẹp biểu tình, dù có thảm sát bao nhiêu dân chúng đi nữa. Nhưng họ Tập cho rằng Trung Hoa hiện nay đã ở một vị thế khác. Và với tham vọng qua mặt cả Hoa Kỳ để lãnh đạo thế giới, họ Tập không thể để chuyện dã man vô nhân đạo giết sinh viên của Thiên An Môn xảy ra tại Hồng Kông được.

Chủ trương của Tập Cận Bình hiện nay trong việc đối phó với biểu tình của dân Hồng Kông là để mặc cho cảnh sát kiểm soát và ngăn chặn dân chúng xuống đường. Cũng như cho các đám thân chính quyền rượt đánh dân biểu tình với đồng thuận của cảnh sát. Đồng thời dùng truyền thông để bôi xấu đám dân biểu tình bằng cách đổ là biểu tình đã do ngoại quốc, nhất là Hoa Kỳ, khuyến khích và tung tiền yểm trợ. 

Như thế, Tập Cận Bình đã đi ngược với những khuyến cáo của nhóm diều hâu trong Ủy Ban Lãnh Đạo của Chính Trị Bộ, không dùng quân lực để đàn áp và trị an Hồng Kông. Dĩ nhiên nếu họ Tập thất bại và tình hình Hồng Kông càng ngày càng tồi tệ, uy thế của Tập Cận Bình sẽ xuống nhiều với sự chống đối của phe diều hâu trong nhóm lãnh đạo.

Cách thức đối phó với Hồng Kông này của họ Tập cũng giống hệt như chính sách hiện nay với cuộc chiến mậu dịch với Hoa Kỳ.
Mặc dù cường độ càng ngày càng gia tăng với thuế quan tariff chơi qua chơi lại giữa hai bên, không bên nào chịu nhượng bộ. Tập Cận Bình đối phó với Trump cũng vẫn là câu giờ, kéo dài để chờ đến ngày bầu cử tháng 11, 2020 đợi Trump thua mất chức! Hơn thế nữa, mục đích của họ Tập là cố tình dẫn dắt để cả toàn cầu rơi vào suy thoái, để kéo theo kinh tế Hoa Kỳ lụn bại, điều chắc hắn sẽ đưa đến sự thất cử của Trump.

Dĩ nhiên điều này có nghĩa kinh tế Trung Hoa với chiến tranh mậu dịch kéo dài, sẽ không còn xuất cảng sang Hoa Kỳ như trước và các hãng xưởng sẽ thi nhau đóng cửa vì hàng hoá chế tạo chất đống, không bán được! Kinh tế Trung Hoa sẽ đi vào khủng hoảng kinh tế trầm trọng với dân thất nghiệp tăng cả trăm triệu người dân!
Cộng thêm với quả bóng tín dụng tại Trung Hoa vỡ tan và hệ thống ngân hàng bóng tối shadow banking của Trung Hoa rơi vào tình trạng tệ hại hơn thời quả bóng nhà cửa của Hoa Kỳ năm 2008, dẫn dắt đến tan vỡ hoàn toàn của tín dụng Trung Hoa. Đây sẽ là thời điểm cho bắt đầu những ngày tàn tạ cho quyền lực của Tập Cận Bình. 

Lý do là tài nguyên quốc gia của Trung Hoa nằm trong thiểu số 0.01%, tệ hại hơn Hoa Kỳ nhiều với tài sản quốc gia nằm trong giới 1% của Hoa Kỳ. Thành phần nắm giữ tài sản quốc gia Trung Hoa chỉ chiếm 0.01% dân số nhưng là những đảng viên của đảng cộng sản con ông cháu cha gọi là princelings, tức con cái của thành phần lãnh đạo cộng sản Trung Hoa từ hơn 70 năm nay.

Những tay này trước kia thuộc các chính quyền của Giang Trạch Dân, Hồ Cẩm Đào hay các chính quyền trước nữa, tuy không còn giữ chức vụ nhưng đều là chủ nhân ông các công ty, xí nghiẹp, hãng xưởng sản xuất. Nay với chiến tranh mậu dịch Hoa Kỳ – Trung Hoa, các tay này sẽ vỡ nợ, mất hết tiền của và sẽ oán hận Tập Cận Bình là kẻ phá nồi cơm của mình. Cũng thế, những đàn em của Tập Cận Bình hiện đang trong chính quyền cũng thấy tài sản của mình tiêu tan dần vì đồng quan mất giá, stock xuống, giá trị đất đai, nhà cửa xuống, sẽ lo tẩu tán tài sản ra ngoại quốc, sẽ càng làm kinh tế lụn bại hơn vì tình trạng đào thoát tư bản ra ngoại quốc.

Hơn nữa một dây thòng lọng đang xiết chặt vào cổ Tập Cận Bình là chính sách “Một vòng đai, một con đường” One Belt One Road Initiative, xây cất hạ tầng cơ sở trên 154 quốc gia của Châu Á, Châu Phi và Âu Châu, nhằm tái tạo con đường tơ lụa khi xưa của Trung Hoa. Đây là tham vọng làm bá chủ toàn cầu của họ Tập, muốn thay thế Hoa Kỳ, tung tiền để xây cất hải cảng, đường xe lửa, xa lộ xuyên quốc gia và các hạ tầng cơ sở khác của các quốc gia đệ tam. Phí tổn của chương trình này của họ Tập đã lên đến 1 trillion, 1000 tỷ Mỹ Kim và không đi đến đâu. 

Lý do là các công trình xây cất này đã làm vỡ nợ các quốc gia cộng tác với Trung Hoa, nợ nần ngập đầu và như trường hợp Tích Lan, tháng 12/2017 đã phải giao chủ quyền của hải cảng Hambantota cho Trung Hoa xử dụng trong 99 năm!

Các quốc gia khác đã cho ngưng lại các chương trình xây cất này với Trung Hoa vì thấy gương trước mắt như Tích Lan, mất chủ quyền hải cảng của xứ mình cho Trung Hoa. Như Pakistan có chương trình xây hải cảng Gwadar Port và xa lộ nối Gwadar với Tân Cương tổn phí 54 tỷ Mỹ Kim đã phải cho ngưng. Mã Lai cộng tác với One Belt One Road của họ Tập để xây đường xe lửa xuyên quốc gia, đã cho ngưng lại hết. 

Ngay các ngân hàng của Trung Hoa cũng đã ngưng tài trợ cho chính sách này của họ Tập. Ngân hàng của chính quyền đã ngưng 85%, các ngân hàng tư đã rút ra hoàn toàn và không còn cộng tác nữa. Điều này cho thấy chỉ vì tham vọng của Tập Cận Bình, tài nguyên của Trung Hoa tích tụ từ mấy chục năm nay đã bị họ Tập phung phí ném đi 1000 tỷ Mỹ Kim, xây cất hạ tầng cơ sở cho các quốc gia khác, không bao giờ trả nợ lại cho Trung Hoa, cũng như càng làm cho các xứ này nghi kỵ Trung Hoa nhiều hơn với tham vọng bá chủ thế giới của họ Tập.

Đây chính là những điểm các phe chống đối Tập Cận Bình sẽ dùng để lên án và kết tội họ Tập một khi cuộc khủng hoảng kinh tế tại Trung Hoa lên đến mức kinh hoàng và làm cho ngay những thành viên trong chính quyền của họ Tập xét lại chuyện có nên hạ bệ Tập Cận Bình hay không?

Tóm lại tuy hiện nay bên ngoài Tập Cận Bình có thể vẫn còn giữ vững quyền lực và là nhà độc tài tối thượng cai trị Trung Hoa. Nhưng nền móng cho ngày tàn của họ Tập đã bắt đầu. Với sự hội tụ của những biến chuyển gần đây như biểu tình tại Hồng Kông, cuộc chiến mậu dịch với Hoa Kỳ và dây thòng lọng “Một vòng đai, một con đường” đang treo trên cổ, Tập Cận Bình có thể sẽ rơi vào con đường dành cho những nhà độc tài, không còn sự may mắn che chở, sẽ gặp số phận dành sẵn cho mình, một ngày nào đó!

 
Iran tháu cáy - Trump chết nhát!
 
 
Vụ Iran cho bắn phi đạn và dùng máy bay không người lái drones để tấn công Saudi Arabia thứ bảy 14 tháng 9 vừa qua đã cho thấy một điều rõ ràng là Iran đã bắt được tẩy của Trump,  chỉ mạnh miệng nhưng chết nhát, không dám tấn công lại Iran!

Câu chuyện bắt đầu tuần lễ vừa qua khi  cơ sở tinh chế dầu hỏa Abqaiq và mỏ dầu Khurais của Saudi Arabia bị 18 chiếc máy bay không người lái drones và 4  phi đạn cruise missile, bắn phá làm thiệt hại nặng cho cơ cấu sản xuất dầu quan trọng bậc nhất của Saudi Arabia.  Việc bơm dầu xuất cảng của Saudi Arabia phải ngưng lại, ảnh hưởng trên 5% số lượng dầu  của toàn cầu. Giá dầu hoả lập tức tăng vọt cả chục Mỹ Kim, tuy mấy ngày sau đã xuống lại khi Saudi Arabia tuyên bố sẽ sửa chữa xong vào cuối tháng.

Phe Houthi tại Yemen nhận trách nhiệm là đã ra tay để trả thù cho việc Saudi Arabia đã dùng không lực để dội bom Yemen, giết chết nhiều thường dân. Houthi là nhóm Hồi Giáo Shiite của Yemen, được Iran yểm trợ từ nhiều năm nay. Nhưng nhóm này không đủ khả năng và có được các vũ khí như drones và cruise missiles để tấn công Saudi Arabia hôm thứ bảy 14 tháng 9. Điều khác nữa là các chứng cớ cho thấy các phi đạn và drones đã bay đến từ hướng Đông Bắc của Iran, không phải từ hướng Nam từ Yemen. Việc tấn công này đã được phối hợp rất kỹ lưỡng và trình độ kỹ thuật cao, nhóm phiến loạn Houthi không đủ khả năng để thi hành.

Điều hiển nhiên là vụ tấn công này do Iran trực tiếp thực hiện. Nhưng Iran tuyên bố không dính líu gì, không phải là thủ phạm và đe dọa thêm là bất kỳ một trả đũa nào xảy ra, hoặc do Saudi Arabia, hoặc do Hoa Kỳ, sẽ là chiến tranh toàn diện cho cả vùng.

Điều làm cho nhiều nhà quân sự Hoa Kỳ ngạc nhiên là khả năng cao độ của Iran trong cuộc tấn công này. Saudi Arabia đã mua của Hoa Kỳ những hệ thống phòng thủ tối tân nhất, kể cả các dàn chống phi đạn loại Patriot do hãng Raytheon của Hoa Kỳ cung cấp. Hệ thống Patriot là hoả tiễn phòng không bắn từ đất lên không trung để cho nổ tan các phi đạn bắn từ xa đến. Mức chính xác xủa Patriot đã được chứng minh trong các vụ Palestine bắn hoả tiễn sang Do Thái, hầu hết đều bị Patriot triệt hạ. 

Tuy nhiên Iran đã dùng drones bay từ xa đến ở cao độ rất thấp, radar không dò biết được. Cũng thế cruise missile Iran bắn đến bay thấp sà trên mặt đất, các hệ thống phòng thủ không khám phá ra được. Kết quả dù Saudi Arabia đã bỏ ra 150 tỷ Mỹ Kim mua các vũ khí và hoả tiễn phòng không tối tân nhất của Hoa Kỳ đã trở thành vô dụng trước cuộc tấn công của Iran.

Thành công của Iran quan trọng nhất ở chỗ đã chứng minh cho Saudi Arabia và Hoa Kỳ thấy là với cuộc chiến tranh nổ  bùng toàn diện và lan rộng, Iran có thể cho bắn hoả tiễn cruise missiles và dùng drones để tàn phá toàn bộ các cơ sở sản xuất dầu hỏa cũng như  cho cháy hết các mỏ dầu lớn nhất của Saudi Arabia. Có nghĩa Iran có khả năng triệt hạ Saudi Arabia với các vũ khí qui ước, không cần đến khi Iran có bom nguyên tử. Và cho Hoa Kỳ cũng như toàn cầu thấy là nguồn cung cấp dầu hỏa quan trọng nhất của thế giới từ Saudi Arabia sẽ bị cắt đứt nếu Hoa Kỳ tiếp tục bóp nghẹt Iran về kinh tế. 

Đây là lý do tại sao Iran cho tấn công Saudi Arabia chỉ hơn một tuần trước khi Liên Hiệp Quốc họp tại New York vào tuần lễ cuối của tháng 9 này. Trump tuyên bố có thể sẽ gặp tổng thống Iran là Rouhani trong dịp họp tại Liên Hiệp Quốc. Tuy nhiên vụ tấn công Saudi Arabia nhiều phần sẽ làm chuyện này phải hủy bỏ. Trump đã cố gắng để lôi kéo các đồng minh Tây Phương lên tiếng về vụ tấn công này, cũng như Saudi Arabia đòi Liên Hiệp Quốc điều tra. Nhưng Tây Âu với Đức, Pháp, Anh đều lên án Trump đã khơi mào cho những căng thẳng với Iran khi Trump đơn phương độc mã hủy bỏ thỏa ước nguyên tử Hoa Kỳ và các quốc gia khác gồm Tây Âu, Nga và Trung Hoa ký kết với Iran thời Obama.

Ngoài ra Trump còn cho dùng các đòn về kinh tế để bóp chẹt kinh tế Iran như cấm mọi quốc gia không được mua dầu hỏa của Iran, nếu không cũng sẽ bị Hoa Kỳ chế tài. Các nước như Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ đã phải theo lệnh cấm này, trừ có Trung Hoa vẫn mua dầu của Iran nhưng kín đáo che dấu, cho các tàu chở dầu tắt tín hiệu khi cập bến và bơm dầu lên bến tại hải cảng của Trung Hoa.

Các đòn này đã làm kinh tế Iran kiệt quệ và hậu quả tất nhiên sẽ phải đến là Iran phải trả đũa, dù cho có thể dẫn dắt đến chiến tranh lan rộng. Tuy thế Iran trong vòng một năm nay, chỉ mới dùng những đòn chơi nhẹ như tấn công một số tàu chở dầu đi ngang eo biển Hormuz. Gần đây hơn là bắt giữ một tàu chở dầu mang cờ của Anh khi chính một chiếc tàu chở dầu của Iran đi ngang qua Gibraltar bị giữ lại vì Anh cho rằng Iran tiếp tế dầu cho Syria. Sau khi Iran chơi lại bằng cách bắt giữ tàu chở dầu của Anh, hai bên đã thỏa thuận để trao trả lại cho nhau, giảm căng thẳng!

Nhưng đối với Hoa Kỳ, Iran bắt đầu cho leo thang phản ứng của mình. Tháng 6/2019, Iran cho bắn hạ một chiếc máy bay không người lái drone loại Global Hawk thám thính, nói rằng đã vi phạm không phận của Iran. Hoa Kỳ phủ nhận là chiếc drone đã bay vào đất của Iran và Trump cho sửa soạn để phản ứng lại việc Iran bắn hạ chiếc drone này.

Cố vấn an ninh John Bolton ngày 20 tháng 6 cho triệu tập cuộc họp tại văn phòng của Bolton trong tòa Bạch Cung. Cuộc họp gồm ngoại trưởng Pompeo, tướng Joseph Dunford, chỉ huy quân lực Joint Chief of Staff, quyền bộ trưởng quốc phòng Patrick Shanahan, cũng sắp từ chức và người thay thế là Mark Esper. Bolton hung hăng nhất đòi chơi lại Iran xả láng nhưng tướng Dunford và Esper can ngăn, khuyên chỉ nên tấn công cảnh cáo. Sau đó nhóm này vào họp với Trump tại phòng Situation Room nơi các quyết định quan trọng nhất được bàn thảo và tổng thống ra lệnh để thi hành. Sau khi bàn thảo một tiếng đồng hồ, ba địa điểm bắn hoả tiễn và phòng thủ radar của Iran được chọn để tấn công và hàng không mẫu hạm Abraham Lincoln được lệnh để điều động sửa soạn cho tấn công.

Buổi chiều hôm đó, mọi người đều tin chắc là sẽ có cuộc tấn công vào lúc 9PM tối đó. Nhưng Trump  lạnh cẳng và bắt đầu tìm cách rút lui lại quyết định của mình. Trump cho luật sư của Bạch Cung hỏi lại Ngũ Giác Đài ước tính sẽ có bao nhiêu nhân mạng của Iran sẽ bị chết với cuộc tấn công. Câu trả lời là 150 người. Trump bèn dùng ngay dữ kiện này để  bào chữa cho việc lạnh cẳng của mình! Và 10 phút trước khi hai chiếc chiến hạm của Hoa Kỳ bắn hoả tiễn Tomahawk vào Iran, Trump cho lệnh ngưng hết! Lấy cớ là Iran bắn drone không người lái nên không chết ai, Hoa Kỳ trả đũa làm chết 150 người Iran là không tương xứng.

Quyết định này của Trump  không hỏi lại ý kiến ai. Cố vấn an ninh Bolton, phó tổng thống Mike Pence và ngoại trưởng Pompeo đều không có mặt tại toà Bạch Cung lúc đó. Và chính Trump ra lệnh trực tiếp cho Ngũ Giác Đài để ngưng bắn!

Để bào chữa cho việc lạnh cẳng của mình, Trump ra điều nhân đạo là không muốn 150 lính Iran chết, khi không có lính nào của Hoa Kỳ thiệt mạng! Tuy nhiên, thúc đẩy quan trọng nhất cho Trump đổi ý định vào phút chót là do Tucker Carlson của đài Fox Trump thường theo dõi. Carlson khuyến cáo Trump là tấn công Iran và gây nên cuộc chiến lớn là coi như chuyện tái ứng cử chức vụ tổng thống sẽ đi đứt!

Các cố vấn cho Trump, đặc biệt là John Bolton, tay diều hâu hạng nhất thường thúc đẩy Trump đánh Iran, đã giận điên lên vì mưu kế bất thành! Bolton chính là người đã thúc George Bush khi trước để đánh Iraq và không hề hối hận vì chuyện này! Bolton đòi dội bom Iran, cũng như dội bom cả Bắc Hàn. Có nghĩa diệt hết các kẻ thù của Hoa Kỳ bằng quân lực, cho dội bom hết!

Sau vụ này, Trump mới ý thức được là chính Bolton đã lèo lái và thúc đẩy mình để chơi Iran, cũng như phá đám các chuyện thương thuyết với Bắc Hàn. Nên gần đây Trump cho đuổi Bolton, không cho tay này ở sát Trump trong tòa Bạch Cung làm loạn nữa! Thay thế Bolton sẽ là Robert O’Brien, một luật sư tại Los Angeles, cố vấn cho Trump.

Nhưng chuyện thay đổi này của Trump đã làm cho Iran nhận thức rõ ràng là Trump chết nhát, chỉ nói miệng hung hăng, nhưng đến khi phải quyết định về quân sự, Trump đều co vòi, không dám tiến tới. Tay tướng chỉ huy lực lượng Revolutionary Guards của Iran, là lực lượng nòng cốt của phe diều hâu quá khích của Iran đã gọi Trump là nhát như thỏ, hơn nữa còn tặng Trump danh hiệu là tổ sư thỏ đế, mother of all rabbits!

Đây chính là lý do tại sao Iran đã tỏ ra hung hăng hơn và quyết định để gia tăng căng thẳng bằng cách cho bắn hoả tiễn và tấn công bằng drones vào cơ sở dầu hỏa và mỏ dầu của Saudi Arabia, chắc chắn là Trump sẽ không trả đũa lại bằng quân sự vì sợ sẽ leo thang thành cuộc chiến rộng lớn. Trump sợ nhất là phải mang quân vào vùng Trung Đông trở lại để đánh Iran, điều mà trong cuộc tranh cử, Trump đã hứa hẹn là sẽ không bao giờ xảy ra.

Đây chính là chuyện Trump đã tự trói tay mình và trói tay Ngũ Giác Đài về biện pháp quân sự cho các hiềm khích bây giờ và cho tương lai.
Hiện nay Trump chỉ mới dám cho trả đũa Iran bằng cách gia tăng chế tài kinh tế. Nhưng đây là chuyện khôi hài vì Hoa Kỳ đã đè ép Iran tới mức tối đa về kinh tế rồi, thêm một vài chế tài nữa cũng không nhằm nhò gì!

Ngoài ra Trump cho dùng cyberattacks để phá chuyện computer của Iran nhưng chuyện này Hoa Kỳ đã làm từ bấy lâu nay, có làm thêm nữa cũng không đi đến đâu!
Điều quan trọng là giờ đây các xứ như Saudi Arabia, United Arab Emirates, thấy rằng không thể tin tưởng vào Hoa Kỳ được nữa. Saudi Arabia đã câm như hến, chỉ dám kiện lên Liên Hiệp Quốc và nhờ điều tra hộ! United Arab Emirates đã cho rút quân ra khỏi Yemen, không theo Saudi Arabia nữa và cử phái đoàn cầu hòa sang thương thuyết với Iran!

Tóm lại Iran với cuộc tấn công Saudi Arabia đã thành công trong việc trấn áp các xứ Ả Rập sản xuất dầu hỏa và đã làm lộ ra yếu điểm của Trump một cách rõ ràng nhất. Là trái ngược với những tuyên bố hung hăng đòi tiêu diệt Iran, hay đem “lửa và giận dữ”, fire and fury, tàn phá Bắc Hàn. Đến khi đụng trận thật sự, Trump lại thành người chết nhát! 

Như vậy trong tương lai, các kẻ thù của Hoa Kỳ như Iran, Bắc Hàn, Nga và Trung Hoa sẽ nắm được cái tẩy lớn của Trump. Là Trump nhát đòn và sẽ qui hàng ngay, miễn là ít tổn hại đến cá nhân mình. Còn quyền lợi của quốc gia Hoa Kỳ thì muốn ra sao thì ra, không cần biết đến!!!
 

Truất phế Trump
 

Tuần lễ vừa qua  thủ lãnh Hạ Viện bà Nancy Pelosi đã quyết định mở cuộc điều tra chính thức để sửa soạn truất phế Donald Trump ra khỏi chức vị tổng thống Hoa Kỳ. Pelosi đã tuyên bố Trump phản bội quốc gia, phản lại lời thề khi nhậm chức là phục vụ quốc gia và bảo vệ hiến pháp. 

Lời buộc tội này là do vụ Trump điện đàm với tổng thống mới đắc cử của Ukraine là Zelesky, ép buộc ông này điều tra về cựu phó tổng thống Joseph Biden và con là Hunter Biden, khi Hunter dính líu làm ăn với một công ty  năng lượng của Ukraine. Mặc dù không có chứng cớ nào là Hunter Biden làm bậy hoặc phó tổng thống Biden lợi dụng quyền hành thời tổng thống Obama để giúp con trai. Tuy nhiên Trump muốn dùng chuyện này để làm hại uy tín Biden vì nghĩ rằng Biden nhiều phần sẽ được đảng Dân Chủ đề cử để tranh chức tổng thống với Trump trong kỳ bầu cử năm 2020.

Trump đã cho luật sư riêng của mình là Rudy Giuliani sang Ukraine để điều tra về việc này. Giuliani nguyên là cựu thị trưởng New York thời khủng bố 9-11, có nhiều uy tín sau vụ này và đã ra tranh cử tổng thống năm 2016. Tuy chửi Trump trước đó, Giuliani sau này đã bám lấy Trump và được Trump nhận cho làm luật sư riêng để bảo vệ Trump lúc Mueller điều tra về vụ Nga giúp Trump năm 2016. Giuliani là người đã thúc đẩy Trump mang chuyện Ukraine để chơi Biden, cũng như cho rằng Ukraine đã dính líu vào chuyện bầu cử năm 2016 và giúp Hillary Clinton để chơi Trump.

Với Giuliani cò mồi, Trump cho đuổi đại sứ Hoa Kỳ tại Ukraine là người của Obama trước kia và cho đại sứ đặc nhiệm special envoy là Kurt Volker cùng đại sứ Hoa Kỳ cho Liên Hiệp Âu Châu là Gordon Sondland lo chuyện áp lực Ukraine để bắt tổng thống Zelensky điều tra vụ Biden!

Trước đó ít tháng, Trump đã dùng quyền tổng thống để cho ngưng lại viện trợ quân sự cho Ukraine đáng giá 391 triệu Mỹ Kim, không cho biết lý do dù bộ Quốc Phòng và Quốc Hội đều đòi hỏi chuyện giúp cho Ukraine số tiền này để chống lại Nga. Đại sứ đặc nhiệm Volker liên lạc với phụ tá Yermak của tổng thống Zelensky của Ukraine bằng text và đã nói cho ngầm hiểu là Zelenski phải cho điều tra về Biden, Trump mới cho giải tỏa chuyện viện trợ cho Ukraine cũng như mời Zelenski sang tòa Bạch Cung để gặp Trump.

Dĩ nhiên Zelenski phải ưng thuận và sau đó mấy ngày, Trump đã chính thức điện đàm với Zelenski hôm 25 tháng 7,  yêu cầu Zelenski giúp cho một ân huệ cho Trump, tuy không nói rõ ràng là vụ điều tra Biden, nhưng dĩ nhiên để cho Zelenski phải ngầm hiểu!

Cuộc điện đàm này xảy ra tại phòng Situation Room của tòa Bạch Cung nên đã được ghi chép lại, cũng như có nhiều người cùng nghe, trong đó có ngoại trưởng Mike Pompeo. Tuy nhiên các luật sư của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia cũng như một số nhân viên tình báo biết nội dung cuộc điện đàm này đã thấy ngay đây là việc làm phạm pháp của Trump. Là đã công khai nhờ người lãnh đạo một quốc gia khác mở cuộc điều tra một địch thủ về chính trị của mình. Có nghĩa đã yêu cầu quốc gia khác can thiệp vào cuộc bầu cử của Hoa Kỳ, cũng như lạm dụng quyền tổng thống để làm lợi riêng cho mình, vi phạm hiến pháp và là hành động phản quốc.

Để che dấu chuyện làm bậy và phản hiến pháp này của Trump,  bản ghi chép cuộc điện đàm đã được cất vào kho tối mật, gần như không mấy ai được quyền đụng đến! Tuy nhiên nhiều phụ tá của Trump có mặt tại Situation Room, cũng như một số nhân viên tình báo đã biết được chuyện này. Một người làm cho CIA được đặc cử sang tòa Bạch Cung đã làm bản tường trình gọi là Whistleblower report, thổi còi tố giác, ghi chép đầy đủ nội dung điện đàm của Trump, cũng như các bản báo cáo khác về vụ Trump áp lực Zelenski để điều tra Biden, nhằm chiếm ưu thế đem lợi chính trị cho Trump cho kỳ bầu cử sắp đến.

Theo luật về Whisleblower do Quốc Hội đưa ra nhiều năm trước, danh tính của người tố giác được giũ bí mật và cấm không cho cấp trên cũng như cơ quan của chính quyền được sa thải hay trừng phạt người tố giác. Tuy nhiên bản tường trình này theo đúng luật lệ, phải đưa lên giám đốc tình báo quốc gia là McGuire.  Tay này lại gửi sang bộ Tư Pháp với tay chân của Trump là Barr là bộ trưởng. Bộ Tư Pháp cho ỉm đi. Nhưng Ủy Viên Giám Sát về tình báo đã cho bản tường trình này là đáng tin nên đã cho trình lên Hạ Viện và sau cùng đến tay chủ tịch ủy ban tình báo Hạ Viện là Adam Schiff. Schiff lên án ngay Trump là đã áp lực tổng thống Ukraine để làm lợi về chính trị cho mình, hành xử như một tay cầm đầu Mafia!

Trump nổi điên ngay và đã phạm phải sai lầm căn bản. Là Trump tự tin quá độ sau khi thoát khỏi vụ điều tra của Mueller nên dương dương tự đắc, cho là không ai có thể đụng đến mình nữa. Trump tin tưởng là mình đã bất khả xâm phạm nên không cần phải thủ như trước. Và Trump cho công khai hóa cuộc điện đàm của mình với Zelenski, không cần phải giữ bí mật, dù các luật sư của tòa Bạch Cung và Hội đồng An Ninh đã cho vào kho tối mật vì biết rằng Trump đã phạm pháp!

Hơn nữa, Trump còn ngạo nghễ hơn, thách đố địch thủ của mình và phe Dân Chủ, bằng cách cho công khai hóa luôn bản tường trình “Thổi còi tố giác”, Whisleblower report. Như bảo rằng: Có sao đâu! Có ngon làm gì thì làm đi!

Kết quả ai cũng thấy được khi đọc bản ghi chép cuộc điện đàm và bản “Thổi còi tố giác” là chuyện làm phạm pháp của Trump đã rành rành không thể chối cãi được! Dù cho một số tay chân và những kẻ cuồng tín ủng hộ Trump vẫn tiếp tục lên tiếng phủ nhận những chứng cớ này!

Bà Nacy Pelosi thủ lãnh Hạ Viện trước giờ vẫn không muốn mở cuộc điều tra để truất phế Trump vì cho rằng khó khăn, không đi đến đâu và Thượng Viện do Cộng Hòa nắm đa số nên sẽ bị bác ở Thượng Viện. Không những vậy sẽ làm lợi cho Trump hơn khi tranh cử năm 2020. Tuy nhiên đa số dân biểu Dân Chủ đã đòi phải truất phế Trump. Và đặc biệt khi mấy chục tân dân biểu Dân Chủ thắng cử tại các vùng trước kia do Cộng Hòa nắm giữ, viết chung bài Op-Ed trên báo tố giác Trump và đòi phải truất phế, bà Pelosi đã đổi ý ngay sau đó. 

Lý do là thấy Trump kỳ này đã đi quá mức và phạm pháp rành rành, ngay các dân biểu mới thắng cử tại các vùng Cộng Hòa, trước giờ vẫn chống chuyện truất phế Trump. Nay đã lên tiếng đòi hỏi Pelosi phải tiến tới trong việc điều tra và soạn thảo dự luật truất phế Trump. Pelosi không thể cưỡng lại được nữa và phải cho thi hành cuộc điều tra để truất phế Trump, hậu quả muốn ra sao thì ra!

Thực sự những thăm dò dư luận mới nhất cho thấy đa số dân chúng Hoa Kỳ đã tán thành việc cho điều tra để truất phế, impeachment inquiry. Trước kia, con số này chỉ là thiểu số. Nhưng với chuyện Trump làm bậy quá rõ ràng và Trump càng lúc càng tỏ ra độc tài, muốn làm gì thì làm, dư luận dân chúng đã bắt đầu thay đổi.

Một thiểu số khoảng 30-40% dân chúng vẫn ủng hộ Trump. Thành phần này hầu hết là da trắng, ít học, sống tại thôn quê, ít hiểu biết và nặng đầu óc kỳ thị. Cuồng tín nhất vẫn là các nhóm Ku Klux Klan, white supremacists, bảo thủ loại cực đoan tại vùng Deep South. Đây là các nhóm sẵn sàng sống chết với Trump và sẽ nổi loạn nếu Trump bị truất phế hay bị thua trong kỳ tranh cử 2020. Một số còn tiên đoán là Hoa Kỳ sẽ có nội chiến nếu Trump bị truất phế!

Những nhóm dân này được kích thích và gia tăng sự ủng hộ Trump do đài Fox News, với các tay nhiệt thành sống chết với Trump hô hào suốt ngày như Sean Hannity, Tucker Carlson. Cũng như được Trump khích động thường xuyên bằng Twitter với các tweets Trump viết cả ngày chửi rủa Dân Chủ và những kẻ chống đối mình!

Những thành phần thiếu suy nghĩ và hiểu biết này vẫn có thể còn trung thành và ủng hộ Trump. Nhưng chỉ chiếm khoảng 30% dân chúng. Đa số dân Hoa Kỳ hiểu biết hơn đã bắt đầu thấy quá mệt mỏi với khuynh hướng độc tài và những kỳ thị trắng trợn của Trump nên đã bắt đầu ủng hộ chuyện truất phế Trump ngày một nhiều hơn.

Hiện nay Trump càng lúc càng tỏ ra điên loạn và bất cần hơn nữa. Trump tiếp tục cho rằng mình làm đúng, không có gì sai quấy, chuyện áp lực với các nhà lãnh đạo các quốc gia khác để điều tra Biden là chuyện đúng, không phạm hiến pháp chút nào! Trump chơi trò đánh bạc, double down, thua thì đặt tăng gấp đôi, hay gấp ba, gấp bốn lần. Cho địch thủ chạy làng hết! 

Hôm thứ năm 3 tháng 10, Trump còn yêu cầu Trung Hoa điều tra Biden, nói rằng, chuyện Biden làm bậy tại Trung Hoa cũng tệ hại như ở Ukraine! Có nghĩa Trump đã coi thường luật pháp. Chuyện Trump liên hệ với Nga vụ bầu cử năm 2016, Mueller điều tra đã không làm gì được Trump. Nay Trump có nhờ Ukraine hay Trung Hoa dính vào việc bầu cử tại Hoa Kỳ cho cuộc bầu cử năm 2020 bằng cách nhờ các quốc gia trên điều tra đối thủ Biden, thì đã sao đâu! Giỏi thì truất phế đi!

Nói đúng ra Trump không sợ vì ỷ có Thượng Viện vẫn nằm trong tay Cộng Hòa và Trump vẫn điều khiển được các dân biểu và thượng nghị sĩ Cộng Hòa. Dù Hạ Viện có thông qua việc truất phế, khi lên đến Thượng Viện, phải cần đến 2/3 số  thượng nghị sĩ bỏ phiếu thuận, Trump mới bị mất chức. Có nghĩa nếu 47 thượng nghị sĩ Dân Chủ bỏ phiếu thuận truất phế, phải cần thêm 20 thượng nghị sĩ Cộng Hoà thuận theo để đủ số 67 phiếu mới hạ bệ Trump nổi.

Hiện nay mới chỉ có Mitt Romney của tiểu bang Utah ra mặt chống Trump. Thượng nghị sĩ Ben Sasse có thể cũng chống. Thượng Nghị Sĩ Grassley của Iowa gần đây cũng chỉ trích Trump khi đòi biết danh tính của người “thổi còi tố giác”. Tuy nhiên đa số thượng nghị sĩ Cộng Hòa vẫn giữ thái độ im lặng, sợ lên tiếng chống Trump sẽ bị dân ủng hộ Trump của tiểu bang mình bỏ phiếu chống lại và mất chức thượng nghị sĩ. Có nghĩa thiếu can đảm và chỉ biết bảo vệ chức vụ mình.

Tuy nhiên nếu dư luận xoay chiều và dân đòi truất phế Trump nhiều hơn nữa, Hay Trump càng lúc càng điên loạn hơn và làm bậy nhiều hơn. Cũng như thêm nhiều tiết lộ những chuyện làm phạm pháp của Trump một ngày một gia tăng. Lúc đó các thượng nghị sĩ Cộng Hòa sẽ thay đổi thái độ và truất phế Trump như thời Nixon ngày xưa. Mới đầu đa số vẫn ủng hộ Nixon. Đến lúc mọi sự quá rõ ràng và Cộng Hòa phải xoay chiều, khi đó Nixon tuyệt vọng mới từ chức!

Lịch sử có thể không tái diễn, Nhưng thường hay theo cùng âm giai vần điệu! Chuyện thời Nixon cũng có thể xảy ra cho Trump trong vài tháng sắp đến cũng không biết chừng.

Chuyện gì cũng có thể xảy ra, không ai nói trước được. Chúng ta hãy chờ xem!

 
Đào hố tự chôn
 

Như thường lệ từ hơn hai năm nay, mỗi khi có những vụ khủng hoảng bất lợi cho mình, Trump tìm cách để tạo ra  một vụ nổ lớn khác để đánh lạc hướng dư luận. 

Trước vụ điều tra để truất phế Trump do Hạ Viện mở ra về vụ Ukraine, tiếp tục là đề tài sôi bỏng trang nhất của báo chí và TV, Trump muốn tạo ra đề tài khác để mọi người không nói đến vụ điều tra này. Và Trump đã moi óc để cho một quả bom nổ tại vùng Trung Đông, hy vọng sẽ tạo ra một cuộc chiến tranh để ai cũng phải chú ý, quên đi chuyện Hạ Viện sửa soạn truất phế Trump sắp đến!

Tuần lễ vừa qua, Trump gọi điện thoại cho tổng thống của Turkey là Recep Tayyip Erdogan, báo cho biết là Trump sẽ ra lệnh để rút hết quân của Hoa Kỳ ra khỏi Syria, bật đèn xanh cho Erdogan để xâm lăng Syria và tấn công quân Kurds tại vùng biên giới giữa Turkey và Syria.

Dân Kurds là giống dân vô tổ quốc, sinh sống tại vùng phía Nam của Turkey, phía Bắc của Syria và tại Đông Bắc của Iraq. Dân Kurds có khát vọng là tự tạo một quốc gia riêng cho giống dân của mình, gọi là Kurdistan. Nhưng đã từ gần một thế kỷ, dân Kurds luôn luôn bị  các chính quyền của ba xứ Turkey, Syria và Iraq áp chế, không cho thực hiện ước muốn của giống dân này. Như tại Iraq trước kia, dân Kurds nổi dậy chống Saddam Hussein vì được Hoa Kỳ hứa hẹn giúp đỡ. Nhưng khi Saddam Hussein tấn công dân Kurds bằng vũ khí hóa học, giết hại nhiều thường dân vô tội, Hoa Kỳ cũng làm ngơ và bỏ rơi dân Kurds!

Tại Turkey, dân Kurds tại đây đã dùng đến chiến thuật du kích và khủng bố để chống chính quyền và đòi tự trị từ nhiều năm và bị Erdogan đàn áp, gọi là quân khủng bố.
 
Tại Syria, dân Kurds chống chính quyền của tổng thống Assad. Nhưng khi nhóm ISIS nổi lên chiếm được 1/3 lãnh thổ của Syria và một nửa lãnh thổ của Iraq, tạo thành quốc gia gọi là caliphate, dân Kurds đã hợp tác với Hoa Kỳ để chiến đấu với ISIS.

Sự hy sinh của dân Kurds cho cuộc chiến với ISIS này rất lớn. Khoảng gần 12,000 quân lính của Kurds đã chết trong các cuộc tấn công để chiếm lại các vùng đất do ISIS kiểm soát. Hoa Kỳ thực sự chỉ yểm trợ về tiền bạc, vũ khí đạn dược và không lực trong các cuộc tấn công ISIS. Tổn hại về nhân mạng toàn do dân Kurds lãnh chịu, Hoa Kỳ không chịu tổn thất nào đáng kể. Nhờ dân Kurds, ISIS mới bị tiêu diệt và tất cả các phần đất nhóm này kiểm soát đã bị Kurds chiếm hết.

Như vậy có thể nói nếu không có dân Kurds hy sinh, Hoa Kỳ không khi nào có thể diệt được ISIS, tránh cho những khủng bố của ISIS trên phần đất Hoa Kỳ hay Tây Âu. Dĩ nhiên dân Kurds được hưởng lợi là đã chiếm được đất của ISIS, nay đã kiểm soát được 1/3 lãnh thổ của Syria về phía Bắc. Và với chính quyền của tổng thống Assad lo chiến tranh với các nhóm kháng chiến, dân Kurds đã được để yên tự trị. Như thế mộng thành lập lãnh thổ Kurdistan phần nào đã được thực hiện với 1/3 đất của Syria.

Nhưng điều này đã làm Turkey hết sức lo ngại. Vì một khi dân Kurds tạo được lãnh thổ tự trị tại phía Bắc của Syria, sát với biên giới Turkey, nhóm dân Kurds tại phía Nam của Turkey dễ dàng nổi loạn để đòi sáp nhập với Kurds tại Syria. Đấy là chưa kể nếu dân Kurds của Iraq cũng hợp nhất, đây sẽ là đe dọa lớn cho lãnh thổ của Turkey vì sẽ phải đối phó với một quốc gia Kurdistan thù nghịch ngay sát nách.

Vì thế chính quyền Erdogan đã muốn tấn công quân Kurds tại Syria để dập tắt mầm mống đe dọa này. Tuy nhiên Erdogan không dám làm vì sự hiện diện của quân lính Hoa Kỳ trên vùng đất này yểm trợ quân Kurds. Số quân của Hoa Kỳ đóng tại đây thực ra rất ít ỏi, tất cả chỉ khoảng 1000 lính cho cả xứ Syria. Ngay tại biên giới với Turkey, Hoa Kỳ chỉ có khoảng 50 lính thuộc Lực Lượng Đặc Biệt, đi sát với các đơn vị của quân Kurds để huấn luyện và số lính này được coi là dây báo động gọi là tripwire, nhằm ngăn chặn quân Turkey nếu có vượt biên giới tấn công quân Kurds, Hoa Kỳ sẽ biết ngay!

Như vậy sự hiện diện của quân lực Hoa Kỳ tại Syria quá ít ỏi và không đáng kể. Nhưng đã đủ để cho Turkey không dám tấn công. Ngoài ra còn ngăn chặn được cả quân đội của Assad, cũng như kiềm chế không cho Nga và Iran, vốn đang yểm trợ cho Assad để đánh nhau với quân kháng chiến, không có thêm được ảnh hưởng tại vùng đất này và chặn Nga cũng như Iran không cho đổ thêm quân nhiều hơn vào Syria.

Có nghĩa chỉ tốn phí không đáng kể về nhân lực cũng như về tiền bạc, Hoa Kỳ đã giữ được một trạng thái quân bình, có lợi về chiến lược ổn định vùng Trung Đông của Hoa Kỳ, cũng như không để Assad có cơ hội chiếm lại được lãnh thổ và quyền lực như trước.

Tuy nhiên tất cả những điều này đã bị Trump gạt bỏ hết! Lấy cớ là muốn thực hiện lời hứa khi ra tranh cử là sẽ rút hết quân Hoa Kỳ ra khỏi vùng Trung Đông, muốn ra sao thì ra, hồi đầu năm Trump đã thả bóng thăm dò, tuyên bố sẽ tìm cách rút ra khỏi Syria. Bộ trưởng quốc phòng là tướng Mattis lúc đó đã phản đối kịch liệt. Sự bất đồng ý kiến giữa Trump và Mattis đã lên đến cực điểm và sau cùng Mattis đã gửi thư lên từ chức, không thể làm việc với Trump được nữa!

Mattis là tướng được nhiều uy tín trong quân lực Hoa Kỳ nên việc Mattis đi ra đã làm Trump phải ngưng không nói đến chuyện rút quân ra khỏi Syria nữa. Mattis được coi là bộ trưởng quốc phòng có tư cách nhất trong nội các của Trump. Nay Mattis từ chức, tướng Kelly, chief of staff của Trump cũng đi ra, nội các của Trump chỉ còn lại toàn những kẻ vô tư cách, bất tài, chỉ biết nói hùa theo Trump và không dám làm gì trái ý Trump. 

Vì thế một khi Trump thấy thế nguy do cuộc điều tra truất phế của Hạ Viện càng ngày càng lớn và các viên chức ngoại giao không còn sợ lệnh cấm của tòa Bạch Cung, đều ra điều trần trược Hạ Viện, Trump dùng ngay đòn rút quân ra khỏi Syria để hy vọng cứu nguy. Và dĩ nhiên chung quanh Trump chỉ còn toàn những nhân vật thiếu tư cách, chỉ biết nịnh bợ, nên không còn người như Mattis hay Kelly để ngăn chặn Trump làm bậy!

Vì chuyện Trump cho lệnh rút hết quân Hoa Kỳ ra khỏi Syria là một điều hết sức ngu xuẩn, không ai có thể bào chữa được. Không những thế còn điện thoại nói chuyện với tổng thống Erdogan của Turkey trược đó, bật đèn xanh để Erdogan ra lệnh xâm lăng Syria và tấn công quân Kurds ngay ngày hôm sau! Đây là hành động đâm sau lưng chiến sĩ là đồng minh Kurds, phản bội những kẻ đã mang mạng sống của mình hy sinh để giúp Hoa Kỳ tiêu diệt ISIS. 

Đối với những người biết suy nghĩ, có ý thức phải trái và còn chút tư cách, chuyện làm này của Trump không thể chấp nhận được. Vì đã đi ngược lại với tất cả những gì cao đẹp Hoa Kỳ đã tôn trọng và bảo vệ từ khi quốc gia Hoa Kỳ được thành lập. Chưa kể đến sự vô nhân đạo khi biết đám dân Kurds  khốn khổ kia sẽ bị thảm sát do chuyện xâm lăng của Turkey, sẽ tạo nên những dã man và kinh hoàng khổ ải ngoài mức tưởng tượng.

Những người lính Hoa Kỳ khi được lệnh rút lui, để mặc lại đồng minh Kurds đã bưng mặt khóc. Vì biết trước được những người bạn đồng minh của mình, đã cùng chịu nhiều gian lao khổ ải, sống chết có nhau, nay bị bỏ rơi sẽ bị thảm sát. Và sự thực đã xảy ra đúng như thế.

Hàng ngàn ngươi đã bị chết vì trọng pháo của Turkey đã bắn sang các thành phố dọc biên giới, Cả trăm ngàn thường dân đã phải bỏ nhà cửa kéo nhau đi tỵ nạn nhưng không biết đi đâu. Amnesty International cho biết những hành động tội ác chiến tranh của nhóm quân bảo trợ do Turkey đã xảy ta nhan nhản. Bà Hevrin Khalaf, một viên chức của dân Kurds đã bị nắm tóc kéo ra khỏi xe, đánh cho gẫy chân và đập vào mặt và xương sọ, trước khi bị bắn vào đầu. Khi một người bạn gọi cell phone cho bà này, đám quân dã man của Turkey đã trả lời :”Bọn Kurds chúng bay đều là những kẻ phản bội”. 

Đã có những báo cáo là dân Kurds đã bị bom phosphorus và napalm xử dụng trên thường dân,  theo cơ quan Amnesty International. Và tất cả những chuyện này đã xảy ra chỉ vì hành động ngu xuẩn của một nguòi. Là Trump, muốn tự cứu mình vì bị điều tra truất phế, đã tạo ra chiến tranh và thảm sát cho dân Kurds, để tìm cách đánh lạc hướng dư luận.

Nhưng Trump đã nhầm lẫn lớn! Vì phản ứng của dư luận và dân chúng Hoa Kỳ nhất là những người có uy tín nhiều đều lên án Trump về chuyện này. Như tướng McRaven, cựu chỉ huy trưởng Người Nhái và các lực lượng đặc biệt, chỉ huy vụ tìm ra và giết được Osama bin Laden tại Pakistan. Ông này viết bài Op-Ed trên báo New York Times, cho rằng Trump đã phá nát nền dân chủ của Hoa Kỳ và phải bị truất phế. 

Ngay chính thủ lãnh thượng viện là Mitch O’Connell đã viết Op-Ed trên tờ Washington Post gọi chuyện rút quân ra khỏi Syria là sai lầm lớn lao. Hạ Viện đã bỏ phiếu lên án chuyện rút quân ra khỏi Syria với tỷ lệ 354 – 60. Đặc biệt là 2/3 số dân biểu Cộng Hòa cũng bỏ phiếu theo phe Dân Chủ để lên án Trump. Chuyện này hầu như khó tin mà có thật! Có nghĩa dù cho là dân biểu Cộng Hòa, trước giờ chỉ biết phục tòng Trump, cúi đầu làm ngơ trước những sai quấy của Trump, nay thấy Trump làm bậy để dân Kurds bị thảm sát và đem lại lớn cho Nga, Iran và Assad, cuũng phải thấy được là Trump đã quá bậy!

Vì một khi Hoa Kỳ rút ra khỏi Syria, Nga và Iran sẽ mạnh hơn nhiều trên địa bàn Trung Đông. Và Assad nay được nhóm Kurds bị Hoa Kỳ bỏ rơi, chạy đến cầu cứu, đã lấy lại được 1/3 lãnh thổ bị mất, không chút khó nhọc nào!

Câu hỏi cũng được đặt ra là tại sao Trump làm chuyện gì từ trước đến nay cũng đem lại lợi cho Vladimir Putin của Nga? Ngay chính bà Nancy Pelosi khi họp với Trump tại Bạch Cung đã nói thẳng vào mặt Trump là sao mọi chuyện Trump làm đều dẫn dắt về Putin như vậy! Sau đó Trump đã nổi khùng ngay và cuộc họp chấm dứt. Pelosi đã gọi Trump là bị điên loạn nát bấy meltdown vì câu hỏi này!

Điều này cho thấy Trump hiện nay như con cá sa vào lưới. Càng vùng vẫy càng bị thắt chặt, Và những phản ứng của Trump  như vụ cho rút quân khỏi Syria là hành động đào hố tự chôn mình. Ngay cả phe Cộng Hòa bây giờ đã nao núng và muốn xoay chiều! Như vụ bỏ phiếu tại Hạ Viện vừa qua cho thấy sự ủng hộ Trump của Cộng Hòa phải đặt nhiều dấu hỏi.

Thủ lãnh Cộng Hòa tại Thượng Viện Mitch O’Connell viết bài chê trách Trump trên báo là dấu hiệu đáng chú ý. Hơn nữa O’Connell còn tuyên bố sẽ đưa vụ xử truất phế Trump một khi Hạ Viện bỏ phiếu thông qua truất phế và đưa lên Thượng Viện, sẽ làm mau chóng trước cuối năm 2019. Điều này đưa đến nghi vấn phải chăng O’Connell cho rằng Trump khó thoát khỏi vụ xử truất phế này? Vì phiên tòa xử Trump tại Thượng Viện sẽ do chánh án Tối Cao Pháp Viện Roberts chủ tọa. Và phải cần 2/3 số Thượng nghị Sĩ bỏ phiếu thuận truất phế, lúc đó Trump mới bị mất chức. nếu tất cả phe Dân Chủ bỏ phiếu thuận, phải cần 20 Thượng Nghị Sĩ Cộng Hòa bỏ theo, mới đủ số 67 phiếu để hạ bệ Trump.

Theo cựu thượng nghị sĩ Cộng Hòa Jeff Flake, nếu bỏ phiếu kín, sẽ có 35 thượng nghị sĩ Cộng Hòa truất phế Trump! Điều này có thể xảy ra nếu Mitch O’Connell là thủ lãnh thượng viện cho bỏ phiếu kín, không cho biết ai bỏ thuận hay chống. Nhưng với chuyện Trumo tự đào hố chôn mình, dù cho bỏ phiếu công khai, con số thượng nghị sĩ Cộng Hòa thấy rằng không thể để Trump tiếp tục làm bậy phá tan nền dân chủ của Hoa Kỳ, càng ngày sẽ càng tăng lên dần.

Hiện nay những người này có thể kể là Mitt Romney của Utah, Susan Collins của Maine, Cory Gardner của Colorado, Thom Tillis và Lamar Alexander của Tennesse, Martha Mc Sally của Arizona, Lisa Murkowski của Alaska, Mike Lee của Utah, Jerry Moran của Kansas, Rob Portman của Ohio. Một số khác có thể kể đến là Chuck Grassley, Mike Enzi, Pat Toomey, Roy Blunt, Richard Burr, Marco Rubio, Ben Sasse gần đây đều có thấy lên tiếng công kích Trump.

Dĩ nhiên một khi có vài người ra mặt như Mitt Romney đứng ra hô hào, sẽ còn thêm nhiều thượng nghị sĩ Cộng Hòa bỏ rơi Trump và con số 67 thượng nghị sĩ bỏ phiếu thuận truất phế Trump có thể đạt được.

Tóm lại, Trump hiện đang đào hố tự chôn và gần như chắc chắn Hạ Viện sẽ thông qua đạo luật truất phế. Vụ xử án Trump tại Thượng Viện có thể sẽ xảy ra vào cuối tháng 12 năm nay hay vào tháng 1/2020. 

Và nếu vận mệnh quốc gia Hoa Kỳ còn khấm khá, lịch sử sẽ ghi lại là Trump là người tổng thống đầu tiên bị xử thua tại phiên tòa xử án truất phế Trump tại Thượng Viện.

Chuyện này có xảy ra hay không? Chúng ta hãy chờ xem!
 

Tập Cận Bình sẽ làm Trump thất cử năm 2020.
 

 
Vladimir Putin của Nga là người đã làm Trump thắng cử năm 2016 và trở thành tổng thống Hoa Kỳ. Dù bản tường trình của Mueller sau 2 năm điều tra đã tuyên bố không đủ chứng cớ buộc Trump thông đồng với Nga. Nhưng lịch sử sau này sẽ ghi lại là Trump đã được Putin ra công tận tình, can thiệp vàp cuộc bầu cử 2016 để Trump nắm chức vị tổng thống của Hoa Kỳ.

Và bước tới kỳ bầu cử năm 2020,  một quốc gia khác sẽ dính vào vụ tranh cử, thay thế cho Nga. Đó là Trung Hoa, với Tập Cận Bình, sẽ làm Trump thất cử nặng nề trong cuộc bầu cử đến.

Lý do là trong tính toán của Tập Cận Bình, nếu Trump thắng cử lại và tiếp tục làm tổng thống thêm 4 năm nữa, Trung Hoa sẽ gặp nhiều tai họa nặng nề. Vì hiện nay, trong cuộc chiến mậu dịch giữa hai xứ, Trump không dám đánh thuế quan tariff tối đa lên hàng hóa Trung Hoa. Mới chỉ có 10% tariff trên các hàng hoá kỹ nghệ và các đồ tiêu thụ nhập cảng từ Trung Hoa được hoãn đi hoãn lại nhiều lần, mà kinh tế toàn cầu đã bị ảnh hưởng nặng nề. Kinh tế của Trung Hoa đã chậm lại nhiều, cũng như các chỉ số về sản xuất kỹ nghệ của Hoa Kỳ cũng đã đi xuống. Nếu Trump mạnh tay hơn, đánh thuế quan tariff thẳng thừng lên tất cả hàng hóa nhập cảng từ Trung Hoa tới mức 35% hay hơn nữa, kinh tế Trung Hoa cũng như cả Hoa Kỳ và toàn cầu sẽ suy sụp ngay.

Đây là lý do Trump chỉ dám làm từ từ và dùng võ mồm nhiều hơn để hù Tàu, dọa tăng nhiều rồi lại thôi, hoãn tới hoãn lui, không dám mạnh tay chơi Tàu đến nơi đến chốn. Vì Trump biết nếu làm kinh tế Hoa Kỳ suy sụp trước ngày bầu cử, mộng được thắng kỳ bầu cử tới sẽ tan theo mây khói.

Quả thực, chuyện bầu cử phần lớn sẽ tùy thuộc vào kinh tế. Dân chúnh bỏ phiếu tùy theo túi tiền của mình. Nếu kinh tế mạnh, dân có việc làm tốt, phần thắng cử sẽ nghiêng nhiều về đảng và tổng thống đang nắm quyền. Dựa trên 3 mô hình về bầu cử và kinh tế, một mô hình theo stock, mô hình thứ nhì theo tỷ lệ thất nghiệp và mô hình thứ ba về kinh tế nói chung, nếu dân Mỹ đi bầu ngay trong giai đoạn này, cả 3 mô hình đếu tiên đoán Trump sẽ thắng lớn!

Những dữ kiện kinh tế mới nhất cho thấy nền kinh tế Hoa Kỳ vẫn chạy đều. Ngày thứ sáu 1 tháng 11, bộ Lao Động cho biết cho tháng 10 vừa qua, số nhân công tăng thêm là 128,000 người, hơn nữa con số nhân công cho tháng trước được sửa đổi lại là đã tăng hơn 95,000 người. Nếu kể cả số nhân viên của hãng xe hơi GM đình công là 50,000 người và 20,000 người đếm đầu người census bị nghỉ tạm thời, con số người có việc làm cho tháng 11 hơn lên đến 303,000 người như Trump khoe bằng Twitter!

Tỷ lệ thất nghiệp là 3.6%, vẫn là con số thấp nhất từ hơn 50 năm nay, tuy hơn một chút so với tháng trước là 3.5%. Nhưng điều này xảy ra chỉ vì những người thất nghiệp lâu năm đã đổ xô ra tìm việc, làm con số ghi danh thất nghiệp tăng chút đỉnh. Nhưng đây là điều tốt vì chứng tỏ thị trường cho người kiếm việc đã dễ dàng hơn, ai muốn có việc làm đều có thể kiếm được việc một cách dễ dàng. Ngay cả những người thất nghiệp kinh niên cũng còn xin được viẹc để làm!

Tuy thế, không phải dữ kiện kinh tế nào cũng đều sáng sủa. Con số tăng trưởng của kinh tế nói chung gọi là GDP, chỉ tăng 1.9%, giảm đi so với những tam cá nguyệt trước và so với hai năm trước, ở mức 3-4%. Lý do cũng vì chuyện chiến tranh mậu dịch với Trung Hoa, các công ty hoãn lại việc đầu tư, không mở mang hơn vì không biết ảnh hưởng của cuộc chiến mậu dịch sẽ như thế nào. Tệ nhất là các công việc về sản xuất kỹ nghệ, đã xuống nhiều vì chuyện tariff trên thép, nhôm, làm việc chế tạo tốn phí hơn và mức bán kém đi nhiều.

Nhưng bù lại, mức tiêu thụ của người dân vẫn mạnh. Dân Mỹ tiếp tục mua sắm, mức tin tưởng về tiêu thụ của người dân vẫn cao. Chuyện tiêu thụ của người dân Hoa Kỳ chiếm đến hơn 2/3 con số của tổng sản lượng quốc gia GDP. Nên một khi dân Mỹ tiếp tục mở hầu bao, chi tiền dễ dàng vì có việc làm tốt, lương tốt, kinh tế Hoa Kỳ tiếp tục chạy đều và phát triển, dù kỹ nghệ sản xuất có đi xuống!

Cũng trong tuần lễ vừa qua, Ngân Hàng Trung Ương Hoa Kỳ đã cho hạ lãi xuất xuống 0.25%. Như thế trong năm nay Federal Reserve đã cho hạ lãi xuất 3 lần, so với năm ngoái tăng 4 lần! Lý do là để phòng ngừa cho những suy thoái kinh tế đang xảy ra khắp nơi trên toàn cầu không ảnh hưởng nhiều đến kinh tế Hoa Kỳ. Chủ tịch Federal Reserve là Jerome Powell cho rằng kinh tế Hoa Kỳ vẫn mạnh, nhưng việc cắt lãi xuất là phương thức bảo hiểm phòng ngừa. Và sẽ cho ngưng lại, không cắt thêm nữa trong tương lai, tùy thuộc vào các dữ kiện kinh tế để quyết định mức độ của lãi xuất.

Việc cắt lãi xuất của Ngân Hàng Trung Ương rất quan trọng  cho các hoạt động kinh tế. Lý do là rất nhiều kỹ nghệ tùy thuộc nhiều về lãi xuất để làm ăn. Điển hình là kỹ nghệ xây cất nhà cửa. Khi lãi xuất thấp, dân chúng mua nhà nhiều vì tiền vay mortgage thấp. Giá nhà sẽ lên cao hơn. Kỹ nghệ xây cất sẽ hồ hởi xây thêm nhà cửa, kéo theo các kỹ nghệ cung cấp vật dụng, thêm việc cho nhân công như thợ xây nhà, đổ hồ, đồ mộc.v..v. Đồng thời người mua nhà sẽ phải sắm sửa khi mua nhà mới, kích thích thêm kỹ nghệ về bán đồ dùng furniture,  bán máy giặt, máy sấy, bán tủ lạnh.v..v.

Có nghĩa kinh tế sẽ được kích thích dây chuyền và phát triển hơn, cũng như tạo dựng thêm công việc, giảm đi tỷ lệ thất nghiệp. Điều đăc biệt là Federal Reserve có thể cho cắt lãi xuất mà không sợ bị nạn lạm phát. Trước kia, khi lãi xuất xuống quá thấp, lạm phát sẽ tăng cao. Nếu mức lạm phát tăng nhiều và tăng nhanh quá, Federal Reserve Bank sẽ phải cho tăng lãi xuất để chống lạm phát. Khi lãi xuất lên cao, mọi hoạt động kinh tế sẽ chậm lại và dẫn dắt đến suy thoái kinh tế recession. Đây là chu kỳ phát triển – suy thoái gần như bất di bất dịch từ trước đến nay, được coi như một định luật.

Nhưng sau thời kỳ Đại Suy Thoái Great Recession năm 2008, một điều lạ đã xảy ra. Là mức lạm phát gần như không xảy ra nữa trong thế giới Tây Phương! Để chống với cuộc Đại Suy Thoái, các ngân hàng trung ương trên toàn cầu, khởi xướng bởi Federal Reserve đã cho cắt lãi xuất xuống zero và dùng chuyện in thêm tiền bằng cách mua bonds gọi là quantitative easing. Một số quốc gia đã cho lãi xuất xuống mức âm, có nghĩa người đầu tư phải trả tiền cho chính phủ để giữ tiền hộ cho mình, khi mua trái phiếu bonds!

Hiện tượng này xảy ra, đáng nhẽ theo qui ước và giáo điều về kinh tế là sẽ làm lạm phát tăng. Nhưng lạm phát không những đã không tăng còn đe dọa đi vào giảm phát deflation như tại Nhật hay Đức gần đây. Có nghĩa hiện nay trên toàn cầu, nạn lạm phát tại các xứ như Hoa Kỳ, Tây Âu và Nhật gần như không còn nữa! Và Federal Reserve Bank có thể tiếp tục cho cắt lãi xuất mà không hề sợ bị lạm phát xảy ra trong tương lai!

Như vậy tình trrạng kinh tế Hoa Kỳ hiện nay với tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất trong 50 năm, mức tăng trưởng vẫn cao và Federal Reserve cho cắt lãi xuất để phòng ngừa cho kinh tế Hoa Kỳ không bị ảnh hưởng do yếu kém kinh tế toàn cầu. Trong khi đó mức lạm phát rất thấp, dưới mức 2% là mức được coi như trung hòa. Tình trạng này được gọi là kinh tế tóc vàng, goldilock economy, không nóng quá, không lạnh quá, trung hòa, đều đặn, ấm áp và đẹp như một cô gái tóc vàng mắt xanh!

Nhưng những chuyện đẹp như mơ này, chỉ tiếp tục được khi cuộc chiến tranh mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Hoa có triển vọng được giải quyết thỏa đáng trong vài tháng sắp đến. Hiện nay chỉ mới có những thoả thuận mơ hồ, không đi đến đâu dù hai bên, bộ trưởng tài chánh Mnuchin và Ủy Viên Mậu Dịch Lighthizer của Hoa Kỳ và phó thủ tướng Liu He của Tàu, đã hội họp đến 13 lần!

Trump khoe là đã thỏa thuận xong Giai Đoạn 1 và sẽ ký kết kỳ họp tại Chile với Tập Cận Bình. Nhưng ngay sau đó, Tàu đã cho đăng bài đánh dấu hỏi và cho là khó đi đến thỏa thuận. Stock xuống cái ào. Trump lại tweet tiếp hứa hẹn, lạc quan để stock lên! Những trò này đã xảy ra hành chục lần trong năm vừa qua. Nhưng điều rõ ràng là Tập Cận Bình đã chơi trò câu giờ, không hề có ý muốn chịu theo những đòi hỏi khắt khe bên Hoa Kỳ đưa qua và chỉ dùng chuyện mua đậu nành, sản phẩm canh nông khác trị giá vài chục tỷ Mỹ Kim để nhử mồi Trump và kéo dài thương thuyết.

Tuy nhiên cơn ác mộng của Tập Cận Bình là Trump thắng cử kỳ 2020 sắp đến. Dĩ nhiên Trump sẽ áp lực Trung Hoa mạnh hơn nhiều nếu Trump tiếp tục làm tổng thống thêm 4 năm nữa và không cần giữ gìn để ra tranh cử tiếp nên sẽ chơi Tàu tối đa! Tập Cận Bình đã hy vọng là vụ Mueller điều tra sẽ làm Trump bị lên án. Điều này đã không xảy ra. Việc Dân Chủ mở cuộc điều tra truất phế Trump cũng khó hy vọng thành công một khi lên đến Thượng Viện và không đủ 2/3 số Thượng nghị Sĩ bỏ phiếu thuận truất phế Trump.

Chuyện kinh tế Hoa Kỳ vẫn mạnh và chạy đều đặt ra bài toán khó khăn cho Tập Cận Bình. Là nếu tiếp tục nhượng bộ và làm theo các đòi hỏi của phe Hoa Kỳ, mặc dù Trung Hoa đỡ bị đánh tariff trong giai đoạn này, nhưng nếu Trump thắng cử, Trump sẽ chơi Tàu tiếp và tăng tariff lên ngay, dù đã ký thỏa thuận hay không! Dĩ nhiên họ Tập đã thấy và biết Trump sẵn sàng làm chuyện này, với thành tích nói láo và làm bậy của Trump, không còn ai có thể tin tưởng vào thỏa thuận nào của Trump nữa!

Trong khi đó nếu Tàu nhượng bộ và họ Tập ký kết thoả ước mậu dịch, kinh tế Hoa Kỳ sẽ còn mạnh hơn nữa vì không còn bị đe dọa bởi cuộc chiến mậu dịch. Có nghĩa Trump nhiều phần sẽ thắng cử nếu kinh tế Hoa Kỳ mạnh hơn. Và đây sẽ là điều Tập Cận Bình phải giải quyết. Để Trump không thể thắng nổi kỳ bầu cử tới. Cách thức duy nhất là làm kinh tế Hoa Kỳ lụn bại, đi vào suy thoái trong vòng 6 tháng trước ngày bầu cử. Và Trump sẽ không còn hy vọng nào để làm tổng thống Hoa Kỳ tiếp trong 4 năm nữa.

Có nghĩa họ Tập sẽ hy sinh ngay chính nền kinh tế Trung Hoa tạm thời trong một năm 2020, để gia tăng cuộc chiến mậu dịch lên mức cao độ, dẫn dắt toàn cầu và Trung Hoa vào suy thoái, để làm cho Hoa Kỳ suy thoái theo và bảo đảm cho sự thất cử của Trump.

Như vậy Tập Cận Bình sẽ bắt đầu chơi lại Hoa Kỳ mạnh hơn, gia tăng tariff lên các đồ của Hoa Kỳ, ngăn chặn các công ty Hoa Kỳ không cho làm ăn tại Trung Hoa như trước. Đồng thời sẽ cho bán tống bán tháo gần 3 trillion công khố phiếu Treasury bonds của Hoa Kỳ đang giữ tại Ngân Hàng Trung Ương của Trung Hoa để làm rối loạn thị trường bonds của Hoa Kỳ cũng như thị trường chứng khoán. Trung Hoa cũng sẽ cho phá giá đồng quan tối đa để giữ cho giá hàng hóa của Táu vẫn được rẻ và chiếm thị trường.

Tập Cận Bình cũng sẽ cho gia tăng các chuyện hacking, tạo cuộc chiến cyberattacks để chơi các công ty Hoa Kỳ cũng như các cơ quan Hoa Kỳ về ngân hàng, tín dụng. v..v.. Có nghĩa họ Tập sẽ mở rộng cuộc chiến, không phải chỉ mậu dịch không nhưng trên nhiều phương diện khác, không phải quân sự, nhưng vẫn đủ để làm thiệt hại Hoa Kỳ về mọi mặt.

Dĩ nhiên Trump sẽ bắt buộc phải trả đũa lại. Tariff trên đồ Tàu đáng giá hơn 500 tỷ Mỹ Kim sẽ bị Trump cho đánh 25% sau ngày 31 tháng 12 này và có thể sẽ còn tăng lên 35% hay hơn nữa. Các công ty kỹ thuật của Tàu như Huawei sẽ bị triệt hạ tối đa. Cũng như Trump sẽ đòi hỏi các công ty Hoa Kỳ phải rút khỏi Trung Hoa và về lại Hoa Kỳ hay sang các quốc gia khác. Có nghĩa cuộc chiến mậu dịch sẽ trở thành toàn diện.

Thời điểm cho những chuyện này xảy ra có thể sẽ bắt đầu vào tháng 1/2020 hay trễ lắm là tháng 5/2020. Vì Tập Cận Bình phải làm thiệt hại kinh tế Hoa Kỳ muộn nhất là 6 tháng trước ngày bầu cử. Để cho người dân đi bầu vào tháng 11, 2020, sẽ thấy thất nghiệp gia tăng, tài sản tiêu tan vì stock bị crash, giá nhà xuống chỉ còn một nửa hay một phần ba, tiền bạc nắm trung tay không còn giá trị. Và người dân đi bầu sẽ đổ tội cho Trump, để bầu cho bất cứ một ai khác của Dân Chủ, miện không phải là Trump!

Và như thế Trump được lên làm tổng thống là do Putin của Nga. Nhưng rồi sẽ bị mất chức vì Tập Cận Bình của Trung Hoa vậy!

Nền dân chủ vỡ tan tại Hoa Kỳ



Lịch sử sau này sẽ ghi lại là nền dân chủ tại Hoa Kỳ bắt đầu giai đoạn tan vỡ khi Donald Trump được bầu lên làm tổng thống năm 2016. Và cố gắng của đảng Dân Chủ tại Hạ Viện để truất phế Trump, nhiều phần sẽ bị phe Cộng Hòa chặn đứng tại Thượng Viện khi xử án Trump. Lý do giản dị là không thể kiếm nổi số phiếu 2/3 Thượng Nghị Sĩ bằng lòng bỏ phiếu lên án Trump.

Và khi Trump được xử trắng án, nền dân chủ của Hoa Kỳ có thể coi như thực sự đã chấm dứt. Với những vi phạm trắng trợn của Trump, lạm dụng quyền hành, áp lực tổng thống Ukraine phải điều tra đối thủ chính trị là cha con Biden, nếu không sẽ không viện trợ quân sự 400 triệu Mỹ Kim. Tất cả những điều làm bậy, phạm luật và xứng đáng để truất phế này của Trump đã được phơi bày rõ ràng, không thể chối cãi được trong các cuộc điều trần công khai trước Hạ Viện trong 2 tuần qua.

Đảng Dân Chủ với thủ lãnh Hạ Viện bà Nancy Pelosi đã chỉ muốn dùng một vụ Ukraine này để buộc tội Trump, để giản dị hóa và để dân chúng Hoa Kỳ có thể nhận thức được việc phạm luật và xứng đáng bị truất phế của Trump. Tuy những tội của Trump rành rành trong việc thông đồng với Nga và ngăn chặn công lý khi bị Mueller điều tra. Nhưng Mueller đã không buộc tội Trump, nêu lý do là tổng thống đương tại vị không thể bị buộc tội, chỉ Quốc Hội mới dùng chuyện truất phế để đuổi Trump khỏi chức tổng thống và lúc đó, bộ Tư Pháp mới lên án và buộc tội được Trump.

Đây là điều lệ khôi hài và cổ lỗ của bộ Tư Pháp, đáng lẽ Mueller phải bỏ qua và ít nhất phải buộc tội Trump đã ngăn chặn công lý. Nhưng Mueller quá nhát và theo đúng lề lối không dám vượt qua luật lệ này, sau cùng đã để bộ trưởng tư pháp Barr, tha bổng cho Trump một cách rất bỉ ổi và vô tư cách!

Tuy nhiên nay có vụ Ukraine, phe Dân Chủ có thể dùng để truất phế Trump nên không muốn lôi ra thêm vụ Trump thông đồng với Nga và ngăn chặn cuộc điều tra của Mueller, dễ làm dư luận dân chúng hoang mang, lẫn lộn và khó theo dõi.

Buổi điều trần đầu tiên tại Hạ Viện là với quyền đại sứ tại Ukraine là ông William Taylor, một nhân vật nhiều uy tín, được nhiều người kính nể vì nhiều kinh nghiệm tại Ukraine. Đồng thời cùng ngày là điều trần của Geoge Kent, nhân viên cao cấp của bộ Ngoại Giao. Taylor đã cho thấy rõ ràng việc làm phạm pháp và sai quấy của Trump khi dùng quyền tổng thống để ngưng lại viện trợ cho Ukraine, bắt tổng thống xứ này điều tra về Biden, nhiều phần sẽ là ứng cử viên Dân Chủ tranh chức với Trump. Taylor vạch rõ ràng việc làm sai quấy và để hưởng lợi cho riêng mình, bất kể đến quyền lợi quốc gia của Trump.

Hai ngày sau là cuộc điều trần của cựu đại sứ tại Ukraine là bà Marie Yovanovitch. Bà này bị Trump cách chức vì đã chống lại việc luật sư riêng của Trump là Rudy Giuliani, lũng đoạn bộ Ngoại Giao và tìm cách để bắt Ukraine phải điều tra về Biden. Đặc biệt trong khi bà Yovanovitch đang điều trần, Trump dùng Twitter chửi và đe dọa bà này, một việc làm phạm pháp xảy ra ngay trong trong lúc Hạ Viện đang điều tra. Adam Schiff, chủ tịch ủy ban hạ viện về tình báo và được bà Pelosi ủy nhiệm để điều khiển các cuộc điều trần, đã tố cáo ngay Trump là đe dọa nhân chứng và sẽ dùng điều này trong bản buộc tội truất phế Trump!

Điều này cho thấy Trump đã điên tiết, nổi khùng, không còn biết lợi hại, ngang nhiên ra mặt phạm pháp đe dọa nhân chứng ngay trong buổi điều trần! Chỉ riêng tội này không cũng đủ để truất phế Trump. Nhưng phe Cộng Hòa vẫn bênh vực Trump, coi như không có gì!

Cho đến bây giờ, tương đối Trump vẫn tiếp tục giữ được các đảng viên Cộng Hòa và các dân biểu, thượng nghị sĩ ủng hộ mình. Trừ khi trong vài tuần lễ đến, có thêm nhiều bí mật làm bậy khác của Trump được tiết lộ, nhiều phần tại Thượng Viện, số thượng nghị sĩ Cộng Hòa bỏ rơi Trump có lẽ sẽ chỉ có một vài người, trong đó có Mitt Romney là chắc chắn sẽ chơi Trump, không đủ số 2/3 để kết án và cho Trump về vườn.

Như vậy dù Trump bị Hạ Viện đưa ra bản án truất phế sau các cuộc điều trần, một khi lên đến Thượng Viện, thủ lãnh Mitch McConnell sẽ cho lập phiên tòa xử với chánh án là thủ lãnh Tối Cao Pháp Viện Roberts. Cuộc xử án này sẽ theo tiền lệ như thời xử Bill Clinton trước kia và sau cùng nhiều phần sẽ xử trắng án cho Trump.

Vấn đề được đặt ra là dù Trump được tha bổng, vụ án truất phế này sẽ làm thay đổi dư luận quần chúng Hoa Kỳ như thế nào?
Đối với đảng viên Dân Chủ, dĩ nhiên Trump có tội, xứng đáng bị truất phế. Nay truất phế không được, đảng Dân Chủ chỉ còn cách đánh bại Trump tại thùng phiếu. Và các người theo phe Dân Chủ dĩ nhiên sẽ hăng hái đi bầu hơn, đặc biệt là giới thiểu số, da đen, Hispanics và giới phụ nữ thành phần đại học, sống tại suburbs, gần đây đã là giới quyết định trong vụ bầu midterm năm 2018.

Với đảng viên Cộng Hòa, đa số vẫn ủng hộ Trump. Dù vụ xử án truất phế Trump có thêm nhiều điều phạm pháp của Trump được phơi bày, tỷ lệ dân chúng sống chết với Trump vẫn là từ 30 – 40%, không suy suyển. Thành phần cử tri quyết định như vây sẽ là giới độc lập, không theo đảng nào. Giới này thực ra ít õi, chỉ khoảng 10 – 20% tỷ lệ dân chúng. Nhưng sẽ là yếu tố quyết định cho cuộc tranh cử. Và cả hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa đều tìm cách ve vãn để phe dân chúng độc lập này ngả về phía mình để nắm chắc phần thắng.

Dân Chủ hy vọng là với các cuộc điều trần phơi bày những xấu xa và phạm pháp của Trump, dân chúng độc lập không theo đảng nào sẽ thấy rõ hơn về sự nguy hiểm cho tương lai dân chủ của Hoa Kỳ nếu Trump thắng cử thêm nhiệm kỳ nữa. Trong khi đó Cộng Hòa chơi đòn cù nhầy, chuyện Trump như thế nào ai cũng biết cả rồi, có làm bậy thêm tí nữa, có sao đâu?! Miễn kinh tế vẫn mạnh, dân chúng có việc là tốt rồi!

Tuy nhiên, theo hai giáo sư của Harvard về chính trị xã hội, đây chính là con đường Trump đang trên đà phá nát nền dân chủ của Hoa Kỳ. Là nền dân chủ không phải bị tan vỡ do một cuộc đảo chính quân sự, nhưng chính là do những biến đổi dần dần, của lạm quyền và độc tài của các nhà lãnh đạo, sẽ đưa đến dãy chết của nền dân chủ.

Hai giáo sư này là Steven Levitsky và Daniel Ziblatt, đã cộng tác viết cuốn sách “How democracies die”, Nền dân chủ chết như thế nào, xuất bản năm 2018. 

Levitski và Ziblatt cho rằng hiện nay Hoa Kỳ đang ở trên con đường đưa đến chính thể độc tài, không khác gì thời trước khi Đức Quốc Xã nắm quyền với Hitler của Đức và đảng phát xít của Mussolini tại Ý thập niên 30’s. Tình trạng xã hội của Hoa Kỳ cũng tương tự như xã hội của Spain trước khi dẫn dắt đến nội chiến Tây Ban Nha và chính thể độc tài của Franco.

Gần đây hơn là các chế độ độc tài tại Chile, Hungary và Turkey cũng bắt đầu bằng những thay đổi xã hội và chính trị dần dần tại các quốc gia này, sau cùng dẫn dắt đến tập trung quyền hành vào tay một nhà độc tài, cai trị bằng bàn tay sắt.

Trong cuốn sách “How democracies die”, hai tác giả đã so sánh Hoa Kỳ với Venezuela, khi nhà độc tài Hugo Chavez lên nắm quyền. Chavez là người tiên phong đã dùng Twitter khi mới bắt đầu có, dùng để chửi và tấn công các địch thủ của mình. Trump hiện nay có tweets liên miên, chỉ là bắt chước Chavez.
Khôi hài hơn cả là Chavez còn có chương trình TV tên là “ Alo, Presidente”, cũng như Trump lúc chưa làm tổng thống, được biết đến bằng show “The Apprentice”.

Nhà độc tài Recep Tayyip Erdogan của Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã dùng từ ngữ “deep state” chửi những công chức chống đối mình, cả hàng chục năm trước khi Trump dùng từ ngữ này để chửi các nhân viên CIA, FBI hay các viên chức ngoại giao chống đối Trump.

Điều nguy hiểm nhất do Trump gây ra và sẽ phá vỡ nền dân chủ của Hoa Kỳ, chính là việc Trump ủng hộ các phe kỳ thị quá khích white supremacists, Ku Klux Klan và cố gắng của Trump để lấy lòng và giữ vững sự ủng hộ của dân da trắng kỳ thị, ít học và nghèo hay trung lưu thấp. 

Phân hóa của xã hội Hoa Kỳ hiện nay đã đến mức khủng khiếp, dân chúng chia hẳn thành hai phe, phe da trắng kỳ thị theo Trump và Cộng Hòa, phe thiểu số đen, Hispanics và da trắng có học, ở thành thị theo đảng Dân Chủ. Điều nguy hiểm là sự phân hóa quá mức đã đẩy hai nửa của xã hội về hai cực đối chọi, coi nhau như kẻ thù, không còn giữ được sự tôn trọng lẫn nhau và cởi mở cần thiết cho nền dân chủ và xã hội tự do, thăng tiến.

Theo Liliana Mason, giáo sư chính trị học tại đại học Maryland, năm 2018 đã làm cuộc thăm dò về bạo lực và chính trị, bà này cho biết trong khi 77% dân chúng chống bạo lực, có 20% số người được thăm dò cho biết sẽ chấp nhận chuyện dùng bạo lực cho chính trị.
Một thăm dò khác cho biết 25% dân chúng muốn quốc gia Hoa Kỳ phân chia thành 2 xứ, một quốc gia theo Cộng Hòa,, quốc gia kia theo Dân Chủ. Có nghĩa coi nhau như kẻ thù, không thể sống chung với nhau nếu không cùng đảng phái. Thà chia Hoa Kỳ thành hai xứ cho xong!

Trong buổi hội thảo gần đây về tương lai của nền dân chủ tại Hoa Kỳ tại đại học Cornell, một viễn ảnh được đưa ra là nếu Trump dù thua số phiếu popular votes nhưng lại thắng electoral votes và tái đắc cử trở lại năm 2020, sẽ có bạo lực xảy ra ngay tại Washington D.C. giữa hai nhóm white supremacists và nhóm Antifa, chống phát xít. Các vùng ngoại ô suburbs của các thành phố lớn của Hoa Kỳ sẽ có các nhóm võ trang đi tuần, tùy theo loại kỳ thị white supremacists hay nhóm chống phát xít Antifa.

Có nghĩa bạo lực sẽ xảy ra nếu Trump thắng cử. Nhưng nếu Trump thất cử, bạo lực sẽ còn nhiều hơn nữa khi các tổ chức kỳ thị ủng hộ Trump xuống đường đốt phá và tấn công các khu của dân đen, dân Mễ, dân Á Châu. Xã hội Hoa Kỳ lúc đó sẽ náo loạn và chính quyền sẽ phải dùng quân đội để trấn áp các nhóm võ trang gây loạn khắp nơi.

Những viễn ảnh không được sáng sủa này cho thấy xã hội Hoa Kỳ đang trên con đường xuống dốc không phanh và nền dân chủ nhiều phần sẽ tan vỡ trong vòng một hay hai năm sắp đến. Nhiều phần cuộc truất phế Trump tại Hạ Viện sẽ không đi đến đâu tại Thượng Viện với Trump được xử trắng án.

Cuộc bầu cử năm 2020 sắp đến sẽ quyết định cho vận mệnh quốc gia Hoa Kỳ. Nếu Trump thắng cử, nền dân chủ của Hoa Kỳ sẽ chết tức tưởi và Trump sẽ thành nhà độc tài. Nếu Trump thua, bạo động sẽ xảy ra trên nhiều thành phố và xã hội Hoa Kỳ sẽ náo loạn còn nhiều. Nhưng ít nhất nền dân chủ sẽ được tái lập và còn chút hy vọng cho quốc gia này cũng như cho cả toàn cầu.

Đảng Dân Chủ quá yếu kém

 

Tuần lễ vừa qua, thêm hai ứng cử viên tổng thống  ra tranh sơ bộ trong đảng Dân Chủ. Đó là Michael Bloomberg và Deval Patrick. Chưa bao giờ con số ứng cử viên ra tranh tổng thống cho kỳ sơ bộ của Dân Chủ nhiều như kỳ năm 2020 này, tới 18 người!

Một số đã bỏ cuộc như Beto O’Rourke của El Paso, Texas, trước kia ra tranh thượng nghị sĩ với Ted Cruz năm 2016 nhưng bị thua sát nút. Nay ra tranh tổng thống nhưng không được ủng hộ nên đành rút lui. Người khác là Blasio, thị trưởng của New York City, nổi tiếng vì gọi Donald Trump là Don the Con (Don đại bịp!). Nhưng cũng quá ít điểm trong thăm dò dư luận nên đành bỏ cuộc. Một số khác nữa như Eric Salwell, dân biểu, ra tranh cử tổng thống thử thời vận, không ăn thua gì nên rút lui, để tiền và thời giờ ra tranh lại chức dân biểu, khỏe và dễ ăn hơn! 

Còn thêm một số vô danh tiểu tốt khác, nhảy ra tranh chức tổng thống vì ghét Trump hay để lấy tiếng. Thấy không ăn thua gì, không được mời tham dự các cuộc tranh luận debates vì không đủ tiêu chuẩn trong thăm dò dư luận, nản chí nên bỏ cuộc cho rồi!

Nhưng vẫn tiếp tục thêm ứng cử viên mới! Như Deval Patrick nguyên là cựu thống đốc tiểu bang Massachusetts, dân đen, thấy Barack Obama làm tổng thống đen đầu tiên, muốn làm tổng thống đen thứ nhì nên ra tranh cử. Dù trễ nhưng cứ ra, mong lấy tiếng tăm để làm vui!

Người khác tương đối nổi đình đám hơn là Michael Bloomberg, tay tỷ phú chủ nhân công ty về truyền thông cho đầu tư. Bloomberg đã làm thị trưởng New York City 3 nhiệm kỳ trước kia, được coi rất thành công trong việc tái lập an ninh cho thành phố với chính sách gắt gao với tội phạm, nhất là việc cho cảnh sát toàn quyền chặn đường dân đen và khám xét vũ khí. Tuy bị dân đen công kích nhiều vì coi như vi phạm dân quyền của dân đen, Bloomberg đã làm giảm tội ác tại New York City rất nhiều. Bloomberg ghét Trump, cũng gọi Trump là đại bịp, tuy cả hai cùng là tỷ phú tại New York và cùng có chuyện thích đàn bà đẹp như nhau!

Bloomberg nguyên trước kia thuộc đảng Dân Chủ, nhưng đổi sang đảng Cộng Hòa khi ra ứng cử thị trưởng của New York, rồi đổi lại thành độc lập không theo đảng nào. Đến năm 2018, Bloomberg chính thức trở lại đảng Dân Chủ, dọn đường cho việc ra tranh cử tổng thống. 

Bloomberg đã tuyên bố không ra tranh cử tổng thống kỳ 2020 này vì cho rằng khó thắng nổi cựu phó tổng thống Joseph Biden. Nhưng khi thấy Biden trên đường đi xuống, Bloomberg cho là có cơ hội nên quyết định ra tranh cử vào phút chót, trước khi trễ hạn. Bloomberg tuyên bố sẽ chỉ dùng tiền túi của mình để vận động, không cần gì chuyện xin tiền ủng hộ. Và ngay sau khi chính thức trở thành ứng cử viên, Bloomberg đã tung ra nhiều triệu Mỹ Kim mua các quảng cáo trên TV, ồ ạt vận động bằng TV trên toàn quốc và nhất là tại các tiểu bang có cuộc bầu sơ bộ primary sớm như Iowa và New Hampshire.

Hiện còn quá sớm để biết chuyện Bloomberg tung tiền tối đa ra để mua cuộc tranh cử này có hiệu quả hay không? Nhưng Bloomberg sẵn sàng mất đi hàng vài trăm triệu Mỹ Kim hay cả tỷ đi chăng nữa để tràn ngập các đài TV bằng quảng cáo và trấn áp đối thủ, dĩ nhiên sẽ đem lại nhiều lợi thế. Một thành phần Bloomberg khó làm lay chuyển nổi là dân đen. Vì chính sách dùng cảnh sát tối đa để trị an nhắm vào dân đen là chính nên Bloomberg tuy gần đây tuyên bố hối hận vì chuyện này, cũng khó lòng lấy phiếu dân da đen được.

Thực sự tuy có hơn chục ứng cử viên sơ bộ của đảng Dân Chủ, hiện nay dẫn đầu và sát nút nhau chỉ có 4 ứng cử viên là Joseph Biden, Elizabeth Warren, Bernie Sanders và Pete Buttigieg. Trong các cuộc thăm dò dư luận, bốn người này luôn dẫn đầu và xít xoát nhau. Các ứng cử viên còn lại đều chỉ có vài phần trăm ủng hộ, coi như không đáng kể.

Trước hết là cựu phó tổng thống Biden. Trước kia ông này luôn dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận, bỏ xa những người khác. Nhưng từ khi có vụ Hạ Viện điều tra về truất phế Trump, ngôi sao của Biden đã lu mờ dần và mất điểm đi nhiều. Lý do là con trai Biden là Hunter Biden ngồi trong board của công ty Burisma, công ty năng lượng của Ukraine, được trả lương 50000 Mỹ Kim mỗi tháng khi ông bố là phó tổng thống Biden thời Obama được giao nhiệm vụ điều tra về tham nhũng tại xứ này.

Dù không có bằng chứng nào là Biden và con là Hunter làm điều gì phạm pháp, điều hiển nhiên là tại sao Hunter được trả tiền nhiều như vậy khi không có tí kinh nghiệm hay làm việc gì xứng đáng với lương quá hậu hĩ như thế! Ai cũng thấy là công ty Burisma với tay đầu sỏ là một oligarch giàu sụ của Ukraine đang bị điều tra về tham nhũng, trả tiền cho Hunter ngồi làm vì, lãnh 50 ngàn Mỹ Kim một tháng, chỉ là một hình thức bỏ tiền ra để mua ảnh hưởng với phó tổng thống Joseph Biden.

Hạ Viện càng điều tra về vụ Ukraine để truất phế Trump, câu chuyện Hunter và bố Biden dĩ nhiên cũng bị vạ lây, bị nhắc nhở thường xuyên và làm uy tín của Joseph Biden bị thiệt hại nặng nề.

Điều này cho thấy mục đích của Trump làm bậy trong chuyện áp lực tổng thống Zelenski của Ukraine để điều tra về Biden, dù có làm cho Trump bị xử truất phế tại Hạ Viện. Nhưng sau cùng sẽ không hề hấn gì khi được tha bổng tại Thượng Viện khi Hạ Viện trao lại việc xử án cho Thượng Viện.

Trong khi đó, Biden tiếp tục bị đặt câu hỏi là đã làm gì mờ ám tại Ukraine hay không, để thằng con Hunter ngồi không ăn 50 chục ngàn Mỹ Kim một tháng! Có nghĩa Trump đã thành công khi làm hại được Biden, địch thủ đáng ngại nhất của Trump và trong hầu hết các cuộc thăm dò dư luận, đều cho Biden sẽ đánh bại Trump năm 2020. Ngay cả thăm dò dư luận của đài Fox, là đài ruột của Trump vì ủng hộ Trump hết mình, cũng đã cho kết quả là Biden sẽ đánh bại Trump nếu hai người sau cùng tranh cử với nhau năm 2020.

Nhưng với vụ Hạ Viện điều tra truất phế Trump, các thăm dò mới nhất cho thấy Biden bây giờ đã xuống nhiều vì ảnh hưởng của vụ này trên uy tín của Biden. Thăm dò tại hai tiểu bang Iowa và New Hamshire cho thấy Biden sẽ thua ở hai nơi này, tuy vẫn còn dẫn đầu tại South Carolina là tiểu bang bầu sơ bộ kế tiếp.

Ngang hàng với Biden hiện nay chính là Elizabeth Warren. Bà này là  thượng nghị sĩ của Massachussetts, nổi tiếng là cực tả và đưa ra nhiều chương trình để đánh thuế người giàu tối đa. Đặc biệt nhất là chương trình Medicare for all, cho mọi người dân đều có bảo hiểm Medicare, không phân biệt già trẻ và hoàn toàn do chính phủ trông coi, hủy bỏ hết mọi bảo hiểm tư nhân về y tế. Phí tổn chi chương trình bảo hiểm tất cả mọi người Medicare for all của Warren lên đến nhiều trillion Mỹ kim, trả bằng thuế đánh tối đa lên dân giàu, đánh trên Wall Street. 

Dĩ nhiên các tỷ phú kêu la, chửi Warren hết cỡ, dọa là kinh tế sẽ sụp nếu Warren thành tổng thống, không còn ai đầu tư, Wall Street sẽ vỡ nợ hết.v.v..Nhưng Warren được phe cực tả ủng hộ hết mình và thăm dò dư luận cho thấy bà này lên mạnh, có lúc đã dẫn đầu qua mặt Joseph Biden. Tuy nhiên gần đây Warren cũng bị công kích nhiều về chương trình Medicare for all, cho là không tưởng, khó thực hiện nổi. Hiện nay Warren và Biden coi như ngang cơ nhau, cùng ở vị thế số một trong các ứng cử viên.

Người kế tiếp sáng giá là Bernie Sanders. Ông này là thượng nghị sĩ tiểu bang Vermont, hồi năm 2016 ra tranh sơ bộ với Hillary Clinton. Sanders có một số đảng viên Dân Chủ cực tả ủng hộ tối đa, sống chết với ông này. Thực ra hồi 2016, số người ủng hộ Bernie Sanders đã không chịu quay sang ủng hộ Hillary khi Hillary thắng Sanders. Đây là một trong nhiều lý do đã làm Hillary Clinton thua Trump. Vì số cực tả quá khích trung thành với Sanders đã ghét Hillary đến mức thà nằm nhà không đi bầu còn hơn bỏ phiếu cho Hillary lúc tranh cử với Trump!

Bernie Sanders được mô tả là theo xã hội chủ nghĩa! Có nghĩa cũng đánh thuế dân giàu tối đa, cho sinh viên đi học free, khỏi trả tiền, cũng chủ trương Medicare for all, sau này chính Warren đã bắt chước theo. 

Thục ra những chủ trương của Bernie Sanders và Elizabeth Warren đều tương tự như nhau, có nghĩa theo cực tả tối đa. Chỉ khác là Warren có chương trình hẳn hoi, lập ra mọi chính sách sẵn sàng. Không như Bernie Sanders hô hào xuông, không đưa ra chương trình, chính sách nào cả.
Yếu điểm của Bernie Sanders là lớn tuổi, gần đây lại bị heart attack. Tuy nhiên sau khi chữa chạy, đặt stent, Sanders tiếp tục vận động bầu cử như thường lệ, không cần nghỉ ngơi hồi phục gì cả! 

Ngôi sao đang lên hiện nay là Pete Buttigieg. Tay này trẻ nhất, mới 36 tuổi, trước kia đi lính tại Afghanistan, giải ngũ ra ứng cử chức thị trưởng thành phố South Bend của tiểu bang Indiana, một thành phố nhỏ. Buttigieg ra mặt là gay, đồng tính luyến ái, không cần che dấu gì nhưng vẫn đắc cử thị trưởng. Ra ứng cử tổng thống là điều xa vời. Nhưng Buttigieg trong các cuộc tranh luận debates đã chứng tỏ rất chừng mực, đáng tin cậy và chủ trương ôn hoà, trung dung, không cực tả như Bernie Sanders hay Elizabeth Warren.

Đặc biệt tại tiểu bang Iowa, Buttigieg rất được lòng giới già tại đây, trong các cuộc thăm dò dư luận, Buttigieg dẫn đầu trong giới dân già! Được phỏng vấn các người dân này nói rất quý mến Pete Bittigieg, coi anh chàng này như con, tin cậy được vì có vẻ chừng mực, như một người con chăm chỉ, cần mẫn!

Tuy nhiên đối với giới trẻ, Buttigieg không được ủng hộ nhiều vì giới trẻ Dân Chủ đều theo cực tả. Đặc biệt chuyện đồng tính luyến ái của Buttigieg được coi như không phải là yếu tố quyết định cho người dân đi bỏ phiếu, ít nhất tại tiểu bang Iowa hiện nay! Điều này đáng ngạc nhiên vì Iowa nổi tiếng là bảo thủ, tuy theo đảng Dân Chủ nhưng tính tình vẫn bảo thủ hơn những tiểu bang khác. Nhưng lại không coi chuyện Buttigieg là gay là quan trọng gì cả trong việc trở thành tổng thống.

Điều này có áp dụng cho toàn cõi Hoa Kỳ với nhiều tiểu bang khác hay không, hiện nay chưa thể nói được.  Chỉ khi nào Buttigieg thắng cử sơ bộ và thành đối thủ của Trump, chuyện giới tính về tình dục này mới thành vấn đề trong khi tranh cử tổng quát trên khắp các tiểu bang.

Như vậy, hiện nay trong đảng Dân Chủ, cuộc tranh giành trở thành ứng cử viên tổng thống, chống lại với Trump, xảy ra trong 4 người nói trên. Có thể Michael Bloomberg với vận động bằng TV, tung bạc tỷ ra, sẽ làm cục diện đổi khác.

Dù sao đi nữa, vấn đề chính của cuộc tranh cử năm 2020 thực sự chỉ là một cuộc trưng cầu dân ý về Trump. Dân chúng cực hữu, bảo thủ, nòng cốt của Trump sẽ bầu cho Trump dù chuyện gì xảy ra đến đâu cũng vẫn bầu cho Trump!

Dân chúng ghét Trump, không thể chịu nổi cảnh để cho Trump múa may quay cuồng làm bậy thêm 4 năm nữa, sẽ đi bầu cho bất cứ một ứng cử viên nào do Dân Chủ đưa ra, không cần biết là ai. Miễn làm sao hạ bệ được Trump là được rồi!

Nên nếu Dân Chủ có đưa ra Warren hay Sanders, cực tả tối đa, đánh thuế dân giàu chết bỏ, làm Wall Street sụp đổ, càng tốt. Miễn là cho Trump về vườn! Hay nếu Biden thắng dù con là Hunter có làm bậy, cũng mặc kệ, miễn không để Trump làm bậy thêm! 

Hay Buttigieg có đồng tính luyến ái, lên làm tổng thống, cũng còn hơn để Trump có tiền án là sách nhiễu tình dục, được ung dung tự tại tiếp! 

Hay Bloomberg mất bạc tỷ mua được chức tổng thống, ít nhất cũng là tỷ phú bỏ tiền ra, không phải như tỷ phú Trump, tiếp tục làm bậy để gia đình con cái giàu thêm nhờ vào chức vụ tổng thống!

Tóm lại, cuộc bầu cử sắp đến sẽ là một cuộc trưng cầu dân ý cho toàn dân Hoa Kỳ về Trump. Cho Trump về vườn hay cho Trump làm loạn thêm 4 năm nữa!

Chúng ta hãy chờ xem!
 

Tầu  thắng Trump thua
 

Ngày thứ sáu 13 tháng 12 vừa qua, Hoa Kỳ và Trung Hoa tuyên bố đã đi đến thỏa thuận cho giai đoạn 1 của cuộc thương thuyết mậu dịch. Trump lập tức tuyên bố đây là thắng lợi lớn cho Hoa Kỳ. Nhưng như tất cả những điều nói láo của Trump từ trước đến nay, nói không thành có, nói có thành không, sự thực rành rành đây chính là một thảm bại qui hàng của Trump trước Tập Cận Bình!

Lý do là Trump đang trong tuyệt vọng và cần có một thỏa thuận với Tàu để tránh việc phải đánh 15% thuế quan tariff lên 150 tỷ hàng hóa Tàu, sẽ bắt đầu vào ngày Chủ Nhật 15 tháng 12. 

Mấy tháng trước đây, Trump đã hung hăng dọa Tàu là sẽ đánh tariff lên 150 tỷ hàng hóa Tàu còn lại chưa bị thuế quan, gồm những đồ cho dân tiêu thụ như đồ chơi, điện thoại smartphones, các đồ điện tử thông dụng khác dân Mỹ thường mua sắm tại Wal Mart, Target, Best Buys..v.v… Thời hạn chót là 15 tháng 12, đúng vào mùa Giáng Sinh là lúc dân chúng Mỹ mua sắm và các cửa hàng cần bán đồ để kiếm lời được cho cả năm!

Nếu nhất định làm đúng chuyện này, Hoa Kỳ sẽ đánh tariff lên tất cả 450 tỷ hàng hóa của Tàu và leo thang cuộc chiến mậu dịch Mỹ-Tàu nặng nề. Nhưng tuy làm hại được kinh tế xuất cảng của Tàu, việc đánh thuế tariff 15% này lên những đồ vật dụng thường ngày sẽ làm dân tiêu thụ của Hoa Kỳ chửi rủa ầm ĩ, cũng như các công ty, cửa tiệm thua lỗ nặng nề vì không bán được hàng vào thời điểm Giáng Sinh cực kỳ quan trọng cho thương mại.

Dĩ nhiên nếu Trump đi tới trong việc này, thị trường chứng khoán sẽ xuống vài ngàn điểm dễ dàng. Và đây chính là điều quan trọng nhất với Trump. Mỗi khi stock xuống vì Trump doạ đánh tariff thêm, lập tức ngay hôm sau, Trump tweet là thương thuyết khả quan, sắp có kết quả, để stock lên lại.

Điều này cho thấy Trump hiện nay đã là tù nhân của thị trường chứng khoán. Vì ưu điểm duy nhất của Trump là kinh tế mạnh, stock lên vùn vụt, hết kỷ lục này đến kỷ lục khác. Bằng bất cứ giá nào, Trump cũng phải giữ cho stock lên cao, không cho xuống. Có nghĩa Trump dùng mọi mánh lới, nói láo như cuội. để giữ stock lên. Tuy nhiên Trump biết rằng với thị trường chứng khoán, không thể nói láo mãi được. Nếu đã nói thương thuyết mậu dịch sắp xong, sắp ký đến nơi, mà cứ hoãn lại mãi, sẽ đến lúc các nhà đầu tư bỏ chạy hết và stock sẽ crash. Và Trump biết chắc là đến ngày 15 tháng 12, nếu không có thỏa thuận cho giai đoạn 1 như đã hứa hẹn và Trump bắt buộc phải đánh tariff 15% lên 150 tỷ hàng hóa tiêu thụ nhập cảng của Tàu, stock sẽ crash ngay lập tức!

Tập Cận Bình nắm thóp được điều này và đã chơi trò cứng rắn tối đa, không chịu thương thuyết gì nữa. Họ Tập theo lời khuyên của các tay diều hâu và quốc gia cực đoan trong phái đoàn thương thuyết của Tàu, đã xé bỏ thoả thuận đạt được hồi mùa xuân 2019, hoàn toàn không chịu điều khoản nào về cải tổ các màn ăn cắp kỹ thuật, ép buộc công ty ngoại quốc chuyển nhượng kỹ thuật, thao túng tiền tệ hối đoái.v..v.. Có nghĩa đã thách thức Trump muốn chơi gì thì chơi, họ Tập không lùi nữa. Trump nổi điên lên và dọa đánh tariff thêm 150 tỷ đồ tiêu thụ như nói trên, hạn chót là 15 tháng 12. Nhưng bị kẹt vì chuyện dọa và hạn chót vào mùa Giáng Sinh, Trump thấy hố và muối mặt nói là bây giờ sẽ thương thuyết thành nhiều giai đoạn. Các chuyện đòi hỏi ép buộc Tàu trước kia để lại thành giai đoạn 2, giai đoạn 3. Bây giờ chỉ cần thương thuyết giai đoạn 1 và chỉ cần Tàu chịu mua đậu nành và các nông phẩm khác giúp nhà nông Mỹ là Trump sẽ bỏ chuyện đánh tariff 15% lên 150 tỷ. 

Có nghĩa Trump đã nhục nhã muối mặt cầu khẩn Tập Cận Bình chịu mua đậu nành lại để các tiểu bang canh nông như Iowa, Kansas, Nebraska… không bỏ rơi Trump cho kỳ bầu cử 2020. Còn các chuyện khác để tính sau với các giai đoạn 2, 3 sau cuộc bầu cử. Nhưng Tập Cận Bình đời nào chịu! Họ Tập đã chỉ thị cho phái đoàn thương thuyết phải cứng rắn tối đa. Và Tàu bây giờ đòi Trump phải bỏ hết các thuế quan tariff đã đánh từ trước, lúc đó mới nói đến chuyện thương thuyết và Tàu mua đậu nành lại!!!

Điều này chứng tỏ Tập Cận Bình bây giờ đã nắm được tẩy của Trump và tháu cáy lại. Có nghĩa Trump dọa đánh tariff hung hăng đến đâu đi nữa nhưng Trump chỉ sợ 2 chuyện. Thứ nhất là stock đi xuống và thứ hai là nhà nông tại các tiểu bang canh nông bỏ rơi Trump nếu Trump không thương thuyết để Tàu mua lại đậu nành! Bằng chứng rõ ràng nhất là trong một năm rưỡi nay khi cuộc chiến mậu dịch bắt đầu, Trump dọa dẫm vô số lần, làm hung bạo như sắp diệt được Tàu đến nơi. Nhưng chỉ cần stock xuống vài trăm điểm, Trump hoãn lại ngay chuyện đánh tariff. Tất cả từ đó đến giờ là 4 lần, không kể lần cuối là thứ sáu 13 tháng 12 vừa qua.

Chứng minh cho chuyện bắt được tẩy của Trump và họ Tập tháu cáy lại Trump là tháng 10/2019 vừa qua, một thoả thuận giữa hai phe tưởng đã đạt được với Tàu chịu một vài nhượng bộ về chuyện chính quyền tài trợ cho các xí nghiệp của Tàu để cạnh tranh và thay đổi luật lệ của Tàu. Trong khi đó phe Hoa Kỳ không chịu để lùi lại một phần nào chuyện đánh tariff đã thi hành.

Nhưng phe diều hâu của Tàu lập tức phản kháng và không chịu bản thoả thuận sơ khởi nói trên. Có nghĩa sau khi phe diều hâu của Tàu đã thuyết phục được Tập Cận Bình xé bỏ thoả thuận hồi tháng 4/2019 và tỏ ra cứng rắn hơn. Lần tháng 10/2019 phe diều hâu của Tàu lại còn chơi nước thượng hơn trước khi đã bắt được tẩy của Trump về chuyện stock đi xuống. Lần này, phái đoàn thương thuyết của Tàu đòi phải bỏ mọi tariff từ trước đến giờ lúc đó mới nói đến chuyện thương thuyết tiếp và Tàu mua đậu nành lại!!!

Thương thuyết qua lại kéo dài thêm 2 tháng nữa. Trump bây giờ đã nóng lòng lắm rồi và cảm thấy hạn chót 15 tháng 12 đã gần kề, không thể chần chờ thêm được nữa. Trump bây giờ chịu bỏ chuyện tariff 15% lên 150 tỷ Mỹ Kim đồ tiêu thụ nhập cảng của Tàu và chịu cắt tariff trên 100 tỷ khác đã đánh trước kia là 15%, bây giờ cắt một nửa còn 7.5%. Nhưng vẫn giữ 250 tỷ hàng hóa kỹ nghệ đánh tariff 25% đầu tiên, không chịu cắt.

Ngược lại Tàu sẽ mua đậu nành và nông phẩm khác, Trump nói phóng đại là 50 tỷ Mỹ Kim. Nhưng con số này khôi hài vì trước giờ các nhà nông Hoa Kỳ chỉ xuất cảng sang Trung Hoa tối đa chỉ có 27 tỷ Mỹ Kim. Tàu có muốn mua 50 tỷ Mỹ Kim đậu nành một năm, các nhà nông Hoa Kỳ cũng không sản xuất đủ! Đây là điều nói láo và phóng đại thường xuyên như cơm bữa của Trump để ra điều là mình ép được Tàu mua tối đa nông phẩm Hoa Kỳ. Nhưng thực sự con số sẽ không đến như thế!

Ngoài ra phe Tàu cũng không chịu nói rõ sẽ mua bao nhiêu đậu nành. Và hiện nay Tàu đã có Brazil cung  câp và chiếm thị trường này của Mỹ rồi nên Tàu không cần phải mua nhiều đậu nành của Hoa Kỳ. Ngoài ra Tập Cận Bình đã học được chuyện nói láo hứa cuội của Trump. Như hồi họp ở Osaka trước đây, Trump tuyên bố Tập Cận Bình đã hứa với Trump là mua lại đậu nành. Nhưng họ Tập phe lờ, coi như không có chuyện này và các nhà nông Hoa Kỳ chờ mỏi mắt không thấy gì đã bắt đầu quay lại chửi Trump!

Mặc dù Trump tự khen ngợi mình ầm ĩ là đã đạt được thỏa thuận cho giai đoạn 1, thực sự không có dấu hiệu gì là phe Tàu đã chấp nhận hẳn! Tàu không nói là sẽ mua bao nhiêu đậu nành, để đó tính sau. Chuyện Trump bỏ không đánh tariff lên 150 tỷ ngày 15 tháng 12 và cắt tariff trước kia xuống còn một nửa trên 100 tỷ hàng hóa, phe Tàu cũng không đả động gì, chỉ nói là sẽ còn phải cắt tariff thêm nữa với thương thuyết tiếp tục. Và tuy Trump coi như đã xong giai đoạn 1, vẫn chưa có văn kiện chính thức ký kết giữa Trump và Tập Cận Bình. Có thể họ Tập sẽ tiếp tục bắt nọn Trump thêm nữa và đòi cắt hết tariff đã đánh trước kia, lúc đó mới thực sự mua đậu nành! Dĩ nhiên các chuyện đòi Tàu phải cải tổ luật lệ về đầu tư, bỏ chuyện ăn cắp kỹ thuật.v..v., bây giờ đã coi như xong! Trump không còn cách nào bắt ép được Tập Cận Bình về chuyện này. Ngược lại hiện nay thế cờ đã lật ngược, Trump đã bị Tập Cận Bình xỏ mũi, quay như quay dế, chỉ vì chuyện xin xỏ Tàu mua lại đậu nành cho nhà nông Hoa Kỳ không bỏ Trump!

Dĩ nhiên họ Tập thừa hiểu Trump hiện nay đương ở thế lép, phải chịu thua Tàu khi bỏ tariff 15% cho ngày 15 tháng 12 và cắt một nửa tariff trên 100 tỷ Mỹ kim đã đánh trước kia, chỉ vì Trump tính lợi hại cho chuyện tranh cử 2020. Nếu Trump thắng cử kỳ tới, Trump sẽ chơi Tàu xả láng và sẽ đánh tariff lên cỡ 50% trên toàn bộ hàng hóa Tàu trị giá 550 tỷ Mỹ Kim ngay! Và đối với Tập Cận Bình, đây sẽ là chuyện không thể chấp nhận được.

Trong giai đoạn hiện tại, Tập Cận Bình dùng chiến thuật câu giờ, cốt ý để không thiệt hại đến kinh tế Trung Hoa quá nhiều và nhử mồi Trump để kéo dài thương thuyết. Họ Tập đã nắm được nhược điểm của Trump và lợi dụng tối đa với tư thế thượng phong khi thấy Trump bị chuyện stock lên xuống điều khiển và bị ám ảnh về chuyện giúp nhà nông Hoa Kỳ xuất cảng đậu nành và nông phẩm khác sang Tàu.

Nhưng chỉ còn 11 tháng nữa trước khi có cuộc bầu cử tổng thống mới. Và Tập Cận Bình sẽ nhất quyết để cho Trump không thể đắc cử trở lại. Vì Trump thêm một nhiệm kỳ nữa sẽ chơi Tàu tối đa vì không còn sợ chuyện bầu cử gì nữa và sẽ gây nhiều tai họa cho Trung Hoa.

Điều này cho thấy dù hai bên đã họp báo là có thỏa thuận về giai đoạn 1 cho cuộc thương thuyết mậu dịch, Tập Cận Bình sau ngày lễ, qua tháng 1/2020, sẽ phủ nhận thoả thuận vừa qua và sẽ không có cuộc ký kết nào cả vào cuối tháng 1/2020. Đồng thời, sẽ không có chuyện Trung Hoa mua đậu nành của nhà nông Hoa Kỳ để lần này giới canh nông Hoa Kỳ thấy tất cả chỉ là láo khoét và sẽ ùn ùn bỏ rơi Trump trong ngày bầu cử.

Nếu Trump nổi điên lên và quay sang chơi lại Tàu bằng cách đánh tariff lần này tối đa 35-50% lên tất cả hơn 500 tỷ hàng hóa Tàu, dĩ nhiên stock sẽ crash ngay và  mất đi 10,000 điểm dễ dàng!   Kinh tế Hoa Kỳ sẽ đi vào suy thoái khoảng 3 tháng trước ngày bầu cử và hy vọng thắng cử của Trump sẽ thành mây khói.

Trên phương diện chính trị địa cầu, Tập Cận Bình sẽ khuyến khích để Kim Jong Un cho bắn thử hoả tiễn liên lục địa vơi tầm bắn xa tới lục địa Hoa Kỳ và cho tiếp tục thử bom nguyên tử để cho thấy Trump chỉ láo khoét khi khoe khoang là đã triệt tiêu được hiểm họa nguyên tử Bắc Hàn.

Thực sự ngay hiện nay Bắc Hàn đã cho tối hậu thư là Hoa Kỳ phải thương thuyết trở lại với hủy bỏ chế tài kinh tế Bắc Hàn, hạn chót là 31 tháng 12 này.
Bắc Hàn gần đây đã cho bắn thử một loạt hỏa tiễn tầm gần và dùng nhiên liệu đặc thay vì nhiên liệu lỏng, cồng kềnh và dễ bị khám phá bởi Hoa Kỳ. Một số căn cứ về nguyên tử của Bắc Hàn đã được cho hoạt động trở lại và đe dọa về nguyên tử của Bắc Hàn sẽ gia tăng trở lại trong vòng mấy tháng chót trước ngày bầu cử tháng 11/2020 này.

Dĩ nhiên đằng sau những hoạt động của Bắc Hàn này phải có hậu thuẫn và khuyến khích của Trung Hoa. Có nghĩa Tập Cận Bình ngoài chuyện mậu dịch và cố gắng để làm thiệt hại kinh tế Hoa Kỳ, sẽ còn xử dụng đe dọa Bắc Hàn để chơi Trump và làm Trump thất cử trong kỳ bầu cử 11/2020 sắp đến này.

Tóm lại, năm 2020 sắp đến này sẽ là năm có nhiều biến động và nhiều sôi nổi xảy ra cho mậu dịch, kinh tế cũng như chính trị địa cầu. Chúng ta hãy chờ xem!
 

Tiên đoán 2020 
 

 
Lịch sử nhân loại thường đi theo từng chu kỳ. Có những chu kỳ dài và những chu kỳ ngắn, hoặc vài chục năm hoặc vài trăm năm. Nhưng như luật tuần hoàn của vũ trụ và của con người, lịch sử bao giờ cũng có thể phân chia thành những chu kỳ. 

Và những ngày cuối của năm 2019, của một thập niên cũ, bước sang những ngày đầu của 2020, một thập niên mới, đã đánh dấu cho sự chuyển tiếp sang một chu kỳ mới của lịch sử nhân loại. 

Chu kỳ sáng lạng của con người thời cận đại bắt đầu bằng cuộc cách mạng kỹ nghệ. Với những tiến triển nhảy vọt của khoa học và kỹ thuật, cũng như về tư tưởng, văn hóa và nghệ thuật, nhân loại tưởng chừng như chỉ có thể mỗi ngày một thăng tiến. Nhưng tiếp nối với chu kỳ này đã là sự thoái hóa của con người, khi sự xấu và tàn ác đã xâm chiếm tất cả, đưa đến hai cuộc thế chiến 1914-1918 và 1939-1945. 

Và nền văn minh của nhân loại tưởng như sẽ không còn nữa, chỉ tồn tại khi Hoa Kỳ nhảy vào cuộc chiến, đưa đến chiến thắng và bắt đầu cho một chu kỳ vàng son mới. Khi sự tốt và thăng hoa của cấp tiến đã đem lại hơn 70 năm tiến triển, thăng bằng trong một trật tự toàn cầu, qui định bằng những tư tưởng và những cơ cấu xác định bởi ý thức hệ cấp tiến, dẫn đầu do Hoa Kỳ đứng ra làm đầu tàu cho tất cả mọi quốc gia trên thế giới.

Trật tự toàn cầu cấp tiến đã đem lại Liên Hiệp Quốc và những cơ cấu liên hệ như World Health Organization, Unicef, cơ quan về tỵ nạn v.v..Những tổ chức như WTO, World Trade Organization, World Bank, IMF, International Monetary Fund v.v.. đem lại trật tự và phát triển về kinh tế cho toàn cầu. Tòa án quốc tế tại The Hague, tuy bất lực nhưng có còn hơn không! Tất cả những cơ cấu này có được là do nằm trong trật tự toàn cầu cấp tiến, liberal world order, thành lập sau Đệ Nhị Thế Chiến, với Hoa Kỳ thúc đẩy và kiểm soát.

Nhưng chu kỳ nào cũng có lúc tàn lụi. Và mấy năm cuối của thập niên 2010’s, trật tự này bắt đầu tan rã dần. Các phong trào chống toàn cầu hóa, chống di dân, chống tỵ nạn và quốc gia cực đoan, kỳ thị mầu da, kỳ thị tôn giáo và bảo thủ quá khích  trong mấy năm gần đây đã lan tràn trên toàn cầu như một thứ bệnh dịch, xâm chiếm ý thức con người và gây nên chia rẽ, thù hằn, khắp nơi khắp chốn.

Tại Âu Châu, cuộc trưng cầu dân ý tai hại Brexit đã làm tê liệt nước Anh cũng như khối Liên Hiệp Âu Châu với nguyên nhân chính là việc chống di dân đến từ các xứ Ả Rập và từ Phi Châu. Brexit đã thành công với cuộc bầu cử gần đây đưa Boris Johnson lên nắm quyền, sẽ đưa nước Anh vào con đường của suy thoái và hỗn loạn. Các xứ như Hungary, Poland, Austria bây giờ thành thể chế độc tài, không còn dân chủ nữa. Các đảng chính trị cực đoan, cực hữu, chống di dân đã chiếm thượng phong trên nhiều quốc gia như Đức, Spain, Belgium, Thụy Điển. 

Các thể chế độc tài mấy năm nay đã lan tràn mạnh như Brazil với Jair Bolsonaro, Phi Luật Tân với Duterte, Ai Cập với Sisi. Chưa nói đến Nga với Putin và Trung Hoa của Tập Cận Bình!

Như thế đứng trước bối cảnh của tan rã trật tự thế giới cấp tiến của hơn 70 năm qua, với làn sóng cực hữu chống di dân, kỳ thị và chống toàn cầu hóa, Hoa Kỳ đã bầu cho Donald Trump lên thành tổng thống cuối năm 2016, mở đường cho một chu kỳ mới của nhân loại. Một chu kỳ của sự xấu, sự ác và bắt đầu cho một tiến trình tự hủy hoại, không phải chỉ cho Hoa Kỳ nói riêng, nhưng cho cả toàn cầu trong chu kỳ mới của hắc ám này.

Hành động tự hủy hoại đầu tiên của Trump khi vừa nhậm chức và có tác động sâu xa nhất cho lịch sử nhân loại, chính là việc rút ra khỏi thỏa ước toàn cầu về thay đổi khí hậu đạt được trước kia tại Paris. Sự phủ nhận khoa học và nhắm mắt làm ngơ trước những hiểm nguy cho trái đất khi nhiệt độ tăng hơn 2 độ Celsius sắp đến của Trump và phe bảo thủ, là điều ngu xuẩn và tai hại hơn cả cho sự sống còn của nhân loại.

Khoa học đã chứng minh là với sự hâm nóng địa cầu, các tảng băng hà đang tan dần với gia tốc khủng khiếp và quả đất đang đi đến điểm bất khả hồi. Các thiên tai gần đây như bão Harvey, cháy rừng California, cháy rừng tại Úc, cháy rừng Amazon là hậu quả trực tiếp của thay đổi khí hậu.

Các tai ương thiên nhiên này sẽ xảy ra càng lúc càng nhiều và tiên đoán đầu tiên cho năm 2020 chính là những thảm họa do việc hâm nóng địa cầu gây nên. Mực nước biển đã tăng nhanh không ngờ đến, đe dọa cho những thành phố ven biển. 

Tại Hoa Kỳ, những vùng đất dọc theo vịnh Mexico sẽ thấy lụt lội nhiều và mực nước biển tăng cao, đe dọa. Phía đông có các thành phố như Norfolk, Virginia Beach của tiểu bang Virginia sẽ bị nước biển dâng cao ngập lụt quanh năm. New York cũng không thoát, một ngày nào đó nước biển tràn đến Fifth Avenue cũng có thể xảy ra!

Các quốc gia như Việt Nam, Bangladesh sẽ bị mất đất dần vì nước biển xâm chiếm, một số đảo trên Thái Bình Dương có thể sẽ hoàn toàn chìm dưới nước biển, không còn nữa!

Năm 2020 sẽ thấy cháy rừng tại California và Australia gia tăng hơn nhiều nữa với ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế của hai vùng này. Các tiểu bang sát với Gulf of Mexico sẽ bị hai hay ba trận hurricanes nặng nề cấp 3 hay cấp 4 tại Texas, Louisiana và Florida. New Orleans có thể sẽ bị nặng hơn hồi Katrina khi trước!

Trên phương diện chính trị địa cầu, tiên đoán cho năm 2020 cho vùng Âu Châu sẽ là tan vỡ của Liên Hiệp Âu Châu khi Anh sẽ thực hiện Brexit, đi ra bất kể hậu quả vào cuối tháng 1/2020. Boris Johnson sẽ đưa nước Anh vào suy thoái khi tất cả mọi ngân hhàng, công ty đầu tư, tín dụng ùn ùn bỏ Luân Đôn để sang Paris, Frankfurt hay Amsterdam. Các rắc rối về việc mậu dịch giữa Anh và các xứ Âu Châu khác sẽ làm GDP, tổng sản lượng quốc gia của Anh giảm đi từ 10% đến 20% và Anh sẽ bị suy thoái kinh tế nặng nề. Các xứ Âu Châu khác cũng sẽ bị ảnh hưởng dây chuyền và cả vùng Âu Châu sẽ đi vào suy thoái kinh tế. 

Đây sẽ là cơ hội và môi trường tốt cho các đảng quốc gia cực đoan, chống di dân tại Đức, Ý, Spain, Sweden, thắng phiếu nhiều hơn nữa trong các cuộc bầu cử. Có thể cũng sẽ không đủ để nắm chính quyền hẳn, nhưng các đảng cực đoan này sẽ làm thay đổi hẳn bộ mặt của Âu Châu và sẽ làm gia tăng các vụ đàn áp di dân, kỳ thị thẳng thừng và náo loạn xã hội trên khắp các thành phố của Âu Châu.

Năm 2020 cũng sẽ là năm Putin của Nga đạt nhiều thắng lợi. Ukraine bị dính vào vụ scandal về impeachment của Trump nên bây giờ thấy không thể trông mong gì vào Hoa Kỳ và Trump được nữa. Nhiều phần sẽ phải cắt hẳn phần đất phía Đông Ukraine dâng cho Putin để cầu hòa và chấm dứt chiến tranh, kéo dài đã mấy năm nay và thiệt mạng cả vài chục ngàn người. 

Như vậy Putin đã thực hiện được phần nào mộng tái tạo lại đế quốc Sô Viết thuở trước. Với đất chiếm Crimea, Đông Ukraine, Putin có thể sẽ đe dọa các xứ Baltics như Lithuania, Latvia, Estonia để bắt các xứ này vào lại một liên hiệp với Nga, phá hủy sự liên kết với NATO, vốn là gai nhọn đâm vào Putin bấy lâu nay. Với Trump cũng tìm cách phá nát NATO, Putin giờ đây có thể cho các xứ lân cận thấy là không thể trông mong gì vào Hoa Kỳ và nhờ NATO can thiệp như trong hiến chương của NATO đã hứa hẹn. Trump cũng đã úp mở tuyên bố sẽ chỉ yểm trợ xứ nào trong NATO nếu có đóng đủ tiền vào quân sự! Điều đó có nghĩa Putin với Trump hậu thuẫn đã phá nát được NATO và năm 2020 sẽ thấy Putin mở rộng ảnh hưởng của Nga trên toàn địa bàn Âu Châu và thực hiện mộng Sô Viết như những năm xưa!

Trên địa bàn Trung Đông, năm 2020  là năm sẽ thấy Hoa Kỳ và Do Thái tấn công Iran để phá hủy các cơ cấu chế tạo bom nguyên tử của xứ này. Iran bây giờ đã vào đường cùng với chiến lược điểm ấn tối đa maximum pressures, của Hoa Kỳ. Cộng thêm với những xuống đường phản kháng của người dân vì giá sinh hoạt tăng quá cao, Iran cho là do Hoa Kỳ khuyến khích và đàn áp tối đa giết cả gần ngàn dân biểu tình, Iran sẽ dùng các nhóm khủng bố như Hezbollah tại Lebanon, hay Houthis tại Yemen để tấn công Do Thái hay Saudi Arabia. Và dĩ nhiên Do Thái chỉ chờ có vậy để cùng với Hoa Kỳ cho dội bom Iran để triệt tiêu hậu họa nguyên tử.

Tuy nhiên hiện nay vùng Trung Đông cũng đã sôi động khắp nơi với các cuộc biểu tình chống đối chính quyền tại Iraq, Iran, Lebanon. Năm 2020 sẽ là năm biến loạn hơn nữa cho các xứ tại vùng này với hiện tượng dân chúng biểu tình chống chính phủ càng ngày càng lan rộng và thêm nhiều quốc gia khác.

Tại địa bàn Á Châu, Bắc Hàn trong năm 2020 sẽ cho bắn thử hỏa tiễn trở lại để đe dọa Hoa Kỳ. Kim Jong Un đã đe dọa hạn chót là ngày 31 tháng 12, 2019 để Hoa Kỳ thương thuyết trở lại. Nhưng với Hoa Kỳ làm ngơ, Kim Jong Un không có cách nào khác là chứng tỏ họ Kim đã có hỏa tiễn liên lục địa tầm xa bắn đến lục địa Hoa Kỳ. Quan trọng hơn cả là Bắc Hàn phải chứng tỏ là có đủ kỹ thuật để khi hỏa tiễn bắn lên cao và rơi trở lại vòng khí quyển không bị sức nóng do cọ sát làm nổ tan hay làm hư hỏng quả bom nguyên tử gắn trên đầu phi đạn. 

Bắc Hàn nói úp mở là đã có kỹ thuật này. Nhưng họ Kim sẽ phải cho bắn thử một hỏa tiễn liên lục địa tầm xa với bom nguyên tử gắn nơi đầu và cho nổ tại một vùng biển hẻo lánh nào đó để chứng minh cho Hoa Kỳ thấy là đã thành công và có thể dùng để bắn tới Los Angeles hay tới Wasington D.C.

Nếu Kim Jong Un làm được chuyện này, Trump sẽ bắt buộc phải thương thuyết trở lại và giảm thiểu việc chế tài kinh tế hay để cho Đại Hàn nhảy vào để viện trợ thẳng cho Bắc Hàn, như một hình thức bị blackmail phải đóng tiền mãi lộ!

Cũng tại Á Châu, năm 2020 sẽ là năm Tập Cận Bình phải giải quyết cho xong vụ Hồng Kông. Họ Tập đã nhẫn nhịn hơn 6 tháng nay với dân chúng và sinh viên Hồng Kông cuối tuần nào cũng xuống đường biểu tình. Nhiều phần Tập Cận Bình sẽ phải cho quân đang đóng tại thành phố lân cận đổ vào để đàn áp sinh viên và ngăn chặn biểu tình, không để cho cảnh sát bất lực không chặn nổi. 

Một cuộc đàn áp kiểu Thiên An Môn ngày xưa có thể xảy ra với vài ngàn người thiệt mạng dễ dàng. Họ Tập không cần phải giữ tiếng tăm gì nữa, nhất là việc bắt cả triệu người dân Tân Cương giam trong các building bắt học tập cải tạo và từ bỏ Hồi Giáo đã bị lộ ra và công kích khắp nơi.

Tập Cận Bình không thể để tình trạng biệu tình tại Hồng Kông kéo dài và dù có bị công kích bởi dư luận quốc tế, họ Tập sẽ cho đàn áp thẳng tay, giết vài ngàn người để đè nén dân Hồng Kông như đã làm với dân Tân Cương. Lý do là để giữ uy quyền và không để cho tay nào trong Chính trị bộ tại Bắc Kinh chê trách Tập Cận Bình nhút nhát và đem lòng phản thùng! 

Điều tiên đoán cuối cùng cho năm 2020 là cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ. Phe Dân Chủ sau cùng sẽ bầu cho Joe Biden thắng các cuộc bầu sơ bộ để ra tranh cử với Donald Trump.

Phe Cộng Hòa sẽ dùng đủ cách để ngăn chặn dân đen và Hispanics đi bầu gọi là voters suppression. Lý do là dân đen, dân Mễ và giới da trắng cấp tiến sẽ ùn ùn đi bầu để đánh bại Trump. Phe Cộng Hòa muốn thắng sẽ phải ngăn chặn đám dân này đi bầu, nhất là tại những vùng dân trắng nắm giữ quyền lực.

Cuộc bầu cử sẽ ngang ngửa. Nhưng theo đúng với chu kỳ của lịch sử, sự xấu, sự ác đã lan tràn trên khắp quả địa cầu và đã bắt đầu năm 2016 khi Trump thắng cử lúc đó. Chu kỳ lịch sử nhân loại của xấu xa, đen tối và ác độc, kinh hoàng sẽ ăn rễ, bắt gốc để kéo dài hàng vài chục năm nữa! Và như thế tiên đoán sau cùng cho năm 2020 là Trump sẽ thắng cử lần nữa vào tháng 11/2020 này.

 
Hoa Kỳ  vs Iran . Ai thua ai thắng?
 

Hoa Kỳ và Iran tưởng chừng như sẽ đi đến chiến tranh không thể tránh khỏi được, sau khi Trump ra lệnh ám sát tướng Qassim Suleimani, người cầm đầu quân lực của Iran và là nhân vật thứ hai chỉ sau Ayatollah Khameni, thủ lãnh tối cao.

Suleimani bị Hoa Kỳ dùng drone bắn ngay sau khi ra khỏi phi trường Baghdad của Iraq. Cùng bị chết với Suleimani là al-Muhandis, người Iraq chỉ huy nhóm Kataib Hezbollah, là nhóm thân Iran và đã tấn công bằng cách bắn phi đạn vào căn cứ quân sự của Hoa Kỳ tại Iraq, ngày 27 tháng 12,làm thiệt mạng một người  Hoa Kỳ gốc Iraq làm việc tại đây.

Thực sự theo kế hoạch của tướng Suleimani, là người đã tạo dựng ra các lực lượng thân Iran trên khắp vùng Trung Đông, nhóm Kataib Hezbollah được lệnh chỉ bắn phi đạn quấy rầy các căn cứ quân sự Hoa Kỳ đóng tại Iraq, nhưng không được nổ lớn và gây thiệt hại nhân mạng. Trước đó, nhóm này đã cho bắn 5 vụ như thế trên các khu quân sự Mỹ nhưng không chết ai. Chỉ riêng lần bắn vào căn cứ Mỹ đóng gần thành phố Kirkuk về phía Bắc hôm 27 tháng 12, không may cho người Mỹ gốc Iraq tên Nawres Waleed Hamib bị trúng miểng thiệt mạng.

Trump chỉ chờ có thế! Nguyên cớ là hồi tháng 6, 2019 sau khi Iran bắn hạ một chiếc drone của Mỹ, Trump bị cố vấn an ninh Bolton áp lực để trả đũa và đã ra lệnh cho máy bay oanh tạc vài căn cứ quân sự của Iran. Nhưng Trump vốn chết nhát về quân sự, không muốn gây ra một cuộc chiến tranh với Iran và nhất là bị Tucker Carlson của đài Fox khuyên là muốn thắng cuộc bầu cử tới, chớ có gây ra chiến tranh với Iran. Trump là người chỉ nghe lời khuyên của mấy tay giữ các chương trình bảo thủ của đài Fox, tin tưởng hơn những cố vấn trong tòa Bạch Cung. Nên chỉ còn 10 phút trước khi phi cơ Hoa Kỳ bay oanh tạc Iran, Trump ra lệnh rút lui, lấy cớ Iran không làm chết người Mỹ nào, nếu oanh tạc căn cứ của Iran sẽ có vài trăm người chết, không cân xứng. Nên vì lòng nhân đạo, Trump cho lệnh rút lui vào phút chót!

Sau vụ này uy tín của Trump về quân sự bị tổn thương nặng nề. Ai cũng cho Trump là gà nuốt giây thung, chỉ dọa mồm, lúc phải đánh thật là lạnh cẳng, xin thôi! Các cố vấn đều cho là Trump đã làm Iran hung lên hơn nhiều vì quyết định bất nhất. Sau vụ này, Trump cho đuổi cố vấn an ninh Bolton vì cho Bolton đã áp lực Trump về Iran, làm Trump mất mặt sau vụ gọi phi cơ oanh tạc trở về. Nhưng người thay Bolton là O’Brien làm cố vấn an ninh quốc gia và giám đốc CIA là bà Gina Haspel đều cho rằng cần phải cứng rắn hơn với Iran để ngăn chặn.

Và việc nhóm Kataib Hezbollah bắn phi đạn làm chết một người Mỹ là đầu dây mối nhợ cho các cố vấn nói trên dục Trump có phản ứng mạnh. Sau ngày lễ Giáng Sinh tại Mar a Lago, Trumnp bằng lòng để tấn công 5 địa điểm của nhóm Kataib Hezbollah tại Iraq và cả Syria, làm chết 25 người và bị thương hơn 50 người .

Hai ngày sau đó vào ngày cuối năm 31 tháng 12, dân Iraq được nhóm militia Kataib Hezbollah hỗ trợ, đã biểu tình chống Mỹ vì bắn chết dân Iraq và bao vây tòa đại sứ của Hoa kỳ tại Baghdad. Mặc dù không chết ai, nhưng dân biểu tình cho đốt và phá phòng đợi của tòa đại sứ. Bị lính Thủy Quân Lục Chiến canh phòng dùng lựu đạn cay giải tán và trực thăng quần ngày đêm trên trời đe dọa, cuộc biểu tình sau đó đã tan và bị quân lực Iraq cho giải tán.

Tuy nhiên Trumo nổi điên lên vì hình ảnh trên TV với dân biều tình đốt phá và bao vây đã làm so sánh lại với thời Iran chiếm tòa đại sứ Hoa Kỳ tại Tehran năm 1979 thời Carter và bắt 52 người Mỹ của tòa đại sứ, giam giữ 444 ngày. Vì vụ này Carter đã mất hết uy tín và thua Reagan kỳ bầu cử sau đó.
Trump bị ám ảnh vì chuyện này, thề là sẽ không bao giờ giống như Carter, không dám có quyết định mạnh bạo để sau cùng thua Reagan.

Một yếu tố khác nữa là bộ trưởng ngoại giao Mike Pompeo. Tay này vốn trước kia là dân biểu tại Hạ Viện, đứng đầu cuộc điều tra về vụ dân khủng bố  tại Lybia đốt phá và giết đại sứ Hoa Kỳ tại Benghazi thời tổng thống Obama. Pompeo là người đã quay Hillary Clinton về vụ này, kết tội Hillary đã không bảo vệ được tòa đại sứ và làm chết đại sứ Hoa Kỳ cùng vài người giữ an ninh khác.

Pompeo sợ rằng nếu để cho Iran và nhóm militia Ketaib Hezbollah do Iran điều khiển tiếp tục làm những chuyện tấn công tòa đại sứ, Pompeo sẽ đi vào bước sa lầy của Hillary Clinton trước kia. Nên Pompeo là người thúc đẩy mạnh nhất để Trump chơi Iran và các nhóm militias của Iran trên vùng đất Iraq cũng như các xứ khác như Yemen, Lebanon, Syria.v.v..

Với các cố vấn đều khuyến cáo một phản ứng mạnh của Hoa Kỳ đối với Iran và Trump nổi điên lên với những hình ảnh trên TV của dân Iraq và nhóm militia bao vây và đốt tòa đại sứ Baghdad, quyết định của Trump giờ đây là chọn phản ứng nào của Hoa Kỳ. 

Cố vấn an ninh quốc gia Robert O’Brien đưa ra một danh sách những mục tiêu để tấn công Iran. Trên danh sách này là một cơ sở năng lượng của Iran, một chiếc tàu chỉ huy của Iran điều khiển các thuyền nhỏ speedboats, tấn công và phá hoại các tàu chở dầu đi ngang eo biển Hormuz. Ngoài ra danh sách trả đũa Iran để Trump chọn còn liệt kê 2 người để ám sát! Một người là Abdul Reza Shalai, chỉ huy lực lượng militia của Iran tại Yemen. Người kia quan trọng hơn là Trung Tướng Qassim Suleimani, chỉ huy lực lượng Quds của Iran, nhân vật số hai chỉ sau Ayatollah Khameni. 

Suleimani là người đứng đầu, phối hợp tất cả các lực lượng militia của Iran tại Iraq, Syria, Lebanon và Yemen. Suleimani cũng đã lập chương trình đặt bom bên đường tại Iraq thời Bush, làm thiệt mạng tối thiểu là 600 lính Mỹ tại Iraq trước kia. 

Từ hơn 20 năm nay, tướng Suleimani là người CIA muốn ám sát, cũng như Ngũ Giác Đài tìm cách giết. Nhưng các kế hoạch giết Suleimani sau cùng đều bị hai tổng thống George W Bush và sau này Barack Obama đều phủ quyết, không cho đụng đến Suleimani. Lý do là tay này được dân Iran sùng bái, coi như anh hùng và nếu ám sát Suleimani, hậu quả không biết đâu mà lường được. Chính vì biết thóp được điều này, Suleimani cho rằng mình bất khả xâm phạm, Hoa Kỳ không dám ám sát. Nên Suleimani không cần che dấu hành tung, đi đâu không cần có an ninh đi cùng, không bao giờ mặc áo giáp. Suleimani đi qua đi lại giữa các vùng của Iraq, Syria, Lebanon, Yemen, gặp các tay lãnh đạo các tổ chức này, ăn uống với các lính militia, chường mặt không cần dấu diếm.

Tuy nhiên gần đây những thành quả của Suleimani càng ngày càng nhiều. Tại Syria, Suleimani đã giúp cho tổng thống Assad được tại vị với quân militia của Iran đổ vào cùng với nhóm Hezbollah của Lebanon sang giúp. Gần như Assad bây giờ đã thắng thế khắp nơi và diệt được nhóm kháng chiến chống Assad, đẩy sang Turkey và chiếm lại đất gần hết. Đây là công của Suleimani, cùng với trợ giúp của Nga với Putin cho phi cơ Nga oanh tạc quân kháng chiến để giúp Assad.

Thành quả quan trọng khác của Suleimani là đã chỉ huy nhóm militia tại Iraq để đánh bại được ISIS. Trong cuộc chiến nhống ISIS này, Suleimani là đồng minh với Hoa Kỳ để cùng diệt ISIS. Đây cũng là một trong những lý do CIA và Pentagon chưa muốn ám sát Suleimani ngay! Đợi diệt xong ISIS, không cần đến Suleimani nữa, CIA cho ám sát sau cũng không muộn gì!

Tại Lebanon, Suleimani cũng đã củng cố được lực lượng của Hezbollah do Hasan Nasrallah cầm đầu và đã chuyển đến hàng trăm ngàn phi đạn để Nasrallah sẵn sàng bắn sang Do Thái một khi có chiến tranh bùng nổ trở lại với Do Thái. Do Thái với thủ tướng Netaynahu cũng mong muốn để diệt Suleimani. Nhưng dĩ nhiên nhờ tay của Hoa Kỳ vẫn hơn. Và Do Thái tuy hả hê nhưng vẫn phủi tay, cho đây là chuyện của Hoa Kỳ. 

Như thế chương trình để ám sát Suleimani đã được đặt ra và chỉ đợi lệnh của Trump để thi hành. Ngay từ hồi tháng 5, 2019, khi Iran cho tấn công một số tàu chở dầu, chương trình ám sát Suleimani đã được John Bolton, cố vấn anh quốc gia lúc đó, thúc giục Ngũ Giác Đài và CIA để thực hiện. Sau khi Trump cho Bolton về vườn, chương trình này vào tay Robert O’Brien kế vị Bolton.

Việc ám sát Suleimani cũng được giám đốc CIA Gina Haspel hoàn toàn đồng ý và cho rằng Suleimani đanh dự tính tấn vài tòa đại sứ của Hoa Kỳ trên khắp vùng Trung Đông, dù không có bằng chứng rõ ràng, việc ám sát Suleimani không thể chần chờ hơn nữa. Ngoài ra giám đốc CIA Gina Haspel cũng cho rằng, Iran sẽ không dám trả đũa mạnh nếu Hoa Kỳ có giết Suleimani. 

Haspel còn tiên đoán là sau khi Suleimani bị giết chết, nhiều lắm Iran chỉ dám cho bắn hoả tiễn sang căn cứ quân sự của Hoa Kỳ tại Iraq. Và sẽ chỉ là một cuộc trả đũa vô hiệu quả. Và những diễn biến sau đó đã chứng tỏ tài tiên tri, nhìn xa trông rộng của nữ giám đốc CIA đầu tiên của Hoa Kỳ này!

Như thế số mệnh Suleimani đã được an bài khi Trump được Ngũ Giác Đài cho danh sách những chọn lựa để trả đũa Iran. Việc giết Suleimani được coi là một chọn lựa sau cùng, chỉ để Trump lạnh cẳng vì sợ hậu quả của vụ ám sát, sẽ như Bush và Obama trước kia, không dám ra lệnh giết. Nhưng không ngờ Trump đã bị ngoại trưởng Pompeo thúc đẩy, cùng với giám đốc CIA Haspel. Và để chứng tỏ mình không phải là con gà nuốt giây thung như Carter trước kia. Cũng như chứng tỏ mình ngon lành hơn Bush và Obama, Trump chọn ngay quyết định tối hậu là cho giết Suleimani, muốn ra sao thì ra!

Sau khi Suleimani chết, cả triệu dân Iran xuống đường biểu tình chống Mỹ và các đám ma cho Suleimani tổ chức trên toàn cõi Iran, đã cho thấy dân Iran phẫn uất vì việc giết Sulemani  và đòi trả thù. Ayatollah Khameni cũng đòi Iran phải ra mặt để trả đũa, không dùng quân proxy che đậy như trước.

Tuy nhiên như bà Gina Haspel, giám đốc CIA đã tính trước, việc cho bắn hoả tiễn sang căn cứ quân sự của Hoa Kỳ tại Iraq, nhưng cố tình nhắm bắn để không gây thiệt mạng nào cho lính Mỹ, đã chứng tỏ Iran cũng chùn bước, không dám đi xa hơn để gây ra chiến tranh toàn diện.

Ngoài ra còn vụ nổ máy bay của Ukraine vừa rời khỏi phi trường Tehran bị nổ và chết 176 người, trong số có 57 người Canada. Mới đầu Iran chối nhưng tình báo Hoa Kỳ đưa ra video bằng chứng là hỏa tiễn phòng không của Iran đã bắn vào máy bay này, tưởng rằng đây là phi cơ của Hoa Kỳ tấn công ngay sau khi Iran cho bắn hoả tiễn sang căn cứ quân sự Hoa Kỳ tại Iraq.

Như thế với những phản ứng này và những khó khăn do việc bắn máy bay Ukraine, Iran đã phải chịu lép vế, để Hoa Kỳ chiếm thượng phong trong vụ trả đũa qua lại. Thực sự Suleimani là nhân vật rất quan trọng cho Iran về quân sự, cũng như tham vọng bành trướng ảnh hưởng của Iran lên toàn cõi Trung Đông.
Mất Suleimani, Iran khó lòng kiếm ra người thay thế và mang lại nhiều hiệu quả như Suleimani. Vì thế trên lãnh vực ngăn chặn ảnh hưởng của Iran này, Hoa Kỳ đã thắng thế.

Tuy nhiên như Iran đã tuyên bố, việc trả đũa vừa qua chỉ là mở đầu. Có thể Iran sẽ cho các lực lượng proxy tấn công mạnh hơn trong vòng mấy tháng đến. Cũng như sẽ cho tấn công các tòa đại sứ Hoa Kỳ tại khắp nơi. Hay mở ra các chiến dịch ám sát các tay lãnh đạo của Hoa Kỳ để trả đũa việc giết Suleimani. Điều này có thể phải một thời gian nữa mới biết được là Iran sẽ cho phát động hay không.

Tuy nhiên nghị viện của Iraq đã bỏ phiếu để đòi Hoa Kỳ phải rút hết quân lực gồm 5400 quân sĩ ra khỏi Iraq. Nếu việc này xảy ra, Hoa Kỳ sẽ mất chân đứng và các căn cứ quân sự tại Iraq, sẽ là cơ hội đễ ISIS tái tạo và hoạt động trở lại. Đây sẽ là điểm thua cho Hoa Kỳ. 

Chưa kể đến việc Iran giờ đây hoàn toàn bỏ hẳn thỏa ước nguyên tử trước kia và sẽ gia công để đạt được tinh luyện uranium càng sớm càng tốt để chế được bom nguyên tử. Nếu điều này xảy ra sớm và Hoa Kỳ và Do Thái không dám ra tay dội bom để tiêu diệt hậu họa, để cho Iran thành công ttrong việc chế bom nguyên tử, đây sẽ là điều thua lớn cho Hoa Kỳ.

Tóm lại, cuộc diện tại Trung Đông vẫn tiếp tục sôi động và chiến tranh còn tiếp tục đe dọa cho các quốc gia trong vùng, cũng như cho sự an ninh của toàn cầu.
 

Xử tội Trump



Vụ xử án truất phế Trump đã được bắt đầu tại Thượng Viện tuần lễ vừa qua sau khi bà Pelosi thủ lãnh Hạ Viện chuyển hai văn kiện buộc tội Trump lên Thượng Viện.

Hai văn kiện này buộc Trump đã lạm dụng quyền hành trong việc ngăn chặn tiền viện trợ quân sự đáng giá gần 400 triệu Mỹ Kim cho Ukraine, buộc tổng thống xứ này là Zelenski phải mở cuộc điều tra về cha con Biden. Mục đích của Trump là bôi xấu Biden vì sợ sẽ thua Biden trong kỳ tranh cử tới.

Văn kiện buộc tội thứ hai là chuyện Trump đã ngăn chặn Quốc Hội, không cho bất cứ một viên chức nào dính líu đến vụ Ukraine ra điều trần, cũng như không gửi đến bất cứ tài liệu nào Hạ Viện đòi hỏi để điều tra. Đây là vi phạm trắng trợn của Trump về quyền trong Hiến Pháp Hoa Kỳ của Quốc Hội. Ngay cả các lần xử án truất phế trước kia thời Richard Nixon hay thời Bill Clinton, ngành hành pháp đều đã phải cho người ra điều trần trước Quốc Hội, cũng như cung cấp các tài liệu Quốc Hội đòi hỏi. Chỉ lần này, Trump nhất định phe lờ hết, ngăn chặn Hạ Viện đến cùng!

Theo qui định trong hiến pháp về việc xử án truất phế một tổng thống, phiên tòa có chánh án ngồi xử là vị chánh án của Tối Cao Pháp Viện với bồi thẩm đoàn là 100 thượng nghị sĩ xét xử. Hạ Viện sau khi gửi lên văn kiện buộc tội, sẽ đưa ra một số công tố viện lấy từ trong số các dân biểu do thủ lãnh Hạ Viện hiện nay là bà Pelosi chỉ định. Toà Bạch Cung sẽ đưa ra một số luật sư để biện hộ cho tổng thống. 

Trong vụ xử Trump này, ngoài luật sư riêng của Trump là Jay Sekulow, luật sư toà Bạch Cung là Pat Cipolone, Trump còn mời hai luật sư nổi tiếng là Ken Starr, nguyên là công tố viện buộc tội Bill Clinton thời trước và luật sư Alan Dershowitz của Harvard, nổi tiếng về vụ biện hộ cho Hinckley bắn tổng thống Reagan, cũng như Dershowitz là luật sư riêng cho Jeffrey Epstein, tay tỷ phú bị bắt vì hãm hiếp gái vị thành niên. 

Trong ba ngày từ thứ tư 22 tháng 1 đến thứ sáu 24 tháng 1, các công tố viện gọi là House Managers đã đưa ra những bằng chứng để buộc tội Trump lạm dụng quyền lực trong vụ Ukraine. Hai người quan trọng nhất là Adam Schiff, chủ tịch ủy ban tình báo của Hạ Viện và Jerry Nadler, chủ tịch ủy ban tư pháp. 

Schiff được coi như thành công nhất vì đã đưa ra hết những điểm buộc tội Trump một cách mạch lạc, hùng hồn. Ngay cả những thượng nghị sĩ Cộng Hòa ủng hộ Trump hết mình, khi nghe Schiff trình bày đã phải dỏng tai nghe chăm chú vì thấy quá hay! 

Điểm đặc biệt trong việc xử án truất phế tổng thống là cả 100 thượng nghị sĩ đều phải có mặt và ngồi yên để nghe buộc tội hay biện hộ, không được phép nói lên tiếng nào. Nếu vi phạm sẽ bị bỏ tù tức khắc! Mỗi ngày trước khi xử đều có một nhân viên an ninh của thượng viện gọi là sergeant-at-arms, trịnh trọng đọc qui định này của hiến pháp! Mỗi thượng nghị sĩ ngồi nghe chỉ được uống nước lã hay uống sữa, không có đồ ăn thức uống gì khác, trái lệnh có thể vào tù như chơi!

Adam Schiff nguyên trước kia đã là công tố viện của tiểu bang California nên có nghề buộc tội! Nay ứng dụng vào trường hợp xử án Trump, Schiff vận dụng hết tài năng cũng như sửa soạn kỹ lưỡng, chi tiết cho các bằng chứng buộc tội Trump, đã đưa ra những lập luận quá vững chắc về tội của Trump. Dĩ nhiên đối với phe Cộng Hòa và những thượng nghị sĩ theo Trump, những buộc tội của Schiff dù mạch lạc và hay ho đến mấy cũng như nước đổ đầu vịt. Vì phe Cộng Hòa do thủ lãnh Mitch McConnell cầm đầu, đã nhất quyết tha bổng Trump dù bằng chứng có hiển nhiên đến mấy chăng nữa!

Cộng tố viện house manager khác là chủ tịch ủy ban tư pháp Jerry Nadler thẳng thừng và trắng trợn hơn Adam Schiff. Ông này buộc tội Trump như một kẻ không ra gì, thiếu tư cách, không thể để một người như vậy tại vị trong tòa Bạch Cung được. Nadler cũng ngầm ý cho rằng thượng nghị sĩ Cộng Hòa nào tha bổng Trump cũng là những kẻ thiếu tư cách, làm hại đến nền dân chủ của Hoa Kỳ và phá tan hiến pháp của Hoa Kỳ. Không như Adam Schiff được khen ngợi nhiều, kể cả phe chống đối, những lời buộc tội của Nadler có phản ứng ngược là làm nhiều thượng nghị sĩ Cộng Hòa nổi giận. Một số cho rằng Nadler đi quá đà. Sau khi một luật sư biện hộ cho Trump đả kích Nadler, chánh án Tối Cao Pháp Viện Roberts đã phải lên tiếng ngăn chặn, nói rằng Thượng Viện Hoa Kỳ được kính nể là nơi có những tranh luận ôn hòa, lịch sự, phải tránh những công kích nhau quá đáng!

Tiếp theo 3 ngày buộc tội của các công tố viện của Hạ Viện, là 3 ngày biện hộ của các luật sư của Trump. Dỉ nhiên các luật sư biện hộ này đều phủ nhận hết các bằng chứng đưa ra của Hạ Viện và cho rằng những việc làm của Trump đều chính đáng, không có hành vi nào đến mức tội phạm gọi là “high crimes and misdemeanors” như đã qui định trong hiến pháp, dùng để truất phế một tổng thống được.

Sau khi nghe các luật sư của Trump biện hộ, các thượng nghị sĩ có thể đặt câu hỏi bằng cách viết ra, không được nói! Các câu hỏi này cho cả hai phe buộc tội cũng như biện hộ. Ở điểm này một vấn đề phức tạp được đặt ra là Thượng Viện có cho gọi thêm nhân chứng hay không? Cựu cố vấn an ninh quốc gia của Trump là John Bolton đã tuyên bố là nếu Thượng Viện bắt ra điều trần gọi là subpoena, Bolton sẽ ra khai hết.

John Bolton bị Trump đuổi và riêng trong vụ Ukraine đã chống đối việc này một cách kịch liệt, gọi chuyện chief of staff của Trump là Mulvaney làm là một vụ buôn bán ma túy. Bolton cũng gọi Giuliani, người Trump cử để lo chuyện điều tra Biden ở Ukraine là quả tạc đạn, nổ bậy bất cứ lúc nào. Phe Dân Chủ muốn gọi Bolton ra làm nhân chứng, tin tưởng Bolton sẽ khai hết những điều bất lợi cho Trump và sẽ làm kéo dài vụ án xử Trump tại Thượng Viện. Ngày thứ hai 1/27, tờ báo New York Times đã cho tiết lộ là Bolton viết sách kể hết mọi chuyện và qui tội cho Trump là biết hết và điều động mọi chuyện, làm các luật sư biện hộ cho Trump chới với. Vì những điều Bolton viết ra trong bản thảo chưa in nhưng tiết lộ cho tờ báo, đã phủ nhận hết mọi lập luận của phe luật sư biện hộ. Thượng nghị sĩ Mitt Romney đã lên tiếng kêu gọi phải có thêm nhân chứng và cho Bolton ra điều trần trước Thượng Viện.

Tuy nhiên thủ lãnh Mitch McConnell tìm cách gạt đi chuyện gọi thêm nhân chứng, muốn kết thúc nhanh chóng để tha bổng Trump. Nhiều phần McConnell sẽ áp lực một số các thượng nghị sĩ Cộng Hòa ngả nghiêng để việc gọi thêm nhân chứng không đủ số 51 thượng nghị sĩ bỏ phiếu. Như vậy, cuộc xử án Trump sẽ được kết thúc chỉ cần đến cuối tuần của tháng giêng hay nhiều lắm kéo đến tuần lễ đầu tháng 2 là xong.

Thực sự ai cũng biết là Trump sẽ được tha bổng! Lý do là theo hiến pháp, phải có 2/3 số thượng nghị sĩ bỏ phiếu kết án Trump mới làm Trump mất chức được. Có nghĩa ngoài 47 thượng nghị sĩ Dân Chủ, cần thêm 20 thượng nghị sĩ Cộng Hòa nữa, cộng thành 67 thượng nghị sĩ mới đuổi Trump ra khỏi tòa Bạch Cung được.

Hiện nay số thượng nghị sĩ Công Hòa ngả nghiêng chỉ chừng 3 hay 4 người. Trong số có Mitt Romney của tiểu bang Utah. Ông này ghét Trump ra mặt. Lý do là trước kia chửi Trump thời tranh cử 2016. Lúc Trump thắng, lại xun xoe cầu thân. Trump chơi đểu, giả bộ nói muốn mời Romney làm bộ trưởng ngoại giao, đến gặp Trump tại Trump Tower để xin việc. Bị Trump từ chối, hạ nhục, Romney cay cú nên dù thắng cử làm thượng nghị sĩ Utah, Romney thường xuyên công kích Trump. Nhưng cũng không dám quá đà vì dân Utah đa số vẫn theo Trump. Nên Romney có thể bỏ phiếu kết tội Trump nhưng cũng có thể không vì sợ dân Utah sau này bỏ phiếu cho người khác!

Một thượng nghị sĩ ngả ngiêng khác là Susan Collins của tiểu bang Maine. Bà này ở thế kẹt vì nếu bỏ phiếu tha Trump, phe Dân Chủ mạnh thế hiện nay tại Maine sẽ ùn ùn đi bầu để hạ bà này. Nhưng nếu kết tội Trump, sẽ bị dân ủng hộ Trump bỏ rơi. Nên đằng nào cũng chết! Ngoài ra còn thượng nghị sĩ Cộng Hòa của Colorado là Gary Gardner cũng ở trong tình trạng tương tự như bà Collins vì Colorado hiện nay theo đảng Dân Chủ nhiều. Nên bỏ phiếu tha Trump hay kết tội Trump đều cũng bị thiệt hại như nhau và nhiều phần sẽ mất ghế kỳ bầu cử tới!

Có nghĩa hiện nay Mitch McConnell nắm chắc là khi bỏ phiếu hầu hết các thượng nghị sĩ Cộng Hòa sẽ tha bổng Trump, chỉ trừ 1 hay 2, 3 phiếu không đáng kể. Và cuộc xử án Trump sẽ kết thúc với Trump được tha bổng!

Như thế tại sao đảng Dân Chủ đưa ra hai văn kiện lên án Trump và để vụ xử án Trump xảy ra dù đã biết trước kết quả? Lý do là với cuộc xử tội Trump, Dân Chủ đã đưa ra trong 3 ngày những bằng chứng và những buộc tội đanh thép và khẳng định nhất. Là Trump là một tổng thống thiếu tư cách, không ra gì, không xứng đáng giữ chức vụ tổng thống và là điều nguy hiểm cho nền dân chủ và cho quốc gia Hoa Kỳ. Đảng Dân Chủ muốn nhắm vào thành phần dân chúng không theo đảng nào, độc lập và là yếu tố quyết định cho thắng bại kỳ bầu cử tới.

Điểm khác là khi đưa ra xử án tại Thượng Viện, dân chúng thấy rõ thượng nghị sĩ nào hèn nhát, dù chống Trump, nhưng vẫn bỏ phiếu tha bổng Trump. Phe Dân Chủ chỉ cần thắng thêm 4 ghế tại Thượng Viện để chiếm đa số. Nên khi xử án Trump, những người như Collins của Maine, Gardner của Colorado hay một vài thượng nghị sĩ Cộng Hòa khác như Martha McSally của Arizona, Thom Tillis của North Carolina có thể dễ dàng thua và đa số tại Thượng Viện sẽ lọt vào tay Dân Chủ.

Như thế dù cho biết trước Trump sẽ được Thượng Viện tha bổng, nhưng tựu chung hậu quả của việc xử án Trump sẽ đem lại lợi thế cho Dân Chủ kỳ bầu cử tới này. Là hy vọng thành phần dân chúng độc lập sau vụ xử tội Trump sẽ quay lại chống Trump nhiều hơn. Cũng như đảng Dân Chủ có triển vọng chiếm đa số tại Thượng Viện trong kỳ bầu tháng 11/2020 này.

Những hy vọng của Dân Chủ có thành sự thực hay không? Thời gian sẽ cho chúng ta câu trả lời vào cuối năm nay!

Dịch Tàu
 

 
Trận dịch truyền nhiễm bên Tàu do loại coronavirus càng ngày càng nặng và có thể sẽ lan tràn trên toàn địa cầu trong vài tháng tới.

Coronavirus chính ra là một loại cực vi trùng thông thường,  thấy ở trên người và một số loại vật.  Ở loài người, coronavirus gây ra bệnh cảm thông thường,  chiếm khoảng 10 – 35% trường hợp,  loại cực vi trùng rhinovirus thường thấy hơn, chiếm đa số, gây ra bệnh cảm vào mùa đông. Tuy nhiên, coronavirus cũng ở trên các loài vật khác, đặc biệt là loại dơi.  Coronavirus không gây ra bệnh trên những con dơi. Nhưng khi vì một lý do nào đó, coronavirus của dơi hay loài vật khác nhảy qua người, có thể sẽ biến thể thành một loại coronavirus mới, mang đặc tính gây ra bệnh rất nặng cho người.

Điều này đã xảy ra vào tháng 11 năm 2002, tại tỉnh Quảng Đông của Tàu, một loại coronavirus nhảy từ loại cầy hương, palm civet, hay từ loài chó gấu trúc, dog raccoon, được bán tại chợ súc vật ở Quảng Đông, sang người và coronavirus biến thể thành một loại cực vi ttrùng độc hại cho người. Virus này lan truyền làm thành bệnh dịch nặng gọi là SARS (severe acute respiratory syndrome), làm chết hơn 792 người tại Quảng Đông và sau đó gây ra bệnh cho 8422 nguời trên 28 quốc gia, với đa số tại Quảng Đông và Hồng Kông.

Trường hợp bệnh SARS này rõ ràng có nguyên nhân bắt nguồn từ các chợ bán súc vật ở rừng hay đồng hoang, được dân Tàu ưa chuộng ăn thịt để bồi bổ cường dương hay chữa  bệnh. Những chợ này đã làm cho loại coronavirus từ loài vật nhảy sang người  bán các con vật này và biến thể thành virus độc hại gây bệnh. Nhưng chính quyền Tàu coi thường chuyện này, vẫn tiếp tục cho các chợ súc vật này hoạt động. Và chuyện phải xảy ra đã đến vào tháng 12, 2019.

Trong mấy tuần lễ đầu tháng 12, một bác sĩ Tàu tại thành phố Vũ Hán tên Li Wenliang làm việc tại nhà thương ở đây đã nhận xét có hơn một chục trường hợp các người làm việc tại chợ súc vật của Vũ Hán bị bệnh nặng, nóng sốt, ho, khó thở, phải vào nằm bệnh viện. Bác sĩ Li này đã viết trên online báo động cho các bạn bè bác sĩ khác về sự bất thường này. Tuy nhiên lời báo động của bác sĩ Li đã bị chính quyền địa phương ếm nhẹm và bắt người bác sĩ này phải tự kiểm thảo và ký bản thú nhận là mình sai lạc!

Nhưng sau đó các người bị cùng loại bệnh này càng ngày càng nhiều, làm nhà thương không còn chỗ chứa và sau đó phòng thí nghiệm mới khám phá ra nguyên nhân là một loại coronavirus mới lạ đặt tên là 2019-nCoV. Loại virus mới này được nghi là bắt nguồn từ loài dơi bán tại chợ súc vật Vũ Hán và nhảy sang các người làm việc tại đây và sau cùng đã làm thành bệnh dịch gây ra bệnh cho bất cứ ai bị nhiễm phải. Tuy nhiên vì chợ súc vật đã bị giải tán và cả khu đã bị khử trùng xịt thuốc nên hiện không còn đủ chứng cớ để xác nhận đích xác là từ loài dơi.

Mức truyền nhiễm của bệnh này rất nhanh và gây ra chết khá nhiều. Người bệnh bắt đầu chỉ thấy những triệu chứng cảm thường như đau cổ, sổ mũi và ho. Nhưng càng lúc càng nặng và khi virus bắt đầu vào phổi, gây ra sưng phổi viral pneumonia, lúc đó người bệnh bị khó thở và phải dùng máy để thở. Khi coronavirus chạy vào máu và gây ra suy thận, suy gan và các cơ quan khác, người bệnh sẽ chết. Mức tử vong tuy ít hơn thời bị bệnh SARS nhưng cũng vào khoảng từ 2-3%  trên tổng số người bị nhiễm coronavirus.

Điều nguy hiểm và tội lỗi do chính quyền gây ra là đã bịt miệng những báo động của bác sĩ Li Wenliang, không phản ứng sớm sủa để ngăn chặn sự lan truyền của coronavirus. Hơn thế nữa tại Vũ Hán, chính quyền còn tổ chức lễ lạc, hội chợ Tết cả hàng 80,000 người tham dự trong những ngày đầu của cơn dịch, tạo môi trường cho coronavirus lan truyền nhanh chóng.  Điều khác là vụ dịch này xảy ra vào đúng dịp Tết, khi cả triệu người di chuyển đề về quê ăn Tết với gia đình. Những người này đã mang coronavirus đi khắp các vùng trong nước Tàu và dịch coronavirus nhờ thế đã lan truyền khắp nơi.

Sau khi đã thấy rõ là có bệnh dịch đang hoành hành, chính quyền Tàu ngày 23 tháng 1 đã cho phong tỏa toàn thể thành phố Vũ Hán, dân số 11 triệu dân. Cũng như các thành phố gần Vũ Hán trong Hubei province cũng đã bị bao vây, không cho dân chúng dùng bất cứ phương tiện nào để rời khỏi các thành phố này. Các đường bay, đường xe lửa và các con đường xa lộ đều bị chặn đứng, dân Tàu ra khỏi nhà sẽ bị cảnh sát chặn lại và đo nhiệt độ. Nếu có sốt cao, sẽ bị đưa vào khu dành riêng cho người bị truyền nhiễm ngay. 

Tổng cộng hơn 50 triệu dân của Vũ Hán cũng như các thành phố lân cận của cả vùng Hubei đã bị giam lỏng gọi là quarantine, không cho rời thành phố.
Những người nào từ Vũ Hán thoát ra từ trước, cũng bị chính quyền của các vùng đó kiểm tra và bắt giam lỏng tại nhà không cho đi đâu. Người dân nào biết có dân Vũ Hán đang ở vùng mình và tố giác người này lên chính quyền sẽ được thưởng hơn trăm Mỹ Kim! Có nghĩa dân Vũ Hán đã bị coi như như những tội phạm, cần phải giam lỏng  để không truyền bệnh cho người khác.

Con số người bị bệnh dịch coronavirus tại Vũ Hán nhiều đến mức các nhà thương tại đây không đủ chỗ chứa. Rất nhiều người không được nhận phải về nhà và sau cùng chết tại nhà. Chính quyền Tàu cho xây cấp tốc hai nhà thương mới với hơn 1000 giường bệnh, chỉ xây cất trong 10 ngày đã xong. Nhưng cũng không đủ và hiện nay các bệnh nhân mới được đưa về các nhà kho, sân vận động kê giường nằm san sát, không có đủ y tá, bác sĩ để theo dõi, gần như không được chữa trị gì cả. Thực sự cũng không có thuốc chữa. Các loại thuốc chửa bệnh AIDS, thuốc chữa cúm được mang ra thử nhưng vô hiệu. Các loại thuốc Bắc vớ vẩn như sừng trâu, mật gấu được mang ra xài, dĩ nhiên vô dụng!

Tình trạng các bệnh nhân này được coi như thê thảm vì bị tập trung với chữa trị không có gì, chỉ nằm đó hoặc chờ chết nếu quá nặng, hay nếu cơ thể tự chống cự được sẽ đỡ dần. Có nghĩa may sống, mống chết! 

Một thứ thuốc do hãng Gilead của Hoa Kỳ chế ra trước kia để chữa bệnh Ebola gọi là Remdesivir có thể có hiệu quả để chữa coronavirus. Người bệnh đầu tiên tại Hoa Kỳ mắc bệnh này khi từ Vũ Hán trở về Seattle đã bị trở nặng gần chết. Nhưng khi được phép đặc biệt của cơ quan FDA để thử thuốc Remdesivir, người bệnh này đã khá ngay trong ngày hôm sau. Hiện Remdesivir đã được đưa sang Vũ Hán để làm khảo cứu chữa thử. Nếu có hiệu quả nhiều có thể sẽ được dùng để chữa coronavirus.

Tuy nhiên hiện nay bệnh dịch tiếp tục lan tràn và số người nhiễm bệnh và số người chết mỗi ngày đều tăng vọt. Cho đến ngày thứ hai 10 tháng 2, con số người bị bệnh tại Trung Hoa đã lên đến 40500 người với 908 người chết. Khoảng 6500 bệnh nhân đang ở tình trạng nguy kịch, sắp chết. Riêng một ngày Chủ Nhật 9 tháng 2, đã có 97 người chết nội trong một ngày. 

Con số trên các quốc gia khác là 360 người bị bệnh với 2 người chết. Các quốc gia có nhiều người bị nhất là Singapore, Thái Lan, Đại Hàn, Hồng Kông, Nhật Bản. Việt Nam có 14 người bị bệnh. Hoa Kỳ có 12 người bị. Gần như tất cả những người bị ở các quốc gia khác là những người gốc Tàu từ Vũ Hán bay sang các quốc gia khác và đến nơi mới sinh ra bệnh.

Các quốc gia như Hoa Kỳ và gần hết mọi quốc gia đều hiện nay không cho phi cơ từ Trung Hoa đến để ngăn chặn bệnh dịch. Mặc dù Trung Hoa phản đối, nhưng điều hiển nhiên là không ai tin tưởng những con số người bệnh và chết do bệnh dịch do chính quyền Tàu đưa ra. 

Lý do là chính quyền cộng sản Tàu chắc chắn phải tìm cách che dấu sự thực để dân chúng khỏi hoảng loạn. Điểm khác là có biết bao người dân Tàu không được vào nhà thương để thử tìm bệnh và không được chữa trị nên về nhà nằm chờ chết. Con số thực sự về số người bị bệnh và chết có thể phải nhân gấp 10 lần con số chính thức chính quyền đưa ra. 

Có nghĩa hiện nay phải có đến 405,000 người bị bệnh hay hơn nữa và con số chết nhiều phần là hơn 9000 người chết. Và với thời gian trong vài tuần lễ đến, con số này sẽ tăng gấp cả vài chục lần nữa!

Chính quyền của Tập Cận Bình đã tỏ ra lúng túng và rối loạn trong việc đối phó với bệnh dịch coronavirus này. Việc tìm cách che dấu bệnh dịch và không cho dân chúng biết đã làm dân chúng Trung Hoa phẫn nộ và dùng Internet để bày tỏ những chống đối. Vì ngay khi những viên chức y tế công cộng của Trung Hoa đã thông báo cho World Health Organization biết về bệnh dịch ngày 31 tháng 12, Tập Cận Bình và toàn thể chính quyền cấp dưới không đá động đến dịch này cho dân chúng biết. Mãi đến ngày 20 tháng 1, họ Tập mới chính thức nhận là có bệnh dịch. Và đến 25 tháng 1, Tập Cận Bình mới cho họp ủy ban chấp hành trung ương đảng để bàn thảo về việc đối phó với bệnh dịch.

Điều làm dân chúng Tàu phẫn nộ hơn cả là cái chết của bác sĩ Li Wenliang. Ông này mặc dù là bác sĩ nhãn khoa nhưng khi chữa bệnh glaucoma cho một bệnh nhân đã bị lây coronavirus từ người này.

Mặc dù mới 34 tuổi và bệnh coronavirus thường làm chết những bệnh nhân lớn tuổi và nhiều bệnh kinh niên khác, bác sĩ Li bị coronavirus nhưng phản ứng của chính cơ thể chống lại virus lại quá mạnh làm những phản ứng viêm tạo ra tai hại cho chính cơ thể mình. Kết quả bác sĩ Li chết ngày 7 tháng 2, tạo ra làn sóng chống chính phủ mạnh mẽ vì Li là biểu tượng cho sự ếm nhẹm sự thật của chính quyền Tàu. Và dân chúng đã đổ tội cho chính quyền đã che dấu sự thật và làm cho bệnh dịch nặng nề hơn vì không ngăn chặn được sớm sủa.

Các lời phê bình và hô hào đòi tự do ngôn luận của dân Tàu đã nhiều và mạnh đến mức hệ thống kiểm soát để loại bỏ những bài đăng trên Internet có hại cho chính phủ đã bị vô hiệu hóa vì không gạt bỏ xuể. Ngay cả Tập Cận Bình cũng không được tha và cũng bị chỉ trích về việc đối phó với bệnh dịch coronavirus.

Hiện nay họ Tập đã im hơi lặng tiếng, không ra mặt, không tuyên bố gì, mọi việc đùn cho nhân vật thứ hai sau mình là Li Keqiang, cầm đầu ủy ban đối phó với bệnh dịch. Có nghĩa Tập Cận Bình đánh hơi thấy bệnh dịch này càng ngày càng lớn, không kiểm soát được sẽ chối hết mọi sự và đổ mọi tội lên đầu Li Keqiang!

Dân chúng Trung Hoa có nổi loạn và hạ bệ họ Tập cũng như chính quyền cộng sản sau vụ bệnh dịch coronavirus này được không? Nhiều phần là không vì chính quyền cộng sản Tàu có thể hy sinh hơn 50 triệu dân, bắt giam lỏng và để sống chết mặc bây, coi như 50 triệu dân phải hy sinh cho 1.4 tỷ dân chúng toàn xứ Tàu. Điều đó chứng tỏ để bảo vệ quyền hành, Tập Cận Bình sẵn sàng giết chết thêm vài triệu dân Tàu khác để diệt trừ nổi loạn. Và họ Tập sẵn sàng làm ngay!

Chỉ có thể về lâu về dài nếu trận dịch này kéo dài và hoành hành khắp nơi, kinh tế Trung Hoa sẽ thiệt hại nặng nề và đi vào suy thoái kinh hoàng. Chỉ lúc đó, toàn dân Tàu bị đói kém và oán hận chính quyền may ra mới nổi lên để diệt họ Tập và bè lũ chính quyền cộng sản được.

Tuy nhiên có thể như bệnh SARS trước kia, sau vài tháng mùa đông qua đi, đến mùa nóng, coronavirus bị yếu đi và chết sớm khi ra không khí, không truyền nhiễm được và bệnh dịch tan dần. Khi đó kinh tế Trung Hoa hồi lại được và Tập Cận Bình sẽ lại vững như bàn thạch và không hề hấn gì.

Chuyện gì cũng có thể xảy ra! Trận dịch coronavirus có mạnh hơn lên và kéo dài làm toàn thể nước Tàu bị tê liệt và kinh tế vỡ tan. Hay cũng chỉ thêm hai ba tháng nữa trước khi chấm dứt và Tàu hồi lại được. Chỉ thời gian mới cho chúng ta câu trả lời này rõ ràng được.
 

Suy thoái kinh tế toàn cầu do coronavirus
 

 
Trận dịch Tàu do coronavirus, mới được đặt tên lại là COVID-19, hiện đang trở thành dịch lan tràn khắp toàn cầu, pandemic. Cho đến ngày thứ hai 24 tháng 2, đã có 79930 người mắc bệnh với 2600 người chết trên toàn cầu. Đa số vẫn ở vùng thành phố Vũ Hán, nhưng bệnh dịch đã xuất hiện thêm ở nhiều quốc gia khác.

Xứ mới nhất có bộc phát những trường hợp bệnh dịch do coronavirus này là nước Ý, chỉ qua ngày cuối tuần đã nhẩy vọt từ 3 trường hợp bệnh lên 209 người với 7 người chết. Tại Trung Đông, Iran có 43 người lây bệnh với 8 người chết. Do Thái và Lebanon cũng bắt đầu có bệnh dịch này. Trường hợp Do Thái là do một đoàn khách du lịch từ Đại Hàn sang, có người đã mắc bệnh này tại Đại Hàn nhưng vẫn đi du lịch sang Do Thái và truyền bệnh tại đây. Những xứ khác bị truyền nhiễm bệnh dịch phần lớn do những người Tàu từ Vũ Hán đi ra khỏi đây trước khi có lệnh phong toả thành phố và đem bệnh dịch này lan tràn cho khắp các quốc gia trên toàn cầu.

Ngoài Trung Hoa, quốc gia hiện đang bị dịch nặng hơn cả là Đại Hàn với 830 trường hợp bị bệnh và 6 người chết. Đa số các người lây bệnh dịch ở thành phố Daegu do một giáo phái loại cuồng tín gọi là Schincheonji, tụ họp nhau tại một nhà thờ và bị một người tín dồ từ Tàu về truyền bệnh cho mọi người! Hiện nay hơn 9000 người theo giáo phái này ở đây đã bị cô lập. Nhưng bệnh dịch đã lan tràn đi khắp 17 vùng khác của Đại Hàn và nhiều phần sẽ lan khắp nơi. Nhiều quốc gia đã đóng cửa phi trường không cho máy bay Đại Hàn đáp xuống vì sợ lây bệnh dịch!

Hoa Kỳ hiện nay có 36 trường hợp người mặc bệnh corornavirus. Con số này tăng lên vì Hoa Kỳ cho máy bay đưa về Mỹ hơn 300 khách du lịch trên du thuyền cruise ship Diamond Princess, nằm tại hải cảng Yokohama của Nhật. Trong số này có 14 người bị bệnh và được đưa thẳng vào nhà thương. Con số còn lại bị cô lập quarantine hai tuần lễ để xem có phát bệnh hay không.

Những con số thống kê trên là chỉ tính đến ngày viết bài này là thứ hai 24 tháng 2, dĩ nhiên sau đó sẽ còn tăng gấp bội phần! Điều khác nữa là con số do chính quyền Trung Hoa đưa ra không tin được vì tại Vũ Hán và các thành phố khác tại vùng trung tâm điểm là Hubei, số người mắc bệnh và được xác định thử nghiệm chỉ là phần rất nhỏ. Phần lớn những người Tàu mắc bệnh không được thử và không vào con số chính thức. Cũng thế, những người chết rất nhiều ở nhà, thiêu xác không kịp và dĩ nhiên không được đưa vào số tử vong chính thức. Nên con số thật sự những người bị lây và chết phải nhân con số chính thức lên 10 lần hay 20, 30 lần nữa, có lẽ cũng không ngoa!

Hiện nay chính quyền Trung Hoa đưa ra những con số nói là số người mặc bệnh mới và số người chết mỗi ngày, bắt đầu giảm dần. Nhưng dĩ nhiên không ai tin tưởng là chính quyền Tàu nói thật, vì trước giờ chỉ nói láo nói bậy và chỉ đưa ra những con số giảm thiểu này để trấn an dân chúng và gỡ tội là không kiểm soát nổi trận dịch.

Nhiều phần bệnh dịch coronavirus này sẽ còn kéo dài cho đến hết mùa đông và chỉ khi nào nhiệt độ tăng, virus khó lan truyền hơn, mới có hy vọng giảm đi hay chấm dứt. Mặc dù chính quyền Tập Cận Bình đã cho phong tỏa cả vùng Hubei để đỡ lan sang các vùng khác, coi như hy sinh luôn cả thành phố Vũ Hán 11 triệu dân và các thành phố nhỏ hơn lân cận, với tổng số dân bị phong toả lên đến 50 triệu người. Con số sau cùng của trận dịch coronavirus có thể sẽ làm cho cả triệu dân Tàu bị chết .

Ngoài chuyện con số tử vong sau cùng sẽ lên đến mức kinh hoàng, ảnh hưởng tai hại do trận dịch trên kinh tế của Trung Hoa và của toàn cầu cũng sẽ không kém phần khủng khiếp. Và tương lai của một cuộc suy thoái kinh tế trầm trọng trên toàn cầu cũng dễ dàng xảy ra, không thua kém gì cuộc Đại Suy Thoái Great Recesson của năm 2008.

Hiện nay tại Trung Hoa, mọi hoạt động kinh tế được coi như tê liệt hoàn toàn. Các thành phố lớn đều trở thành các thành phố ma vì không ai đi lại hay mua bán gì. Người dân chỉ dám đi ra ngoài để mua thực phẩm, ngay cả chuyện này cũng bị giới hạn. Các công xưởng, nhà máy đều không hoạt động vì không có thợ làm việc. Thợ thuyền về quê ăn Tất lúc trước vẫn chưa trở lại được để làm việc vì các lệnh cấm di chuyển. Như thế các hoạt động sản xuất của Trung Hoa đã đứng lại và trở thành con số zéro. Có nghĩa các vật dụng và hàng hóa của Trung Hoa làm để xuất cảng, nay đã hoàn toàn ngưng trệ.

Ngay cả những hàng hóa có sẵn do sản xuất trước khi có trận dịch, nay cũng nằm tụ vì không thể xuất cảng được. Hơn 80 quốc gia, gồm các quốc gia mậu dịch quan trọng nhất của Trung Hoa đã có lệnh cấm không cho phi cơ từ Trung Hoa đáp xuống các quốc gia đó. Hơn 20 hãng máy bay quốc tế đã ngưng các chuyến bay đến hay đi từ Vũ Hán và các thành phố lớn khác của Trung Hoa. Ngay cả Cathay Pacific, hãng hàng không đặt trụ sở tại Hồng Kông cũng đã cho ngưng mọi chuyến bay đi hay đến từ nội địa Trung Hoa và giảm thiểu mọi chuyến bay khắp nơi trong vòng hai tháng.

Ảnh hưởng của trận dịch coronavirus như thế nặng nhất trên các hãng hàng không và du lịch. Ước tính sơ khởi cho thấy các hãng hàng không sẽ thất thoát khoảng 29 tỷ Mỹ Kim do trận dịch này. Kỹ nghệ cruise ships là kỹ nghệ 45 tỷ Mỹ Kim coi như tiêu tùng vì chuyện chiếc tàu Diamond Princess đậu tại Yokohama đã gây ra thêm bệnh cho vài trăm người. Dĩ nhiên còn ai dám đi cruise nữa khi dễ bị mắc bệnh dịch!

Kỹ nghệ xe hơi là kỹ nghệ cũng bị ảnh hưởng nặng nề do trận dịch coronavirus. Trong tháng hai này, Chinese Passenger Car Association cho biết số xe bán tại Trung Hoa giảm đi 92%. Có nghĩa không còn dân Tàu nào đi mua xe nữa! Hiện nay Trung Hoa đã trở thành thị trường lớn nhất về xe hơi của toàn cầu. Vì thế khi không còn ai mua xe, các hãng chế tạo xe hơi lỗ nặng! Ngay cả các hãng lớn của Hoa Kỳ như GM, Ford đều kiếm lời là do xe bán tại Trung Hoa. Nên với thị trường Trung Hoa trở thành con số không, các hãng này sẽ đi vào đường lỗ lã! 

Tệ hại hơn nữa, Trung Hoa chế tạo phần lớn các đồ phụ tùng, các phần cần thiết để ráp xe nên một khi Trung Hoa tê liệt vì các nhà máy đóng cửa và thợ không vào làm được vì bệnh dịch, hệ thống cung cấp các phần tử chế tạo xe bị đứng lại luôn. Có nghĩa một hãng ráp xe của GM chẳng hạn tại Mexico thiếu bố thắng làm từ Tàu, sẽ phải cho ngưng lại hết chuyện ráp xe! Hãng Jaguar Land Rover cũng dùng đồ cung cấp của Tàu tuyên bố sẽ phải cho ngưng chuyện làm xe tại Anh. Hãng Mercedes – Benz của Đức cũng lâm vào tình trạng tương tự. Các hãng sản xuất xe khác cũng thế. Chuyện sản xuất xe hơi hiện nay đã trở thành toàn cầu với hệ thống cung cấp phụ tùng và các phần tử cho xe phần lớn làm tại Trung Hoa. Nên một khi Trung Hoa tê liệt, kỹ nghệ xe hơi toàn cầu cũng tê liệt theo!

Một kỹ nghệ khác cũng bị ảnh hưởng trầm trọng vì trận dịch coronavirus là kỹ nghệ điện tử. Trung Hoa được coi như nhà máy chế tạo hầu hết các phần tử của các sản phẩm về điện tử cho toàn cầu. nên khi Trung Hoa tê liệt và các nhà máy này ngưng hoạt động, toàn thể kỹ nghệ điện tử của toàn cầu cũng ngừng lại hết. 

Thí dụ như trường hợp của công ty Apple. Các iphone của Apple đều do hãng Foxconn chế tạo. Foxconn tuyên bố đã bị ảnh hưởng nặng nề về sản xuất tại Tàu và nếu có mở cửa lại các nhà máy chế tạo, cũng sẽ phải rất cẩn thận! Foxconn đã phải đưa việc sản xuất sang các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam và Mexico. Điều này chho thấy hiện nay Việt Nam đang hưởng lợi do trận dịch coronavirus bên Tàu!

Tuy nhiên sản xuất của Foxconn tại các quốc gia khác chỉ là phần nhỏ, không đáng kể so với số lượng sản phẩm điện tử hãng này chế tạo bên Tàu. Nên nếu trận dịch kéo dài, việc cung cấp cho công ty như Apple và các hãng khác sẽ bị ảnh hưởng nặng và gây nhiều thiệt hại cho kỹ nghệ điện tử của toàn cầu.

Không chỉ riêng các kỹ nghệ về chế tạo hay kỹ thuật, các kỹ nghệ về vật dụng tiêu thụ cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Công ty Proctor-Gamble của Hoa Kỳ là công ty lớn nhất về sản phẩm tiêu thụ gần đây đã làm bản báo cáo cho biết việc ngưng trệ sản xuất tại Trung Hoa sẽ ảnh hưởng lớn lao cho công ty, làm thiệt hại nhiều. Proctor-Gamble cho biết Trung Hoa là thị trường lớn thứ nhì của công ty, sau Hoa Kỳ. Nhưng khi các cửa hàng của Trung Hoa đều đóng cửa hết như hiện nay, các hàng hóa của Proctor-Gamble dĩ nhiên ế chảy, không bán cho ai được! 

Ngoài ra Proctor-Gamble dùng đến 387 hãng chế tạo của Tàu để làm vật dụng tiêu thụ để sản xuất hàng hóa bán trên toàn cầu.. Nay cả 387 hãng này ngưng hoạt động, không biết đến bao giờ mới làm việc lại. Tất nhiên công ty Proctor-Gamble sẽ bị thiệt hại nặng khi thiếu đồ để bán tại Hoa Kỳ hay các quốc gia khác. Có nghĩa việc thu hoạch lời lỗ trong tam cá nguyệt này sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, nhiều phần là lỗ nặng!

Cũng thế, công ty Adidas làm giày và đồ thể thao của Đức, cho biết đã mất đi số hàng bán được là 85% kể từ dịp Tết 25 tháng 1 đến nay. Adidas bán rất chạy tại Trung Hoa, bán trên 12000 tiệm của Tàu. Nay các cửa hàng Tàu đóng cửa cả, nên không còn bán giày hay đồ thể thao gì được nữa. Các cửa hàng của Adidas tại Nhật và Đại Hàn cũng ế chảy. Lý do là không còn du khách Tàu tại hai xứ này. Dân Tàu đi du lịch các xứ trên chịu khó shopping mua đồ nhiều. Nay hết du khách Tàu, các cửa hàng Nhật và Đại Hàn hay các xứ Á Châu hay ngay cả Âu Châu đều bị ế ẩm vì không có khách du lịch Tàu vào mua! Có nghĩa trận dịch bên Tàu này đã làm mọi thứ cửa hàng, mọi dịch vụ ảnh hưởng nặng nề, làm các nền kinh tế khắp nơi cũng bị chậm lại theo.

Tại Âu Châu, nước Đức bị ảnh hưởng về kinh tế nặng hơn cả do việc Trung Hoa tê liệt hoàn toàn vì trận dịch coronavirus. Tam cá nguyệt cuối 2019, Đức đã bị mức sản xuất nội địa GDP trở thành số âm. Nay với trận dịch này, Đức không còn bán được các sản phẩm máy móc kỹ thuật cao sang cho Trung Hoa được nữa nên các kỹ nghệ sản xuất của Đức bị yếu kém làm GDP của tam cá nguyệt đầu 2020 sẽ đi vào số âm nữa. Khi hai tam cá nguyệt liền nhau có GDP negative, theo định nghĩa là suy thoái kinh tế. Đức là đầu tàu kinh tế kéo cho cả vùng Âu Châu nên khi Đức suy thoái, cả vùng Âu Châu sẽ suy thoái theo.

Như tại Pháp, hai kỹ nghệ bị nặng là kỹ nghệ xe hơi và kỹ nghệ chế dược phẩm, đều dựa vào hệ thống cung cấp sản phẩm của Tàu, nên đều bị ảnh hưởng nhiều. Tệ hại hơn nữa, hơn 1/3 các đầu tư về sản xuất và kỹ nghệ của Pháp tại Trung Hoa đều nằm cả tại thành phố Vũ Hán, hiện là trung tâm điểm của trận dịch. Nên Pháp bị thiệt hại nặng nề do dịch coronavirus. Bộ trưởng tài chánh Bruno Le Maire của Pháp hô hào Pháp phải độc lập hơn, không dựa vào sản xuất của Trung Hoa quá đáng như hiện nay. Bộ Tài Chánh Pháp cũng ước tính là nền kinh tế Pháp sẽ suy thoái 0.1% do trận dịch Tàu coronavirus này!

Hoa Kỳ tương đối đỡ hơn Âu Châu, vẫn còn phát triển kinh tế nên chưa thấy bị ảnh hưởng nhiều do việc Tàu bị tê liệt hoàn toàn. Nhưng không sớm thì muộn, những ảnh hưởng tai hại về kinh tế do việc Tàu ngưng trệ mọi sản xuất sẽ làm mọi ngành kỹ nghệ của Hoa Kỳ nếm mùi nay mai. Và hiện nay với thị trường chứng khoán đi xuống, sáng thứ hai 24 tháng 2, chỉ số Dow Jones vừa mở cửa đã rớt xuống 997 điểm hay 3.4%, giá vàng tăng vọt, giá dầu tụt thảm hại, cũng như tiền lời trên Treasury bond 30 năm hiện nay xuống thấp đến mức kỷ lục là 1.88%, chưa bao giờ thấp như vậy. Các điều này có nghĩa các nhà đầu tư đã tính toán là kinh tế của Hoa Kỳ cũng như toàn cầu sẽ đi vào suy thoái kinh tế nặng nề trong tương lai gần.

Dĩ nhiên tất cả sẽ tùy thuộc vào trận dịch COVID-19 này có kéo dài lâu và sẽ lan tràn thêm nữa hay không. Nếu như trận dịch SARS trước kia, chỉ kéo thêm một hai tháng đến khi ấm lên sẽ chấm dứt, mọi người sẽ thở phào và mọi sự sẽ đâu vào đó. Nhưng nếu tai họa này bành trướng thêm và kéo dài năm này qua năm khác, lúc đó mới thật sự là kinh hoàng và nền kinh tế toàn cầu sẽ đi vào suy thoái nặng nề, không thua gì thời Great Recession 12 năm về trước.

Thế giới tê liệt
 

 
Trận dịch coronavirus COVID -19 tiếp tục lan tràn trên khắp thế giới. Cho đến ngày Chủ Nhật 8 tháng 3, trên toàn cầu đã có 109759 người mắc bệnh với 3802 người chết. 
Tại Hoa Kỳ, con số mới nhất tính đến ngày 8 tháng 3 là 484 người bị coronavirus trên 33 tiểu bang. Trong số này, có 3 người từ thành phố Vũ Hán di tản về Hoa Kỳ, 46 người trên chiếc tàu Diamond Princess nằm ụ tại Yokohama của Nhật và gần đây thêm 21 người trên cruise ship Grand Princess đi từ Hawaii về California bị mắc bệnh.
Số người chết do coronavirus tại Hoa Kỳ lên đến 19 người tính đến ngày 8 tháng 3, đa số tại tiểu bang Washington State, với 16 người tại một nursing home tên là Lifecare center of Kirkland. Có nghĩa một khi bệnh này lan tràn trong khu người già ở, con số tử vong lên rất cao. 

Ngoài Trung Hoa, những quốc gia bị nặng nhất là Đại Hàn, con số mắc bệnh cho đến ngày 8 tháng 3 là 7313 với 50 người chết. Nhiều hơn cả Đại Hàn bây giờ là nước Ý, quốc gia này đã có 7375 người nhiễm bệnh với 366 người chết. Sở dĩ tỷ lệ tử vong tại Ý cao nhiều vì Ý toàn  người già nên khi bị coronavirus, dễ chết nhiều hơn. Iran có 6566 người bị bệnh với 194 người chết. Pháp hiện có 1126 người mặc bệnh với 19 người chết. Đức có 1040 người bị bệnh nhưng chưa ai chết. 

Việt Nam có 30 người bị mắc bệnh nhưng không có ai chết. Đây là con số chính thức của chính quyền cộng sản Việt Nam đưa ra, nhưng nhiều phần là không tin được và chắc chắn phải nhiều hơn gấp bội!  

Tổng số các quốc gia hiện nay đã có coronavirus lan tràn đến là 104 quốc gia trên toàn cầu và sẽ còn tăng hơn nữa. Hiện nay đang lan tràn nhanh nhất là nước Ý, ngày chủ nhật 8 tháng 3, chính quyền Ý đã hạ lệnh cho phong tỏa toàn bộ cả 14 vùng phía Bắc nước Ý gồm 16 triệu dân, cấm đi ra hay đi vào thành phố, mọi trường học, công sở, mọi hoạt động đều đóng hết, coi như bế quan tỏa cảng, như hệt Trung Hoa đã làm với Vũ Hán và cả vùng Hubei hơn 50 triệu dân. Sở dĩ chính phủ Ý phải ra lệnh này vì thấy coronavirus lan tràn quá nhanh tại Ý. Chỉ nội một ngày, con số người mới bị bệnh thêm lên tại Ý là 1492 người. Trong khi đó mức lan truyền tại ngay Trung Hoa, trung tâm điểm của trận dịch xuống chỉ còn 52 người một ngày.

Sự lan truyền nhanh chóng của coronavirus tại Ý cho thấy toàn vùng Liên Hiệp Âu Châu sẽ bị lây cũng rất nhanh. Chứng tỏ là con số người mới nhiễm bệnh đã tăng cao vùn vụt như tại Pháp chỉ một ngày đã hơn lên 177 người và tại Đức, thêm 240 người bị bệnh trong một ngày.

Như thế chỉ nội trong vài tuần lễ sắp đến, cả vùng Âu Châu sẽ lâm vào tìng trạng phải phong tỏa như Ý bắt đầu thi hành tại các vùng phía Bắc nước này. Sự tê liệt mọi hoạt động sẽ ảnh hưởng nặng nề đến kinh tế của toàn vùng Tây Âu, hiện thời cũng đang mấp mé trên hố sâu của suy thoái kinh tế.

Với Trung Hoa ngưng trệ hết tất cả các hoạt động sản xuất vì dân chúng về quê ăn Tết hiện cũng chưa được phép trở lại thành phố để đi làm, các hãng xưởng của Trung Hoa coi như phải đóng cửa hết, không hoạt động được nữa. Các đồ sản xuất trước kia sẽ cạn dần và không có sản xuất tiếp, có nghĩa hệ thống cung cấp vật dụng từ Trung Hoa sẽ hoàn toàn bị tê liệt và không thể xuất cảng cho toàn cầu được như trước.

Điều này có nghĩa hầu hết các hãng xưởng chế tạo tại Hoa Kỳ, Tây Âu, Nhật Bản và các quốc gia khác như Đại Hàn, Đài Loan, Singapore.v..v. chỉ còn một hai tháng nữa là phải ngưng hoạt động, cho đến khi Trung Hoa bỏ hết các lệnh phong tỏa và làm việc trở lại.

Như thế kinh tế toàn cầu hiện nay đã trở thành tê liệt hoàn toàn và suy thoái kinh tế gần như là điều chắc chắn sẽ xảy ra. Điều này giải thích tại sao các nhà đầu tư đã bỏ của chạy lấy người, đổ xô nhau đi bán stock và đem tiền mua những gì được coi như chắc chắn nhất. Trong trường hợp này là mua vàng và mua Treasury bonds. Giá vàng đã tăng vọt từ mấy tuần lễ nay và cho đến ngày thứ sáu 6 tháng 3, một ounce vàng hiện nay là 1674 Mỹ Kim, cao nhất cả chục năm nay.

Công khố phiếu Treasury bonds của chính phủ Hoa Kỳ được coi như đảm bảo nhất vì không ai sợ chính phủ Mỹ quịt nợ! Các nhà đầu tư trên toàn thế giới thi nhau đem tiền mua những giấy nợ này của chính phủ Hoa Kỳ, làm tiền lời trên công khố phiếu xuống thấp kỷ lục, chưa bao giờ thấp vậy. Cho đến thứ sáu 6 tháng 3, mức tiền lời của Treasury bonds 30 năm chỉ còn là 1.29%, con số thấp ngoài mức tưởng tượng. Ngày thứ hai 9 tháng 3, mức này tụt luôn xuống chỉ còn 0.90%. Mức tiền lời của Treasury bonds 10 năm hiện nay chỉ còn là 0.51%, gần như không có gì, có nghĩa các nhà đầu tư gửi tiền nhờ chính phủ Hoa Kỳ giữ dùm, khỏi ăn lời chi nữa!

Tuy nhiên công khố phiếu của Hoa Kỳ còn có tiền lời dương, có nghĩa có trả tiền lời, dù chỉ là cỏn con. Tệ hại hơn là công khố phiếu của Đức và Nhật Bản, hiện nay là mức âm, có nghĩa không có tiền lời gì cả nhưng khi lấy lại vốn còn ít hơn số tiền ban đầu. Hiện tượng này chứng tỏ hai quốc gia Đức và Nhật đã bắt đầu suy thoái nặng, các nhà đầu tư không còn tin tưởng gì nữa, thà mất tiền để nhờ chính phủ Đức hay Nhật giữ hộ, còn hơn để tiền mua thứ khác còn lỗ nặng hơn!

Dấu hiệu về tiền lời của công khố phiếu cho thấy các nhà đầu tư hiện nay đã mất niềm tin trên nền kinh tế của cả Hoa Kỳ, lẫn Tây Âu và Nhật Bản. Và một khi niềm tin này không còn suy thoái kinh tế hay tệ hại hơn nữa depression cho nền kinh tế toàn cầu, gần như chắc chắn sẽ xảy đến.

Hiện nay thị trường về stock mới chỉ xuống khoảng 12%, cho đến thứ sáu 6 tháng 3, chỉ số Dow Jones đứng ở mức 25864, Nasdaq ở mức 8575 và S&P ở mức 2972. Khi xuống trên 10% kể từ mức cao nhất, đây gọi là correction, sửa chữa lại của các chỉ số. Nhưng nhiều phần stock sẽ xuống đến mức thảm hại, trên 20%, gọi là thị trường gấu, bear market. 

Với mức bi quan về kinh tế như hiện nay do trận dịch coronavirus đem lại làm kinh tế toàn cầu bị tê liệt hoàn toàn, mức rơi rụng đổ dốc của thị trường chứng khoán sẽ lên đến mức kinh hoàng và stock sẽ mất đi 30 – 40% hay trên 50% là chuyện dễ dàng xảy ra. Ngày thứ hai 9 tháng 3, với giá dầu tụt dốc không phanh do chuyện Saudi Arabia và Nga tranh chấp về việc Nga không chịu giảm mức sản xuất. Saudi Arabia nổi khùng cho hạ giá dầu xuống và tăng mức sản xuất lên để chơi lại Nga, giá dầu mất đi ngay 25% so với trước, chỉ mấp mé ở mức 30 Mỹ Kim một thùng, có thể sẽ xuống luôn một lèo ở mức 20 đồng một thùng! Do chuyện này và coronavirus, chỉ số Dow Jones coi như crash ngày thứ hai 9 tháng 3, mất thêm 2000 điểm nữa ở mức 24,000.

Như vậy chỉ số Dow Jones có thể sẽ xuống dưới mức 20000 trong vòng hai ba tháng đến. Và điều này là điều làm cho Donald Trump sợ hãi nhất! Lý do là Trump bị ám ảnh về chỉ số Dow Jones và thường xuyên dùng chỉ số này tăng vọt trong hơn hai năm nay để biện minh cho sự thành công của mình đã giúp cho kinh tế Hoa Kỳ tăng trưởng.

Thực sự kinh tế Hoa Kỳ đã trên đường hồi phục từ thời tổng thống Obama và sự phát triển mạnh của kinh tế là hậu quả do những biện pháp kinh tế của Obama đưa ra từ mấy năm trước để cứu vãn kinh tế Hoa Kỳ sau thời kỳ Great Recession năm 2008. Trump thừa hưởng những việc làm này của Obama nhưng nhận hết công lao là do mình đem lại! Đây là điều dĩ nhiên vì Trump muốn phá đổ hết những gì Obama đã làm, nhưng những gì tốt của Obama đều phủ nhận hết hay nhận vơ là công lao của mình!

Vì thế Trump đã dùng chỉ số Dow Jones như một bằng chứng là chỉ từ khi Trump thắng cử lên cầm quyền, Dow3 Jones mới đi từ mức 20,000 lên đến mức cao nhất tháng vừa qua là 29,500. Với stock market lên nhiều, người dân Hoa Kỳ nào có quỹ hồi hưu 401k đều cảm thấy mình giàu có hơn và mức tin tưởng gọi là consumer confidence tăng cao lên kỷ lục.

Mục tiêu chính của Trump trong kỳ tranh cử 2020 này là dựa vào kinh tế Hoa Kỳ mạnh để thuyết phục dân chúng Hoa Kỳ bầu cho mình thêm nhiệm kỳ nữa. Và quả thật gần như sự mạnh yếu của nền kinh tế là yếu tố chính cho sự thắng bại của vận động bầu cử. Giản dị như thời Bill Clinton ra tranh cử với tổng thống Gorge HW Bush, Bush bố, tay cố vấn cho Bill Clinton là James Carville đã nói :”It’s the economy, stupid!”. Có nghĩa tất cả chỉ tùy thuộc vào nền kinh tế. Và thời Bush bố, kinh tế đi xuống nhiều, chỉ đến gần ngày bầu cử kinh tế mới hồi lại. Nhưng dân chúng đi bầu không thấy được là kinh tế sắp hồi lại, chỉ thấy trước mắt là túi tiền mình bị hao hụt trầm trọng nên đã bỏ phiếu cho Bill Clinton thắng Bush bố!

Điều này cho thấy gần như kinh tế mạnh hay yếu sẽ quyết định cho cuộc bầu cử. Vì người dân đi bầu luôn luôn bỏ phiếu tùy thuộc vào túi tiền của mình! Ý thức được điều này nên Trump làm đủ cách để giữ cho kinh tế mạnh để mong thắng cử kỳ 2020 này. Ngay chuyện chiến tranh mậu dịch với Trung Hoa, Trump đã ôn hoà hơn để có được thỏa thuận Phase 1 với Tập Cận Bình để khỏi phải đánh tariff lên cao hơn như đã dọa trước đây. Trump thừa biết nếu đánh tariff lên cao nữa, kinh tế sẽ xuống nhiều và hy vọng đắc cử sẽ theo mây khói.

Với trận dịch coronavirus này, điều chắc chắn là kinh tế Hoa Kỳ sẽ bị ảnh hưởng nặng. Đây là lý do tại sao Trump đã hô hào để Ngân Hàng Trung Ương Federal Reserve cắt lãi xuất thấp để kích thích kinh tế. Trump thường xuyên chỉ trích chủ tịch Federal Reserve  là Powell giữ lãi xuất quá cao so với các quốc gia khác. Nhưng vì Federal Reserve Bank độc lập với hành pháp nên quyết định tăng giảm lãi xuất là do Powell và ủy ban về lãi xuất của Federal Reserve, Trump không làm gì được hơn là hô hào và dọa dẫm Powell xuông.

Thực sự Ngân Hàng Trung Ương Hoa Kỳ cũng đã hoảng sợ vì thấy ảnh hưởng của trận dịch quá nặng trên nền kinh tế Trung Hoa và lây sang kinh tế toàn cầu. Nên tuần lễ vừa qua, Powell đã làm chuyện bất ngờ là cho cắt lãi xuất ngay lập tức, không đợi đến kỳ họp chính thức là cuối tháng 3 này. Powell cho cắt xuống 0.5%  là điều ít xảy ra vì thường chỉ tăng hay giảm ở mức 0.25%. Có nghĩa Federal Reserve hiện nay đã hoảng hốt, thấy nguy cơ trầm trọng của suy thoái kinh tế toàn cầu nên cho cắt lãi xuất khẩn cấp và đánh nhanh, đánh mạnh, hy vọng cứu vãn kinh tế đỡ suy sụp trầm trọng.

Điều lạ lùng xảy ra là mọi khi Federal Reserve cắt lãi xuất, stock sẽ lên ào ào. Nhưng lần này khác, stock mới đầu lên được nửa giờ, sau đó lại đi xuống và còn xuống nhiều hơn! Điều này chứng tỏ các nhà đầu tư thấy ngay là Federal Reserve đã bị panic, hốt hoảng nên mới cắt lãi xuất khẩn cấp và nhiều như vậy. Và chứng tỏ là Federal Reserve Bank đã thấy nguy cơ suy sụp kinh tế quá nặng nề khó lòng cứu vãn!

Nhiều nhà phân tích cho rằng lần cắt lãi xuất này của Ngân Hàng Trung ương vô hiệu quả vì cắt lãi xuất chỉ ảnh hưởng đến nhu cầu. Lãi xuất thấp, người tiêu thụ dễ mua sắm hơn để kích thích kinh tế. Nhưng vấn đề hiện tại là sự cung cấp. Trung Hoa tê liệt không sản xuất được nên không có hàng hóa để bán ra. Khi không có đồ để bán, dù có tiền bao nhiêu do cắt lãi xuất hay bơm tiền vào, người tiêu thụ  không mua được vì không có đồ để bán. Có nghĩa hoạt động kinh tế ngưng trệ vì việc cung ứng không có. Nên dù Federal Reserve có kích thích bằng cắt lãi xuất tối đa hay bơm tiền kiểu quantitative easing thời trước, cũng không có hiệu quả bao nhiêu.

Như vậy tất cả sẽ tùy thuộc vào mức độ lan tràn của coronavirus trên toàn cầu sẽ làm tê liệt các hoạt động kinh tế trong bao lâu. Nếu chỉ ngắn hạn hai ba tháng, kinh tế toàn cầu may ra sẽ cò cơ hồi lại được. Nhưng nếu kéo dài vô thời hạn, năm này qua năm khác, càng ngày càng nặng hơn, kinh tế toàn cầu sẽ rơi vào vực thẳm không đáy dễ dàng trong tương lai.

Tóm lại, tương lai của toàn cầu đang bị đe dọa nặng nề do trận dịch coronavirus hiện đang hoành hành khắp nơi. Sự tê liệt của thế giới trên mọi phương diện do trận dịch này sẽ quyết định cho kinh tế toàn cầu, cũng như ảnh hưởng lớn lao đến chính trị và xã hội trên mọi quốc gia đang bị trận dịch này tàn phá.

Hoa Kỳ tan nát


Sự tan nát của quốc gia Hoa Kỳ đang xảy ra trước mắt của chúng ta như một cuốn phim quay chậm. Khởi đầu từ hơn ba tháng trước, khi trận dịch coronavirus lan tràn tới Hoa Kỳ, mức người lây bệnh và tử vong đã lên đến mức kinh hoàng không tưởng tượng nổi.

Cho đến ngày thứ sáu 29 tháng 5, đã có 1,748,000 người nhiễm bệnh này và 102,500 người chết. Con số người chết do trận dịch như vậy đã vượt quá mức tổng cộng binh sĩ Hoa Kỳ thiệt mạng trong hai cuộc chiến Triều Tiên và Việt Nam cộng lại.

Và tuy gần đây, mức lây bệnh đã chậm lại tại vài tiểu bang như New York, New Jersey, Massachusetts, Texas, một số tiểu bang khác vẫn thấy mức lan bệnh tăng cao. Hầu hết các tiểu bang đã bắt đầu cho mở cửa lại các công xưởng và dịch vụ, cũng như cho hoạt động lại các tiệm ăn, cửa hàng có nhiều người đến như các dịch vụ làm tóc, móng tay v.v.., mức lây bệnh nhiều phần sẽ tăng nhanh trở lại khi mọi người tiếp xúc nhiều và khó giữ chuyện cách ly hay đeo khẩu trang.

Nếu một đợt sóng lan bệnh khác nữa trở lại, nhất là vào mùa thu và mùa đông năm 2020 này, khi coronavirus hoành hành nhiều hơn nữa, cộng với dịch cúm và nhiều loại cực vi trùng khác thường thấy trong mùa đông. Nhiều phần mức nhiễm bệnh sẽ tăng cả vài triệu người nữa và số người chết sẽ lên đến hai hay ba trăm ngàn người dễ dàng.

Thuốc chích ngừa hiện nay đã được khảo cứu với hai hay ba chục công ty thi đua để đem đem ra thị trường. Nhưng nhanh lắm cũng phải đến cuối năm 2020 hay sang đầu năm 2021 may ra mới có thuốc chích ngừa. Và hiệu quả cũng chưa biết có được bao nhiêu để ngăn chặn mức lây bệnh của coronavirus. Cũng thế, thuốc dùng để chữa bệnh hiện nay mới chỉ có thuốc remdesivir mới gần đây được chấp nhận để dùng trong nhà thương cho những bệnh nặng nhất, tuy nhiên hiệu quả cũng tùy trường hợp và làm cho thời gian ở trong bệnh viện ngắn hơn vài ngày, chưa phải là thần dược, dùng để trị bệnh hết ngay trên đa số bệnh nhân, như thuốc kháng sinh chữa nhiễm trùng ta thường thấy.

Thuốc loại như hydroxychloquine, được Trump hô hào và dùng thử cho chính mình để ngừa bệnh, với những khảo cứu gần đây cho thấy không hiệu quả gì, trái lại còn gây ra nhiều biến chứng hơn là có lợi cho bệnh nhân.

Các hãng thuốc cũng đang gia công để kiếm được thuốc uống để trị và ngừa coronavirus như thuốc Tamiflu để trị cúm. Nhưng vẫn chưa có thuốc nào tìm ra được và nếu có hiệu quả, cũng phải thử còn lâu mới có thể mang ra thị trường được.

Như thế, hiện nay vẫn chưa có cách thức nào hiệu quả để chữa trị và ngừa bệnh. Nhiều phần coronavirus sẽ tiếp tục gây bệnh cho đa số dân chúng Hoa Kỳ trong vòng một hay hai năm đến. Và người nào may mắn, sẽ ít có triệu chứng. Người nào do bản chất cơ thể dễ nhiễm bệnh và khi bị lây sẽ bị nặng và dễ chết nếu già tuổi hay có nhiều bệnh kinh niên khác như áp huyết cao, tiểu đường, bệnh gan, bệnh thận v..v..

Theo một khảo cứu gần đây của đại học Columbia, mức tàn phá của coronavirus trên xã hội Hoa Kỳ với số tử vong quá cao với cả hơn trăm ngàn người chết, thực ra chỉ vì chính quyền Trump quá chậm trễ trong những biện pháp đối phó. Theo khảo cứu này, chỉ cần Trump ra lệnh đóng cửa bắt dân ở nhà trên toàn quốc, chỉ cần sớm hơn một tuần lễ, số người chết sẽ giảm đi 36,000 người. Và nếu Trump ngay từ đầu khi Trung Hoa đang có dịch tại thành phố Vũ Hán, cho sửa soạn ngay và kiểm soát không để dân Tàu từ Vũ Hán lọt sang nổi Hoa Kỳ, bệnh dịch Covid-19 này sẽ xảy ra rất ít tại Hoa Kỳ và không gây ra tai họa trầm trọng như hiện tại.

Tội lỗi của Trump là ngay từ đầu đã tìm cách để trấn an dân chúng và coi thường coronavirus, coi như đây chỉ là loại cảm cúm thường, sẽ biến mất sau ít lâu, không còn dấu tích gì! Trong những tuần lễ đầu của tháng 2/2020, khi Trung Hoa đang bị nặng và Hoa Kỳ chưa thấy bệnh này hiển hiện, Trump tuyên bố mọi sự bình thường, kiểm soát được dễ dàng, không có gì đáng lo ngại.

Ngay cả khi thấy bệnh đã lây tại Hoa Kỳ vào đầu tháng 3/2020, Trump cho đóng cửa phi trường không cho dân Trung Hoa sang Hoa Kỳ, lệnh này cũng chỉ áp dụng cho người không có quốc tịch Hoa Kỳ. Hàng vài chục ngàn người Mỹ gốc Tàu, mang quốc tịch Hoa Kỳ, vẫn vào trở lại Mỹ sau khi ăn Tết tại Vũ Hán sau khi Trump ra lệnh đóng cửa phi trường. Và chính những người Mỹ gốc Tàu này đã mang coronavirus để lây cho dân chúng Hoa Kỳ tại các thành phố lớn có nhiều người Tàu ở như Seattle, Los Angeles, San Francisco, Chi cago v..v..

Đáng nhẽ ngay từ đầu, khi cho đóng cửa phi trường, tất cả mọi người từ Tàu nhất là từ Vũ Hán trở lại Hoa Kỳ, đều bị giử quarantine hai tuần lễ và cho theo dõi thường xuyên xem người nào có bệnh hay lây sang cho người khác là cô lập hóa ngay. Trump trái lại vẫn để cho dân Mỹ gốc Tàu này đi tứ tán khắp nơi và bắt đầu truyền bệnh! Đây là sai lầm căn bản đầu tiên đã làm cho Hoa Kỳ mắc họa Covid-19 như hiện nay.

Điều sai lầm và thiển cận này xảy ra được chỉ vì khi mới nhậm chức vào đầu năm 2017, Trump đã phá hủy hết những gì Obama để lại. Một ủy ban Obama thiết lập trong hội đồng an ninh quốc gia là ủy ban chuyên môn để ngăn ngừa và đối phó với các trận dịch. Cơ quan này được thành lập sau khi có những trận dịch như Ebola hay cúm H1N1 thời Obama và có nhiệm vụ đề phòng và thảo sẵn kế hoạch đối phó với các trận dịch tương lai. Khi Trump lên, những gì Obama để lại Trump ra lệnh giải tán hết. Nên ủy ban để ngừa đại dịch này với các chuyên gia bị cho về vườn cả. Và khi trận dịch thực sự kéo đến, không còn ai có chuyên môn hay có trách nhiệm để đối phó với trận đại dịch.

Một điều tệ hại khác của Trump là cơ quan CDC, Center for disease control. Thời Obama, CDC là cơ quan hàng đầu trên toàn cầu về vấn đề các bệnh truyền nhiễm, được trọng nể khắp nơi. Nhưng khi Trump lên, giám đốc CDC bị đuổi, các nhân viên ưu tú hoặc bị cho về vườn hay chán nản từ chức, cơ quan này chỉ còn lại toàn những kẻ bất tài do Trump bổ nhiệm. Kết quả khi Covid-19 xảy ra, cơ quan CDC lúng túng không biêt làm gì. Chỉ có chuyện lập ra test để thử về coronavirus cũng làm hỏng, phải làm lại, kết quả bị chậm trễ cả gần hai tháng trời. Các nhà thương hay clinics không có test để thử, không định được bệnh coronavirus nên không cô lập hoá người bệnh hay tìm người tiếp xúc gọi là contact tracing.

Kết quả chỉ vì CDC bất tài, làm hỏng việc nên bệnh dịch cứ thế mà lan tràn khắp nơi. Tội này không phải nhỏ. Trump qui tội cho CDC để gỡ tiếng cho mình. Nhưng thực sự vì Trump chỉ vì lòng thù hằn Obama, đã đuổi hết người giỏi được Obama bổ nhiệm trước kia và Trump có tội là đã cho kẻ bất tài lên nắm trọng trách tại CDC! Thực sự ra cũng chỉ vì Trump là kẻ bất tài, thiếu tư cách nên những người làm việc với Trump cũng chỉ còn toàn những kẻ thiếu tài và thiếu tư cách! Nên không phải chỉ riêng cơ quan CDC, tất cả những nhân vật trong chính quyền, từ nội các của Trump đến những chức vụ khác, cũng chỉ toàn những người không tài cán gì và thiếu hẳn tự trọng cũng như tư cách!

Trong việc qui tội cho trận dịch Covid-19, Trump đứng đầu sổ, chỉ vì không chịu ý thức được tầm nguy hiểm của coronavirus và tìm cách để trấn an dân chúng và nhắm mắt làm ngơ, mất đi hai tháng trời không sửa soạn và làm gì để đối phó với trận dịch hoành hành.

Nhưng lý do tại sao để Trump chối bỏ tầm mức quan trọng của trận dịch như thế? Đó chỉ là vì Trump không muốn chỉ số Dow Jones xuống dốc khi thị trường thấy được mức tàn phá của coronavirus! Nhưng cũng vô ích vì để đối phó với virus này, cách duy nhất là đóng cửa tất cả để tránh lây bệnh. Và dĩ nhiên kinh tế xuống thảm hại., thị trường chứng khoán cũng vào thị trường gấu ngay.

Kinh tế Hoa Kỳ hiện nay đã xuống ở mức gần ngang hàng với thời Đại Khủng Hoảng Depression của thập niên 30’s. Mức thất nghiệp hiện nay đã lên đến hơn 40 triệu người, tỷ lệ thất nghiệp tháng tới nhiều phần sẽ leo lên mức 20%, không thua gì mức 25% của thập niên 30’s. Federal Reserve Bank bơm tiền như nước, in tiền không kịp để giữ kinh tế cho chạy đều! Lãi xuất đã xuống mức zero, có thể sẽ dưới số âm nay mai! 

Hiện nay Federal Reserve đã cho bơm tiền bằng cách mua trái phiếu vô giới hạn, bỏ xa thời của Bernanke năm 2008. Quốc Hội cũng đã tung tiền ra hơn 3 trillion, phát không cho dân và cho business. Nhưng cũng chưa đủ, sẽ phải tung ra vài trillion nữa trong những tháng tới. Có nghĩa ngân sách hiện nay không phải chỉ thâm thủng vài trăm tỷ Mỹ Kim lẻ tẻ, nhưng sẽ là cả chục ngàn tỷ Mỹ Kim dễ dàng.

Xã hội Hoa Kỳ cũng bắt đầu rối loạn và tan nát với Trump! Lý do là trận dịch Covid-19 có tác động mạnh nhất trên thành phần dân chúng nghèo, da màu. Các vùng ghettos dân đen ở dĩ nhiên đông đúc, không giữ chuyện cách ly được nên dân đen lây bệnh nhiều nhất. Những người làm việc loại tối cần như bán hàng tại chợ, dân xẻ thịt ở lò thịt toàn dân đen dân Mễ, bị lây bệnh rất nhiều vì làm việc sát nhau, dễ bị truyền bệnh. Hơn nữa khi bị bệnh nặng vào nhà thương, dân đen dân Mễ không được chăm sóc cẩn thận nên dễ chết hơn. Kết quả số tử vong của dân da màu chiếm đến hàng 70% trong khi dân trắng chết ít hơn.

Về kinh tế, dân nghèo da đen và Mễ bị thiệt hại nhiều hơn cả. Lý do là dân trắng học thức cao hơn có thể làm việc ở nhà bằng computer, dân nghèo làm toàn những nghề như chạy bàn, làm bồi, nấu bếp, làm lao động, dĩ nhiên bị sa thải nhiều hơn. Dù có được chính phủ cho tiền 1200 Mỹ Kim, cũng không thấm vào đâu. Những cảnh mất nhà, ra đường thành homeless sẽ làm dân nghèo lại càng nghèo hơn và bất mãn hơn.

Vì thế không lạ gì với các vụ cảnh sát giết dân đen như tại Minneapolis, cảnh sát bắt George Floyd da đen và dùng đầu gối đè lên cổ làm chết xảy ra tuần trước đã làm dân đen nổi điên và xuống đường biểu tình, đập phá và đốt nhà, đốt xe, hôi của suốt mấy ngày vừa qua. Với video quay được cảnh giết người dã man như trên chiếu khắp nơi trên TV, hơn 150 thành phố lớn của Hoa Kỳ đã xảy ra những vụ nổi loạn của dân đen xuống đường và đốt phá trong cuối tuần vừa qua.

Điều tệ hại hơn cả là Trump đã dùng Twitter để hô hào dùng vũ lực để đối phó, nhắc lại lời của một tay cảnh sát trưởng kỳ thị hạng nặng tại Miami năm 1967 tuyên bố: “Khi chúng nó hôi của, chúng tôi bắn bỏ”. Tuyên bố này của Trump đã bị chính Twitter cảnh cáo, cho đi kèm lời nhận xét là Trump đã hô hào bạo động! Nhưng điều này cho thấy rõ ràng Trump là kẻ kỳ thị, đứng hoàn toàn về phe của những kẻ white supremacists, Ku Klux Klan.

Trump năm 2016 được phiếu của những nhóm này, cũng như đa số cảnh sát thích những hô hào cực hữu của Trump. Nên Trump tìm cách ủng hộ cảnh sát tối đa và đe dọa sẽ dùng quân đôi National Guard để đối phó trên khắp các tiểu bang đang có bạo động và để đàn áp dân đen biểu tình cũng như đốt phá hay hôi của.

Hành động cũng như những tuyên bố của Trump như thế sẽ đưa đến chuyện gia tăng bạo động hơn nữa trên khắp các thành phố lớn của Hoa Kỳ. Mặc dù chưa rộng lớn như thời thập niên 60’s khi dân đen xuống đường biểu tình đòi nhân quyền với Martin Luther King, nhưng phong trào này của dân đen chống với kỳ thị và dã man của cảnh sát đối với dân đen nhiều phần sẽ lan bùng hơn nữa.

Với Trump nhắm vào tranh cử cuối năm 2020 này, trông cậy vào dân trắng kỳ thị bỏ phiếu cho Trump, Trump sẽ dùng chiêu bài “luật lệ và trật tự” để đàn áp dân đen mạnh hơn. Khi đó xã hội Hoa Kỳ sẽ nổ tan với cảnh nổi loạn, đốt phá của dân đen lớn mạnh và lan rộng hơn nữa trên khắp các thành phố lớn nhất của Hoa Kỳ. 

Như thế Hoa Kỳ đang đi vào con đường tan nát, với trận dịch Covid-19 hoành hành có thể gia tăng giết hại cả triệu người. Kinh tế cũng đang ở đáy vực thẳm với thất nghiệp như thời Đại Khủng Hoảng. Và xã hội đang bốc chấy khắp nơi do nạn kỳ thị và đàn áp dã man của cảnh sát. Con đường xuống dốc không phanh này có kềm hãm và giải quyết được hay không? Chúng ta sẽ phải chờ đến tháng 11 với cuộc bầu cử sắp đến để biết được câu trả lời rõ ràng hơn.