NHẤT

Anh Toán ngước mắt nhìn lên trời, bảo:
- Tình cảm con người dâng lên trời phật là thiêng liêng nhất. Trời ở đây là không khí, nước, đất, cây cối, thú vật, chim muông. Không có những thứ này, con người không thể tồn tại. Trời phật lại có khi là Thượng đế, là ông Thích Ca, bà Quan Âm, là các bậc tiên hiền tiên liệt, vân vân. Các vị này vốn là người được thần thánh hóa, là hình mẫu về tư tưởng, tình cảm, đạo đức mà con người cần phải noi theo. Niềm tin mà chúng ta dành cho họ là tuyệt đối, là trong suốt. Sự thật là những khi bối rối, ta thường bấu víu vào cái này để mà hi vọng và tăng thêm nghị lực sống. Không có nó, ta dễ rơi vào tình trạng bi quan, chán nản...
Anh Triết vẻ mặt đăm chiêu, nói:
- Tình mẫu tử, phụ tử mới là thiêng liêng nhất. Nếu không có cha mẹ, làm sao có chúng ta? Cha mẹ cho ta bú mớm, dạy dỗ, dựng vợ gả chồng cho ta. Ngay cả khi ta đã yên bề gia thất, cha mẹ vẫn giặt giũ, nấu nướng, quét nhà, bế con cho ta, trăm thứ việc của người đi ở không công, mà cha mẹ không được làm thì ấm ức, coi như bị trời phạt vậy. Bởi thế, lúc cha mẹ già yếu mà được bưng cơm, đưa nước là bổn phận thật thiêng liêng, khó mà chối cãi được…
Anh Thông tủm tỉm bảo:
- Tình vợ chồng mới là thiêng liêng nhất. Cha mẹ sinh ra ta nhưng vợ ta mới là người đưa ta vào khuôn phép. Vợ chỉ khẽ than con chưa có quần áo, giày dép, lại chưa đóng kịp học phí nên bị thầy cô la là ta đã lao đi kiếm tiền trăm tiền triệu đem về mới hả. Vợ mới nói bóng nói gió chồng người ta là ông này ông kia, thế là ta sẽ tìm đủ mọi cách, nào vận vật lực, nào vận mưu cao, có lúc bất chấp cả danh dự, sự hèn hạ để leo lên nấc thang danh vọng từng bước, từng bước một như đứa trẻ dò dẫm tập đi. Để ta đỡ hư thân mất nết do thói đàn đúm cùng bạn bè cờ bạc, rượu chè, trai gái vợ ta thường thu gom hết tiền lương ta bỏ quên trong túi, lại quan tâm tới mức phát tiền cho ta từng buổi để đi ăn phở, uống cà phê, đi dự đám cưới, đi chia buồn đám tang. Vợ ta cũng chẳng quản trong nhà thiếu thốn, nghiến răng lại mà bỏ tiền trăm tiền triệu ra để mua rượu tây rượu tàu cho ta biếu sếp hay rủ sếp đi nhậu. Ta thăng quan tiến chức, vợ ta luôn khoe ta là một ông thánh, mẫu mực, liêm khiết, cao quý, thân thương vô cùng. Còn ta, vì yêu vợ mà hết mực thương con, ta tự nhiên trở thành một người chồng mẫu mực, đi làm đúng giờ, về nhà lúc hết việc không sai một phút, ăn cơm nhà nhiều hơn ăn ngoài tiệm, ngon cũng khen mà dở cũng khen là được. Lại vì thế mà yêu công việc, coi cơ quan như nhà của mình. Và ta được yên thân, được thỏa mãn mỹ mãn về vật chất và tinh thần…
- Xin lỗi! Anh Lý khẽ nhếch mép, cất lời - Tôi không phủ nhận những tình cảm thiêng liêng mà chỉ phủ định từ “nhất” sau chúng. Vì tình bạn mới là thiêng liêng nhất!
- Anh có ấm đầu không đấy? Anh Toán sờ lên đầu anh Lý.
- Khà, khà, lý lẽ lạ đây! Anh Thông nhẹ nhàng.
- Ừ, nói đi! Anh Triết giục.
- Thì nói! Anh Lý cao giọng - Tình bạn thiêng liêng nhất vì nó mong manh nhất. Này nhé, tình cảm đối với Trời Phật được neo giữ bởi tôn giáo, niềm tin. Tình cảm cha mẹ, con cái bền vững là nhờ vào huyết thống. Còn tình vợ chồng, các anh biết đấy, nó bị ràng buộc bởi hôn nhân. Mất những sợi dây trói buộc ấy, liệu những tình cảm trên có tồn tại? Riêng tình bạn, thích thì chơi, không thích thì thôi, muốn giữ nó đâu phải dễ. Vì thế, nó là thứ tình cảm thiêng liêng nhất. Đúng chưa?
Tới đây, anh Toán ngẩn mặt ra, hỏi:
- Nhưng nếu tình cảm tôn giáo, tình cảm cha mẹ đối với con cái và ngược lại, tình vợ chồng, bên cạnh những nét riêng của mỗi loại, lại có thêm cả tình bạn đi kèm thì sao?
Nghe gợi ý thế, anh Triết tự hỏi, vậy tình cảm nào là thiêng liêng nhất nhỉ?
- Thật khó xếp thứ tự cao thấp, trước sau đối với những cái vô hình - Anh Thông nghĩ thầm.
Riêng anh Lý thì bảo, rất có thể, ở hoàn cảnh này, với người này thì cái này là nhất; song ở hoàn cảnh kia, người kia, thì cái này ấy chỉ là nhì, là ba mà thôi…
Đúng lúc ấy, bốn người bạn thấy một cái cáng đi qua. Nhìn hai người quen khênh cáng, không ai bảo ai, họ cùng chạy ra hỏi thăm.
- Thế nào, ông cụ được xuất viện rồi phải không các anh?
- Không! Người khênh cáng đi trước nói khẽ - Ông cụ yếu lắm, bác sĩ bảo cho về đi, mổ bốn ngày rồi mà không đánh rắm được tức là...ừ, về nhà chờ…
Người khênh cáng đi sau cười:
- À quên, chưa nói thêm với các anh, bác sĩ bảo bây giờ điều cần nhất là ông cụ đánh được một cái ủm, không thì, ừ, vô nghĩa hết!