TÁM MƯƠI BA TUỔI VẪN CÒN BỊ ĐÒN

TÁM MƯƠI BA TUỔI
                                                           VẪN CÒN BỊ ĐÒN!
                                                                                  Tạp bút Tạ Hữu Đỉnh
 
Bản tin thời sự tối 23 - 4 - 2017, của Đài truyền hình Việt Nam đưa tin Chủ tịch thành phố Hà Nội, Nguyễn Đức Chung đã đối thoại với nhân dân xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, giải toả được số cán bộ và chiến sĩ cảnh sát bị người dân bắt giữ trái phép. Coi đó là một thắng lợi quan trọng. Vì ông Chung đã tháo gỡ được “ngòi nổ” của một “điểm nóng” đe doạ an ninh trật tự xã hội.
Nhưng chẳng hiểu sao, ngay sau cái tin vui đó, trên màn hình lại thấy hình ảnh các võ sĩ trang phục mầu đen, đứng dàn hàng biểu diễn võ thuật? Cũng không nhìn rõ được họ múa “đoản côn”, “trường kiếm”, “roi điện”, “dùi cui” hay loại vũ khí hiện đại gì? Mà chỉ thấy chung quanh người họ loang loáng phát ra những ánh chớp sáng loé lên, nhanh đến mức nếu có loại vũ khí gì đó đối kháng, thì cũng không thể chạm vào người họ được.
Thế rồi, sau mấy chục giây biểu diễn võ thuật, trên màn hình lại thấy các hàng quân (không rõ là bộ đội hay cảnh sát cơ động) xếp hàng thành nhiều khối hình chữ nhật, vũ khí, trang phục chỉnh tề rầm rập bước đi, hết khối này đến khối khác. Họ “đi nghiêm” y như đi trong một cuộc duyệt binh nào đó vậy.
Ơ, thế ra cuộc phô trương lực lượng này không phải là ngẫu nhiên? Mà rõ ràng đây là một trận “đòn gió”, một “thông điệp ngầm” nhằm răn đe người dân rằng: “Chớ có dại như người xã Đồng tâm, nghe “kẻ xấu” và “các thế lực thù địch” xúi giục mà chống đối Nhà nước, bắt giữ người thi hành công vụ”.
Trên thị trường thông tin nước ta, xưa nay, những thông tin có mầu sắc tiêu cực thường hay bị chắp vá, kín kín, hở hở rất khó hiểu, phải vừa xem vừa đoán! Do vậy, tôi phải nhờ máy tính. Thì ra cũng lại chuyện đã quá cũ, thu hồi đất!...
Như từ lâu các phương tiện thông tin đã khẳng định, phải từ 70 đến 75% các vụ khiếu kiện đông người diễn ra thời gian lâu dài đều là chuyện thu hồi đất và giá cả bồi thường thu hồi đất.
Trên trang mạng Trần Nhương có bài: “Đừng để Đồng Tâm thành phân tâm”, tác giả Nguyễn Sĩ Dũng viết: “…Sự kiện Đồng Tâm một lần nữa cảnh báo cho chúng ta rằng pháp luật về đất đai đang có vấn đề, mà có lẽ là vấn đề lớn nhất của thể chế. Đất đai thuộc sở hữu toàn dân mà toàn dân không có cách gì để thực thi quyền sở hữu của mình; đất đai thuộc sở hữu toàn dân mà toàn bộ chênh lệch địa tô chỉ làm giầu cho các nhóm lợi ích nhỏ bé trong xã hội, do đó chỉ là một sự đánh tráo khái niệm!”.
Tôi tán thành quan điểm này. Luật đất đai của ta đã tách quyền sở hữu đất đai thành ra bốn quyền khác nhau: quyền “sở hữu”, quyền “sử dụng” quyền “thừa kế” và quyền “chuyển nhượng”. Người dân được quyền sử dụng, quyền thừa kế và quyền chuyển nhượng. Còn quyền sở hữu thì thuộc về toàn dân, mà đại diện cho toàn dân là Nhà nước.
Cho nên khi Nhà nước cần sử dụng quyền sở hữu, thu hồi đất, thì cái quyền được sử dụng và thừa kế đất đai của người dân mặc nhiên chẳng còn giá trị gì. Ngoài một số tiền bồi thường do chính quyền địa phương tự định giá, mỗi nơi, mỗi lúc một khác. Mà tất nhiên là giá “quốc doanh” thì bao giờ cũng thấp hơn giá thị trường rất nhiều lần. Người dân phải trả lại đất cho Nhà nước, mặc dù từ nghìn đời nay đất đai vốn vẫn là của họ. Vì ông cha họ là người đầu tiên bổ những nhát cuốc đầu tiên để khai phá đất hoang thành bờ xôi ruộng mật!
Người ta bảo mọi so sánh đều khập khễnh. Nhưng cái quyền sở hữu đất đai của người nông dân cũng tự nhiên và là lẽ đương nhiên như quyền sở hữu hải đảo của những người lính Hải Đội Hoàng Sa của Việt Nam, lần đầu tiên vượt biển đến Hoàng Sa thu nhặt hải vật và cắm mốc chủ quyền, thì Hoàng Sa là của Việt Nam, chứ không phải là của bất cứ quốc gia nào khác.
Bài: “Đối thoại ở thôn Hoành”, của nhà báo Bảo Hà, phóng viên đầu tiên của giới truyền thông có mặt ở Đồng Tâm ngay sau hôm xẩy ra vụ bắt người cho biết: “…Chiều ngày 15 – 4, một đoàn cảnh sát gồm cả cơ động, công an, cán bộ huyện đã xẩy ra xô xát với hàng nghìn người dân, sau hoạt động bắt người theo quyết định khởi tố đã có trước đó tử hơn một tháng. Hàng chục cảnh sát, công an, cán bộ huyện đã bị nhân dân giữ lại tại nhà văn hoá thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức…”.
Nhà báo Bảo Hà không cho biết nguyên nhân vì sao lại có quyết định khởi tố. Nhưng tại bài: “Chúc mừng nhân dân Đồng Tâm cảm ơn lãnh đạo thành phố”, của tác giả Lương Ngọc Huỳnh, trên trang mạng Trần Nhương, ngày 23/4/2017, trong đó có tấm ảnh chụp “Bản cam kết” của ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch thành phố Hà Nội viết, khi ông về đồi thoại với nhân dân Đồng Tâm đã cho biết rõ nguyên nhân. Sau đây là toàn văn  “Bản cam kết” viết tay, đã được chụp ảnh, của ông Nguyễn Đức Chung:
                 “Cộng hoà xã hội Chủ nghĩa Việt – nam
                            Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
                                        Bản cam kết.
Tôi Nguyễn đức Chung - chủ Tịch UBND Thành phố Hà nội. Xin Cam kết như sau:
1- TRực tiếp kiểm Tra đoàn Thanh Tra Chỉ đạo Sát sao làm đúng sự Thực khách quan và đúng pháp luật. Khu vực đất Đồng Xênh Rõ Ràng đâu là đất quốc phòng, đâu là đất nông nghiệp không mập mờ đảm bảo đúng quyền lợi cho nhân dân Đồng Tâm Theo quy định của pháp luật.
2, Không Truy cứu Trách nhiệm hình sự đối với Toàn Thể nhân dân xã Đồng Tâm.
3. Cam Kết chỉ đạo điều Tra xác minh việc bắt và gây thương Tích cho cụ Lê đình Kình, xử lý nghiêm Theo quy định của pháp luật.
                                                              Ngày 22 tháng 4 – 2017
                                                                       Chủ Tịch UBND
                                                                  Nguyễn Đức Chung (ký)
Nhưng do không đem theo con dấu, nên ông Nguyễn Đức Chung đã điểm chỉ. Cả nhà sử học Dương Trung Quốc, người chứng kiến cuộc đối thoại cũng ký tên và điểm chỉ. Rồi UBND xã Đồng Tâm đóng dấu xác nhận chữ ký của ông Nguyễn Đức Chung Chủ tịch thành phố Hà Nội là đúng.
Như vậy, chúng ta có thể hiểu rằng diện tích đất thuộc quốc phòng và diện tích đất canh tác của dân trên cánh Đồng Xênh, vì lý do gì đó đã “mập mờ”, vi phạm quyền lợi hợp pháp của dân. Cho nên họ không giao đất, do đó mà có quyết định khởi tố và bắt 4 người dân xã Đồng Tâm. Trong đó có cụ Lê Đình Kình là cựu chiến binh, 83 tuổi đời, 65 tuổi đảng, từng là Chủ tịch và Bí thư Đảng uỷ xã Đồng Tâm. Bốn người này, chắc nhà chức trách cho họ là “phần tử xấu cầm đầu”, nên bắt để truy tố?
Ngày xưa, thời đế quốc phong kiến áp bức bóc lột, vì thiếu thuế anh Dậu đang ốm cũng bị bắt, bị trói. Thương chồng, chị Dậu van xin các quan tha cho chồng mình. Nhưng: “Tha này! Tha này!”. Vừa quát, quan vừa bình bịch nện vào ngực chị!...    
Còn bây giờ, thời dân chủ, sau hơn 70 năm, vì bảo vệ quyền sử dụng đất cho con cháu và dân làng mình, cụ Kình đã bị “bẻ tay, vặn cổ đẩy lên xe” (lời của nhà văn Tạ Duy Anh). Và bị “gây thương tích” (chữ của ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội viết trong bản cam kết).
Thương bố tuổi già như chuối chín cây, anh con trai cụ Kình đuổi theo xe đòi: “Thả bố tôi ra! Thả bố tôi ra!”.
- Thả này! Thả này! Những cú đấm, đạp, vụt, nện cứ tới tấp đập vào thân thể anh con trai. Anh giận dữ thét lên”
- Chúng mày tống giam ngay bố tao đi, tao cho chúng mày xem! (đoạn đối thoại này của nhà văn Tạ Duy Anh).
Thế là hàng nghìn người dân xã Đồng Tâm bảo nhau khênh gỗ, vần đá, đắp ụ đất chặn đường không cho xe cơ giới chở quân vào làng và kéo nhau đi đòi người bị bắt…
Rồi chẳng hiểu bằng cách nào, người dân Đồng Tâm chỉ có hai bàn tay trắng với mấy đoạn cây, chắc là được tháo ra từ cán cuốc, cán cào làm gậy, mà lại bắt được mấy chục cảnh sát vũ trang, công an, cán bộ huyện, giam giữ ở nhà văn hoá thôn Hoành làm con tin, để yêu cầu được trực tiếp đối thoại với chính quyền thành phố.
Và cuộc đối thoại thẳng thắn giữa đôi bên đã diễn ra. Có loa phóng thanh cho người dân cả xã cùng được nghe. Người dân cũng nhận thấy việc bắt giữ người thi hành công vụ là sai trái. Cho nên họ không “tưới xăng”, không “đánh đập” con tin như dư luận đồn thổi. Trái lại, dân đã cử một gia đình hằng ngày nấu cơm cho họ ăn, đưa họ đi vệ sinh, tắm giặt.
Còn về phía những người thi hành cộng vụ ? Khi gặp phải sự phản ứng của người dân, họ đã ra tay đàn áp, bất chấp cả luật pháp. Cho nên một bà có người nhà bị công an bắt đã kể lại cuộc xô xát, đánh đập đó với nhà báo Bảo Hà, nhà báo viết: ”Bà ứa nước mắt kể rằng đời mình chưa bao giờ phải chứng kiến cảnh bắt người như hôm qua. Bà không chịu nổi!...”.
Bài: “Chúc mừng nhân dân Đồng Tâm cảm ơn lãnh đạo thành phố”, tác giả Lương Ngọc Huỳnh cho biết: “…Tất cả các điều khoản đối thoại đã xong xuôi. Chỉ riêng điều dân đề nghị ông Chủ tịch viết giấy cam kết không truy cứu trách nhiệm hình sự, nói đi nói lại rất lâu cũng chưa đi đến thống nhất. Chủ tịch đi thăm những người bị nhốt ở nhà văn hoá. Và ở đây lại tiếp tục đối thoại về trách nhiệm hình sự của dân, gần hai tiếng đồng hồ căng thẳng, đến lúc này chị Đệ và anh Điều nói rằng nếu Chủ tịch không ký văn bản (Câu này chắc tác giả nhầm? Đáng lẽ phải là “không viết cam kết”) thì chúng tôi sẽ tự tử trứơc mặt Chủ tịch. Thật là một tình huống bất ngờ… cuối cùng Chủ tịch suy nghĩ và quyết định viết cam kết…”.
Đúng là một chuyện hi hữu, xưa nay chưa từng thấy bao giờ. Là cơ quan quyền lực của một tỉnh thủ đô, tiêu biểu cho cả nước mà phải làm giấy cam kết với những người nông dân vốn vẫn bị coi là thấp cổ bé họng ở một xã thì quả là lạ lùng!... Song, “ĐẨY THUYỀN LÀ DÂN, LẬT THUYỀN CŨNG LÀ DÂN”. Câu nói bất hủ đó của Danh nhân văn hoá thế giới Nguyễn Trãi, từ hơn 500 năm nay ai cũng biết. Nhưng chỉ sau thực tiễn ở Đồng Tâm, chúng ta mới thấy hết sự sâu sắc của câu nói đó.
Báo Văn nghệ số 17 + 18, ngày 29 - 4 - 2017 có bài bình luận: “Quan hệ Việt - Mỹ một lần và mãi mãi”, tác giả Đinh Hoàng Thắng viết: “Chiến tranh đã lùi xa mà tại sao bạo lực vẫn chưa chấm dứt, xung đột giữa cơ quan công quyền, các nhóm lợi ích với người dân vẩn xẩy ra khá phổ biến và có nguy cơ ngày càng lan rộng. Việc cần phải làm ngay là phải tháo gấp ngòi nổ từ các “Quả bom dân sự” ấy từ trong trứng nước. Bất cứ một hình ảnh gây sốc nào trong thời buổi hiện nay đều rất dễ sinh ra phản ứng dây chuyền, gây những tác động rất tiêu cực, làm cho quốc tế có thể quay lưng lại với Việt Nam…”.
Thiển nghĩ: quốc tế quay lưng lại với Việt Nam cũng không quan trọng bằng, nếu để người dân quay lưng lại với Chính quyền, thì tai hoạ sẽ khôn lường./.
                                                    TP Uông Bí, ngày 3 - 5 – 2017
                                                                    Tạ Hữu Đỉnh